Vermoeidheid tijdens en na primaire kankerbehandeling JAN-PAUL VAN DEN BERG REVALIDATIEARTS WANDA DE KANTER LONGARTS
|
|
- Joanna Boer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Vermoeidheid tijdens en na primaire kankerbehandeling JAN-PAUL VAN DEN BERG REVALIDATIEARTS WANDA DE KANTER LONGARTS
2 Vermoeidheid tijdens en na primaire kankerbehandeling 1. Verschillende facetten van vermoeidheid 2. Casuïstiek: tijdens behandeling en in de palliatieve fase 3. Voorkomen in verschillende fasen en oorzaken 4. Behandelmogelijkheden 5. Conclusies
3 Kanker gerelateerde vermoeidheid Een aanhoudend, subjectief gevoel van uitputting gerelateerd aan kanker of aan de behandeling ervan, dat interfereert met het dagelijks functioneren. Vermoeidheid bij kanker verschilt van normale vermoeidheid door de intensiteit, de duur en de sensatie. Vermoeidheid bij kanker is heviger dan de vermoeidheid die men normaal gesproken na inspanning ervaart, reageert niet direct op rust of slapen, en is overweldigend in die zin dat men er niet overheen kan stappen.
4 Kanker gerelateerde vermoeidheid Kankergerelateerde vermoeidheid kent verschillende uitingsvormen c.q. dimensies: Lichamelijke vermoeidheid (bijv. zwakte, het niet in staat zijn tot het verrichten van lichamelijke inspanning) Cognitieve vermoeidheid (bijv. concentratie- en geheugenstoornissen) Emotionele vermoeidheid (bijv. snel optredende geïrriteerdheid of emotionele labiliteit) Verminderde interesse en motivatie
5 Casuïstiek: tijdens behandeling Mw. Z, gehuwd, 3 kinderen, 7-10 en 13 jaar NSCLC stadium IIIA, (5 JOL 15%) Behandeling: concurrent chemoradiatie 24 dagen Moe en dyspnoe Wat nu?
6 Vermoeidheid Voorkomen tijdens kanker: > 75% Oorzaken: a. soort maligniteit en stadium aandoening bijv NHL of darmkanker b. soort behandeling: operatie, chemotherapie, radiotherapie, immunotherapie en targeted therapie c. secundaire effecten van kanker en behandeling: anemie, infecties, diarree, misselijkheid en braken, ondervoeding d. distress, onzekere toekomst, sociale veranderingen, slaapproblemen
7 Vermoeidheid Voorkomen na kanker, in opzet curatief >50% Oorzaken: a. intensiteit en soort behandeling b. conditie afname en spierkracht vermindering c. cardiomyopathie, verminderde longfunctie, anemie d. in stand houdende factoren: verwerkingsprobleem, angst, depressie, verstoord slaapritme, irreële gedachten
8 Vermoeidheid Voorkomen in palliatieve fase >75% Oorzaken: a. cumulatieve karakter van opeenvolgende behandelingen b. uitbreiding ziekte en gevolgen hiervan c. complicaties ziekte
9 Vermoeidheid bij kanker Hoge incidentie en prevalentie 1. Zijn er behandelbare oorzaken? Anemie, depressie, instand houdende factoren 2. Welke fase van ziekte en behandeling? Stadium, prognose en verschillende vormen van CT/RT etc 3. Welke behandelmogelijkheden voor vermoeidheid zijn er? Richtlijn oncologische revalidatie
10 Casuïstiek: palliatieve fase Dhr. N., leeftijd: 48 jaar, getrouwd, 2 zonen 13 jaar en 15 jaar Sinds enkele jaren afgekeurd voor werk, geen hobby s Voorgeschiedenis: maagklachten, depressie Diagnose: Maart 2010, hr. blijkt een bolvormige tumor in de maag met doorgroei in de oesofagus, 8 cm. P.A.: GIST tumor Behandeling Er wordt een PET CT scan gemaakt waarop een zestal levermetastasen zijn te zien. Radicale maagresectie, Dhr. start met Glivec en krijgt sondevoeding. (palliatieve behandeling) Dhr. gebruikt gedurende 3 jaar Glivec. Zijn tumor blijft onder controle maar dhr. vermagert verder en leeft geïsoleerd i.v.m. ernstige vermoeidheid. Welke problemen zouden kunnen optreden bij deze meneer en hoe zijn deze in kaart te brengen?
11
12 Momenten voor signalering zijn: I. Tijdens de behandeling: aan het begin en het einde van elke vorm van behandeling en/of elke 3 maanden wanneer het een langdurige behandeling betreft II. Tijdens de controleperiode: bij elk controlebezoek maar niet vaker dan elke 2 of 3 maanden III. De laatste keer bij het afsluiten van de controlefase en overdracht naar de eerste lijn. Het inlevermoment is het bespreekmoment. Inzicht in de juist verwijsmogelijkheden
13 Verloop behandeling Dhr. zijn sociale leven loopt steeds meer terug. Dhr. werkt niet meer. Is veel thuis. Slaapt veel en/of ligt op de bank. Is kort af tegen zijn vrouw en kinderen. Toont weinig interesse in het leven van zijn zoons. Dhr. komt alleen te staan in zijn gezin. Relatie lijkt stuk te lopen. Dhr. meldt bovengenoemde problemen bij een van de behandelaren. Deze meldt dhr. aan voor verder screening t.a.v. een oncologisch revalidatieprogramma Wat zou je in de screening van deze meneer willen weten? Waarop zou je hem screenen? Vind je dat hij in aanmerking komt voor oncologische revalidatie? Zo ja,met welk doel?
