Q-koorts vanuit bedrijfsgezondheidskundig perspectief
|
|
- Sofie de Lange
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Q-koorts vanuit bedrijfsgezondheidskundig perspectief Juan Bouwmans bedrijfsarts, arbeidsgeneeskundig consulent infectieziekten
2 Juan Bouwmans Arbo Unie Bedrijfsarts Arbeidsgeneeskundig consulent infectieziekten Werkzaam t.b.v. de gezondheidszorg Brabants kennisnetwerk Zoönosen (PRVMZ) NCvB / RIVM / KIZA 2
3 Q-koorts vanuit bedrijfsgezondheidskundig perspectief Inhoud Casuïstiek Beroepsziekte, blootstelling Arbobeleid Casuïstiek Verzuimbegeleiding Links 3
4 Casus 1 Een vrachtwagenchauffeur van een diervoederbedrijf gaat re-integreren na een hartoperatie (3 omleidingen). Deze chauffeurs komen op vele boerenbedrijven niet in, maar wel in de buurt van, de stallen. De leidinggevende van het bedrijf vraagt aan u of betrokkene een beperking opgelegd moet krijgen om te lossen bij een van Q-koorts verdacht of besmet bedrijf. Wat gaat u adviseren? 4
5 Vrachtwagenchauffeur van een diervoederbedrijf Hartpatiënten (klepgebrek, operatie, stent, aneurysma) lopen een hoger risico Voorzorgsbenadering Voorlichting over klachten Voorlichting over preventie (direct contact vermijden) Antistoffen laten bepalen (zo nodig vervolgen) Vaccinatie 5
6 Casus 2 Medewerkers van een loonbedrijf moeten een perceel langs een dijk gaan maaien waar schapen grazen. Deze zomer is bij 2 medewerkers van het bedrijf Q-koorts geconstateerd en het vermoeden bestaat dat dit verband houdt met eerdere maaiwerkzaamheden. De directeur van het bedrijf vraagt aan u of er gemaaid mag worden en zo ja, welke maatregelen er getroffen moeten worden. Wat gaat u adviseren? 6 Remko Houba, AH, Arbo Unie -> NKAL
7 Grasmaaiers Risico analyse Soort maaiers (bosmaaiers, tractor) Vuile werkkleding Vuil materieel (hoe maakt men het schoon) Persoonlijke beschermingsmiddelen Hygiëne Tijd van het jaar, klimaat Schapen (wel of niet besmet) 7
8 Grasmaaiers Meest risicovolle werkzaamheden 1. Bosmaaier - stofdeeltjes, aerosolvorming 2. Hoge drukspuit - aerosolvorming 3. Tractor (maaier) - stofdeeltjes, aerosolvorming 4. Verontreinigde werkkleding 8
9 Grasmaaiers Specifieke adviezen 9 1. PBM: aangeblazen luchtkap met deeltjesfilter P3 2. Bij zichtbare besmetting met faeces -> eerst water zonder hoge druk Überhaupt zo laag mogelijke druk (minder aerosolvorming) Ademhalingsbescherming (aangeblazen luchtkap of P3 SL wegwerpmasker) 3. Hoge druk cabine met deeltjesfilter (ramen en deuren goed dicht houden) 4. Dagelijks schone werkkleding Vuile werkkleding: voorzichtig uittrekken, apart houden, in plastic, professioneel laten wassen, niet mee naar huis Laarzen (eenvoudig te reinigen)
10 Grasmaaiers Algemene adviezen Liever de tractor dan de bosmaaier Bij vochtig of nat weer minder stof- en aerosolvorming Goed omgaan met de werkkleding Normale hygiëne (vaak handen wassen, wondjes afdekken) Geen maaiwerkzaamheden door risicogroepen (zwangeren, mensen met een immuunstoornis, hartpatiënten) Alertheid op klachten als moe, hoesten en koorts binnen 3 weken na het maaien (huisarts) Voorlichting over risico s, PBM, hygiëne 10
11 Beroepsziekte Zoönose infectieziekte die kan worden overgedragen van dieren op mensen. Het woord zoönose is afgeleid van de Griekse woorden zoön (dier) en nosos (ziekte). Hoeveel zoönosen zijn er per jaar als beroepsziekte gemeld? In 2008: 17 In 2009: 21 Hoevaak is Q-koorts als beroepsziekte gemeld? In 2008: 2 In 2009: 12 Welke zoönose wordt er iets vaker als beroepsziekte gemeld? Lyme In 2008: 10 In 2009: 8 11
12 Blootstelling Nog weinig bekend over blootstelling 2 tot 3% van de Nederlanders Ruim 80% van de veehouders en hun gezinsleden (2009) hadden antistoffen, waarvan 10% serologisch aanwijzingen hadden passend bij een recente infectie Op een zorgboerderij in Voerendaal (2010) bleek dat 100% van de werknemers en 67% van de bezoekers antistoffen te hebben Van de Q-koorts meldingen was in 2009 de beroepsgerelateerdheid 5%, in ,6% 12
13 Paradox!? Hoge blootstelling Hoge seroprevalentie % Kleiner risico ziek te worden? Veehouders (geiten, schapen) en werknemers, loonwerkers Overzichtelijke groep Lage blootstelling Lage seroprevalentie % Groter risico ziek te worden? Chauffeurs, postbodes, servicemonteurs, enz. Grote, slecht te definiëren groep 13
14 Arbobeleid Risico branches, sectoren en beroepen Risico op de werkplek RI&E, BAH (Bio Arbeidshygiënisch) principe Vaccinatie Blootstelling PMO 14
15 Risicobranches en -sectoren Veeteelt Land en tuinbouw Dierenhandel, dierentuinen, kinderboerderijen Veterinaire klinieken en laboratoria Transportbedrijven Schoonmaakbedrijven, wasserijen Machinereparatie en -onderhoud Gezondheidszorg (verloskunde, EHBO) Uitvaartbranche Militairen Vrijetijdsbesteding Gemeentelijke en provinciale overheden Levensmiddelenindustrie 15
16 Risicoberoepen (waar Q-koorts al eens bij beschreven is) Boeren, stalknechten, begeleiders op zorgboerderijen Jagers Kledingwassers, schoonmakers Laboratoriumwerkers Vleesverwerkers, vleesverpakkers Abbatoirpersoneel, slagers Dierenartsen, dierenartsassistenten Schapenfokkers, schapenscheerders, wolverwerkers Dierenhandelaren, veemarktpersoneel, veevervoerders Dierentuinmedewerkers, dierverzorgers (ambulance) Verloskundigen, gynaecologen, EHBO-ers Militairen Kappers 16
17 Risico op de werkplek Eén bacterie volstaat om de ziekte over te brengen De bacterie heeft een grote overlevingskans buiten het lichaam (enkele weken tot meerdere maanden) Iedere plek met een (onlangs) aanwezige bron is risicovol Grote kans dierlijke besmetting via stof, vlees, (rauwe) melk, dierlijke uitscheidingsproducten Kleine kans humane besmetting 17 via prikaccidenten, placenta s, organen, uitscheidingsproducten (sputum, urine), perinataal, (sexueel gedrag)
