Inhoudstafel. Inhoud van de gids 7 Nuttige adressen 8

Transcriptie

1 Inhoudstafel Voorstelling van de gids 7 Inhoud van de gids 7 Nuttige adressen 8 Hoofdstuk 1 De betalingsachterstand in Europa 15 Afdeling I De economische crisis en de betalingsachterstand 15 Afdeling II Cartografie van de betalingsachterstand tijdens het vierde kwartaal van De evolutie van de betalingsachterstand van de ondernemingen in Europa in de laatste vijf jaar 19 Afdeling IV De betalingsachterstand van de overheden in Europa 21 Hoofdstuk 2 De Europese regelgevingen voor de bestrijding van de betalingsachterstand en de niet-betalingen 25 Afdeling I De bestrijding van de betalingsachterstand bij handelstransacties De Europese richtlijn van 29 juni Herschikking van richtlijn 2000/35/EG en goedkeuring van richtlijn 2011/7/EU 27 A. De essentiële punten van de richtlijn 2011/7/EU van 16 februari a) De betalingstermijnen 28 b) De verwijlinteresten 29 c) De forfaitaire vergoeding voor invorderingskosten 29

2 320 Praktische gids voor de invordering van schulden in België en in het buitenland d) Een regeling van eigendomsvoorbehoud tot volledige betaling van de som 29 e) Procedures voor onbetwiste schulden 30 f) Onrechtmatige bedingenregeling 30 Afdeling II De Europese betalingsbevelprocedure Principe Toepassingsgebied Voor welke rechtbank moet de vordering aanhangig worden gemaakt? Verloop van de rechtspleging 32 A. Inleiding van de vordering 32 B. Onderzoek van de vordering en uitspraak van het bevel 33 C. Het recht op verweer van de schuldenaar 34 D. Kosten 35 De Europese procedure voor geringe vorderingen Principe Toepassingsgebied Voor welke rechtbank moet de vordering aanhangig worden gemaakt? Verloop van de rechtspleging 38 A. Inleiding en kennisgeving van de vordering aan de verweerder 38 B. Het vonnis en de tenuitvoerlegging ervan 38 C. De rechtsmiddelen 39 D. Het recht om om de heroverweging van het gevelde vonnis te verzoeken 39 E. Kosten 40 F. Conclusie 40 Afdeling IV De Europese executoriale titel 41 Bijlage Richtlijn 2011/7/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 februari 2011, betreffende bestrijding van de betalingsachterstand bij handelstransacties (herschikking) 43

3 Inhoudstafel 321 Hoofdstuk 3 De invordering van schulden in België 55 Afdeling I Juridische aspecten De preventiemaatregelen 55 A. Bepaling van een bedrijfsbeleid ten aanzien van wanbetalers 55 a) Stellen van de diagnose 55 b) Vaststellen van doelstellingen 57 c) Bepalen van interne procedures van de onderneming 57 d) Toekenning van financiële middelen en keuze van de gepaste middelen 57 B. Identificatie van de schuldenaar en raadpleging van alle informatiebronnen 58 a) De identificatie van de schuldenaar 58 b) De raadpleging van alle informatiebronnen en de verzameling van relevante informatie 59 C. De toepasselijke betalingstermijnen kennen en ze laten naleven 62 a) Betalingstermijnen van de aanbestedende overheden die onderworpen zijn aan de wet van 24 december 1993 betreffende de overheidsopdrachten voor aanneming van werken, leveringen en diensten 63 b) Betalingstermijnen van de handelstransacties 64 c) Opmerking 65 D. Beschikken over aangepaste algemene voorwaarden 67 a) De toepassing van de algemene verkoopvoorwaarden van de schuldeiser 67 b) Valkuilen bij de opstelling van algemene voorwaarden 69 c) De onrechtmatige bedingen en de wet van 6 april d) Welke zijn de nuttige bedingen? 70 E. Van de schuldenaar waarborgen verkrijgen tegen het risico van niet-betaling 75 a) De borgtocht 75 b) De overeenkomst van loonoverdracht 76 c) Het beding van eigendomsvoorbehoud 77 d) Het voorrecht van de onbetaalde verkoper Te nemen maatregelen in geval van vertraging of niet-betaling 79 A. Poging tot minnelijke invordering van de schuld 79

