MJA MEERJARENPLAN RUBBER- EN KUNSTSTOFINDUSTRIE (1062/2013) Opgesteld door de NRK. Auteurs: Jolanda Neeft Erik de Ruijter INHOUDSOPGAVE

Transcriptie

1 NEDERLANDSE RUBBER- EN KUNSTSTOFINDUSTRIE Postbus AK Leidschendam Synthesium gebouw C Loire 150, 2491 AK Den Haag Telefoon (070) Fax (070) info@nrk.nl MJA MEERJARENPLAN RUBBER- EN KUNSTSTOFINDUSTRIE (1062/2013) Opgesteld door de NRK Auteurs: Jolanda Neeft Erik de Ruijter INHOUDSOPGAVE 0. Samenvatting 1. Context Meerjarenplan ( MJP) 1.1 Visie / Strategie / Lange-termijn-plan brancheorganisatie 1.2 Toegespitst op MJA3, incl. energieverbruik/ dekkingsgraad sector 2. Terugblik Voornemens 2.2 Resultaten incl. toelichting bij afwijkingen t.o.v. plan 3. Vooruitblik Sommatie maatregelen en grote lijnen uit EEP s Naar ambitie (# maatregelen, TJ besparing, % efficiëntieverbetering, kton vermeden CO2-emissie) Naar categorie (PE, KE, DE-Inkoop en DE-eigen opwekking) Naar kwalificatie (zeker, voorwaardelijk, onzeker) 3.2 Extra ambitie door branchebrede projecten 3.3 Gestructureerde aanpak t.b.v. nieuwe verbeteringsmogelijkheden voor energiebesparende maatregelen 3.4 Stimulerende rol bij uitvoering EEP s door bedrijven en bij kennisoverdracht en kennismanagement aan bedrijven 3.5 Initiatieven in het verlengde van de uitkomsten voorstudie/routekaart. 3.6 Overige activiteiten EUPlastVoltage NRK-MJA-Pluim Den haag, juni 2013

2 1062/2013/JN/EdR Samenvatting De voorgenomen energiebesparing van de bedrijven in energie-efficiencyverbetering ligt bedraagt voor de EEP-periode tussen de bandbreedte: 16,1% en 35,1%. De ondergrens wordt gevormd door de som van de zekere maatregelen (16,1%) en de bovengrens door de som van de zekere èn voorwaardelijke maatregelen (16,1% + 19%= 35,1%). Tegen de achtergrond van de voortdurende economische crisis, de slechte kredietverstrekking aan (MKB)bedrijven, de krappe personele bezetting van de bedrijven en de toch verzwakte mondiale economische groei schat de NRK de reële realisatie van de totale energie-efficiency in dit MJP op ca. 23%. Van de voorwaardelijke maatregelen die bedrijven plannen is ongeveer 40% in de schatting opgenomen. De geschatte realisatie ligt bijna 3 keer boven de gemiddelde doelstelling van MJA3 (8%). In dit MJP liggen accenten op werving deelnemers, communicatie, ondersteuning projecten door bedrijven, vernieuwing en brede maatregelen (met andere sectoren). We kijken daarbij naar zowel procesefficiency, recycling, biobased polymeren en verduurzaming van producten. 1. Context Meerjarenplan (MJP) 1.1 Visie / Strategie / Lange-termijn-plan brancheorganisatie De rubber- en kunststofindustrie is een gezonde, groeiende en duurzame bedrijfstak met producten die een grote toegevoegde waarde hebben voor het functioneren van de maatschappij. De NRK behartigt de belangen van zo n 450 bedrijven geclusterd in 20 brancheverenigingen. Wij zijn een prominente koepelorganisatie met een duidelijke koers en fungeren als spreekbuis en aanspreekpunt voor de rubber- en kunststofindustrie in Nederland. Ons beleid focust op 4 thema s die de komende jaren voor de branche van belang zijn. beleidsveld Business, waarin Innovatie & technologie beleidsveld Stoffen, Milieu, Energie en Arbo (waaronder MJA) beleidsveld Onderwijs & Vakopleiding beleidsveld Imago branche en producten. 1.2 Toegespitst op MJA3, incl. energieverbruik/ dekkingsgraad sector De branche wil het beleid dat afgelopen jaren is ingezet continueren en meer aandacht gaan vestigen op de branche overschrijdende trajecten. Maar de hoofdlijn blijft: Uitbreiden aantal deelnemende bedrijven; Verbetering van de procesenergie-efficiency binnen de inrichting; Verbetering van de energie-efficiency buiten de inrichting, waaronder energiezuinige producten en gebruiksfase, sluiten van de keten en biobased polymeren; Kostenreductie (fiscaal, subsidie) bij uitvoering maatregelen. Om deze doelstellingen te bereiken is naast de ondersteuning die gebruikelijk is in het kader van MJA3 (zoals communicatie en gebruikersgroepen) specifieke aandacht en ondersteuning gewenst bij het opstarten van de branche overschrijdende projecten en processen. 2. Terugblik Voornemens Sinds 1990 zijn er door de ca.100 deelnemende NRK bedrijven veel besparingen gerealiseerd: Pagina 2 van 5

