Opdracht 1 Bewust kijken op je praktijkbedrijf

Transcriptie

1 Opdracht 1 Bewust kijken op je praktijkbedrijf Als je nauwkeurig kijkt naar koeien die in de wei lopen, kun je al veel over die koeien zeggen. Schrijf 3 dingen op die je ziet en die jou informatie geven over een koe of de hele koppel. Lees hoofdstuk 1 van Koesignalen. Bekijk op je praktijkbedrijf vanaf een hoog punt (bijvoorbeeld een hek) een uur lang de koeien die in de wei lopen. Als de koeien op stal staan, bekijk je ze daar een uur lang vanaf een hoog punt. Noteer in een tabel alles wat je opvalt aan een koe of aan de hele koppel. Schrijf minstens 10 signalen op. Zet achter ieder signaal: wat je ziet, hoe dat komt en wat het betekent. Zeg ook van elk signaal of het gunstig of ongunstig is. Tenslotte schrijf je bij elk signaal op welke actie je zou kunnen ondernemen. Ook die noteer je in de tabel. Je tabel kan er uiteindelijk zo uitzien (maar dan groter): Bespreek je tabel met je praktijkbegeleider en pas hem eventueel aan. Figuur 1 In de wei kun je meer zien dan alleen de vogeltjes in de lucht. Voorbeeldtabel 1 2 Koppel/ diernr. Koppel Koenr. 25 Waarneming Veel dieren staan bij het hek; er staat niet veel gras in het land. Koe springt op andere koeien. Oorzaak Dieren zijn niet meer tevreden in het land. Koe kan tochtig zijn. Betekenis Dieren willen graag naar de stal. Koe kan tochtig zijn. Wel/niet gunstig Niet gunstig. Wel gunstig. Actie Dieren een ander perceel grasland geven. Koe (laten) insemineren. 3 1

2 Opdracht 2 Risico s Op een bedrijf zijn er altijd plaatsen en momenten waarop de dieren meer risico lopen dan normaal. Noteer minstens 3 van zulke plaatsen of momenten die op elk willekeurig bedrijf kunnen voorkomen. Lees bladzijde 12, 13, 14 en 15 van Koesignalen. Bespreek met je praktijkbegeleider welke risicomomenten er op het praktijkbedrijf zijn. Beschrijf 5 van zulke momenten met de risico s die erbij horen. Onderzoek alle plaatsen waar de koeien komen (voerhek, boxen, looppaden binnen of buiten, weiland, melkstal enzovoort). Spoor alle mogelijke risico s op. (Denk bijvoorbeeld aan: gladde vloer, niet passend voerhek/boxen, te veel tocht, te weinig ventilatie enzovoort.) Beschrijf minstens 5 van zulke risicoplaatsen met de daarbijbehorende risico s. Bekijk de risicomomenten die je hebt opgeschreven en onderzoek hoe je de beschreven risico s kunt voorkomen of beperken. Maak daarbij gebruik van de mediatheek of het internet. Schrijf je oplossingen op. Voorbeeld Risicomoment: Warme periode. Risico: Daling melkgift vanwege de hitte. Mogelijke oplossingen: - De koeien naar een stuk land brengen waar meer schaduw is. - De koeien eerder naar stal halen. In de stal de temperatuur onder controle houden door meer te ventileren of grotere ventilatoren te plaatsen. - De koeien in de stal bijvoeren, zodat ze ondanks de hitte voldoende voer opnemen. Beschrijf op dezelfde manier voor 5 risicoplaatsen mogelijke maatregelen om de risico s te voorkomen of te beperken. Bespreek met je praktijkbegeleider jouw oplossingen voor de risicomomenten en risicoplaatsen. Maak een kort verslag van die bespreking. 2 Figuur 2 Op een gladde roostervloer lopen tochtige koeien extra gevaar.

