Groene Datacenters. Maatschappelijk Verantwoord inkopen. I Tour 2018 Pitbox 6. Leny Werkhoven (J&V) René Bergsma (OCW)

Transcriptie

1 Groene Datacenters Maatschappelijk Verantwoord inkopen I Tour 2018 Pitbox 6 Leny Werkhoven (J&V) René Bergsma (OCW)

2 Koersen op resultaat U leest. René en Leny over: de werking van Groene Data Center en zelf aan het stuur.. U hoort veel over CO2 neutraal en Circulair economie, maar merkt er in het dagelijkse werk minder van. U wordt blij van inspiratie, verbinding en energie. U heeft last van verzadiging, dit is het laatste pitsstop (16: ) voordat de i-tour de finale ronde in gaat.

3 In deze pitbox: Track verkenning: Maatschappelijk verantwoord inkopen volgens NEN ISO Kwalificaties: Groene datacenter ODC N Categorie Datacenters en MVI Race: Zelf aan het stuur! 3

4 Winnaar is MVI als de innovatie motor 4

5 TRACK VERKENNING MVI NEN ISO

6 ISO Maatschappelijk verantwoord inkopen ISO bevat - Richtlijn praktische handvatten voor publieke en private organisaties om hun inkoopproces op een maatschappelijk verantwoorde wijze in te richten en te laten aansluiten bij hun duurzaamheidsstrategie. De richtlijn definieert de belangrijkste principes van maatschappelijk verantwoord inkopen (MVI), zoals het afleggen van rekenschap, transparantie, respect voor mensenrechten en ethisch gedrag. Ook geeft ISO het belang aan van risicomanagement. 6

7

8 De zeven kernthema s in ISO Besturing van de organisatie; besluitvormings-processen en structuren. 2. Mensenrechten 3. Arbeidsomstandigheden 4. Het milieu 5. Eerlijk zakendoen 6. Consumentenaangelegenheden 7. Betrokkenheid bij ontwikkeling van de gemeenschap. Deze thema s zijn overgenomen uit ISO 26000

9 MVI Maturity model 9

10 Voordelen ISO Biedt handvatten voor het verduurzamen van organisaties en toeleveringsketens. 2. Creeërt businesskansen en leidt tot duurzame producten en diensten. 3. Geeft input voor het maatschappelijk jaarverslag en de niet-financiële paragraaf. 4. Is makkelijk te gebruiken met ISO en managementsysteemnormen als ISO 9001 en ISO Is geschikt voor alle type organisaties, zowel profit als nonprofit. 10

11 Kwalificaties OverheidsDatacenter Noord Categorie Datacenter Noord 11

12 On site 12

13 Historie Juli 2010: Publicatie Business case Consolidatie Datacenters -> Programma compacte rijksoverheid September 2013 Opening Datacenter Noord April 2012 juli 2012: Aanbesteding gepubliceerd met DUO als aanbestedende dienst en al deelnemers: DUO, OCW, dictu (EZ), De Rechtspraak en CJIB (J&V) 13

14 Business case Consolidatie Datacenters 2010 Reductie: 13 Mio Euro Ton CO2 14

15 Eisen en gunningswensen 15

16 Resultaat Het ODC-Noord is duurzaam ingericht. Door een innovatief koelingsconcept kan onder bijna alle weersomstandigheden gebruik worden gemaakt van koeling met buitenlucht. Hierdoor zijn CO2- uitstoot en energieverbruik laag met als gevolg een PUE-waarde welke bijna 33 procent lager is dan bij de oude centra. Een lage CO2 uitstoot en een laag energieverbruik zijn bereikt door duurzame inrichting van het datacenter. Door een innovatief koelingsconcept kan onder bijna alle weersomstandigheden gebruik worden gemaakt van koeling met buitenlucht. Dit concept maakt gebruik van gesloten warme en koude straten. Een belangrijke bijdrage wordt gerealiseerd door de inzet van energiezuinige apparatuur. Ook de toepassing van LED verlichting i.p.v. halogeen of TL draagt bij aan beperking van het energieverbruik. De PUE-waarde van het datacenter zit onder de 1,35, terwijl dit in de oude centra ongeveer 2 was. Een besparing van bijna 33 procent. Er wordt gebruik gemaakt van 100 procent groene stroom. Het Overheidsdatacenter is onder andere ISO en ISO gecertificeerd. Voor transport tussen de locaties van ODC-Noord wordt gebruik gemaakt van een elektrische auto. 16

17 Problemen met PUE metingen 1. Menselijke fout bij registratie van de verbruikte energieën 2. PUE houdt geen rekening met klimaat waar datacenter staat. (Want warmer klimaat = meer koelen -> maar kan wel efficiënter ingericht zijn -> kies koele locatie) 3. IT Energie verbruik o.b.v. server bezetting i.p.v. geschatte verbruik 4. PUE als marketing tool 20

