e waarheid over energieverbruik in ppartementsgebouwen : Hoeveel verbrui en appartementsgebouw in werkelijkheid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "e waarheid over energieverbruik in ppartementsgebouwen : Hoeveel verbrui en appartementsgebouw in werkelijkheid"

Transcriptie

1 e waarheid over energieverbruik in ppartementsgebouwen : Hoeveel verbrui en appartementsgebouw in werkelijkheid nathan Fronhoffs /09/2009 enst Energiefacilitator Collectieve Huisvesting

2 verzicht Basisprincipes rond energieverbruik Standaardwaarden Sample voor analyse Brandstofverbruiken Elektriciteitsverbruiken Samenvatting - Conclusies

3 asisprincipes - Verbruikeneenheden Werkelijke verbruiken gestandardiseerd naar kw Elektriciteit kwh Mazout Conversie vanaf liter: 1 liter = 10,22 k Gaz Conversie vanaf m³: 1 m³ 10,33 kwh, moyenne sur facture Opgelet! Gecorrigeerde verbruiken voor verwarming!

4 ecorrigeerd verbruik? Wadisda?! Verbruik 2007: m³ Vebruik 2008: m³ Stijging van het verbruik met 6%? Graaddagen van een bepaalde dag: verschil tussen een gevraagde binnentemperatuur en de gemiddelde buitentemperatuur van die dag Graaddagen van een bepaalde periode: som van alle dagelijkse graaddagen over de periode. Dus: T gem : 10 C 5 GD

5 rbruik corrigée? Wadisda?! Het gecorrigeerd verbruik herleid het werkelijk verbruik naar het verbruik van een standaard klimatologisch jaar van bv GD Gasverbruik Graaddagen (GD) kwh/gd Gecorrigeerd verb kwh , kwh kwh , kwh 12 % bespaard!

6 rincipes de base Eenheden voor ergelijking Kengetal in kwh/m² Verhoudign op bruto verwarmd vloeroppervlakte Oppervlakte van bewoonde veriepingen Bruto oppervlakten, dus buitenmuren Gangen, traphallen, liftschachten inbegrepen Garages, kelders, zolders enz, niet inbegrepen Primaire energie? Elektriciteitsverbruik x 2,5 + Brandstofvebruik x 1 Te veel foutmarge, te weinig referentiewaarden

7 nalyse sample Studies uitgevoerd tussen Oktober 2005 en april 2009 Sample 46 gebouwen / sites 25 privé gebouwen 14 publieke gebouwen (sociale huisvesting) 7 onbekenden m² Bouwperiode van 1930 à 1996 (laatste rénovation 2003) Gecentraliseerde stookplaatsen en analyse op gem. delen Verbruik electriciteit: kwh Verbruik brandstof (gecorrigeerd): kwh Verbruik primair: kwh

8 tandaard verbruiken Welke zijn de gekende waarden? Verwarming: à kwh/app Elektriciteit:? kwh/m² Welke zijn de waargenomen waarden? Verwarming: à kwh/app Elektricitei: 1,81 à 40,63 kwh/m²

9 erekenen gecorrigeerd verbruik Gasverbruik 2006: m³ Gasverbruik 2007: m³ Te veel verbruikt?? Gasverbruik (m³) Graaddagen (grd) m³/grd , ,02 Een standaard jaar heeft ongeveer 2300 GD 12 % bespaard!

10 erbruiken brandstof Consommations Spécifiques - Combustible Surface [m²] Privé Public Inconnu

11 erbruiken brandstof - Zoom Consommations Spécifiques - Combustible Surface [m²] Privé Public Inconnu

12 erbruiken Verwarming Consommation électrique Surface [m²]

13 erbruiken Verwarming -Zoom Consommation électrique Surface [m²]

14 Goujons Fra Parc Beaulieu (Avenue des Gerfauts 2-10) ruiken brandstof Per appartement Consommation par appartement nce Chantilly Montgomery Malibran Reyers 187 Résidence Leemans Deux Eglises Av. Nouvelle 171A Résidence Camarat Résidence Courchevel Baudouin Rue des Quatre Vents 53 Houlette 37 Galgelaan Complexe Haute II Aurore 4-9 Résidence Wahis I HeyselC Potiers Rue du Zodiaque Canterbury Altitude 100 Ongena 16 Gilsoul Chaussée de Forest 64 Van Artevelde Exposition Résidence Bracops Val de Seigneur Cité Modèle - Bloc II l'emeraude Green park (rue Martin Pêcheur 19-21) ure

15 ruiken brandstof en de leeftijd? Consommations en fonction de l'âge Année de construction Privé Public Linear (Privé) Linear (Public)

16 ruiken brandstof En de leeftijd? Consommations en fonction de l'âge Année de construction Privé Public Linear (Privé) Linear (Public)

17 s, wat zijn uiteindelijk de gemiddelden? Moyennes combustible Total Pr ivé Public

18 s, wat zijn uiteindelijk de gemiddelden? Moyennes électricité Total Privé Public

19 onclusie verbruiken Sample van gebouwen die kandidaat waren voor een audit. Geen overeenstemming tss literatuur en terrein Grote variatie Fouten in facturatie, meterstanden, boekhouding % Geen link tussen bouwperiode en verbruik «Redelijke» verbruiken 190 kwh/m² brandstof 5 à 15 kwh/m² elektriciteit

FOLLOW-UP VAN HET ENERGIEVERBRUIK

FOLLOW-UP VAN HET ENERGIEVERBRUIK FOLLOW-UP VAN HET ENERGIEVERBRUIK Hoe kunt u de voorwaarden voor de follow-up van het energieverbruik in uw milieuvergunning naleven? WAAROM? U bent de beheerder van een gebouw en u wilt de exploitatievoorwaarden