3 BINNENWERK_CORRECTIE KOESIGNALEN :40 Pagina 3 Opdracht 3 Verhalen uit de praktijk De ene mens is de andere niet. Dat geldt ook voor veehouders. Je hebt ze in maten en soorten, ieder met hun eigen interesses en voorkeuren. Geef een korte beschrijving van 3 verschillende typen veehouders. Lees bladzijde 22 tot en met 28 van Koesignalen. Lees het onderstaande praktijkverhaal. Praktijkverhaal Tijdens een vergadering van de melkfabriek zit Kees Koeman met Dirk van Zandwijk aan tafel. Tijdens de pauze hebben zij het over het vee in de wei. Kees vraagt aan Dirk of het gras bij hem ook zo snel op is. Kees heeft de koeien nog maar een paar dagen in een perceel lopen en ze hebben het nu alweer op. Hij had ingeschat dat ze er minimaal een week konden lopen. Het probleem is dat Kees vrij veel gekuild heeft, zodat hij nu eigenlijk geen perceel heeft waar hij de koeien kan weiden. De afgelopen week was het na een vrij natte periode erg mooi weer en Kees kuilt liever grote hoeveelheden in 1 keer: dat is per hectare het minste werk. Maar nu is Kees toch wel bang dat de koeien, doordat ze te weinig gras krijgen, gaan zakken in de melk. Eigenlijk wil hij gaan bijvoeren, maar door drukke werkzaamheden buiten het bedrijf heeft hij daar geen tijd voor. Ach, denkt Kees, misschien valt het met die melkproductie nog wel wat mee. Dirk vertelt dat hij nog volop gras heeft. Het hele weideseizoen houdt hij er bij het kuilen en weiden goed rekening mee Figuur 3A De koning te rijk tussen de koeien! Figuur 3B Lekker op de trekker! dat er altijd voldoende gras voor de koeien moet zijn. Dirk dekt de kuilbulten ook altijd erg secuur af, zodat de kwaliteit van de graskuil erg goed is. Daar staat tegenover dat het jongvee van Dirk het niet zo goed doet in de wei. Dirk heeft één grote koppel jongvee en de verschillen binnen deze koppel worden de laatste tijd wel erg groot. Dirk voert het jongvee dagelijks wat brok bij, maar de jongste dieren krijgen vaak niet de kans om bij de brok te komen. Kees Koeman houdt het jongvee altijd op stal. Hij heeft de dieren in verschillende, homogene groepen gehuisvest. De droogstaande dieren staan bij Kees ook altijd op stal. Zo heeft hij mooi het oog erop en kan hij ze in de droogstand goed sturen met het rantsoen. Dirk houdt deze groep weer meer buiten. Hij vindt het voor de koe en het kalf gezonder om buiten in de frisse lucht af te kalven. Het valt hem wel op dat de koeien na het kalven veel last hebben van melkziekte, slepende melkziekte en dat ze tijdens de lactatie te weinig melk produceren. Voordat de vergadering weer begint, stuurt Kees nog snel even een sms je aan de klauwverzorger. Tijdens het melken is het hem opgevallen dat er een paar koeien kreupel lopen. De klauwverzorger stuurt een sms je terug waarin hij zegt dat hij morgen komt om deze dieren te behandelen. Dit praktijkverhaal laat maar weer eens zien dat er geen twee boeren hetzelfde zijn. Noteer twee sterke en twee zwakke punten in de bedrijfsvoering van Kees Koeman. Doe ditzelfde voor de bedrijfsvoering van Dirk van Zandwijk. Bespreek met je klasgenoten de sterke en zwakke punten in de bedrijfsvoering van Kees Koeman en Dirk van Zandwijk. 3

4 Opdracht 4 Tochtscoren Er zijn verschillende manieren om erachter te komen of een koe tochtig is. Noteer drie verschillende manieren om tochtigheid vast te stellen. Lees bladzijde 29 van Koesignalen. Houd in de stal of in het weiland 2 keer een half uur een tochtscore bij (dus aan het begin van de dag en aan het einde van de dag). Noteer de nummers van de koeien met daarachter de punten die ze in dat halve uur bij elkaar hebben gesprongen. Figuur 4 Er zijn verschillende manieren om erachter te komen of een koe tochtig is. Begin van de dag Koenr. Punten Punten Punten Punten Punten Bespreek je resultaten met de veehouder en vergelijk ze met de gegevens die de veehouder over deze koeien heeft (bijvoorbeeld dagproductiegegevens of inseminatiegegevens). 4