3 1062/2013/JN/EdR -3- In MJA1 is in de periode ca. 20% energie efficiency verbetering gerealiseerd (proces-efficiency); In MJA2 is over de periode ca. 60% energie efficiency betering gerealiseerd (combinatie van proces- en ketenefficiency en duurzame energie). In de 1 e helft van MJA3 ( ) is - door volume effecten - de Rubber en Kunststofindustrie (RKI) ca. 10% energie-efficiënt geworden. Die 10% is veel minder dan de 30% verbetering die tot doel gesteld was in het MJP Resultaten incl. toelichting bij afwijkingen t.o.v. plan Terwijl procesmaatregelen in de periode zorgen voor een extra besparing van 6%, is de besparing door ketenefficiency en duurzame energie afgenomen. Dit komt vooral omdat er tot en met 2009 enkele zeer grote ketenmaatregelen werden opgevoerd, die daarna gestopt zijn of een lagere besparing opleveren. Aandeel van energieverbruik 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% -5,0% -10,0% -15,0% Voortschrijdend resultaat per pijler PE KE-productie KE-product DE-inkoop DE-opw ekking ,0% Daarnaast is door de aanhoudende economische crisis, vooral in de bouwtoelevering, de focus gericht op overleven en zijn de investeringen in energie-efficiency maatregelen afgenomen. 3. Vooruitblik Sommatie maatregelen en grote lijnen uit EEP s. De voorgenomen energiebesparing van de bedrijven in energie-efficiencyverbetering ligt bedraagt voor de EEP-periode tussen de bandbreedte: 16,1% en 35,1%. De ondergrens wordt gevormd door de som van de zekere maatregelen (16,1%) en de bovengrens door de som van de zekere èn voorwaardelijke maatregelen (16,1% + 19%= 35,1%).(bron: AgNL) Zie verder de bijlage Gegevens tbv MJP MJA3 van AgentschapNL). Tegen de achtergrond van de voortdurende economische crisis, de slechte kredietverstrekking aan (MKB)bedrijven, de krappe personele bezetting van de bedrijven en de toch verzwakte mondiale economische groei schat de NRK de reële realisatie van de totale energie-efficiency in dit MJP op ca. 23%. Van de voorwaardelijke maatregelen die bedrijven plannen is ongeveer 40% in de schatting opgenomen. De geschatte realisatie ligt bijna 3 keer boven de gemiddelde doelstelling van MJA3 (8%). Pagina 3 van 5