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ENERGIEBEHEER (PLAGE-COÖRDINATOR) HERFST 2018 Het energiekadaster Pascal ONS E²=MC Op basis van de presentatie van ICEDD 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE Het begrip energiekadaster

Nadere informatie

Resultaten monitoring

Resultaten monitoring RenoseeC: renovaties met sociale, ecologische en economische meerwaarde via collectieve aanpak Resultaten monitoring Afdeling Bouwfysica KU Leuven / EnergyVille Evi Lambie & Dirk Saelens Cayman 1 Uitgevoerde

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw : Energie

Opleiding Duurzaam gebouw : Energie Opleiding Duurzaam gebouw : Energie Leefmilieu Brussel Verbruiken beheer : het energiekadaster Emmanuel HECQUET ICEDD asbl Doelstellingen van de presentatie Het begrip «energiekadaster» verduidelijken

Nadere informatie

DHERTE SA RUE LIEUTENANT COTTON, 15-7880 FLOBECQ TÉL. 068/44 67 67- FAX 068/44 67 68 WWW.DHERTE.BE

DHERTE SA RUE LIEUTENANT COTTON, 15-7880 FLOBECQ TÉL. 068/44 67 67- FAX 068/44 67 68 WWW.DHERTE.BE SA RUE LIEUTENANT COTTON, 15-7880 FLOBECQ TÉL. 068/44 67 67- FAX 068/44 67 68 WWW.DHERTE.BE Delphi Genetics à Gosselies / Delphi Genetics in Gosselies Rénovation des bureaux du CPAS à Forest / Renovatie

Nadere informatie

Warmtepompen en isolatie: het winnende duo?

Warmtepompen en isolatie: het winnende duo? Warmtepompen en isolatie: het winnende duo? Alain LEMAÎTRE van GOGRAPHIC Philippe DELCON van REVAMP BIM, 21 september 2010 Technische / technologische beschrijving Technische / technologische beschrijving

Nadere informatie

Energiezorg in de praktijk. Energiezorg. Inhoud. Energiezorg - Definitie

Energiezorg in de praktijk. Energiezorg. Inhoud. Energiezorg - Definitie Inhoud Energiezorg in de praktijk :: Jonathan Fronhoffs :: projectleider energiezorg Energiezorg Energiekadaster en benchmarking Energieboekhouding Principes Resultaten Energie-audits Types Resultaten

Nadere informatie

Technische keuzes voor energie-besparingen. Jonathan Fronhoffs Cenergie

Technische keuzes voor energie-besparingen. Jonathan Fronhoffs Cenergie Technische keuzes voor energie-besparingen Jonathan Fronhoffs Cenergie Wie is Cenergie 20 jaar actief in integrale energiezorg Integrale energiezorg is: Volledig traject Alle aspecten van energie in gebouwen

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Verwarming en sanitair warm water: ontwerp en regeling Leefmilieu Brussel Overzicht van de belangrijkste warmteopwekkers Jonathan FRONHOFFS CENERGIE Doelstelling(en) van de presentatie

Nadere informatie

Energieboekhouding BRISE. Thomas Deville. Facilitator Duurzame gebouwen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Energieboekhouding BRISE. Thomas Deville. Facilitator Duurzame gebouwen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Energieboekhouding BRISE Thomas Deville Facilitator Duurzame gebouwen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Doelstelling(en) van de presentatie Het belang van de invoering van een energieboekhouding

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw:

Opleiding Duurzaam gebouw: Opleiding Duurzaam gebouw: Energiebeheer (energieverantwoordelijke) Leefmilieu Brussel Beheer van het verbruik: het energiekadaster Emmanuel HECQUET ICEDD asbl Doelstellingen van de presentatie Het begrip

Nadere informatie

Energieboekhouding: Een tool voor opvolging van verbruiken gebouwen

Energieboekhouding: Een tool voor opvolging van verbruiken gebouwen Energieboekhouding: Een tool voor opvolging van verbruiken gebouwen Jonathan MATTHEWS Projectleider Institut de Conseil Hoofddelen et d Etudes en Développement een Durable energiebeleid asbl In dienst

Nadere informatie

Enkele praktische situaties in medeeigendommen

Enkele praktische situaties in medeeigendommen Enkele praktische situaties in medeeigendommen Jonathan Fronhoffs Oktober 2010 Dienst Energiefacilitator Collectieve Huisvesting Service Facilitateur Energie pour le Logement Collectif Inhoud 1. Voorstelling

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel AANGEPAST MECHANISME VAN DE DERDE-INVESTEERDER BIJ DE RENOVATIE VAN COLLECTIEVE WONINGEN Patrick LEEMANS

Nadere informatie

CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch

CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek Maart 2013 2 Samenvatting In deze monitor staat de CO2-uitstoot beschreven in de gemeente s-hertogenbosch. Een gebruikelijke manier om de

Nadere informatie

De CO2 prestatieladder kent 3 scopes. Deze betreffend de uitstoot van CO2 als gevolg van de volgende activiteiten:

De CO2 prestatieladder kent 3 scopes. Deze betreffend de uitstoot van CO2 als gevolg van de volgende activiteiten: CO2 inventarisatie 2011 Scope 1 & 2 Inleiding: Om te voldoen aan de CO2 prestatieladder van de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (afgekort skao) heeft Klaver Fietsparkeervoorziening

Nadere informatie

RVP goes green. Hoe springt de RVP om met energie? juin 8, Rijksdienst voor Pensioenen ~