18 Risico op de werkplek - aandachtspunten Dierlijke uitscheidingsproducten (opgedroogd, stof) Dierlijke of humane lichaamsvochten (vloeistof, aerosol) Geboorte van risicodieren, invasieve ingrepen Afvalstromen (dierlijk afval, uitscheidinsproducten) Rauw(e) melk/vlees (spetteren, vinger/mond) Vectoren (knaagdieren, vogels, vliegen, teken) Schoonmaken (droog vegen, perslucht, hoge drukspuit) Onderhoud en reparatie Ongevallen en calamiteiten (slachtoffers <->arborisico s) Gevoelige individuen (zwangeren) Gevaarlijk gedrag (alcohol, hoge werkdruk, vermoeidheid, medicatie) Bioterrorisme Onvoldoende kennis, PBM, hygiëne 18
19 Risico Inventarisatie en Evaluatie Geen protocol, standaard, voorbeeld Arbeidshygiënist, bedrijfsarts, andere deskundigen Voorzorgsbenadering (men moet alle maatregelen nemen om risico s zover terug te dringen als redelijkerwijs mogelijk is) BAH-principe Temperatuur (lage temperatuur bevordert sporenvorming) Relatieve vochtigheid (hoe droger hoe langer sporen overleven) Voedingsbodems (stof, mest, dierlijk afval (geboorteresten), vleesresten, melkproducten) Onstaan van stofvorming, aerosolen Risicosituaties, risicohandelingen Vectoren (knaagdieren, vogels, vliegen, teken, mens!) Hygiëne, PBM 19
20 Risico Inventarisatie en Evaluatie Risicobedrijven behoren hun risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) aan te passen In het aansluitende stappenplan dient dan extra aandacht besteed te worden aan voorlichting (denk aan zwangeren, stagiaires), barrière (afscherming), hygiëne en persoonlijke beschermingsmiddelen De arbodienst dient geïnformeerd te worden indien het bedrijf geoormerkt is als positief (tankmelkonderzoek) Aparte beleidsafspraken (open spreekuur, verzuimprotocol, informeren arbodienst) 20
21 Voorlichting Klachten herkenning Risicogroepen Hartpatiënten, verminderde weerstand, zwangeren, (stagiaires) Veilig werken (arbeidshygiënist) Barrière / technische maatregelen (lammeren in afgescheiden stallen) Persoonlijke hygiëne (handen, haren wassen, etc.) Persoonlijke beschermingsmiddelen (adembescherming) Geen verschil arbo maatregelen tussen positieve en (nog) negatieve bedrijven. 21
22 Bio Arbeidshygiënisch principe (KIZA) 1. Bestrijding bij de bron Bestrijd het agens zelf Voorkom dat het agens in de bron komt Bestrijd de bron (vector, dier) Desinfectie 2. Organisatorische maatregelen Zo min mogelijk mensen (medewerkers, derden) bij de bron Geen zwangeren en andere risicogroepen bij de bron Schoon/vuil zones Geef voorlichting en houd toezicht op de hygiëne Houd alles goed schoon 22
23 Bio Arbeidshygiënisch principe (KIZA) 3. Technische maatregelen Afscherming Maak contacten overbodig: kranen en deuren automatiseren Papieren i.p.v. katoenen handdoeken HEPA-filters, sluizen, overdruk, onderdruk etc. Biohazardkasten Pas alleen niet-poreuze materialen toe 4. Hygiënische maatregelen 23 Gedrag: hand geven, neuspeuteren, ogen wrijven, hoesthygiëne, toilethygiëne Handen wassen, douchen Contacten vermijden
24 Bio Arbeidshygiënisch principe (KIZA) 5. Persoonlijke beschermingsmiddelen Afscherming huid: handschoenen, kleding, schort, haarkapje, schoenen Afscherming ogen: brillen, schermen Afscherming ademwegen: maskers (mond/neus) 6. Vaccinatie (pas op bij zwangeren) 7. PEP (post expositie profylaxe) 8. Therapie bij ziekte 24 Snel diagnose, voorlichting over symptomen Snel therapie
25 Bio Arbeidshygiënisch principe bij Q-koorts 1. Bestrijding bij de bron Ruimen en afvoeren van de geiten Vernietigen van de mest Vaccineren van de dieren 2. Organisatorische maatregelen Afgesloten ruimtes (intern hogere concentraties) Geen risicogroepen in de buurt van de bron Voorlichting (algemeen, blootstelling, risicogroepen) Open spreekuur bedrijfsarts 25
26 Bio Arbeidshygiënisch principe bij Q-koorts 3. Technische maatregelen Ramen en deuren dichthouden Rekening houden met de windrichting Wel of niet afschermen van de composthoop Tractoren met afgesloten cabines (overdruk) Sluizen tussen schone en vuile gebieden Desinfecteren 4. Hygiënische maatregelen 26 Handen en hoofharen wassen, douchen Omkleedinstructies Niet lunchen op de werkplek Duidelijke werkinstructies en toezicht
27 Bio Arbeidshygiënisch principe bij Q-koorts 5. Persoonlijke beschermingsmiddelen Handschoenen, schoenen/laarzen, overalls Haarbescherming Adembescherming (minstens FFP2) Werken in de stal Werken met (potentieel) besmette dieren Werken met (potentieel) gecontamineerd materiaal (mest, placenta s) Stofgenererende werkzaamheden Aerosol genererende werkzaamheden, hoge drukspuit (FFP3) 27
28 Bio Arbeidshygiënisch principe bij Q-koorts 6. Vaccinatie Volgende dia 7. PEP (post expositie profylaxe) Niet aanbevolen 8. Therapie bij ziekte Verwijzen naar de huisarts 28
29 U wordt benaderd om geitenruimers te gaan vaccineren tegen Coxiella Burnetii. Alles is al geregeld (locatie en tijdstip, toestemming van de OR en het vaccin is vorige week geregistreerd in Nederland. Er is haast bij, over twee weken wordt begonnen met ruimen. A. U wilt eerst aanvullende medische gegevens en de serostatus van de geitenruimers. B. Vanuit het arbobesluit "biologische agentia" is het logisch om werknemers te vaccineren, u gaat akkoord. C. U gaat akkoord, na de vaccinatie kan volstaan worden met een lager niveau aan PBM. D. Iedere medische interventie heeft bijwerkingen, dus ook vaccineren. U ontraadt preventief vaccineren en adviseert de werkgever over in te zetten PBM. 29
30 Wel of niet vaccineren? Humaan vaccin In Australië ervaring met werknemers niet met risicogroepen Nog niet geregistreerd in Nederland Advies van de gezondheidsraad (juni 2010?) Verwacht later in 2010? Voor wie dan? Voorzorgsbenadering Ernstige locale reacties met name indien al antistoffen in bloed Voor vaccinatie, eerst serostatus bepalen en huidtest Nooit 100% bescherming Goede voorlichting aan risicogroepen 30
31 Blootstellingsmomenten rondom een bedrijf Lammerperiode (feb.-mei) Verwaaiing (5 km) Ruimen van de dieren Afvoeren van de dieren Schoonmaken van de stallen Compostering van de mest Herbevolking van de stallen 31
