Banaba in buitengewoon onderwijs

Transcriptie

1 Banaba in buitengewoon onderwijs KHLeuven

2 aangename KENNISMAKING Hallo! Misschien kennen we mekaar al, of misschien nog niet, maar één ding is zeker: heb je plannen om verder of bij te studeren, dan zit je goed bij de KHLeuven. In deze brochure maak je alvast kennis met ons uitgebreide aanbod aan vorming en opleidingen rond buitengewoon onderwijs en inclusie: de banaba buitengewoon onderwijs, het postgraduaat School voor Allen, permanente vorming en flexibele trajecten. Je komt alles te weten over onze passies (praktijk!), onze lesprogramma s (flexibel!) en onze studentenbegeleiding (persoonlijk!). Voor de rest heten we je van harte welkom op onze infodagen, op onze website ( en in levende lijve op onze hoge school. Tot gauw? 2

3 1 Banaba buitengewoon onderwijs Waarom zou je? Heb jij net je eerste diploma hoger onderwijs op zak? Of ben je misschien pas gestart in het buitengewoon onderwijs als GON-begeleider of klastitularis? Maak je deel uit van een zorg- of begeleidingsteam in het gewoon onderwijs? Of wil je je vakgebied uitbreiden in een interdisciplinaire context? Aan de KHLeuven verdiept een vast team van lectoren zich voortdurend in diversiteit in het onderwijs. Bovendien werd er een gespecialiseerd Kenniscentrum van inclusie, zorg en leerlingenbegeleiding in het buitengewoon onderwijs ontwikkeld. Buitengewoon én inclusief In de banaba buitengewoon onderwijs staat de aanpak van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften centraal, in het buitengewoon én regulier onderwijs. Doorheen alle modules komen voorbeelden uit beide contexten aan bod, onder het motto special education is a service, not a place. Wil jij je beter kunnen inleven in de leefwereld van kinderen en jongeren die het moeilijk hebben om hun plekje te vinden op school? Zou je graag beter willen inspelen op hun vele talenten, leerstijlen en leervragen? Zelfs wanneer die specifiek en complex zijn? Dan is de bachelor-nabachelor buitengewoon onderwijs zeker wat voor jou! 3

4 2 Doelgroep & Praktijk Wie mag de opleiding banaba: buitengewoon onderwijs starten? 1. Je hebt een diploma leraar en wil in het buitengewoon onderwijs werken, of als GON- of IONleerkacht ondersteuning bieden in het gewoon onderwijs (ondersteunende leerkracht bij inclusie). 2. Je werkt als leraar in het buitengewoon onderwijs of als GON- of ION-begeleider, zorgcoördinator of GOK-leerkracht (gelijke onder wijskansen) in het gewoon onderwijs. 3. Je hebt geen lerarendiploma, maar wel een ander bachelor diploma en bent bereid stage te lopen in het buiten gewoon onderwijs of inclusie.* 4. Je hebt geen lerarendiploma, maar bent wel tewerk gesteld in het buitengewoon onderwijs.* * Je volgt in dit geval ook een extra module Leraar worden om je didactische vaardigheden als leerkracht te ontwikkelen. Stage of werkplekleren? Deze opleiding kan je voltijds (één academiejaar) of deeltijds (twee academiejaren) volgen. Werk je nog niet in het buitengewoon onderwijs of als ondersteuner in het gewoon onderwijs? Dan gaan we met jou op zoek naar een praktijkcontext (stage) die bij je past. In het andere geval ontwikkel je je nieuwe competenties op je huidige werkplek (werkplekleren). De theorie krijg je van gespecialiseerde lectoren en ervaringsdeskundigen. Maar we vinden het bijzonder belangrijk dat deze banaba nauw bij de praktijk aansluit. Een mentor op school en/of een stagebegeleider van de hogeschool zullen/zal je dan ook intensief coachen. De stage en het werkplekleren zijn voor een groot deel geïntegreerd in de modules. Nieuwe kennis pas je meteen toe op je eigen praktijkplek. Tegelijk leent deze aanpak zich ook tot praktijkonderzoek en zelfevaluatie. Zo ontwikkel je een kritische, onderzoekende houding om je vaardigheden voortdurend te verbeteren. 4