14 Beslisboom Oncologische revalidatie
15 Zorgvraag oncologische revalidatie Dhr. wordt door de revalidatiearts verwezen naar het multidisciplinair oncologisch revalidatieteam: Fysiotherapie om zijn conditie en spierkracht te verbeteren, met als doel meer en verder te kunnen wandelen en fietsen Diëtiste om kritisch te kijken naar zijn voedingspatroon en om in te schatten of dhr. nu hij gaat bewegen meer aanvullende voeding tot zich moet nemen om niet nog meer gewicht te verliezen Maatschappelijk werk: Doel is samen met echtgenoot thema s bespreekbaar te maken die te maken hebben met hoe om te gaan met een onzekere toekomst die al lange tijd voortduurt. Gelijkwaardigheid in de relatie. Patiënt/partner verhouding. Ergotherapie: opbouw van zijn energie, Maken van goede dag schema s etc.
16 Resultaat 12 weken revalidatie FT: conditie en spierkracht fors verbeterd. Kan langer lopen, is minder vermoeid Heeft zijn activiteiten flink uitgebreid. Kan weer met zijn zoon naar voetbal. Gaat zelf verder bij sportschool met trainen. ET: door meer structuur en afspraken in het gezin is het rustiger en wordt dhr. minder snel boos. Dhr. heeft betere opbouw. MW.: door gezamenlijke gesprekken met echtgenoot zijn irritaties uitgesproken. Er is gesproken over ieders verwachting en rollen en taken zijn beter verdeeld. Dhr is actiever in zijn vaderrol. Die: Dhr. geeft de voedingsadviezen kunnen opvolgen en is niet verder gewicht verloren.
17 Behandelopties Oorzaken vermoeidheid inventariseren: enkelvoudig vs meervoudige/complexe problemen Behandelbare oorzaken: anemie, schildklierprobleem, cardiomyopathie etc Fysieke belastbaarheid verbeteren Slaaproblemen behandelen Psycho-educatie: hoe adequaat om te gaan met de gevolgen van de ziekte Behandelen depressie/angsstoornis Gewichtstabilisatie-voedingsadviezen Energiecoaching adviezen
18 Cancer related fatigue video etailpage&v=ytfpmyge86s
19 Conclusies Vermoeidheid is multi factorieel bepaald Vermoeidheid komt voor in alle fasen van de ziekte Onderliggende behandelbare oorzaken goed in kaart brengen Detecteren klachten/problemen en op basis van uitgebreidheid/ernst problematiek doorverwijzen naar eerste of tweede lijn (richtlijn oncologische revalidatie) zorg op maat
20 De multidisciplinaire richtlijn oncologische revalidatie 2011 Richtlijn brug tussen oncologie en revalidatiezorg Zorg op maat voor iedere kankerpatiënt
21 De multidisciplinaire richtlijn oncologische revalidatie Na afloop behandeling: (evidentie) Langdurige (vaak ernstige) vermoeidheid > 50% Depressie, angst (30-50%) Algemeen slechtere lichamelijke gezondheidstoestand Verminderd fysiek functioneren > 50% en conditieverlies (80-100%) 30 % van de kankerpatiënten is niet in staat te werken door de gevolgen van de kanker(behandeling) In palliatieve fase: Pijn, vermoeidheid > 75%, zwakte, energiegebrek
22 Doelstelling primaire behandeling 1. Genezen van de kanker 2. Leven verlengen van patiënten die gemetastaseerde ziekte hebben 3. Optimaliseren kwaliteit van leven in alle groepen
23 Doelstellingen oncologische revalidatie 1. Tijdens behandeling: stabiliseren nivo van functioneren 2. Na afloop, in opzet curatief: herstel en terugkeer naar premorbide nivo van functioneren 3. Late termijn gevolgen: leren omgaan met beperkingen, voorkomen van verdere complicaties 4. Palliatieve fase: Optimaliseren functioneren en kwaliteit van leven, behouden autonomie
24 Beslisboom Oncologische revalidatie
25
26 Stepped Care principes 1. Self management: Onco Move, psycho-educatie 2. Guided self management: 1 ste lijns verwijzing voor fysiotherapie of psychologie 3. Oncologische revalidatie: bij meervoudig en complexe problemen Ad 1 en 2: ongeveer 70 % van alle patiënten Ad 3: ongeveer 30 % van alle patiënten
27 Beslisboom Oncologische revalidatie
28 Wanneer verwijzen naar Oncologische Revalidatie? 1. Lastmeter >5 2. Hulpvraag 3. Afwijkende CES-D, VAS vermoeidheid en PSK 4. Meervoudig en complexe problemen, combinatie van somatische, sociale en psychische klachten
29 Waarom Revalidatiegeneeskundige zorg voor de oncologie patiënt? 1. Uitgebreide chirurgie met functionele beperkingen 2. Radiotherapie geïnduceerde chronische schade 3. Chemotherapie geïnduceerde afwijkingen (fysiek, cognitief, psychosociaal) 4. Emotionele distress, psycho-sociale problemen 5. Ernstige vermoeidheidsklachten Meervoudige en complexe problemen
30 Revalidatie is zinvol Diverse proefschriften in NL laten positieve effecten zien van revalidatie programma s op: 1. Uithoudingsvermogen 2. Spierkracht 3. Kwaliteit van leven 4. Vermoeidheid Van Weert 2007, May 2008, Korstjens 2008, de Backer 2010, Velthuis 2010
31 Maar (nog) niet vanzelfsprekend Beperkte verwijzing naar Revalidatie 25 % van de patienten is geindiceerd voor revalidatie; groot deel revalideert niet Systematische signalering en behandeling van restklachten ontbreekt (Richtlijn Herstel na Kanker 2011) Richtlijn Oncologische Revalidatie is onbekend (systematische bundeling van evidentie, concrete aanbeveling voor de praktijk)
