RI&E zoönosen. 29 maart 2012 NVvA Symposium 2012

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "RI&E zoönosen. 29 maart 2012 NVvA Symposium 2012"

Transcriptie

1 RI&E zoönosen 29 maart 2012 NVvA Symposium 2012

2 nvwa Per : Algemene Inspectiedienst (AID), Plantenziektenkundige Dienst (PD) Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) Werkzaamheden in vogelvlucht Diergezondheid (preventie, bestrijding verdenkingen) Dierwelzijn Diergeneesmiddelen Vleesketen/voedselveiligheid slachthuizen, uitsnijderijen Meststoffen 29 maart

3 2010: meldingen Casussoort Aantal meldingen % van het totaal % positief Aviaire influenza % 1% Q-koorts (totaal) % 24% Waarvan Dier 4 <1% 25% Humaan 61 6% 7% Overig 82 8% 41% Rabiës (totaal) % 7% Waarvan Vleermuis % 8% Overig 23 2% 0% Psittacose (totaal) 97 9% 39% Waarvan Dier 45 4% 73% Humaan 52 5% 10% Brucella/Brucellose % 0% TBC 89 9% 7% 29 maart

4 RI&E Zoönosen Doel: Risico s zoönosen bij dierziektenverdenking en bestrijding Welke zoönosen vormen een risico? Wat is de ernst van het risico? In welke mate is het risico beheerst? Welke maatregelen zijn aanvullend nodig? maart oktober

5 Risico-inventarisatie Team Arbo Unie Bedrijfsarts Projectleider Arbeidshygiënist Activiteiten Literatuuronderzoek Vakliteratuur Documenten EL&I Gesprekken Groepsinterviews (8) Gesprek zoönosedeskundige (Rabiës) Gesprekken interne/externe deskundigen Observaties/bedrijfsbezoeken Kinderboerderij (NCD) Hobbyist (Psittacose) Papegaaienopvang (Psittacose) Kalkoenenmesterij (AI) Boerderij (Q-koorts) Observatie bij briefing Q-koorts Research bereikbaarheid protocollen etc. 29 maart

6 Risico-evaluatie Risico = Ernst x Besmettingskans 29 maart

7 Risicomatrix Niet ernstig, goed te behandelen; geen risico complicaties Matig ernstig, goed te behandelen; incidenteel complicaties Ernstig en/of moeilijk te behandelen; kans ernstige complicaties Nihil Gering Gering Gering/Matig Gering Gering Gering/Matig Matig Redelijk Gering/Matig Matig Ernstig Hoog Matig Ernstig Ernstig 29 maart

8 Bio-arbeidshygiënische strategie (BAH) Bronaanpak Organisatorische maatregelen Technische maatregelen Gedrag, hygiëne PBM Vaccinatie PEP PBM=persoonlijk beschermingsmiddel; PEP= postexpositie profylaxe 29 maart

9 Enkele observaties Kritische momenten in de werkzaamheden Bij start bezoek geen PBM-gebruik Fysieke inspanning warmte/zweten Niet verstaanbaar op de werkplek afzetten adembescherming Eten, drinken en roken in de stal Niet of onvoldoende hygiëne Dragen van horloge/sierraden of piercings De douchewagen (schone en vuile gedeelte) Verwondingen worden onvoldoende verzorgd/verbonden Privé materialen mee in het bedrijf/materialen mee naar huis 29 maart

10 Blootstelling? Vier relevante opnameroutes Luchtwegen (micro-organismen gebonden aan stof) Mond (onvoldoende hygiëne voor het eten/drinken/roken) Ogen (wrijven met de vingers, direct stof in de ogen) Wondjes (open wondjes kunnen direct leiden tot blootstelling) 29 maart

11 Risicoclassificatie Risico wordt sterk bepaald door verspreidingsroute AI, Q-koorts, Psittacose, Rabiës, STEC O 157 (EHEC) Huidgerelateerde zoönosen Mestgerelateerde zoönosen Abortusgerelateerde zoönosen Overige Ernstig Matig Gering/Matig Gering Aviaire influenza Q-koorts Psittacose Ecthyma (Orf) Runder-tbc Rabiës Campylobacter Overige zoönosen Aanvullende maatregelen Barrièremaatregelen 29 maart

12 Beheersmaatregelen zoönosen Goed geregeld (Technisch, PBM) Draaiboeken + protocollen Instructies Technische voorzieningen Persoonlijke bescherming Adviezen (Organisatorisch, gedrag, gezondheidszorg) Beleid aanvullen + vastleggen Risicogroepen, derden, vaccinaties, PEP, prikaccidenten, bij klachten Beleid jaarlijks evalueren Voorlichting & onderricht (hygiëne) Theorie vs. Praktijk Draagvlak/betrokkenheid nvwa brede instructies/protocollen Geen afwijkingen Toezicht, aanspreken 29 maart

13 Conclusies Matrix goed werkbaar Indeling zoönosen Gewogen/onderbouwde prioritering Opdrachtgever/OR Risico uitgedrukt in objectief getal, maar de beleving van het risico is geheel anders Emoties en zorg meer een plaats geven Wederzijds begrip Beperken onrust/angst Voorkomen van overreacties 29 maart acceptabele beheersing van het risico

Basisinspectiemodule

Basisinspectiemodule Basisinspectiemodule Blootstelling aan biologische agentia Deze BasisInspectieModule (BIM) is opgesteld aan de hand van de stand van de wetenschap en is geschreven voor intern gebruik door de Inspectie

Nadere informatie

NVvA Symposium Blootstelling aan biologische agentia in de vlees-, en vleesverwerkende sector. Vanessa Zaat & Remko Houba

