1Parkstad.nl - het grenzeloos belang. Visiedocument (samenvatting)

Transcriptie

1 1Parkstad.nl - het grenzeloos belang Visiedocument (samenvatting)

2 Waar staan wij voor? Over de gemeentegrenzen heen denken en handelen met behoud van de eigen lokale identiteit. Een andere en vernieuwende regionale koers als één gemeente, met minder compromissen en een besluitvaardig, ondernemend en efficiënt werkend politiek bestuur. Voor de regio, door de regio en met de regio ten behoeve van een sociaal-economisch en cultureel sterk Parkstad. Een kwalitatief goed, duurzaam en veilig vestigingsklimaat voor onze burgers en bedrijven. Wonen en recreëren in het groene landelijke gebied en werken en uitgaan in een modern en dynamisch stedelijk gebied als ultiem woongenot voor alle inwoners van Parkstad Limburg, jong en oud! Hoe zien wij onze rol? Het politieke en maatschappelijke vliegwiel om het fusieproces van de huidige 8 gemeenten in gang te zetten én te realiseren. Zorgen voor het inkrimpen van het bestuurlijk en ambtelijk waterhoofd naar een realistische omvang oftewel de 172 raadsleden, 31 wethouders, 8 burgemeesters, 8 separate ambtenarenapparaten, een onafhankelijk voorzitter van het Parkstad-bestuur, een ondemocratisch benoemde Parkstad-raad en een aparte Parkstad Limburg-organisatie afbouwen naar een voor onze regio efficiënter niveau tegen lagere maatschappelijke kosten: van 9 organisaties gaan we naar 1 organisatie met een professioneel en adequaat dienstverleningsniveau. 1 Een voorbeeld ter vergelijking: de gemeente Eindhoven met ongeveer inwoners en 7 grote stadsdelen heeft 1 burgemeester, 6 wethouders en 45 raadsleden. Concreet: als men de vergoedingen van de 8 Parkstad-gemeenten en Eindhoven naast elkaar zet van alleen de bestuurders is dit een verschil van minimaal 3 miljoen per jaar, die we in Parkstad meer uitgeven dan in Eindhoven. Proactief de burgers en ondernemers van Parkstad betrekken bij de vorming van regionaal en samenhangend beleid én ook gaan voor een daadkrachtige uitvoering hiervan. Alle voorstellen in de regio Parkstad onderwerpen aan een toets van gezamenlijkheid en voorstellen doen voor een efficiëntere overheidsorganisatie op regionaal en lokaal niveau. Duurzaamheid als rode draad door alle plannen van colleges en raden laten lopen en hierop toezien en tevens voorstellen doen om als regio te excelleren op het gebied van duurzame ontwikkeling in brede zin in Nederland.