32 Revalidatie tijdens curatieve behandeling (stabiliseren functioneren) Bespreek bij elke patiënt fysieke traininginspanning tijdens behandeling (Vorm en intensiteit training vaststellen in overleg met patiënt) Krachttraining is zinvol (behoud spiermassa) Stimuleer: Nederlandse norm gezond bewegen Onco Move Gewicht-stabilisatie Psycho-sociale begeleiding; psycho-educatie
33 Revalidatie na curatieve behandeling (Herstel van functioneren) Aerobe training met tenminste matige intensiteit Progressieve spierkrachttraining met tenminste matige intensiteit Energie coaching Psycho-educatie en behandeling depressieangststoornis Mindfulness CGT bij ernstige vermoeidheid Werkhervattingsplan
34 Revalidatie in palliatieve fase (Optimaliseren kwaliteit van leven) Persoonlijke doelen / voorkeuren patiënt centraal Bijhouden klachtendagboek aanbevolen Streven naar: - Preventie/behandelen symptomen - Optimaliseren kwaliteit van leven - Behoud van fysieke functies
35 websites : richtlijn detecteren psycho-sociale zorg, richtlijn oncologische revalidatie : zorgverleners binnen de psychosociale oncologie : lymfologie FT : gespecialiseerde oncologische fysiotherapeuten gen%20(g_s)/oncomove,%20bewegen%20tijdens% 20chemotherapie.pt.pdf : onco move brochure
36 Conclusies Vermoeidheid is multi factorieel bepaald Vermoeidheid komt voor in alle fasen van de ziekte Onderliggende behandelbare oorzaken goed in kaart brengen Detecteren klachten/problemen en op basis van uitgebreidheid/ernst problematiek doorverwijzen naar eerste of tweede lijn (richtlijn oncologische revalidatie) zorg op maat
37
Oncologische Revalidatie:
Oncologische Revalidatie: Verleden Heden - Toekomst dr. Jan Paul van den Berg, revalidatiearts Meander MC Doelstelling Oncologische Revalidatie Het verbeteren van de kwaliteit van leven van patiënten met
Nadere informatieSCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE
SCHEMA I: OVERZICHT ONCOLOGISCHE REVALIDATIE SIGNALERING EN VERWIJZING INTAKE EN EVALUATIE ONCOLOGISCHE REVALIDATIE Gesprek plus lastmeter: Emotionele problemen Vermoeidheid Lichamelijke / functionele
Nadere informatie(potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Geen Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding
Nadere informatieOncologische revalidatie 2012-2014. Van richtlijn naar praktijk. Emmy Hoefman, Revant revalidatiecentrum Breda
Oncologische revalidatie 2012-2014 Van richtlijn naar praktijk Emmy Hoefman, Revant revalidatiecentrum Breda Leven met Kanker: 3-4% NL bevolking toename zorgvraag 2007/2009 2020 Incidentie: nieuwe patienten
Nadere informatieLastmeter + gesprek + verwijzing op basis van
SCHEMA I: MEDISCH SPECIALISTISCHE REVALIDATIE BIJ ONCOLOGIE SIGNALERING EN VERWIJZING INTAKE EN EVALUATIE INTERDISCIPLINAIRE MEDISCH SPECIALISTISCHE REVALIDATIE BIJ ONCOLOGIE Lastmeter + gesprek + verwijzing
Nadere informatieOncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER
Oncologische revalidatie REVALIDEREN BIJ KANKER ONCOLOGISCHE REVALIDATIE De ziekte kanker kan grote gevolgen hebben. Tijdens en na de behandeling kunt u last krijgen van allerlei klachten. Uw conditie
Nadere informatieOncologische revalidatie
Oncologische revalidatie Inleiding Kanker verandert uw leven van de één op de andere dag. De afdeling Revalidatie van Zuyderland Medisch Centrum Heerlen heeft een gespecialiseerd behandelteam voor mensen
Nadere informatieUMCG Centrum voor Revalidatie Oncologische Revalidatie
UMCG Centrum voor Revalidatie Oncologische Revalidatie Revalideren bij of na kanker UMCG Centrum voor Revalidatie Oncologische Revalidatie Revalideren bij of na kanker 1 Oncologische Revalidatie 2 UMCG
Nadere informatieNationaal AYA Jong & Kanker Platform
Nationaal AYA Jong & Kanker Platform www.aya4net.nl Kanker gerelateerde vermoeidheid Een aanhoudend, subjectief gevoel van uitputting gerelateerd aan kanker of aan de behandeling ervan, dat interfereert
Nadere informatieH Waar kunt u terecht als u kanker heeft
H.307216.1217 Waar kunt u terecht als u kanker heeft Inleiding Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling
Nadere informatieStepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend
Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw psycholoog, logopedist, taalkundige VU medisch centrum Cancer Center Amsterdam Vrije
Nadere informatieFysieke training tijdens en/of na kankerbehandeling
FYSIOTHERAPIE Fysieke training tijdens en/of na kankerbehandeling BEHANDELING Fysieke training tijdens en/of na kankerbehandeling Als u te maken krijgt met kanker is dit zeer ingrijpend. Tijdens en na
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Trainingsprogramma s tijdens en na behandeling bij kanker
PATIËNTEN INFORMATIE Trainingsprogramma s tijdens en na behandeling bij kanker Revalidatie bij kanker Uit onderzoek blijkt dat revalidatie tijdens en na de behandeling bij kanker leidt tot een verhoogde
Nadere informatieRevant, de kracht tot ontwikkeling!
