Hoe diep is de crisis? D. PARA

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Hoe diep is de crisis? D. PARA"

Helena Christiaens
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Hoe diep is de crisis? D. PARA 1. De Amerikaanse huizencrisis 2. De huizencrisis wordt wereldwijde kredietcrisis 3. Kredietcrisis wordt banken beurscrisis 4. Krediet- en bankcrisis wordt dollarcrisis 5. Een recessie op komst 6. De verschuiving van de economische macht 7. Scenario's

Kredietcrisis wordt bank- en beurscrisis 4.

2 1. De Amerikaanse huizencrisis FED brengt rente op 1%. Goedkope leningen voor aankoop huizen. Variabele rente na 2 jaar. Positief zolang huismarkt stijgt + rente laag blijft 'Subprimes' aan arme, niet kredietwaardige gezinnen (2-28; B, A, AA ipv AAA, stijging variabele rente met meer dan helft) Huizen als onderpand voor nieuwe leningen Negatief als huismarkt daalt en rente stijgt (begin 2007) Rente en leningen kunnen niet betaald worden Verkoop huizen en ineenstorting huizenmarkt 6 miljoen subprime leningen - 2 à 3 miljoen slachtoffers 'executieverkopen'

variabele rente met meer dan helft) Huizen als onderpand voor nieuwe leningen Negatief als huismarkt daalt en rente stijgt (begin 2007)

3 2. Wereldwijde kredietcrisis Subprimes worden valuta die verhandeld worden onder banken en verkocht aan zakenbanken. Zakenbanken maken pakketjes volgens risico. Positief wanneer alles goed loopt Smeerolie voor economie en spreiding risicoleningen Financiële sector schat zelf risico's in Negatief wanneer mechanisme spaak loopt Leningen met hoogste risico verliezen snel waarde Subprimes zijn wereldwijd verspreid Staten zonder controle banken vertrouwen mekaar niet

Positief wanneer alles goed loopt Smeerolie voor economie en spreiding risicoleningen Financiële sector schat zelf

4 Prime loans, mezzanises & subprimes Gezin 1 (OK) Gezin 2 (intermediair) Gezin 3 (risico) emprunts Bank emprunts Financiële markten cession des titres Financieringsvehikel vente de titres vente de titres Investeerder 1 Investeerder 2 Investeerder 3

Financiële markten cession des titres Financieringsvehikel

5 70 Evolution L historique du taux de propriété de aux la Etats-Unis crise (en %) Source: US Census Bureau.

69 68 67 66 65 64 63 62 61 60 1964 1969 1974

6 Evolution de L historique la hausse des prix du de logement la crise comparée au taux hypothécaire pratiqué (en %) Source: US Census Bureau. Taux hypothèques Hausse des prix

hypothécaire pratiqué (en %) 1964 1969 1974 1979 1984 1989

7 Evolutie Samenstelling van de activa van Amerikaanse gezinnen tussen 1950 en 2006 (in %) Onroerende activa 29,7 33,6 30,5 15,8 24,1 49,6 Financiële activa 62,0 57,5 61,6 78,5 71,7 45,4 Andere activa 8,3 8,9 7,9 5,8 4,2 5,0 Totaal 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 % schuld van totale activa 14,2 13,8 17,4 15,4 14,5 29,3 Source : Federal Reserve, Flow of Funds Accounts of the United States, 8 mars 2007:

7,9 5,8 4,2 5,0 Totaal 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 % schuld van totale activa 14,2 13,8 17,4 15,4 14,5 29,3 Source

8 Evolution des L historique bénéfices des 50 plus de grandes la crise sociétés financières mondiales (en milliards de dollars) ,8 356, ,2 230, ,7 163,2 112,7 126, ,7 69,2 86,4 99,4 110, Source: Calculs sur base des rapports annuels.

200 200,2 230,9 150 146,7 163,2 112,7 126,6 100 50 51,7 69,2 86,4 99,4 110,9 0 1994 1995

9 Geschiedenis crisis In 2006 ontploft de «bubble».meer en meer mensen kunnen niet terugbetalen. Banken worden bedreigd, want hebben geleend aan «hedge funds» die de financiële producten gekocht hebben met subprime leningen in Hedge funds publiceren geen jaarrekeningen en zijn geregistreerd in de Bermudes, e.d.m. Geen regulering, geen controle

Banken worden bedreigd, want hebben geleend aan «hedge funds» die de financiële

10 Geschiedenis van de crisis Gezin 1 (prime loan) Gezin 2 (mezzanine) Gezin 3 (subprime) emprunts Bank emprunts Financiële markten leningen cession des titres Financieringsvehikels leningen vente de titres vente de titres Hedge fund 1 Hedge fund 2 Hedge fund 3

markten leningen cession des titres Financieringsvehikels

11 Oorsprong van de crisis Ten gronde heeft de crisis een basis in de productie. Zij toont een stijgend onevenwicht tussen de stijging van de productiecapaciteit en de begrenzing van koopkracht van de bevolking. Een voorbeeld.

