61e Ondernemerspanel. MKB-Nederland TNS NIPO

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "61e Ondernemerspanel. MKB-Nederland TNS NIPO"

Transcriptie

1 61e Ondernemerspanel MKB-Nederland TNS NIPO

2

3

4 61e Ondernemerspanel MKB-Nederland TNS NIPO Samenvatting van de resultaten van het 61 e panelonderzoek onder ondernemers in het midden- en kleinbedrijf door het TNS NIPO in opdracht van de Koninklijke Vereniging MKB-Nederland Koninklijke vereniging MKB-Nederland Beleid, Onderzoek en Communicatie Delft, januari 26 Contactpersoon: de heer drs. J.J.M. Rats, secretaris Economische Zaken, tel.nr.: , rats@mkb.nl Copyright Koninklijke Vereniging MKB-Nederland, januari 26 Vermenigvuldiging van (delen van) deze uitgave is toegestaan, mits met bronvermelding. Hoewel aan de samenstelling van deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kan voor de inhoud geen aansprakelijkheid worden aanvaard. Aan de inhoud kunnen ook geen rechten worden ontleend. MKB-Nederland, januari 26 1

5 2 MKB-Nederland, januari 26

6 Inhoudsopgave Samenvatting:...5 Ondernemers optimistischer over de economie...9 Verwachtingen over de omzet na dip gestegen...9 Meer ondernemers verwachten hogere winsten...11 Investeringsklimaat sterk verbeterd...12 Verdere afname krimp in werkgelegenheid...15 MKB-Nederland, januari 26 3

7 Macrobeeld: verwachtingen voor gehele economie 24-IV 25 III IV-25 I-26 Percentage mkb-ondernemingen Aantal bedrijven dat verwacht: - het zal Nederland economisch goed gaan de werkloosheid zal in Nederland afnemen de rente zal dalen goede tijd om een bedrijf te starten goede tijd om te investeren Bron: TNS NIPO Microbeeld: verwachtingen van eigen bedrijf 24-IV 25-III IV-25 I-26 Percentage mkb-ondernemingen Ondernemers met omzetstijging Ondernemers met export Ondernemers met resultaatsverbetering Ondernemers met betere orderpositie Ondernemers met investeringsplannen Ondernemers met investeringsplannen in gebouwen Ondernemers met investeringsplannen in machines/uitrusting Bron: TNS NIPO Verdeling mkb naar grootteklassen en sectoren Grootteklasse (indeling o.b.v. werkzame personen) Kleinbedrijf Middenbedrijf Totaal Sector Aantal ondernemingen Industrie Bouw Groothandel Auto/reparatie Detail food Detail non food Horeca Transport Zakelijke dienstverlening Financiële dienstverlening Totaal Bron: TNS NIPO 4 MKB-Nederland, januari 26

8 Het jaar 26 is het jaar van de belofte Ondernemers hebben positieve verwachtingen voor 26. Daarmee is een moeilijk 25 afgesloten. Het 25 was moeilijk begonnen, maar in de tweede helft van jaar waren de resultaten verbeterd. De prestaties in de laatste twee kwartalen lagen duidelijk boven de verwachtingen van de ondernemers. Mede hierdoor zijn de verwachtingen voor 26 positief. Dat betekent niet dat 26 een eenvoudig jaar zal zijn. Het vertrouwen ligt nog ver onder de niveaus van de hoogconjunctuur en in de eerste helft van het jaar worden ondernemers geconfronteerd met grote stelselwijzigingen zoals ziektekostenstelsel, WW en WAO, gecombineerd met stijgende sociale en lokale lasten. Of verwachtingen hoog blijven en worden omgezet is resultaten zal mede afhangen in welke mate de ondernemers worden bevestigd in hun positivisme. Dat hangt af in hoeverre de consumentenbestedingen zullen aantrekken, de export kan groeien en de ondernemers zich gesteund voelen door het overheidsbeleid. Het jaar 26 is het jaar van de belofte. Ondernemers zijn positiever over de economie en hebben positievere verwachtingen over de omzet, winst, orderpositie en hebben een grote bereidheid om te investeren. Een minder goed teken is de afname van het aantal ondernemers met export plannen. De krimp van werkgelegenheid in het mkb neemt af, maar resulteert nog niet in groei. Ondernemers hebben positieve houding, maar niet alle signalen zijn goed. De mate van groei van de consumptieve bestedingen en investeringen, zal naast mogelijkheden om kosten te beheersen, zijn de belangrijkste factoren of 26 economisch een sterk jaar zal worden. De verschillen per sector zijn groot. De sectoren afhankelijk van de binnenlandse vraag zoals de detailhandel en horeca en toerisme hebben het moeilijker. De winstgevendheid blijft achter en daardoor ook de investeringen. Ook zal in deze sectoren de werkgelegenheid verder krimpen. De omzet groeit, maar moet zich nog vertalen in verbetering van de positie en daarom zal het beheersen van kosten een belangrijke doelstelling zijn. Voor de industrie geldt dat het aantal ondernemers met exportplannen tegenvalt. MKB-Nederland, januari 26 5

9 Het exportvolume groeit gestaag. De werkgelegenheid zit in deze sector tegen en dat komt door een beperkte groei van de export, maar ook de hevige concurrentie en het verplaatsen van productiecapaciteit. De handel verwacht te groeien, maar vooral de zakelijke dienstverlening heeft positieve verwachtingen van de economie. Ondernemers in de bouw hebben voor het eerst sinds drie jaar positievere verwachtingen. Wanneer naar de omzetverwachting wordt gekeken blijkt dat 45% van de ondernemers een hoger resultaat verwacht in 26. Dat is een stevige stijging in vergelijking tot 25. Vooral in het laatste half jaar van 25 waren ondernemers negatief over de omzet en gedurende 25 hebben ondernemers omzetverwachtingen steeds neerwaarts bijgesteld. Mede door betere realisaties in het vierde kwartaal van 25 is in bijna alle sectoren het aantal ondernemers dat een omzetverhoging verwacht gestegen. In de detailhandel food wordt een daling verwacht, wat met name komt door prijzenoorlog in de supermarktbranche. Het meest positief zijn de groothandel en de dienstverlening. Opmerkelijk zijn de verwachte stijgingen bij de detailhandel non-food en de horeca. Dacht in 25 één op de vier een hogere omzet te bereiken, in 26 verwacht bijna de helft een stijging van de omzet. Blijkbaar verwachten de sectoren die afhankelijk zijn van de binnenlandse afzet de grootste dip te hebben gehad. De industrie, dienstverlening en handel zat al langer in een betere economische positie. Het aantal ondernemers dat export kansen ziet, één van de belangrijkste peilers van economische groei, is relatief laag. Het aantal ondernemers dat wil gaan exporteren is ten opzicht van het laatste kwartaal 25 verbeterd, maar ligt onder het niveau van een jaar geleden. Bijna de helft van de ondernemers heeft de verwachting dat in 26 de orderpositie zal verbeteren. Dat is meer dan in het laatste kwartaal van 25 en gelijk aan het zelfde kwartaal in 24. Voor alle sectoren is de orderpositie toegenomen, maar er is vooral een grote verandering in de bouw te zien. In 25 had één op de vier ondernemers in de bouw nog de verwachting dat het aantal orders zou toenemen, nu is dat opgelopen tot 35%. Na de daling van de winstverwachtingen in het laatste half jaar van 25 zijn de verwachtingen voor 26 verbeterd. Met 44% van de ondernemers zijn de verwachtingen stevig gestegen, maar nog steeds denkt meer dan de helft geen winstverbetering te krijgen in 6 MKB-Nederland, januari 26