RVP goes green. Hoe springt de RVP om met energie? juin 8, Rijksdienst voor Pensioenen ~ RVP goes green Rijksdienst voor Pensioenen ~ www.rvp.fgov.be Agenda ~ Doel: verlagen van de CO 2 -uitstoot ~ Installaties voor de warmteproductie ~ Installaties voor de koudeproductie ~ Bezoek ter plekke

Nadere informatie

Kandidatuur voor een gratis haalbaarheidsstudie: Hernieuwbare Energie 2010

Kandidatuur voor een gratis haalbaarheidsstudie: Hernieuwbare Energie 2010 Kandidatuur voor een gratis haalbaarheidsstudie: Hernieuwbare Energie 2010 Naam van de instelling die zich kandidaat stelt:... Terug te sturen : per post, ter attentie van de Facilitator hernieuwbare energie

Nadere informatie

CO-2 Rapportage 2014. Inhoudsopgave. Electrotechnische Industrie ETI bv Vierde Broekdijk 16 7122 JD Aalten Kamer van koophandel Arnhem 09080078

CO-2 Rapportage 2014. Inhoudsopgave. Electrotechnische Industrie ETI bv Vierde Broekdijk 16 7122 JD Aalten Kamer van koophandel Arnhem 09080078 CO-2 Rapportage 2014 Electrotechnische Industrie ETI bv Vierde Broekdijk 16 7122 JD Aalten Kamer van koophandel Arnhem 09080078 Aalten 28-04-2015 Versie 2.2 J.Nannings Directeur Inhoudsopgave 1. Inleiding

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN FOLLOW-UP EN MONITORING VAN DUURZAME GEBOUWEN LENTE 2019 Geavanceerde monitoring Verwerking en interpretatie van gegevens Tanguy DETROZ 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE N

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel Onderzoek naar elektriciteitsverbruik Stéphane Barbier CENERGIE DOELEN Gemiddeld consumptie Zijn factuur analyseren Wat is het elektriciteitsverbruik

Nadere informatie

ENERGIEBALANS VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

ENERGIEBALANS VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST ENERGIEBALANS VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST VOOR DE WOONSECTOR IN 2001 EN 2002, SPECIFIEK VERBRUIK VAN DE TERTIAIRE SECTOR Synthesedocument Uitgevoerd op verzoek van het BIM, de Administratie

Nadere informatie

Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste helft 2016 Takke Groep

Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste helft 2016 Takke Groep Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste helft 2016 Takke Groep Verantwoording Titel : Voortgangsrapportage Carbon Footprint Periode : 1-1-2016 tot en met 30-6-2016 Revisie : 1.0 Datum : 6 juli 2016

Nadere informatie

2013 : januari t/m december. Scope 1 en 2 volgens ISO 14064-1

2013 : januari t/m december. Scope 1 en 2 volgens ISO 14064-1 CO 2- emissie rapportage 2013 : januari t/m december Scope 1 en 2 volgens ISO 14064-1 Vandervalk+degroot-groep Waalwijk, 15 juli 2014 Auteur(s): Arend-Jan Costermans Ed den Breejen Antoine Steentjes Joni

Nadere informatie

Aanmelding voor thermografisch onderzoek

Aanmelding voor thermografisch onderzoek Aanmelding voor thermografisch onderzoek Hiermee bevestig ik de opdracht voor het verrichten van een thermografisch onderzoek. Naam : Adres : Postcode + woonplaats : Telefoon nummer : Woning : Tussenwoning

Nadere informatie

CO 2 inventarisatie 2011 - Q1 t/m Q4. Versie: 1.0, 21-2-2012

CO 2 inventarisatie 2011 - Q1 t/m Q4. Versie: 1.0, 21-2-2012 CO 2 inventarisatie 2011 - Q1 t/m Q4 Versie: 1.0, 21-2-2012 Inventory boundary Organizational boundaries Operational boundaries René Prinsen Spoorwegmaterialen B.V. Deze CO2 inventarisatie richt zich op

Nadere informatie

Protocol v juni 2019

Protocol v juni 2019 Protocol v 2.3 3 juni 2019 Boek 1 - Algemeen EPB-certificatie voor wooneenheden ACTUALISERING VAN DE INSTRUMENTEN - DONDERDAG 9 MEI 2019 Voorafgaande opmerkingen Bijgewerkt protocol Om in overeenstemming

Nadere informatie

JUNKERS. HydroPower Digit WRD 11/14/17-2G

JUNKERS. HydroPower Digit WRD 11/14/17-2G HydroPower Digit WRD 11/14/17-2G [fr] Données de produits relatives à la consommation énergétique... 2 [nl] Productgegevens voor energieverbruik... 4 6 720 817 157 (2015/07) FR/NL JUNKERS Données de produits

Nadere informatie

Management review Coolmark B.V. Mei 2014

Management review Coolmark B.V. Mei 2014 Management review Coolmark B.V. Mei 2014 CO 2 Prestatieladder 2.2 Coolmark B.V. Zweth 6 2991 LH Barendrecht Postbus 393 2990 AJ Barendrecht Tel: 0180-751300 Fax: 0180-751305 E-mail: info@coolmark.nl Versie

Nadere informatie

Onderzoekscompetenties. K-waarde woning. 1. Algemene lesgegevens. 2. Lesverloop. 3. Verwerking. Kennismaking met EPC-woning

Onderzoekscompetenties. K-waarde woning. 1. Algemene lesgegevens. 2. Lesverloop. 3. Verwerking. Kennismaking met EPC-woning Onderzoekscompetenties K-waarde woning Kennismaking met EPC-woning 1lgemene lesgegevens In de eerste plaats ontwerpen we een fictief huis, of gaan we uit van een bestaande woning. Vervolgens gaan we na