32 Schoonmaken van de stallen Na ruimen en afvoeren van de dieren Verwijderen van mest uit de potstallen Composthoop (hitte doodt bacterie?), wel of niet afdekken tegen verwaaiing, >90 (150) dagen Schoonspuiten van de stallen Desinfecteren van de stallen (4/88, geen protocol) Na >90 (150) dagen verwijderen gecomposteerde mest: uitrijden over het land, onder de grond stoppen, verbranden (voorkeur VWA), stomen? 32 Opmerking: stallen kunnen bevolkt blijven door wel of niet gevaccineerde dieren
33 Praktijkvoorbeeld Koffie verkeerd Tijdens een pauze bij een ruiming op een besmette geitenboerderij werd koffie gedronken door de ruimers samen met facilitair personeel dat in de naaste omgeving werkzaam was geweest. De werkkleding werd niet uitgedaan maar de adembescherming wel. Twee facilitaire medewerkers liepen mogelijk zo hun besmetting met Q-koorts op. 33
34 Praktijkvoorbeeld Via de toilet Tijdens de ruiming op een besmette boerderij werd door de ruimers gebruik gemaakt van een tijdelijk mobiel toilet. Deze werd later, terwijl er zichtbare mestsporen op de vloer aanwezig waren, op het aanleveringsbedrijf met een hoge drukspuit gereinigd. Na het verstrijken van de incubatietijd bleek de betreffende werknemer besmet met Q-koorts. Tijdens de werkzaamheden had hij alleen gebruik gemaakt van een gelaatsscherm. Een mogelijke besmetting tijdens het brengen en halen kon niet helemaal uitgesloten worden. 34
35 Herbevolking stallen met (gevaccineerde) dieren Omgeving stallen, boerderij mogelijk nog voor jaren gecontamineerd Omgevingsfactoren belangrijk voor besmettelijkheid omgeving (bomen/bossages, woonhuizen) Kans herbesmetting dieren (effectiviteit vaccin 80-85%) Komende 4-5 jaren, ondanks vaccinatie dieren, nog kans op Q-koorts besmetting Niveau arbo maatregelen blijven voorlopig van kracht 35
36 Praktijkvoorbeeld De mens als vector Vijf thuiswonende familieleden van een werknemer die op een besmette zorgboerderij werkt, hebben Q-koorts opgelopen, waarschijnlijk via stof op de werkkleding of in het haar van de medebewoner. 36
37 Maatregelen bij blootstelling - Factsheet (KIZA & NVAB) Waarschijnlijk verhoogde blootstelling In de stal en/of bij direct contact met geiten of schapen Weren van kwetsbare werknemers Adequate adembescherming, kleding, omkleedinstructies, enz. Mogelijk verhoogde blootstelling Op het erf rond de stal Zo veel mogelijk weren van kwetsbare werknemers Adequate adembescherming, kleding, omkleedinstructies, enz. bij zichtbare bronnen (composthoop) of stof (uitrijden mest) 37
38 Maatregelen bij blootstelling - Factsheet (KIZA & NVAB) Mogelijke blootstelling Binnen 5 km van een besmettingsbron Bedrijfsgeneeskundige adviezen = adviezen van de publieke gezondheidszorg (GGD) Werkgever houdt wel zorgplicht Bij voorkeur geen kwetsbare werknemers Voorlichting, zorgen voor goede informatie 38
39 Maatregelen bij stof- en nevelvorming Bij stofvormende werkzaamheden (mest, compostbergen), altijd adembescherming (minimaal FFP2) Bij nevelvormende werkzaamheden (hogedrukspuit), altijd adembescherming (FFP3) Of altijd adembescherming (FFP3) Q-koorts status bedrijf: geen invloed op niveau van arbo maatregelen (Q-koorts vrij is geen langdurige garantie, andere biologische agentia) 39
40 PMO Geen protocol of richtlijnen Nog veel onbekend (transmissie, epidemiologie, risicofactoren, klinisch beloop) Doel: opsporen van risicolopers Meer kans op Q-koorts (immunosupressiva, HIV, maligniteiten) Meer kans op ernstige complicaties (zwangeren, hart/vaatziekten, nierziekten, leverziekten, transplantatie) Tijdstip: voor aanvang van de werkzaamheden 40
41 PMO Vragen die nog beantwoord zouden moeten worden om een goed PMO te maken: Wat is het percentage antistoffen (prevalentie) en nieuwe infecties (incidentie) bij: Werknemers werkzaam op geiten en schapen boerderijen Werknemers die niet op het bedrijf werken maar in naaste omgeving (bijv. hoveniers, servicemonteurs chauffeurs) Werknemers die werken met dierlijke materialen (loonwerkers, mest en dieren transporteurs, slachters etc.) Familieleden van bovengenoemde categorieën werknemers 41
42 U wordt benaderd om bij geitenruimers antistoffen tegen Coxiella Burnetii te prikken. Vervolgens is het de bedoeling na afronding van de ruimingen de antistoffenbepalingen nogmaals te herhalen. M.a.w., het betreft dus een nul- en een vervolgmeting. Wat vindt u hiervan? A. Uitstekend, meten is weten, maximale informatie. B. Geen goede zaak, volgens de wet mag dit niet. C. Waarom 2 metingen? U wilt aanvullende informatie. D. U hoeft heeft hier geen mening over te hebben. 42
43 Wel of niet antistoffen bepalen? Nadere vragen 43 Wat gebeurt er met de gegevens? Hoe zit het met de privacy? Zijn de metingen vrijwillig? Hoe verhoudt dit zich met de wet op de aanstellingskeuringen? Indien antistoffen In principe beschermd (zo nodig vervolgen) PBM moeten toch (andere biologische agentia) Indien seroconversie bij de 2e meting Wat bewijst dit? Juridische consequenties?
44 Verzuimbegeleiding Algemene adviezen Acute Q-koorts Chronische Q-koorts Langdurige klachten na Q-koorts Eigen functie Eigen arbeidsomstandigheden Risico collega s Risico derden 44
45 Praktijkvoorbeeld De patiëntenvereniging De recent opgerichte Q-koorts patiëntenvereniging heeft een klacht ingediend bij de voorzitter van de Tweede Kamer over de in hun ogen slechte (verzuim)begeleiding door bedrijfsartsen. Het zou hen aan voldoende kennis en inzicht ontbreken. Belangrijk is dat in het kader van de bedrijfsgezondheidskundige begeleiding van de werknemer, ook de gezondheid van de werknemer leidend is. 45
46 Q-koorts en verzuimbegeleiding - algemene adviezen 1. Neem de klachten serieus, ondanks dat er nog veel onbekend is over transmissie, ziekteverloop en beperkingen 2. Bij blootgestelde werknemers én aspecifieke klachten (zoals onverklaarbare energetische klachten, koorts, hoesten, hoofdpijn) denk differentiaal diagnostisch ook aan Q-koorts 3. Houd je op de hoogte van de regionale verspreiding van Q-koorts (5 km zones, postcodekaarten, zie ) 4. Neem een goede (beroeps)anamnese af (wat voor werk, waar iemand werkt, risicofactoren: zwangerschap, hart- of vaatafwijkingen, immuunsupressie, onderliggend lijden) 46
