Marktpraktijken Knipperlichten Contrast 31/01/2019

Transcriptie

1 Marktpraktijken Knipperlichten Contrast 31/01/2019 Jules Stuyck Crowell & Moring 1

2 Overzicht Inleiding Opheffing boek XIV WER Ondernemingsbegrip in boek VI Recente rechtspraak HvJ B2C oneerlijke handelspraktijken/vergelijkende reclame De lege ferenda: B2B reglementering Crowell & Moring 2

3 Inleiding Geen grote hervormingen (2015 opheffing reglementering prijsverminderingen) 1/11/2018: Wet hervorming ondernemingsrecht 15 april 2018: opheffing boek XIV WER en handhaving oud ondernemingsbegrip Groeiend belang jurisprudentie HvJ B2B oneerlijke handelspraktijken: binnenkort EU richtlijn Crowell & Moring 3

4 Opheffing boek XIV Voorheen: boek XIV hernam voor vrije beroepen in essentie boek VI (marktpraktijken en consumentenbescherming) (maar stakingsrechter: voorz. Rb. 1 e aanl.) Voortaan geldt boek VI ook voor vrije beroepen Definitie van vrij beroep: enkel van belang voor enkele bepalingen van boek VI, boek XVII (vordering tot staking) en boek XX (insolventie) Crowell & Moring 4

5 Definitie vrij beroep Beoefenaar van een vrij beroep (art. I.1, 14 ): elke onderneming wiers(sic!) activiteit er hoofdzakelijk in bestaat om, op onafhankelijke wijze en onder eigen verantwoordelijkheid, intellectuele prestaties te verrichten waarvoor een voorafgaande opleiding en een permanente vorming is vereist en die onderworpen is aan een plichtenleer waarvan de naleving door of krachtens een door de wet aangeduide tuchtrechtelijke instelling kan worden afgedwongen. Crowell & Moring 5

6 Vordering tot staking P.m.: thans vordering tot staking voorzitter ondernemingsrechtbank Vorderingsrecht: benevens professionele organisaties (belangenverdediging) kunnen ook beroepsregulerende overheden de vordering instellen (art. XVII.1, 3 ) Crowell & Moring 6

7 Uitzonderingen voor vrije beroepen algemene informatieplicht (art. VI.1/1), informatieplicht en herroepingsrecht bij overeenkomsten op afstand en buiten verkoopruimten gesloten overeenkomsten (art. Art. VI. 44/1 en VI.63/) zijn niet van toepassing op overeenkomsten (i) opgesteld door een notaris of een gerechtsdeurwaarder in hun hoedanigheid van openbaar ambtenaar of (ii) door een advocaat m.b.t. juridische eerste en tweede lijnsbijstand advocaten Crowell & Moring 7

8 Ondernemingsbegrip in boek VI Nieuw formeel ondernemingsbegrip voor WER: : zie Bart Goossens Bestaand ondernemingsbegrip gehandhaafd voor boek III, Titel II, hfdst 1 (transparantieverplichtingen ondernemingen), IV (mededinging), V (prijzen) en VI (marktpraktijken en consumentenbescherming) Crowell & Moring 8

9 Ondernemingsbegrip in boek VI 2 Mededingingsrechtelijk ondernemingsbegrip: iedere natuurlijke of rechtspersoon die op duurzame wijze een economisch doel nastreeft, alsmede zijn verenigingen Crowell & Moring 9

10 Ondernemingsbegrip in boek VI 3 Voor boek IV (mededinging) o.k. (zie EU recht) Voor marktpraktijken: niet o.k., zie arrest HvJ BKK Mobil Voor consumentencontractenrecht: niet o.k., zie arrest HvJ Karel de Grote Hogeschool Crowell & Moring 10

11 Ondernemingsbegrip in boek VI - marktpraktijken Richtlijn 2005/29 oneerlijke handelspraktijken handelaar: een natuurlijke persoon of rechtspersoon die die handelspraktijken verricht die onder deze richtlijn vallen en die betrekking hebben op zijn bedrijfs- of beroepsactiviteit, alsook degene die in naam van of voor rekenschap van hem optreedt. HvJ arrest van 3/10/2013, BKK Mobil Oil, C-59/12: ook publiekrechtelijke instellingen die belast zijn met een taak van algemeen belang, zoals het beheer van een verplichte ziekteverzekering, zodra deze een activiteit tegen vergoeding uitoefenen. Crowell & Moring 11

12 Ondernemingsbegrip en consumentencontracten Richtlijn 93/13 oneerlijke bedingen: verkoper: iedere natuurlijke persoon of rechtspersoon die bij onder deze richtlijn vallende overeenkomsten handelt in het kader van zijn publiekrechtelijke of privaatrechtelijke beroepsactiviteit. HvJ arrest 17 mei 2018, Karel de Grote Hogeschool, C- 147/16: een vrije onderwijsinstelling, die met een van haar studenten contractueel betalingsfaciliteiten is overeengekomen voor bepaalde bedragen die deze studente verschuldigd is uit hoofde van inschrijvingsgeld en een bijdrage voor een studiereis Crowell & Moring 12