Neurologische revalidatie Hartrevalidatie Revalidatie bij complex chronisch longfalen Oncologische revalidatie Kind- en jeugdrevalidatie Revalidatie bij pijn en gewrichtsaandoeningen Arm-, hand- en polsrevalidatie
Nadere informatieOncologische Nazorg Van Herstel&Balans naar Oncologische Revalidatie. Milou Beelen, Sportarts Afdeling Fysiotherapie, MUMC+
Oncologische Nazorg Van Herstel&Balans naar Oncologische Revalidatie Milou Beelen, Sportarts Afdeling Fysiotherapie, MUMC+ milou.beelen@mumc.nl Disclosure Potentiele belangenverstrengeling Voor bijeenkomst
Nadere informatieRevant, de kracht tot ontwikkeling!
Neurologische revalidatie Hartrevalidatie Revalidatie bij complex chronisch longfalen Oncologische revalidatie Kind- en jeugdrevalidatie Revalidatie bij pijn en gewrichtsaandoeningen Arm-, hand- en polsrevalidatie
Nadere informatieKanker is niet voor watjes
Kanker is niet voor watjes SPKS 22 september 2018 2 ele Helen Dowling Instituut Mensen met kanker en hun naasten helpen de ziekte emotioneel te verwerken specialistische psychologische zorg (1100 cliënten
Nadere informatieInclusiecriteria/ indicatie
Kwaliteitscriteria Groepsrevalidatie Oncologie/Stichting Herstel & Balans, Utrecht 2003 Kwaliteitscriteria Groepsrevalidatie Oncologie Herstel & Balans/2003 Deze kwaliteitscriteria zijn vastgesteld door
Nadere informatieCasus. Trudy, 62 jaar. Gemetastaseerd mammacarcinoom
Casus Trudy, 62 jaar Gemetastaseerd mammacarcinoom Fysiotherapie in de palliatieve fase, een uitdaging van betekenis Marion van den Boogaard Oedeem- en oncologiefysiotherapeut Manuele en Fysiotherapie
Nadere informatieRevalidatie bij kanker
REVALIDATIE Revalidatie bij kanker De mogelijkheden BEHANDELING Revalidatie bij kanker U kunt in het St. Antonius Ziekenhuis terecht voor verschillende revalidatieprogramma s bij kanker. Revalidatie bij
Nadere informatieRevalidatie bij kanker wordt ook wel oncologische revalidatie genoemd. Er zijn allerlei combinaties mogelijk:
Revalidatie bij kanker De ziekte kanker heeft grote gevolgen. Tijdens en na de behandeling kunt u te maken krijgen met allerlei klachten. Uw conditie gaat achteruit, misschien bent u moe, angstig of onzeker.
Nadere informatiePalliatief redeneren Een must in de oncologie
Palliatief redeneren Een must in de oncologie Tjomme de Graas Sonja Koch 21ste symposium: Oncologie in perspectief Waarom palliatief en niet klinisch redeneren??? Klinisch redeneren Deductie model Enkelvoudig
Nadere informatieMedisch specialistische Oncologische Revalidatie Wie, wat, waar en hoe?
Medisch specialistische Oncologische Revalidatie Wie, wat, waar en hoe? Dr. Casper van Koppenhagen, Revalidatiearts, afdeling RF&S UMC Utrecht 1 mei 2017 Wie ben ik? Juvenalis, Satire X Een gezonde geest
Nadere informatieZorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht?
Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht? Zorgen rond kanker Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer
Nadere informatie(Medisch specialistische) oncologische revalidatie
(Medisch specialistische) oncologische revalidatie MSOR Duodagen12-13 april 2018, Anky Hendriks/ Mark Hofhuis Marie-Jose de Gier Leerdoelen Op het einde van deze presentatie weet u : - wat eenlastmeteris
Nadere informatieKANKER GERELATEERDE VERMOEIDHEID WAT TE DOEN? CARLA AGASI-IDENBURG, MSC,PT
KANKER GERELATEERDE VERMOEIDHEID WAT TE DOEN? CARLA AGASI-IDENBURG, MSC,PT U BENT NIET ALLEEN. Toehoorders 50 40 30 20 10 0 KANKER GERELATEERDE VERMOEIDHEID (OVER)LEVEN EEN DING MOET IK MIJN VERMOEIDHEID
Nadere informatieMarlies Peters. Workshop Vermoeidheid
Marlies Peters Workshop Vermoeidheid De ene vermoeidheid is de andere niet Deze vermoeidheid is er plotseling, niet gerelateerd aan geleverde inspanning De vermoeidheid wordt als (zeer) extreem ervaren
Nadere informatieNationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online?
Nationale en klinische ontwikkelingen in de psycho-oncologie; kunnen we online? Mecheline van der Linden Afdeling medische oncologie VU medisch centrum 2011 1 Kanker: incidentie en prevalentie Incidentie:
Nadere informatieRevalideren bij kanker.