10 26. Er zijn duidelijke verschillen per sector. Met name de nationale sectoren als de detailhandel en autoreparatie blijven achter en ook in de groothandel verwachten ondernemers een lichte daling. Opvallend is dat het aantal ondernemers met investeringsplannen sterk is gestegen. Tweederde van de ondernemers heeft plannen om in 26 te gaan investeren. Het is voor het eerst in vijf jaar dat zoveel ondernemers investeringsplannen hebben. Wanneer per sector wordt gekeken, blijkt dat vooral de industrie, bouw en de autoreparatie plannen hebben om te investeren. In de detailhandel en horeca en transport blijft het aantal ondernemers met investeringsplannen ten opzicht van 25 achter. Dat komt vooral door de slechtere winstverwachtingen. De ondernemers met plannen voor uitbreiding zijn afgenomen. De investeringen gaan vooral in machines. Ondernemers investeren direct in het productieproces. Ondernemers zijn gericht op verdere verbeteringen van de efficiëntie en vernieuwing van processen. De afname van de werkgelegenheid in het mkb zwakt af en hikt tegen de groei aan. Na het 1 e kwartaal in 25 is de afname van de werkgelegenheid sterk afgenomen tot in krimp van 6 banen. Er zijn grote verschillen per sector. De dienstverlening (16.) groeit sterk, ook in de groothandel (1.5) en transport (3.) groeit de werkgelegenheid. De bouw laat een klein plusje zien. In de detailhandel en horeca en toerisme blijft de werkgelegenheid stevig krimpen met 18. arbeidsplekken. Door de tegenvallende export neemt in de industrie de werkgelegenheid af (7.). Het aantal vacatures is gestegen tot 79. vacatures, het hoogste aantal sinds 22. Hoewel het wel aantrekt, liggen de aantallen toch nog ver onder de aantallen in de hoogconjunctuur. Ondernemers zien het jaar 26 met positieve verwachtingen tegemoet. Toch zijn er aantal risico s. De consumptieve bestedingen kunnen achterblijven, mede door de wijzigingen in de zorg en sociale zekerheid. Ontwikkelingen van de olieprijs kan groei in de weg staan en de ontwikkeling van de concurrentiepositie van het Nederlandse bedrijfsleven op de internationale markten kan tegenvallen. In 26 zal de werkgelegenheid in het mkb nog niet groeien en aantal exporterende bedrijven blijft achter. Ondernemers investeren vooral in efficiëntie en vernieuwing en nauwelijks in uitbreiding. MKB-Nederland, januari 26 7

11 De verschillen tussen de sectoren zijn groot. De productiesectoren staan er goed. Hoewel de groei van de markt in 25 is achtergebleven, verwachten de ondernemers dat in 26 de vraag toch zal aantrekken. Toch zijn ze niet positief over de export kansen en dat is geen goed signaal. Blijkbaar hebben de ondernemers in deze sectoren nog niet het volledige vertrouwen op herstel. Door de verscherpte concurrentie zien minder ondernemers kansen en mogelijkheden. Dat wordt bevestigd in de achteruitgang van de werkgelegenheid in de industrie. In 26 zal het bewijs geleverd moeten worden dat Nederland inderdaad de verslechterde conjunctuur voorbij is. De nationaal georiënteerde sectoren staan er voor 26 beter voor dan in was een bijzonder moeilijk jaar en de ondernemers hebben de bedrijven beter gestroomlijnd. Dit stroomlijningproces van deze sectoren zal in 26 verder worden voortsgezet en dat zal gepaard gaan met een aanhoudende krimp van de werkgelegenheid, met name in de eerste helft van het jaar. Kortom 26 wordt voor ondernemers in het mkb een belangrijk jaar. Naast economische uitdagingen worden ondernemers geconfronteerd met een groot aantal stelsel wijzigingen. Verder heeft het kabinet geprobeerd het consumentenvertrouwen op een hoger peil te krijgen. Of de verwachtingen van ondernemers waargemaakt kunnen worden hangt af van de consumptieve bestedingen en de invloed van de grote ingrepen door het kabinet op het sentiment bij ondernemers en consumenten. Dat is belangrijk aangezien ondernemers een zeer grote bereidheid hebben om te investeren. Deze plannen zijn belangrijk voor de groei van de economie op de korte termijn en het groeivermogen voor de langere termijn. Voor het kabinet, dat grote meevallers blijkt te hebben, is het van belang om het vertrouwen van de ondernemers te winnen en een steun in de rug te geven. MKB-Nederland is van mening dat komend jaar het kabinet echt moet laten zien dat het kiest voor ondernemerschap in het mkb en dat ondersteund met een lastenverlichting. Na jaren van lastenverzwaringen heeft de ondernemer meer ruimte nodig voor vernieuwing en economische groei en daar is een gerichte netto lastenverlichting voor noodzakelijk. 8 MKB-Nederland, januari 26

12 Ondernemers optimistischer over de economie Ondernemers hebben positieve verwachtingen voor 26. Het laatste halfjaar in 25 was het vertrouwen stevig gedaald, maar dit zit nu weer in de lift. Het vertrouwen is nu weer vergelijkbaar met niveaus in 22, het jaar voor de conjuncturele neergang, maar nog ver onder het niveau van de hoogconjunctuur. Grafiek 1: % ondernemers positief over Nederlandse economie I.1 II.1 III.1 IV.1 I.2 II.2 III.2 IV.2 I.3 II.3 III.3 IV.3 I.4 II.4 III.4 IV.4 I.5 II.5 III.5 IV.5 I.6 Verwachtingen over de omzet na dip gestegen Ondernemers hebben positieve verwachtingen voor de omzet in % van de ondernemers verwacht een hoger resultaat dan in 25. In het laatste half jaar van 25 stelde de ondernemers de verwachtingen steeds neerwaarts bij. Grafiek 2: % ondernemers met hogere omzetverwachtingen I.1 II.1 III.1 IV.1 I.2 II.2 III.2 IV.2 I.3 II.3 III.3 IV.3 I.4 II.4 III.4 IV.4 I.5 II.5 III.5 IV.5 I.6 MKB-Nederland, januari 26 9

13 Er zijn grote verschillen per sector, maar in bijna alle sectoren zijn een aantal ondernemers dat een omzetverhoging verwacht gestegen. In de detailhandel food wordt een daling verwacht, wat met name zal komen door prijzenoorlog. Het meest positief zijn de groothandel en de dienstverlening. Opmerkelijk zijn de verwachte stijgingen bij de detailhandel non-food en de horeca. Dacht in 25 één op de drie een hogere omzet te bereiken, in 26 verwacht bijna de helft een stijging van de omzet. Grafiek 2A: % ondernemers met hogere omzetverwachtingen per sector Dienstverlening Transport Horeca recreatie en toerisme Detail non-food Detail food Auto/reparatie Groothandel Bouw Industrie IV 25 I 26 Het aantal ondernemers dat wil gaan exporteren is ten opzichte van het laatste kwartaal 25 verbeterd, maar staat opeen laag niveau voor 26. Grafiek 3: % ondernemers dat van plan is te exporteren I.1 II.1 III.1 IV.1 I.2 II.2 III.2 IV.2 I.3 II.3 III.3 IV.3 I.4 II.4 III.4 IV.4 I.5 II.5 III.5 IV.5 I.6 1 MKB-Nederland, januari 26