NVvA Symposium Blootstelling aan biologische agentia in de vlees-, en vleesverwerkende sector. Vanessa Zaat & Remko Houba NVvA Symposium 2016 Blootstelling aan biologische agentia in de vlees-, en vleesverwerkende sector Vanessa Zaat & Remko Houba Achtergrond Gedetailleerde RI&E biologische agentia (2012) Ook bij vleessector

Nadere informatie

Huisartsen & Dierenartsen Samen Werken aan Zoönosen & Antibioticareductie. Theo Verheij, huisarts David Speksnijder, dierenarts

Huisartsen & Dierenartsen Samen Werken aan Zoönosen & Antibioticareductie. Theo Verheij, huisarts David Speksnijder, dierenarts Huisartsen & Dierenartsen Samen Werken aan Zoönosen & Antibioticareductie Theo Verheij, huisarts David Speksnijder, dierenarts Disclosure belangen sprekers (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Persoonlijke Beschermingsmiddelen EEN VERPLICHT NUMMER

Persoonlijke Beschermingsmiddelen EEN VERPLICHT NUMMER Persoonlijke Beschermingsmiddelen EEN VERPLICHT NUMMER Wat zijn persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)? Onder persoonlijke beschermingsmiddelen wordt verstaan: uitrusting die bestemd is om door de werknemer

Nadere informatie

Infectieziektebestrijding elke dag anders!

Infectieziektebestrijding elke dag anders! Infectieziektebestrijding elke dag anders! Ronald ter Schegget Arts infectieziekten 29 GGD en Algemene Infectieziekten Bestrijding Surveillance Meldingsplichtige infectieziekten Bron- en contactonderzoek

Nadere informatie

SAMENVATTING UITVOERDER P&O-BELEID, UITVOERDER ARBOBELEID EN LEIDINGGEVENDE INFORDOCUMENT TOOL

SAMENVATTING UITVOERDER P&O-BELEID, UITVOERDER ARBOBELEID EN LEIDINGGEVENDE INFORDOCUMENT TOOL INFORDOCUMENT TOOL SAMENVATTING UITVOERDER P&O-BELEID, UITVOERDER ARBOBELEID EN LEIDINGGEVENDE 1 SAMENVATTING Wat zijn biologische agentia? Biologische agentia zijn levende of niet levende organismen van

Nadere informatie

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD West-Brabant

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD West-Brabant Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD West-Brabant Bezoekdatum: 14 juli 2016 Utrecht Augustus 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3 1.2 Onderzoeksvragen

Nadere informatie

Veilig ruimen van pluimvee bij vogelgriep

Veilig ruimen van pluimvee bij vogelgriep Veilig ruimen van pluimvee bij vogelgriep Deze folder is voor mensen die meewerken aan het ruimen van pluimvee als er vogelgriep is. Het gaat over beschermende maatregelen die jezelf kan nemen bij vogelgriep.

Nadere informatie

Risicobeoordeling biologische agentia. Christian Schumacher Directeur Toxicure en Toxicoloog & Arbeidshygiënist bij Arbo Unie

Risicobeoordeling biologische agentia. Christian Schumacher Directeur Toxicure en Toxicoloog & Arbeidshygiënist bij Arbo Unie Risicobeoordeling biologische agentia Christian Schumacher Directeur Toxicure en Toxicoloog & Arbeidshygiënist bij Arbo Unie Inhoud Arbeitsschutz - het Duits systeem van arbeidshygiëne Het begin van `Arbeiterschutz

Nadere informatie

Tele-ARENA (Telefonisch Aangenaam Refereren En Netwerken AMPHI) Zoönose onderzoek

Tele-ARENA (Telefonisch Aangenaam Refereren En Netwerken AMPHI) Zoönose onderzoek Tele-ARENA (Telefonisch Aangenaam Refereren En Netwerken AMPHI) Zoönose onderzoek Alma Tostmann Epidemioloog @ Academische Werkplaats AMPHI Afdeling Eerstelijnsgeneeskunde, Radboud universitair medisch

Nadere informatie

Meten van micro-organismen bij binnenmilieu-klachten in kantoren

Meten van micro-organismen bij binnenmilieu-klachten in kantoren Meten van micro-organismen bij binnenmilieu-klachten in kantoren Diny van Faassen, RAH/BVF Ineke Thierauf, AH/bestuurslid ISAQ-nl NVVA-symposium, 14-4-2016 biosafety consult Inhoud presentatie 1. Aanleiding

Nadere informatie

OVERZICHT VERPLICHTINGEN

OVERZICHT VERPLICHTINGEN INFORDOCUMENT TOOL OVERZICHT VERPLICHTINGEN 1 ARBOCATALOGUS BIOLOGISCHE AGENTIA OVERZICHT VERPLICHTINGEN 1. Beoordeel de risico s van blootstelling aan biologische agentia in de (verdiepende) RI&E. Algemene

Nadere informatie

Verschillen en overeenkomsten Keurmerk kinderboerderijen vs. Goed voor Elkaar / Prima voor Elkaar

Verschillen en overeenkomsten Keurmerk kinderboerderijen vs. Goed voor Elkaar / Prima voor Elkaar Verschillen en overeenkomsten Keurmerk kinderboerderijen vs. / Prima voor In dit overzicht zijn de criteria uit het Keurmerk Kinderboerderijen per hoofdstuk weergegeven. Aangegeven is welke criteria ook

Nadere informatie

Hoe groot is het probleem? Om welke stoffen gaat het? Wat zegt de wet er over?