5 3 Competenties & evaluatie Competentieontwikkeling Leerlingen met specifieke leervragen hebben nood aan leerkrachten met specifieke onderwijscompetenties. Deze speciale vaardig heden vormen de bouwstenen van je opleiding. Vanuit verschillende taken en contexten werken we onafgebroken aan de ontwikkeling van je competenties als leraar buitengewoon onderwijs en specifieke toepassingsdomeinen. Permanente evaluatie Aan elke module zijn opdrachten verbonden. Op die manier kunnen we jouw evolutie continu opvolgen. Dat gebeurt aan de hand van persoonlijke en groepstaken, voorbereidingen van hoor- en werkcolleges, het verwerken van de leerstof en je competenties omzetten in de praktijk (stage of werkplek) Meer info over de afzonderlijke opleidingsonderdelen en de onderliggende competenties (clusters) vind je in de opleidingstabellen op pag. 10 en 11. 5

6 4 Programma Gemeenschappelijke vakken Planmatig werken aan leren en ontwikkelen vormt de rode draad doorheen de opleiding. In vier modules doorloop je alle facetten van het planmatig handelen: Je leert handelingsgericht met diagnostiek om te gaan via observaties, activiteiten en overleg. Je leert individuele doelen te selecteren en te integreren in de groepsgerichte aanpak van de klas. Je leert een aangepaste leerlijn te ontwerpen voor individuele leerlingen of een groep en stil te staan bij het effect van je aanpak. Bij dat alles vertrek je voortdurend van de mogelijkheden en talenten van de leerlingen, wat ook hun beperkingen zijn. Maar een planmatige aanpak werkt alleen binnen een ruimer netwerk van collega s en ouders. Je leert daarom ook hoe je een duurzame en collegiale samenwerking met ouders uitbouwt. Als leerkracht of ondersteuner in het onderwijs kan je rol in de toekomst overigens ook veranderen. Samen bekijken we hoe het buitengewoon onderwijs in binnen- en buitenland beweegt. Tot slot nemen we iedereen mee doorheen het traject van leerlingen met sociaal-emotionele ondersteuningsvragen. Leerlingen met autisme en leerlingen met ernstige gedrags- of emotionele problemen krijgen bijzondere aandacht. 6

7 Keuzevakken Naast de gemeenschappelijke modules, kies je zelf een aantal modules die aansluiten bij jouw persoonlijke opleidingsbehoeften: je maakt een keuze uit speciefieke ondersteuningsvragen en -methodieken. Vervolgens kies je in de module functiebeperkingen en/of cognitieve vragen voor leerlingen met een auditieve, visuele of motorische beperking, of je kiest voor de andere groep leerlingen uit het vorige keuzetraject. Ook je stage of praktijkcontext bepaal je in hoge mate zelf. Lectoren begeleiden je verder om doorheen je opleiding een leerrijke praktijkervaring op te bouwen die aansluit bij je persoonlijke leertraject. Een eerste keuze gaat over het leertempo van je leerlingen: je kiest in de module cognitieve ondersteuningsvragen voor leerlingen met een leerstoornis en moeilijk lerende leerlingen, of voor leerlingen met een matige tot ernstige verstandelijke beperking. Tot slot kies je voor ondersteunende interventies die aanpassingen of methodieken weerspiegelen in het onderwijs, zoals het gebruik van technologische hulpmiddelen of aangepaste communicatie. 7

8 Met beide voeten in de praktijk Na het werk nog snel even binnenspringen op de campus in Heverlee Napraten met collega-studenten op de Oude markt. Moet kunnen! Met dank aan de docenten voor de handige tips Al doende leren. Wat hou ik van deze opleiding Mijn beurt om te koken vandaag Rond de tafel voor een evaluatie Nog wat research voor de les Kristien 8 banaba buitengewoon onderwijs