13 Rechtspraak Hof van Justitie richtlijn 2005/29 Zie arrest BKK Mobil over handelaar Constante rechtspraak over volledige harmonisatie: leidde tot herschrijving Belgische bepalingen solden en verkoop met verlies en opheffing bepalingen over prijsverminderingen Hierna enkele recente arresten Crowell & Moring 13

14 Rechtspraak Hof van Justitie richtlijn 2005/29 C-54/17 (13/9/2018) Wind Tre: niet-gevraagde levering (zwarte lijst): een telecommunicatieexploitant die simkaarten in de handel brengt waarop vooraf bepaalde functionaliteiten, zoals internet- en voic diensten, zijn geïnstalleerd en geactiveerd zonder dat de gebruiker van tevoren naar behoren over dit vooraf installeren en activeren of over de kosten van die diensten is geïnformeerd; cf echter : geen oneerlijke HP: vooraf geïnstalleerde software op computer C-310/15 Deroo-Blanquart. Crowell & Moring 14

15 Rechtspraak Hof van Justitie richtlijn 2005/29 2. C-632/16 (25/07/2018) Dyson: het niet verstrekken van informatie aan de consument omtrent de testomstandigheden die hebben geleid tot de indeling in de energie-efficiëntieklasse die is aangegeven op het etiket betreffende de energieklasse van stofzuigers is géén misleidende omissie (de richtlijn energie-etikettering legt dit niet op). Crowell & Moring 15

16 Rechtspraak Hof van Justitie richtlijn 2005/29 3 C-105/17 (4 oktober 2018) Kamenova: een natuurlijke persoon die op een website tegelijkertijd. een aantal advertenties plaatst waarin nieuwe en tweedehandsgoederen te koop worden aangeboden, kan slechts als handelaar worden gekwalificeerd, en een dergelijke activiteit kan slechts als handelspraktijk worden aangemerkt, indien die persoon handelt in het kader van zijn handels-, bedrijfs-, ambachts- of beroepsactiviteit, hetgeen door de verwijzende rechter moet worden geverifieerd in het licht van alle relevante omstandigheden van het geval. Crowell & Moring 16

17 Rechtspraak Hof van Justitie richtlijn 2005/29 4 Vergelijk zaak Kamenova met zaak C-149/15 Wathelet over de bescherming inzake consumentenkoop door richtlijn 1999/44 (bij ons in BW): verplichtingen ook van toepassing op een handelaar die tussenpersoon voor een particulier is en die de consument-koper niet naar behoren op de hoogte heeft gebracht van het feit dat de eigenaar van het verkochte goed een particulier is. Crowell & Moring 17

18 Rechtspraak HvJ vergelijkende reclame. Constante rechtspraak die prijsvergelijkingen in detailhandel ruim tolereert (mits consument correct wordt geïnformeerd) 562/15 (8/2/2017) Carrefour Hypermarchés : ongeoorloofd is een reclameboodschap waarin de prijzen worden vergeleken van winkels van verschillende omvang of van een verschillend type, wanneer deze winkels behoren tot bedrijven die elk een reeks winkels van verschillende omvang en type bezitten en de adverteerder de prijzen die worden toegepast in de winkels van grotere omvang of een groter type van zijn distributieketen vergelijkt met die welke zijn genoteerd in de winkels van kleinere omvang of een kleiner type van de concurrerende ketens, tenzij de consument er in de reclameboodschap zelf duidelijk van op de hoogte wordt gebracht ( ) Crowell & Moring 18

19 B2B OHP. Ambitieus voorontwerp Belgische wet (verbod misbruik economische afhankelijkheid, uitbreiding bepalingen richtlijn 2005/29 tot B2B en verbod van oneerlijke bedingen in B2B) maar val van de regering Voorstel voor een EU- richtlijn inzake oneerlijke handelspraktijken in de relaties tussen ondernemingen in de voedselvoorzieningsketen: COM(2018)173 final (12 april 2018): 19 december 2018 politiek akkoord na trialoog Crowell & Moring 19

20 . B2B OHP nabije toekomst - Richtlijn te verwachten eerste helft maand voor omzetting; nationale bepalingen moeten in werking treden binnen 12 maand - Een maatregel die uitgaat van DG landbouw (art. 43 VWEU) - Probleem: misbruik van economische afhankelijkheid, in de vorm van bezwarende bedingen door grote distributieondernemingen t.a.v. leveranciers die van hen afhankelijk zijn: repercussie op inkomen van landbouwer Crowell & Moring 20

21 B2B OHP nabije toekomst 2 - Van toepassing op alle landbouwproducten en alle voedingsmiddelen.- Minimum harmonisatie (in BE is er momenteel geen wetgeving) - zwarte lijst (10, o.a. uitgestelde betaling bederfbare waren; eenzijdige terugwerkende wijzigingen leveringscontracten ) en grijze lijst (6, verboden tenzij ondubbelzinnig afgesproken bij contractbegin: betaling voor promoties, om aanvaard te worden als leverancier of om producten in assortiment op te nemen..) - Toezichts-autoriteit en samenwerking Crowell & Moring 21

22 Vragen? Crowell & Moring 22