Hoe groot is het probleem? Om welke stoffen gaat het? Wat zegt de wet er over? Samenvatting Dossier Biologische agentia Wat zijn biologische agentia? Definitie Het begrip biologische agentia omvat: kleine levende organismen (bijvoorbeeld bacteriën of schimmels) materiaal van biologische

Nadere informatie

Margriet Tensen 3 november 2012

Margriet Tensen 3 november 2012 Margriet Tensen 3 november 2012 Kernactiviteit: Het voorkomen van besmetting van patiënten en medewerkers, door initiëren, coördineren, bewaken en evalueren van infectiepreventiebeleid. Opdrachtgevers:

Nadere informatie

De ri&e en het plan van aanpak

De ri&e en het plan van aanpak De ri&e en het plan van aanpak Door: Jaap Bijl (Bijl Opleiding en Advies) 0. Inhoud 1. Samenvatting 2. Wettelijke grondslag 3. Wat is een ri&e en pva? 4. Waarom een ri&e? 5. Waar leidt een ri&e toe? 6.

Nadere informatie

Ziek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V.

Ziek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V. Ziek van water? Verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie biologische agentia bij het werken met proceswater binnen Vlisco Netherlands B.V. Man-So Wong Maart 2014 Opbouw presentatie Aanleiding Onderzoeksvraag

Nadere informatie

SAMENVATTING MEDEWERKER

SAMENVATTING MEDEWERKER INFORDOCUMENT TOOL SAMENVATTING MEDEWERKER 1 ARBOCATALOGUS BIOLOGISCHE AGENTIA SAMENVATTING MEDEWERKER SAMENVATTING Wat zijn biologische agentia? Biologische agentia zijn levende of niet levende organismen

Nadere informatie

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Kennemerland

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Kennemerland Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Kennemerland Bezoekdatum: 28 juli 2016 Utrecht Augustus 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3 1.2 Onderzoeksvragen

Nadere informatie

Keurmerk Zoönosen Vergroot bewustwording dierhouder

Keurmerk Zoönosen Vergroot bewustwording dierhouder Keurmerk Zoönosen Vergroot bewustwording dierhouder 10e Nationale Symposium Zoönosen, RIVM Bilthoven 1 december 2016 Carlijn ter Bogt-Kappert Even voorstellen.. In 2012 afgestudeerd Wageningen Universiteit

Nadere informatie

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Rotterdam-Rijnmond

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Rotterdam-Rijnmond Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Rotterdam-Rijnmond Bezoekdatum: 7 juli 2016 Utrecht augustus 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3

Nadere informatie

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Hollands Midden

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Hollands Midden Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Hollands Midden Bezoekdatum: 1 juni 2016 Utrecht juli 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3 1.2 Onderzoeksvragen

Nadere informatie

Raadsinformatiebrief

Raadsinformatiebrief Raadsinformatiebrief Van: J.P. Ragetlie Aan: de leden van de Gemeenteraad Datum: 6 maart 2012 Onderwerp: Jaarcijfers GGD Infectieziektebestrijding Steller: Wil Evers Nr.: RIB-JR-1209 Geachte heer, mevrouw,

Nadere informatie

Infectieziektebestrijding en de rol van arboprofessionals

Infectieziektebestrijding en de rol van arboprofessionals Infectieziektebestrijding en de rol van arboprofessionals Karin Heimeriks, Arbeidshygiënist, Centrum Infectieziektebestrijding, RIVM 1 14 april 2011 Wat kunnen jullie verwachten? Infectieziektebestrijding

Nadere informatie

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Gelderland-Zuid

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Gelderland-Zuid Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Gelderland-Zuid Bezoekdatum: 29 juni 2016 Utrecht juli 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3 1.2 Onderzoeksvragen

Nadere informatie

Dierziekten en plantenziekten

Dierziekten en plantenziekten Dierziekten en plantenziekten dierziekten maatregelen bij milieu-incidenten, zie het schema milieu maatregel instantie wettelijke basis toelichting 1. informatie 1a. informatie aan overheid 1a1. melding

Nadere informatie

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Drenthe

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Drenthe Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Drenthe Bezoekdatum: 21 juli 2016 Utrecht Augustus 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3 1.2 Onderzoeksvragen

Nadere informatie

Veilig en gezond werken in de diervoederindustrie

Veilig en gezond werken in de diervoederindustrie Veilig en gezond werken in de diervoederindustrie Veilig en gezond werken in de diervoederindustrie Werk in de diervoedersector is niet altijd vrij van gevaren en risico s. Voor de veiligheid en gezondheid

Nadere informatie

Arbocatologus Biologische agentia. Dr. Jaap Maas Bedrijfsarts-Epidemioloog

Arbocatologus Biologische agentia. Dr. Jaap Maas Bedrijfsarts-Epidemioloog Arbocatologus Biologische agentia Dr. Jaap Maas Bedrijfsarts-Epidemioloog Affluenza affluenza, n. a painful, contagious, socially transmitted condition of overload, debt, anxiety and waste resulting from

Nadere informatie

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Zuid Limburg

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Zuid Limburg Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Zuid Limburg Bezoekdatum: 5 juli 2016 Utrecht juli 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3 1.2 Onderzoeksvragen

Nadere informatie

Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA)

Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) MKZ, AI, KVP, AVP Pagina: 1 van 6 Opgesteld door: Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde (KNMvD) Goedgekeurd door: Bestuur KNMvD Drs. D.Willink, voorzitter Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit

Nadere informatie

Claim! Amerikaanse toestanden

Claim! Amerikaanse toestanden Claim! Amerikaanse toestanden Perspectief van de arbeidshygiënist Deventer, 25 april 2012 Rob Snippe, gecertificeerd arbeidshygiënist Arbeidshygiëne Arbeidshygiëne is de toegepaste wetenschap, welke zich