9 5 Iedereen leraar? Nog geen leraar? Wie kiest voor de banaba buitengewoon onderwijs, maar nog niet over een lerarendiploma beschikt, kan via deze opleiding onderwijsbevoegdheid in het (buitengewoon) secundair onderwijs verwerven voor de domeinen van je initiële bachelordiploma. Door naast alle opleidingsonderdelen ook een basispakket Leraar worden te volgen, maak je kennis met didactische kaders en basis vaardigheden, die ook op je stage of werkplek aan bod komen. Praktisch Kies je voor de voltijdse opleiding, dan heb je wekelijks les op woensdag en donderdag. Maandag en dinsdag zijn je vaste stagedagen. Kies je voor de deeltijdse opleiding, dan gaan de lessen door op zaterdagvoormiddag en/of op woensdagnamiddag, afhankelijk van je individueel traject. 9

10 6 opleidingstabellen Cluster 1: Planmatig werken aan leren en ontwikkelen tabel Banaba buitengewoon onderwijs Voltijdse eenjarige opleiding (60 SP*) Eerste semester Handelingsgerichte diagnostiek, planning en perspectief 6 Op weg naar zelfstandigheid: ontwikkelend onderwijs 3 1ste opleidingsjaar Tweede semester Leerlijnen en differentiatie 6 Interventies en aanpassingen (5 opties) 3 Cluster 2: planmatig werken bij specifieke leervragen Cluster 3: Netwerken van ondersteuning Cluster 4: Reflectie en praktijkonderzoek Eerste semester Cognitieve ondersteuningsvragen (2 opties) 6 Sociaal-emotionele ondersteuningsvragen 6 Tweede semester Functiebeperkingen en/of cognitieve ondersteuningsvragen (6 opties) 3 Eerste semester Leraar worden (enkel voor bachelorstudenten zonder lerarendiploma)* 5 Tweede semester Onderwijs in beweging 3 Werken in ondersteuningsteams 6 Eerste semester Reflecterend leren 4 Stage & praktijkonderzoek** 5 Tweede semester Reflecterend leren 4 Stage & praktijkonderzoek** 5 10 * Voor bachelorstudenten zonder lerarendiploma 65 SP ; tegelijk gelden voor een aantal niet-lerarendiploma s vrijstellingen ** Er zijn wekelijks twee vaste stagedagen. Ze ondersteunen niet alleen praktijkonderzoek en reflectie, maar ook de andere modules

11 tabel Banaba buitengewoon onderwijs Deeltijdse tweejarige opleiding (60 SP*) Cluster 4: Reflectie en praktijkonderzoek Eerste jaar Reflecterend leren 8 Tweede jaar Praktijkonderzoek 10 Cluster 1: Planmatig werken aan leren en ontwikkelen Cluster 2: planmatig werken bij specifieke leervragen Cluster 3: Netwerken van ondersteuning Eerste jaar Handelingsgerichte diagnostiek, planning en perspectief 6 Op weg naar zelfstandigheid: ontwikkelend onderwijs 3 Tweede jaar Leerlijnen en differentiatie 6 Interventies en aanpassingen 3 Eerste jaar Sociaal-emotionele ondersteuningsvragen 6 Tweede jaar Cognitieve ondersteuningsvragen (2 opties) 6 Functiebeperkingen en/of cognitieve ondersteuningsvragen (6 opties) 3 Eerste jaar Leraar worden* 5 Werken in ondersteuningsteams 6 Tweede jaar Onderwijs in beweging 3 * Voor bachelorstudenten zonder lerarendiploma 65 SP ; tegelijk gelden voor een aantal niet-lerarendiploma s vrijstellingen 11