14 Bijna de helft van de ondernemers heeft de verwachting dat in 26 de orderpositie zal verbeteren. Dat is meer dan in het laatste kwartaal van 25 en gelijk aan het zelfde kwartaal in 24. Grafiek 4: % ondernemers met verwachting van betere orderpositie I.1 II.1 III.1 IV.1 I.2 II.2 III.2 IV.2 I.3 II.3 III.3 IV.3 I.4 II.4 III.4 IV.4 I.5 II.5 III.5 IV.5 I.6 Voor alle sectoren is de orderpositie toegenomen, maar er is vooral een grote verandering in de bouw te zien. In 25 had één op de vier ondernemers nog de verwachting dat het aantal orders zou toenemen, nu is dat opgelopen tot 35%. Meer ondernemers verwachten hogere winsten Na de daling van winstverwachtingen in het laatste half jaar van 25, is de verwachting dat winst zal stijgen stevig toegenomen. Het is zeker niet op het niveau van 21, maar met 44% van de ondernemers zijn de verwachtingen gestegen. Grafiek 5: % ondernemers met verwachting van hoger resultaat I.1 II.1 III.1 IV.1 I.2 II.2 III.2 IV.2 I.3 II.3 III.3 IV.3 I.4 II.4 III.4 IV.4 I.5 II.5 III.5 IV.5 I.6 MKB-Nederland, januari 26 11

15 In de meeste sectoren is de winstverwachting voor 26 gestegen ten opzichte van 25. De detailhandel blijft achter en ook in de groothandel verwachtten de ondernemers een lichte daling. Grafiek 5A: % ondernemers met verwachting hoger resultaat per sector Detail food Auto/reparatie Groothandel Bouw Industrie Dienstverlening Transport Horeca recreatie en toerisme Detail non-food IV 25 I 26 Investeringsklimaat sterk verbeterd Het aantal ondernemers met investeringsplannen is sterk gestegen. Tweederde van de ondernemers heeft plannen om in 26 te gaan investeren. Dat is hoger dan de laatste 5 jaar. Grafiek 6: % ondernemers met investeringsplannen I.1 II.1 III.1 IV.1 I.2 II.2 III.2 IV.2 I.3 II.3 III.3 IV.3 I.4 II.4 III.4 IV.4 I.5 II.5 III.5 IV.5 I.6 12 MKB-Nederland, januari 26

16 Wanneer per sector wordt gekeken, blijkt dat de detailhandel en de horeca de plannen om te investeren zijn afgenomen. In de overige sectoren nemen de investeringen toe. De sectoren die een grotere afhankelijkheid hebben van de binnenlandse bestedingen hebben in 25 een moeilijk jaar gehad en zijn stevig gereorganiseerd. Hoewel deze sectoren er nu beter voor staan, moeten de verwachtingen eerst waargemaakt worden in 26. Grafiek 6A: % ondernemers met investeringsplannen per sector Dienstverlening Transport Horeca recreatie en toerisme Detail non-food Detail food Auto/reparatie Groothandel Bouw Industrie De groei van de investeringen zit niet in gebouwen. Ondernemers met plannen voor uitbreidingsinvesteringen zijn afgenomen. De investeringen gaan vooral in machines. Ondernemers willen direct investeren in het productieproces. Grafiek 7: % ondernemers met investeringsplannen in gebouwen I.1 II.1 III.1 IV.1 I.2 II.2 III.2 IV.2 I.3 II.3 III.3 IV.3 I.4 II.4 III.4 IV.4 I.5 II.5 III.5 IV.5 I.6 MKB-Nederland, januari 26 13

17 Grafiek 8: % ondernemers met investeringsplannen in machines I.1 II.1 III.1 IV.1 I.2 II.2 III.2 IV.2 I.3 II.3 III.3 IV.3 I.4 II.4 III.4 IV.4 I.5 II.5 III.5 IV.5 I.6 Vooral de industrie, bouw en de auto/-reparatie hebben plannen om verder te investeren. De detailhandel, horeca en transport blijven duidelijk achter Grafiek 8A: % ondernemers met investeringsplannen in machines per sector Industrie Dienstverlening Transport Horeca recreatie en toerisme Detail non-food Detail food Auto/reparatie Groothandel Bouw IV 25 I MKB-Nederland, januari 26

18 Verdere afname krimp in werkgelegenheid De afname van de werkgelegenheid in het mkb zwakt af en hikt tegen groei aan. Na het 1 e kwartaal in 25 is de afname van de werkgelegenheid sterk afgenomen tot in krimp van 6 banen. Grafiek 9: verwachte werkgelegenheidsgroei I.1 II.1 III.1 IV.1 I.2 II.2 III.2 IV.2 I.3 II.3 III.3 IV.3 I.4 II.4 III.4 IV.4 I.5 II.5 III.5 IV.5 I De verschillen per sector zijn groot. De sectoren die vooral afhankelijk zijn van de binnenlandse markt, zoals de detailhandel en horeca en toerisme, neemt de werkgelegen nog steeds verder af. De groei wordt voornamelijk veroorzaakt door de zakelijke dienstverlening. Grafiek 1: verwachtte werkgelegenheidsgroei per sector Sector Verandering werkgelegenheid Industrie -7. Bouw 2. Groothandel 1.5 Autoreparatie Detailhandel food - 5. Detailhandel non-food - 1. Toerisme - 3. Transport 3. Zakelijke dienstverlening 16. MKB-Nederland, januari 26 15

19 Het aantal vacatures is dan gestegen en is met 79. vacatures het hoogste sinds 22. Hoewel het aantrekt, liggen de aantallen nog ver onder de aantallen in de hoogconjunctuur. Grafiek 1: aantal openstaande vacatures I.1 II.1 III.1 IV.1 I.2 II.2 III.2 IV.2 I.3 II.3 III.3 IV.3 I.4 II.4 III.4 IV.4 I.5 II.5 III.5 IV.5 I.6 16 MKB-Nederland, januari 26

Stemming onder ondernemers in het MKB

Stemming onder ondernemers in het MKB Stemming onder ondernemers in het MKB Vertrouwen van ondernemers in de economie weer toegenomen In het voorjaar van 2010 is het vertrouwen in de Nederlandse economie onder MKB-ondernemers flink toegenomen.