Revalideren bij kanker www.nwz.nl Inhoud Wat is revalidatie bij kanker? 3 Heeft revalidatie zin voor mij? 3 Wat voor soorten revalidatie zijn er? 4 Zelf uw klachten in kaart brengen? 5 Betaalt mijn zorgverzekeraar
Nadere informatieUrologie Lastmeter Inleiding Hulpverleningsmogelijkheden
1/5 Urologie Lastmeter Inleiding Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al langer geleden is. U kunt problemen ondervinden op
Nadere informatieZorgen rond kanker. Bij wie van ons kunt u terecht?
Zorgen rond kanker Bij wie van ons kunt u terecht? Zorgen rond kanker Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer
Nadere informatieback to vitality meer energie? Ondersteuning bij vermoeidheid bij en na kanker
back to vitality meer energie? Ondersteuning bij vermoeidheid bij en na kanker In deze brochure vindt u een overzicht van de behandelingen die Cancer Care Center biedt om vermoeidheid tijdens en na afloop
Nadere informatieOncologische revalidatie en Herstel en balans
Oncologische revalidatie en Herstel en balans Afdeling sportgeneeskunde Locatie Veldhoven De oncologische revalidatieprogramma s van Máxima Medisch Centrum zijn erop gericht om mensen die zijn behandeld
Nadere informatieVermoeidheid na kanker. Anneke van Wijk, GZ psycholoog Helen Dowling Instituut Utrecht
Anneke van Wijk, GZ psycholoog Helen Dowling Instituut Utrecht Helen Dowling Instituut: Begeleiding bij kanker voor (ex-) kankerpatienten en hun naasten: Onder andere: Individuele begeleiding Lotgenotengroepen
Nadere informatieWAAROM ERGOTHERAPIE ONDERSCHEIDEND IS BINNEN DE ONCOLOGISCHE REVALIDATIE
WAAROM ERGOTHERAPIE ONDERSCHEIDEND IS BINNEN DE ONCOLOGISCHE REVALIDATIE VOORSTELLEN ANDY VAN LUTTIKHUIZEN ERGO- EN FYSIOTHERAPEUT CORINE RIJPKEMA ERGOTHERAPEUT/ GEZONDHEIDSWETENSCHAPPER 2 IK HOU VAN
Nadere informatieOncologische Revalidatie. Zuyderland Revalidatie
Oncologische Revalidatie Zuyderland Revalidatie Inleiding Kanker is een veel voorkomende, ingrijpende ziekte. Het aantal mensen dat leeft met kanker of met de psychische, fysieke en sociale gevolgen daarvan,
Nadere informatieRevalidatie bij kanker
REVALIDATIE Revalidatie bij kanker BEHANDELING Revalidatie bij kanker Tijdens en na de behandeling van kanker kunt u allerlei klachten krijgen. Zo gaat onder andere uw conditie achteruit. U kunt zich hierdoor
Nadere informatieONCOLOGISCHE ZORG IN DE EERSTE LIJN PREVENTIE FYSIEK MENTAAL SOCIAAL EXISTENTIEEL PRAKTISCH. vraag patiënt overgewicht.
PREVENTIE overgewicht hulp bij stoppen met geen geld/ruimte voor ben ik bereid mijn ongezonde werk-/ verslaving (roken, drank, roken en verslaving gezonde leefstijl leefstijl aan te passen voor leefomgeving
Nadere informatieOncologische Revalidatie. Luxe of noodzaak?
Oncologische Revalidatie Luxe of noodzaak? Disclosure Geen belangenverstrengeling, sponsoring, onderzoeksgeld e.d. Medisch Centrum Hyperbare Zuurstoftherapie Locatie : Goes, ADRZ Activiteiten : Hyperbare
Nadere informatieRevalidatiegeneeskunde bij oncologische patiënten Stefanie Kerkhof, revalidatiearts
Revalidatiegeneeskunde bij oncologische patiënten 16-06-2016 Stefanie Kerkhof, revalidatiearts Inhoud Toelichting revalidatiegeneeskunde Revalidatiegeneeskunde in de oncologie Werkwijze revalidatiearts
Nadere informatieCognitieve gevolgen van kankerbehandeling Bas van de Weg, revalidatiearts Revant
Cognitieve gevolgen van kankerbehandeling Bas van de Weg, revalidatiearts Revant Alles wat voorheen automatisch ging, kost me nu inspanning 1. Cognitie en chemotherapie Verschillende soorten even schadelijk
Nadere informatieOncologische revalirrevalidatiebehandeling
Informatie voor de patiënt Oncologische revalirrevalidatiebehandeling Laat zien wat je kunt Revalideren bij kanker: oncologische revalidatie Kanker is een ingrijpende ziekte die de balans in het leven
Nadere informatieOndersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter)
ndersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter) De diagnose kanker kan grote impact op u en uw naaste(n) hebben. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke klachten met zich meebrengen,
Nadere informatiePsychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen
Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen 1 oktober 2014 Marielle van den Heuvel, Gezondheidszorgpsycholoog Afdeling Medische Psychologie Orbis Medisch Centrum Inhoud
Nadere informatieFysiotherapie bij Oncologie
Fysiotherapie bij Oncologie De therapeuten Ingrid Algera - de Vroom Dagmar Berkelaar Koster Dagmar en Ingrid zijn beiden geregistreerd fysio- en oedeemtherapeut, ingeschreven in het Kwaliteitsregister
Nadere informatieOndersteunende zorg voor mensen met kanker
Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Máxima Oncologisch Centrum (MOC) Inleiding Als u van uw behandelend arts te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties
Nadere informatieBlijf bewegen tijdens kanker
Fysiotherapie Blijf bewegen tijdens kanker www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Waarom is bewegen belangrijk?... 3 Persoonlijke doelen... 3 Bewegen tijdens uw opname... 4 Algemene adviezen... 4 Wist u dat......