3 2

4 Hoe willen wij dat gaan doen? Transparant communiceren en integer handelen om zo maatschappelijk draagvlak en vertrouwen te krijgen om onze regionale opgaven en ambities in samenwerking met burgers en bedrijfsleven vorm en inhoud te geven en ook daadwerkelijk te verwezenlijken. Openheid verschaffen over de gebruikte algemene middelen en de besluitvorming Alle vergoedingen aan bestuurders en raadsleden worden binnen 30 dagen via de gemeentelijke internetsites bekend gemaakt. Wat gaan wij doen voor onze Economie? Het in afstemming met het regionale bedrijfsleven opstellen én slagvaardig uitvoeren van één samenhangende regionale gebiedsvisie om de sociaal-economische structuur van Parkstad Limburg bij te sturen en te versterken. De toeristische voorzieningen aan de Oostflank van Parkstad Limburg op een maatschappelijk verantwoorde wijze stevig doorontwikkelen. De landelijke kernen hun authentieke karakter laten behouden, waarbij duurzaam toerisme en recreatieve natuurbeleving de motor zijn achter de lokale economie. Onderzoeken of de Open Campus Avantis kan worden doorontwikkeld tot de een van de 4 belangrijke innovatieve campussen in Limburg (d.w.z. naast de Chemelot Campus in Sittard-Geleen, Maastricht Health Campus en Greenport Venlo). Het beter afstemmen van het retailaanbod op de omvang en aard van de regionale vraag om de huidige winkelleegstand terug te brengen tot een acceptabel niveau, dat past bij het bevolkingsaantal en de koopkracht binnen onze regio. Het voorgaande bewerkstelligen via een structurele samenwerking tussen de vier O s : Ondernemers, Onderwijs- en Onderzoekinstellingen en Overheid, waarbij de burgers doelbewuster worden geïnformeerd en ook actief worden betrokken (burgerparticipatie). 3 Hoe denken wij over Verkeer en Vervoer? Een goede (inter)nationale bereikbaarheid is essentieel voor onze regionale economie, het vestigingsklimaat en dus de maatschappelijke kracht van Parkstad Limburg. Het is van groot belang om een betere grensoverschrijdende spoorverbinding met Duitsland te realiseren, in het bijzonder: het doortrekken van de huidige intercityverbinding Amsterdam - Eindhoven - Heerlen naar Aken. Hierdoor ontstaat niet alleen een verbinding met deze zich sterk ontwikkelende universiteitsstad, maar ook met het Europese net van hogesnelheidstreinen. De Avantislijn dient te worden aangelegd. Deze spoorlijn zorgt voor een rechtstreekse verbinding zonder overstap tussen Maastricht, Heerlen en Aken via Kerkrade, bedrijventerrein Avantis (Open Campus) en de Technische Universiteit (RWTH) in Aken. Onderzoek naar de mogelijkheden van snelbusverbindingen tussen onze stedelijke kernen en de belangrijke toeristisch-recreatieve en economische locaties alsmede de inzet van nachtbussen in de weekeinden voor het horeca-publiek. Wij zijn voorstander van de aanleg van de Buitenring Parkstad Limburg (BPL) in de vorm van een tweebaansvariant met uitbreidingsmogelijkheden in de toekomst, mits de noodzaak hiervan in de praktijk kan worden aangetoond. En natuurlijk op een zo duurzaam mogelijke wijze aangelegd!

5 4

6 Wat is onze kijk op Onderwijs en Arbeidsmarkt? Niet de gemeentegrens, maar kwalitatief hoogwaardig onderwijs en voor iedereen goed bereikbare scholen zijn de norm. Binding, samenwerking en efficiënte spreiding van het onderwijs in onze regio staan voorop. De kwaliteit van het onderwijs staat en valt met de kwaliteit van de leraar. Op dit moment wordt in Limburg al een op de vijf lessen in het voortgezet onderwijs gegeven door niet bevoegde leraren. Het is daarom van belang dat binnen onze regio meer geld beschikbaar wordt gesteld voor de opleiding en bijscholing van het lerarenkorps. De arbeidsmarkt in Parkstad Limburg kenmerkt zich door een mismatch tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Een vraaggestuurde aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt is daarom van groot belang. Betrek de ondernemers bij het aanbod en de inhoud van opleidingen en optimaliseer de aansluiting school - werk, ondermeer via een doorlopende leerlijn VMBO-MBO-HBO. Bijzondere aandacht moet er zijn voor mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt en de bijscholing van 50-plussers die werkloos zijn of dreigen te worden We zijn voorstander van het eigen initiatief en de eigen verantwoordelijkheid van mensen om in te stromen in de arbeidsmarkt. Vrijwilligerswerk en ondersteunende werkzaamheden bij bedrijven mogen nimmer door UWV worden verboden met het oog op beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt. Wij willen hierover concrete afspraken maken met deze uitkeringsinstantie. 5 Wat gaan wij doen aan de leegstand in onze regio? Vergrijzing en bevolkingskrimp hebben een grote impact hebben op woningmarkt in Parkstad Limburg. We moeten daarom absoluut voorkomen, dat de regio terecht komt in een vicieuze cirkel van dalende woningprijzen, leegstand en leefbaarheidsproblemen. De urgentie is hoog, maar tegelijkertijd biedt de noodzakelijke herstructurering van onze woningmarkt grote sociaal-economische kansen. Onze regio heeft méér woningen dan we de komende 10 jaar nodig hebben. Niet méér, maar anders en toekomstbestendig bouwen. Transformatie van onze woningmarkt op basis van een regionale herstructureringsvisie moet daarom centraal staan oftewel het aantal woningen zal aanzienlijk moeten afnemen en ook de begrote winsten op de grondexploitaties dienen te worden afgeschreven. We onderstrepen het grote belang van een regionaal investeringsplan voor de woningbouw, waarmee ook de regionale en lokale economie alsmede de werkgelegenheid in de bouwsector, met name binnen het MKB in Parkstad Limburg, structureel kunnen worden gestimuleerd. Er moet op een slimme en creatieve manier worden omgegaan met de woningbouw binnen onze regio. Alleen plannen maken voor woningen die aantoonbaar voldoen aan de regionale behoefte gekoppeld aan sloop, meer duurzaam gebouwde woningen en aantrekkelijke en betaalbare woningen voor met name de starters op de woningmarkt. Naast woningen moeten leegstaande schoolgebouwen, winkels, kantoren, bedrijfspanden, agrarische gebouwen en gedateerde bedrijfsterreinen onderwerp van herstructurering zijn. Duurzaam slopen, bouwen, renoveren en hoogwaardig hergebruik is daarbij het motto.