Nadere informatie

Conjunctuurenquête Nederland. Tweede kwartaal Coenrapportomslag eerstekwartaal.indd 1

Conjunctuurenquête Nederland. Tweede kwartaal Coenrapportomslag eerstekwartaal.indd 1 Conjunctuurenquête Nederland Tweede kwartaal 11 Coenrapportomslag eerstekwartaal.indd 1 3-5-11 :36 Economisch herstel zet door Horeca en detailhandel haken aan Na een lichte afzwakking in het eerste kwartaal

Nadere informatie

COEN in het kort. Inhoud rapport. Toelichting. Nederland. Herstel komt in zicht. Conjunctuurenquête Nederland I rapport vierde kwartaal 2014

COEN in het kort. Inhoud rapport. Toelichting. Nederland. Herstel komt in zicht. Conjunctuurenquête Nederland I rapport vierde kwartaal 2014 Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête (COEN) ondervraagt elk kwartaal ondernemers over onderwerpen

Nadere informatie

Inhoud. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Groothandel Kwartaalcijfers Pagina 1 van 27

Inhoud. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Groothandel Kwartaalcijfers Pagina 1 van 27 Inhoud Ontwikkeling aantal orders 2 Verwachting aantal orders 3 Verwachting aantal exportorders 4 Verwachting inkopen bij leveranciers 5 Oordeel orderpositie 6 Oordeel orderpositie buitenland 7 Oordeel

Nadere informatie

Conjunctuurenquête Nederland

Conjunctuurenquête Nederland Nieuw: metingen op provinciaal niveau Conjunctuurenquête Nederland Rapport eerste kwartaal 212 Conjunctuurenquête Nederland I rapport eerste kwartaal 212 Inhoud rapportage COEN in het kort Economisch klimaat

Nadere informatie

Derde kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Nederland totaal

Derde kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Nederland totaal Derde kwartaal 2013 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

Vakantiewerk in het mkb 2004

Vakantiewerk in het mkb 2004 Vakantiewerk in het mkb 2004 Koninklijke Vereniging MKB-Nederland Delft, 3 augustus 2004 Contactpersoon: dhr. drs. A. van Delft : 015 21 91 255, e-mail: delft@mkb.nl Copyright Koninklijke Vereniging MKB-Nederland,

Nadere informatie

KvK-barometer provincie Utrecht

KvK-barometer provincie Utrecht KvK-barometer De economie in de blijft zwaar onder druk staan. Dit blijkt vooral uit het aantal bedrijven dat een verslechtering ziet van het economisch klimaat. Daarnaast verwachten meer ondernemers een

Nadere informatie

Derde kwartaal 2012. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Gelderland

Derde kwartaal 2012. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Gelderland Derde kwartaal 212 Conjunctuurenquête Nederland Conjunctuurenquête Nederland I rapport derde kwartaal 212 Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen

Nadere informatie

Derde kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Utrecht

Derde kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Utrecht Derde kwartaal 2013 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

Saldo economisch klimaat. Q (verwacht) -39,8

Saldo economisch klimaat. Q (verwacht) -39,8 BEDRIJFSLEVEN TOTAAL 1. Bedrijfsleven eind 2008 in onzekerheid Het bedrijfsleven in het gebied van Kamer van Koophandel Den Haag heeft in het derde kwartaal van 2008 niet slecht gepresteerd, zeker niet

Nadere informatie

Conjunctuurenquête Nederland. Eerste kwartaal 2016

Conjunctuurenquête Nederland. Eerste kwartaal 2016 Conjunctuurenquête Nederland Eerste kwartaal 16 Ondernemers beginnen positief aan 16 Voorwoord Dit rapport geeft de belangrijkste uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland van het eerste kwartaal

Nadere informatie

Inhoud. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 1 van 26

Inhoud. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Oost Nederland Vervoer, opslag en communicatie Kwartaalcijfers Pagina 1 van 26 Inhoud Ontwikkeling productie 2 Verwachting productie 3 Oordeel productiecapaciteit 4 Ontwikkeling aantal orders 5 Verwachting aantal orders 6 Verwachting aantal exportorders 7 Oordeel orderpositie 8 Oordeel

Nadere informatie

Fedecom Economische Barometer. Deelnemers Fedecom Economische Barometer. Export herstelt zich, prijsdruk houdt aan.

Fedecom Economische Barometer. Deelnemers Fedecom Economische Barometer. Export herstelt zich, prijsdruk houdt aan. Fedecom Economische Barometer Export herstelt zich, prijsdruk houdt aan. De Fedecom Economische Barometer over het 4 e kwartaal van 2014 laat een duidelijke verbetering zien ten opzichte van het teleurstellende

Nadere informatie

Vierde kwartaal 2012. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland

Vierde kwartaal 2012. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland Vierde kwartaal 2012 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

Conjunctuurenquête Nederland

Conjunctuurenquête Nederland Conjunctuurenquête Nederland Vierde kwartaal 14 Voorwoord Dit rapport geeft de belangrijkste uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland van het vierde kwartaal 14. De Conjunctuurenquête Nederland brengt

Nadere informatie

Resultaten conjunctuurenquête 1 e halfjaar 2015

Resultaten conjunctuurenquête 1 e halfjaar 2015 Resultaten conjunctuurenquête 1 e halfjaar 2015 Inleiding Chris M. Jager In mei en juni 2015 zijn in het kader van de conjunctuurenquête (CE) een groot aantal bedrijven benaderd met vragenlijsten. Doel

Nadere informatie

Fedecom Economische Barometer. Deelnemers Fedecom Economische Barometer. De sombere voorspellingen komen in het 2 e kwartaal uit!

Fedecom Economische Barometer. Deelnemers Fedecom Economische Barometer. De sombere voorspellingen komen in het 2 e kwartaal uit! Fedecom Economische Barometer De sombere voorspellingen komen in het 2 e kwartaal uit! De Fedecom Economische Barometer over het 2 e kwartaal van 2015 laat een verslechtering zien van de orderportefeuille

Nadere informatie

Derde kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Flevoland

Derde kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Flevoland Derde kwartaal 2013 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

Vierde kwartaal 2013. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Limburg

Vierde kwartaal 2013. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Limburg Vierde kwartaal 2013 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

Conjunctuurenquête Nederland. Vierde kwartaal 2015

Conjunctuurenquête Nederland. Vierde kwartaal 2015 Conjunctuurenquête Nederland Vierde kwartaal 15 Ondernemers positiever over werkgelegenheid 16 Voorwoord Dit rapport geeft de belangrijkste uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland van het vierde

Nadere informatie

Conjunctuurenquête Nederland. Tweede kwartaal 2015. Bedrijfsleven onveranderd positief

Conjunctuurenquête Nederland. Tweede kwartaal 2015. Bedrijfsleven onveranderd positief Conjunctuurenquête Nederland Tweede kwartaal 215 Bedrijfsleven onveranderd positief Voorwoord Dit rapport geeft de belangrijkste uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland van het tweede kwartaal 215.

Nadere informatie

Een uitdagende arbeidsmarkt. Erik Oosterveld 24 juni 2014

Een uitdagende arbeidsmarkt. Erik Oosterveld 24 juni 2014 Een uitdagende arbeidsmarkt Erik Oosterveld 24 juni 2014 Wat waren de gevolgen van de recessie? Hoeveel banen zijn er verloren gegaan? In welke sectoren heeft de recessie het hardst toegeslagen? Werkgelegenheid

Nadere informatie

Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 2015

Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 2015 Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 2015 Willemstad, oktober 2015 Inleiding In mei en juni 2015 zijn in het kader van de conjunctuurenquête (CE) een groot aantal bedrijven benaderd met vragenlijsten.