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE

Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Opleiding Duurzaam Gebouw : ENERGIE Leefmilieu Brussel Onderzoek naar elektriciteitsverbruik Stéphane Barbier CENERGIE DOELEN Gemiddeld consumptie Zijn factuur analyseren Wat is het elektriciteitsverbruik

Nadere informatie

teruggerekend naar één medewerker.

teruggerekend naar één medewerker. Rapport Jaar Resultaat CO 2 Boekhouding 2010 Auteur: T.R. Breetveld 1 Datum: 15 februari 2011 Status: Definitief 1 ISO 14064-1, 7.3.1, onderdeel b Pagina: 1 van 6 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 3 1.1 Organisatiegrenzen

Nadere informatie

Review CO 2 reductiesysteem. Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.1

Review CO 2 reductiesysteem. Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.1 Review CO 2 reductiesysteem Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Invalshoek A: Inzicht 3 2.1. Footprint berekening 3 2.2. Kwaliteitsmanagement (ISO 14064-1 hoofdstuk

Nadere informatie

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2010, 2011 en 2012

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2010, 2011 en 2012 Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2010, 2011 en 2012 CO 2 Prestatieladder - Niveau 3 Datum: 1 november 2013 Versie: 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Basisgegevens... 2 2.1 Beschrijving van de organisatie...

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ENERGIEBEHEER (ENERGIEVERANTWOORDELIJKE) HERFST 2017 Onderzoek naar elektriciteitsverbruik Pascal ONS E²=MC Op basis van een presentatie van Cenergie 2 DOELSTELLINGEN VAN DE

Nadere informatie

Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water. 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015. ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder

Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water. 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015. ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder Titel: CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 Auteurs: R. Hurkmans

Nadere informatie

CO 2 inventarisatie 2012 - Q1 t/m Q4. Versie: 2.0, 4-4-2013

CO 2 inventarisatie 2012 - Q1 t/m Q4. Versie: 2.0, 4-4-2013 Versie: 2.0, 4-4-2013 Inventory boundary Opmerking: Bij de verificatie-audit is vastgesteld dat voestalpine Railpro vanaf Q2-2012 beschikt over een certificaat duurzame energie, i.v.m. de aankoop van groene

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ENERGIEBEHEER (ENERGIEVERANTWOORDELIJKE) HERFST 2017 Beheer van het verbruik: energieboekhouding Pascal ONS E²=MC 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE Het nut van de energieboekhouding

Nadere informatie

BENCHMARKING 2012. Vergelijk uw milieuprestaties met die van uw sector. Tertiaire sector. Label "Ecodynamische onderneming " Versie november 2013

BENCHMARKING 2012. Vergelijk uw milieuprestaties met die van uw sector. Tertiaire sector. Label Ecodynamische onderneming  Versie november 2013 Label "Ecodynamische onderneming " BENCHMARKING 2012 Vergelijk uw milieuprestaties met die van uw sector Tertiaire sector Versie november 2013 Meer informatie ecodyn@leefmilieu.irisnet.be www.leefmilieubrussel.be/ecomanagement

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat Vri jteken i ng sbed i ng De meeste maatregelen die opgenomen zijn op dit certificaat, zijn op dit moment kosteneffectief of kunnen dat worden binnen de geldigheidsduur van het certificaat. Mogelijk zijn

Nadere informatie

CO 2 inventarisatie 2012 - Q1 t/m Q4. Versie: 1.0, 22-1-2013

CO 2 inventarisatie 2012 - Q1 t/m Q4. Versie: 1.0, 22-1-2013 Versie: 1.0, 22-1-2013 Inventory boundary Organizational boundaries Operational boundaries Deze CO 2 inventarisatie richt zich op de in scope 1 en 2 genoemde emissiebronnen, waarbij "Personal cars for

Nadere informatie

Door Chris Wolff (GEO-commissie), gemaakt februari 2016, herzien maart 2016

Door Chris Wolff (GEO-commissie), gemaakt februari 2016, herzien maart 2016 ENERGIEVERBRUIKNOTITIE KAGERZOOM 2015 Voor het GEO-jaarverslag punt 3 Energie Door Chris Wolff (GEO-commissie), gemaakt februari 2016, herzien maart 2016 Samenvatting Sinds het jaar 2013 houdt de GEO-commissie

Nadere informatie

4) Vul hier de totale effectieve bruto vloeroppervlakte in van het schoolgebouw (in m 2 ):

4) Vul hier de totale effectieve bruto vloeroppervlakte in van het schoolgebouw (in m 2 ): Invulblad School Algemeen Niveau 1 1) Beschikt de school over een (meerdere opties kunnen aangevinkt worden): O Zwembad? O Sporthal? O Eén of meerder werkplaatsen met zware toestellen wat energieverbruik

Nadere informatie

1. Inleiding. 4.B.2 Voortgangsrapportage 1 januari 2015 / 30 juni 2015. CO2 prestatieladder. 25 augustus 2015 versie 1. Inhoud. 1.

1. Inleiding. 4.B.2 Voortgangsrapportage 1 januari 2015 / 30 juni 2015. CO2 prestatieladder. 25 augustus 2015 versie 1. Inhoud. 1. 4.B.2 Voortgangsrapportage 1 januari 2015 / 30 juni 2015 CO2 prestatieladder 25 augustus 2015 versie 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Voortgang CO2-emissies 3. Voortgang ten opzichte van reductiedoelstellingen

Nadere informatie

Zo ziet de afrekening huurlasten 2017 van de familie Bosmans eruit. Al die informatie staat ook op de brieven die onze huurders krijgen.