Nadere informatie

De waarde van een TRA voor het laboratorium. Introductie + Onderwerpen

De waarde van een TRA voor het laboratorium. Introductie + Onderwerpen De waarde van een TRA voor het laboratorium Risicomanagement voor het lab Joost van Doorn Introductie + Onderwerpen De waarde van een TRA voor het laboratorium VAPRO versterkt en ontwikkelt het menselijk

Nadere informatie

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Flevoland

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Flevoland Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Flevoland Bezoekdatum: 16 juni 2016 Utrecht juli 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3 1.2 Onderzoeksvragen

Nadere informatie

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Hart van Brabant

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Hart van Brabant Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Hart van Brabant Bezoekdatum: 14 juli 2016 Utrecht augustus 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3 1.2

Nadere informatie

arboregelgeving Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbowet

arboregelgeving Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbowet Informatiebron Arbo-aspecten bij het gebruiken van biomassa voor energie-opwekking arbo-regelgeving Arbowet De regelgeving op het gebied van arbeidsomstandigheden is vastgelegd in de Arbeidsomstandighedenwet,

Nadere informatie

Risico-inventarisatie & evaluatie

Risico-inventarisatie & evaluatie Risico-inventarisatie & evaluatie Dit is een uitgave van: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Postbus 1 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl September 2013 Deze brochure is ontwikkeld door het voormalig

Nadere informatie

Arbeidshygiënisten een belangrijke schakel in het voorkomen van beroepsziekten

Arbeidshygiënisten een belangrijke schakel in het voorkomen van beroepsziekten Arbeidshygiënisten een belangrijke schakel in het voorkomen van beroepsziekten Actieplan Nederlandse Vereniging van Arbeidshygiëne. Een uitnodiging tot samenwerking. Kennis Meten Maatregelen Het aantal

Nadere informatie

Biologische agentia. in de pluimveeverwerkende industrie

Biologische agentia. in de pluimveeverwerkende industrie Biologische agentia in de pluimveeverwerkende industrie Wat zijn Biologische agentia? Biologische agentia is een verzamelnaam voor allerlei micro-organismen. Denk aan bacteriën, virussen, parasieten en

Nadere informatie

Sessie 2 RI&E en Plan van aanpak. Wendy Roescher

Sessie 2 RI&E en Plan van aanpak. Wendy Roescher Sessie 2 RI&E en Plan van aanpak Wendy Roescher 06-525 99 066 RI&E Risico Factoren in arbeidssituatie die kunnen leiden tot gezondheidsschade of letsel Inventariseren Risico s eigen werknemers en derden

Nadere informatie

Infectieziekten en werk een bij U gekende relatie? Harry ( H.P.J.) Stinis, bedrijfsarts NCvB Invitational Conference 22 september 2009

Infectieziekten en werk een bij U gekende relatie? Harry ( H.P.J.) Stinis, bedrijfsarts NCvB Invitational Conference 22 september 2009 Lyme Pandemie MRSA Legionella TBC Griep Hepatitis B Infectieziekten en werk een bij U gekende relatie? Noro Hepatitis A Schimmels Verkoud- heid Vaccinaties Harry ( H.P.J.) Stinis, bedrijfsarts NCvB Invitational

Nadere informatie

Voorbeeld-RI&E, met Plan van Aanpak (met dank aan ArboUnie Noordwest Nederland)

Voorbeeld-RI&E, met Plan van Aanpak (met dank aan ArboUnie Noordwest Nederland) Voorbeeld-RI&E, met (met dank aan ArboUnie Noordwest Nederland) De rapportage van een RI&E vindt meestal plaats in tabelvorm. Hierin komen de volgende onderdelen voor: Het onderwerp waar het risico betrekking

Nadere informatie

Veilig, gezond en prettig werken tot 70 jaar. Hoe ga jij / wij daar mee helpen? Patty Peeters en Huib Arts

Veilig, gezond en prettig werken tot 70 jaar. Hoe ga jij / wij daar mee helpen? Patty Peeters en Huib Arts Veilig, gezond en prettig werken tot 70 jaar Hoe ga jij / wij daar mee helpen? Patty Peeters en Huib Arts 1 Ambitieniveau van deze sessie: We zetten samen op een rij: Wat is daarvoor nodig? Welke informatie

Nadere informatie

GAP ANALYSE INFORDOCUMENT TOOL. Een GAP analyse geeft het verschil ( gap ) aan tussen de huidige en gewenste situatie.

GAP ANALYSE INFORDOCUMENT TOOL. Een GAP analyse geeft het verschil ( gap ) aan tussen de huidige en gewenste situatie. INFORDOCUMENT TOOL GAP ANALYSE Een GAP analyse geeft het verschil ( gap ) aan tussen de huidige en gewenste. 1 Algemene aspecten 1. Er is een (verdiepende) RI&E biologische agentia. Er is een functie-gevarenmatrix..