Nadere informatie

Inhoud. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Horeca, makelaardij en reisbranche Oost Nederland Kwartaalcijfers Pagina 1 van 18

Inhoud. KvK Oost Nederland - Kennis- en Adviescentrum COEN Horeca, makelaardij en reisbranche Oost Nederland Kwartaalcijfers Pagina 1 van 18 Inhoud Ontwikkeling aantal orders 2 Verwachting aantal orders 3 Verwachting inkopen bij leveranciers 4 Oordeel orderpositie 5 Ontwikkeling omzet 6 Verwachting omzet 7 Verkoopprijzen/tarieven 8 Productiebelemmeringen

Nadere informatie

Eerste kwartaal 2013. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Limburg

Eerste kwartaal 2013. Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Limburg Eerste kwartaal 2013 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

Personeel op peil. Onderzoek naar de positie van mkb-werknemers

Personeel op peil. Onderzoek naar de positie van mkb-werknemers Personeel op peil Onderzoek naar de positie van mkb-werknemers Personeel op peil, onderzoek naar de positie van mkb-werknemers Personeel op peil Onderzoek naar de positie van mkb-ondernemers MKB-Nederland

Nadere informatie

Coen in het kort. Inhoud rapportage. Toelichting. Provincie Limburg. Negatief beeld bij alle indicatoren

Coen in het kort. Inhoud rapportage. Toelichting. Provincie Limburg. Negatief beeld bij alle indicatoren Conjunctuurenquête Nederland I rapport eerste kwartaal 212 Inhoud rapportage COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting Hoe staat het Nederlandse

Nadere informatie

Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 2014

Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 2014 Resultaten Conjunctuurenquete 1e helft 214 Willemstad, Maart 214 Inleiding In juni 214 zijn in het kader van de conjunctuurenquête (CE) de bedrijven benaderd met vragenlijsten op Curaçao. Doel van deze

Nadere informatie

Tweede kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland

Tweede kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zeeland Tweede kwartaal 2013 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

Conjunctuurenquête Nederland. Derde kwartaal Vertrouwen bedrijfsleven neemt toe

Conjunctuurenquête Nederland. Derde kwartaal Vertrouwen bedrijfsleven neemt toe Conjunctuurenquête Nederland Derde kwartaal 215 Vertrouwen bedrijfsleven neemt toe Voorwoord Dit rapport geeft de belangrijkste uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland van het derde kwartaal 215.

Nadere informatie

Macro-economische Ontwikkelingen

Macro-economische Ontwikkelingen Macro-economische Ontwikkelingen 1e kwartaal 9 Overall conclusie In de tweede helft van 8 sloeg de kredietcrisis ook in Nederland over naar de rest van de economie. De vooruitzichten voor 9 en 1 zijn in

Nadere informatie

M201012. Algemeen beeld van het MKB in de marktsector in 2010 en 2011

M201012. Algemeen beeld van het MKB in de marktsector in 2010 en 2011 M201012 Algemeen beeld van het MKB in de marktsector in 2010 en 2011 drs. K.L. Bangma drs. D. Snel Zoetermeer, juli 2010 Economisch herstel MKB blijft achter bij grootbedrijf Ondanks het toegenomen optimisme

Nadere informatie

Bedrijfsleven optimistischer

Bedrijfsleven optimistischer Conjunctuurenquête Nederland tweede kwartaal 214: Bedrijfsleven optimistischer - Minder belemmeringen voor activiteiten - Ondernemers verwachten verbetering van economisch klimaat - Ondernemers minder

Nadere informatie

Productiegroei industrie afgenomen in derde kwartaal

Productiegroei industrie afgenomen in derde kwartaal Derde kwartaal 214 groei industrie afgenomen in derde kwartaal Industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie

Nadere informatie

Macro-economische Ontwikkelingen

Macro-economische Ontwikkelingen Macro-economische Ontwikkelingen e kwartaal 1 Bijlage II Onderdeel Economische groei Inflatie Producentenvertrouwen Consumptie Omzet detailhandel Consumentenvertrouwen Hypotheken Hypotheek- en kapitaalmarktrente

Nadere informatie

Conjunctuurenquête Nederland

Conjunctuurenquête Nederland Conjunctuurenquête Nederland Derde kwartaal 14 Voorwoord Dit rapport geeft de belangrijkste uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland van het derde kwartaal 14. De Conjunctuurenquête Nederland brengt

Nadere informatie

M Starters en de markt. drs. A. Bruins drs. D. Snel

M Starters en de markt. drs. A. Bruins drs. D. Snel M201010 Starters en de markt drs. A. Bruins drs. D. Snel Zoetermeer, juni 2010 Starters en de markt Ondernemers die met een bedrijf zijn begonnen in de maanden voordat de economie in 2008 van groei omsloeg

Nadere informatie

rapportage Producentenvertrouwen kwartaal 1. Deze resultaten zijn tevens gepubliceerd in de tussenrapportage economische barometer (5 juni 2002)

rapportage Producentenvertrouwen kwartaal 1. Deze resultaten zijn tevens gepubliceerd in de tussenrapportage economische barometer (5 juni 2002) Rapportage producentenvertrouwen oktober/november 2002 Inleiding In de eerste Economische Barometer van Breda heeft de Hogeschool Brabant voor de eerste keer de resultaten gepresenteerd van haar onderzoek

Nadere informatie

Fedecom Economische Barometer. Deelnemers Fedecom Economische Barometer. Zowel de realisatie als de verwachtingen stellen teleur.

Fedecom Economische Barometer. Deelnemers Fedecom Economische Barometer. Zowel de realisatie als de verwachtingen stellen teleur. Fedecom Economische Barometer Zowel de realisatie als de verwachtingen stellen teleur. De Fedecom Economische Barometer over het 1 e kwartaal van 2015 laat een lichte verbetering zien voor de dealerbedrijven

Nadere informatie

Mei Economische Barometer Weerterland en Cranendonck. Verwachting voor 2010 en 2011

Mei Economische Barometer Weerterland en Cranendonck. Verwachting voor 2010 en 2011 Verwachting voor 2010 en 2011 Mei 2010 CONCLUSIES Productiesectoren landbouw, industrie en bouw goed voor een derde van de werkgelegenheid in. Afname van de werkgelegenheid doet zich in 2010 vooral voor

Nadere informatie

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Amersfoort

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Amersfoort Highlights Regio in Beeld 2015 Arbeidsmarktregio Amersfoort Samenvatting Aantal banen neemt weer toe, echter niet in collectieve sector In Amersfoort groeit het aantal banen van werknemers (voltijd en

Nadere informatie

CONJUNCTUUR MONITOR INTERIEURBOUW EN MEUBELINDUSTRIE. Sterk voor u en onze branche EERSTE HELFT 2016

CONJUNCTUUR MONITOR INTERIEURBOUW EN MEUBELINDUSTRIE. Sterk voor u en onze branche EERSTE HELFT 2016 CONJUNCTUUR MONITOR INTERIEURBOUW EN MEUBELINDUSTRIE EERSTE HELFT 2016 Sterk voor u en onze branche EERSTE HELFT 2016 CONJUNCTUURMONITOR INTERIEURBOUW EN MEUBELINDUSTRIE Voorwoord CBM wil een goed en betrouwbaar

Nadere informatie

POL juli 2017: +17,7

POL juli 2017: +17,7 Ieder kwartaal peilen VKW Limburg en UNIZO Limburg naar het aanvoelen van de Limburgse ondernemers en bedrijfsleiders over de economische gang van zaken in de bedrijven. De resultaten van deze bevraging

Nadere informatie

Algemeen beeld van het MKB in 2015

Algemeen beeld van het MKB in 2015 Algemeen beeld van het MKB in 2015 Dit onderzoek is gefinancierd door het programmaonderzoek MKB en Ondernemerschap (www.ondernemerschap.nl) Drs. K.L. Bangma Drs. D. Snel Zoetermeer, 9 februari 2015 De

