Beter behandelen door beter opleiden: competenties voor supervisoren

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Beter behandelen door beter opleiden: competenties voor supervisoren"

Christian Hermans
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Beter behandelen door beter opleiden: competenties voor supervisoren NVP-studiedag Supervisie geven is een vak apart 27 oktober 2017 Tonnie Prinsen, P-opleider Dimence Groep voorzitter stuurgroep Vernieuwing Opleiding VGCt (en commissie Supervisoren VGCt) docent Supervisorentraining

2 Take home message: Het competentieprofiel voor supervisoren is een (goed) hulpmiddel voor het verbeteren van de kwaliteit van supervisoren. Of het ook werkt ligt aan de manier waarop je het toepast. Het profiel is dus geen doel, maar een middel.

3 Aanleiding ontwikkeling CGO Behoefte aan helderheid over beroepen: wat kan een psychiater, GZpsycholoog, psychotherapeut, klinisch psycholoog, cognitief gedragstherapeut enz.? Besef: een goede professional is nog geen goede opleider. Het belang van didactische vaardigheden en behoefte aan verbeteren van bekwaamheden van supervisoren.

4 Aanloop Sinds 2007 initiatieven om te komen tot beschrijving van competenties binnen de BIG-beroepen voor psychologen. Inmiddels profielen voor GZ-psycholoog, psychotherapeut en klinisch psycholoog gereed en toetsvormen ingevoerd. Bij medisch specialisten al in 2002 ingevoerd. Sinds (in ieder geval) 2010: beschrijven van competenties binnen de VGCt (voor cognitief gedragstherapeut en supervisor) Sinds 2014 competentieprofiel cognitief gedragstherapeut. Oprichten commissie Supervisoren door bestuur VGCt met opdracht om te komen tot kwaliteitsborging van supervisoren

5 Dilemma s in onze commissie Beschrijving van competenties: wat is belangrijk? Wij zijn het niet eens (maar dat was al zo). Mate van gedetailleerdheid: de lumpers en de splitters. Het gevaar van nietszeggende vaagheden of een profiel van 20 kantjes. Ordeningsprincipe (b.v. fase van supervisie; inhoud-relatieorganisatie, specifiek/generiek/meta, model van A-opleiding). Hoe verwerk je het therapeutisch kader?

6 Visie 1. Supervisie is essentieel in opleiding tot (cognitief gedrags)therapeut 2. Supervisie is een aparte interventie (geen therapie) 3. Een goede supervisor: 1. Is goed in zijn vak 2. Beschikt over goede didactische vaardigheden 4. Supervisie over verschillende beroepen/stromingen heeft meer overeenkomsten dan verschillen. Dus aansluiting zoeken. Professionals hoeven dan niet steeds van kader te wisselen. 5. Competenties kun je beschrijven en gebruiken om de scholing van supervisoren beter vorm te geven. 6. Inspireren en motiveren: het profiel als kwaliteitsmotor. Niet controleren.

7 Keuzes (I) Indeling: CanMeds-model: - aansluiting bij profielen BIG-opleidingen (beroepen en opleiders), cognitief gedragstherapeut - wijkt af van model opleiders A-opleiding Gedetailleerdheid: de middenweg: concreet genoeg, maar ook werkbaar Wij zijn het niet eens: Laat dat niet de reden zijn om het niet te doen 80 % is goed genoeg

8 Keuzes (II) Therapeutisch kader: 1. verwerkt in eerste competentie: een supervisor VGCt is een bekwaam Cognitief Gedragstherapeut, d.w.z. voldoet aan de vereiste competenties van het profiel Cognitief Gedragstherapeut. Dus alles wat een goed CGt-er al moet doen (b.v. het vak bijhouden) staat niet nogmaals in het profiel van de supervisor. 2. Overige competenties grotendeels universeel voor het geven van supervisie (waar CGt staat kan ander kader worden ingevuld). Dus het profiel mag/kan ook door anderen worden gebruikt als input!!

9 CanMeds-model Communicatie Professionaliteit Samenwerking Superviseren Organisatie Kennis en wetenschap Maatschappelijk handelen

10 Enkele voorbeelden (I) Competentiegebied 1: Superviseren De supervisor stelt met de supervisant leerdoelen vast De supervisor gebruikt afwisselende leervormen De supervisor geeft een heldere evaluatie en beoordeling. Dit betekent dat hij: Met de supervisant de vorderingen evalueert op vooraf bepaalde momenten en zorgt voor schriftelijke vastlegging hiervan Competentiegebied 2: Communicatie * De supervisor bouwt een constructieve werkrelatie op met de supervisant.