Nadere informatie

DE ARBOCATALOGUS. Veilig en gezond werken in de installatie en isolatiebranches

DE ARBOCATALOGUS. Veilig en gezond werken in de installatie en isolatiebranches DE ARBOCATALOGUS Veilig en gezond werken in de installatie en isolatiebranches Introductie Martijn van Amelsfort Arbeidshygiënist en Hoger Veiligheidskundige Inhoudsdeskundige werknemersvertegenwoordiging

Nadere informatie

Papegaaienziekte. (Psittacose) Informatie over de ziekte en de procedures van de NVWA voor vogelhouders en -handelaren

Papegaaienziekte. (Psittacose) Informatie over de ziekte en de procedures van de NVWA voor vogelhouders en -handelaren Papegaaienziekte (Psittacose) Informatie over de ziekte en de procedures van de NVWA voor vogelhouders en -handelaren Papegaaienziekte bij dieren De bacterie Chlamydia psittaci veroorzaakt papegaaienziekte

Nadere informatie

Aan de slag met RI&E RI& onderdeel Preventiebeleid. Waar ik kort over kan zijn

Aan de slag met RI&E RI& onderdeel Preventiebeleid. Waar ik kort over kan zijn Aan de slag met RI&E Als onderdeel van het Preventiebeleid Marco Sikkel (CAOP) m.sikkel@caop.nl /06-51293568 RI& onderdeel Preventiebeleid 1.Het inventariseren en evalueren van de veiligheids- en gezondheidsrisico

Nadere informatie

PLANTAARDIGE MATERIALEN EN ALLERGISCHE REACTIES

PLANTAARDIGE MATERIALEN EN ALLERGISCHE REACTIES PLANTAARDIGE MATERIALEN EN ALLERGISCHE REACTIES Gezondheidsrisico s kunnen ontstaan door contact met planten (sap, steel, bladeren, bloem, stuifmeel of pollen, etc.) en zaden (bijvoorbeeld wortelzaden).

Nadere informatie

BIoLoGIscHE AGENTIA. in de pluimveeverwerkende industrie. biologische agentia brochure.indd :51

BIoLoGIscHE AGENTIA. in de pluimveeverwerkende industrie. biologische agentia brochure.indd :51 BIoLoGIscHE AGENTIA in de pluimveeverwerkende industrie biologische agentia brochure.indd 1 26-05-15 10:51 WAT zijn BIoLoGIscHE AGENTIA? biologische agentia brochure.indd 2 26-05-15 10:51 Biologische agentia

Nadere informatie

Invloed op arborisico s

Invloed op arborisico s Invloed op arborisico s Wettelijk kader en overleg Simon Troost Korte quiz Mag elke werknemer of alleen een specialist de RI&E uitvoeren? Moet de werkgever in geval van verzuim het advies van een bedrijfsarts

Nadere informatie

Risicoperceptie en -communicatie. Tjabe Smid KLM arbo services VU medisch centrum

Risicoperceptie en -communicatie. Tjabe Smid KLM arbo services VU medisch centrum Risicoperceptie en -communicatie Tjabe Smid KLM arbo services VU medisch centrum Inhoud I Belang van risicocommunicatie II Risicoperceptie III Rollen en context IV Risicocommunicatie 28 april 2005 NVvA

Nadere informatie

Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E)

Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) WHITEPAPER Een introductie op de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) 2 Wettelijk kader De Arbowet stelt een Risico Inventarisatie &

Nadere informatie

DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT,

DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT, MINISTERIE VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT Regeling van de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit van 2009, TRCJZ/2009/ houdende een vaccinatiecampagne ter bestrijding van Q-koorts

Nadere informatie

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Haaglanden

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Haaglanden Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Haaglanden Bezoekdatum: 8 juni 2016 Utrecht juli 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3 1.2 Onderzoeksvragen

Nadere informatie

Zicht op Q-koorts. Kernboodschap

Zicht op Q-koorts. Kernboodschap Zicht op Q-koorts Deze informatie is tot stand gekomen in samenwerking met het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu), diverse organisaties en beroepsgroepen. 1 Kernboodschap Q-koorts kunt

Nadere informatie

Memo. Vragen gemeenteraadsfractie Partij voor de Dieren. aan

Memo. Vragen gemeenteraadsfractie Partij voor de Dieren. aan Memo aan onderwerp van directie afdeling telefoon datum Raadsfractie Partij voor de Dieren Vragen Partij voor de Dieren n.a.v. Regionaal risicoprofiel De burgemeester mo Veiligheid en wijken 0182-588725

Nadere informatie

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij Dienst Gezondheid en Jeugd

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij Dienst Gezondheid en Jeugd Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij Dienst Gezondheid en Jeugd Bezoekdatum: 7 juli 2016 Utrecht juli 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding en belang 3

Nadere informatie

Intensieve veehouderij en. hoe groot zijn de risico s? HWA Jans, arts Maatschappij en Gezondheid, profiel medische milieukunde en chemicus

Intensieve veehouderij en. hoe groot zijn de risico s? HWA Jans, arts Maatschappij en Gezondheid, profiel medische milieukunde en chemicus Intensieve veehouderij en gezondheid hoe groot zijn de risico s? HWA Jans, arts Maatschappij en Gezondheid, profiel medische milieukunde en chemicus 14 februari 2012 Historie 1997/98: varkenspest: virus

Nadere informatie

Biologische agentia bij waterschappen. Algemene inleiding

Biologische agentia bij waterschappen. Algemene inleiding Biologische agentia bij waterschappen Algemene inleiding Afbakening van de Toolboxmeeting Definities (toolbox, onderwerp)..... Doel / doelgroep......... Afbakening........... Tijdsduur en frequentie......