7 6

8 Wat houdt onze gebiedsvisie voor Parkstad Limburg in? Werken in de stad en wonen in het groen is het ideale beeld. Een integrale en duurzame gebiedsvisie waar voorstellen en besluiten aan kunnen worden getoetst is daarbij onontbeerlijk. Heerlen als centrumstad met winkels, uitgaansgebied en de hoofdzetel voor culturele uitingen aan een breed publiek. Kerkrade als congres- en concertstad met de Rodahal en Rolduc als belangrijkste mijlpalen met een klein theater dat zodanig is ingericht dat congressen kunnen worden gehouden. De ontwikkeling van het centrum op het terrein van innovatie waarbij het aanbod voor de congresgangers is afgestemd en de toeristische sector ook rekening kan houden met de wensen van toeristen die na een rit met de ZLSM-stoomtrein het centrum bezoeken en worden doorgeleid naar Rolduc. Landgraaf en Brunssum die samen met Kerkrade Gaiazoo de toeristische band markeren. Via Park Gravenrode, Snowworld, de ontsluiting van het gebied achter de Winselerhof richting Brunsummerheide strekt het gebied zich verder uit, waarbij aanhaking aan een nieuw te realiseren pretpark in Brunssum zeer wordt toegejuicht. Daarnaast dient er binnen Parkstad in de toeristische band gezocht te worden naar een geschikte locatie voor een landschappeljk ingepast en duurzaam gebouwd bungalowpark ten behoeve van meerdaagse recreatie. De vier kleinere gemeenten Onderbanken, Simpelveld (en Bocholtz), Voerendaal en Nuth moeten hun authentieke karakter vooral bewaren. Landelijke woongebieden die hun aantrekkingskracht kennen in prachtige natuur en een sterk verenigingsleven. Deze aantrekkingskracht leidt tot een trek naar de kleine gemeenten, waardoor schoolvoorzieningen, winkelkernen en de verenigingen een bestaansmogelijkheid houden. Op deze wijze blijven deze landelijke kernen ook aantrekkelijk voor met name jonge gezinnen om zich daar te vestigen. Elk landelijk woongebied kent daarnaast zijn eigen compacte winkelkern voor met name dagelijkse boodschappen en andere noodzakelijke voorzieningen. De kleinschaligheid van deze kernen moet steeds worden bewaakt, ook als er een opschaling heeft plaatsgevonden naar één grote gemeente. Actief burgerschap in de vorm van ondermeer goed georganiseerde buurt- en wijkraden die nauw samenwerken met de gemeente en maatschappelijke instellingen is in dit proces van groot belang, zowel in de landelijke als stedelijke woongebieden. 7 Hoe denken wij over Leefbaarheid en Veiligheid? Via een samenhangende en daadkrachtige regionale aanpak de leefbaarheid en veiligheid structureel op orde brengen en versterken. Er moet extra aandacht komen voor de leefbaarheid in kernen en wijken, met name via de kwaliteitsverbetering van woningen (gekoppeld aan de herstructureringsopgave), een gezonde leefomgeving, het realiseren van adequate en brede maatschappelijke voorzieningen en het bevorderen van burgerparticipatie. Bijzondere aandacht besteden aan het veilig opgroeien van onze jeugd, de veiligheid van ouderen, verkeersveiligheid, sociale veiligheid rondom winkelcentra en in het openbaar vervoer, huiselijk en sexueel geweld, geweld en discriminatie op basis van geaardheid, veilige opslag en veilig vervoer van gevaarlijke stoffen alsmede de integrale aanpak van georganiseerde criminaliteit op regionale schaal. De burgers van Parkstad Limburg houden rekening met elkaar en leven samen op basis van respect en fatsoen. Ze gedragen zich sociaal en hufterig gedrag wordt niet getolereerd.