Nadere informatie

HALFJAARLIJKS ONDERZOEK. Conjunctuurenquête voorjaar 2015

HALFJAARLIJKS ONDERZOEK. Conjunctuurenquête voorjaar 2015 HALFJAARLIJKS ONDERZOEK Conjunctuurenquête voorjaar 2015 Samenvatting Uit de FME Conjunctuurenquête voorjaar 2015 wordt duidelijk dat veel bedrijven een gezonde uitgangspositie hebben om de uitdagingen

Nadere informatie

Conjunctuur enquête. Technologische Industrie Nederland

Conjunctuur enquête. Technologische Industrie Nederland Conjunctuur enquête Technologische Industrie Nederland Gunstig beeld met internationale onzekerheden Het CBS kopt donderdag 16 februari dat het ondernemersvertrouwen in Nederland nog nooit op zo n hoog

Nadere informatie

Algemeen beeld van het MKB in de marktsector in 2012 en 2013

Algemeen beeld van het MKB in de marktsector in 2012 en 2013 M201212 Algemeen beeld van het MKB in de marktsector in 2012 en 2013 Update september drs. K.L. Bangma drs. D. Snel Zoetermeer, september 2012 MKB krimpt in 2012 De afzet van het Nederlandse MKB daalt

Nadere informatie

Sectorprognoses Themabericht Lisette van de Hei

Sectorprognoses Themabericht Lisette van de Hei Sectorprognoses 2018 Themabericht Lisette van de Hei In 2018 zullen de zakelijke dienstverlening en de bouwnijverheid het hardst groeien De hoge consumptiegroei is voordelig voor de Nederlandse horeca

Nadere informatie

Resultaten Conjuntuurenquête jaar 2015

Resultaten Conjuntuurenquête jaar 2015 Resultaten Conjuntuurenquête jaar 2015 Willemstad, Mei 2016 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Methodologie... 3 Resultaten conjunctuurenquête... 3 Concluderende opmerkingen... 17 1 CBS Curaçao mei 2016 Inleiding

Nadere informatie

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Gorinchem

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Gorinchem Highlights Regio in Beeld 2015 Arbeidsmarktregio Gorinchem Samenvatting Aantal banen neemt in beperkte mate toe, echter niet in collectieve sector In de krimpregio Gorinchem neemt het aantal banen van

Nadere informatie

Kwartaaloverzicht arbeidsmarkt 2005/2

Kwartaaloverzicht arbeidsmarkt 2005/2 Hans Langenberg In het tweede kwartaal van 2005 vond voor het eerst in twee jaar geen verdere daling plaats van het aantal banen. Ook is de werkloosheid gestabiliseerd. Wel was er een stagnatie in de toename

Nadere informatie

Resultaten Conjunctuurenquete 2014

Resultaten Conjunctuurenquete 2014 Willemstad, april 15 Inhoud Inleiding... 2 Methodologie... 2 Resultaten conjunctuurenquête... 3 Investeringsbelemmeringen en bevorderingen...3 Concurrentiepositie...5 Vertrouwen in de economie...5 Vertrouwen

Nadere informatie

Monitor Bouwketen. Voorjaar 2015. Marien Vrolijk

Monitor Bouwketen. Voorjaar 2015. Marien Vrolijk Monitor Bouwketen Voorjaar 2015 Marien Vrolijk 2 Inhoudsopgave Conclusies op hoofdlijnen 5 1 Bouwketen 6 1.1 Recente ontwikkelingen 6 1.2 Conjunctuur bouwketen 8 2 Architectenbureaus 10 3 Ingenieursbureaus

Nadere informatie

Huidig economisch klimaat

Huidig economisch klimaat Huidig economisch klimaat 1.1 Beschrijving respondenten Er hebben 956 ondernemers meegedaan aan het onderzoek, een respons van 38. De helft van de respondenten is zzp er (465 ondernemers, 49). Het aandeel

Nadere informatie

Vierde kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zuid-Holland

Vierde kwartaal Conjunctuurenquête Nederland. Provincie Zuid-Holland Vierde kwartaal 2012 Conjunctuurenquête Nederland Inhoud rapport COEN in het kort Economisch klimaat Omzet Export Personeelssterkte Investeringen Winstgevendheid Toelichting De Conjunctuurenquête Nederland

Nadere informatie

Dienstensector houdt vertrouwen

Dienstensector houdt vertrouwen Stand van de Zakelijke Dienstverlening Dienstensector houdt vertrouwen Kasper Buiting Senior Sectoreconoom December 18 Inhoudsopgave pagina 1 Macro-economie: Eurozone en NL Voorlopende economische indicatoren

Nadere informatie

Macro-economische Ontwikkelingen

Macro-economische Ontwikkelingen Macro-economische Ontwikkelingen e kwartaal 1 Bijlage II Overall conclusie De Nederlandse economie groeit naar verwachting met 1¾% in 1 en met 1½% in 11. De toename van het bbp komt bijna volledig voor

Nadere informatie

Persconferentie: De Nederlandse conjunctuur in 2008, d.d. 13 februari 2009.

Persconferentie: De Nederlandse conjunctuur in 2008, d.d. 13 februari 2009. Persconferentie: De Nederlandse conjunctuur in 2008, d.d. 13 februari 2009. Sheet 1: Opening Het CBS publiceert vandaag het eerste cijfer van de economische groei over het vierde kwartaal en de voorlopige

Nadere informatie

Exportmonitor 2011. Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler

Exportmonitor 2011. Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler Exportmonitor 2011 Het noordelijke bedrijfsleven wordt steeds internationaler Uit de Exportmonitor 2011 blijkt dat het noordelijk bedrijfsleven steeds meer aansluiting vindt bij de wereldeconomie. De Exportmonitor

Nadere informatie

ECONOMISCHE MONITOR EDE 2012 / 1

ECONOMISCHE MONITOR EDE 2012 / 1 ECONOMISCHE MONITOR EDE 2012 / 1 De economische monitor geeft een beeld van de economie van de gemeente Ede in de afgelopen periode van 2008 tot 20. De economische monitor is verdeeld in twee delen. Het

Nadere informatie

Highlights COEN 4 e kwartaal 2010

Highlights COEN 4 e kwartaal 2010 Highlights COEN 4 e kwartaal 2 Bedrijfsleven optimistisch over 4 e kwartaal 2 Het ingezette economisch herstel heeft in het 2 e en 3 e kwartaal enigszins een pas op de plaats gemaakt, maar de uitkomsten

Nadere informatie

Samenvatting UWV Arbeidsmarktprognose Met een doorkijk naar 2018

Samenvatting UWV Arbeidsmarktprognose Met een doorkijk naar 2018 Samenvatting UWV Arbeidsmarktprognose 2013-2014 Met een doorkijk naar 2018 Samenvatting UWV Arbeidsmarktprognose 2013-2014 Een belangrijke taak van UWV is het bij elkaar brengen van vraag en aanbod op

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Vooral opwaartse bijstelling overheidsconsumptie. Kwartaal-op-kwartaalgroei 0,6 procent

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Vooral opwaartse bijstelling overheidsconsumptie. Kwartaal-op-kwartaalgroei 0,6 procent Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB05-144 21 december 2005 9.30 uur Groei economie derde kwartaal 2005 hoger dan eerder geraamd De Nederlandse economie is in het derde kwartaal van 2005 met

Nadere informatie

Praktische opdracht Economie Vaststelling conjuncturele situatie Nederland, maart 2006