Nadere informatie

H y g i ë n e r i c h t l i j n e n. Evenementen met dieren

H y g i ë n e r i c h t l i j n e n. Evenementen met dieren H y g i ë n e r i c h t l i j n e n Evenementen met dieren Versie 1.0 - augustus 2016 Zijn er dieren op het evenement? Dan kunnen er extra risico s zijn. Dieren kunnen namelijk allerlei ziekteverwekkers

Nadere informatie

Omgaan met biologische agentia

Omgaan met biologische agentia Omgaan met biologische agentia Hoe omgaan met BA Werknemer Werkgever Instructie Procedure Besmettingswijze Besmettingsincident Informatie (RA) Communicatie Hygiëne-voorzieningen PBM BA Gezondheidstoezicht

Nadere informatie

Mirjam de Groot STIGAS 2018

Mirjam de Groot STIGAS 2018 Hoe pak ik dat aan? Voorkom contact tussen de werkenden in het groen en de teek Mirjam de Groot STIGAS 2018 Mcg.de.groot@stigas.nl Foto M. Montizaan Inhoud Onderzoek teken, tekenbeten en de ziekte van

Nadere informatie

Biologische agen-a. Presenta(e in het kader van de Handreiking Biologische Agen(a SW Mei 2015

Biologische agen-a. Presenta(e in het kader van de Handreiking Biologische Agen(a SW Mei 2015 Biologische agen-a Presenta(e in het kader van de Handreiking Biologische Agen(a SW Mei 2015 kadering Toelich(ng op de (ARBO)handreiking Beoordeling en beheersing werksitua(es (stappenplan) Voorbeelden

Nadere informatie

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Rotterdam-Rijnmond

Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Rotterdam-Rijnmond Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Spon Rapport van het follow-up onderzoek naar de algemene infectieziektebestrijding bij GGD Rotterdam-Rijnmond Bezoekdatum:

Nadere informatie

Voorbeeld-RI&E, met Plan van Aanpak (met dank aan ArboUnie Noordwest Nederland)

Voorbeeld-RI&E, met Plan van Aanpak (met dank aan ArboUnie Noordwest Nederland) Voorbeeld-RI&E, met (met dan aan ArboUnie Noordwest Nederland) De rapportage van een RI&E vindt meestal plaats in tabelvorm. Hierin omen de volgende onderdelen voor: Het onderwerp waar het risico betreing

Nadere informatie

Campylobacter vanuit een beleidsmatig VWS perspectief

Campylobacter vanuit een beleidsmatig VWS perspectief Campylobacter vanuit een beleidsmatig VWS perspectief Gijs Theunissen Coördinator voedselveiligheid Directie Voeding, Gezondheidsbescherming en Preventie Inhoud Verantwoordelijkheidsverdeling VWS EZ voedselveiligheid

Nadere informatie

Welkom bij de Arbomiddag voor de Vleessectoren de Vleeswarenindustrie

Welkom bij de Arbomiddag voor de Vleessectoren de Vleeswarenindustrie Welkom bij de Arbomiddag voor de Vleessectoren de Vleeswarenindustrie Arbomiddag 10 november 2015 te Bilthoven Programma: 13.30u Ontvangst 13.45u Welkom en opening door Kees Hoendervangers (Sociaal Secretaris)

Nadere informatie

Risico beheersing. Joeke Nijboer. Exotische diervoeding Plaagdierbestrijding Veiligheid www.nijboerconsultancy.nl

Risico beheersing. Joeke Nijboer. Exotische diervoeding Plaagdierbestrijding Veiligheid www.nijboerconsultancy.nl Risico beheersing Joeke Nijboer Exotische diervoeding Plaagdierbestrijding Veiligheid www.nijboerconsultancy.nl Wat is risico beheersing? Wikipedia: Risico beheersing is een continu proces dat ten aanzien

Nadere informatie

Veilig en gezond werken

Veilig en gezond werken Krab en Bijt Nederlandse Vereniging van Dierentuinen Postbus 15458 1001 ML Amsterdam 020 5246080 Info@nvddierentuinen.nl Nummer P 3 Pagina 2 van 5 Krab- en bijt 1. Inleiding Dit protocol is opgesteld om

Nadere informatie

Veehouderij & Gezondheid stand van zaken onderzoek oktober 2015. Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid

Veehouderij & Gezondheid stand van zaken onderzoek oktober 2015. Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid Veehouderij & Gezondheid stand van zaken onderzoek oktober 2015 Renske Nijdam Adviseur milieu & gezondheid 20 oktober 2015 Danielle van Oudheusden Arts M&G, Infectieziektebestrijding GGD Brabant-Zuidoost

Nadere informatie

Datum Uw kenmerk Ons kenmerk 23 mei 2015 HA /01

Datum Uw kenmerk Ons kenmerk 23 mei 2015 HA /01 Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid t.a.v. Dr. mr. L.F. Asscher, minister Postbus 90801 2509 LV Den Haag Datum Uw kenmerk Ons kenmerk 23 mei 2015 HA 230515/01 Onderwerp Stelsel arbeidsgerelateerde

Nadere informatie

Handhaving REACH bij de Inspectie SZW

Handhaving REACH bij de Inspectie SZW Handhaving REACH bij de Inspectie SZW Hoe past REACH binnen het Arbobeleid van bedrijven? Renske Beetstra Handhaving REACH (en CLP) Inspectie SZW: professionele gebruikers van stoffen en mengsels ILT:

Nadere informatie

Rimke Kerkhoff. Arbo Unie Arbeidshygiënist Hoger Veiligheidskundige Vakgroepleider AH

Rimke Kerkhoff. Arbo Unie Arbeidshygiënist Hoger Veiligheidskundige Vakgroepleider AH Rimke Kerkhoff Arbo Unie Arbeidshygiënist Hoger Veiligheidskundige Vakgroepleider AH Delen professionele en persoonlijke passie? IGNITE Delen professionele zorg? Privacy binnen de arbeidshygiëne Achtergrond

Nadere informatie

Voorbereid zijn op zoönosen: lessen van de H7N7 uitbraak

Voorbereid zijn op zoönosen: lessen van de H7N7 uitbraak Voorbereid zijn op zoönosen: lessen van de H7N7 uitbraak Marion Koopmans Professor of public health virology Ede, October 0 Mensen en vogelgriep: een zeldzame gebeurtenis Virus infectie aangetoond H7N

Nadere informatie

Gezond & veilig werken in kleinschalige zorgvoorzieningen dát maakt zorg beter

Gezond & veilig werken in kleinschalige zorgvoorzieningen dát maakt zorg beter Gezond & veilig werken in kleinschalige zorgvoorzieningen dát maakt zorg beter De Inspectie SZW 1 inspecteerde van maart 2011 tot en met februari 2012 zorgboerderijen en andere kleinschalige zorgvoorzieningen.