4 322 Praktische gids voor de invordering van schulden in België en in het buitenland a) De verzending van een gewone herinneringsbrief 79 b) De verzending van een ingebrekestelling 79 c) Specifieke regels voor de minnelijke invordering wanneer de schuldenaar een consument is 80 B. Het leggen van bewarend beslag 84 a) Aard en grenzen 84 b) Voorwaarden van het bewarend beslag 85 c) Voorbeelden van bewarende beslagen 87 C. De instelling van een gerechtelijke procedure 89 a) De summiere procedure om betaling te bevelen in het Belgisch recht 89 b) De klassieke gerechtelijke procedure 93 c) De invorderingsprocedure in geval van gerechtelijke reorganisatie van de onderneming van de schuldenaar 99 d) De invorderingsprocedure in geval van faillissement van de onderneming van de schuldenaar 101 Afdeling II De sleutels voor efficiëntie bij de invordering Gebruik de informatie die u heeft verzameld over de schuldenaar Treed tijdig op Denk eraan de rentabiliteit van de invordering van uw schuldvorderingen te analyseren Ontwikkel een vertrouwensrelatie met uw partners 104 Bijlagen 107 Bijlage 1 Wet van 2 augustus 2002 betreffende de bestrijding van de betalingsachterstand bij handelstransacties (BS 7 augustus 2002) 108 Bijlage 2 Tabel van de rechtsplegingsvergoedingen bedoeld in artikel 1022 van het Gerechtelijk Wetboek, geïndexeerd op 1 maart

5 Inhoudstafel 323 Hoofdstuk 4 De invordering van schulden in het buitenland 115 (Volksrepubliek) China 116 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 116 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure De gewone procedure in eerste aanleg De beroepsprocedures Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 121 Invordering van schulden wanneer de schuldenaar een consument is 122 Afdeling IV Waarborgen 123 Afdeling V Sancties wegens betalingsachterstand of niet-betaling 124 Afdeling VI Terugvordering van de invorderingskosten 124 Afdeling VII Invordering van schulden wanneer de schuldenaar failliet is 124 Duitsland 126 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 126 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure 127 A. De nationale betalingsbevelprocedure 127 B. De Europese betalingsbevelprocedure (verordening (E.G.) nr. 1896/2006) De gewone procedure in eerste aanleg De beroepsprocedures Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 132 Invordering van schulden wanneer de schuldenaar een consument is 133 Afdeling IV Waarborgen en bewarende maatregelen Waarborg Bewarende maatregelen 134

6 324 Praktische gids voor de invordering van schulden in België en in het buitenland Afdeling V Sancties wegens betalingsachterstand of niet-betaling 135 Afdeling VI Terugvordering van de invorderingskosten 135 Afdeling VII Invordering van schulden wanneer de schuldenaar failliet is 136 Engeland 137 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 137 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure (Statutory Demand) 138 A. De invereffeningstelling van een vennootschap na het verstrijken van eenentwintig dagen 138 B. De vordering tot faillietverklaring van een schuldenaar wanneer hij een natuurlijk persoon is die handelt als zelfstandig ondernemer 139 C. Het betalingsbevelformulier De gewone procedure De beroepsprocedures Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 142 Waarborgen en bewarende maatregelen Waarborgen 143 A. Het beding van eigendomsvoorbehoud 143 B. Het all monies-beding Bewarende maatregelen 144 De bewarende bevelen 144 Afdeling IV Sancties wegens betalingsachterstand of niet-betaling Interesten Schadebedingen 145 Afdeling V Invordering van schulden wanneer de schuldenaar failliet is 145 Bijlage Satutory Demand of the Insolvency 146