Praktische opdracht Economie Vaststelling conjuncturele situatie Nederland, maart 2006 Praktische opdracht Economie Vaststelling conjuncturele situatie Nederland, maart 2006 Praktische-opdracht door een scholier 2066 woorden 23 juni 2006 7,2 24 keer beoordeeld Vak Economie Praktische opdracht

Nadere informatie

Meting economisch klimaat, november 2013

Meting economisch klimaat, november 2013 Meting economisch klimaat, november 2013 1.1 Beschrijving respondenten Er hebben 956 ondernemers meegedaan aan het onderzoek, een respons van 38. De helft van de respondenten is zzp er (465 ondernemers,

Nadere informatie

COEN, COnjunctuurEnquête Nederland Tiende meting, 2 e kwartaal 2011

COEN, COnjunctuurEnquête Nederland Tiende meting, 2 e kwartaal 2011 COEN, COnjunctuurEnquête Nederland Tiende meting, 2 e kwartaal 211 Inhoudsopgave Samenvatting...2 BEDRIJFSLEVEN TOTAAL...3 Verbetering economisch klimaat zet door...3 Omzetverwachting positiever...4 Verwachting

Nadere informatie

CONJUNCTUUR MONITOR INTERIEURBOUW EN MEUBELINDUSTRIE. Sterk voor u en onze branche EERSTE HELFT

CONJUNCTUUR MONITOR INTERIEURBOUW EN MEUBELINDUSTRIE. Sterk voor u en onze branche EERSTE HELFT CONJUNCTUUR MONITOR INTERIEURBOUW EN MEUBELINDUSTRIE EERSTE HELFT 2018 Sterk voor u en onze branche EERSTE HELFT 2018 CONJUNCTUURMONITOR INTERIEURBOUW EN MEUBELINDUSTRIE Voorwoord Overal in Nederland klinken

Nadere informatie

Resultaten Conjunctuurenquête jaar 2017

Resultaten Conjunctuurenquête jaar 2017 Willemstad, april 2018 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Investeringsbelemmeringen... 3 Vertrouwen in de economie... 4 Vertrouwen in de toekomst... 5 Perceptie investeringsklimaat... 6 Conjunctuurindex... 7

Nadere informatie

Conjunctuurenquête Nederland. Eerste kwartaal 2015. Vertrouwen ondernemers verder toegenomen

Conjunctuurenquête Nederland. Eerste kwartaal 2015. Vertrouwen ondernemers verder toegenomen Conjunctuurenquête Nederland Eerste kwartaal 215 Vertrouwen ondernemers verder toegenomen Voorwoord Dit rapport geeft de belangrijkste uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland van het eerste kwartaal

Nadere informatie

Monitor Bouwketen. Najaar Marien Vrolijk

Monitor Bouwketen. Najaar Marien Vrolijk Monitor Bouwketen Najaar 2014 Marien Vrolijk 2 Inhoudsopgave Conclusies op hoofdlijnen 5 1 Bouwketen 6 1.1 Recente ontwikkelingen 6 1.2 Conjunctuur bouwketen 8 2 Architectenbureaus 10 3 Ingenieursbureaus

Nadere informatie

CONJUNCTUUR MONITOR INTERIEURBOUW EN MEUBELINDUSTRIE. Sterk voor u en onze branche TWEEDE HELFT 2017

CONJUNCTUUR MONITOR INTERIEURBOUW EN MEUBELINDUSTRIE. Sterk voor u en onze branche TWEEDE HELFT 2017 CONJUNCTUUR MONITOR INTERIEURBOUW EN MEUBELINDUSTRIE TWEEDE HELFT 2017 Sterk voor u en onze branche 2 CBM Conjunctuur Monitor 2018 TWEEDE HELFT 2017 CONJUNCTUURMONITOR INTERIEURBOUW EN MEUBELINDUSTRIE

Nadere informatie

Regionale economische prognoses 2016

Regionale economische prognoses 2016 Regionale economische prognoses 2016 Themabericht Rogier Aalders De breed gedragen economische groei in 2016 leidt tot productiegroei in alle sectoren en in alle regio s De Randstad, en daarbinnen vooral

Nadere informatie

HALFJAARLIJKS ONDERZOEK. Conjunctuurenquête najaar 2015

HALFJAARLIJKS ONDERZOEK. Conjunctuurenquête najaar 2015 HALFJAARLIJKS ONDERZOEK Conjunctuurenquête najaar 2015 Algemeen Ondernemers in de technologische industrie verwachten in 2015 een gemiddelde omzetgroei van 2½%. Dit is lager dan in het voorjaar, toen

Nadere informatie

Regionale arbeidsmarktprognose

Regionale arbeidsmarktprognose Provincie Zeeland Afdeling Economie Regionale arbeidsmarktprognose 2012-2013 Inleiding Begin juni 2012 verscheen de rapportage UWV Arbeidsmarktprognose 2012-2013 Met een doorkijk naar 2017". Hierin worden

Nadere informatie

Graydon Kwartaalmonitor Q1 2018

Graydon Kwartaalmonitor Q1 2018 Graydon Kwartaal monitor 1 Voorwoord Inhoud Als u ooit een bedrijf heeft gestart, dan is de kans het grootst dat u dat in het eerste kwartaal van het jaar heeft gedaan. Veel ondernemers starten traditiegetrouw

Nadere informatie

FME Postbus AD Zoetermeer T E I HALFJAARLIJKS ONDERZOEK Conjunctuurenquête voorjaar 2016

FME Postbus AD Zoetermeer T E I  HALFJAARLIJKS ONDERZOEK Conjunctuurenquête voorjaar 2016 FME Postbus 190 2700 AD Zoetermeer T 079 353 11 00 E info@fme.nl I www.fme.nl HALFJAARLIJKS ONDERZOEK Conjunctuurenquête 2016 Algemeen Ondernemers in de technologische industrie hebben in 2015 een omzetgroei

Nadere informatie

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Zeeland

Highlights Regio in Beeld 2015. Arbeidsmarktregio Zeeland Highlights Regio in Beeld 2015 Arbeidsmarktregio Zeeland Samenvatting Aantal banen neemt weer toe, echter niet in collectieve sector In Zeeland groeit het aantal banen van werknemers (voltijd en deeltijd)

Nadere informatie

Algemeen beeld van het MKB in de marktsector in 2010 en 2011

Algemeen beeld van het MKB in de marktsector in 2010 en 2011 M201014 Algemeen beeld van het MKB in de marktsector in 2010 en 2011 Update september drs. K.L. Bangma drs. D. Snel Zoetermeer, september 2010 Economisch herstel MKB blijft achter bij grootbedrijf; pas

Nadere informatie

Juni Economische Barometer Bollenstreek. Verwachting voor 2011 en 2012

Juni Economische Barometer Bollenstreek. Verwachting voor 2011 en 2012 Verwachting voor 2011 en 2012 Juni 2011 CONCLUSIES Geleidelijk herstel van Nederlandse economie in 2011 en 2012. Regionale groei van werkgelegenheid in zakelijke dienstverlening was in 2010 sterker dan

Nadere informatie

Praktische opdracht Economie Prijsveranderingen door de Euro

Praktische opdracht Economie Prijsveranderingen door de Euro Praktische opdracht Economie Prijsveranderingen door de Euro Praktische-opdracht door een scholier 2050 woorden 10 jaar geleden 7,6 15 keer beoordeeld Vak Economie Voorwoord Het onderwerp dat we hebben

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economie groeit 1,4 procent in Beperkte opwaartse bijstelling economische groei 2004

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economie groeit 1,4 procent in Beperkte opwaartse bijstelling economische groei 2004 Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB05-037 31 maart 2005 9.30 uur Economie groeit 1,4 procent in 2004 De Nederlandse economie is in 2004 met 1,4 procent gegroeid. Dat is een licht herstel

Nadere informatie

Barometer Arbeidsmarkt Gelderland 2e kwartaal 2013

Barometer Arbeidsmarkt Gelderland 2e kwartaal 2013 Barometer Arbeidsmarkt Gelderland 2e kwartaal 2013 In deze notitie van UWV, die ieder kwartaal verschijnt, worden de actuele ontwikkelingen op de arbeidsmarkt in de provincie Gelderland kort toegelicht.