47 Q-koorts en verzuimbegeleiding - algemene adviezen 5. Aanvullend lab.onderzoek in overleg met de huisarts (eerste ziektedag, samenvatting anamnese, vraagstelling) 6. Overleg met de huisarts of de behandelaar 7. Bij verhoogde individuele kwetsbaarheid overweeg (tijdelijk) aangepaste werkzaamheden, hygiënische en persoonlijke beschermingsmaatregelen, gezondheidsmonitoring 8. Houd rekening met beperkingen als gevolg van (langdurige) vermoeidheidsklachten en een mogelijk grillig beloop daarvan 47
48 Q-koorts en verzuimbegeleiding - algemene adviezen 9. Bij stagnerend re-integratietraject overweeg een deskundigenoordeel aan te vragen bij het UWV (samen met medische anamnestische en laboratoriumbevindingen) 10. Bij klanten in de Q-koortsgebieden: belang van goede voorlichting, aandacht voor hygiëne en persoonlijke beschermingsmiddelen (rol AH?), vrije toegang tot de bedrijfsarts 11. Meldt zo nodig een (vermoedelijke) beroepsziekte bij het NCvB 12. Nadere info of vragen -> arboinf@ct (infectieziekte alertsysteem NCvB/RIVM, arboinfect@amc.nl ) of Factsheet voor bedrijfsartsen (via de website van de NVAB) 48
49 Verzuimbegeleiding - eigen functie Acute Q-koorts Vaak niet herkend, maar gezien als griep Meestal kortdurend AO Meestal weinig problemen in de begeleiding (snel weer AG) Chronische Q-koorts Verminderde fysieke belastbaarheid Vaak langdurig AO door complicaties als endocarditis, hepatitis (minder belastbaar toxische stoffen!) of medicatie (duizeligheid) Meestal weinig problemen in de begeleiding (duidelijk verhaal) 49
50 Verzuimbegeleiding - eigen functie Langdurige klachten na Q-koorts Chronische vermoeidheid (Nacht)zweten, spier- en gewrichtspijn Grillig beloop Forceren, stimuleren, doseren, afremmen, rust? Advies: langzaam opbouwen, rekening houdend met grillig beloop, goede uitleg aan betrokkene en bedrijf Vaak problemen in begeleiding (onbegrip) -> overleg HA/spec. -> diagnostiek -> deskundigenoordeel? 50
51 Verzuimbegeleiding - eigen arbeidsomstandigheden De ziekte zelf (acute fase) De medicatie (antibiotica) bij Q-koorts Foto-allergie: overgevoeligheid voor UV licht (buitenwerkers, lassers, drukkers, zonnebanken, laboratoria) Duizeligheid (veiligheidsfuncties, werken op hoogte, enz.) Verhoogde gevoeligheid voor Q-koorts en/of complicaties Zwangeren Hart/vaat-ziekten, nierziekten, leverziekten Status na transplantatie Verminderde werking van het immuunsysteem: gebruik van immunosupressiva, HIV, maligniteiten (reactivatie kan ook!) 51
52 Verzuimbegeleiding - risico collega s / derden Risico collega s / derden (risicofunctie?) Door ziekte zelf: veiligheid (acute fase) Door medicatie: duizeligheid?? 52
53 Verzuimbegeleiding - risico collega s / derden Risico collega s / derden (risicofunctie?) Door ziekte zelf: veiligheid (acute fase) Door medicatie: duizeligheid Zwangerschap en werk Mogelijk ernstig risico (placentitis, abortus, intra-uterine vruchtdood, te weinig vruchtwater, groeivertraging, vroeggeboorte, verticale besmetting) Ieder infectierisico zo veel mogelijk vermijden Goede voorlichting (bij aanname al), herhaling zo nodig Groot belang van preventieve maatregelen Bij bovengemiddeld risico (outbreak) -> van het werk weren 53
54 Relevante links RIVM - Rijkinstituut voor Volksgezondheid en Milieu KIZA - Kennissysteem Infectieziekten en Arbeid NCVB - Nederlands Centrum voor Beroepsziekten Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Zorgbelang Brabant Info over patiëntenorganisatie GGD Hart van Brabant 54
55 Wat je ook kunt vinden Een website voor beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg met medische humor en satire 55
56 Q-koorts en politiek 56
57 Q-koorts en stemadvies 57
58 Vragen? 58
Informatie voor veehouders en medewerkers van bedrijven waar Q-koorts is vastgesteld
Informatie voor veehouders en medewerkers van bedrijven waar Q-koorts is vastgesteld Inleiding U krijgt deze informatie omdat er door het tankmelkonderzoek Q-koorts is vastgesteld op uw bedrijf of omdat
Nadere informatieZicht op Q-koorts. Kernboodschap
Zicht op Q-koorts Deze informatie is tot stand gekomen in samenwerking met het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu), diverse organisaties en beroepsgroepen. 1 Kernboodschap Q-koorts kunt
Nadere informatieInformatie voor veehouders en medewerkers van bedrijven waar Q-koorts is vastgesteld
Informatie voor veehouders en medewerkers van bedrijven waar Q-koorts is vastgesteld Inleiding U krijgt deze informatie omdat er door tankmelkonderzoek Q-koorts is vastgesteld op uw bedrijf of omdat u
Nadere informatieQ-koorts. Factsheet voor bedrijfsartsen
Q-koorts Factsheet voor bedrijfsartsen opgesteld door KIZA-NCvB en Kwaliteitsbureau NVAB Jaap Maas, André Weel, Harry Stinis In samenwerking met RIVM en Stigas datum 23 juli 2010 status versie 2.3 Leden
Nadere informatieBrabant-Zuidoost. Zicht op Q-koorts. Ronald ter Schegget. arts infectieziektebestrijding. GGD Brabant-Zuidoost
Zicht op Q-koorts Ronald ter Schegget arts infectieziektebestrijding GGD Brabant-Zuidoost 1 Kernboodschap Q-koorts kunt u oplopen door het inademen van de bacterie. Wees alert op de verschijnselen van
Nadere informatieWat hebben wij nodig??
Wat hebben wij nodig?? A. Kennis over infectieziekten in relatie tot het werk in de breedste zin: Kiza mindmap B. Samenwerking met alle betrokkenen in het veld Gezamenlijke onderwerpen 1 A. Kennissysteem
Nadere informatie15-07-2008 Kamervragen aan de ministers van VWS en LNV over de explosieve stijging van het aantal Q-koorts gevallen in Brabant
15-07-2008 Kamervragen aan de ministers van VWS en LNV over de explosieve stijging van het aantal Q-koorts gevallen in Brabant Kamervragen van het lid Thieme aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn
Nadere informatieSpecifiek bedoeld voor: kinderboerderijen, zorgboerderijen, dierentuinen, en bedrijven met lammetjesaaidagen.
Adviezen met betrekking tot a-koorts voor geiten- en schapenbedrijven met een publieke functie. Specifiek bedoeld voor: kinderboerderijen, zorgboerderijen, dierentuinen, en bedrijven met lammetjesaaidagen.
