Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Drankindustrie Jaarverslag 2012

Transcriptie

1 Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Drankindustrie Jaarverslag 2012 Laan van Zuid Hoorn 165, 2289 DD Rijswijk (ZH) Telefoon Fax Mail: Internet:

2 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave Voorwoord... 2 Karakteristieken van het pensioenfonds... 3 Profiel... 3 Organisatie... 3 Kerncijfers... 7 Verslag van het bestuur... 9 Belangrijkste ontwikkelingen, regelgeving en overheidsbeleid... 9 Bestuurlijke aangelegenheden Actuariële paragraaf Goed pensioenfondsbestuur Pensioenparagraaf Risicoparagraaf Beleggingen Toekomst Verslag van het verantwoordingsorgaan Reactie van het bestuur op het verslag van het verantwoordingsorgaan Jaarrekening Balans per 31 december Staat van baten en lasten Kasstroomoverzicht Actuariële analyse Toelichting op de balans en staat van baten en lasten Overige gegevens Statutaire regeling omtrent de bestemming van het saldo van baten en lasten Gebeurtenissen na balansdatum Actuariële verklaring Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Verklarende woordenlijst Lijst van afkortingen Jaarverslag 2012 bpf dranken 1

3 VOORWOORD Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag 2012 van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Drankindustrie (bpf dranken). Het jaarverslag is verdeeld in de karakteristieken van het pensioenfonds, een verslag van het bestuur, een jaarrekening en overige gegevens. In karakteristieken geven wij een weergave van het profiel van bpf dranken, de organisatie hiervan en de kerncijfers. In het verslag van het bestuur informeren wij u over beleidsmatige zaken die in 2012 hebben gespeeld, zowel op het gebied van pensioenen als op het gebied van beleggingen. In de jaarrekening presenteren wij het fondsvermogen en de mutaties daarin gedurende 2012 als mede een toelichting op de grondslagen voor de waardering en resultaatbepaling en de mutaties in de beleggingsportefeuille. In de overige gegevens geven wij de actuariële verklaring, de controleverklaring van de onafhankelijke accountant evenals gebeurtenissen na balansdatum met belangrijke financiële gevolgen voor het fonds weer. Deze financiële gevolgen voor bpf dranken zullen wellicht als gevolg van de nasleep van de financiële crisis nog jaren duren totdat er sprake is van een definitief herstel van wereld economie. Gelukkig is in de tweede helft van 2012 de rust enigszins teruggekeerd op de financiële markten en is de acute paniek geluwd. De kapitaalvlucht uit Zuid-Europa is tot stilstand gekomen, vanwege de zware bezuinigingen en de herstructurering van de economieën in die landen. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft daarin een belangrijke rol gespeeld met als doel betere overheidsfinanciën en een gezond bankwezen. Het onlangs bereikte akkoord over het Europese bankentoezicht kan een verdere stimulans van de economie betekenen. Ook in 2012 is er nog sprake van onvoldoende kortetermijnherstel van de pensioensector. Zo n 68 pensioenfondsen moesten begin 2013 de pensioenen verlagen om weer in herstel te komen. De dekkingsgraad van bpf dranken ontwikkelt zich weliswaar niet geheel in lijn met het herstelplan, maar er is voldoende herstelvermogen waardoor er geen korting hoeft te worden doorgevoerd. De lage rente veroorzaakt echter ook een opwaartse druk op de kostendekkende premie voor In overleg met cao-partijen is daarom besloten om de premie 2013 wat te verhogen en vast te stellen op 21,95% en de pensioenopbouw voor dat jaar te verhogen van 1,50% naar 1,55% van de pensioengrondslag. Het bestuur stelde het jaarverslag 2012 vast op 3 juni Het bestuur wil hierbij dank uitspreken aan een ieder die zich in 2012 heeft ingezet voor dit pensioenfonds. Alle bedragen in dit verslag zijn afgerond op en vermeld in een veelvoud van duizend euro ( 1.000), tenzij expliciet anders is aangegeven. Rijswijk, 3 juni 2013 Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Drankindustrie Mw. J.A.M. Bergervoet, voorzitter D.R. Bosma, vice voorzitter Jaarverslag 2012 bpf dranken 2

4 VERSLAG VAN HET BESTUUR Karakteristieken van het pensioenfonds Profiel Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Drankindustrie, statutair gevestigd te Rijswijk, is opgericht in De laatste statutenwijziging was op 8 maart De stichting is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer Het fonds is een verplichtgesteld bedrijfstakpensioenfonds en is aangesloten bij koepelorganisatie Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen (VB). Bij brief d.d. 26 april 2012 heeft de minister van SZW de representativiteitstoets goedgekeurd. Het fonds heeft tot doel uitvoering te geven aan het uitvoeringsreglement, zoals deze geldt voor de aangesloten ondernemingen. Hiertoe wordt voor 308 aangesloten werkgevers en deelnemers en gewezen deelnemers/slapers circa 499 miljoen vermogen belegd. Organisatie 1. Bestuur Samenstelling van het bestuur per 31 december 2012: Werkgevers Naam Functie Vertegenwoordiging D.R. Bosma Voorzitter KVNW M.B. Kerkmeester Plv. lid KVNW R. Munniks Lid VIP Vacature Plv. lid VIP Vacature *) Lid FWS Vacature *) Plv. lid FWS A.J.H.J. Emmen Plv. voorzitter GDH C. Hamminga Plv. lid GDH KVNW = De Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren VIP = De Vereniging van Nederlandse Importeurs en Producenten van Gedistilleerde Dranken FWS = Nederlandse vereniging Frisdranken, Waters, Sappen GDH = De Vereniging van Nederlandse Groothandel in Dranken en Horecabenodigdheden *) FWS heeft eind 2012 een bestuurslid en plaatsvervangend bestuurslid benoemd. Beiden zijn echter nog niet getoetst door De Nederlandsche Bank, waardoor de benoeming nog niet is afgerond. Derhalve zijn beide nog niet in dit overzicht opgenomen. Werknemers Naam Functie Vertegenwoordiging R.A.J. Lahoye Lid CNV Vakmensen Vacature Plv. lid CNV Vakmensen Mw. J.A.M. Bergervoet Vice-voorzitter FNV Bondgenoten A. Steijaert Lid FNV Bondgenoten Mw. I. van Pinxteren Plv. lid FNV Bondgenoten Vacature **) Plv. lid FNV Bondgenoten J.A. Spruijt Plv. vice-voorzitter De Unie, vakbond voor industrie en dienstverlening C. Dwarswaard Plv. lid De Unie, vakbond voor industrie en dienstverlening **) FNV Bondgenoten heeft in 2012 een plaatsvervangend bestuurslid benoemd. Dit plaatsvervangend bestuurslid is echter nog niet getoetst door De Nederlandsche Bank, waardoor de benoeming nog niet is afgerond. Het bestuur van het fonds heeft de dagelijkse uitvoering van de werkzaamheden uitbesteed aan Stichting Servicekantoor Agrarische Groothandel (Servicekantoor AGH) te Rijswijk. Deze werkzaamheden betreffen administratie, bestuursondersteuning, monitoren vermogensbeheer en communicatie. Uitgangspunt is dat het bestuur, conform de eisen van de Pensioenwet, verantwoordelijk blijft voor de juiste uitvoering van de uitbestede taken. Jaarverslag 2012 bpf dranken 3