7 Inhoudstafel 325 Frankrijk 149 Afdeling I Preventiemaatregelen Identificatie van de schuldenaar en raadpleging van de informatiebronnen 149 A. De identificatie van de persoon van de schuldenaar 149 a) Het nagestreefde doel 149 b) De schuldenaar is een particulier 149 c) De schuldenaar is een onderneming (natuurlijke of rechtspersoon) 150 B. Informatie in verband met de persoon van de schuldenaar 150 C. De raadpleging van de juiste informatiebronnen 151 a) Het fichier national des chèques irréguliers (F.N.C.I.) 151 b) Het fichier national des incidents de remboursement des crédits aux particuliers (F.I.C.P.) 151 c) Het fichier central des chèques (F.C.C.) 152 d) Het fichier bancaire des entreprises (FIBEN) 152 e) Het fichier national des comptes bancaires et assimilés (FICOBA) 152 f) Het kadaster en het hypotheekkantoor 153 g) Het bulletin officiel des annonces civiles et commerciales (B.O.D.A.C.C.) 153 h) Het Registre du Commerce et des Sociétés (RCS) 154 i) Het Registre spécial des entrepreneurs individuels à responsabilité limitée (R.S.E.I.R.L.) 154 j) Het fichier national des interdits de gérer Beschikken over aangepaste algemene verkoopvoorwaarden 155 A. Het belang om te beschikken over aangepaste verkoopvoorwaarden 155 B. Bewijs van de aanvaarding 156 C. Valkuilen bij het opstellen van algemene verkoopvoorwaarden 156 D. De onrechtmatige bedingen 157 E. De nuttige bedingen 158 F. De vertragingsboeten Het verkrijgen van waarborgen vanwege de schuldenaar 159 A. De borgtocht 160

8 326 Praktische gids voor de invordering van schulden in België en in het buitenland B. Het pand 160 C. De inpandgeving van de handelszaak 161 D. De inpandgeving van aandelen en roerende waarden 161 E. De inpandgeving van octrooien, merken, software 161 F. De inpandgeving van schuldvorderingen 161 G. De hypotheek 162 H. Het retentierecht 162 Afdeling II Maatregelen in geval van betalingsachterstand of niet-betaling Poging tot minnelijke invordering van de schuld 162 A. Het contacteren van de schuldenaar 162 B. Verzending van een ingebrekestelling 163 a) Vorm en inhoud van de ingebrekestelling 163 b) Gevolgen van de ingebrekestelling 164 C. Invoering van een omkaderde onderhandeling De uitvoering van gerechtelijke procedures 165 A. Het bewarend beslag 165 a) Principe 165 b) Voorwaarden 166 c) Termijnen 166 d) Kosten 167 B. Het betalingsbevel 167 a) De inleiding van de procedure 167 b) Het verloop van de rechtspleging 168 c) De fase op tegenspraak (de rechtsmiddelen) 169 C. Het référé-provision 169 a) Gevallen van opening 169 b) Schuldvordering en betwisting 170 c) Het voorschot 170 d) Bevoegde rechtbank 170 e) Inleiding van de procedure 171 D. De beschikking 171 a) Tenuitvoerlegging van de beschikking 172 b) Kosten 172 c) Rechtsmiddelen 172

9 Inhoudstafel 327 E. De gewone procedure in eerste aanleg: de dagvaarding tot betaling 173 a) Toepassingsgebied 173 b) Bepaling van de bevoegdheid 173 c) Inleiding van de procedure 174 d) Verloop van de procedure tot het vonnis 174 e) Het vonnis 174 f) De tenuitvoerlegging van de beslissing 175 g) Verhoging met verwijlinteresten 175 h) Kosten 175 i) Van welke kosten kan de schuldeiser terugbetaling verkrijgen? 176 De schuldenaar in financiële moeilijkheden De professionele schuldenaar: het faillissement of het neerleggen van de balans 177 A. Informatie inwinnen 177 B. Aangifte doen van de schuldvordering 178 C. Onmiddellijke gevolgen van het vonnis van opening voor de rechten van de schuldeiser De niet-professionele schuldenaar: de overmatige schuldenlast 179 A. Uitvoering 179 B. De persoonlijke schuldenregeling ( rétablissement personnel ) 180 BIJLAGEN 181 Bijlage 1 Décret n o du 29 décembre 2010 relatif à l entrepreneur individuel à responsabilité limitée 182 Bijlage 2 Article L du Code de commerce 192 Bijlage 3 Décret n o du 2 février 2011 relatif à l envoi d une lettre recommandée par courrier électronique pour la conclusion ou l exécution d un contrat 195 Bijlage 4 Article du Code civil 198 Bijlage 5 Loi n o du 22 décembre 2010 relative à l exécution des décisions de justice, aux conditions d exercice de certaines professions réglementées et aux experts judiciaires 199