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 's-gravenhage. Geachte Voorzitter,
Directie Voedselkwaliteit en Diergezondheid De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 's-gravenhage uw brief van uw kenmerk ons kenmerk datum 10 september 2008 08-LNV-107
Nadere informatieSAMENVATTING UITVOERDER P&O-BELEID, UITVOERDER ARBOBELEID EN LEIDINGGEVENDE INFORDOCUMENT TOOL
INFORDOCUMENT TOOL SAMENVATTING UITVOERDER P&O-BELEID, UITVOERDER ARBOBELEID EN LEIDINGGEVENDE 1 SAMENVATTING Wat zijn biologische agentia? Biologische agentia zijn levende of niet levende organismen van
Nadere informatieBasisinspectiemodule
Basisinspectiemodule Blootstelling aan biologische agentia Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de wetenschap en is geschreven voor intern gebruik door de Inspectie
Nadere informatieInformatie over Q-koorts
Informatie over Q-koorts De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor Q-koorts. De afgelopen weken ontvingen gemeenten hierover brieven van de Vereniging Nederlandse Gemeenten, het ministerie van Volksgezondheid
Nadere informatieInfectieziektebestrijding en de rol van arboprofessionals
Infectieziektebestrijding en de rol van arboprofessionals Karin Heimeriks, Arbeidshygiënist, Centrum Infectieziektebestrijding, RIVM 1 14 april 2011 Wat kunnen jullie verwachten? Infectieziektebestrijding
Nadere informatieZicht op Q-koorts. Informatie over de ziekte Q-koorts. www.rivm.nl/q-koorts
Zicht op Q-koorts Informatie over de ziekte Q-koorts Q-koorts kunt u oplopen door het inademen van de bacterie. Wees alert op de verschijnselen van Q-koorts. Woont u of bent u in een gebied waar Q-koorts
Nadere informatieNotitie Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (AGO) in de context van werk en biologische agentia
Notitie Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (AGO) in de context van werk en biologische agentia Invulling in de praktijk van artikel 4.91 Arbobesluit Inleiding In artikel 4.91 van het Arbobesluit (Onderzoek
Nadere informatieAflammeren in tijden van Q-koorts
Aflammeren in tijden van Q-koorts Enkele adviezen: Laat bij het aflammeren geen mensen uit risicogroepen toe Draag tijdens het aflammeren speciale werkkleding: overall, rubberen laarzen en handschoenen
Nadere informatieSamenvatting. Q-koorts in Nederland
Samenvatting Q-koorts is een zoönose een infectieziekte die kan worden overgedragen van dieren op mensen veroorzaakt door de bacterie Coxiella burnetii (C. burnetii). Bij mensen verloopt een infectie met
Nadere informatieMultidisciplinaire richtlijn Arbeid en Lymeziekte
Multidisciplinaire richtlijn Arbeid en Lymeziekte Gecoördineerd door NVAB & RIVM 1 December 2014 Fedor Gassner (namens het Multidisciplinaire team) RIVM Richtlijn, waarom? CBO Lymeziekte 2013 Vraag naar
Nadere informatieOVERZICHT VERPLICHTINGEN
INFORDOCUMENT TOOL OVERZICHT VERPLICHTINGEN 1 ARBOCATALOGUS BIOLOGISCHE AGENTIA OVERZICHT VERPLICHTINGEN 1. Beoordeel de risico s van blootstelling aan biologische agentia in de (verdiepende) RI&E. Algemene
Nadere informatieGAP ANALYSE INFORDOCUMENT TOOL. Een GAP analyse geeft het verschil ( gap ) aan tussen de huidige en gewenste situatie.
INFORDOCUMENT TOOL GAP ANALYSE Een GAP analyse geeft het verschil ( gap ) aan tussen de huidige en gewenste. 1 Algemene aspecten 1. Er is een (verdiepende) RI&E biologische agentia. Er is een functie-gevarenmatrix..
Nadere informatieSAMENVATTING MEDEWERKER
INFORDOCUMENT TOOL SAMENVATTING MEDEWERKER 1 ARBOCATALOGUS BIOLOGISCHE AGENTIA SAMENVATTING MEDEWERKER SAMENVATTING Wat zijn biologische agentia? Biologische agentia zijn levende of niet levende organismen
Nadere informatieZwangerschap en vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) ZO HOUDEN WE GRIP OP GRIEP
Zwangerschap en vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) ZO HOUDEN WE GRIP OP GRIEP Zwangerschap en vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) Nieuwe Influenza A, ook wel Mexicaanse griep genoemd, geeft
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 14 september 2010 Betreft Stand van zaken Q-koorts
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Prins Clauslaan 8 2595 AJ Den Haag Postbus 20401 2500 EK Den Haag www.minlnv.nl
Nadere informatieHoe groot is het probleem? Om welke stoffen gaat het? Wat zegt de wet er over?
Samenvatting Dossier Biologische agentia Wat zijn biologische agentia? Definitie Het begrip biologische agentia omvat: kleine levende organismen (bijvoorbeeld bacteriën of schimmels) materiaal van biologische
Nadere informatieKlik om stijl te bewerken
Klik om stijl te bewerken Coxevac vaccinatie bij geiten 20-2-2019 1 Inhoud Voorstelling Ceva + mezelf Q-koorts: Wat is het? Q-koorts: Symptomen (mens + dier) Q-koorts: Diagnostiek Q-koorts: Preventie Q-Koorts:
Nadere informatieVaccineer iedereen!.. of kan het slimmer met uw hulp? H.P.J. Stinis, bedrijfsarts NCvB Presentatie NVVA 14 april 2011
Vaccineer iedereen!.. of kan het slimmer met uw hulp? H.P.J. Stinis, bedrijfsarts NCvB Presentatie NVVA 14 april 2011 h.p.stinis@amc.uva.nl Volkskrant 7 maart 2011 Agressie in arbeid mogelijk? : 1) Vaccineren
Nadere informatieVerzuim- en reïntegratietraject
Verzuim- en reïntegratietraject Q-koorts Juan Bouwmans, bedrijfsarts 30 november Even voorstellen Bedrijfsarts Arbo Unie Den Bosch en Tilburg Projectleider infectieziekten Brabants Kennisnetwerk Zoönosen
Nadere informatieArbo deelcatalogus Infectiepreventie in de umc s
Arbo deelcatalogus Infectiepreventie in de umc s NFU-13.5078 versie d.d. 4 oktober 2013 Inleiding Biologische agentia is de verzamelterm voor micro-organismen (bacteriën, virussen, schimmels, parasieten
Nadere informatieBeroepsinfectieziekten leuk om te melden!
PIM 2011 nu ook infectieziekten Beroepsinfectieziekten leuk om te melden! Dr. Jaap Maas, bedrijfsarts Harry Stinis, bedrijfsarts h.p.stinis@amc.uva.nl / Helpdesk: www.kiza.nl Arbowet 2008 artikel 3.1.c.
Nadere informatieVoorbeelden van maatregelen per type klacht en aard van de oorzakelijke belasting:
Voorbeelden van per type klacht en aard van de oorzakelijke belasting: Klachten bewegingsapparaat Persoonlijke Beschermingsmiddelen () Mechanische/energetische belasting Mechanisering/automatisering Hulpmiddelen
Nadere informatieBijlage I Beleid bij een Q-koortspositief veebedrijf
Q-koorts Q-fever, Query-fever, Coxiella burnetii-infectie A78 Bijlage I Beleid bij een Q-koortspositief veebedrijf Deze bijlage geeft een toelichting op de veterinaire meldingsplicht en beschrijft de taken
Nadere informatieInfectieziekten onder controle
Infectieziekten onder controle Veilig en Gezond Werken Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening Ziek? Liever niet! Een woonbegeleider maatschappelijke opvang verbindt de hand van een dakloze die een
Nadere informatieBiologische agentia bij waterschappen. Algemene inleiding. Biologische agentia_werken met kadavers & zieke dieren 2013 v1.1
Biologische agentia bij waterschappen Algemene inleiding Afbakening van de Toolboxmeeting Definities (toolbox, onderwerp)..... Doel / doelgroep......... Afbakening........... Tijdsduur en frequentie......
Nadere informatieBCOU PROTOCOL NIEUWE INFLUENZA A H1N1, DE ZOGENAAMDE MEXICAANSE GRIEP, VERSIE 26 AUGUSTUS 2009 / IVK
BCOU PROTOCOL NIEUWE INFLUENZA A H1N1, DE ZOGENAAMDE MEXICAANSE GRIEP, VERSIE 26 AUGUSTUS 2009 / IVK MEDE OP BASIS VAN NOTITIE NUOVO Teksten voor website PCOU en Willibrord Het H1N1-influenzavirus (de
Nadere informatieH y g i ë n e r i c h t l i j n e n. Evenementen met dieren
H y g i ë n e r i c h t l i j n e n Evenementen met dieren Versie 1.0 - augustus 2016 Zijn er dieren op het evenement? Dan kunnen er extra risico s zijn. Dieren kunnen namelijk allerlei ziekteverwekkers
Nadere informatieZiek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V.