18 21 Inkoop van IT Hardware

19 Portfolio van ICT inkoop bestaat uit? 22

20 Service & Kwaliteit Duurzaamheid MKB vriendelijk Innovatie Kosten Rijksdoelen CONFIDENTEEL / COMMERCIEEL VERTROUWELIJK

21 Wat is de huidige samenstelling van de categorie? Markttrends Sterke groei van geïntegreerde systemen Professionele Dienstverlening flink gedaald. Groei zichtbaar in het deelsegment Data- & Netwerkapparatuur (4,0%). Technologische innovaties zoals de omschakeling naar cloud diensten,ervoor dat de vraag naar traditionele beheertaken verandert en in volume afneemt. Big data trend: vraag naar Storage is bepalend en voornamelijk nog gericht op de huidige installed base architectuur. Diensten Dataverbindingen Huisvesting Leveringen Scope

22 Wat is het verbeterpotentieel - Financieel Besparingpotentieel (kaderstellend) Omzet x [ ] Cat. man ingevoerd Breder(e) interdepartementale contracten afgesloten Doorgaans departementale contracten afgesloten Weinig raamcontracten veel versnippering Veel versnippering, nauwelijks sturingsmogelijkheden Type Scope Aanbodzijde Omzetpct % 3% 4% 8% 0% Servers dalend Leveringen Storage stabiel Netwerken groeiend 4% 80% 132,0 nvt 3,96 nvt nvt nvt 3,96 Geintegreerde syst. groeiend sterk Diensten Management stabiel Security groeiend 20% 33,0 nvt nvt 1,32 nvt nvt 1,32 Tot. [ ] 165,0 0,0 4,0 1,3 0,0 0,0 5,3 Tot. [%] 100% 0,0% 2,4% 0,8% 0,0% 0,0% 3,2% Totaal

23 Wat is de mogelijke inrichting van de organisatie van categoriemanagement DCHW. Visie Denken Kopen Vorm: Spin in het web Vorm: Regisseur Vorm: Resultaatverantwoordelijk. Kansen Verzamelen, uitbreiden, ontsluiten en borgen kennis Inzicht verkrijgen ODC s behoeften en uitgaven Synergie uit optimalisatie inkoopbehoeften Professionaliseren inkoop door alignment Inzicht in apparaatskosten en gelijksoortige ODC out of pocket kosten Reduceren transacties door bundeling en procesoptimalisatie Reduceren proces / apparaatskosten Gewenste invulling van categoriemanagement om kans te verzilveren Spin in het web Regisseur Resultaatverantwoordelijk Visie & Denken Kopen Gebruiken Gebruiken Professionaliseren contract- en leveranciersmanagement Beperken vendor lock-in Randvoorwaardelijk voor Spin in het web: bestuurlijk draagvlak voor ontwikkelpad competenties categoriemanager gezamenlijk beeld van toegevoegde waarde categoriemanager afstemming met andere categorieën. Randvoorwaardelijk voor Regisseur: Vermogen tot bestuurlijke sturing Draagvlak bij ODC s en ICT-kolom Kennis en kunde bij IUC-Noord (volwassenheid) Alignment van IUC resources Inzicht in toekomstige uitgaven Marktkennis Randvoorwaardelijk voor resultaatverantwoordelijk Aanpassen Governance Heralloceren van inkoopcapaciteit en competenties Formatie IUC-Noord richt zich op categorie DCHW, wat mogelijk is als andere IUC s hun categorieën oppakken en aldus het IUC-Noord daarmee ontlasten.

24 Om een idee te krijgen = ROAD2016 ROAD2017B? ROAD2018 ROAD

25 Hogere ambitie? Datacenters wil proactief handelen door in aanbestedingen en tijdens de contractuitvoering nadrukkelijk de aandacht te vestigen op het hanteren van sociale voorwaarden. Samenwerking en kennis delen met de leveranciers, fabrikanten en andere partijen, het openbaar maken van de ambities/maatregelen, transparantie en proportionaliteit zijn hierbij belangrijke aspecten.

26 Mijn ambitie: Human Rights (Warming up) 1. Er is door Berenschot onderzoek uitgevoerd naar de toepassing van sociale voorwaarden binnen de Rijksoverheid. Tot en met welke fase van het inkoopproces worden de sociale voorwaarden op dit moment daadwerkelijk gehanteerd? CONTRACTERINGSFASE 29 Warming up Hantering sociale voorwaarden 8 juli 2015

27 Warming up 2. Hoeveel % van de inkopers, inkoopadviseurs en contractmanagers van het Rijk kent de sociale voorwaarden? 100%, >80%, >60%, >40%? >80% (60% van deze groep geeft aan te weten waar de sociale voorwaarden over gaan) 3. Wordt er op dit moment een inspanningsverplichting of een resultaatsverplichting gehanteerd, m.b.t. de sociale voorwaarden binnen de Rijksoverheid? INSPANNINGSVERPLICHTING 30 Warming up Hantering sociale voorwaarden 8 juli 2015