10 328 Praktische gids voor de invordering van schulden in België en in het buitenland Bijlage 6 Demande en injonction de payer devant le tribunal d instance (articles 1405 à 1424 du nouveau Code de procédure civile) 211 Bijlage 7 Demande en injonction de payer au président du tribunal de commerce (articles 1405 à 1425 du nouveau Code de procédure civile) 213 Israël 215 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 215 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure De gewone procedure in eerste aanleg De beroepsprocedures Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 219 Invordering van schulden wanneer de schuldenaar een consument is 220 Afdeling IV Waarborgen en bewarende maatregelen Waarborgen Bewarende maatregelen 220 Afdeling V Sancties wegens betalingsachterstand of niet-betaling 221 Afdeling VI Terugvordering van de invorderingskosten 221 Afdeling VII Invordering van schulden wanneer de schuldenaar failliet is 221 Italië 222 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 222 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure (decreto ingiuntivo) De gewone procedure in eerste aanleg De beroepsprocedures Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 227 Invordering van schulden wanneer de schuldenaar een consument is 228

11 Inhoudstafel 329 Afdeling IV Waarborgen en bewarende maatregelen 229 Afdeling V Sancties wegens betalingsachterstand of niet- betaling 230 Afdeling VI Terugvordering van de invorderingskosten 230 Afdeling VII Invordering van schulden wanneer de schuldenaar failliet is (procedure concorsuali) 231 Japan 232 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling De verzending van brieven met gecertificeerde inhoud Nuttige juridische mechanismen voor de minnelijke invordering 232 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure De gewone procedure in eerste aanleg De beroepsprocedure Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 235 Bewarende maatregelen 235 Afdeling IV Terugvordering van de invorderingskosten 237 Luxemburg (Groothertogdom) 238 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 238 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure 239 A. Voor het vredegerecht 239 B. Voor de arrondissementsrechtbank ( le tribunal d arrondissement ) De gewone procedure in eerste aanleg 240 A. De tribunaux de paix : de dagvaarding 241 B. De tribunaux d arrondissement : de dagvaarding De beroepsprocedures het hoger beroep tegen de vonnissen die worden geveld door de tribunaux de paix en door de tribunaux d arrondissement Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 243 A. Procedure van tenuitvoerlegging Belgisch vonnis 243 B. Procedure van tenuitvoerlegging Luxemburgs vonnis 243

12 330 Praktische gids voor de invordering van schulden in België en in het buitenland Invordering van schulden wanneer de schuldenaar een consument is 244 Tegenstelbaarheid van de algemene voorwaarden 244 Afdeling IV Waarborgen en bewarende maatregelen Waarborgen Bewarende maatregelen 245 Afdeling V Sancties wegens betalingsachterstand of niet-betaling Tussen handelaars Tussen consumenten en handelaars 246 Afdeling VI Terugvordering van de invorderingskosten 246 Afdeling VII Invordering van schulden wanneer de schuldenaar failliet is 247 Nederland 248 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 248 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure De gewone procedure in eerste aanleg De beroepsprocedures Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging De Europese verordeningen (E.G.) nr. 1896/2006 en (E.G.) nr. 861/ Waarborgen en bewarende maatregelen Waarborgen Bewarende maatregelen 254 Afdeling IV Sancties wegens betalingsachterstand of niet-betaling 256 Afdeling V Terugvordering van de invorderingskosten 257 Afdeling VI Invordering van schulden wanneer de schuldenaar failliet is 257 Oostenrijk 258 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 258 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures 258