5 Opdracht 5 Bekijk de beweging Figuur 5 Het is belangrijk dat koeien goed lopen. Het is erg belangrijk dat koeien goed lopen. Maar waarom is het nou zo belangrijk dat koeien zich makkelijk en zonder problemen kunnen voortbewegen? Noteer 4 redenen waarom goed kunnen lopen voor een koe belangrijk is. Lees hoofdstuk 2 en in het bijzonder bladzijde 32 en 33 van Koesignalen. Zoek 10 willekeurige koeien uit de koppel. Laat deze koeien een stukje lopen en scoor vervolgens aan de hand van de theorie uit Koesignalen de beweging van ieder dier afzonderlijk. Noteer achter ieder koenummer het cijfer dat je voor de beweging geeft. Bereken aan de hand van deze kleine steekproef hoeveel procent van de koeien goed loopt en hoeveel procent van de koeien aandacht nodig heeft. Vergelijk jouw resultaten met die van klasgenoten. Wat kun je zeggen over hoe de koeien op jouw praktijkbedrijf bewegen? 5

6 Opdracht 6 Koecomfort Koecomfort is tegenwoordig een hot item. Iedereen heeft het erover, maar wat is koecomfort nou eigenlijk? Schrijf in 3 zinnen op wat volgens jou koecomfort is. Bekijk hoe jouw klasgenoten het begrip koecomfort hebben uitgelegd. Verschilt dit met jouw uitleg, of zijn jullie het er aardig over eens? Lees hoofdstuk 3 van Koesignalen. De tekst noemt enkele zaken die belangrijk zijn voor duurzame veehouderij. Beoordeel de stal van je praktijkbedrijf op koecomfort. Kijk daarvoor naar de volgende onderdelen: - voerhek, - ligboxen, - afkalfhoek, - vloer, - aantal vreetplaatsen in verhouding tot het aantal koeien, - aantal ligplaatsen in verhouding tot het aantal koeien, - klimaat (zomer/winter), - drinkwatervoorziening - hoeveelheid licht in de stal. Geef voor elk onderdeel een cijfer (1 = zeer slecht; 10 = zeer goed). Verwerk je gegevens in een tabel, die er zo uit kan zien: Vergelijk jouw bevindingen met die van je klasgenoten. Welke conclusies kun je daaruit trekken? 6 Figuur 6 Wanneer de veehouder goed voor zijn koeien zorgt, zorgen de koeien goed voor de veehouder. Voorbeeldtabel Onderdeel Aanwezig Opmerkingen Cijfer Voerhek ja Te laag, grote koeien kunnen niet gemakkelijk 5 bij het voer komen. Ligboxen ja Er is in de box te weinig kopruimte; nogal wat 4 boxen zijn versleten Afkalfhoek

7 BINNENWERK_CORRECTIE KOESIGNALEN :40 Pagina 7 Opdracht 7 Lekker liggen Er zijn veel verschillende soorten ligboxen voor koeien. Noteer 3 verschillende soorten ligboxen. Bekijk de ligboxen op je praktijkbedrijf nauwkeurig en maak er een gedetailleerde tekening van. Je kunt ook een foto maken. Bedenk 3 voordelen en 3 nadelen van dit type box en schrijf die bij je foto of tekening. Bespreek de voor- en nadelen met je praktijkbegeleider. Noteer ook zijn mening over de ligboxen. Bekijk de informatie van je klasgenoten over de ligboxen op hun praktijkbedrijf. Zitten er veel dezelfde ligboxen bij? Hebben zij ook dezelfde voor- en nadelen van deze ligboxen opgeschreven? Bespreek met je klasgenoten welke 2 ligboxen volgens jullie de beste zijn. Geef aan waarom jullie dat vinden en waarom jullie niet voor andere soorten hebben gekozen. Maak een kort verslag van de bespreking. foto s: Brouwers Equipment BV Leeuwarden Figuur 7 Ligboxen zijn er in alle soorten en maten. 7

8 Opdracht 8 Wat zegt de MPR (Melkproductieregistratie)? Veel veehouders doen mee aan de melkcontrole. Hierdoor krijgen ze regelmatig een MPR-uitslag. Schrijf op welke redenen een veehouder kan hebben om mee te doen aan de melkcontrole. Bespreek met je praktijk-begeleider wat jij hebt opgeschreven over zijn MPR-uitslag. Maak van die bespreking een kort verslag. 8 Lees op bladzijde 48 en 49 van Koesignalen welke informatie je uit de productiegegevens kunt halen. Vraag aan je praktijkbegeleider de meest recente MPR-uitslag. Wanneer je praktijkbegeleider niet meedoet aan de melkcontrole probeer je van een ander bedrijf de MPR-uitslag te krijgen. Noteer wat jou opvalt aan het bedrijfsoverzicht en de celgetaluitslag. Bekijk de individuele dieroverzichten. Noteer alle koeien die: 1 een negatieve energiebalans hebben; 2 een te lage productie hebben; 3 een te hoog celgetal hebben; 4 weinig weerstand hebben. Stel dat het bedrijf de laatste tijd te veel melk heeft geleverd en daardoor ver boven het quotum dreigt uit te komen. Om dit te voorkomen wil de veehouder 10% van de veestapel verkopen. Welke koeien zou jij wegdoen? Figuur 8 Een veehouder krijgt via de MPR-uitslag veel informatie over zijn vee.

