Op weg naar patiëntgerichte zorg: hoe pak je dat aan? 21 ste diabetessymposium 13 november 2018 Laura Jacobs & Elly Van Bael

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Op weg naar patiëntgerichte zorg: hoe pak je dat aan? 21 ste diabetessymposium 13 november 2018 Laura Jacobs & Elly Van Bael"

Klaas de Vries
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Op weg naar patiëntgerichte zorg: hoe pak je dat aan? 21 ste diabetessymposium 13 november 2018 Laura Jacobs & Elly Van Bael

2 Veiligheid Tijdigheid Efficiëntie Gelijkheid Effectiviteit Patiënt Centraal 6 Dimensies van kwaliteit ( IOM, 2011)

4 De mythes rond Patient Centered Care Patiëntgerichte zorg is leuk, maar niet belangrijk Patiëntgerichte zorg is tijdrovend. Patiëntgerichte zorg is duur We hebben al een accreditatie dus we werken al patiëntgericht Patiënten klagen hier niet dus we komen al aan al hun wensen tegemoet Er is geen evidentie dat het een werkzaam is Patiëntgerichte zorg is voor verpleegkundigen

5 Patient Centered Care een houding of benadering met als doel zorg te verlenen die respectvol, individueel en empowerend is. Dit houdt de individuele deelname van de patiënt in en is gebaseerd op wederzijds vertrouwen, empathie en gedeelde kennis.

Patient Centered Care: 8 dimensies (Picker Institute) 1. Respect voor de waarden, voorkeuren en noden van de patiënt 2. Coördinatie en integratie van de zorg 3. Informatie, communicatie en vorming 4.

6 Patient Centered Care: 8 dimensies (Picker Institute) 1. Respect voor de waarden, voorkeuren en noden van de patiënt 2. Coördinatie en integratie van de zorg 3. Informatie, communicatie en vorming 4. Lichamelijk comfort 5. Emotionele ondersteuning 6. Betrokkenheid van familie en vrienden 7. Continuïteit en transmurale zorg 8. Toegang tot zorg Understanding and respecting patients values, preferences and expressed needs is the foundation of patient-centered care. Harvey Picker

7 Waarom patient centered care? Hogere niveaus van naleving van de aanbevolen preventieen behandelingsprocessen Betere outcome Betere behandeling en prognose bij chronische aandoeningen Minder heropnames Betere patiëntveiligheidscultuur Minder onderbenutting en overmatig gebruik van middelen Meer bevlogenheid bij zorgverleners (Rathert,et al, 2012; Price,et al, 2014; Porter, 2010; Boulding,et al, 2011;Glickman, et al; 2010; Aiken, et al, 2012)

Patient Centered Care Patiënt is betrokken in het totale zorgproces Rekening houdend met context, capaciteiten en behoeften patiënt Patient and family centered care: Aandacht voor en betrekken van

8 Patient Centered Care Patiënt is betrokken in het totale zorgproces Rekening houdend met context, capaciteiten en behoeften patiënt Patient and family centered care: Aandacht voor en betrekken van patiënt en familie! Patients are the most underused source in healthcare (David DeBronckaert) Patiëntenparticipatie noodzakelijk om tot patiëntgerichte zorg te komen. Samen met patiënt en familie optimale zorg realiseren Patiënten moeten zorg kunnen beoordelen op mate van patiëntgerichtheid: what s the matter? transformeren naar what matters to you?

9 Patient Centered Care - praktijk Aandacht voor en vragen naar wat belangrijk is voor de patiënt Wat is vandaag belangrijk voor jou? Waarmee kan ik vandaag een verschil maken? (WMTY) Inzicht krijgen in noden en behoeften, aanpassen activiteiten Niet altijd hetzelfde voor iedereen op elk moment Informeren: wat kom ik doen, waarom, op welke manier Informatie geven zodat patiënt zelf een weloverwogen keuze kan maken, samen met zorgverstrekker

10 Patient Centered Care - praktijk Gelijke informatie, informatie die elkaar niet tegenspreekt Aandacht voor de persoon en niet enkel voor de patiënt Lichamelijk comfort bieden, afhankelijk van wat voor de patiënt belangrijk is Volledig wassen versus intiem toilet Op een menselijke manier Scannen medicatie, administratie in patiëntendossier