Zo ziet de afrekening huurlasten 2017 van de familie Bosmans eruit. Al die informatie staat ook op de brieven die onze huurders krijgen. Ons voorbeeldgezin is een jong koppel met 1 kind: vader Steven Bosmans, moeder Valeria en zoon Mauro. Ze wonen in een appartementsgebouw met 15 appartementen. Ze hebben er het volledige jaar gewoond, dus

Nadere informatie

Compensatie CO 2 - emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2012

Compensatie CO 2 - emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2012 Compensatie CO 2 - emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2012 Inhoud 1 Aanleiding 1 2 Werkwijze 2 2.1. Bronnen 2 2.2. Kentallen 2 3 CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie 3 4 Ontwikkeling 5

Nadere informatie

CO-2 Rapportage Electrotechnische Industrie ETI bv Vierde Broekdijk JD Aalten Kamer van koophandel Arnhem

CO-2 Rapportage Electrotechnische Industrie ETI bv Vierde Broekdijk JD Aalten Kamer van koophandel Arnhem CO-2 Rapportage 2013 Electrotechnische Industrie ETI bv Vierde Broekdijk 16 7122 JD Aalten Kamer van koophandel Arnhem 09080078 Aalten 2-5-2014 Versie 2.1 H.J.Slot Geaccordeerd J.Nannings Directeur Inhoudsopgave

Nadere informatie

Voortgangsrapportage

Voortgangsrapportage Voortgangsrapportage 2015-2 Inventarisatie 2015 Scope 1 emissie Soort 2014 2015 Verschil Brandstofverbruik 8,58 25,68 199,4% Koelvloeistoffen Leasewagenpark 224,69 226,92 1,0% Totaal emissie scope 1 233,27

Nadere informatie

Hoogwaardig en veelzijdig

Hoogwaardig en veelzijdig Hoogwaardig en veelzijdig Carbon footprint rapportage 2018 10 april 2019 Inhoud Samenvatting... 3 Algemeen... 4 Emissies scope 1... 5 Emissies scope 2... 7 Emissies scope 3... 8 Emissies projecten/overhead...

Nadere informatie

CO2-footprint 2018 H1

CO2-footprint 2018 H1 CO2-footprint 2018 H1 Scope 1 omvang eenheid emissiefactor ton CO 2 10.605,00 m3 1890 20,0 11 wagenpark (diesel) 1.287 liters 3230 4,2 2 wagenpark (benzine) 3.050,14 liters 2740 8,4 5 21000/ (diesel) 33.962,74

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ENERGIEBEHEER (PLAGE-COÖRDINATOR) HERFST 2018 Beheer van het verbruik: energieboekhouding Pascal ONS E²=MC 2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE Het nut van de energieboekhouding

Nadere informatie

Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water. 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015. ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder

Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water. 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015. ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder Titel: CO 2 -emissie inventaris eerste helft 2015 Auteurs: R. Hurkmans

Nadere informatie

Voortgangsrapportage Carbon Footprint 2012

Voortgangsrapportage Carbon Footprint 2012 Voortgangsrapportage Carbon Footprint 2012 Van Vulpen B.V. Pagina 1 van 21 Verantwoording Titel : Voortgangsrapportage Carbon Footprint 2012 Versie : 1.0 Datum : 14-01-2013 Opgesteld door : Afdeling P&O

Nadere informatie

Energierapportage MFC Atria Leusden. Asschatterweg JJ Leusden

Energierapportage MFC Atria Leusden. Asschatterweg JJ Leusden Energierapportage 2018 MFC Atria Leusden Asschatterweg 37 3831 JJ Leusden Introductie Voor u ligt de energierapportage 2018, waarin de energieverbruiken van de scholen wordt vergeleken met het maximale

Nadere informatie

CO 2 inventarisatie Q1 t/m Q4. Versie: 2.0,

CO 2 inventarisatie Q1 t/m Q4. Versie: 2.0, Inventory boundary Opmerking: voestalpine WBNbeschikt vanaf Q2-2012 over een certificaat duurzame energie, i.v.m. de aankoop van groene stroom. Aangezien het Noorse stroom betreft opgewekt door waterkracht,

Nadere informatie

Energie Auditverslag (periode 2016)

Energie Auditverslag (periode 2016) Energie Auditverslag (periode 2016) Son, Maart 2017 Pagina 1 van 6 1. Introductie A. Jansen B.V. heeft een inventarisatie uitgevoerd over alle energiestromen binnen haar bedrijfsvoering. Dit document geeft

Nadere informatie

ENERGIEBEOORDELING P.C.

ENERGIEBEOORDELING P.C. ENERGIEBEOORDELING P.C. van der Wiel Datum audit: 28 mei 2018 Beoordeling uitgevoerd door: S.W.Zuiderveld (SWZ Consulting) en J. van Schooten Doorgenomen procedures: Energie management systeem conform

Nadere informatie

Toepassing van art. 5 van de Europese richtlijn 2012/27/EU. Stand van zaken op 23/02/2017

Toepassing van art. 5 van de Europese richtlijn 2012/27/EU. Stand van zaken op 23/02/2017 Energie & Duurzame Ontwikkeling Gulden Vlieslaan 87, bus 2 1060 Brussel Toepassing van art. 5 van de Europese richtlijn 2012/27/EU. Stand van zaken op 23/02/2017 1. Beknopte herinnering aan wat hieraan

Nadere informatie

CO 2 Prestatieladder. Footprint 2018 (1h) De Enk Groen & Golf B.V. Definitief. Jurgen Fuselier. Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V.