5 VERSLAG VAN HET BESTUUR 2. Deelnemersraad De deelnemersraad is samengesteld uit deelnemers en gepensioneerden. De deelnemersraad en (een delegatie van) het bestuur komen ten minste tweemaal per jaar in vergadering bijeen. Bij belangrijke wijzigingen, zoals omschreven in de Actuariële en Bedrijfstechnische nota (ABTN), de statuten van het fonds en het reglement van de deelnemersraad vraagt het bestuur advies aan de deelnemersraad. De leden hebben namens werkgevers, deelnemers en gepensioneerden zitting. Samenstelling van de deelnemersraad per 31 december 2012: Naam Functie Vertegenwoordiging H.C.M. in t Veen Voorzitter CNV Vakmensen (vacature) Lid FNV Bondgenoten M.F.M. van Broekhoven Lid De Unie C. Broekhans Lid Centrale Samenwerkende Ouderenorganisaties (CSO) (vacature) Lid Centrale Samenwerkende Ouderenorganisaties (CSO) Wisselingen in de deelnemersraad Er hebben dit verslagjaar geen wisselingen in de deelnemersraad plaatsgevonden. Er zijn momenteel twee vacatures. Begin 2013 is de heer C. Visser toegetreden. 3. Verantwoordingsorgaan Het verantwoordingsorgaan is samengesteld uit een deelnemer, een pensioengerechtigde en een werkgever. Het bestuur legt verantwoording af aan het verantwoordingsorgaan over het beleid en de wijze waarop het is uitgevoerd. Tevens legt het bestuur verantwoording af over de naleving van de principes voor goed pensioenfondsbestuur. Het verantwoordingsorgaan heeft de bevoegdheid een oordeel te geven over het handelen van het bestuur en over het door het bestuur uitgevoerde beleid, evenals over beleidskeuzes voor de toekomst. De leden hebben namens werkgevers, deelnemers en gepensioneerden zitting. Samenstelling van het verantwoordingsorgaan per 31 december 2012: Naam Functie Vertegenwoordiging Mw. W.A.P.J. Caderius van Veen Voorzitter Werkgevers H.C.M. in t Veen Plv. lid CNV Vakmensen M.F.M. van Broekhoven Lid De Unie C. Broekhans Lid Centrale Samenwerkende Ouderenorganisaties (CSO) (vacature) Plv. lid Centrale Samenwerkende Ouderenorganisaties (CSO) 4. Visitatiecommissie Eens in de drie jaar wordt door de visitatiecommissie onderzoek gedaan en rapport uitgebracht. In 2012 is het laatste rapport uitgebracht. Samenstelling van de visitatiecommissie per 31 december 2012: Naam D. Wenting AAG, RBA H.J.P. Strang RA Drs. J. Groenewoud Jaarverslag 2012 bpf dranken 4

6 VERSLAG VAN HET BESTUUR 5. Beleggingscommissie In 2006 heeft het bestuur een beleggingscommissie opgericht met als mandaat het (on)gevraagd adviseren van het bestuur over het door het bestuur vast te stellen beleggingsbeleid en de jaarlijkse beleggingsnota, het adviseren van het bestuur over het door het bestuur vast te stellen beleggingsplan, het toezien op de uitvoering van het door het bestuur vastgestelde beleggingsbeleid, de vastgestelde beleggingsnota en het vastgestelde beleggingsplan en overige haar door het bestuur op te dragen taken. De commissie is paritair samengesteld. Daarnaast kunnen externe deskundigen benoemd worden; deze externe deskundigen hebben geen stem in de commissie. De vergaderingen van de beleggingscommissie kunnen bijgewoond worden door alle daarin geïnteresseerde bestuursleden. De beleggingscommissie bestaat uit de heren Bosma, Munniks en Spruijt en mevrouw Bergervoet. 6. Commissie Risicomanagement Het bestuur heeft ultimo 2010 de commissie risicomanagement ingesteld en opgedragen aan de hand van FIRM een analyse van risico s en beheersingsmaatregelen te maken en de risico s te monitoren en te managen. De uitkomsten van deze analyse zijn in 2011 met het bestuur besproken. In 2012 is er aandacht besteed aan diverse verbeterpunten en de afronding van het crisisplan. DNB heeft het crisisplan ontvangen. De commissie risicomanagement bestaat uit de heren Bosma en Steijaert. 7. Kostencommissie Bij de overstap naar een andere uitvoerder per 1 januari 2010 is ook de rapportage inzake kosten aangepast. Dit verbeterde inzicht in kosten heeft het bestuur er in 2012 toe doen besluiten de kostencommissie op te heffen. 8. Communicatiecommissie De communicatiecommissie is binnen het bestuur verantwoordelijk voor de voorbereiding en de uitvoering van het communicatiebeleid. Het gaat hier bijvoorbeeld om het communicatiebeleidsplan, de website, het logo en nieuwsbrieven. De communicatiecommissie bestaat uit de heren Lahoye, Spruijt, Emmen, Hamminga en In t Veen. 9. Klankbordgroep communicatie De eenvoudigste manier om de begrijpelijkheid van de fondscommunicatie te toetsen is door middel van een klankbordgroep communicatie. Zo n klankbordgroep, bestaande uit deelnemers, werkgevers en gepensioneerden, leest en beoordeelt communicatie-uitingen als het magazine, de website en brochures. De klankbordgroep bestaat uit maximaal 8 personen. Het is de bedoeling dat de leden van de klankbordgroep nagenoeg geen kennis hebben van pensioenen, omdat de communicatie juist voor deze groep betrokkenen begrijpelijk moet zijn en dus ook door die groep beoordeeld moet worden. Jaarverslag 2012 bpf dranken 5

7 VERSLAG VAN HET BESTUUR 10. Klachten- en geschillencommissie Het bestuur heeft een klachtencommissie ingesteld, welke is samengesteld uit de bestuursvoorzitters en de voorzitter van de deelnemersraad. Daarnaast beschikt het fonds over een geschillencommissie, bestaande uit drie onafhankelijke personen. 11. Adviseurs Actuaris Het fonds wordt bijgestaan door een externe adviserend actuaris en een externe certificerend actuaris. Beiden zijn in dienst van Towers Watson B.V.. De adviserend actuaris is de heer R. Westhoff en de certificerend actuaris is de heer B.A. Weijers. Beleggingsadviseur Vanaf december 2008 heeft de beleggingscommissie zich bij haar werkzaamheden laten adviseren door de heer M. Thomassen verbonden aan AON Hewitt. Vermogensbeheer Het vermogensbeheer van het fonds is uitbesteed aan: - State Street Global Advisors LTD te Amsterdam; - F&C Netherlands BV te Amsterdam; - Syntrus Achmea Vastgoedbeheer te Amsterdam. KAS BANK NV te Amsterdam is aangesteld als custodian en als onafhankelijke performancemeter en risicoanalist. Ook is de KAS BANK NV aangesteld voor de financiële administratie van de beleggingen. Compliance officer De voorzitters van het fonds zijn compliance officer en laten zich daarbij ondersteunen door de heer G.J. Mensch AA CB van Groenewegen Haket Ammerlaan Accountants te Den Haag. De onafhankelijke accountant De accountant voor het fonds is de heer drs. F.J. van Groenestein RA, PricewaterhouseCoopers Accountants N.V te Rotterdam. Beheer pensioenfonds en -regelingen Servicekantoor AGH te Rijswijk. Jaarverslag 2012 bpf dranken 6