12 uit het leven gegrepen In mijn vorige opleiding liep ik stage in het buitengewoon onderwijs. Het was mijn eerste stage in het onderwijs, en ik wou graag meer didactische vaardigheden leren, om ook als orthopedagoge volwaardig mee aan de slag te kunnen in de klas. Dorien, bachelor orthopedagogie Als leraar wil ik graag werken in het buitengewoon onderwijs, ook met leerlingen die het emotioneel moeilijk hebben Tim, bachelor lichamelijke opvoeding In mijn stages in de lerarenopleiding was ik telkens erg onder de indruk van de vele zorgvragen. Ik nam alles mee naar huis, het liet me niet los. Ik wil hier echt meer over leren en volgend jaar zou ik heel graag als GONleerkracht aan het werk gaan. Daarom wil ik hier eerst ervaring opdoen als GON Lieselot, bachelor secundair onderwijs 12

13 Door de opleiding leerde ik mezelf beter kennen, met mijn eigen mogelijkheden en beperkingen. Hierdoor kijk ik nu ook anders naar mensen met een handicap. De banaba is een hulp om in kinderen te blijven geloven en ze aan te moedigen in hun mogelijkheden Katrien, bachelor lager onderwijs Ik kijk nu heel anders naar de kleuters van mijn klas. Mijn observaties en mijn omgang met de kleuters zijn heel anders dan vroeger, veel specifieker en nauwkeuriger Jorien, bachelor kleuteronderwijs 13

14 7 Postgraduaat Postgraduaat school voor allen Leerkrachten, zorgteams en ondersteuners voelen zich steeds meer betrokken bij de vraag om leertrajecten en schoolomgevingen af te stemmen op de grote diversiteit van de leerlingenpopulatie. Een school voor iedereen is dé uitdaging voor het onderwijs van de 21ste eeuw. Heb je interesse voor begeleidingsvragen en processen van zorgbeleid? Wil je inclusieve schoolontwikkeling mee uitbouwen? Dit postgraduaat heeft een vernieuwend aanbod in petto. In dit verkort maar intensief traject gaan ervaren leerkrachten samen met directies en ondersteuningsteams (zorgcoördinatoren, leerlingenbegeleiders, para medici, CLB-medewerkers ) en ook pas afgestu deerden op zoek naar een efficiënte, universele klasaanpak en goede praktijken van school ontwikkeling. Centrale ideeën als alle leerlingen kunnen leren en alle kinderen zijn welkom op school worden in dialoog met de lesgevers en met elkaar in meerdere modules uitgewerkt. Je rol als ondersteunende en sensibiliserende kracht bij vernieuwingsprocessen komt voortdurend aan bod in reflectie en coaching opdrachten. 14

15 20 studiepunten of meer? Het postgraduaat richt zich expliciet op vragen rond diversiteit in het gewoon onderwijs. De opleiding staat voor 20 credits en kan gevolgd worden als aparte opleiding (20 SP) die leidt tot een getuigschrift Postgraduaat School voor allen en credits vanuit KHLeuven. instaptraject voor (GON)leerkrachten of paramedici met een ondersteunende rol in het gewoon onderwijs. De credits bieden dan later vrijstellingen voor de banaba-opleiding buitengewoon onderwijs (60 SP). vervolgtraject voor leerkrachten of paramedici met een ondersteunende rol in het gewoon onderwijs, die eerder de banaba buitengewoon onderwijs volgden en kiezen voor een actuele input en dialoog rond inclusief onderwijs. Credits van de vroegere opleiding kunnen dan worden ingezet voor vrijstellingen. De opleidingstabel geeft weer hoe de opleidingsonderdelen opnieuw aansluiten bij de onderliggende onderwijscompetenties bij specifieke vragen. Praktisch De lessen vinden plaats op vrijdag, van oktober tot maart. Enkele modules vallen samen met de banaba buitengewoon onderwijs. Een leerproces vanuit de praktijk biedt context voor het uitproberen van vernieuwende activiteiten en stappenplannen. 15