CO 2 Prestatieladder. Footprint 2018 (1h) De Enk Groen & Golf B.V. Definitief. Jurgen Fuselier. Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V. CO 2 Prestatieladder Footprint 2018 (1h) De Enk Groen & Golf B.V. Definitief Opgesteld door De Enk Groen & Golf B.V. Auteur Jurgen Fuselier Projectnummer KAM Documentnaam CO 2 Footprint 2018 (1h) Versie

Nadere informatie

CO 2 -Prestatieladder

CO 2 -Prestatieladder Adviesbureau B.V Sint Bavostraat 60C 4891 CK RIJSBERGEN Telefoon (076) 597 47 16 CO 2 -Prestatieladder 3.C.1 Energie Audit Verslag 19 maart 2014 www.apconbv.com ..........................................................................................

Nadere informatie

1. Enkele algemene cijfers over het energieverbruik van de tertiaire gebouwen 2. Energieprestatie van de publieke gebouwen op basis van de EPC

1. Enkele algemene cijfers over het energieverbruik van de tertiaire gebouwen 2. Energieprestatie van de publieke gebouwen op basis van de EPC 1. Enkele algemene cijfers over het energieverbruik van de tertiaire gebouwen 2. Energieprestatie van de publieke gebouwen op basis van de EPC databank Verhouding residentieel tertiair verbruik: 2/3 1/3

Nadere informatie

Inventarisatie emissies en evaluatie doelstellingen

Inventarisatie emissies en evaluatie doelstellingen Inventarisatie emissies en evaluatie doelstellingen 2018-1 Inventarisatie emissies 2018-1 Inventarisatie 2018-1 Soort 2017-1 2018-1 Verschil Scope 1 emissie Leasewagenpark 119,26 109,94-7,8% Gasverbruik

Nadere informatie

Verslag over het energiebeleid van de Senaat

Verslag over het energiebeleid van de Senaat Algemene Zaken Verslag over het energiebeleid van de Senaat 1 Stand van zaken: totaal verbruik in 2012 niet genormaliseerd Elektriciteit Gas Water kwh EURO kwh EURO m 3 EURO 2009 932 272 125 897,86 1 772

Nadere informatie

Ons energiebeleid. Energieverbruik Scope 1 en 2 doelstellingen AGEL adviseurs

Ons energiebeleid. Energieverbruik Scope 1 en 2 doelstellingen AGEL adviseurs Ons energiebeleid In 2018 is AGEL adviseurs ook weer actief bezig om hun CO2-footprint in kaart te brengen. Hierbij wordt opnieuw gebruik gemaakt van het reductiesysteem conform de CO2-Prestatieladder

Nadere informatie

Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste helft 2017 Takke Groep

Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste helft 2017 Takke Groep Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste helft 2017 Takke Groep Verantwoording Titel : Voortgangsrapportage Carbon Footprint Periode : 1-1-2017 tot en met 30-6-2017 Revisie : 1.0 Datum : 7 juli 2017

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Stimuli en hinderpalen voor doeltreffende renovaties Leefmilieu Brussel TECHNISCHE EN FINANCIËLE ARGUMENTEN VOOR DE DERDE-INVESTEERDER IN HET KADER VAN DE GEFASEERDE RENOVATIE

Nadere informatie

CO 2 -Prestatieladder

CO 2 -Prestatieladder Adviesbureau B.V Sint Bavostraat 60C 4891 CK RIJSBERGEN Telefoon (076) 597 47 16 CO 2 -Prestatieladder 2.A.3 Energiebeoordeling 2016 www.apconbv.com ..........................................................................................

Nadere informatie

Energie- en duurzaam beleid van de Senaat globaal rapport

Energie- en duurzaam beleid van de Senaat globaal rapport Quaestuur Energie- en duurzaam beleid van de Senaat globaal rapport 1. Stand van zaken: totaal verbruik in 2013 niet genormaliseerd Elektriciteit Gas Water kwh EURO kwh EURO m 3 EURO 2009 932 272 125 897,86

Nadere informatie

Voortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2016

Voortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2016 Voortgangsrapportage CO 2 -Prestatieladder 2016 Datum: 21-03-2017 Versie: 2 In samenwerking met: Will2Sustain: Adviesbureau in Duurzaam Ondernemen 1. Inleiding Dit document omvat de voortgangsrapportage

Nadere informatie

De verbruiksdocumenten die als basis hebben gediend zijn te vinden in het (digitale) dossier CO2-prestatieladder.

De verbruiksdocumenten die als basis hebben gediend zijn te vinden in het (digitale) dossier CO2-prestatieladder. Energie beoordeling 1. Introductie Brienissen Groen heeft een inventarisatie uitgevoerd over alle energiestromen voortkomend uit haar bedrijfsvoering. Dit document geeft invulling aan 2.A.3 van de CO2-prestatieladder.

Nadere informatie

CO 2 inventarisatie Q1 t/m Q4. Versie: 1.0,

CO 2 inventarisatie Q1 t/m Q4. Versie: 1.0, CO 2 inventarisatie 2012 - Q1 t/m Q4 Versie: 1.0, 22-1-2013 Inventory boundary Organizational boundaries Operational boundaries René Prinsen Spoorwegmaterialen B.V. Deze CO2 inventarisatie richt zich op

Nadere informatie

3.A.1 CO 2 -emissie inventaris januari t/m juni ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder. Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water

3.A.1 CO 2 -emissie inventaris januari t/m juni ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder. Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water september 2018 CO 2- emissie inventaris januari-juni 2018 Opdrachtgever: Directie HKV lijn in water 3.A.1 CO 2 -emissie inventaris januari t/m juni 2018 ten behoeve van de CO 2 -Prestatieladder Titel:

Nadere informatie

Opgesteld door: L. Pira Datum: 10/07/2015. Energie management plan 2015

Opgesteld door: L. Pira Datum: 10/07/2015. Energie management plan 2015 Opgesteld door: L. Pira Datum: 10/07/2015 Energie management plan 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Reductiedoelstellingen... 2 3. Plan van aanpak... 3 3.1 Scope 1: reductiemaatregelen brandstofverbruik...