9 Opdracht 9 Shit, dat heb ik weer! De mest vertelt een veehouder veel over de spijsvertering van de koe. Het is precies als bij mensen: hij moet niet te dun maar ook zeker niet te hard zijn. Vraag aan je praktijkbegeleider hoe de ideale mest eruit moet zien. Schrijf zijn antwoord op. Lees bladzijde 52, 53 en 54 van Koesignalen. Je gaat van 6 individuele koeien de vertering van verse mest bekijken en voelen. Noteer steeds het nummer van de koe en de score die jij de mest geeft. Beoordeel in de stal in het algemeen de consistentie van de verse koemest die op de vloer ligt. Noteer ook welke score je hieraan toekent. Bespreek je scores met je praktijkbegeleider. Als de scores niet optimaal zijn, bedenk en bespreek je mogelijke maatregelen om daar iets aan te doen. Schrijf een kort verslag van die bespreking. Figuur 9 9

10 BINNENWERK_CORRECTIE KOESIGNALEN :41 Pagina 10 Opdracht 10 Conditiescore Wanneer je een goede conditie hebt, kun je meer aan dan wanneer je conditie onder de maat is. Schrijf op wat jij onder een goede conditie verstaat. Schrijf ook op welke problemen je zou kunnen krijgen wanneer jij een slechte conditie hebt. Vergelijk jouw grafiek en conclusies met die van je klasgenoten. Kies een paar grafieken uit die grote uitschieters laten zien. In Koesignalen staan de risico s en mogelijke gevolgen van grote uitschieters beschreven. Bespreek of die risico s ook gelden voor de praktijkbedrijven met grote uitschieters? Schrijf een kort verslag van die bespreking. Lees bladzijde 59 tot en met 63 van Koesignalen. Het zal je opvallen dat conditie bij koeien iets anders is dan conditie bij mensen. Scoor op je praktijkbedrijf bij 10 willekeurige koeien in de stal de conditie. Ga na hoeveel dagen de gescoorde koeien aan de melk zijn. Zet de gegevens van de 10 gescoorde koeien in een grafiek. Gebruik de grafiek op bladzijde 59 van Koesignalen als voorbeeld. Wat valt je op aan de grafiek? Noteer dat in een paar zinnen en trek je conclusies. 10 Figuur 10 Om de conditie van een koe te scoren, moet je het dier koe goed bekijken.

