2e Programmarapportage HWBP2 en (n)hwbp. 1 april t/m 30 juni A.E.M. Weel. A.E.M. van Oostrum juni 2017.

Transcriptie

1 2e Programmarapportage 2017 HWBP2 (n)hwbp Auteur A.E.M. Weel Vrijgave door A.E.M. van Oostrum Registratienummer Status Definitief Afdeling HWBP

2 1 Inhoudsopgave 1 Opdrachten en doelen Belangrijke gebeurtenissen eerste kwartaal Verwachte gebeurtenissen komend kwartaal Risico's Scope, tijd en geld HWBP Scope, tijd en geld (n)hwbp 12

3 2 1 Opdrachten en doelen HWBP2 Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) heeft de opdracht om 102,83 kilometer afgekeurde primaire waterkeringen in 2017 te laten voldoen aan de veiligheidsnormen conform de Waterwet. Binnen de HWBP2-projecten Markermeerdijken Hoorn-Edam-Amsterdam (HEA) en Waddenzeedijk Texel worden koppelstukken uit het (n)hwbp meegenomen. Voor HEA betreft dat 1,55 km aan koppelstukken en voor Texel 0,05 km en één kunstwerk. (n)hwbp Het (nieuw)hoogwaterbeschermingsprogramma (n)hwbp is gericht op primaire keringen die tijdens de derde toetsronde in 2010 zijn afgekeurd. Het (n)hwbp is een voortrollend programma, wat inhoudt dat het programma ieder jaar voor de komende zes jaren wordt geactualiseerd. De huidige totale HHNKopgave is 110,8 km te versterken dijkvakken (inclusief koppelstukken) en 59 kunstwerken. Innovatie Binnen de projecten van beide programma's worden innovaties uitgewerkt. Dit is terug te lezen in de terugblikken en vooruitblikken van de diverse projecten. Voorbeelden hiervan zijn het gebruik van 3Di, de getrapte bekleding in Den Oever, de innovatieve contractvorm van de Alliantie Markermeerdijken en de zandige versterking van de Prins Hendrikzanddijk. 1.1 Belangrijke gebeurtenissen tweede kwartaal In het tweede kwartaal heeft Programmadirectie HWBP een uitvraag gedaan bij de waterschappen voor het aanmelden van nieuwe projecten en mutaties voor het (concept) Hoogwaterbeschermingsprogramma Nieuwe projecten kunnen, met het vigerend worden van de Waterwet per 1 januari, worden aangemeld op basis van resultaten van beoordelingen van primaire waterkeringen conform het meest actuele wettelijk beoordelingsinstrumentarium, WBI. Vooruitlopend op de resultaten van de beoordeling van het traject/tracé bij Den Helder is dit als nieuw project voor het programma voorgesteld. Eind 2017 start de bestuurlijke consultatie voor het concept programma HWBP2 Markermeerdijken Op maandag 20 februari jongsleden hebben de bestuurders van het Ministerie van I&M, de provincie Noord-Holland en HHNK afgesproken vier maanden extra de tijd te nemen om te komen tot een kwalitatief hoogwaardige afronding van het plan- en participatieproces. In het afgelopen kwartaal is hieraan invulling gegeven: o Intensief overleg met alle betrokken gemeenten, provincie en recreatieschappen om hen mee te nemen in de ontwikkelingen en afspraken te maken die te maken hebben met hun betrokkenheid in het project. o Het landschappelijk ontwerp bij de locatie Zeevang is bijgesteld om tegemoet te komen aan de wensen van bewoners. Deze bijstelling betreft de situering, vormgeving en beperking van de omvang van de voorlandjes en kent geen gevolgen voor de eerder gekozen waterveiligheidsoplossing. o Met de omgevingsdienst en de provincie is gekomen tot een gezamenlijke planning van de vergunningenprocedure. o Voor Uitdam heeft de Deltacommissaris na het doorlopen van een joint fact finding proces voorgesteld een constructieve oplossing met vernageling toe te passen.