Nadere informatie

3.B.1 CO2-reductiedoelstellingen

3.B.1 CO2-reductiedoelstellingen 3.B.1 CO2-reductiedoelstellingen Samen zorgen voor minder CO2 Drunen 17 april 2018 Dhr. R. Buijs Akkoord directie: Datum: Handtekening: Pagina 1 van 6 1 Inleiding Dit CO2-reductieplan heeft, net zoals

Nadere informatie

Evalueren van rendabiliteit van enerzuinige investeringen. Jonathan Fronhoffs Cenergie

Evalueren van rendabiliteit van enerzuinige investeringen. Jonathan Fronhoffs Cenergie Evalueren van rendabiliteit van enerzuinige investeringen Jonathan Fronhoffs Cenergie Wie is Cenergie 20 jaar actief in integrale energiezorg Integrale energiezorg is: Volledig traject Alle aspecten van

Nadere informatie

Hoofdstuk 4 beschrijft ons plan van aanpak, inclusief de te nemen maatregelen in het bedrijf en vervoer (3.B.1 van CO 2 -Prestatieladder).

Hoofdstuk 4 beschrijft ons plan van aanpak, inclusief de te nemen maatregelen in het bedrijf en vervoer (3.B.1 van CO 2 -Prestatieladder). 1 I N L E I D I N G 1. 1 O v e r d i t r a p p o r t Dit rapport beschrijft de CO 2 -footprint, de CO 2 -reductiedoelstellingen en CO 2 - reductiemaatregelen van OBO BETTERMANN. OBO BETTERMANN werkt met

Nadere informatie

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2013

Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2013 Voortgangsrapportage CO 2 reductie 2013 CO 2 Prestatieladder - Niveau 3 Datum: 17 maart 2014 Versie: 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Basisgegevens... 2 2.1 Beschrijving van de organisatie... 2 2.2

Nadere informatie

Energie audit. Renault Nederland N.V.

Energie audit. Renault Nederland N.V. Renault Nederland N.V. Door Imtech Management en Consultancy Missie: Transparantie geeft datgene wat noodzakelijk is voor certificering Auteur: R. van Zutphen Versie: 0.1 Datum: 5-juni-2012 Doc.nr: 2012/06/RvZ/011/Energieaudit

Nadere informatie

Voortgangsrapportage. Voortgang van CO 2 reductieplan van Genap B.V (tm juni) Copyright 2016 Genap B.V.

Voortgangsrapportage. Voortgang van CO 2 reductieplan van Genap B.V (tm juni) Copyright 2016 Genap B.V. Voortgangsrapportage Voortgang van CO 2 reductieplan van Genap B.V. 2016 (tm juni) Copyright 2016 Genap B.V. Inhoud Inleiding... 2 1 Energiebeleid... 3 2 Huidig energieverbruik en trendanalyse... 3 3 Voortgang

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties

Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Opleiding Duurzaam Gebouw : Ontwerp en regeling van technische installaties Leefmilieu Brussel Energie becijferen Jonathan FRONHOFFS Cenergie cvba Doelstelling(en) van de presentatie Opfrissen van de theoretische

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Borrewaterstraat nummer 51 bus 0/1 bestemming appartement type - bouwjaar - softwareversie 9.7.2 berekende energiescore (kwh/m²jaar):

Nadere informatie

Voortgangsrapportage Voortgang van CO2 reductieplan van Genap B.V (tm juni)

Voortgangsrapportage Voortgang van CO2 reductieplan van Genap B.V (tm juni) Voortgangsrapportage Voortgang van CO reductieplan van Genap B.V. 06 (tm juni) Copyright 06 Genap B.V. Inhoud Inleiding... Energiebeleid... 3 Huidig energieverbruik en trendanalyse... 3 3 Voortgang reductiedoelstellingen

Nadere informatie

Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? Vlaams EnergieBedrijf

Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? Vlaams EnergieBedrijf Energie aanpak eigen gebouwen: zelf doen? Energieprestatiecontract? 7 mei 2015 Inge Goessens Vlaams EnergieBedrijf Inhoud Korte voorstelling VEB De overheid als energieverbruiker Uw energiefactuur verlagen

Nadere informatie

Derde voortgangsrapportage CO2-emissiereductie.

Derde voortgangsrapportage CO2-emissiereductie. Derde voortgangsrapportage CO2-emissiereductie. Graag informeren wij u over de uitkomsten van onze Carbon Footprint en de derde CO 2 Emissie-inventarisatie, dit alles over 2014. Hierin zijn de hoeveelheden

Nadere informatie

Seminarie Duurzaam Gebouw

Seminarie Duurzaam Gebouw Seminarie Duurzaam Gebouw Een duurzaam energiebeheer voor iedereen Leefmilieu Brussel 31/01/13 PLAGE Scholen 2009-2013 St-Hubertuscollege Pierre URBAIN & Marc LEMYE SeGEC Secrétariat Général de l Enseignement

Nadere informatie

1. De huur van uw woning

1. De huur van uw woning 1. De huur van uw woning Over uw stookkosten - De één trekt een trui aan - De ander stookt de verwarming op - Het ene huishouden bestaat uit één persoon - Het andere uit een gezin met drie kinderen - De