11 Enkele voorbeelden (II) Competentiegebied 3: Samenwerking De supervisor werkt effectief samen. Dat betekent dat hij: Overlegt met en rapporteert aan andere partijen voor zover noodzakelijk voor de opleiding van de supervisant. Hierover worden met de supervisant bij start van de supervisie afspraken gemaakt (denk aan GZ-opleiding, opgelegde supervisie) Competentiegebied 4: Kennis en wetenschap De supervisor is op de hoogte van didactische principes van competentiegericht opleiden Competentiegebied 5: Maatschappelijk handelen De supervisor handelt op grond van wettelijke regelgeving en opleidingsbeleid

12 Enkele voorbeelden (III) Competentiegebied 6: Organisatie De supervisor organiseert het eigen werk zodanig dat er voldoende tijd en ruimte is voor superviseren Competentiegebied 7: Professionaliteit De supervisor reflecteert systematisch op de eigen manier van opleiden. Dit betekent dat hij: De grenzen van eigen competenties kent en daarbinnen handelt Middels scholing, intervisie en supervisie zijn vaardigheden als supervisor op peil houdt en verbetert.

13 Interessant, maar uh, wat schieten we ermee op?

14 Pas op: kan irritatie veroorzaken

15 Een competentieprofiel: je moet het wel goed gebruiken.

16 CGO in het onderwijs: Niet alleen het beschrijven van doelen, maar ook een wijziging van doelen en lesmethoden. Het moest allemaal anders: - Meer nadruk op vaardigheden, minder op kennis - Werken in groepjes en projecten i.p.v. klassikaal lesgeven

17 Prima uitvindingen met een verkeerde toepassing EPO: geneesmiddel voor mensen met slecht functionerende nieren, maar beter bekend als doping. Dynamiet verrekijker, drone het computersysteem van de onderhoudsmonteur

18 Risico: bureaucratie

19 SMART is niet per se beter: Ik wil meer aandacht van mijn man elke week een bos bloemen

20 Soms leer je iets anders dan je dacht nodig te hebben

21 Pas op met de checklist, want

22 Het geheel is meer dan de som der delen: Ursus Wehrli

23 Het is een middel, geen doel Het doel is namelijk: betere supervisoren zodat je beter kunt opleiden Het mag geen keurslijf zijn Je moet altijd zelf blijven nadenken!! En er zijn vast meer wegen naar Rome

24 Supervisie geven Competentieprofiel

25 Waarom dan wel? Het maakt concreet wat we verwachten: wat vinden we nu een goede supervisor? Het geeft ons taal. Het maakt ook meningsverschillen helderder. Het maakt mensen bewust van wat ze nog niet wisten (ervaringen supervisorencursus) Concrete doelen leiden tot betere resultaten Geeft richting aan scholing Als het niet goed gaat, helpt het profiel om het te benoemen Het helpt in de profilering naar de buitenwereld: wat kan men van ons verwachten?

26 Hoe dan wel? Aanbeveling aan bestuur: niet als keurslijf, niet als checklist, niet als controlemiddel. Inspireren en motiveren. Profiel als uitgangspunt voor evaluatieformulier over supervisie Op die manier meer concrete feedback aan supervisor Input bij scholing van supervisoren (I): wat wil je leren, wat heb je nodig? Input bij scholing van supervisoren (II): kapstok voor vormgeven van nascholing Voorstel: deel nascholingsuren besteden aan supervisie/doceren, met keuze hoe dit te besteden (cursus, intervisie, supervisie) Benchmark kan, mits gebruikt conform definitie: om jezelf te verbeteren, niet als afrekening. Individuele scores alleen voor persoon zelf inzichtelijk Toekomstdroom: meer onderzoek naar effectiviteit van onderwijs: wat werkt bij wie?

27 Tips voor de NVP Onderzoek: is werken met een competentieprofiel ook iets voor ons? Stel de overeenkomsten tussen de verschillende therapiekaders centraal: de inhoud verschilt, maar de werkwijzen in supervisie hebben veel overeenkomsten Supervisie geven is een vak apart: verwar supervisie niet met therapie!

Vergelijkbare documenten

Bevordering van de kwaliteit van supervisie. Najaarscongres Angeline Smeltink & Tonnie Prinsen

Bevordering van de kwaliteit van supervisie Najaarscongres 2016 Angeline Smeltink & Tonnie Prinsen Aanloop (I) Instelling Commissie Supervisoren door bestuur VGCt; bijstelling opdracht januari 2015 Inhoud