4 3 o Voor Durgerdam is een participatieplan opgesteld voor de dijkversterking, dat voorziet in het doorlopen van een integraal proces van een jaar met bewoners, gemeente Amsterdam en provincie Noord-Holland. Waddenzeedijk Texel Na beëindiging van het stormseizoen zijn de werkzaamheden aan de dijk gestart met de aanleg van uitstroompersleidingen door de dijk ter hoogte van nieuwe gemaal De Schans: o Bij het ontgraven van de dijk bij gemaal De Schans is, zoals verwacht, een wierdijk profiel aangetroffen. Tevens werden funderingen en muurdelen van een lang geleden verloren gegane uitkijktoren van fort De Schans aangetroffen. o Op 12 mei is de bouwput De Schans opengesteld voor publiek om daar de gevonden Wierdijk en de muren te kunnen bekijken. Circa 700 belangstellenden hebben van de mogelijkheid gebruik gemaakt. o Van de Wierdijk is een zogenaamd lakprofiel gemaakt dat de dijkdoorsnede vastlegde. Het lakprofiel wordt sinds de Dag van de Bouw op 20 mei geëxposeerd in museum Kaap Skil. o Bij de bouw van gemaal De Schans is op 2 juni is het hoogste punt bereikt. Ontgraving van dijksecties rond de haven ter hoogte van de dorpskern in Oudeschild: o Bij de ontgraving van de dijk rond de haven van Oudeschild zijn veel, vooraf niet bekend zijnde, keermuren, kabels en leiding aangetroffen, die verwijderd moesten worden. Ondanks deze tegenslagen ligt de dijkversterking voor op planning. o Om het plaatsen van de damwandplanken in Oudeschild feestelijk te beëindigen, en om ook voor de toekomst een herinnering achter te laten, hebben op 22 juni kinderen van de basisscholen samen met de aannemerscombinatie, Provincie Noord-Holland, gemeente Texel, programmabureau en de portefeuillehouder een damwandplank beschilderd met hun initialen en de bedrijfslogos. o De activiteiten rond Sail Den Helder zijn aangegrepen om de werkzaamheden toe te lichten aan bewoners en bezoekers en extra aandacht te vragen voor veiligheid op en rond de bouwterreinen. Het tijdelijke aanlandingspunt ter hoogte van gemaal Dijkmanshuizen is in gebruik genomen ten behoeve van de aanvoer van grond en bouwmaterialen voor de dijkversterkingen te Texel. De versterkingswerkzaamheden ten noorden van Oudeschild zijn conform planning gestart. Voorbereidingen van de uitvoering van gemaal Eijerland en van de secties 2, 5, 7A, 7B, 8 en aansluitconstructies 8 en 10 lopen op schema en start uitvoering is conform planning. Er zijn voorlichtingsavonden voor omwonenden gehouden en meerdere rondleidingen gegeven aan vakgenoten en collega-overheden. Voor algemeen belangstellenden worden twee keer per week rondleidingen gegeven. Op 21 juni heeft een safetywalk plaatsgevonden van MT leden van HHNK en combinatie Texel. Dit is een gezamenlijke rondgang waarbij het management van opdrachtgever en opdrachtnemer op het werk de algemene veiligheidssituatie bekijken. Er zijn geen onveilige situaties geconstateerd. In mei heeft het bestuur van HHNK voor sectie 10 besloten tot de realisatie van Zeedijk 't Horntje als alternatief voor de versterking van de Inlaagdijk. Met de realisatie van Zeedijk 't Horntje brengen de partners HHNK, I&M, NIOZ en gemeente Texel, die gezamenlijk de financiering van de 7,5 miljoen meerkosten dragen, polder 't Horntje en de daarin gelegen bedrijven en het kennisinstituut NIOZ binnendijks. Zeedijk 't Horntje is een belangrijk voorbeeld van waartoe gebiedsgericht werken aan waterveiligheid kan leiden. Dit met partners die hun verantwoordelijkheid nemen en willen mee investeren. Inmiddels is het projectteam met medewerkers van HHNK, I&M, NIOZ en gemeente Texel gestart met opstellen van de realisatieovereenkomst waarvoor de ondertekening in september gepland is. Daarnaast is aanvullend onderzoek, omgevingsmanagement en het opstellen van de

5 4 benodigde aanvullende projectplanproducten gestart, zodat de projectplanprocedure nog dit jaar kan worden ingezet. Prins Hendrikzanddijk (PHZD) Het algemeen bestuur heeft op 17 mei de nota van beantwoording zienswijzen en het definitief projectplan vastgesteld. Gedeputeerde Staten heeft op 6 juni het projectplan en de vergunningen goedgekeurd en deze zijn vervolgens ter visie gelegd. Hiermee is de beroepstermijn van 6 weken gestart. Deze loopt van 9 juni tot en met 20 juli. De dialooggesprekken zijn afgerond. Inschrijvingen komen op 6 juli binnen. Stukken voor C3B zijn aangeboden. Naar aanleiding hiervan hebben we van het programmabureau PB HWBP2 de complimenten gekregen voor het soepele proces. Het definitieve C3b moment (PO besluit) is eind juni ontvangen. Hoogwaterkering Den Oever Op 19 april heeft de officiële starthandeling van de uitvoering plaatsgevonden. Het betrof de voorbereidende werkzaamheden voor de archeologische opgraving waarbij een vrij complete sluis gedateerd op eind 17e eeuw is blootgelegd. De stukken voor C zijn akkoord bevonden door Programmabureau HWBP2. Een belangrijk onderdeel van het ontwerp van de Havendijk is de golfreducerende "getrapte bekleding". Vanwege het innovatieve karakter heeft HHNK het Expertise Netwerk Waterveiligheid (ENW) om advies gevraagd over de ontwerp- en toetsmethodiek hiervan. In haar brief van 1 mei 2017 stelt ENW met tevredenheid vast dat de ontwerpmethodiek verder is geoptimaliseerd. Het ENWadvies voor het opstellen van een beoordelingsrichtlijn is opgevolgd. De ROK Havendijk C, waarin HHNK en Rijkswaterstaat (RWS) afspraken maken over het meenemen van de versterking van circa 50 m van de Afsluitdijk, dijkpaal 26.5 tot aan de draaibrug (Havendijk C), is in mei door D&H vastgesteld. De aannemer heeft een contractwijziging opgesteld die momenteel wordt beoordeeld door RWS. Verwachting is dat hierover in Q3 nader overleg plaatsvindt. (n)hwbp Noordzeekanaal (NZK) Eind juni 2017 is het Plan van Aanpak voor de externe review aangeboden aan de PD-HWBP.