9 8

10 In combinatie met adequaat gemeentelijk toezicht en een zorggerichte aanpak alsmede in samenwerking met woningstichtingen en politie moeten bewoners op wijk- en buurtniveau sterker worden gestimuleerd om te gaan samenwerken (actief burgerschap) om de leefbaarheid en veiligheid in hun directe woonomgeving te kunnen behartigen. Hoe staan wij ten opzichte van Duurzaamheid? Duurzaamheid gaat niet alleen over energie, milieu en natuur, maar ook over een goede inrichting van de openbare ruimte, maatschappelijk verantwoord ondernemen, sociale innovatie alsmede een eigentijdse en toekomstbestendige woningvoorraad. Duurzaamheid is meer dan een morele verplichting om onze planeet in goede staat door te geven aan ons nageslacht, maar heeft ook een economische dimensie én urgentie gekregen gelet op de sterk groeiende vraag naar en de stijgende prijzen van energie en grondstoffen als gevolg van de afnemende beschikbaarheid, marktspeculatie en complexere winning van fossiele brandstoffen en natuurlijke materialen. Er moet bijzondere aandacht zijn voor duurzaam inkopen, innovatief aanbesteden, regionale en/of lokale energiecoöperaties, energiebesparende maatregelen, toepassing van duurzame energie in de vorm van zonnepanelen, kosteneffectief gebruik van mijnwater en industriële restwarmte en invoering van zogenaamde smart grid -systemen (energienetten met slimme meet- en regelsystemen). Binnen Parkstad Limburg nog sterker inzetten op recycling van afvalstoffen (o.a. gerichte afvalscheiding en bouwmaterialen van gesloopte huizen milieuverantwoord hergebruiken bij de aanleg van b.v. de Buitenring) en het stimuleren van een zogenaamde circulaire economie (ook wel kringloopeconomie ). In een circulaire economie worden alle gebruikte materialen in een product zo hoogwaardig mogelijk d.w.z. zonder kwaliteitsverlies ingezet ( upcycling ) in hetzelfde of een ander product. Het bevorderen van duurzame vormen van vervoer in onze regio is belangrijk voor een goede kwaliteit van onze leefomgeving en de gewenste CO2-reductie. Gebruik van schone motorvoertuigen, de fiets en het openbaar vervoer moet worden gestimuleerd. 9 Wat willen wij met Sport en Cultuur? De verdeling van de breedtesport binnen Parkstad Limburg moet op een zodanige wijze worden vormgegeven, dat er een aansprekend en evenwichtig aanbod is met voldoende kwalitatief geschikte accommodaties. Naast herverdeling van de breedtesport, is het genieten van topsport een ander element dat onze regio aantrekkelijk maakt voor burgers en bedrijven, waarbij niet alleen moet worden gekeken naar eenmalige evenementen, maar ook naar de mogelijkheden voor structurele topsport. Cultuur voor een breed publiek is een bijzonder krachtige sociale magneet, die de maatschappelijke dynamiek binnen onze regio vergroot. Het afgelopen decennium is al veel energie gestoken in de cultuurontwikkeling binnen onze regio, hetgeen moet worden voortgezet en, waar mogelijk, qua aanbod op een efficiënte wijze worden verbreed. Huidige evenementen blijven waar ze nu ook worden georganiseerd, maar als één Parkstad-gemeente staan we veel sterker en kan de kwaliteit hiervan worden versterkt.