Ziek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V. Man-So Wong Maart 2014 Opbouw presentatie Aanleiding Onderzoeksvraag
Nadere informatieRubella Synoniemen: rodehond, German measles, Röteln
Rubella Synoniemen: rodehond, German measles, Röteln B06 Bijlage I Rubella en zwangerschap, richtlijnen voor de praktijk Beleid naar aanleiding van een (mogelijk) contact (zie toelichting 1) Inventariseer
Nadere informatieVeilig en gezond werken
Krab en Bijt Nederlandse Vereniging van Dierentuinen Postbus 15458 1001 ML Amsterdam 020 5246080 Info@nvddierentuinen.nl Nummer P 3 Pagina 2 van 5 Krab- en bijt 1. Inleiding Dit protocol is opgesteld om
Nadere informatieVERDIEPENDE CHECKLIST
INFORDOCUMENT TOOL VERDIEPENDE CHECKLIST 1 Kruis per werksituatie aan of Werken met (zieke) dieren of kadavers komt voor, zoals bijvoorbeeld bij het verwijderen van (dode) dieren uit een val of voor een
Nadere informatieNederlands Centrum voor Beroepsziekten. Informatiemap Leptospirosen. Map voor professionals. A.P. Nauta, bedrijfsarts juli 1997 ACHTERGROND DIAGNOSE
Nederlands Centrum voor Beroepsziekten Informatiemap Leptospirosen Map voor professionals A.P. Nauta, bedrijfsarts juli 1997 ACHTERGROND DIAGNOSE PREVENTIE Referenties en nuttige adressen ACHTERGROND Inleiding
Nadere informatieBiologische agentia en werk Heijermanslezing 9 december 2005 H.P.J. Stinis, bedrijfsarts NCvB
Biologische agentia en werk Heijermanslezing 9 december 2005 H.P.J. Stinis, bedrijfsarts NCvB Coronel Instituut, Academisch Medisch Centrum Amsterdam Eerzame huisvader EN volksgezondheid in gevaar! 2 Heijermans
Nadere informatieHepatitis A.
Hepatitis A www.hepatitisinfo.nl Hepatitis A Epidemiologie Transmissie Virologie Symptomen van een infectie met hepatitis A Diagnostiek Behandeling Preventie Hepatitis A epidemiologie http://wwwnc.cdc.gov/travel/pdf/yellowbook-2012-map-03-03-estimated-prevalence-hepatitis-a.pdf
Nadere informatieHygiëneprotocol voor melkgeiten- en schapenhouderijen
Hygiëneprotocol voor melkgeiten- en schapenhouderijen 6 februari 2009, gewijzigd op 15 april, 10 juli 2009 en 19 oktober 2009 en 8 februari 2010. Met de Land en Tuinbouworganisatie (LTO) is een hygiëneprotocol
Nadere informatieRI&E zoönosen. 29 maart 2012 NVvA Symposium 2012
RI&E zoönosen 29 maart 2012 NVvA Symposium 2012 nvwa Per 1-1-2012: Algemene Inspectiedienst (AID), Plantenziektenkundige Dienst (PD) Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) Werkzaamheden in vogelvlucht Diergezondheid
Nadere informatieAls je buiten op de grond valt en je hebt een diepe wond, wat moet je dan doen? A) Niks B) Een pleister er op plakken C) Naar de dokter gaan
Van welk dier kan je de gekkekoeienziekte krijgen? A) Stieren en koeien B) Schapen C) Allebei Als je buiten op de grond valt en je hebt een diepe wond, wat moet je dan doen? A) Niks B) Een pleister er
Nadere informatieSamenvatting multidisciplinaire richtlijn arbeid en lymeziekte
Samenvatting multidisciplinaire richtlijn arbeid en lymeziekte Doel van de richtlijn De richtlijn richt zich op de preventie en gewenste aanpak van lymeziekte bij werkenden en geldt als aanvulling op de
Nadere informatieMirjam de Groot STIGAS 2018
Hoe pak ik dat aan? Voorkom contact tussen de werkenden in het groen en de teek Mirjam de Groot STIGAS 2018 Mcg.de.groot@stigas.nl Foto M. Montizaan Inhoud Onderzoek teken, tekenbeten en de ziekte van
Nadere informatieWat zijn infectieziekten
Wat zijn infectieziekten Infectieziekten zijn ziekten die veroorzaakt worden door micro-organismen. Dit zijn hele kleine, levende deeltjes zoals virussen en bacteriën. Ze worden meestal van de ene mens
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting 11
Samenvatting Een werkgever is verantwoordelijk voor gezonde en veilige arbeidsomstandigheden voor zijn werknemer. Hij dient zijn werknemers onder meer te beschermen tegen de mogelijke gevolgen van blootstelling
Nadere informatieKinkhoest en zwangerschap
Kinkhoest en zwangerschap www.jijwij.nl Kinkhoest is een besmettelijke ziekte van de luchtwegen die vooral gevaarlijk is voor niet of onvolledig gevaccineerde baby s. Daarom maakt kinkhoestvaccinatie al
Nadere informatieHepatitis B vaccinatie voor medewerkers in niet zorgberoepen
Hepatitis B vaccinatie voor medewerkers in niet zorgberoepen Inleiding Hoe belangrijk is een gezonde lever? De lever speelt een centrale rol bij de energiehuishouding, de stofwisseling en de zuivering
Nadere informatieGRIEPVACCINATIE VOOR ZORGVERLENERS Hoe kan griep voorkomen worden?
