Het onderwijs in de groepen 1 en 2-3 van basisschool De Startbaan

Transcriptie

1 Het onderwijs in de groepen 1 en 2-3 van basisschool De Startbaan Inleiding: Onze basisschool heeft drie groepen 1 en drie groepen 2-3. De leerkrachten van deze groepen werken nauw samen. Er is veel overleg over het aanbod in de groep en over de kinderen. Samen weet je immers meer dan alleen. Ook de kinderen van de groepen werken en spelen vaak samen in de grote verwerkingsruimte die midden tussen de lokalen ligt.

2 Groep 1 en groep 2: Basisontwikkeling: In groep 1 start een kind met de schoolloopbaan. Wij vinden het heel belangrijk dat een kind zich goed ontwikkelt en veel leert bij ons op school. Dit is echter alleen mogelijk als er wordt gewerkt aan een sterke basisontwikkeling. De volgende drie basiskenmerken staan dan ook centraal in de kleutergroepen: Emotioneel vrij zijn Nieuwsgierig zijn Zelfvertrouwen hebben Deze kenmerken vormen de basis voor het kind om verder te kunnen ontwikkelen.

3 Methode Kleuterplein: We werken met de methode Kleuterplein. De methode bevat alle doelen die voor het kleuteronderwijs zijn gedefinieerd. Er is veel ruimte voor spel en ontdekken. De methode gaat uit van een rijke speel- en leeromgeving, waardoor kinderen uitgedaagd worden om hun omgeving en mogelijkheden te onderzoeken. Elk schooljaar staan er een aantal thema s centraal met een grote diversiteit aan activiteiten rondom de sociaal-emotionele ontwikkeling, spel, taal, rekenen, drama, muziek, beeldende vorming en motoriek / bewegen. Bij elk thema komen vaste routines terug, zoals het themaverhaal en Raai de Kraai. Vóór elk thema ontvangen de ouders een themabrief. In deze brief staat wat er allemaal aan bod komt en wat ouders thuis rondom het thema kunnen doen. Hoe volgen wij kinderen? Wij gebruiken in de onderbouw het Ontwikkelingsvolgmodel (OVM). De leerkrachten verzorgen een beredeneerd aanbod. Ze bekijken heel goed wat het kind nodig heeft om een volgende ontwikkelingsstap te zetten. Hierbij is het belangrijk dat de leerkrachten veel observeren in de groep. De observatiegegevens worden geregistreerd per ontwikkelingsgebied. Hierdoor is er veel informatie over kinderen. OVM is een digitaal observatiesysteem waarin aspecten van de ontwikkeling van kinderen in de vorm van ontwikkelingslijnen zijn uitgewerkt. De ontwikkelingslijnen worden een paar keer per jaar bijgehouden aan de hand van de observatiegegevens. De leerkrachten krijgen na het invullen een OVM overzicht waarop de ontwikkeling van het kind wordt afgezet tegen de leeftijd. De leerkrachten krijgen hierdoor een duidelijk beeld van de brede ontwikkeling van het kind. Het OVM overzicht wordt één keer per schooljaar met de ouders besproken.

4 OVM ontwikkelingsmodel: voorbeeld ontwikkelingslijn taakgericht gedrag. Een voorbeeld van een OVM overzicht. De rode lijn boven het overzicht geeft de leeftijd van het kind aan. Aan de rode hokjes in het overzicht is te zien hoe het kind zich per ontwikkelingsgebied heeft ontwikkeld.

5 Dagindeling groep 1-2: We maken gebruik van dagritmekaarten. Op deze kaarten staan afbeeldingen die een activiteit aanduiden. De leerkracht zet deze dagritmekaarten klaar voordat de kinderen in de klas komen. De kinderen kunnen op deze manier meteen zien wat er die dag gedaan wordt. Dit biedt veel kinderen houvast. Elke ochtend start met het bespreken van de dagritmekaarten. Als een activiteit voorbij is dan wordt de betreffende dagritmekaart omgedraaid of de wasknijper wordt doorgeschoven. Dit zijn vaste activiteiten in de groepen 1-2: De kring: Als de kinderen in de kring zitten dan staat er o.a. taal, rekenen, spel, verhaaltjes, muziek of PBS centraal. Spel: De kinderen spelen buiten tijdens de pauze. Ze leren omgaan met kinderen van verschillend leeftijden. De kinderen spelen ook op andere momenten buiten met karren, klein materiaal of in de zandbak. De kleuters kunnen dagelijks gebruik maken van de sporthal. In de sporthal kunnen ze klimmen en klauteren, worden gymlessen met materiaal en spellessen gedaan.