6 5 Er is gekozen voor een gebiedsgerichte aanpak. Hiervoor zijn zowel interne als externe (overheidspartijen en belangengroepen) betrokken partijen geconsulteerd. Daarnaast zijn er informatiebijeenkomsten in het gebied georganiseerd. In totaal zijn 20 maatregelen binnen het gebied NZK onderkend die een raakvlak hebben met de waterveiligheid. Deze zijn vervolgens onderverdeeld in 3 categorieën: o HWBP-scope: maatregelen voortvloeiend uit de oorspronkelijke veiligheidsopgave (worden dus meegenomen in het project en zijn subsidiabel); o o meekoppelkansen: maatregelen die mogelijk kunnen worden gemaakt in het project (deels subsidiabel, worden meegenomen in het project mits het geen vertraging oplevert voor de veiligheidsopgave); maatregelen die wel effect kunnen hebben op het project maar buiten de directe invloedssfeer liggen van het project. Deze zijn/worden elders binnen of buiten HHNK belegd en gemonitord. Wieringerzeewering Dit project is gekoppeld aan project Amsteldiepdijk/Balgzanddijk. Dit is in lijn met het op dijktraject benaderen van versterkingsopgaven in plaats van op dijkvakniveau zoals ook beschreven in de handreiking "van traject naar project". Aanscherping veiligheidsopgave loopt op basis van het nieuwe beoordelingsinstrumentarium (WBI). Dit is nu 3,1 km maar kan mogelijk nog aangepast worden. Balgzanddijk / Amsteldiepdijk De consequentieanalyse voor zowel fase 1 als 2 is afgerond, waardoor de veiligheidsopgave voor deze waterkering bekend is geworden. De opgave is 9,1 km op binnenwaartse stabiliteit. Daarnaast zal op de buitenzijde bekleding aangepast moeten worden. Totale opgave komt hiermee op ca. 10 km wat door middel van het WBI is doorberekend. Wieringermeerkering (voorheen Wieringermeer C-kering) Het besluit tot vaststelling van de norm voor WMK wordt na de zomer door de provincie ter inzage gelegd. Het besluit is reeds genomen waarbij het advies van HHNK is overgenomen. De provincie is zich nog aan het beraden over ons uitgangspunt dat de kering kan worden afgewaardeerd in combinatie met de versterking van de voor- zij en achterdeur. De toets van zowel de kering als de kunstwerken is afgerond. Qua opgave binnen het project WMK blijven er 3 kunstwerken over die zijn afgekeurd en 4 kunstwerken waar in de verkenning nader onderzoek naar moet worden gedaan, omdat ze een gelijk waterpeil aan beide zijden hebben. Verder is er een sectie afgekeurd op bekleding en moet er een issue met kwel worden opgelost. Handreiking Kunstwerken De definitieve vaststelling van de subsidiebeschikking heeft plaats gevonden. Hiermee is het project Handreiking Kunstwerken gereed en afgesloten. De Handreiking Kunstwerken is vanuit het HWBP 100% gefinancierd. In de volgende rapportages zal hierover niet meer worden gerapporteerd. Kunstwerken De veiligheidsopgave voor de kunstwerken is bekend. Van de 9 kunstwerken zijn er 7 over met een veiligheidsopgave. Naar verwachting zal voor 6 constructies een extra keermiddel worden aangebracht voor de gewenste waterveiligheid. Op spuisluis Oostoever na lijkt het een beperkte opgave. De volgende fase hiervan is het kijken naar de mogelijke oplossingsrichtingen. Gouwzee & Buiten-IJ

7 6 De strategie om te komen tot een veiligheidsopgave gebaseerd op het WBI is vastgesteld. Algemeen: Er wordt gewerkt aan een handreiking ter ondersteuning van het proces om slimme, weloverwogen projecten te definiëren vanuit normtrajecten die negatief uit de beoordeling zijn gekomen. Op dit moment worden de HWBP-projecten hoofdzakelijk gedefinieerd op basis van de veiligheidsopgave. De handreiking zet aan tot een meer grondige analyse van de omgeving van een traject, alvorens deze aan te melden bij het landelijke programma. Het streven is om op deze manier (kansrijke) omgevingsfactoren eerder in beeld te hebben, mogelijke vertragingsfactoren eerder weg te nemen en daarmee de vervolgfasen van het project efficiënter te laten verlopen. Tevens is een belangrijke doelstelling de omgevingskwaliteit op deze manier te verbeteren door bijvoorbeeld meekoppelkansen sneller te ontdekken. Er is op landelijk niveau interesse voor dit onderwerp. Het ministerie van I&M, de Unie van Waterschappen, Deltares, de programmadirectie HWBP, Rijkswaterstaat en een aantal waterschappen denken graag mee. Er wordt binnenkort een gezamenlijk overleg georganiseerd waarbij HHNK trekker is. Door het onderwerp landelijk breder te trekken wordt het een gedragen product waar meerdere beheerders uiteindelijk iets aan zullen hebben. Tevens kan er gebruik gemaakt worden van alle aanwezige kennis, ervaring en voorbeelden, waar het product inhoudelijk van kan profiteren. 1.2 Verwachte gebeurtenissen komend kwartaal De volgende zaken staan voor de komende periode op de agenda: HWBP2 Markermeerdijken Op 5 juli is er een bestuurlijk overleg met de minister van Infrastructuur & Milieu en provincie Noord- Holland om de resultaten van de afronding van het plan- en participatieproces te bespreken. Op 11 juli wordt het ontwerpprojectplan aan D&H voorgelegd ter vaststelling. Starten met de voorbereiding van de ter inzage legging. Opstellen van de samenwerkingsovereenkomsten met gemeentes. De komende periode wordt het participatieproces met belanghebbenden en afstemming met gemeenten en provincie voortgezet. Waddenzeedijk Texel In september is de ondertekening en besluitvorming in D&H van de Realisatie Overeenkomst ROK Zeedijk t Horntje voorzien. In Q3 gaan de werkzaamheden aan gemaal Eijerland, de secties 2, 5, 7A, 7B, 8 en aansluitconstructies 8 en 10 tussen Prins Hendrikzanddijk en Polder Zeedijk t Horntje van start. Tussen Polder Wassenaar en het Wad wordt in verband met de kokkelteeltproef in Polder Wassenaar een hevelleiding aangelegd. Over de financiering wordt nog gesproken. Prins Hendrikzanddijk (PHZD) De beroepstermijn loopt af op 20 juli. Hierna is zicht op eventuele beroepen. Op 6 september is er een bestuurlijk overleg waarin de consequenties van eventuele beroepen worden besproken. Na 6 juli vindt de beoordeling van de inschrijvingen plaats. Het voornemen tot gunnen staat voor 11 september gepland