GRIEPVACCINATIE VOOR ZORGVERLENERS Hoe kan griep voorkomen worden? WAT IS SEIZOENSGRIEP? WAT IS SEIZOENSGRIEP? > Een acute luchtweginfectie: Plots begin met koorts en rillingen Hoofdpijn Spierpijn Keelpijn
Nadere informatieRisico-inventarisatie & evaluatie
Risico-inventarisatie & evaluatie Dit is een uitgave van: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl September 2013 Deze brochure is ontwikkeld door het voormalig
Nadere informatiePROTOCOL GENEESMIDDELENVERSTREKKING EN MEDISCH HANDELEN
PROTOCOL GENEESMIDDELENVERSTREKKING EN MEDISCH HANDELEN Als het kind geneesmiddelen nodig heeft gedurende het verblijf op de basisschool kunnen de ouders hun zeggenschap over de toediening van de medicamenten
Nadere informatieBeroepsziekten, wat kan je er mee als veiligheidskundige? Drs.ing. Jolanda Willems MBA Drs. Rik Menting bedrijfsarts PreventPartner
Beroepsziekten, wat kan je er mee als veiligheidskundige? Drs.ing. Jolanda Willems MBA Drs. Rik Menting bedrijfsarts PreventPartner Voorstellen (1) Gecertificeerd arbeidshygiënist/toxicoloog, ook opgeleid
Nadere informatieOngeval en Beroepsziekte
Ongeval en Beroepsziekte Rechte rug recht en slappe knieën Erik Stigter, bedrijfsarts, forensisch arts Peter Wulp, bedrijfsarts Medisch adviseurs Inspectie SZW Preventie van gezondheidsschade door arbeid
Nadere informatieInfectieziekten en werk: een blik op de toekomst. Jaap Maas Heijermanslezing 13 juni 2014
Infectieziekten en werk: een blik op de toekomst Jaap Maas Heijermanslezing 13 juni 2014 Opbouw praatje Wat hebben we al bereikt; BAH principe; KIZA, nieuwe stijl; Gezondheidsraad advies: criteria voor
Nadere informatieHet voorkomen van verspreiding van micro-organismen. donderdag 12 november 2015
Het voorkomen van verspreiding van micro-organismen Leervragen Hoe vindt besmetting plaats en wat zijn de risico s? Hoe kan een besmettingscyclus doorbroken worden? Persoonlijke hygiëne Handhygiëne Persoonlijke
Nadere informatieBijlage 4. Praktische uitwerking vervoer van (verdachte) ebola/marburgpatie nten
Bijlage 4. Praktische uitwerking vervoer van (verdachte) ebola/marburgpatie nten (= aanvulling/verduidelijking op het Landelijk Protocol Ambulancezorg 7.2 & 8 en de Hygiënerichtlijnen voor ambulancediensten)
Nadere informatiePreventief Medisch Onderzoek, wat moet je er mee als arbeidshygiënist
Preventief Medisch Onderzoek, wat moet je er mee als arbeidshygiënist Maart 2015 Drs.ing. Jolanda Willems MBA, drs. Toin van Haeren, bedrijfsarts, drs. Rik Menting, bedrijfsarts, drs. Edo Houwing, arbeids-
Nadere informatie1. Vragen over de hepatitis B aandachtscampagne
VRAAG EN ANTWOORD Hepatitis B aandachtscampagne: Zeg Nee!...Tegen hepatitis B 1. Vragen over de hepatitis B aandachtscampagne Q. Wat is het doel van de campagne? A. We willen Chinezen woonachtig in Rotterdam
Nadere informatieRisico beheersing. Joeke Nijboer. Exotische diervoeding Plaagdierbestrijding Veiligheid www.nijboerconsultancy.nl
Risico beheersing Joeke Nijboer Exotische diervoeding Plaagdierbestrijding Veiligheid www.nijboerconsultancy.nl Wat is risico beheersing? Wikipedia: Risico beheersing is een continu proces dat ten aanzien
Nadere informatieHepatitis B vaccinatie
Hepatitis B vaccinatie De lever speelt een centrale rol bij de stofwisseling van eiwitten, vetten en suikers en de zuivering van het bloed. Soms raakt de lever ontstoken. In zo n geval is er sprake van
Nadere informatieInformatiedossier Q-koorts. Alfons Olde Loohuis
Informatiedossier Q-koorts Alfons Olde Loohuis 1. Q-koorts Q-koorts wordt veroorzaakt door de bacterie Coxiella burnetii. Q-koorts is een zoönose. Dat betekent dat de bacterie van dier op mens wordt overgedragen.
Nadere informatieInformatiedossier Q-koorts. Alfons Olde Loohuis
Informatiedossier Q-koorts Alfons Olde Loohuis 1. Q-koorts Q-koorts wordt veroorzaakt door de bacterie Coxiella burnetii. Q-koorts is een zoönose. Dat betekent dat de bacterie van dier op mens wordt overgedragen.
Nadere informatieJaargang 2013 / nieuwsbrief 16 / Juli en augustus 2013 INHOUD:
Jaargang 2013 / nieuwsbrief 16 / Juli en augustus 2013 INHOUD: Zwangere vrouwen ervaren weinig tolerantie op het werk Werkgevers zouden een gezonde levensstijl moeten kunnen eisen Legionellose Werkgevers
Nadere informatieTOESTAND BETREFFENDE Q-KOORTS
Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen TOESTAND BETREFFENDE Q-KOORTS Gemeenschappelijke vergadering van het Wetenschappelijk comité en het Raadgevend comité 22 januari 2010 OVERZICHT
Nadere informatieWelkom bij de Arbomiddag voor de Vleessectoren de Vleeswarenindustrie
Welkom bij de Arbomiddag voor de Vleessectoren de Vleeswarenindustrie Arbomiddag 10 november 2015 te Bilthoven Programma: 13.30u Ontvangst 13.45u Welkom en opening door Kees Hoendervangers (Sociaal Secretaris)
Nadere informatieHepatitis B vaccinatie
Hepatitis B vaccinatie De lever speelt een centrale rol bij de stofwisseling van eiwitten, vetten en suikers en de zuivering van het bloed. Soms raakt de lever ontstoken. In zo n geval is er sprake van
Nadere informatieInformatiedossier patiënt. Alfons Olde Loohuis
Informatiedossier patiënt Alfons Olde Loohuis 1. Q-koorts Q-koorts wordt veroorzaakt door de bacterie Coxiella burnetii. Q-koorts is een zoönose. Dat betekent dat de bacterie van dier op mens wordt overgedragen.
Nadere informatieExpertise en ondersteuning infectiepreventie
Expertise en ondersteuning infectiepreventie Ziekenhuizen Privéklinieken/ ZBC s Tandheelkundige klinieken Verpleeg- en verzorghuizen Sinds 2006 Gezelschapsdierenkliniek KNMvD Sinds 2013 app: InfectionGuide
Nadere informatieBiologische agentia bij waterschappen. Algemene inleiding
Biologische agentia bij waterschappen Algemene inleiding Afbakening van de Toolboxmeeting Definities (toolbox, onderwerp)..... Doel / doelgroep......... Afbakening........... Tijdsduur en frequentie......
Nadere informatieA. Informatiebrief. Hulpdocumenten bij scabiës uitbraak
Hulpdocumenten bij scabiës uitbraak A. Informatiebrief B. Persbericht C. Inventarisatie van scabiës D. Anamnese voor medicatieverstrekking A. Informatiebrief Aan.. Er is schurft geconstateerd binnen
Nadere informatieAntibioticaresistentie in de thuiszorg: Voorkom verspreiding van resistente bacteriën met de standaard (hygiëne)maatregelen!
Antibioticaresistentie in de thuiszorg: Voorkom verspreiding van resistente bacteriën met de standaard (hygiëne)maatregelen! Wat is antibioticaresistentie? Infecties die veroorzaakt worden door bacteriën
Nadere informatieDe Q koorts epidemie in Nederland
De Q koorts epidemie in Nederland Coxiella burnetii Wim van der Hoek, artsepidemioloog, Centrum Infectieziektebestrijding 1 Huisarts Herpen Toename Q koorts? Microbioloog Huisarts Sint Oedenrode Mei Juni
Nadere informatieRapportage uitkomsten Q-koorts Herpen II onderzoek
Rapportage uitkomsten Q-koorts Herpen II onderzoek 22 juni 2015 De GGD Hart voor Brabant voerde dit onderzoek uit in samenwerking met AMPHI de academische werkplaats van het Radboud universitair medisch
Nadere informatieTetanusvaccinatie. Afdeling Spoedeisende Hulp Locatie Veldhoven
Tetanusvaccinatie Afdeling Spoedeisende Hulp Locatie Veldhoven Wat is tetanus? Tetanus is een ernstige, acute infectieziekte die door een bacterie wordt veroorzaakt. Tetanus komt wereldwijd voor. De bron
Nadere informatieLAAT GRIEP DEZE WINTER IN DE KOU STAAN
LAAT GRIEP DEZE WINTER IN DE KOU STAAN 10 vragen over griepvaccinatie GRIEPVACCINATIE.BE AGENTSCHAP ZORG & GEZONDHEID 1. Waarom vaccinatie tegen griep? Vaccinatie is de enige manier om je tegen griep en
Nadere informatieKenmerk: AGZUIT/12046/ms Datum: 29 maart 2010 Behandeld door: C. Wijkmans Onderwerp: Q-koorts, stand van zaken
Aan geadresseerde Kenmerk: AGZUIT/12046/ms Datum: 29 maart 2010 Behandeld door: C. Wijkmans E-mail: infectieziekten@ggdhvb.nl Onderwerp: Q-koorts, stand van zaken Geachte collega, Via deze brief brengen
Nadere informatieInformatie voor zorgpersoneel. Vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) Bescherming tegen de Mexicaanse Griep ZO HOUDEN WE GRIP OP GRIEP
Informatie voor zorgpersoneel Vaccinatie tegen Nieuwe Influenza A (H1N1) Bescherming tegen de Mexicaanse Griep 1 ZO HOUDEN WE GRIP OP GRIEP U ontvangt deze folder omdat u in aanmerking komt voor een vaccinatie
Nadere informatieWAT ZIJN DE VERSCHIJNSELEN VAN HEPATITIS B?