Nadere informatieRevalidatie bij kanker
Revalidatie Revalidatie bij kanker Vermoeidheid bij kanker BEHANDELING Revalidatie bij kanker Tijdens en na de behandeling van kanker kunt u allerlei klachten krijgen. Zo gaat onder andere uw conditie
Nadere informatieBEWEGEN BIJ KANKER 17041
BEWEGEN BIJ KANKER 17041 Inleiding De ziekte kanker, maar ook de behandeling, zoals chemotherapie, operatie, bestraling en hormonale therapie, kunnen aanleiding geven tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.
Nadere informatieNaam:... man/vrouw. Geboortedatum:... Adres:... Postcode en woonplaats:... Telefoonnummer:... Mobiel nummer:... adres:...
Aanmeldingsformulier Oncologische Revalidatie Jeroen Bosch Ziekenhuis Herstel & Balans of Fysieke training Om in aanmerking te komen voor Oncologische Revalidatie moet u het aanmeldingsformulier invullen
Nadere informatiePROGRAMMA scholing Oncologische revalidatie (CONCEPT)
PROGRAMMA scholing Oncologische revalidatie (CONCEPT) Hierbij vindt u het programma van de IKNL-scholing oncologische revalidatie. De scholing is bedoeld voor de professionals die werkzaam (gaan) zijn
Nadere informatieOndersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter)
Ondersteuning bij de diagnose kanker (de lastmeter) De diagnose kanker kan grote impact op u en uw naaste(n) hebben. De ziekte en de behandeling kunnen niet alleen lichamelijke klachten met zich meebrengen,
Nadere informatieehealth in de oncologie dr Nelly van Uden-Kraan
ehealth in de oncologie dr Nelly van Uden-Kraan Onderzoeksgroep Samen leven met kanker Kanker: incidentie en prevalentie Incidentie 100.000 nieuwe gevallen per jaar Leeftijd 70% ouder dan 60 jaar 20% tussen
Nadere informatieDeze patiënteninformatie is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Telefoon:
Deze patiënteninformatie is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Woonplaats: Telefoon: Inhoudsopgave: 1. Inleiding 2. Belangrijke namen en telefoonnummers 3. Wat is kanker (algemeen) 4. Behandeling van
Nadere informatieH.307216.0714. Waar kunt u terecht als u kanker heeft
H.307216.0714 Waar kunt u terecht als u kanker heeft Inleiding Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling
Nadere informatieRivierenland Move BEWEGEN TIJDENS DE BEHANDELING VAN KANKER
Rivierenland Move BEWEGEN TIJDENS DE BEHANDELING VAN KANKER Als gevolg van de medische behandeling van kanker (operatie, chemotherapie of/en radiotherapie) kunt u last krijgen van vermoeidheid en conditieverlies.
Nadere informatieWat beweegt de patiënt met MS? Vincent de Groot, revalidatiearts. Inhoud
Wat beweegt de patiënt met MS? Vincent de Groot, revalidatiearts Inhoud Multipele sclerose Overzicht behandelmogelijkheden Multidisciplinair revalidatieplan Casus Conclusie 1 Wat is MS? Typen MS Relapsing-Remitting
Nadere informatieInleiding Waarom bewegen tijdens chemotherapie?
BEWEGEN BIJ KANKER Inleiding De ziekte kanker, maar ook de behandeling, zoals chemotherapie, operatie, bestraling en hormonale therapie, kunnen aanleiding geven tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.
Nadere informatieAltijd moe... Jochem Verdonk
Altijd moe... Jochem Verdonk Onderwerpen Wat is ME/CVS? Soorten vermoeidheid Gevolgen vermoeidheid Omgaan met vermoeidheid Leven met vermoeidheid Tips Wat is ME/CVS? ME: Myalgische Encefalomyelitis myalgisch:
Nadere informatieKennishiaten en onderzoek Oncologische revalidatie in Nederland: een overzicht. Dr. Miranda J. Velthuis Adviseur Integraal Kankercentrum Nederland
Kennishiaten en onderzoek Oncologische revalidatie in Nederland: een overzicht Dr. Miranda J. Velthuis Adviseur Integraal Kankercentrum Nederland Historisch perspectief: onderzoek oncologische revalidatie
Nadere informatieOnco-move. Instructies voor bewegen tijdens behandeling van kanker. Waarom bewegen tijdens chemotherapie?
Onco-move Instructies voor bewegen tijdens behandeling van kanker De behandeling van kanker, in het bijzonder de chemotherapie en/of radiotherapie, kan aanleiding zijn tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.
Nadere informatieProtocol voor signalering en verwijzing toelichting bij richtlijn Oncologische revalidatie
Protocol voor signalering en verwijzing toelichting bij richtlijn Oncologische revalidatie 1 Auteurs: Mw. Y. Engelen Dr. E. Hoefman Dr. J.P. van den Berg Dr. M.J. Velthuis 2 Inleiding Dit protocol is een
Nadere informatieCentrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord Haren. Physician Assistant Karin Oosterkamp
Centrum voor Revalidatie Locatie Beatrixoord Haren Physician Assistant Karin Oosterkamp Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieBewegen tijdens de behandeling van kanker
Bewegen tijdens de behandeling van kanker Bij de behandeling van kanker kunt u last krijgen van vermoeidheid en conditieverlies. Dit wordt vaak erger tijdens de behandelperiode. Ook na de behandeling kunt
Nadere informatieGeen energie, moe, ernstig vermoeid, uitgeput Bij (ex) oncologische patienten. Joyce Vermeer 21 September 2018
Geen energie, moe, ernstig vermoeid, uitgeput Bij (ex) oncologische patienten Joyce Vermeer 21 September 2018 Oefening Ga eens met je blik naar binnen Let op de beweging van je adem. Hoe is het eigenlijk
Nadere informatieMindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan?