16 Cluster 1: Planmatig werken aan leren en ontwikkelen tabel Postgraduaat School voor allen (20 SP) Eerste semester Burgerschap en participatie inclusief Index voor inclusie 3 Leerbevordering 3 1ste opleidingsjaar Cluster 2: planmatig werken bij specifieke leervragen Cluster 3: Netwerken van ondersteuning Cluster 4: Reflectie en praktijkonderzoek Tweede semester Functiebeperkingen en/of cognitieve ondersteuningsvragen 3 Eerste semester Sociale netwerken 3 Tweede semester Planning en coaching 3 Tweede semester Stage & praktijkonderzoek 5 16

17 7 flexibele trajecten Vrijstellingen Steeds meer studenten met een niet-lerarendiploma kiezen voor de banaba buitengewoon onderwijs (60 SP) of het postgraduaat School voor allen (20 SP). Vaak brengen zij kwalificaties of competenties mee die nauw aansluiten bij wat wij in deze opleidingen beogen. Diploma s die de voorbije jaren instroomden, zijn bachelors en masters logopedie, orthopedagogie, kinesi - therapie of bachelors ergotherapie, maatschappelijk werk, verpleegkunde. Denk je in aan merking te komen voor vrijstellingen? Neem zeker vooraf contact op met de verantwoordelijke van de opleiding. Studieduurverlenging Binnen de opleiding zelf kan je kiezen voor flexibele trajecten die je toelaten per semester in te stappen of het programma sneller te doorlopen. We bekijken dit graag samen met jou in een persoonlijk gesprek. 17

18 8 Permanente vorming & onderzoek Levenslang leren Van ons hoef je nooit te stoppen met studeren. Onderwijs verandert razendsnel, en levenslang leren zorgt dat je mee bent met de laatste evoluties. In samenwerking met het Pedagogisch Didactisch Centrum Leuven biedt de KHLeuven jaarlijks een praktijkgericht en actueel nascholingsaanbod. Hiermee trachten we in te spelen op de concrete noden en wensen van leerkrachten in het buitengewoon onderwijs en/of betrokken bij inclusief onderwijs. Met nascholingen en vormingssessies werken we graag mee aan de verdere beroepsvervolmaking en persoonlijke vorming van leraren en schoolteams rond brede zorgthema s, specifieke methodieken of vragen omtrent differentiatie en inclusief onderwijs. Meer info over dit programma kan je opvragen bij het team van de banaba buitengewoon onderwijs (zie contactgegevens achteraan). Je kan hier ook terecht voor intakes omtrent schoolteamgerichte nascholingen of persoonlijke navormingstrajecten. Onderzoek in het werkveld Als kenniscentrum van buitengewoon onderwijs (inclusief GON en IONbegeleiding) en School voor allen, zijn we steeds op zoek naar wisselwerking met het werkveld. Met het oog op het aanbieden van gevarieerde en vernieuwende stages en werkplekleren staan we open voor vragen uit de praktijk. Wij gaan graag in op ondersteunings- en vernieuwingsvragen waar schoolteams en ouders mee te maken krijgen. 18

19 h Welkom in leuven E40 Naamsesteenweg h Lerarenopleiding Heverlee Campus Hertogstraat Hertogstraat Heverlee Brusselsesteenweg Diestsesteenweg E314 Tervuursesteenweg Tiensesteenweg Koning Boudewijnlaan h Naamsesteenweg E40 h Lerarenopleiding Heverlee Campus Hertogstraat Hertogstraat Heverlee 19

20 LATEN WE EENS AFSPREKEN Departement Lerarenopleiding Bachelor na bachelor buitengewoon onderwijs Hertogstraat Heverlee +32 (16) twitter.com/khleuven De KHLeuven behaalde als eerste Vlaamse hogeschool het ECTS-label. Dit Europese kwaliteitslabel erkent de inspanningen waarmee de KHLeuven de internationale ervaringen van haar studenten bevordert. V.U.: Toon Martens, KHLeuven vzw, Abdij van Park 9, 3001 Heverlee