11 10

12 Wat doen wij aan Gezondheid en Vitaliteit? Preventieve gezondheidszorg wordt steeds belangrijker om onze zorg kwalitatief goed en betaalbaar te houden. Onze inwoners, met name kinderen, leven steeds ongezonder en worden a-sportiever en het aantal sportblessures onder hen is de afgelopen jaren schrikbarend (50%) gestegen als gevolg van een slechtere motoriek. Daarom moet in samenwerking met de GGD Zuid-Limburg, de onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven een regionaal programma Parkstad Vitaal 2020 worden opgesteld. Elke school dient te beschikken over een beleidsmatige aanpak met als doel kinderen meer te sturen in de richting van de Norm Gezond Bewegen (NGB) voor kinderen van minimaal 60 minuten per dag. De beschikbare tijd voor gymnastiekles op basisscholen dient te worden verhoogd, waardoor aanzienlijk wordt bijgedragen aan de NGB. De lichamelijke opvoeding in het voortgezet onderwijs moeten ook meer gericht zijn op het versterken van de bewustwording over meer bewegen en een gezonde levensstijl. Inzet van zogenaamde buurtsportcoaches t.b.v. het creëren van voldoende sport- en beweegaanbod voor alle inwoners van jong tot oud in de kernen en wijken kan worden bevorderd. De realisatie van een evenwichtig verspreid netwerk van zogenaamde eerstelijnsplus -centra voor laagdrempelige zorg binnen onze regio dient te worden gestimuleerd. Dit moet worden gecombineerd met een goed georganiseerd regionaal netwerk van mantelzorg. Wat is onze visie op Toerisme en Recreatie? Het afgelopen decennium heeft Parkstad Limburg zich zeer succesvol ontwikkeld tot de snelst groeiende toeristische regio van Nederland. In samenwerking met de toeristische organisaties en het bedrijfsleven moet deze ontwikkeling worden bestendigd en verder versterkt, met name aan de Oostflank van onze regio. Er moet een betere economische balans komen tussen dagtoerisme en verblijfstoerisme; de verhouding tussen de omzet van beide bedraagt momenteel respectievelijk circa 80% en circa 20%. Dit betekent dat er veel intensiever moet worden ingezet op het stimuleren van het verblijfstoerisme in onze regio. De landelijke kernen aan de rand van onze regio met het klassieke Zuid-Limburgse landschap dienen hun authentieke karakter te behouden. Ten behoeve van de bevordering van toerisme en recreatie moeten met name de ecologische en cultuurhistorische kwaliteiten van deze groene gebieden worden benadrukt. 11 Hoe kijken wij aan tegen Natuur en Groen? Parkstad Limburg is gebaat bij een goede balans tussen veel ruimte en groen enerzijds en voldoende stedelijke dynamiek aan de andere kant. Hoogwaardige groene investeringen in de openbare ruimte in combinatie met een verdere maatschappelijk verantwoorde doorontwikkeling aan de Oostflank dienen te worden gestimuleerd. De waardevolle groene gebieden aan de Westflank moeten een optimale bescherming behouden met versterking van de groene uitlopers in de bebouwde omgeving en aansluiting op de aangrenzende ecologische hoofdstructuur. Na grootschalige sloop om leegstand terug te dringen dient de vrijkomende extra ruimte ondermeer voor het realiseren van zogenaamde pocketparks (kleinschalige, kwalitatief hoogwaardige en overzichtelijke themaparkjes) beschikbaar te worden gesteld. De omwonenden krijgen medezeggenschap over de inrichting hiervan. Op deze wijze verbetert niet alleen de omgevingskwaliteit, maar wordt tevens de sociale cohesie versterkt en voelen burgers zich meer verantwoordelijk voor hun leefomgeving.

13 12 Visiedocument 1Parkstad.nl Korte versie Status: aangepast eindconcept d.d

14 twitter.com/1parkstad