8 7 Hoogwaterkering Den Oever Opening van het informatiecentrum Dijkversterking Den Oever tijdens de Flora en Visserijdagen op 28 augustus Afronding van de Uitvoeringsontwerpen, werkplannen en protocollen, nodig voor start van het werk op 1 oktober Gestart wordt met het aanbrengen van damwanden op diverse locaties. (n)hwbp Noordzeekanaal (NZK) Het streven is, afhankelijk van de resultaten van de externe review, om het Plan van Aanpak in Q3 ter toetsing aan te bieden, teneinde in Q4 de beschikking voor het project te verkrijgen. Balgzanddijk / Amsteldiepdijk/Wieringerzeewering Aanscherpen veiligheidsopgave na het samenvoegen van de projecten. Opstellen van plan van aanpak verkenningsfase. Wieringermeerkering Vaststelling scope van het project. Opstellen van plan van aanpak verkenningsfase. Kunstwerken Doorlopen verkenningsfase conform plan van aanpak. Gouwzee & Buiten IJ Bepalen scope op basis van WBI. Het streven van het project Gouwzee & Buiten-IJ is om de realisatie van de te versterken dijksecties daar waar mogelijk, bijvoorbeeld in Katwoude, dusdanig aan te laten sluiten op de realisatie van het HWBP-2 project Markermeerdijken dat dit door de omgeving zoveel als mogelijk als een realisatiestroom kan worden ervaren. Aanvraag subsidiebeschikking vervroegde verkenning met als doel de financiering van de scopebepaling rond te krijgen. Bestuurskalender Doorkijk D&H-voorstellen Realisatieovereenkomst Zeedijk 't Horntje Aanvullend ontwerpprojectplan sectie 10 Zeedijk 't Horntje Q Doorkijk CHI-voorstellen Kredietaanvraag HWBP Q Vaststelling projectplan Markermeerdijken Q1/Q Kostenramingen De totale HWBP2-raming is circa 15 miljoen gestegen ten opzichte van Q2 door toevoeging van het project Zeedijk 't Horntje en door de langere voorbereiding van het project Markermeerdijken. Voorbereidingskosten Voor de HWBP2-projecten voorzien wij geen problemen ten aanzien van de subsidiabiliteit van de voorbereidingskosten. Bij de projecten blijven we binnen de forfaitaire 15%. Voor het project