8 VERSLAG VAN HET BESTUUR Kerncijfers Maximum jaarsalaris Franchise Maximum grondslag Aantal werkgevers Aantal verzekerden Actieve deelnemers waarvan arbeidsongeschikten Gewezen deelnemers ( slapers ) Pensioengerechtigden Pensioenen Premiebijdrage 21,20% 23,20% 21,20% 21,20% 21,20% Kostendekkende premie Gedempte premie (Kostendekkende premie volgens abtn) Feitelijke premie Uitvoeringskosten Uitkeringen Toeslagverlening per 1 januari Actieve deelnemers 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 1,25% Vermogen en solvabiliteit Aanwezig vermogen Minimaal vereist eigen vermogen (PW art. 131) Vereist eigen vermogen (PW art. 132) Pensioenverplichtingen Dekkingsgraad Duration Alle verzekerden 19,3 19, Actieve deelnemers (+ arb.ongeschikten) 24,0 23, Gewezen deelnemers 24,1 23, Pensioengerechtigden 10,5 10, Beleggingsportefeuille Vastgoedbeleggingen Aandelen Vastrentende waarden Derivaten Overige beleggingen Jaarverslag 2012 bpf dranken 7

9 VERSLAG VAN HET BESTUUR Beleggingsopbrengsten Beleggingsrendement Totale portefeuille 14,32% 12,01% 10,27% 11,20% -12,80% Benchmarkrendement portefeuille 14,23% 12,61% 10,03% 10,10% -12,60% Z-score 0,17% -0,31% 0,27% 0,52% -0,83% Opmerking: Kostendekkende premie vanaf 2012 excl. OPI-module Uitvoeringskosten per deelnemer / pensioengerechtigde Totaal waarvan SSAGH Aantal verzekerden aantal wegingsfactor Actieve deelnemers , Einde deelname 925 0,5 463 Afkopen 377 0,5 189 Gewezen deelnemers (slapers) ,0 0 Pensioengerechtigden , Totaal Pensioenbeheer Totale kosten pensioenbeheer Kosten per deelnemer ( 1,00) Vermogensbeheer Belegd vermogen Totale kosten vermogensbeheer Totale kosten per deelnemer (x 1,00) 135 Totale kosten als % van het belegd vermogen 0,23% Transactiekosten 179 Transactiekosten als % van het belegd vermogen 0,04% Kosten zijn voortdurend punt van aandacht van het bestuur. De vermogensbeheerkosten moeten beoordeeld worden aan de hand van de gekozen beleggingsstrategie van het fonds. Tegen deze achtergrond is het bestuur van mening dat de kosten acceptabel zijn. Ten aanzien van de transactiekosten merkt het bestuur op dat met name bij obligaties het moeilijk vast te stellen is wat de daadwerkelijke transactiekosten zijn. Voor aandelen en vastrentende waarden zijn de transactiekosten bepaald aan de hand van de voorgeschreven proxy-percentages van de pensioenfederatie. Jaarverslag 2012 bpf dranken 8

10 VERSLAG VAN HET BESTUUR Verslag van het bestuur Belangrijkste ontwikkelingen, regelgeving en overheidsbeleid In deze paragraaf komen de sociaal-economische en financiële ontwikkelingen en de pensioenontwikkelingen aan de orde. Sociaal-economische en financiële ontwikkelingen De wereldeconomie Wereldwijd is er nog sprake van de nasleep van de financiële crisis en het zal nog jaren duren om deze crisis te boven te komen. Gelukkig is in de tweede helft van 2012 de rust enigszins teruggekeerd op de financiële markten en is de acute paniek geluwd. Daarbij is de kapitaalvlucht uit Zuid-Europa tot stilstand gekomen. Griekenland, Spanje, Ierland en Portugal hebben een zwaar bezuinigingspakket doorgevoerd en het plan om hun economieën te moderniseren, onder meer door de arbeidsmarkt te hervormen. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de financieringskraan naar banken wijd opengedraaid, waardoor zij, mits zij voldoende onderpand hebben, onbeperkt konden lenen bij de ECB. Daarnaast heeft de ECB zich bereid verklaard om ook onbeperkt te interveniëren op de staatsobligatiemarkten, onder de strikte voorwaarde dat deze landen meedoen in programma s waarin ze zich committeren aan structurele hervormingen, betere overheidsfinanciën en een gezond bankwezen. Eind 2012 is er door 27 EU-landen een akkoord bereikt over het Europese bankentoezicht. In totaal vallen circa 200 grote banken, met meer dan 30 miljard euro op de balans, onder het nieuwe toezicht van de ECB. Deze toezichthouder krijgt ook het recht om in te grijpen bij kleinere banken wanneer ze dat nodig acht. De toezichthouder wordt in 2013 al actief en zal naar verwachting begin 2014 volledig operationeel zijn. De crisis heeft zijn weerslag op de internationale handel en dat maakt het extra moeilijk voor een open economie als Nederland. Na de aandelenmarkt staan nu de woning- en de zorgmarkt onder druk. Om economische groei voor de toekomst te bewerkstelligen bezuinigt het kabinet Rutte voor een fors bedrag in de komende jaren. De tijd zal leren of dit een positief effect heeft op de economische ontwikkelingen. Het jaar 2013 zal dan ook een sober jaar zijn. Het zal het jaar zijn waarin markten, bedrijven en huishoudens, op zoek moeten gaan naar een nieuw evenwicht en dat geldt ook voor de pensioenmarkt. Bpf dranken onderzoekt een verantwoorde verdeling tussen pensioen en kosten, die zowel jaarlijks als op de lange termijn in het nieuwe pensioencontract aan de orde is/zal komen. Levensverwachting Het Actuarieel Genootschap (AG) heeft de Prognosetafel AG gepubliceerd. Het AG constateert hierin onder meer dat de levensverwachting voor zowel mannen als vrouwen toeneemt. De stijging gaat echter sneller bij mannen dan bij vrouwen. De nieuwe waarnemingen laten zien dat de sterfte sterker is gedaald dan de gemiddelde sterftedaling in de gehele waarnemingsperiode vanaf Dit was al voorzien in Prognosetafel AG Door de snelle stijging bij mannen leidt gebruik van de nieuwe Prognosetafel AG tot een stijging van de waarde van de verplichtingen van pensioenfondsen. Gemiddeld kunnen de verplichtingen door het gebruik van de nieuwe prognosetafel (afhankelijk van de gehanteerde rente) met ongeveer 1% toenemen. Bpf dranken heeft deze toename in levensverwachting verdisconteerd in de voorziening pensioenverplichtingen ultimo 2012 en dus ten laste van het vermogen gebracht. Hierdoor daalt de dekkingsgraad. Jaarverslag 2012 bpf dranken 9