WAT IS HEPATITIS Hepatitis is een ontsteking van de lever. Er zijn verschillende soorten leverontsteking. Ooit wereldwijd waargenomen zijn hepatitis A t/m H, waarvan hepatitis A, B en C de meest bekenden
Nadere informatieChecklist: werken in koel- en vrieshuizen
Checklist: werken in koel- en vrieshuizen Intro Terwijl in de zomermaanden veel mensen klagen over de hitte, buiten of op kantoor, zijn er in Nederland ook werknemers voor wie het bijna altijd koud is.
Nadere informatieBiologische agen-a. Presenta(e in het kader van de Handreiking Biologische Agen(a SW Mei 2015
Biologische agen-a Presenta(e in het kader van de Handreiking Biologische Agen(a SW Mei 2015 kadering Toelich(ng op de (ARBO)handreiking Beoordeling en beheersing werksitua(es (stappenplan) Voorbeelden
Nadere informatieSamenvatting. Een complex beeld
Samenvatting Een complex beeld Vroeg herkende lymeziekte na een tekenbeet is goed te behandelen met antibiotica. Het beeld wordt echter complexer als de symptomen minder duidelijk zijn of als de patiënt
Nadere informatieTele-ARENA (Telefonisch Aangenaam Refereren En Netwerken AMPHI) Zoönose onderzoek
Tele-ARENA (Telefonisch Aangenaam Refereren En Netwerken AMPHI) Zoönose onderzoek Alma Tostmann Epidemioloog @ Academische Werkplaats AMPHI Afdeling Eerstelijnsgeneeskunde, Radboud universitair medisch
Nadere informatie@rboinfect alertsysteem
Samenvatting: Nieuwe website van VWS Arboprofessionals werkzaam de gemeente Arboprofessionals o.a. werkzaam in het onderwijs Griep Check Nederlands Huisartsen genootschap Niet zorg: wanneer mag ik weer
Nadere informatieGEZONDHEIDSINFORMATIE
GEZONDHEIDSINFORMATIE voor risicovolle beroepsgroepen vaccinatie DTP en Hepatitis A/B www.vggm.nl GEZONDHEIDSINFORMATIE VOOR RISICOVOLLE BEROEPSGROEPEN Als medewerker kunt u via uw werk risico lopen op
Nadere informatieWat is Legionella? Legionella heeft een voorkeur voor temperaturen van C (onder 20 C overleeft de bacterie; boven 50 C sterft deze af)
Wat is Legionella? Legionella is een bacterie Legionella komt voor in water en vochtige bodem Legionella heeft een voorkeur voor temperaturen van 20-50 C (onder 20 C overleeft de bacterie; boven 50 C sterft
Nadere informatiePROTOCOL TER PREVENTIE VAN BLOEDOVERDRAAGBARE AANDOENINGEN. Met instemming PGMR mei 2013 MET INSTEMMING
PROTOCOL TER PREVENTIE VAN BLOEDOVERDRAAGBARE AANDOENINGEN Met instemming PGMR mei 2013 MET INSTEMMING INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1 INLEIDING... 2 2 VOORKOMEN VAN BLOEDBLOEDCONTACT... 2 2.1 Specifieke
Nadere informatieInfectieziekten en werk een bij U gekende relatie? Harry ( H.P.J.) Stinis, bedrijfsarts NCvB Invitational Conference 22 september 2009
Lyme Pandemie MRSA Legionella TBC Griep Hepatitis B Infectieziekten en werk een bij U gekende relatie? Noro Hepatitis A Schimmels Verkoud- heid Vaccinaties Harry ( H.P.J.) Stinis, bedrijfsarts NCvB Invitational
Nadere informatieBrochure INFORMATIE VOOR OUDERS MET KINDEREN BIJ AGRARISCHE KINDEROPVANG. 15 december
Brochure INFORMATIE VOOR OUDERS MET KINDEREN BIJ AGRARISCHE KINDEROPVANG 15 december 2017 www.vggm.nl Informatie voor ouders met kinderen bij agrarische kinderopvang INHOUDSOPGAVE INFORMATIE VOOR OUDERS...
Nadere informatieDwergvinvisstraat HP Amsterdam KvK Telefoon: Fax:
AAS-lijst: Arbo Aandachtspunten bij het aanbesteden van Schoonmaakonderhoud Achtergrond Hoewel het schoonmaakbedrijf als werkgever verantwoordelijk is voor de arbeidsomstandigheden van de schoonmakers,
Nadere informatieOmgaan met biologische agentia
Omgaan met biologische agentia Hoe omgaan met BA Werknemer Werkgever Instructie Procedure Besmettingswijze Besmettingsincident Informatie (RA) Communicatie Hygiëne-voorzieningen PBM BA Gezondheidstoezicht
Nadere informatieQ-koorts en werk, de geitenhouderij
Q-koorts en werk, de geitenhouderij Ton Oomen Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (LCI/CIb/RIVM) 1 Q-koorts in Nederland - Inzicht in de bedrijfsvoering - Transmissieroute - De veterinaire
Nadere informatieSignaleren, diagnosticeren, melden en preventie van beroepsziekten: het zes-stappenplan voor bedrijfsartsen. Toelichting en checklists per stap
Signaleren, diagnosticeren, melden en preventie van beroepsziekten: het zes-stappenplan voor bedrijfsartsen September 2014 Toelichting en checklists per stap Nederlands Centrum voor Beroepsziekten, Coronel
Nadere informatieQ-koorts, versie 12 (PDF aangemaakt op: )
Q-koorts, versie 12 (PDF aangemaakt op: 12-3-2019) EPI-azc Indien de patiënt een asielzoeker betreft worden data doorgeven aan GGD GHOR Nederland. lblqkoocontact lblmeldcrit Contactpersoon voor q-koorts:
Nadere informatieInvloed op arborisico s
Invloed op arborisico s Wettelijk kader en overleg Simon Troost Korte quiz Mag elke werknemer of alleen een specialist de RI&E uitvoeren? Moet de werkgever in geval van verzuim het advies van een bedrijfsarts
Nadere informatieNVAB Richtlijn Zwangerschap, postpartumperiode en werk. Advisering en begeleiding door de bedrijfsarts. datum plaats. naam persoon.
NVAB Richtlijn Zwangerschap, postpartumperiode en werk datum plaats Advisering en begeleiding door de bedrijfsarts persoon 1 datum Programma 1. Waarom een richtlijn? 2. Inhoud van de richtlijn: Arbobeleid
Nadere informatieSamenvatting. Griepvaccinatie: wie wel en wie niet?
Samenvatting Griepvaccinatie: wie wel en wie niet? Griep (influenza) wordt veroorzaakt door het influenzavirus. Omdat het virus steeds verandert, bouwen mensen geen weerstand op die hen een leven lang
Nadere informatie