9 8 Markermeerdijken geldt dat scherp wordt bewaakt dat de voorbereidingskosten binnen de 15% blijven. Dit is door het met vier maanden verlengen van het voorbereidingstraject onder druk komen te staan. Planning Alle projecten verlopen conform of sneller dan de vigerende planning. Vooralsnog is de verwachting is dat het project de Markermeerdijken nog binnen de planning gerealiseerd kan worden. 1.3 Risico's Financiële risico's HWBP2 In Q zijn de grootste risico's vanuit het HWBP2-programma: Het gezamenlijke besluit van de bestuurders van het Ministerie van I&M, de provincie Noord-Holland en HHNK op maandag 20 februari jongstleden om vier maanden extra tijd te nemen voor de Markermeerdijken leidt tot uitstel van minimaal vier maanden ten aanzien van de vaststelling van het projectplan. Dit heeft effect op tijd en geld, met name op de voorbereidingskosten. De beheersmaatregel is dat we met PB- HWBP2 in gesprek gaan hoe dit zich verhoudt tot de regeling en welke afspraken gemaakt kunnen worden over hoe dit in de subsidieregeling kan worden ingepast. Overstijgen van de toegestane relatieve voorbereidingskosten Markermeerdijken, als gevolg van optimalisaties in de realisatiefase. Als beheersmaatregel is met PB-HWBP2 afgesproken dat HHNK niet "gestraft" mag worden voor optimalisaties, en worden de eventuele optimalisaties in relatie tot de relatieve voorbereidingskosten continue in beeld gebracht. Gekozen oplossingen Markermeerdijken, omwille van draagvlak, hebben mogelijk implicaties voor toekomstig beheer, en de kosten daarvan, voor HHNK. Dit risico wordt beheerst door beheer reeds bij het opstellen van de gekozen oplossingen te betrekken. Overschrijding van het realisatiebudget voor de PHZD. Voor de PHZD is een realisatieovereenkomst gesloten (ROK). HHNK staat risicodragend aan de lat indien het realisatiebudget wordt overschreden. Als beheersmaatregel geven we een realistisch plafondbedrag passend binnen ROK mee aan de marktpartijen. Daarnaast is de reservering onvoorzien voldoende robuust om tegenvallers vanuit het realisatiebudget op te vangen. Planningsrisico's HWBP2 Naast de toprisico's met financiële gevolgen voor HHNK, worden ook de grootste planningsrisico's voor het programma opgenomen in deze rapportage. Den Oever: Detailuitwerking ontwerp voldoet niet aan alle eisen, met mogelijk vertraging van 3 weken door discussie over ontwerpoptimalisaties als gevolg. Als belangrijkste beheersmaatregel wordt momenteel een producttoets uitgevoerd op de ontwerpnota. Het effect van de Nieuwe Normering. Er bestaat een kleine kans dat de vaststelling van de nieuwe normering leidt tot gewijzigd inzicht op reeds in uitvoering zijnde versterkingsprojecten. Nadere ontwerpopgaven en eventuele besluitvormingsprocedures zouden kunnen leiden tot vertraging. Kans van optreden wordt als zeer klein beschouwd. MMD: de zorg dat de alliantiebeginselen onvoldoende bekend zijn bij alle betrokkenen bij het project, waardoor vertraging ontstaat in de besluitvorming. Beheersmaatregel is dat we daar waar nodig uitleggen wat het verschil is tussen een traditionele projectbenadering en een project gebaseerd op alliantiebeginselen. Financiële risico's (n)hwbp Risicomanagement is een doorlopend proces, daarom wordt het risicodossier continue bewaakt en periodiek geactualiseerd.

10 9 De lumpsum financieringsregeling van het (n)hwbp leidt ertoe dat het zwaartepunt voor de invulling en focus van risicomanagement bij een tijdig en compleet inzicht in risico's en bijbehorende beheersing ligt. Specifieke uitgangspunten ten aanzien van risico's binnen het (n)hwbp, die effect hebben op HHNK, zijn onder andere: de partij die het risico kan beheersen, draagt het risico. Daarmee komen uitvoeringsrisico s ten laste van de beheerder; beschikking vindt, per projectfase, plaats op basis van voorcalculatie; onderhoud is niet subsidiabel. Echter, "achterstallig" onderhoud is in de subsidieregeling niet scherp gedefinieerd. Vooral voor de (vervanging van) kunstwerken geldt, positief geformuleerd, dat een deel van de werkzaamheden subsidiabel worden; na realisatie van de maatregel zijn de kosten van beheer en onderhoud voor rekening van de beheerder. Op dit moment is het grootste financiële risico voor (n)hwbp: "de positie van het Rijk ten opzichte van de Waterschappen (waaronder HHNK) wordt meer dominant". De financiële verwachtingswaarde wordt op dit moment geschat op 1 mln. De motivatie hiervoor is: "Er moet steeds meer verantwoording worden afgelegd, er moet steeds meer getoetst worden en de overlegstructuren worden aangepast. Dit alles vraagt aanmerkelijk meer inzet van personeel". Planningsrisico's (n)hwbp Het belangrijkste planningsrisico binnen het (n)hwbp programma is dat er geen of onvoldoende tijdige koppeling met projecten van gemeenten, provincie en/of HHNK organisatie plaatsvindt. Het meekoppelen lijkt in eerste instantie met name een kans te zijn, echter zien we in de praktijk dat er ook weerstand ontstaat vanuit de omgeving zodra er niet goed wordt meegekoppeld. In geval van een roerige omgeving worden de gevolgen op dit moment op circa 2 jaar ingeschat. Het toepassen van Strategisch Omgevingsmanagement en het aanstippen bij eerder genoemde partijen van het belang van het tijdig meekoppelen is van belang om dit risico te reduceren. Indien het Beoordelingsteam HHNK het ritme van het programma niet haalt kan dit een aanzienlijk tijdgevolg hebben. Als de beoordeling door HHNK van traces/trajecten niet gehaald wordt kan dit er toe leiden dat projecten niet tijdig op het programma van het (n)hwbp geplaatst kunnen worden. In geval van optreden kan de vertraging 2 jaar bedragen. Door het treffen van een aantal maatregelen kan de kans van optreden flink worden gereduceerd van circa 35% naar 10%. Deze maatregelen betreffen het in beeld brengen van het programmaritme en het communiceren hiervan bij de diverse collega's intern en extern. Binnen HHNK is er voor (n)hwbp projecten onvoldoende capaciteit en kwaliteit beschikbaar De komende jaren, in ieder geval tot 2020, lopen (n)hwbp projecten parallel aan de HWBP2 projecten op Texel, in Den Oever en op de Markermeerdijken. De HWBP2 projecten bevinden zich allen in de realisatiefase waarbij de deadline onder druk staat. Bij tegenslagen wordt de prioriteit aan deze projecten gegeven ten koste van de (n)hwbp projecten. Inschatting is dat in geval van optreden de vertraging ongeveer een jaar bedraagt. Imagorisico's (n)hwbp Binnen het (n)hwbp worden de risico's vanaf heden voorzien van de gevolgen op mogelijke imagoschade. Het niet tijdig meekoppelen met projecten van gemeenten, provincie en/of HHNK organisatie kent ook een grote impact op het imago. De omgeving zal zich gaan roeren, wat ook vertraging met zich meebrengt.