11 Patient Centered Care Steeds belangrijker: wetenschappelijk onderzoek, ervaringen internationaal Ook beleidsmatig Federaal: P4Q: patiëntenervaringen bepalen mee ziekenhuisfinanciering (va 2018) Vlaams: VIP²-project kwaliteitsindicatoren, met patiëntenervaringen: bevraging VPP Naar internationaal voorbeeld: VS, Nederland

12 Patient Centered Care: voorbeelden binnen- en buitenland

14 Dimensies Mangomomenten (n=983) 7% 6% 38% respect voor waarden, voorkeuren en noden de muziek van de patiënt / de boekskes / de basics in het Arabisch emotionele ondersteuning aan de arm van de radioloog / manta s komen terug / echt luisteren & laten huilen 9% betrokkenheid van familie en vrienden extra aandacht voor de familie / luisterend oor / toch samen onder de douche lichamelijk comfort 10% haar wassen / champagne lolly / voetmassage coördinatie van zorg toch blijven slapen / met vakantie kunnen vertrekken / afspraken samen plannen 12% 18% lotgenoten/vrijwilligers met vrijwilliger naar de markt / lotgenoot leren kennen / samen pruik kiezen informatie, communicatie en vorming correcte en zakelijke communicatievorm / oogcontact / extra tijd & herhalen

15 Dimensies Mangomomenten (n=983) 7% 6% 38% respect voor waarden, voorkeuren en noden emotionele ondersteuning Patiënt/familie (n=686) 8% 8% 33% 8% 10% 9% betrokkenheid van familie en vrienden lichamelijk comfort coördinatie van zorg 11% 15% 17% Zorgverlener (n=297) 5% 4% 3% 6% lotgenoten/vrijwilligers 12% 13% 51% 18% informatie, communicatie en vorming 18%

16 Patient Centered Care Criteria van patiënten = Criteria van zorgverleners Patiënt als essentiële partner!!

17 Patiëntenparticipatie Patiëntenparticipatie = het benutten van de unieke ervaringsdeskundigheid van patiënten met als doel de kwaliteit van de zorg te verhogen. Patiëntenparticipatie is geen doel op zich, maar een middel om patiëntgerichte zorg te realiseren! Gebruik maken van het perspectief van de patiënt om tot patiëntgerichte zorg te komen. Patiënten krijgen mogelijkheid om kennis en ervaringen in te brengen die bijdragen aan verbeteringen in de zorg Individuele patiënt, patiëntenvereniging of vertegenwoordiger

18 Patiëntenparticipatie Waarom patiënten betrekken in de zorg? Ander perspectief Complementaire kennis: patiënt én zorgverlener Patient empowerment Leidt tot een patiëntgerichte zorg

19 Patiëntenparticipatie Hoger is niet altijd beter! Doelstelling voor ogen houden! (CBO Nederland)

20 Patiëntenparticipatie methodieken dagboek tevredenheidsmeting / vragenlijsten interviews focusgroep spiegelgesprek walkthrough / shadowing mystery patient deelname in werkgroep experienced based co-design cliëntenraden peer support

21 Patiëntenparticipatie Projecten uitwerken met patiënten Focusgroepen, patiëntenforum Patiëntenenquêtes, interview, brainstormsessie Patiënten op de hoogte houden, brochures (CBO Nederland)

23 Patiënten informeren Informeren op verschillende manieren Brochures, filmpjes Website Posters Groepssessies, informatiemomenten Participatie patiënt Input: brochure relevant? Nalezen en feedback: taal van de patiënt Co-creatie samen met patiënten(verenigingen)

Patiënten consulteren Vragenlijst Online of papier Tevredenheidsenquête,

decentraal Vlaamse patiëntenpeiling voor alle gehospitaliseerde patiënten

patiënten ontvangen voor consultatie vragenlijst via mynexuz Waar wil je

25 Patiënten consulteren Vragenlijst Online of papier Tevredenheidsenquête, ervaringen, bevraging rond specifieke thema s Ziekenhuisbreed of decentraal Vlaamse patiëntenpeiling voor alle gehospitaliseerde patiënten Tevredenheidsenquêtes-patiëntenbevindingen GHB: Diab. patiënten ontvangen voor consultatie vragenlijst via mynexuz Waar wil je het volgende consultatie over hebben? Wie wil je spreken (dietiste, soc. Ass,...) Welk materiaal nodig?...

