Economie en MKB Ondernemen met tegenwind

Transcriptie

1 Economie en MKB Ondernemen met tegenwind Willem van der Velden Schiedam/Vlaardingen, 11 februari 2009

2 Agenda Kredietcrisis en recessie Scenario tot 2014 Actualiteit MKB Sectorramingen Tips voor succesvol ondernemen Regionale economie Structuur Economisch presteren Relaties en verbondenheid Conclusies en discussie 2

3 Achtergronden Hoe kon het zover komen? Krediet was te lang te goedkoop We hadden ongebreidelde hebzucht Kredietverlening was onverantwoord We waren vergeten dat risico een prijs heeft Slechte kredieten bijgemengd in systeem We waren het overzicht kwijt 3

4 Economische afkoeling Het is niet allemaal crisis Normale neergang Stijgende lonen en prijzen Doorgeschoten grondstofprijzen Hoge inflatie, lage koopkracht Kredietcrisis Sentiment, krediet, handel 4

5 Economische afkoeling Hoe de crisis de economie grijpt Sentiment Beurzen en consumenten Kredietverlening Duurder en schaarser Internationale handel Zelfde mechanismen spelen elders ook 5

6 Hoe nu verder? Economische scenario s tot 2014 I Geleidelijk vertrouwensherstel 2009 II Amerikaanse dollar alsnog onderuit III Crisis ettert nog een paar jaar door 6

7 Ingrediënten Scenario III Blijvend vertrouwensverlies, maatregelen slaan niet aan Geen grootscheepse reddingsoperatie meer (mogelijk) Aanhoudend slecht beursklimaat In zichzelf gekeerde financiële sector Consument heeft slechts beperkt toegang tot consumptief krediet Bedrijven moeten intern financieren 7

8 Scenario III Crisis ettert nog een paar jaar door %-punt Nederlandse groei %-punt prognoses Particuliere consumptie Bedrijfsinvesteringen Netto uitvoer Overheidsbestedingen Voorraadvorming Bruto binnenlands product

9 Conjunctuurbeeld Zwaar vierde kwartaal voor Nederlandse economie Industriële productie (l) Oordeel orderontvangst (r) Inzakkende wereldhandel een belangrijke oorzaak % 3-maands gemiddelde, jaar-op-jaar groei Uitvoervolume goederen, werkdaggecorrigeerd % Consument blijft somberen Werkloosheid begint op te lopen detailhandelsomzet binnenlandse particuliere consumptie werkloosheid (% beroepsbevolking, seizoensgecorrigeerd, l) werkgelegenheid (mutatie t.o.v. voorgaand jaar, r) arbeidsaanbod (mutatie t.o.v. voorgaand jaar, r)

10 Sectorprognoses (mutaties %) omzet v p omzet v p omzet Industrie , Bouw Groothandel ,6-1.2 Detailhandel food Detailhandel non-food Horeca & Recreatie , Transport Zakelijke dienstverlening Overige dienstverlening TOTAAL v = volume p = prijs 10

11 Tips voor succesvol ondernemen (zie ook Turbulente tijden ) Verhoog de toegevoegde waarde voor de klant Betrouwbaarheid, kwaliteit, stapje extra Let op kosten en efficiency Onnodig vet, niet-kern activiteiten, voorraad, debiteuren Blijf investeren in eigen kracht en onderscheidend vermogen Vermijd stuck in the middle Investeer in personeel Bijscholing, inzetbaarheid, binden en behoud 11

12 De vernieuwde economische thermometer Bedrijfsleven Winstgroei Investeringsgroei Productiegroei Arbeidsvolumegroei Rendement op Eigen Vermogen Investeringsratio Arbeidsproductiviteit Werkgelegenheidsfunctie Groei Kracht Prestatie 12

13 Economische groei en kracht 7,0 Groot-Rijnmond Groot-Amsterdam 6,5 Agglomeratie' s-gravenhage Utrecht Flevoland Economische kracht 6,0 5,5 5,0 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 8,0 13 Economische groei

14 Regionale scores ,5 7,0 Rotterdam ( 38,0 mrd) Economische kra Schiedam ( 4,0 mrd) 6,5 Vlaardingen ( 2,1 mrd) Groot-Rijnmond ( 61,6 mrd) 6,0 4,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 5,5 5,0 4,5 Economische groei 14

15 Deelindicatoren groei Toegevoegde waarde Nederland = 6 Arbeidsvolume Investeringen Winst Schiedam Vlaardingen Rotterdam Groot-Rijnmond 15

16 Deelindicatoren kracht Arb.vol/ber.bev. Investeringsratio Nederland = 6 Arb.productiviteit Rentabiliteit EV Schiedam Vlaardingen Rotterdam Groot-Rijnmond

17 Solvabiliteit (2007) 17

18 Werkgelegenheidsgroei Werkgelegenheidsontwikkeling (1996=100) index Vergelijkingsgeb ied Bron: LISA Vestigingenregister Gemeente Schiedam Gemeente Vl di Gemeenten totaal COROP-gebied Groot- Rij d Nederlan d

19 Werkgelegenheidsgroei sectoren Totaal Landbouw Industrie Bouw Handel, reparatie Horeca Vervoer, opslag Financiële diensten Zakelijke diensten Overheid Onderwijs Zorg Overige diensten Werkgelegenheidsgroei naar sectoren, 1996=100 Stippen: 2 gemeenten; balken: Nederland index 19 Bron: LISA Vestigingenregister

20 Werkgelegenheidsfunctie 2007 Werkgelegenheidsfunctie (banen/beroepsbevolking), 2007 < 0,60 1,1 0,7 1,0 0,7 0,5 0,6 0,60 < 080 0,80 < 100 1,00 < 120 >= 120 0,4 0,4 1,1 0,6 0,9 1,2 0,7 0,6 0,5 0,7 0,9 0,5 0,4 0,5 0,9 0,9 0,7 0,9 0,3 0,5 0,6 0,9 0,7 0,5 0,4 20 Bron: LISA Vestigingenregister, ABF Research - Beroepsbevolking

21 Werkloosheid 10 Werkloosheid Vergelijkingsgeb ied Bron: ABF Research - Beroepsbevolking Gemeente Schiedam Gemeente Vl di Gemeenten totaal COROP-gebied Groot- Rij d Nederlan d

22 Koopkrachttoevloeiing: waar komt de klant vandaan? (c2b) 100% 90% 80% 70% 60% 22 50% 40% Schiedam Vlaardingen Rotterdam >250

23 Waar komen de zakelijke klanten vandaan? (B2B) 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 23 30% 20% Schiedam Vlaardingen Rotterdam >250

24 Waar komen mensen die in S/V/R werken vandaan? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 24 40% 30% Schiedam Vlaardingen Rotterdam >250

25 Voorlopige conclusie crisis Terug naar een normale prijs voor risico Hernieuwde waardering stabiliteit en kwaliteit Storm lijkt wat weggeëbd, maar is nog niet voorbij Pijnlijk aanpassingsproces reële economie Onzekerheid en grotere volatiliteit Economie keihard geraakt; grote marges in voorspellingen Stuurmanskunst en koersvastheid vereist 25 Kennis & & Economisch Onderzoek

26 Voorlopige conclusie lokaal/regionaal Schiedam lijkt wat sterker dan Vlaardingen, maar beide gemeenten overtuigen nog niet Zouden beide gemeenten wat meer kunnen profiteren van hun ligging in een op zich sterke(re) regio? 26 Kennis & & Economisch Onderzoek

27 Meer informatie? 27