11 VERSLAG VAN HET BESTUUR Dekkingsgraden van de pensioenfondsen De diverse wereldwijde sociaal-economische en financiële ontwikkelingen zijn van invloed op het tweede pijlerpensioen. Ook in 2012 daalde de langetermijnrente naar een nog lager niveau. Renteontwikkeling 10 jaars 20 jaars 30 jaars Ultimo ,95% 3,53% 3,43% Ultimo ,38% 2,47% 2,53% Ultimo ,56% 2,06% 2,22% Bron: ICC (10 en 30 jaars) en Thomson Reuters (20 jaars) De Nederlandsche Bank (DNB) heeft op 3 oktober 2012 na het sluiten van de beurzen een nieuwe rentetermijnstructuur per ultimo september gepubliceerd voor de Nederlandse pensioenfondsen waarbij voor het eerst gebruik wordt gemaakt van een zogenoemde Ultimate Forward Rate (UFR). De invoering van deze UFR maakt de grondslag waarmee de pensioenfondsen hun verplichtingen in de toekomst berekenen minder gevoelig voor marktschommelingen. De gemiddelde dekkingsgraad per ultimo 2012 is uitgekomen rond de 102%, een stijging in vergelijking met de 98,2% van ultimo Behalve aan gunstige ontwikkelingen op aandelenmarkten, is dit herstel voor ruim 3 procentpunt toe te schrijven aan de nieuwe berekeningsmethode van de verplichtingen op de lange termijn, de zogenoemde UFR. Dit effect van de UFR is ook terug te zien in de ontwikkeling van de dekkingsgraad van de bpf dranken. De dekkingsgraad van bpf dranken was eind ,4%. Pensioenontwikkelingen Ook in dit verslagjaar en begin 2013 is er regelgeving door de overheid en toezichthouders uitgevaardigd die het pensioenterrein raken. Regelgeving die van invloed is op de kostendekkende premie, de pensioenregeling en het herstel van het pensioenfonds. Deze regelgeving, de wijzigingen in de AOW en de nadere uitwerking van het pensioencontract zullen het nodige werk met zich mee brengen voor cao-partijen, bpf dranken en haar uitvoeringsorganisatie. Onderstaand de belangrijkste ontwikkelingen. Wijziging van de AOW-leeftijd De afgelopen jaren hebben verschillende beleidsbepalers een akkoord over de AOW gesloten. Medio 2011 hadden overheid en sociale partners overeenstemming over verhoging van de AOW-leeftijd. De inkt van dit pensioenakkoord was nauwelijks droog of de Kunduz-coalitie van de Tweede Kamer brak in met een nieuw voorstel waarin de AOW nog sneller omhoog moest gaan. Dit akkoord is vertaald in het wetsvoorstel Wet verhoging AOW- en pensioenrichtleeftijd. Echter, in het regeerakkoord van VVD en PvdA van oktober 2012 is besloten tot een snellere verhoging van de AOW-leeftijd. De AOWleeftijd stijgt vanaf 2013 stapsgewijs naar 66 jaar in 2018 en naar 67 jaar in Bpf dranken kiest er niet voor om dezelfde leeftijdswijziging in de regeling door te voeren. Het is immers voor de deelnemer mogelijk om het pensioen eerder of later in te laten gaan. Overbruggingsregeling AOW Bij de verhoging van de AOW-leeftijd kunnen tijdelijke overbruggingsproblemen ontstaan voor mensen die weinig voorbereidingstijd en weinig mogelijkheden hebben om het inkomensverlies te compenseren. Om de overgang naar een hogere AOW-leeftijd te versoepelen zijn in het kader van de Wet verhoging AOW- en pensioenrichtleeftijd overgangsmaatregelen genomen. Allereerst is daarbij van belang dat de verhoging geleidelijk wordt ingevoerd en in de eerste drie jaar beperkt is tot één Jaarverslag 2012 bpf dranken 10

12 VERSLAG VAN HET BESTUUR maand per jaar. Dit geleidelijke invoerpad geldt voor iedereen. Daarnaast is er in de Algemene Ouderdomswet (AOW) een voorschotregeling opgenomen. Ondanks de getroffen overgangsmaatregelen bij het verhogen van de AOW-leeftijd kan zich een overbruggingsprobleem voordoen. In het Regeerakkoord is aangegeven dat mensen die nu een VUTof prepensioenuitkering ontvangen tot 65 jaar, tot de doelgroep voor een overbruggingsuitkering kunnen behoren. Deze groep wordt, na toepassing van een AOW-, een inkomens- en een vermogenstoets, tegemoet gekomen middels een overbruggingsuitkering, een uitkering die compensatie biedt voor inkomensverlies als gevolg van de verhoging van de AOW-leeftijd. De overbruggingsuitkering geldt tot en met Bpf dranken zal uiting geven in haar communicatie over deze overbruggingsregeling. Aanpassing Witteveenkader en verhoging pensioenrichtleeftijd Het Witteveenkader is in Nederland de begrenzing van de fiscale facilitering van de pensioenopbouw. Het voornemen is dit Witteveenkader per 1 januari 2014 te wijzigen. Hierdoor wordt het maximale opbouwpercentage voor middelloon regelingen verlaagd van 2,25% naar 2,15%. De pensioenrichtleeftijd wordt verhoogd naar 67 jaar voor pensioenopbouw vanaf De staatssecretaris SZW heeft onlangs in een brief aan de Eerste Kamer aangegeven dat het op grond van de Pensioenwet voor de pensioenuitvoerder mogelijk is om, zonder tussenkomst van individuele deelnemers, voor zowel bestaande als nieuwe pensioenaanspraken één pensioenleeftijd te hanteren. Deze collectieve omzetting is alleen mogelijk onder de voorwaarde dat individuen de mogelijkheid krijgen de pensioenleeftijd terug te zetten. Het regeerakkoord voorziet in een verdere aanpassing van het Witteveenkader per Het pensioengevend salaris bedraagt dan maximaal en de maximale opbouw voor middelloonregelingen is dan 1,75%. Cao-partijen hebben al aan het bestuur van bpf dranken aangegeven, dat er voorbereidingen getroffen moeten worden om de pensioenrichtleeftijd per 2014 naar 67 jaar te verhogen. Het nieuwe pensioencontract Eind mei 2012 heeft de Minister van SZW de nieuwe spelregels (financieel toetsingskader) uitgebracht voor de pensioensector, in de vorm van een hoofdlijnennota, waarmee de aanvullende pensioenen transparanter en beter bestand tegen financiële schokken moeten worden. De belangrijkste elementen van het nieuwe toetsingskader zijn: Sociale partners en pensioenfondsen moeten vooraf transparant zijn over de verdeling van financiële risico s, zodat jongeren en ouderen weten waar ze aan toe zijn. Fondsen zullen naar de deelnemers toe helder moeten communiceren over deze risico s en over de gevolgen hiervan voor de koopkracht van hun pensioen. Deelnemers hebben recht op een realistisch beeld, ook over het wel of niet volledig indexeren van het pensioen. Fondsen worden minder afhankelijk van dagkoersen op de financiële markten. Het wettelijk kader zorgt ervoor dat in de contracten beter rekening gehouden wordt met de benodigde financiering voor indexatie. Er komt één nieuw toetsingskader, met dezelfde uitgangspunten voor bestaande en nieuwe contracten. In de nieuwe (reële) pensioencontracten moeten direct maatregelen worden genomen bij financiële tegenvallers, maar die maatregelen mogen over tien jaren worden gespreid. Hierdoor kunnen financiële schokken voor de pensioendeelnemers geleidelijker worden verwerkt. Het overhevelen van oude pensioenrechten naar het nieuwe (reële) contract is volgens SZW in beginsel juridisch mogelijk maar in de uitvoering een zaak van sociale partners en pensioenfondsbesturen. Het is ook aan sociale partners of zij het huidige (nominale) pensioencontract willen voortzetten of over willen stappen op het Jaarverslag 2012 bpf dranken 11