28 Warming up 4. Mogen sociale voorwaarden gebruikt worden als selectie- of gunningscriteria? NEE 5. Wanneer moeten de sociale voorwaarden worden opgenomen in de aanbesteding, enkel boven de Europese drempelwaarde, nooit of bij elke aanbesteding? ENKEL BOVEN DE EUROPESE DREMPELWAARDE 31 Warming up Hantering sociale voorwaarden 8 juli 2015

29 Aanbevelingen (in 2015) 1. Sociale voorwaarden integreren in het leverancierscontractmanagementproces 2. Hantering binnen alle stappen van het inkoopproces 3. Keteninitiatief ontwikkelen 4. Resultaatverplichting 5. Aansluiting SOMO of soortgelijke stichting/organisatie 6. Gebruiken van best-practices (advies SOMO) 7. Sociale voorwaarden integreren in de nieuwe aanbesteding 32 Aanbevelingen Hantering sociale voorwaarden 8 juli 2015

30 ROAD 2016, >Eisen 10. Maatschappelijk verantwoord inkopen 1. Opdrachtnemer verricht een redelijke inspanning om onderstaande gestelde normen te implementeren, voor zover uit die normen een verantwoordelijkheid voor de opdrachtnemer voortvloeit, door in het kader van de uitvoering van de overeenkomst de navolgende werkzaamheden te verrichten. 33 De fundamentele arbeidsnormen, zoals vastgelegd in de conventies van de International Labour Organisation (ILO), inzake afschaffing van dwangarbeid en slavernij (29, 105), afschaffing van kinderarbeid (138, 182), vrijwaring van discriminatie op het werk en in beroep (100, 111), de vrijheid van vakvereniging en recht op collectief onderhandelen (87, 98). De mensenrechten uit de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) en uitwerkingen daarvan in bindende verdragen, die arbeids- en bedrijfsrelevant zijn. 2. Bij aanvang van de Raamovereenkomst analyseert de Opdrachtnemer de risico s voor het niet naleven van de gestelde normen in eigen bedrijf en in de toeleverketen van de gevraagde fabrikanten. Hij legt dit ook vast. Bij de analyse wordt o.a. gebruik gemaakt van de MVO risicochecker ( De risico's die hieruit voortkomen zullen onderwerp van gesprek zijn tussen Opdrachtnemer, CBO, Deelnemer en de relevante partijen in de (toelever)keten. Deze analyse wordt binnen vier maanden na aanvang van de Raamovereenkomst overlegd aan de CBO. 3. De Opdrachtnemer spant zich naar het mogelijke en naar eigen inzicht in om de gestelde normen in het eigen bedrijf en in de toevoerketen van die Producten die Opdrachtnemer geleverd heeft te implementeren, om risico s te voorkomen en te verminderen. 4. De Opdrachtnemer neemt passende maatregelen om schendingen van de normen te verhelpen. Hij gebruikt hiertoe zo mogelijk zijn handelsvoorwaarden met toeleveranciers. 5. De opdrachtnemer volgt systematisch de voortgang van de implementatie van de normen in de toeleverketen van die Producten die hij geleverd heeft onder de gesloten Nadere overeenkomsten. 6. De Opdrachtnemer staat open voor en houdt rekening met signalen uit de samenleving die er op wijzen dat de normen niet goed worden geïmplementeerd. De te verrichten inspanning wordt in de volgende eisen nader gedefinieerd.

31 ROAD 2017 Gunning 34

32 Stand van zaken Kleine stapjes om verder te gaan: 1. ROAD2016: Actief contractmanagement op gecontracteerde resellers die het onderwerp behandelen, thema sessies, due dilligence op hun n=1. Inzicht in belangrijkste assemblages. Basis voor pilot EW en DUO. 2. ROAD2017 Implementatie niet afgerond. Contractmanagement niet zichtbaar actief op dit onderwerp. Gevolg resellers acteren niet conform gunning. 3. Start met Pilot met Electronic watch en DUO om inzicht in keten te vergroten n=

33 Problemen in de uitvoering 1.Prioriteit: Door gebrek aan prioriteit wordt ISV onvoldoende opgepakt bij decentraal contractmanagement. 2.Resources: Centraal te weiing resources om op ISV alle afspraken te monitoren en te chargeren 3.Strategie: Multi vendor strategie nihileert de ondersteunende rol van de reseller en maximaliseert de coördinatie inspanning van de contractmanager. 4.Macht: De machbalans is scheef, de fabrikanten dicteren. 5.Praktisch: Veel afspraken zijn papieren excercities, te weinig zichtbaar. 6.Business / ICT dienstverlener: Onvoldoende bewust van risico s, acteert niet aantoonbaar op dit thema. Inkoop en business meer samen optrekken. 36

34 37 Race

35 Wat is uw uitdaging? Neem 1 minuut om te bepalen op welke MVI thema zou u willen behandelen? Heeft u een idee? Waar zou u willen staan over 12 maand? Is voor uw idee beleid / strategie voor? Welke actie kunt u morgen ondernemen om uw idee te (kick)starten?

36 39