11 10 Wisselingen van personeel, het aanleveren van informatie aan PD HWBP zonder af te stemmen met het programmateam HWBP; onvoldoende beeld binnen projecten bij negatieve effecten op programmaniveau (projecten beseffen zich niet wat imagoschade kan zijn bij het continue wisselen van informatie) zorgen ervoor dat er onvoldoende bewustwording is binnen de projecten van de mogelijke schade. De PD HWBP kan immers verrast worden met informatie welke voorheen nooit gedeeld is. Dit risico is te beheersen door bij de projecten meer duidelijkheid te verschaffen over de impact van dit risico. Tevens zal er bij de wisseling van sleutelfiguren vinger in de pap moeten worden gehouden door het programma aangaande de communicatie richting de Programmadirectie. 1.4 Scope, tijd en geld HWBP2 Scope De vigerende scope voor het HWBP2 van te versterken dijkvakken is 100,73 kilometer. Vervolgens is deze scope uitgebreid met (n)hwbp-koppelstukken Koegraszeedijk (0,5 km), Markermeerdijken (1,55 km) en Waddenzeedijk Texel (0,05 km). In dit kwartaal is Zeedijk 't Horntje aan de scope toegevoegd (totaal 1,2 km, waarvan 0,4 km reeds was opgenomen in Waddenzeedijk Texel). Totaal bedraagt de scope 103,63 kilometer. Hiervan is inmiddels 52,53 kilometer gereed; 50,7%. HWBP 2 nr. Naam project Dijklengte (km's) Q Dijklengte (km's) Q Scope km Q2-Q1 Diverse Afgeronde projecten 52,53 52,53 - W2-036A Waddenzeedijk Texel 13,85 13,45-0,40 - Zeedijk 't Horntje - 1,20 1,20 W2-036B Prins Hendrikzanddijk Texel 3,20 3,20 - W2-085 Hoogwaterkering Den Oever 0,90 0,90 - W2-004 Markermeerdijken Hoorn-Edam-Amsterdam 32,35 32,35 - Totaal 102,83 103,63 0,80 Tabel 1: Prognose van de kilometers te versterken dijklengte. De scope van het project Waddenzeedijk Texel is dit kwartaal gesplitst naar aanleiding van het besluit om het project Zeedijk 't Horntje uit te voeren. Dit betekent dat een deel van de HWBP2 scope van Waddenzeedijk Texel (sectie 10) nu in project Zeedijk 't Horntje wordt uitgevoerd (0,4 km). De werkelijke lengte van Zeedijk 't Horntje bedraagt 1,2 km. Planning (Tijd) In de onderstaande tabel zijn de verwachte maanden/jaren opgenomen waarin wordt verwacht dat de projecten zijn afgerond in de zin dat de veiligheid op orde is. Hierbij wordt een probabilistische planning gehanteerd. Hiermee sluiten wij aan bij de wijze waarop PB-HWBP2 over de planning aan de Tweede Kamer rapporteert. Probabilistisch betekent de meest waarschijnlijke uitkomst, dat wil zeggen dat de (tijd) risico's zijn doorberekend in de planning. HWBP 2 Naam project Maand/jaar Maand/jaar Aantal nr. gereed gereed maanden Q Q Q2-Q1 W2-036A Waddenzeedijk Texel nov-19 nov Zeedijk 't Horntje - nov-19 nvt