13 VERSLAG VAN HET BESTUUR nieuwe (reële) contract. De minister zal in de pensioenwetgeving wel waarborgen opnemen om dit zogenoemde invaren zorgvuldig te laten gebeuren. De Staatssecretaris van SZW heeft in een brief aan de Tweede Kamer aangegeven dat de invoering van het herziene financieel toetsingskader (FTK) uitgesteld wordt tot 1 januari Voor de zomer van 2013 zal een externe commissie met onafhankelijke deskundigen een advies uitbrengen over de Ultimate Forward Rate (UFR). Dan moeten ook de resultaten bekend zijn van de pilot invaren van oude rechten in het nieuwe pensioencontract, die de Staatssecretaris samen met de pensioensector begin 2013 zal starten. Rond de zomer volgt tevens een openbare consultatie over het conceptwetsvoorstel dat nu wordt voorbereid. Streven is om het wetsvoorstel rond kerst 2013 aan de Kamer aan te bieden. AFM en DNB hebben een speciale editie van de Nieuwsbrief Pensioenen gepubliceerd, waarin de voorbereiding van pensioenfondsen op het nieuwe pensioenstelsel centraal staat. De toezichthouders willen fondsen op weg helpen, zodat zij op 1 januari 2015 klaar zijn voor het nieuwe financieel toetsingskader (FTK). Uit een meting blijkt verder dat een ruime meerderheid van de pensioenfondsen al bezig is zich voor te bereiden op het nieuwe stelsel. (Een delegatie van) cao-partijen overlegt met (een delegatie van) het bestuur van bpf dranken hoe de nieuwe vormgeving er uit moet zien en hoe de inhoud moet luiden. Uiteindelijk zullen cao-partijen beslissen over het kader waarbinnen een herzien pensioencontract tot stand komt. Het Septemberpakket De Staatssecretaris van SZW heeft op 24 september 2012 een pakket maatregelen gepresenteerd waarmee pensioenfondsen hun financiële positie versneld en verantwoord op orde kunnen brengen. Pensioenfondsen krijgen hiermee extra mogelijkheden om forse verlaging van pensioenen te voorkomen en de toekomstbestendigheid van pensioenregelingen te verbeteren. De maatregelen zijn afgestemd met De Nederlandsche Bank, die toezicht houdt op de pensioenfondsen. De Nederlandsche Bank past de rekenrente voor pensioenfondsen aan. Om de waarde van hun verplichtingen over 20 tot 60 jaar vast te stellen, wordt vanaf 30 september 2012 een aangepaste methode gebruikt, waarin een Ultimate Forward Rate is verwerkt. Deze maakt de rente minder gevoelig voor schommelingen op de financiële markten. Pensioenfondsen met een dekkingstekort krijgen in 2013 de mogelijkheid om eenmalig af te wijken van de eis dat de pensioenpremie moet bijdragen aan herstel. Pensioenfondsen die niet voldoen aan de voorwaarden voor deze adempauze, kunnen De Nederlandsche Bank om maatwerk verzoeken. Pensioenfondsen krijgen de mogelijkheid om noodzakelijke verlagingen van pensioenen over meerdere jaren te spreiden en te beperken tot maximaal 7% per jaar. Fondsen die gebruik willen maken van de mogelijkheid om pensioenen geleidelijk te verlagen en fondsen die maatwerk met de adempauze voor premiestijging willen, moeten hun pensioenregeling wel op 3 punten aanpassen. Doel daarvan is de regelingen robuuster te maken en al aan te laten sluiten bij de aanstaande verhoging van de pensioenleeftijd en verdere toename van de levensverwachting. 1. De richtleeftijd voor pensioenopbouw, die in 2014 van 65 naar 67 jaar wordt verhoogd, moet al in 2013 omhoog; 2. Verdere stijging van de levensverwachting moet al in bestaande pensioenaanspraken worden doorberekend; Jaarverslag 2012 bpf dranken 12

14 VERSLAG VAN HET BESTUUR 3. Pensioenfondsen die de pensioenen nu mogen verhogen als hun dekkingsgraad boven de 105% komt, mogen vanaf volgend jaar pas indexeren als hun dekkingsgraad boven de 110% komt. De aanpassingen leiden tot een verlaging van de kosten voor pensioenfondsen en lopen vooruit op een eerder aangekondigde aanpassing van de wettelijke financiële eisen die in het financieel toetsingskader aan pensioenfondsen worden gesteld. Pensioenfondsen kunnen de maatregelen al meteen invoeren. Er is geen wetswijziging voor nodig. Het bestuur van bpf dranken heeft geen gebruik gemaakt van de mogelijkheden geboden door DNB zoals de zogenoemde adempauze of het maatwerk. Herstelplannen Uiterlijk ultimo 2013, voor de meeste fondsen het einde van de hersteltermijn, dient het fonds weer een minimaal vereiste dekkingsgraad van ongeveer 105% te hebben. Bepalend voor de te treffen maatregelen is de stand van zaken van de herstelplannen per 31 december Volgens DNB hebben 68 fondsen per 1 april 2013 de pensioenen verlaagd. Een vijftal fondsen heeft dit al per 1 januari 2013 gedaan. De toezichthouder geeft aan dat zowel het aantal betrokken pensioenfondsen als de gemiddelde verlaging gunstiger uitkomt dan DNB een jaar geleden verwachtte. Toen was nog sprake van ruim 100 fondsen die zouden moeten verlagen. Niettemin zullen enkele miljoenen gepensioneerden en werknemers rechtstreeks door de maatregelen worden getroffen en liggen bij circa 40 fondsen in 2014 aanvullende maatregelen in het verschiet. Het feit dat zo n 80 procent van de circa 350 pensioenfondsen geen verlaging hoeft door te voeren is op zichzelf goed nieuws. Een fors aantal van die fondsen zal de pensioenen (ook) dit jaar echter niet kunnen aanpassen aan de loon- of prijsontwikkeling. De dekkingsgraad van bpf dranken ontwikkelt zich goed. Het bestuur hoefde in 2013 geen korting van de pensioenaanspraken door te voeren en verwacht ook in 2014 geen korting te hoeven aan te kondigen. Versterking bestuur pensioenfondsen en medezeggenschap Op 31 januari 2012 is het initiatief wetsvoorstel Koşer Kaya Blok door de Eerste Kamer aangenomen. Het besluit tot inwerkingtreding van de initiatiefwet is in januari 2013 gepubliceerd. De initiatiefwet zal als gevolg van dit besluit op 1 juli 2013 in werking treden. Op grond van de initiatiefwet hebben pensioenfondsen een jaar de tijd om aan de wet te voldoen, zodat de bepalingen uit deze wet vanaf 1 juli 2014 materieel effect zullen hebben. Als het wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen door het parlement wordt aanvaard, dan zullen de bepalingen uit dit wetsvoorstel geldend recht worden en niet die uit de initiatiefwet. Mocht het wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen niet door het parlement worden aanvaard, dan is door deze aanpak zeker gesteld dat de bepalingen met betrekking tot een evenwichtige bestuurssamenstelling uit de initiatiefwet ook materieel in werking treden. Het initiatiefwetsvoorstel Koşer Kaya Blok richt zich met name op de bestuursparticipatie van pensioengerechtigden. In het voorstel van de minister wordt gekozen voor een integrale aanpak van de governance en medezeggenschap. Het onderhavige wetsvoorstel wijkt op enkele punten af van het voorstel van Koşer Kaya Blok, juist vanwege de integrale aanpak en de noodzaak de bestuurbaarheid te garanderen. Ook is de raadpleging onder pensioengerechtigden vervangen door een automatische deelname van deze geleding aan het paritaire bestuur. Verder vervallen de adviesrechten van de deelnemers- en pensioengerechtigdenraad. Op het moment dat alle geledingen (werkgevers, werknemers en pensioengerechtigden) zitting hebben in het bestuur, kan overlap van zeggenschap en medezeggenschap worden opgeheven. Hiermee komt stroomlijning van taken en organen tot stand. Het bestuur van bpf dranken heeft het onderwerp governance in studie genomen. Op 28 mei Jaarverslag 2012 bpf dranken 13