Mindfulness : wat hebben patiënten met kanker eraan? Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw Vrije Universiteit Afdeling Klinische Psychologie VUmc / Cancer Center Amsterdam Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde
Nadere informatieOndersteunende (na) zorg voor melanoompatiënten en hun naasten. Marit van de Water en Sandra van den Brink
Ondersteunende (na) zorg voor melanoompatiënten en hun naasten Marit van de Water en Sandra van den Brink Rapport VWS - Psychosociale zorg bij ingrijpende somatische aandoeningen - 29 Oktober 2015 Bevinding:
Nadere informatieanker Oncologische revalidatie Herstel & Balans
Fysiotherapie anker en kanker Oncologische revalidatie Herstel & Balans Fysiotherapie anker en kanker Oncologiefysiotherapie is gericht op het behandelen, trainen en begeleiden van mensen met kanker. Het
Nadere informatieBEWEGEN BIJ KANKER VOOR PATIËNTEN DIE BEHANDELD WORDEN MET CHEMOTHERAPIE
BEWEGEN BIJ KANKER VOOR PATIËNTEN DIE BEHANDELD WORDEN MET CHEMOTHERAPIE Inleiding De behandeling van kanker, in het bijzonder chemotherapie en/of radiotherapie, kan aanleiding zijn tot langdurige vermoeidheid
Nadere informatieZijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?*
Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?* Floor Ploos van Amstel, RN, MSc, verpleegkundig expert, afd. Medische Oncologie Maaike
Nadere informatieOndersteunende (na) zorg voor blaas-en nierkankerpatienten
Ondersteunende (na) zorg voor blaas-en nierkankerpatienten Marit van de Water en Nanda Wiegman Even voorstellen Inhoud Centrum voor kwaliteit van leven Coordinator ondersteuning De ideale patient Ondersteunende
Nadere informatieSlaapproblemen en vermoeidheid bij een neurologische aandoening
Slaapproblemen en vermoeidheid bij een neurologische aandoening Annelies Dalman, neuroloog Jaarvergadering CVA, MS en Parkinson 4 april 2016 Slaap en vermoeidheid Inleiding Slaap Vermoeidheid MS en slaap
Nadere informatieSamenvatting antwoorden Revalidatie:
Samenvatting antwoorden Revalidatie: VRAAG: Vraag met betrekking tot oncologische revalidatie 1. Wie volgt al de nieuwe richtlijn? 2. Hoe hebben jullie dit vormgegeven? 3. Voor welke doelgroepen is de
Nadere informatieBrigitte Slangen gynaecologisch oncoloog MUMC + Maastricht
Brigitte Slangen gynaecologisch oncoloog MUMC + Maastricht Nazorg Evidence van follow up, welke nazorg en door wie Indeling presentatie Take home messages Advies Gezondheidsraad Richtlijn herstel na kanker
Nadere informatieOncologie en Fysiotherapie
Oncologie en Fysiotherapie Voorprogramma Regionale Ledenvergadering RGF Maasvallei Hub Dautzenberg & Piet Slangen, 19 mei 2010 Wat gebeurt er achter de schermen. Wat gebeurt er voor de schermen. IKL IKL-
Nadere informatieRecent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling?
Recent onderzoek in Vlaanderen en Nederland: wat zijn de noden van (ex-)kankerpatiënten en hun naasten na de behandeling? Hans Neefs Kennis en beleid, Vlaamse Liga tegen Kanker Vragen 1.Welke noden en
Nadere informatieSomatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold
Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold LUMC Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Huisarts te Leiderdorp Uw spreekuur Moeheid Pijnklachten Buikpijn Hoofdpijn
Nadere informatieJe bent jong, krijgt kanker en dan
Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade 03 oktober 2014 Je bent jong, krijgt kanker en dan Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade Nazorgproject jongeren en kanker Maril van Kimmenade
Nadere informatieScreening op cognitieve en gedragsproblemen helpt bij het personaliseren van de ALS zorg. Carin Schröder 30 september ALS congres
Screening op cognitieve en gedragsproblemen helpt bij het personaliseren van de ALS zorg Carin Schröder 30 september ALS congres Wat doet u? Wie gebruikt er screening voor cognitief functioneren? Wie gebruikt
Nadere informatiePsychosociale oncologische zorg. Afstemming en communicatie tussen eerste- en tweedelijn
Psychosociale oncologische zorg Afstemming en communicatie tussen eerste- en tweedelijn Psychosociale oncologische zorg binnen het st. Anna Ziekenhuis en de eerste lijn Input huidig procesverloop: Doorlopen
Nadere informatieDuurzame Re-integratie
Duurzame Re-integratie van mensen met aanhoudende vermoeidheidsklachten Margot Joosen Monique Frings-Dresen Judith Sluiter Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid Academisch Medisch Centrum, Amsterdam
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel HERSTEL EN NAZORG. LONGKANKER Herstel en nazorg
Patiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel HERSTEL EN NAZORG LONGKANKER Inhoud Nacontrole... 3 Nazorg... 4 Vermoeidheid en algehele malaise... 6 Veranderde relaties... 7 Werk...