Nadere informatie

REACH en ARBO Hoe implementeer ik REACH in arbeidsomstandigheden? Diana Martens Projectleider Renske Beetstra Specialist Diana Martens, Inspectie SZW

REACH en ARBO Hoe implementeer ik REACH in arbeidsomstandigheden? Diana Martens Projectleider Renske Beetstra Specialist Diana Martens, Inspectie SZW REACH en ARBO Hoe implementeer ik REACH in arbeidsomstandigheden? Diana Martens Projectleider Renske Beetstra Specialist Inhoud 1. Verplichtingen REACH Eindgebruiker 2. Relatie REACH en ARBO-wetgeving

Nadere informatie

KIEPAUTO S. Maatregelen

KIEPAUTO S. Maatregelen KIEPAUTO S Wettelijke grondslag De maatregelen beschrijven op welke wijze werkgevers en werknemers invulling kan geven aan de wettelijke bepalingen uit de Arbowet. Valgevaar Arbobesluit Artikel 3.16 lid

Nadere informatie

Hygiënisch werken Grote pluimveeslachthuizen

Hygiënisch werken Grote pluimveeslachthuizen De NVWA heeft het toezicht op pluimveeslachthuizen aangescherpt. De naleefmonitor geeft de naleving van de regels weer op het gebied van hygiënisch werken bij grote pluimveeslachthuizen. Daar wordt 99,9%

Nadere informatie

... Think safety! Werken met. Gevaarlijke stoffen. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid

... Think safety! Werken met. Gevaarlijke stoffen. VGM Algemeen. Milieu. Gezondheid. Veiligheid ... Think safety! Werken met VGM Algemeen Milieu Gezondheid Veiligheid 1 Werken met Gasunie is een van de grootste gasinfrastructuurbedrijven in Europa. Veiligheid heeft binnen ons bedrijf de hoogste prioriteit;

Nadere informatie

Welzijnsbeleid - Risicoanalyse

Welzijnsbeleid - Risicoanalyse Welzijnsbeleid - Risicoanalyse Infodocument Welzijnsbeleid - Risicoanalyse 1 Wettelijke aspecten Elke werkgever moet zorgdragen voor het uitschakelen van gevaarlijke arbeidsomstandigheden. Hij dient de

Nadere informatie

Invloed op arborisico s

Invloed op arborisico s Invloed op arborisico s Wettelijk kader en overleg Simon Troost S.Troost (2019) 1 1 Ik ben Simon Troost 17 jaar trainer medezeggenschap Technische achtergrond en A&O psycholoog Specialisatie: alles wat

Nadere informatie

Leven lang lekker werken 8 april 2013 Duurzame inzetbaarheid bij een afval-energiecentrale

Leven lang lekker werken 8 april 2013 Duurzame inzetbaarheid bij een afval-energiecentrale Leven lang lekker werken 8 april 2013 Duurzame inzetbaarheid bij een afval-energiecentrale Aanleiding Stijging pensioenleeftijd van 62 naar 65+ Stijgende gemiddelde leeftijd Lange dienstverbanden Eenzijdige

Nadere informatie

Zoönose in aantocht! Help, wat nu?

Zoönose in aantocht! Help, wat nu? Zoönose in aantocht! Help, wat nu? 12 Juni 2014 Arjen van de Giessen, Kitty Maassen, mede namens de leden van het SOZ Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie

Algemeen Aangemaakt: Documentbeheerders. Beoordeling. Opmerkingen. Hyperlinks (migratiegebruiker) (Timmermans, Manon)

Algemeen Aangemaakt: Documentbeheerders. Beoordeling. Opmerkingen. Hyperlinks (migratiegebruiker) (Timmermans, Manon) Algemene voorzorgsmaatregelen H&I (V&V 7918) v. 2, te gebruiken tot 24 uur na 28-11-2016 Map: Zuyderland\Care\Zuyderland Care (V&V) Titel: Algemene voorzorgsmaatregelen H&I (V&V 7918) Versie: 2 Status:

Nadere informatie

Toolbox PBM. Persoonlijke Beschermingsmiddelen

Toolbox PBM. Persoonlijke Beschermingsmiddelen Toolbox PBM Persoonlijke Beschermingsmiddelen In het kader van het project: Duurzaam inzetbaar dakwerk Veilig en gezond op het dak Afspraken Persoonlijke Beschermingsmiddelen Arbocatalogus Platte daken

Nadere informatie

Bureau KAM/Arbo Waternet Deel RI&E Bodem- en Milieu Technologie

Bureau KAM/Arbo Waternet Deel RI&E Bodem- en Milieu Technologie Bureau KAM/Arbo Waternet Deel RI&E Bodem- en Milieu Technologie Datum inspectie mei 2010 Datum rapport 25 mei 2010 Sector Sector O&P/ sector Drinkwater Auditeur Henk Blaauw / Martin Hammer Opsteller Martin

Nadere informatie

VERSLAG INSPECTIEPROJECT WASGOEDKETEN ZORG A 754. Onderwerpen: Biologische agentia, Cytostatica, Fysieke belasting