15 VERSLAG VAN HET BESTUUR 2013 heeft de meerderheid van de Tweede Kamer ingestemd met het wetsvoorstel versterking bestuur pensioenfondsen. Het wetsvoorstel is nu aan de Eerste Kamer verzonden. Toezichtthema s 2013 De Agenda 2013 van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) telt negen toezichtthema's: Productaanbieders stellen het belang van de klant centraal; Kwaliteit van financiële dienstverlening wordt beter; Vermogensopbouwproducten en de advisering daarover worden verbeterd; Niet-retailklanten krijgen een passende dienstverlening van financiële ondernemingen; Pensioenen worden transparant en passend; De kwaliteit van governance, verslaggeving en accountantscontrole gaat omhoog; De effectenmarkten functioneren eerlijk en efficiënt en de infrastructuur blijft bestendig; Gedragstoezicht draagt bij aan stabiliteit van het financiële stelsel; Bedreigingen van de integriteit van de financiële sector worden effectief aangepakt. DNB heeft onlangs haar thema s voor het toezicht in 2013 in een brochure gepubliceerd. Zij geeft aan dit jaar onder meer extra aandacht te besteden aan het vergroten van de weerbaarheid van de financiële sector. Risicobeheer, bestuur en cultuur, en de kwaliteit van toezichtrapportages zijn enkele andere speerpunten. DNB verwacht van de onder toezicht staande instellingen dat zij aan de slag gaan met de in de brochure genoemde aandachtsgebieden. Verder kondigt DNB de start van drie thema-onderzoeken bij pensioenfondsen aan: naar vermogensbeheercontracten, naar de beheersing van renterisico en naar de beheersing van marktrisico in het algemeen. Ook gaat DNB in 2013 bij fondsen onderzoeken of zij in control zijn als het gaat om de uitbesteding van hun pensioenadministratie. Daarnaast kijkt DNB onder meer naar de risico s van commercieel vastgoed, informatiebeveiliging en de kwaliteit van het bestuur. Bpf dranken zal aandacht besteden aan deze thema s en zich ervan vergewissen of zij nog steeds in control is voor wat betreft de pensioenadministratie. Artikelen 5, 6 en 7 van de Wet Bpf 2000 De artikelen 5, 6 en 7 van de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000 (Wet Bpf 2000) en de overeenkomstige bepalingen in de Wet verplichte beroepspensioenregeling (Wvb) beogen te voorkomen dat ondernemingen, die gelieerd zijn aan verplichtgestelde pensioenfondsen, oneigenlijk concurrentievoordeel kunnen behalen. De Tweede Kamer heeft op 17 april 2012 het wijzigingsvoorstel aangenomen en de Eerste Kamer heeft dit wetsvoorstel op 22 mei 2012 als hamerstuk aangenomen. De belangrijkste wijzigingen van de huidige artikelen 5 tot en met 7 van de Wet Bpf 2000 zijn: het verbod op het gebruik van de naam en beeldmerken van het bedrijfstakpensioenfonds in het economisch verkeer wordt beperkt tot communicatie met consumenten (en werkgevers) over financiële producten; de naam en het beeldmerk van het bedrijfstakpensioenfonds mogen in de richting van consumenten en werkgevers wel worden gebruikt wanneer uitsluitend informatie wordt gegeven over de wijze waarop financiële producten zich verhouden tot een pensioenregeling van het fonds; een pensioenuitvoeringsorganisatie mag bij de uitvoering van een pensioenregeling uitsluitend de naam of het merk van het pensioenfonds gebruiken. Jaarverslag 2012 bpf dranken 14

16 VERSLAG VAN HET BESTUUR Advies over heroverweging systeem van waardeoverdracht De Stichting van de Arbeid (STAR), het Verbond van Verzekeraars en de Pensioenfederatie hebben op verzoek een advies gestuurd aan de minister van SZW voor een heroverweging van het huidige systeem van waardeoverdracht. De massale overgang naar middelloonregelingen, de ijbetalingsproblematiek en de toekomstige overgang naar het nieuwe pensioencontract maken een aanpassing van de rekenregels voor waardeoverdracht noodzakelijk. De STAR, het Verbond van Verzekeraars en de Pensioenfederatie hechten aan individuele keuzevrijheid van werknemers voor het overdragen van opgebouwde pensioenaanspraken naar de pensioenregeling van een nieuwe werkgever. Zij willen daarom onderzoeken of het recht op waardeoverdracht in stand kan worden gehouden. De nieuwe systematiek moeten rekening houden met de contouren van het nieuwe FTK. De drie partijen willen samen met vertegenwoordigers van SZW en deskundigen uit het pensioenveld de komende maanden, in samenhang met de uitwerking van het nieuwe FTK, een vervolgadvies voorbereiden. Voor een gelijktijdige aanpassing van de Pensioenwet moet het dossier in 2013 tijdig worden afgerond. Beloningsbeleid pensioenfondsen en terugstortingen De Staatssecretaris van SZW heeft de Tweede Kamer geïnformeerd over de salarisstructuur van pensioenfondsen en pensioenuitvoeringsorganisaties, alsmede over het desgewenst beschikbaar stellen van informatie over terugstortingen in het verleden aan deelnemersraden of verantwoordingsorganen. De staatssecretaris wijst erop dat een pensioenfonds op grond van het Besluit beheerst beloningsbeleid Wft een beloningsbeleid moet hanteren dat niet aanmoedigt tot het nemen van meer risico s dan voor dat fonds aanvaardbaar is. De sector werkt zelf aan de Code Pensioenfondsen waarin regels omtrent een beheerst beloningsbeleid verder worden uitgewerkt. Bij pensioenuitvoeringsorganisaties is de situatie divers, maar pensioenfondsen zullen bij een besluit tot uitbesteding de beloningsstructuur van de pensioenuitvoerder meewegen, daarbij het belang van de deelnemers voorop stellen en ook oog hebben voor wat maatschappelijk verantwoord is. De staatssecretaris meldt verder dat de Pensioenfederatie alle aangesloten fondsen heeft opgeroepen om verzoeken van eigen deelnemersraden en verantwoordingsorganen om informatie over terugstortingen in het verleden waar mogelijk te honoreren (en zo nodig in het jaarverslag over 2013 hier aandacht aan te besteden). Sociaal akkoord 2013 Kabinet en sociale partners zijn het eens geworden over een mix van maatregelen om economisch herstel op korte termijn te stimuleren en de arbeidsmarkt aan te passen aan de wensen en eisen van de 21e eeuw. Daarbij wordt gekozen voor een actievere aanpak om werkloosheid te voorkomen en mensen van werk naar werk te helpen, het liefst vóór ze in de WW komen. Bij de totstandkoming van dit akkoord zijn ook de AOW en het 2 e pijler pensioen besproken. Het maximaal fiscaal gefaciliteerde percentage voor het opbouwen van de pensioenvoorziening wordt met 0,4% verlaagd. Bovendien vervalt de facilitering van pensioen boven een pensioengevend loon van per jaar. Het kabinet roept - ter ondersteuning van de koopkracht sociale partners op pensioenpremies te verlagen, voor zover de financiële positie van het pensioenfonds dit toelaat. Sociale partners hebben aangegeven hier alternatieven voor of aanvullingen op te willen bedenken. Het kabinet geeft voor de uitwerking tot eind mei 2013 de gelegenheid, met een maximaal budgettair beslag van structureel 250 miljoen. Op 1 januari van dit jaar is de AOW-leeftijd voor de eerste keer verhoogd, met een maand. Ter overbrugging voor mensen met een laag inkomen, die in een vut-regeling zitten en zich hier niet op hadden kunnen voorbereiden, wordt een overbruggingsregeling AOW-verhoging ingevoerd. In reactie op het verzoek van sociale partners om deze regeling uit te breiden, zal het kabinet het bereik van de Jaarverslag 2012 bpf dranken 15