11 Opdracht 11 In de melkput Voorbeeld Bekijk de ruimte waar je normaal gesproken je huiswerk maakt en je helemaal suf leert voor een toets. Hoe ziet die omgeving eruit en waarom is die voor jou geschikt om in te studeren? Schrijf vijf voorwaarden op waaraan een goede studie-omgeving voor jou moet voldoen. Zet achter elke voorwaarde wat het gevolg zou zijn als deze voorwaarde niet aanwezig is. Voorwaarde persoon 1 Rust Voorwaarde persoon 2 Harde heavy metall muziek Gevolg wanneer de voorwaarde niet aanwezig is Geen concentratie Gevolg wanneer de voorwaarde niet aanwezig is Geen concentratie Deze voorwaarden kunnen voor iedereen verschillend zijn. Wat de een absoluut nodig heeft om te kunnen studeren, kan een ander er juist van afhouden om ook maar een letter in zich op te nemen. Lees hoofdstuk 5 van Koesignalen. Je gaat nu eigenlijk hetzelfde doen wat je in de oriëntatie hebt gedaan voor je eigen werkplek. Je beoordeelt op je praktijkbedrijf hoe de omgevingsfactoren zijn voor de koeien tijdens het melken. Kijk tijdens het melken goed wat er allemaal gebeurt. Hoe gedragen de koeien zich bij binnenkomst, tijdens het melken en wanneer ze de melkstal verlaten? Let in het bijzonder op koeien die afwijkend reageren, bijvoorbeeld erg veel slaan of juist heel sloom zijn. Probeer te achterhalen hoe dit komt. Hebben omgevingsfactoren als de wachtruimte, de melkput, de uitloop of de melker invloed op het gedrag van de koe? Maak een verslag over je bevindingen. Beschrijf daarin het gedrag van de koeien voor, tijdens en na het melken en probeer te verklaren waarom de koeien zich zo gedragen. Beschrijf niet alleen negatief gedrag maar vermeld ook dingen die juist goed zijn. Ga in je verslag in op de omgevingsfactoren die het gedrag van de koeien tijdens het melken beïnvloeden. Waarschijnlijk zijn veel dingen goed en hoeven niet verbeterd te worden. Maar misschien heb je ook wel zaken gezien die naar jouw mening verbeterd kunnen worden. Noteer die verbeterpunten in je verslag. Dit kunnen zowel kleine als grote verbeterpunten zijn (bijvoorbeeld een kapotte tl-buis vervangen tegenover een speciale coating aanbrengen zodat de vloer niet meer zo glad is). Figuur 11 Tijdens het melken kun je goed zien hoe de koeien reageren op omgevingsfactoren. Bespreek je verslag met je praktijkbegeleider en ga daarbij in op je verbeterpunten. Pas je verslag na het gesprek eventueel nog aan. 11

12 Opdracht 12 Speenscore Je hebt tijdens je stageperiode al heel wat koeien gemolken. Je weet dus dat geen twee uiers hetzelfde zijn. Maar weet je ook hoe goede en gezonde spenen eruit horen te zien? Beschrijf de uiterlijke kenmerken van goede, gezonde spenen. Lees bladzijde 73 en 74 van Koesignalen. Je weet nu dat de speengezondheid voor een groot deel afhankelijk is van de werking van de melkmachine. Controleer op je praktijkbedrijf bij minstens de helft van de koeien de spenen direct na afname van het melkstel. Noteer de scores van de spenen in een tabel. Figuur 12 Een goed en gezond uier. Voorbeeldtabel Koenr. Speen Speen Speen Speen Bijzonderheden rechtsvoor linksvoor rechtsachter linksachter Wratten Geen Schrijf op wat jij vindt van de kwaliteit van de door jouw gescoorde spenen. Stel je bent de eigenaar van deze veestapel. Zou jij op grond van deze uitslag actie ondernemen? Zo ja, wat ga je precies doen en waarom? Zo nee, motiveer dan waarom actie volgens jou niet nodig is. Welke zaken dragen, afgezien van de melkmachine, nog meer bij aan een goede speengezondheid? 12

13 Opdracht 13 Melkrobot en uiergezondheid Je hebt vast wel eens een melkrobot aan het werk gezien, al was het maar op de televisie. Welke voor- en nadelen heeft een melkrobot voor de uiergezondheid? Maak op dit punt een vergelijking tussen de melkrobot en de traditionele melkstal. Lees hoofdstuk 6 van Koesignalen. Zoek een bedrijf waar met een melkrobot worden gemolken en vraag of je een uitdraai van de computergegevens van de laatste 24 uur mag hebben. Bekijk deze gegevens goed en beantwoord de onderstaande vragen: 1 Hoe vaak wordt een gemiddelde koe per dag gemolken? 2 Hoeveel procent van de koeien zijn langer dan 14 uur niet zijn gemolken? 3 Zijn er de afgelopen 24 uur koeien geweest met aanwijzingen voor mastitis? 4 Wat was de gemiddelde melkproductie de afgelopen 24 uur? Kun je nu, zonder dat je de koeien hebt gezien, ook iets zeggen over de uiergezondheid van de veestapel? Wat is nu jouw mening over de melkrobot? Schrijf de voor- en nadelen op en bespreek ze met je klasgenoten. Figuur 13 Even mijn lactatiecurve een beetje bijwerken. 13