Nadere informatie

De arbeidsmarkt klimt uit het dal

De arbeidsmarkt klimt uit het dal Trends en ontwikkelingen arbeidsmarkt en onderwijs De arbeidsmarkt klimt uit het dal Het gaat weer beter met de arbeidsmarkt in, ofschoon de werkgelegenheid wederom flink daalde. De werkloosheid ligt nog

Nadere informatie

Productie licht gedaald in vierde kwartaal

Productie licht gedaald in vierde kwartaal Vierde kwartaal 14 Productie licht gedaald in vierde kwartaal Industrie Voedings- en genotmiddelenindustrie Aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie Basismetaal- en metaalproductenindustrie

Nadere informatie

Polsslag Ondernemend Limburg januari 2016

Polsslag Ondernemend Limburg januari 2016 Polsslag Ondernemend Limburg januari 2016 VKW Limburg en UNIZO Limburg houden de vinger aan de pols van de Limburgse economie 1 Wat is de POL? Online bevraging bij Limburgse ondernemers en bedrijfsleiders

Nadere informatie

Macro-economische Ontwikkelingen

Macro-economische Ontwikkelingen Macro-economische Ontwikkelingen e kwartaal 8 Overall conclusie De kredietcrisis zorgt voor een terugval van de economische bedrijvigheid in Nederland die sinds het begin van de jaren tachtig niet is voorgekomen.

Nadere informatie

Mei Economische Barometer Valkenswaard en Waalre. Verwachting voor 2010 en 2011

Mei Economische Barometer Valkenswaard en Waalre. Verwachting voor 2010 en 2011 Verwachting voor 2010 en 2011 Mei 2010 CONCLUSIES Zakelijke dienstverlening domineert de economie van Waalre. Valkenswaard kent relatief veel industrie en groothandel. Afname van de werkgelegenheid doet

Nadere informatie

Zorgwekkende terugval in productiesector en bij grootste bedrijven

Zorgwekkende terugval in productiesector en bij grootste bedrijven Ieder kwartaal peilen VKW Limburg en UNIZO Limburg naar het aanvoelen van de Limburgse ondernemers en bedrijfsleiders over de economische gang van zaken in de bedrijven. De resultaten van deze bevraging

Nadere informatie

EBU College Snapshots van de economie in regio Utrecht. Monique Roso, 12 maart 2014!

EBU College Snapshots van de economie in regio Utrecht. Monique Roso, 12 maart 2014! EBU College Snapshots van de economie in regio Utrecht Monique Roso, 12 maart 2014! Inhoud presentatie 1. economische trends en ontwikkelingen!! 2. economische monitor provincie Utrecht! - economische

Nadere informatie

Conjunctuurenquête Technologische industrie. november 2016

Conjunctuurenquête Technologische industrie. november 2016 Conjunctuurenquête Technologische industrie november 2016 Voorzichtige groei in onzekere markt Het CBS kwam vorige week donderdag naar buiten met het bericht dat de positieve stemming onder ondernemers

Nadere informatie

ICT-behoeften in het mkb. Onderzoek van TNS-NIPO

ICT-behoeften in het mkb. Onderzoek van TNS-NIPO ICT-behoeften in het mkb Onderzoek van TNS-NIPO ICT-behoeften in het mkb Onderzoek TNS-NIPO Koninklijke vereniging MKB-Nederland Beleid, Onderzoek en Communicatie Delft, 13 april 26 Contactpersoon: drs.

Nadere informatie

Willemstad, mei Resultaten Conjunctuurenquête 2016

Willemstad, mei Resultaten Conjunctuurenquête 2016 Willemstad, mei 2017 Resultaten Conjunctuurenquête 2016 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Methodologie... 3 Resultaten conjunctuurenquête... 5 1.1 Investeringsbelemmeringen en bevorderingen... 5 1.2 Concurrentiepositie...

Nadere informatie

Overall conclusie. Vacatures. beeld opleveren. van de economie van 3,5%, voor ,25%. De consumptie blijft naar verwachting stabiel, maar de

Overall conclusie. Vacatures. beeld opleveren. van de economie van 3,5%, voor ,25%. De consumptie blijft naar verwachting stabiel, maar de he Ontwikkelingen taal 29 Overall conclusie In de tweede helft van 28 sloeg de kredietcrisis ook in Nederland over naar de rest van de economie. De vooruitzichten voor 29 en 21 zijn in recordtempo verslechterd.

Nadere informatie

Barometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) Oktober 2011

Barometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) Oktober 2011 Barometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) Oktober 2011 In deze rapportage van het UWV WERKbedrijf worden de actuele ontwikkelingen op de regionale arbeidsmarkt kort toegelicht. Vanuit diverse bronnen

Nadere informatie

ECONOMISCHE MONITOR EDE 2014 I

ECONOMISCHE MONITOR EDE 2014 I ECONOMISCHE MONITOR EDE 2014 I Deze economische monitor gaat nader in op de ontwikkeling van de economie en arbeidsmarkt in Ede en de regio FoodValley met de focus op het tweede halfjaar van 20. Daarnaast

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Licht herstel economie in derde kwartaal 2009

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Licht herstel economie in derde kwartaal 2009 Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB09-071 13 november 2009 9.30 uur Licht herstel economie in derde kwartaal 2009 Kwartaal op kwartaal 0,4 procent groei economie Krimp 3,7 procent in vergelijking

Nadere informatie

ONDERNEMERSVERTROUWEN MINDER HOOG. Conjunctuurenquête Nederland Eerste kwartaal 2019

ONDERNEMERSVERTROUWEN MINDER HOOG. Conjunctuurenquête Nederland Eerste kwartaal 2019 ONDERNEMERSVERTROUWEN MINDER HOOG Conjunctuurenquête Nederland Eerste kwartaal 19 Voorwoord Dit rapport bevat de belangrijkste uitkomsten van de Conjunctuurenquête Nederland van het eerste kwartaal 19.

Nadere informatie

ECONOMISCHE MONITOR EDE 2015 I

ECONOMISCHE MONITOR EDE 2015 I ECONOMISCHE MONITOR EDE 2015 I In deze economische monitor vindt u cijfers over de werkgelegenheid en de arbeidsmarkt van de gemeente Ede. Van de arbeidsmarkt zijn gegevens opgenomen van de tweede helft

Nadere informatie

Minder starters in 2016

Minder starters in 2016 Vooruitzicht Starters Minder starters in 2016 Aantal starters stabiel in 2015, daling verwacht in 2016 130.000 Meer starters in de bouw, minder starters in de transport percentage, jan t/m sep 2015 t.o.v.

Nadere informatie