17 VERSLAG VAN HET BESTUUR overbruggingsregeling uitbreiden tot deelnemers met een inkomen tot 200% WML (300% WML voor paren). Het sociaal akkoord moet nog worden goedgekeurd door de achterbannen van de organisaties van werkgevers en werknemers. Er is op dit moment sprake van een onderhandelaarsakkoord. Het kabinet gaat het parlement steun vragen voor de gemaakte afspraken. De voorstellen zullen daarna, in overleg met sociale partners en parlement, verder worden uitgewerkt in wetgeving. Europa Toenemende invloed Europa Ook de Europese overheid in Brussel bemoeit zich met het pensioendossier. Die bemoeienis is beperkt vanwege het subsidiariteitsbeginsel op grond waarvan de lidstaat soevereiniteit heeft voor wat betreft het te voeren beleid op het pensioendossier. Bij de toenemende Europese integratie wordt die subsidiariteit echter meer en meer afgewogen tegen onderwerpen zoals vrijheid van verkeer, arbeidsparticipatie (waarbij de mobiliteit een rol speelt), waardeoverdracht en de kredietwaardigheid van de lidstaten. Herziening IORP Directive In 2003 is de IORP Directive (Directive on the activities and supervision of institutions for occupational retirement provision) in werking getreden. Doel van de richtlijn is het creëren van een Europese interne markt voor de oudedagsvoorziening in de tweede pijler. Werkgevers worden in staat gesteld om de pensioenvoorziening van hun onderneming onder te brengen in een andere lidstaat. Omgekeerd hebben pensioenfondsen de mogelijkheid gekregen om te werken voor werkgevers in één of meer andere lidstaten. Vertegenwoordigers van Europese werkgevers, werknemers en pensioenfondsen hebben eind 2012 een gezamenlijk standpunt ingenomen over de herziening van de IORP-richtlijn en de bijbehorende Quantitative Impact Study (QIS). Zij zijn van mening dat sociale partners, pensioenfondsen en de gehele pensioensector gehoord moeten worden in de politieke discussie over de herziening. De partijen wijzen op het belang van een realistisch tijdschema voor de herziening, die de adequaatheid en houdbaarheid van werkgerelateerd pensioen moet verbeteren en geven aan geen voorstander te zijn van een Solvency II-achtig toezicht op pensioenfondsen. Een opvatting die door het bestuur van bpf dranken wordt onderschreven. Financial Transaction Tax De Europese Commissie is in september 2011 met het voorstel gekomen om een belasting te heffen op financiële transacties. De Europese Commissie heeft met Financial Transaction Tax (FTT) twee doelen. Ten eerste heeft de financiële sector een grote rol gespeeld bij het ontstaan van de crisis; via de FTT wordt zij gedwongen bij te dragen aan het herstel. Ten tweede draagt de FTT bij aan versterking van de Europese interne markt; er zal meer concurrentie komen en risicovolle acties op de financiële markten zullen worden vermeden. De pensioenfederatie heeft in een positionpaper aan de Europese Commissie uitgelegd dat FTT voor de Nederlandse pensioensector een bedreiging betekent, omdat de kosten ervan aan de gepensioneerden doorberekend zullen worden. Daarbij bestaat de vrees dat er niet alleen directe kosten ontstaan, maar ook indirecte die door banken of andere financiële instellingen voor transacties aan pensioenfondsen worden doorberekend. Het is niet ondenkbaar dat pensioenfondsen, die juist op de lange termijn beleggen, gedwongen worden over te stappen op meer liquide beleggingsvehikels om aan deze belastingverplichtingen op de korte termijn te kunnen voldoen. Het bestuur van bpf dranken onderzoekt de impact van deze belastingmaatregel. Zij verwacht dat dit tot een aanzienlijke kostenpost zal leiden die jaarlijks terugkeert. Dit gaat ten kosten van de gelden beschikbaar voor pensioen. Jaarverslag 2012 bpf dranken 16

18 VERSLAG VAN HET BESTUUR SEPA (Single Euro Payments Area) SEPA zorgt voor één Europese betaalmarkt. Eén Europese betaalmarkt betekent een efficiënt Europees betalingsverkeer. De gedachte hierachter is dat door het wegnemen van internationale barrières en onderlinge verschillen de Europese economie makkelijker kan uitgroeien tot één van de sterkste economieën ter wereld. Er komt hiermee een einde aan kostenverschillen voor betalingen tussen verschillende Europese landen. Dit alles betekent echter wel dat alle bankrekeningen een ander nummer gaan krijgen. Dit betekent dus voor de uitkeringsadministraties dat alle betalingsrekeningen gemuteerd moeten worden. SEPA moet met ingang van 1 februari 2014 gerealiseerd zijn. Pensioenfondsen/uitvoerders moeten deze implementatie op grond van een plan van aanpak uitvoeren. Bpf dranken heeft een plan van aanpak om SEPA tijdig en goed te implementeren. Jaarverslag 2012 bpf dranken 17