14 Opdracht 14 Gewicht bepalen Bekijk het jongvee op je praktijkbedrijf. Wanneer jouw praktijkbedrijf het jongvee door een ander laat opfokken, ga je naar het opfokbedrijf. Schrijf op wat jouw algemene indruk is van deze dieren: zien ze er goed uit, zijn ze gezond, zijn ze te mager of juist te dik? Lees bladzijde 84 tot en met 89 van Koesignalen. Je kunt het gewicht van jongvee redelijk nauwkeurig schatten aan de hand van de borstomvang van de dieren. Zoek in de mediatheek of op internet gegevens over het verband tussen gemeten borstomvang en gewicht. Meet de borstomvang van enkele dieren uit verschillende leeftijdcategorieën. Schat op grond van die metingen het gewicht van elk dier. Verwerk je gegevens in een grafiek (op bladzijde 85 van Koesignalen zie je hoe je dat kunt doen). Bekijk de grafieken die je klasgenoten hebben gemaakt. Neem de 5 grafieken die het meest afwijken van de norm (Koesignalen, bladzijde 85). Zoek samen naar verklaringen waarom deze grafieken zo van de norm afwijken. Schrijf die verklaringen bij de grafieken. Figuur 14 Deze moet dus op dieet! 14

15 Opdracht 15 Jongvee-opfok, wat gaat er wel en wat gaat er niet goed? Figuur 15 Dit jongvee heeft niet de beschikking over droge ligplaatsen. Het jongvee is de toekomst van het bedrijf. Deze dieren moeten uitgroeien tot gezonde, duurzame en productieve melkkoeien. Alle reden dus om aandacht te besteden aan een goede opfok. Noteer welke zaken jij belangrijk vindt voor een goede opfok van jongvee. Vergelijk jouw punten met wat jouw klasgenoten hebben opgeschreven en maak samen een top-10 van belangrijke zaken bij de jongvee-opfok. Lees hoofdstuk 7 van Koesignalen. Kijk hoe de jongvee-opfok op je praktijkbedrijf verloopt. Noteer 3 punten die jij goed vindt en ook 3 punten die volgens jou niet zo goed gaan. Bespreek je punten met je praktijkbegeleider. Bedenk hoe je de 3 punten die niet zo goed gaan, zou kunnen verbeteren. Zoek naar oplossingen/verbeteringen in de vakbladen (mediatheek) of op het internet. Maak daarvan aantekeningen. Schrijf in een kort verslag op wat er niet zo goed gaat bij de jongvee-opfok en wat jij zou doen om die punten te verbeteren. Vergelijk jou verslag met de verslagen van je klasgenoten. Zoek naar zaken die op veel praktijkbedrijven niet zo goed blijken te gaan. Kijk welke oplossingen je klasgenoten hebben bedacht om die punten te verbeteren. Maak samen een top-5 van punten waarop de jongvee-opfok op praktijkbedrijven niet goed gaat. Noteer de maatregelen die jij en je klasgenoten bedacht hebben om de jongvee-opfok op die 5 punten te verbeteren. 15

16 Opdracht 16 Droogstand Tegenwoordig lees je in vakbladen veel over de droogstand van koeien. Zoek in de mediatheek of op internet 2 artikelen die over droogstand gaan. Kopieer deze artikelen, je hebt ze bij de uitvoering weer nodig. Lees de artikelen en noteer de 5 belangrijkste aanbevelingen of conclusies uit die artikelen. Overeenkomsten Artikel 1 Artikel 2 Tekst uit Koesignalen Verschillen Artikel 1 Artikel 2 Tekst uit Koesignalen Figuur 16 Lichaamsbeweging is belangrijk voor droge koeien. Lees bladzijde 90 tot en met 93 van Koesignalen. Vergelijk deze theorie met de inhoud van de artikelen die je uit de vakbladen hebt gehaald. Welke verschillen en overeenkomsten tref je aan in deze 3 teksten over droogstand? Noteer de verschillen in een tabel. Maak ook een tabel met overeenkomsten. Stel je bent zelfstandig melkveehouder. Hoe zou jij de droogstand aanpakken? Maak een overzicht waarin je stap voor stap aangeeft, wat je met droogstaande koeien doet. In je stappenplan vermeld je onder andere: - wanneer je de dieren droogzet; - hoe je de dieren droogzet; - welk rantsoen je een droge koe geeft en of je dat rantsoen nog op- of afbouwt; - of je met verschillende groepen in de droogstand werkt; - of je de droge koeien zomers wel of niet naar buiten doet; - hoe en waar je de dieren laat afkalven; - enzovoort. 16 Schrijf bij je stappenplan een toelichting waarin je bij elke stap uitlegt waarom je voor deze aanpak kiest.