13 Inhoudstafel De betalingsbevelprocedure (Zahlungsbefehl) De Europese betalingsbevelprocedure De Europese procedure voor geringe vorderingen De gewone procedure in eerste aanleg De beroepsprocedures Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 261 Invordering van schulden wanneer de schuldenaar een consument is 261 Afdeling IV Waarborgen 262 Afdeling V Sancties wegens betalingsachterstand of niet-betaling 263 Afdeling VI Terugvordering van de invorderingskosten 263 Afdeling VII Invordering van schulden wanneer de schuldenaar failliet is 264 Polen 265 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 265 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure De vereenvoudigde procedure De gewone procedure in eerste aanleg De beroepsprocedure Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 269 Waarborgen en bewarende maatregelen 270 Afdeling IV Invordering van schulden wanneer de schuldenaar een consument is 270 Afdeling V Sancties wegens betalingsachterstand of niet-betaling 271 Afdeling VI Terugvordering van de invorderingskosten 271 Afdeling VII Invordering van schulden wanneer de schuldenaar failliet is 271 Bijlage Organisatie van de rechtbanken die betrokken zijn bij de invordering van schulden in Polen 273

14 332 Praktische gids voor de invordering van schulden in België en in het buitenland Rusland (Russische Federatie) 274 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 274 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure De gewone procedure in eerste aanleg De beroepsprocedures Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 277 Invordering van schulden wanneer de schuldenaar een consument is 279 Afdeling IV Waarborgen en bewarende maatregelen Waarborgen Bewarende maatregelen 280 Afdeling V Sancties wegens betalingsachterstand of niet-betaling 280 Afdeling VI Terugvordering van de invorderingskosten 281 Afdeling VII Invordering van schulden wanneer de schuldenaar failliet is 281 Spanje 283 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 283 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure De gerechtelijke procedure in eerste aanleg De beroepsprocedure Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 286 Invordering van schulden wanneer de schuldenaar een consument is 286 Afdeling IV Waarborgen en bewarende maatregelen Waarborgen Bewarende maatregelen 287 Afdeling V Sancties wegens betalingsachterstand of niet-betaling 287 Afdeling VI Terugvordering van de invorderingskosten 288 Afdeling VII Invordering van schulden wanneer de schuldenaar failliet is 288

15 Inhoudstafel 333 Turkije 289 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 289 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure De invorderingsprocedure 290 A. De minnelijke regeling 290 B. De gerechtelijke procedure De beroepsprocedures Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 292 Invordering van schulden wanneer de schuldenaar een consument is 294 Afdeling IV Sancties wegens betalingsachterstand of niet-betaling 295 Afdeling V Terugvordering van de invorderingskosten 296 Verenigde Staten 297 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 297 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure De gewone procedure in eerste aanleg De beroepsprocedures Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 299 Invordering van schulden wanneer de schuldenaar een consument is 301 Afdeling IV Waarborgen en bewarende maatregelen Waarborgen Bewarende maatregelen 302 Afdeling V Sancties wegens betalingsachterstand of niet-betaling 302 Afdeling VI Terugvordering van de invorderingskosten 302 Afdeling VII Invordering van schulden wanneer de schuldenaar failliet is 303

16 Zwitserland 304 Afdeling I Precontentieuze fase: de ingebrekestelling 304 Afdeling II Praktische aspecten van de procedures De betalingsbevelprocedure De gewone procedure in eerste aanleg De beroepsprocedures Het vonnis en de procedure van tenuitvoerlegging 310 Invordering van schulden wanneer de schuldenaar een consument is 311 Afdeling IV Waarborgen en bewarende maatregelen Waarborgen Bewarende maatregelen 313 Afdeling V Sancties wegens betalingsachterstand of niet-betaling 314 Afdeling VI Terugvordering van de invorderingskosten 315 Afdeling VII Invordering van schulden wanneer de schuldenaar failliet is 315 Bijlage Schema van de invorderingsprocedure 317