19 VERSLAG VAN HET BESTUUR Bestuurlijke aangelegenheden Bestuur Het bestuur van het fonds heeft het afgelopen jaar vijfmaal vergaderd, te weten op: 2 februari, 8 maart, 31 mei, 4 oktober en 29 november In deze vergaderingen zijn de volgende onderwerpen besproken: ingekomen stukken waaronder brieven van de toezichthouders, het crisisplan, het risicomanagement, de evaluatie van het herstelplan en de ontwikkeling van de dekkingsgraad, de rapportage vermogensbeheer, de rapportage administratie, het overzicht klachten en geschillen en de pensioenactualiteiten. In de vergadering van 21 december 2011 heeft het bestuur een zelfevaluatie gedaan (zie paragraaf goed pensioenfonds-bestuur). Hieronder wordt nader ingegaan op specifieke onderwerpen behandeld en/of besluiten genomen in deze vergaderingen. Wijzigingen statuten, ABTN en reglementen In de maart-vergadering zijn de statuten en het pensioenreglement I aangepast. De statutenwijziging betreft de verplichting tot het aanmelden van deelnemers. In het pensioenreglement zijn opgenomen: het opbouwpercentage voor 2012 van 1,5%, de gewijzigde facturatiesystematiek, de verplichting tot het aanmelden van deelnemers, het minimumpensioen en de aanspraken bij einde deelneming. In de bestuursvergadering van mei 2012 is de gesplitste kortingsregeling en de verlaging van de toeslagambitie naar 70% van de algemene loonstijging in het pensioenreglement opgenomen. Het uitvoeringsreglement is in het verslagjaar aangepast voor wat betreft de geactualiseerde incassoprocedure, de vermelding van de premie 2011 op 23,2% en de eerder genoemde aangepaste toeslagambitie. Het bestuur heeft overeenkomstig haar beleid en de eerder genoemde reglementswijzigingen de ABTN aangepast. Evaluatie herstelplan Het jaar 2012 In de bestuursvergadering van februari heeft het bestuur de bij DNB in te dienen evaluatie van het hertstelplan besproken. Uit deze evaluatie blijkt dat de dekkingsgraad tijdig op de minimaal vereiste dekkingsgraad van 104,5% kan komen. Ook op de langere termijn is er, blijkens deze evaluatie, voldoende herstel te zien. Het aantal variaties die zijn doorgerekend geven eenzelfde resultaat te zien. Zowel bij een verondersteld rendement van 4,7% als bij een verondersteld rendement van 5,7% wordt tijdig een dekkingsgraad boven het vereiste minimum gehaald. Het bestuur heeft de evaluatie vastgesteld en goedgekeurd voor indiening bij DNB en geconcludeerd dat er geen extra maatregelen nodig zijn. Het jaar 2013 De ontwikkeling van de dekkingsgraad van bpf dranken verliep in 2012 niet geheel in lijn met het herstelplan. De dekkingsgraad bedroeg ultimo ,4% en moest volgens het herstelplan 109,9% bedragen. De vereiste dekkingsgraad ultimo 2012 is 112.9%. In de maand april 2013 bedroeg de voorlopige dekkingsgraad 111,0%. Op 8 februari 2013 heeft het bestuur de evaluatie van het herstelplan bij DNB ingediend. Op grond van deze evaluatie is vastgesteld dat bij de dekkingsgraad van 108,4% het naar verwachting mogelijk moet zijn om op 31 december 2013 de minimaal vereiste dekkingsgraad van 104,2% te bereiken. Bpf Dranken hoeft niet op 1 april 2013 de pensioenen te verlagen en voor 2014 is er geen korting aangekondigd. Consistentietoets en continuïteitsanalyse. Het bestuur heeft in de maart-vergadering de consistentietoets en de continuïteitsanalyse besproken. Jaarverslag 2012 bpf dranken 18

20 VERSLAG VAN HET BESTUUR In die vergadering is, met instemming van cao-partijen, besloten om de ambitie reglementair en in communicatieuitingen te verlagen naar 70% van de algemene loonstijging, waardoor een minimaal beoogde toeslagverwachting van 49% ontstaat. Hierdoor is voldaan aan de consistentievereisten. Uit de continuïteitsanalyse is naar voren gekomen, dat het deflatiescenario een negatieve impact heeft op de nominale dekkingsgraad en het stagflatierisico een negatieve impact heeft op de reële dekkingsgraad en daarmee op de koopkrachtontwikkeling van de deelnemers. Verder is geconcludeerd dat de financiële ontwikkeling van het pensioenfonds op grond van deze analyse naar verwachting positief is. Daarnaast is de verwachte cumulatieve toeslagverlening voor actieven en niet actieven na de komende 15 jaar ca. 27% van de loonindex. De kans op dekkingstekort over de gehele looptijd is volgens deze analyse ca. 34%. Risicomanagement De commissie risicomanagement heeft een aantal verbeterpunten, gebaseerd op de eerder gedane FIRM-analyse doorgevoerd en het crisisplan opgesteld. Ultimo juni 2012 bedroeg de dekkingsgraad van bpf dranken 96,3% en lag daarmee onder de in het crisisplan vastgelegde kritische ondergrens bij een resterende looptijd van zowel één als twee jaar. Gelet hierop is op 23 juli 2012 overleg van het crisisteam geweest. Het crisisteam heeft besloten de ontwikkeling van de rentetermijnstructuur nauwgezet te volgen en in het bijzonder de toen nog te verwachten invoering van de Ultimate Forward Rate. Het bestuur, de deelnemersraad en cao-partijen zijn hierover geïnformeerd. Gelet op de verdere positieve ontwikkeling van de dekkingsgraad is er geen aanleiding geweest voor het crisisteam om verdere maatregelen te treffen. Communicatiebeleidsplan Binnen het bestuur leefde de wens om tot een meer strategische basis voor de communicatie naar deelnemers, werkgevers en gepensioneerden te komen. Dit heeft ertoe geleid dat er in de zomer van 2011 een onderzoek is gehouden onder de drie doelgroepen naar hun pensioenbewustzijn, hun mening over de huidige communicatie en hun communicatiebehoefte. De uitkomsten van dit onderzoek hebben als basis voor een communicatiebeleidsplan gediend. Kort samengevat zijn de strategische uitgangspunten van dit communicatiebeleidsplan: - het maximaliseren van het pensioenbewustzijn; - het verkleinen van de afstand met betrokkenen; - communicatie is een gedeelde verantwoordelijkheid van pensioenfonds en betrokkenen. Jaarverslag 2011 In de vergadering van 31 mei 2012 heeft het bestuur het Jaarverslag 2011 vastgesteld en goedgekeurd. Voorafgaand aan de behandeling van het jaarverslag zijn de bevindingen van de accountant en de certificerende actuaris gehoord. De onafhankelijke accountant heeft bij de bespreking zijn verslag, rekening houdende met het redelijke niveau van de basisgegevens, als eindconclusie aangegeven dat de interne beheersing van de administrateur goed is te noemen. De certificerende actuaris heeft bij de bespreking van zijn rapport onder meer de vraag gesteld of het standaardmodel voor de bepaling van het vereist vermogen nog passend is. In het overleg met deze actuaris is dit onderzocht en geconcludeerd dat het standaardmodel nog passend is. Deskundigheid en opleiding Ook in dit verslagjaar is het deskundigheidsplan weer geactualiseerd, waarbij de deskundigheid van het bestuur aan de hand van de driepuntsschaal wordt weergegeven. Er zijn twee deskundigheidsniveaus voor het bestuur te onderscheiden. Deskundigheidsniveau 1 is het minimumniveau van deskundigheid waarover het individuele bestuurslid bij diens aantreden dient te Jaarverslag 2012 bpf dranken 19