Nadere informatieOncologie. Lastmeter
1/5 Oncologie Lastmeter Inleiding Bij u is kanker geconstateerd. Tijdens of na uw ziekte kunt u te maken krijgen met situaties waar u geen raad mee weet, ook wanneer de behandeling al langer geleden is.
Nadere informatiePatiënten Informatie Map Programma Terug naar Evenwicht
Patiënten Informatie Map Programma Terug naar Evenwicht Deze Patiënten Informatie Map is eigendom van: Naam: De vinder van deze map wordt dringend verzocht contact op te nemen met de polikliniek van het
Nadere informatieSportief bewegen na kanker. Kanker
Sportief bewegen na kanker Kanker Sportief bewegen na kanker...................................... Bewegen: goed en nog leuk ook! Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid en is nog
Nadere informatieWhitepaper Bewegen tijdens en na de behandeling van kanker
Whitepaper Bewegen tijdens en na de behandeling van kanker Anouk Nijland-Suijthof, fysiotherapeut en oedeemtherapeut Inhoud Inleiding De voordelen van fysieke training tijdens en na de behandeling van
Nadere informatieRichtlijn Herstel na kanker: aanzet tot nazorginnovatie
Richtlijn Herstel na kanker: aanzet tot nazorginnovatie drs. Brigitte Gijsen, b.gijsen@iknl.nl adviseur productontwikkeling - programmaleider Herstel na kanker, IKNL Inhoud Oncologie: cijfers en ontwikkelingen
Nadere informatieMS: Revalidatie in de vroege fase. H.G.A. Hacking, revalidatiearts.
MS: Revalidatie in de vroege fase H.G.A. Hacking, revalidatiearts. Wat valt er te revalideren in de vroege fase? Aan bod komen: 1. Wat is revalidatie? 2. Hoe ga ik om met deze chronische aandoening (coping)?
Nadere informatieCognitieve gedragstherapie voor MSgerelateerde
Cognitieve gedragstherapie voor MSgerelateerde vermoeidheid Marieke Houniet- de Gier, Gz-psycholoog/ cognitief gedragstherapeut/ promovenda Afdeling Medische Psychologie + afdeling Revalidatiegeneeskunde
Nadere informatieOncologie. Patiënteninformatie. Omgaan met kanker. Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis
Oncologie Omgaan met kanker i Patiënteninformatie Bij wie kunt u terecht? Slingeland Ziekenhuis Algemeen Het hebben van kanker kan grote gevolgen hebben voor uw leven en dat van uw naasten. Lichamelijk
Nadere informatieDe MEERWAARDE van de SPORT arts
Aangepast (top)sporten Wetenschap en de sportpraktijk De MEERWAARDE van de SPORT arts Symposium CASA READE, 11 oktober 2013 Jessica Gal, sportarts Introductie 15-10-2013 SMA Jessica Gal Sportartsen Opgestart
Nadere informatieOncologische revalidatie Balans/FIT Revalidatiecentrum Breda
Oncologische revalidatie Balans/FIT Revalidatiecentrum Breda Door betere behandelingen hebben mensen met kanker tegenwoordig een grotere kans op genezing. Toch blijft kanker een ingrijpende ziekte die
Nadere informatiePalliatieve zorg aan kwetsbare ouderen
Palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen Interactieve workshop over kaders van palliatieve zorg aan kwetsbare ouderen. Niek Olde Bijvank Specialist ouderengeneeskunde, tevens kaderarts Palliatieve Zorg,
Nadere informatieOnco-Move. Bewegen tijdens chemotherapie
Onco-Move Bewegen tijdens chemotherapie Introductie De behandeling van kanker, in het bijzonder de chemotherapie en/of radiotherapie, kan aanleiding zijn tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.
Nadere informatieNo brain, no (chronic) pain. Workshop revalidatiegeneeskunde 23-01-2014 Alina Teplova, revalidatiearts
No brain, no (chronic) pain Workshop revalidatiegeneeskunde 23-01-2014 Alina Teplova, revalidatiearts 1 Inhoud 1. Het doel 2. Casuïstiek (3 casussen) 3. Indicatie voor chronische pijn revalidatieprogramma
Nadere informatieBEWEGEN BIJ PROSTAATKANKER
BEWEGEN BIJ PROSTAATKANKER 1014 Inleiding De ziekte prostaatkanker, maar ook de behandeling, zoals een operatie, bestraling, hormonale therapie en chemotherapie, kunnen aanleiding geven tot langdurige
Nadere informatieInformatie voor de patiënt. Oncologische. revalidatiebehandeling. Laat zien wat je kunt
Informatie voor de patiënt Oncologische revalidatiebehandeling Laat zien wat je kunt 2 Revalideren tijdens of na kanker De ziekte kanker heeft grote invloed op uw dagelijkse functioneren en haalt uw leven
Nadere informatie1 Revalidatie bij kanker
De ziekte kanker is ingrijpend en kan uw leven flink overhoop halen. Tijdens en na de behandeling kunt u allerlei klachten krijgen. Soms gaat uw conditie achteruit. Misschien bent u moe, angstig of onzeker.
Nadere informatieAANMELDINGSFORMULIER ONCOLOGISCHE NAZORG HERSTEL & BALANS OF FYSIEKE TRAINING
AANMELDINGSFORMULIER ONCOLOGISCHE NAZORG HERSTEL & BALANS OF FYSIEKE TRAINING Om in aanmerking te komen voor Oncologische Nazorg dient u het aanmeldingsformulier invullen en binnen drie weken retourneren
Nadere informatie