12 11 W2-036B Prins Hendrikzanddijk Texel mrt-20 feb-20-1 W2-085 Hoogwaterkering Den Oever jan-20 jan-20 - W2-004 Markermeerdijken Hoorn-Edam-Amsterdam dec-21 dec-21 - Tabel 2: Planning Veiligheid op orde geeft een overzicht van mijlpalen per project in de tijd; Q versus Q Raming (Geld) De programmaraming HWBP2 geeft de geprognosticeerde uitgaven per project in totalen weer. Per einde tweede kwartaal 2017 bedraagt de totale raming (inclusief risico's) 1.015,4 miljoen en is daarmee ruim 15 miljoen gestegen ten opzichte van het voorgaande kwartaal. HWBP 2 nr. Naam project Raming (x 1 mln) Q Raming (x 1 mln) Q Raming (x 1 mln) Q2-Q1 diverse Afgeronde projecten 322,8 322,8 - W2-036A Waddenzeedijk Texel 137,3 133,5-3,8 - Zeedijk 't Horntje - 11,3 11,3 W2-036B Prins Hendrikzanddijk Texel 55,6 53,5-2,1 W2-085 Hoogwaterkering Den Oever 57,3 57,2-0,1 W2-004 Markermeerdijken Hoorn-Edam-Amsterdam 427,1 437,1 10,0 Totaal 1.000, ,4 15,3 Tabel 3: Raming (bedragen in totalen per project verwachtingswaarde): Q versus Q De dekking (financiering) van de projecten is als volgt: HWBP 2 nr. Naam project Totale projectraming Q Bijdragen van derden (x 1 mln) Koppelstukken (n)hwbp (x 1 mln) Bijdrage HHNK (x 1 mln) Subsidie Programma HWBP2 (x 1 mln) (x 1 mln) diverse Afgeronde projecten 322,8-2,0-320,8 W2-036A Waddenzeedijk Texel 133,5-3,1 6,7 123,7 - Zeedijk 't Horntje 11,3 6,7-0,8 3,8 W2-036B Prins Hendrikzanddijk Texel 53,5 13, ,1 W2-085 Hoogwaterkering Den Oever 57, ,5 56,7 W2-004 Markermeerdijken Hoorn-Edam- 437,1-21,3-415,8 Amsterdam Totaal 1.015,4 20,1 26,4 8,0 960,9 Tabel 4: Financiering projecten. In de hierboven vermelde tabellen is het project Zeedijk 't Horntje toegevoegd. Zowel de uitgaven als de inkomsten voor sectie 10 zijn (administratief) uit project Waddenzeedijk Texel gehaald en opgenomen in het project Zeedijk 't Horntje. De vigerende projectraming voor Waddenzeedijk Texel van 133,5 miljoen is opgebouwd uit het bedrag uit de vorige prognose ad 137,3 miljoen verminderd met de raming voor sectie 10.

13 12 De raming voor Prins Hendrikzanddijk is verlaagd als gevolg van prijsindexering (met name brandstoffen zijn goedkoper geworden) en gewijzigde inschattingen naar aanleiding van de dialooggesprekken met de mogelijke opdrachtnemers. Het bestuurlijk besluit van 20 februari 2017 voor Markermeerdijken Hoorn-Edam-Amsterdam leidt tot vertragingen en extra kosten welke zijn ingeschat op 10 miljoen. Oorzaak van de vertraging is onder andere het zomerreces en het vergaderschema van de verschillende betrokken overheden. Het heeft ertoe geleid dat het besluit om vier maanden extra te nemen voor het project MMD feitelijk een vertraging van 7 maanden kent vanaf het moment dat het ontwerpprojectplan ter visie kan worden gelegd Het de dato 10 december 2014 afgegeven programmakrediet is 989 miljoen. Dit is voor de externe kosten en de capaciteitskosten. Per AB-besluit van 17 mei 2017 is daaraan 7,5 miljoen toegevoegd voor de versterking van de Zeedijk 't Horntje ( ). Naarmate de projecten worden aanbesteed en verder in realisatie komen, nemen onzekerheden in de ramingen verder af. Er wordt continue gemonitord of en wanneer eventueel aanvullend krediet moet worden aangevraagd. Op dit moment wordt ingeschat dat de lopende projecten binnen het beschikbaar gestelde krediet gerealiseerd kunnen worden. Voor wat betreft de eigen bijdrage in de projecten zijn, of worden, bestuursvoorstellen gedaan wanneer daartoe aanleiding is. 1.5 Scope, tijd en geld (n)hwbp Het (n)hwbp heeft een voortrollend programma, dat ieder jaar wordt geactualiseerd. De projecten die in dit hoofdstuk van deze rapportage worden meegenomen zijn de projecten die staan geprogrammeerd voor Eind 2030 moet dit programma zijn afgerond. Scope De (n)hwbp scope is inmiddels herijkt. Als basis voor de scope gelden slechts officiële stukken zoals de jaarlijkse aanmeldingen bij het HWBP en de afgegeven beschikkingen en gewijzigde scope's in officiële stukken zoals de jaarlijkse reactie op bestuurlijke consultatie. De vigerende scope voor het (n)hwbp van te versterken dijkvakken is 87,5 km (inclusief koppelstukken) en 39 kunstwerken en betreft totaal 20 projecten. Deze opgave is in 2017 geraamd op 592 miljoen. Tot op heden worden werkzaamheden verricht aan 9 projecten en 24 kunstwerken. De koppelstukken maken deel uit van de totale (n)hwbp opgave maar worden gerapporteerd in de HWBP2 opgave. Dit betekent dat in onderstaande tabel de koppelstukken en inpassingen in HWBP2 projecten niet zijn meegenomen. (n) HWBP Dijklengte in Aantal Naam project nr km kunstwerken 3I Noordzeekanaal 3,3 4 Noordzeekanaal 3DI * - - 3O Wieringer Zeewering (D90) 10,6-3E Wieringermeerkering 33,3 12 Handreiking kunstwerken ** - - 3V Kunstwerken - 5 3F Kunstwerken MM (D17 D19) - 3 3N Balgzanddijk (D88) / Amsteldiepdijk (D89) 10,3-3R Gouwzee & Buiten IJ 12,5 -