4 1062/2013/JN/EdR Naar ambitie (# maatregelen, TJ besparing, % efficiëntieverbetering, kton vermeden CO2-emissie) Zie hoofdstuk 2 geplande maatregelen, hoofdstuk absolute besparing TJ, en hoofdstuk 5 vermeden CO2 emissie van de bijlage Naar categorie (PE, KE, DE-Inkoop en DE-eigen opwekking) Zie hoofdstuk 4 besparing % van de bijlage Naar kwalificatie (zeker, voorwaardelijk, onzeker) Zie hoofdstuk 4 besparing % van de bijlage. 3.2 Extra ambitie door branche brede projecten De NRK heeft de intentie om in verschillende projecten te starten met de Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI). Vooral op het gebied van biobased materialen en recycling is het noodzakelijk om met bedrijven in de keten samen te werken. Brainstormsessies tussen de VNCI, NRK en AgentschapNL zijn op dit moment in volle gang. 3.3 Gestructureerde aanpak t.b.v. nieuwe verbeteringsmogelijkheden voor energiebesparende maatregelen Naast de tiental MJA3-project die de NRK jaarlijks zal opstarten, voert de NRK ook een actief communicatiebeleid uit. Zo wordt er 2-maandelijks een digitale Arbo, Milieu en Energie Nieuwsbrief verstuurd aan meer dan 400 geadresseerden, wordt gepubliceerd op de NRK website en in NRK Netwerk, en wordt bijna ieder MJA3-project afgesloten met een samenvattend artikel in diverse gedrukte magazines (NRK Netwerk, Kunststof en Rubber, Kunststofmagazine, etc. 3.4 Stimulerende rol bij uitvoering EEP s door bedrijven en bij kennisoverdracht en kennismanagement aan bedrijven De EEP-maatregelen die de meeste energiebesparing opleveren (zie bijlage Gegevens tbv MJP MJA3 van AgentschapNL) zullen leidend zijn voor de MJA3- projecten die de NRK zal ondersteunen. Daarnaast is er een project gestart Workshop begeleiding ter versnelling van projectrealisatie via aanpak van niet-technische belemmeringen van voorwaardelijke en onzekere EEP-3 maatregelen om maatregelen die nu voorwaardelijk of onzeker zijn naar de status zeker te kunnen brengen en vervolgens ook te realiseren. Als laatste wordt via het project Energiebesparing op de werkvloer ervoor gezorgd dat de awareness van energiebesparing ook draagvlak heeft bij het uitvoerend personeel (je kan het paard wel naar de trog brengen, maar niet dwingen om te drinken). 3.5 Initiatieven in het verlengde van de uitkomsten NRK Kansenkaart De NRK Kansenkaart voor de bedrijven in de Rubber- en Kunststofindustrie is op 19 januari 2012 officieel gepresenteerd. Dit openbare rapport geeft richting aan de ontwikkeling van de industrie als geheel, maar ook vele aanknopingspunten en acties voor de bedrijven. Vitale bedrijven zullen zich actief moeten ontwikkelen met nieuwe technologieën naar de behoefte van hun (nieuwe) markten; duurzaamheid wordt een basiseis van de klant. EIM/Panteia (2012) onderzoek toont aan dat bedrijven in de Rubber- en Kunststofindustrie koploper zijn op gebied van samenwerken en innovatie, en meer investeren dan gemiddeld (18% meer dan gemiddeld in 2013). De Rubber- en Kunststofindustrie denkt in 2030 twee keer het eigen energieverbruik te kunnen besparen! Met de branches wordt het rapport onder de aandacht gebracht van alle leden. Het Innovatienetwerk Rubber- en Kunststofindustrie ( van Syntens, AgentschapNL, DPI Value Centre, hogescholen Windesheim en Stenden PRE, Polymer Science Park (PSP) met de NRK en branches ondersteunen de bedrijven. Pagina 4 van 5

5 1062/2013/JN/EdR -5- De Kansenkaart kent drie hoofdlijnen: inzet biobased polymeren, sluiten van de keten, en ontwikkelen/toepassen duurzame producten. Een van deze drie lijnen staat jaarlijks centraal in een themabijeenkomst. In 2011 was dat "biobased polymeren" en in 2012 was het "Sluiten van de keten". In 2013 is het thema "Duurzame Producten". Daarna start de cyclus opnieuw. De NRK en Agentschap NL organiseren de MJA themabijeenkomsten gezamenlijk. 3.6 Overige activiteiten: EUPlastVoltage In 2012 is ook een Europees MJA voor de kunststofindustrie gestart: EUPlastVoltage. De MJA-deelnemers hebben besloten ook aan EUPlastVoltage deel te nemen. Dat is gratis en levert wel vanaf 2013/14 de mogelijkheid het eigen energieverbruik te vergelijken met collega s (benchmark) NRK-MJA-Pluim Sinds 2009 reikt de NRK de NRK-MJA-Pluim uit aan de drie bedrijven met de beste score op resp. procesefficiency, ketenefficiency en duurzame energie in het jaar ervoor. Ook brengt de NRK de top 10 van energie-efficiency maatregelen van dat jaar uit. Deze wordt actief verspreid naar alle leden. Basis voor beide producten is de MJA monitoring. Gegevens worden door Agentschap NL aangeleverd. Doel van de NRK Pluim is om promotie te maken voor energie-efficiency, een competitief element in MJA3 in te voeren en een blijk van waardering te geven voor de voorbeeldfunctie die de winnende bedrijven vervullen. Pagina 5 van 5