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Congostraat nummer 30 bus 1 bestemming appartement type - bouwar 1970 softwareversie 9.11.0 berekende energiescore (kwh/m²ar): 323 De

Nadere informatie

4.B.2 Voortgangsrapportage eerste helft 2018 periode jan-30 juni Inhoud

4.B.2 Voortgangsrapportage eerste helft 2018 periode jan-30 juni Inhoud 4.B.2 Voortgangsrapportage eerste helft 2018 periode jan-30 juni 2018 CO2 prestatieladder 16-08-2018 versie 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Voortgang CO2-emissies 3. Voortgang ten opzichte van reductiedoelstellingen

Nadere informatie

Individuele uitzonderingsaanvraag bij vervangen van ketel : berekening terugverdientijd

Individuele uitzonderingsaanvraag bij vervangen van ketel : berekening terugverdientijd 1 Individuele uitzonderingsaanvraag bij vervangen van ketel : Inleiding Voor ketels tussen 10 en 20 jaar oud kunt u een individuele uitzondering aanvragen voor het minimaal installatierendement bij renovaties.

Nadere informatie

CO 2 Voortgangsrapportage 2016

CO 2 Voortgangsrapportage 2016 CO 2 Voortgangsrapportage 2016 Datum: 30-8-2017 Versie: 1 1. Inleiding Dit is de voortgangsrapportage van Boeve Afbouw B.V. (Boeve Afbouw). Ieder half jaar communiceert Boeve Afbouw over haar energiebeleid,

Nadere informatie

CO 2 inventarisatie 2011 - Q1 t/m Q4. Versie: 2.0, 21-2-2012

CO 2 inventarisatie 2011 - Q1 t/m Q4. Versie: 2.0, 21-2-2012 Versie: 2.0, 21-2-2012 Opmerking: I.v.m. een verschuiving van "brandstofverbruik leaseauto's" van scope 2 naar scope 1 is de CO2 inventarisatie op dit punt aangepast. Deze aanpassing resulteert in een

Nadere informatie

RESULTAAT VAN HET EPB-CERTIFICAAT

RESULTAAT VAN HET EPB-CERTIFICAAT RESULTAAT VAN HET EPB-CERTIFICAAT Voor een residentieel goed 1. WAT BETEKENT DE LETTER (A, B... G) OP MIJN EPB-CERTIFICAAT? 98 De letter stemt overeen met een theoretisch verbruik, gebaseerd op de kenmerken

Nadere informatie

energieprestatiecertificaat

energieprestatiecertificaat energieprestatiecertificaat bestaand gebouw met woonfunctie straat Brusselsesteenweg nummer 193 bus 00.01 bestemming appartement type - softwareversie 9.15.0 berekende energiescore (kwh/m²ar): 588 De energiescore

Nadere informatie

G /1 18/04/ /12/2015

G /1 18/04/ /12/2015 Page 1/6 S.A. CALORIBEL N.V. Rue De Koninckstraat, 4 Boite - Bus : 1-3 18 Bruxelles - Brussel Tél:2/529.63. Fax:2/529.63.11 caloribel@techem.be - www.caloribel.be Concerne / Betreft : Immeuble / Gebouw

Nadere informatie

Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste half jaar 2012

Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste half jaar 2012 Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste half jaar 2012 Van Vulpen B.V. Pagina 1 van 12 Verantwoording Titel jaar 2012 : Voortgangsrapportage Carbon Footprint eerste half Versie : 1.0 Datum : 14-11-2012

Nadere informatie

Hierna zal per bron de veroorzaker van de CO2 emissie aangegeven worden.

Hierna zal per bron de veroorzaker van de CO2 emissie aangegeven worden. Hoofdstuk F MO en prestatieladder Pagina 1 van 5 Datum: 26 januari 2017 F.2. Energie auditverslag Aan de hand van identificatie van relevante s is vastgesteld wat bij ESC op dit moment de is en welke maatregelen

Nadere informatie

Thema-avond Warmte. 28 februari 2018

Thema-avond Warmte. 28 februari 2018 Thema-avond Warmte 28 februari 2018 Energieverbruik gemiddeld huis in NL Business case voor besparingen Besparingspotentieel Netto Contante Waarde huidige besparing electra gas investeringsruimte 1500

Nadere informatie

Huishoudelijk elektriciteitsverbruik per aangesloten inwoner Hoeveelheid elektriciteit die verbruikt wordt binnen de Genkse huisgezinnen.

Huishoudelijk elektriciteitsverbruik per aangesloten inwoner Hoeveelheid elektriciteit die verbruikt wordt binnen de Genkse huisgezinnen. HUISHOUDELIJK ELEKTRICITEITSVERBRUIK Omschrijving Meeteenheid Beleidsdomein Relatie met de SO Gemeentelijke beleidsdoelstelling bron Dataleverancier Huishoudelijk elektriciteitsverbruik per aangesloten

Nadere informatie

CO 2 -Voortgangsrapportage 2017-H1

CO 2 -Voortgangsrapportage 2017-H1 CO 2 -Voortgangsrapportage 2017-H1 Datum: 19-12-2017 Versie: 2 In samenwerking met: Will2Sustain: Adviesbureau in Duurzaam Ondernemen 1. Inleiding Dit document omvat de voortgangsrapportage van Bagger-

Nadere informatie

CO 2 -Prestatieladder

CO 2 -Prestatieladder Adviesbureau B.V Sint Bavostraat 60C 4891 CK RIJSBERGEN Telefoon (076) 597 47 16 CO 2 -Prestatieladder 2.A.3 Energiebeoordeling 2017 www.apconbv.com ..........................................................................................

Nadere informatie