14 13 Tabel 5: Kilometers te versterken dijkvakken en kunstwerken (n)hwbp gestart. * Noordzeekanaal 3Di is een procesinnovatie gekoppeld aan het project Noordzeekanaal. ** Handreiking kunstwerken is een verzoek van PD-HWBP. Verder wordt gewerkt aan kunstwerken als inpassing in HWBP2 dan wel koppelstuk: Coupure Den Oever die als inpassing in het HWBP2-project is meegenomen. Op Texel de Hevelleiding Polder Wassenaar en Gemaal Eijerland eveneens als inpassing binnen HWBP2. Gemaal De Schans ook op Texel, welke wordt uitgevoerd als koppelstuk. Ten opzichte van Q is de scope lengte van het project Gouwzee & Buiten IJ in lengte afgenomen van 13,0 naar 12,5 km. De 0,5 km betreft het koppelstuk Durgerdam dat wordt meegenomen in het HWBP2 project MMD. Planning (Tijd) In onderstaande tabel zijn de probabilistische mijlpalen per project aangegeven. De vetgedrukte data zijn gerealiseerde mijlpalen. Alleen de lopende fases zijn nauwkeurig gepland. De vervolgfases volgen zoveel mogelijk het door de PD-HWBP opgegeven tijdschema van (2 jaar verkenning, 2 jaar planstudie en 3 jaar realisatiefase). Dit schema is de grondslag voor het door de PD-HWBP programmeren van de subsidie gelden. Na elke afgeronde fase wordt de vervolgfase gedetailleerd gepland. (n) HWBP nr Naam project Veiligheid op orde Vervroegde verkenning Verkenning Planstudie Realisatie Oplevering Afwijking Q2-Q1 3I Noordzeekanaal jun-14 jan-17 Q Q geen Noordzeekanaal 3DI mrt dec-16 geen 3O Wieringer Zeewering (D90) aug-13 aug geen 3N Balgzanddijk / Amsteldiepdijk apr-16 aug geen 3E Wieringermeerkering mei-15 okt-17 Q Q geen Handreiking kunstwerken sep dec-16 geen Kunstwerken mrt-16 Q Q geen 3F Kunstwerken MMD (D17 D19) mrt-16 Q Q geen 3R Gouwzee & Buiten IJ nov geen Tabel 6: Planning Veiligheid op orde geeft een overzicht van mijlpalen per project in de tijd. De afwijking wordt weergegeven in aantal maanden. Geen wijzigingen ten opzichte van Q Raming (Geld) Het uitgangspunt bij de financieringsregeling HWBP is dat per projectfase een beschikking wordt aangevraagd voordat de betreffende fase is afgerond. De financiering van de beschikking is 90% door HWBP en 10% projectgebonden bijdrage door de beheerder. Innovaties worden 100% gefinancierd op nacalculatie. De risicoverdeling is vervolgens zo afgesproken dat de partij die het risico kan beheersen in beginsel het risico draagt. Op enkele exogene risico's en de aanbestedingsresultaten na komen de opgetreden risico's ten laste van de beheerder.

15 14 Het op 2 april 2014 afgegeven programmakrediet is 40,3 miljoen. Dit is voor de externe kosten en de capaciteitskosten. De uitgaven in 2016 en 2017 van de lopende projecten passen binnen dit krediet. In Q wordt een bestuursvoorstel voorgelegd voor een uitbreiding van het HWBP krediet ten behoeve van de verwachte kosten in de komende vier jaar. In de onderstaande tabel is het financieel kader opgenomen welke afgezet kan worden tegen de prognose eindstand. Het financieel kader ontstaat door de toegekende subsidie (90%) en de projectgebonden bijdrage HHNK (10%) te sommeren. Omdat op voorcalculatie de beschikking wordt toegekend zal dit aan het eind van een fase een projectresultaat opleveren. Projectresultaat is het verschil tussen de totale projectkosten en het financieel kader. (n) HWBP nr Naam project (bedragen x 1.000) financieel kader Subsidie HWBP Bijdrage HHNK Prognose eindstand Q Prognose eindstand Q Resultaat HHNK 3S 3K 3B MMD voorbereiding (koppelstuk) MMD realisatie (koppelstuk) Texel (koppelstuk) Texel gemaal de Schans (koppelstuk) I Noordzeekanaal (VV) Noordzeekanaal (verkenning) Nog niet beschikt 90% 10% Noordzeekanaal 3DI (innovatie) O Wieringer Zeewering (VV) N Balgzanddijk/Amsteldiepdijk (verkenning) Nog niet beschikt 90% 10% E Wieringermeerkering (VV) F 3R Handreiking kunstwerken (innovatie) Kunstwerken (verkenning) Kunstwerken MM (D17-D19) (verkenning) Gouwzee & Buiten IJ (verkenning) Samengevoegd met de pilot Nog niet beschikt 90% 10% Resultaat afgeronde projecten Tabel 7: Raming (bedragen in totalen per project per categorie verwachtingswaarde). VV = Vervroegde Verkenning Daar waar de projectfase nog niet is beschikt is nog geen financieel kader opgenomen. Wel is de procentuele verdeling van het financieel kader voor HWBP en HHNK aangegeven. Het kopje Resultaat afgeronde projecten betreft een totalisering van de reeds afgeronde projecten.

16 15 Toelichting op tabel op afwijkingen 1 Ten opzichte van vorig kwartaal is enkel de prognose voor het Noorzeekanaal gewijzigd. De definitieve subsidiebeschikking van het project Handreiking kunstwerken is vastgesteld. Het verschil tussen het reeds ontvangen voorschot en de werkelijke realisatie ( ) wordt door PD-HWBP middels een factuur teruggevorderd. 1 Mutaties kleiner dan 0,5 miljoen worden niet toegelicht.