VERSLAG INSPECTIEPROJECT WASGOEDKETEN ZORG A 754. Onderwerpen: Biologische agentia, Cytostatica, Fysieke belasting VERSLAG INSPECTIEPROJECT WASGOEDKETEN ZORG A 754 Onderwerpen: Biologische agentia, Cytostatica, en Fysieke belasting Inspectieperiode 1 januari 2006 tot en met 30 april 2006 Arnhem, 31 augustus 2006 definitief

Nadere informatie

Biologische agentia en werk Heijermanslezing 9 december 2005 H.P.J. Stinis, bedrijfsarts NCvB

Biologische agentia en werk Heijermanslezing 9 december 2005 H.P.J. Stinis, bedrijfsarts NCvB Biologische agentia en werk Heijermanslezing 9 december 2005 H.P.J. Stinis, bedrijfsarts NCvB Coronel Instituut, Academisch Medisch Centrum Amsterdam Eerzame huisvader EN volksgezondheid in gevaar! 2 Heijermans

Nadere informatie

Celsius Temperatuursnormen vlees tijdens vervoer

Celsius Temperatuursnormen vlees tijdens vervoer Celsius Temperatuursnormen vlees tijdens vervoer Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Celsius Temperatuursnormen vlees tijdens vervoer Datum: September 2008 Versie: extern Auteur: AID Communicatie

Nadere informatie

Informatiemateriaal NORM/LSA

Informatiemateriaal NORM/LSA H2 Informatiemateriaal NORM/LSA HSEQ Werk veilig of werk niet Werkzaamheden mogen pas beginnen na toestemming van Noordgastransport. Lees de werkvergunning nauwkeurig en controleer of de daarin omschreven

Nadere informatie

Peek Bouw & Infra BV. T.a.v. Mevr. N. van Hienen Postbus 250 3990 GB Houten. Betreft: Toetsing RI&E. Geachte mevrouw van Hienen,

Peek Bouw & Infra BV. T.a.v. Mevr. N. van Hienen Postbus 250 3990 GB Houten. Betreft: Toetsing RI&E. Geachte mevrouw van Hienen, Peek Bouw & Infra BV. T.a.v. Mevr. N. van Hienen Postbus 250 3990 GB Houten Betreft: Toetsing RI&E. Geachte mevrouw van Hienen, Op grond van de Arbeidsomstandighedenwet Artikel 5 Risico Inventarisatie

Nadere informatie

De doelstellingen van de Arbowet zijn: het verbeteren van de veiligheid en gezondheid van medewerkers

De doelstellingen van de Arbowet zijn: het verbeteren van de veiligheid en gezondheid van medewerkers 1. Wetgeving 1.1 Arbowet In januari 2007 is de Arbowet 2007 van kracht geworden. Het begrip Arbo staat voor Arbeidsomstandigheden en heeft betrekking op Veiligheid, Gezondheid en Welzijn (VGW). De Arbowet

Nadere informatie

1. Methode van risicoanalyse Matrix risico-inschatting

1. Methode van risicoanalyse Matrix risico-inschatting 1. Methode van risicoanalyse Voor het evalueren van de risico s bestaan er verschillende methodes die, afhankelijk voor het te onderzoeken onderwerp, kunnen gekozen worden. In dit eindwerk is er geopteerd

Nadere informatie

R isico I nventarisatie & E valuatie

R isico I nventarisatie & E valuatie R isico I nventarisatie & E valuatie Nationaal Hepatitis Centrum Stationsplein 8 3818 LE Amersfoort tel: 033 4220980 fax: 033 4220983 email: info@hepatitis.nl www.hepatitis.nl augustus 2005 1 Risico inventarisatie

Nadere informatie

03-12-2018 (max 4 jaar na datum goedkeurig)

03-12-2018 (max 4 jaar na datum goedkeurig) CUMELA, Transport en Logistiek MKZ, KVP, AI Pagina: 1 van 6 Opgesteld door: CUMELA En Transport en Logistiek Goedgekeurd door: CUMELA Transport en Logistiek se Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) Inspecteur-generaal

Nadere informatie

Toetsing RI&E 2010/2011

Toetsing RI&E 2010/2011 Arbo Unie B.V. Harderwijkweg 7a Postbus 206 2800 AE Gouda T (0182) 59 60 34 F (0182) 59 60 80 www.arbounie.nl Basisschool Essesteijn Toetsing RI&E 2010/2011 Datum: 5 april 2011 Onderwerp: Essesteijn Toetsing

Nadere informatie

Rapportage van de Raad van Advies voor de onafhankelijke risicobeoordeling Voedsel en Waren Autoriteit over het jaar 2011

Rapportage van de Raad van Advies voor de onafhankelijke risicobeoordeling Voedsel en Waren Autoriteit over het jaar 2011 Rapportage van de Raad van Advies voor de onafhankelijke risicobeoordeling Voedsel en Waren Autoriteit over het jaar 2011 INLEIDING De Raad van Advies voor de onafhankelijke risicobeoordeling Voedsel en

Nadere informatie

Holland Solar heet u welkom. Veilig werken op daken. Solar Solu(ons 2015

Holland Solar heet u welkom. Veilig werken op daken. Solar Solu(ons 2015 Holland Solar heet u welkom Veilig werken op daken Solar Solu(ons 2015 Veilig werken op daken ernst van tongeren directeur/eigenaar ID energie bestuurslid Holland Solar assessor Kenteq ( SEI erkenning

Nadere informatie

Schoonmaak, gedrag en hygiëne

Schoonmaak, gedrag en hygiëne Schoonmaak, gedrag en hygiëne René Bakker, Accountmanager bij Hago Food & Industry r.bakker@hago.nl of 06-20136745 of https://www.linkedin.com/in/renebakkervught/ Agenda 1. Introductie 3. Elementen voor

Nadere informatie