6 Werkles: Tijdens de werkles gaan kinderen aan de slag met ontwikkelingsmateriaal en creatief materiaal, spelen in de hoeken, werken aan de computer en in de hal. Afwisselend werken de kinderen aan opdrachten of mogen ze zelf een werkje kiezen. De inzet van het planbord tijdens de werkles: Een werkles is een activiteit die dagelijks gepland staat in de groepen 1-2. Tijdens deze les zijn alle kinderen aan het werk. Er is een grote verscheidenheid in aanbod. Kinderen werken met ontwikkelingsmateriaal, in themahoeken, op de bouwmat, met constructiemateriaal, zijn creatief bezig enz. s Morgens worden de werklessen meestal door de leerkrachten ingepland. Zij doen dit m.b.v. een planbord. Met het planbord wordt een aanzet gemaakt om de kinderen te leren kijken naar de dagplanning en activiteiten. In de volgende groepen krijgt dit een vervolg, het wordt steeds verder uitgebreid. Op het planbord kunnen de kinderen zien wat er de komende dagen centraal staat tijdens de werkles. De activiteiten staan afgebeeld op kleine foto s. Onder de foto s staan de naamkaartjes van de kinderen.

7 Zo kunnen de kinderen bij binnenkomst al zien wat ze die dag tijdens de werkles gaan doen. Er wordt gewerkt met een roulatiesysteem. Het groepje kinderen dat gekoppeld is aan een bepaalde activiteit schuift een dag later door naar de volgende activiteit. Dit gaat door totdat alle kinderen de geplande activiteiten hebben gedaan. De leerkracht bedenkt activiteiten die passen bij de doelen die centraal staan tijdens een bepaalde periode. De spullen die de kinderen nodig hebben liggen op een centrale plaats ( bijvoorbeeld in mandjes). Kinderen die met de juf gaan werken kunnen dit op het planbord zien, doordat er een foto van de juf bij deze namen hangt. Als een kind klaar is met het planbordwerk dan mag het zelf een ander werkje kiezen. s Middags mogen de kinderen kiezen tijdens de werkles. Zelfstandig werken: Zelfstandig werken is een organisatievorm die we inzetten om met een groep kinderen of met een individueel kind apart te werken. Tijdens zelfstandig werken kan de leerkracht ook observeren om zo de ontwikkeling van kinderen goed te volgen. De kinderen die zelfstandig werken weten precies wat er van hen verwacht wordt. Ze mogen de leerkracht niet storen en werken heel rustig. Dit stimuleert de zelfstandigheid van deze kinderen. Ze leren om niet meteen hulp te vragen van de leerkracht en zelf oplossingen te bedenken voor een probleem. Tijdens het zelfstandig hangt er een stoplicht in de groep. Als het oranje bord er hangt dan betekent dit dat de kinderen die zelfstandig werken de leerkracht niet mogen storen. De kinderen mogen hulp vragen van een ander kind. Ze gebruiken hierbij de fluisterstem. Tijdens het zelfstandig werken wordt soms ook de timetimer ingezet, zodat de kinderen kunnen zien hoelang de les duurt. Als het stoplicht groen is dan is les zelfstandig werken voorbij.

8 Het zelfstandig werken biedt de leerkracht de mogelijkheid om een gericht aanbod te geven aan groep 1 of groep 2, of aan kinderen die extra aanbod nodig hebben op een bepaald gebied. Combinatiegroep 2-3. De keuze om met combinatiegroepen 2-3 te gaan werken sluit goed aan bij onze visie. We zien het als een kans om beter aan te sluiten bij de ontwikkelingsbehoeften van de kinderen. De overgang van groep 2 naar groep 3 verloopt soepel. In groep 3 krijgen de kinderen veel ruimte voor een praktische verwerking van de aangeboden lesstof. Werkwijze in de groep: Elk kind heeft een eigen (start)plek in de groep. Alle spullen staan op een vaste plek. Er is een vaste looproute in de klas voor de leerkracht en de kinderen. Groep 2 sluit op bepaalde momenten aan bij groep 1 (gymlessen en buitenspel). De kinderen van groep 2 hebben meer beweging nodig. De leerkracht heeft dan de mogelijkheid om een les te verzorgen voor groep 3 Korte instructie, veel ruimte voor het verwerken (op allerlei manieren) Werken rondom een thema: Een combinatiegroep 2-3 is heel mooi, omdat de spellijn van kinderen in groep 2 en 3 doorloopt. In groep 2-3 zit je tussen spel en onderzoekend leren in. Thematisch werken maakt het leren functioneel.

9 Voorbeeld: het doel is leren klokkijken > in de groep is een klokkenhoek. Vaste hoeken: Een taal- rekenhoek Een themahoek Een ontdekhoek Het thema van groep 1-2 (Kleuterplein)is het uitgangspunt, dit loopt overkoepelend over de kernen van VLL heen. Werken met een methode: (leerkracht groep 2-3) We weten welke doelen er in groep 2 en 3 behaald moeten worden. We weten ook waar er overlap is in deze doelen. Zo komen de doelen op rekengebied de eerste helft van het schooljaar in groep 2 en 3 overeen. We volgen de methode, maar we durven ook onderdelen weg te laten dit weten ze al. Methodemakers zorgen ervoor dat je alles in de methode kunt vinden wat je nodig hebt. Ze gaan er NIET vanuit dat alles wat in de methode staat ook gebruikt wordt. We maken keuzes en daardoor ontstaat er ruimte voor spel en handelend bezig zijn.