26 Patiënten consulteren Interview/individueel gesprek In gesprek gaan met patiënten Ervaringen laten delen Belang van luisteren Ziekenhuisbreed of decentraal Ervaringen patiënten op verpleegafdelingen, spoedgevallen Ervaringen patiënten naar behandeling Ervaringen bezoekers en familieleden

door uitwisseling Moderatie door ziekenhuis, vooral input vragen

27 Patiënten consulteren Focusgroep Groepsgesprek met een aantal patiënten Discussie, geen consensus Ervaringen delen Verrijking door uitwisseling Moderatie door ziekenhuis, vooral input vragen Zeer veel diepgaande informatie op beperkte tijd Inrichting nieuwe spoedgevallen

28 Patiënten consulteren Lunch met de CEO Patiënten en medewerkers met een patiënten ervaring gaan in gesprek met CEO en directieleden Ervaringen in het ziekenhuis, zowel positief als negatief Luisteren Informeel, open sfeer Als startpunt voor verbeterprojecten Vb. warme maaltijden bij rooming-in pediatrie, ruimere openingsuren speelzalen pediatrie Voeling met wat er in het ziekenhuis gebeurt

30 Advies inwinnen bij patiënten Gesprekken met patiënten, individueel of in groep Werkgroepen, patiëntenforum, focusgroep Doel = input maar ook advies krijgen over concrete projecten en vragen Valkuil: enkel feedback laten geven Er moeten veranderingen of acties mogelijk zijn! Specifieke thema s Inrichting en ondersteuning nieuw ambulant centrum Inrichting en werking neonatologie

31 Werkgroep ambulante zorg / nieuwbouw Neonatologie, GHB

Partnership Co-creatie samen met patiënt Gelijkwaardig partnerschap, samen aan de slag Beslissingen worden samen gemaakt, onderling overleg

33 Partnership Co-creatie samen met patiënt Gelijkwaardig partnerschap, samen aan de slag Beslissingen worden samen gemaakt, onderling overleg Voorbeelden Samenwerking ervaringsdeskundigen en professionele zorgverleners Samenwerking patiëntenverenigingen (cf. zelfhulpvriendelijk ziekenhuis)

34 Patiëntenparticipatie is geen doel op zich... Inzicht in wensen en behoeften van de patiënt Inzicht in ervaringen Ideën toetsen Verbeterpunten ontwikkelen Zorg laten aansluiten op individuele wensen Patiëntgerichte zorg

35 Patiëntenparticipatie Meest geschikte vorm van patiëntenparticipatie is afhankelijk van Doel Intensiteit Niveau Fase

Zo belandde ik maar een jaar later doodziek en bang en vertwijfeld bij

Die praatte een half uur met mij en zegde toen: ik denk dat jij type 1

36 Ik kreeg diabetes type 1 op mijn 61ste. Omdat dit niet zo vaak voorkomt kreeg ik eerst een verkeerde diagnose. Zo belandde ik maar een jaar later doodziek en bang en vertwijfeld bij de endocrinoloog. Die praatte een half uur met mij en zegde toen: ik denk dat jij type 1 hebt. We gaan onmiddellijk starten met insuline en tegen volgende week voel jij je veel beter. En toen zegde hij: 'ik zie dat helemaal zitten met jou je gaat dat goed doen'. Die lieve woorden vergeet ik nooit. Dat had ik nodig én insuline natuurlijk #Mangomoment MangoLIGB

Vergelijkbare documenten

Situering Vlaams Patiëntenplatform vzw (VPP) - onafhankelijk platform - Bijna 100 patiëntenverenigingen - Ervaringsdeskundigen

Patiëntenparticipatie als meerwaarde voor... Situering Vlaams Patiëntenplatform vzw (VPP) - onafhankelijk platform - Bijna 100 patiëntenverenigingen - Ervaringsdeskundigen Ilse Weeghmans,VPP vzw Symposium