12 Oorsprong van de crisis Onderscheid tussen twee grote sectoren in de economie: productie goederen en consumptie goederen. De eerste wordt gevoed door investeringen (en afschrijvingen). Het betreft grondstoffen, machines, intermediaire goederen, etc. De tweede is de consumptie van finale goederen. Er moet een evenwicht zijn tussen de sectoren, tussen investeringen en consumptie.

Het betreft grondstoffen, machines, intermediaire goederen, etc.

13 Oorsprong van de crisis Stel dat de productie gelijk is aan 220: 200 voor consumptiegoederen, 20 voor productiegoederen (bijv. machines). De inkomsten zijn als volgt verdeeld: voor de lonen; - 90 kapitaal. Deze inkomsten kunnen gebruikt worden voor consumptie. Gereserveerde winst en afschrijvingen zijn gelijk aan 20 (voor aankoop machines).

De inkomsten zijn als volgt verdeeld: - 110 voor de lonen; - 90 kapitaal.

14 Oorsprong van de crisis Lonen 110 Kapitaal 90 Winst bedrijven 5 Afschrijvingen 15 Finale consumptie 200 Machines 20

15 Oorsprong van de crisis Stel dat deze situatie een evenwicht inhoudt op een bepaald ogenblik. Maar aandeelhouders willen investeren en winst opdrijven. Stel dat ze 5 willen toevoegen voor de aankoop van extra machines. Hiermee creëert men een onevenwicht.

Maar aandeelhouders willen investeren en winst opdrijven.

16 Oorsprong van de crisis Lonen 110 Kapitaal 90 Winst 5 Afschrijvingen Finale consumptie 195 Machines 25

17 Oorsprong van de crisis Als het kapitaal meer investeert, deelt het aandeel voor de consumptie: van 200 naar 150. De productie stijgt met 25%, maar de consumptiemarge daalt. De productiecapaciteit stijgt tot 250. De consumptiecapaciteit daalt naar 195. Er is overproductie.

De productie stijgt met 25%, maar de consumptiemarge daalt.

18 Banken komen tussen! Oorsprong van de crisis

19 Evolution Les des déterminants achats d'actifs et de l'endettement de la crise des ménages américains rapportés au PIB (en %) Actifs fin/pib Hausse dettes/pib Source: Calculs sur base de Federal Reserve, Flow of Funds Accounts.

1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 Actifs fin/pib

20 3a. Bankcrisis Banken trekken interbanken-rente op en schrijven waardeloze leningen af (400 md $?). Banken in moeilijkheden. New Century (US) failliet. Bear Stearns, Northern Rock (UK), IKB en WestLB (Du) gered van failliet. Zware verliezen voor UCB (Zw), Citigroup, Merrill Lynch, Morgan Stanley, Crédit Agricole, BNP-Paribas (Fr), ING, ABN-Amro, Rabobank (Nl), Fortis... Centrale banken komen massaal tussen met goedkoop geld voor banken (dec.2007) ECB 350 md, FED, Bank of England, Duitse NB... Kapitaalverhogingen Midden-Oosten, Aziatische en Chinese fondsen (Morgan Stanley, Citigroup, UCB, Credit Suisse...) Nationalisatie Northern Rock (17 febr.)

Zware verliezen voor UCB (Zw), Citigroup, Merrill Lynch, Morgan Stanley, Crédit Agricole, BNP-Paribas (Fr), ING, ABN-Amro, Rabobank (Nl), Fortis.

21 3b. Beurscrisis Maart 2007: Dow Jones 2% Juli : Europese en Aziatische beurzen onder druk November: scherp dalende beurskoersen Januari: beurzen lijken in vrije val Dow Jones index

22 4. Dollarcrisis De subprimes-bubble tegen achtergrond van dollar-bubble 1971: val Bretton-Woods - loskoppeling $/goud $ reservemunt betaling petroleum in $ Dollarkraan open consumptie VS wordt betaald door buitenland Lopende rekening in het rood vanaf jaren '80 Elk ander land met lopend tekort zou munt zien ontwaarden. VS-status als reservemunt en wereld-handelsmunt verhindert dit. Hoelang nog? $ = 86% van handel in deviezen $ = 55% van buitenlandse handel (70% in 2004) $ = 64% deviezenreserves van centrale banken

23 5. Recessie op komst Crisis overproductie komt naar boven IMF en Wereldbank voorspellen lagere groei Vertraging groei VS (4e trim: -0,6%), stijging werkloosheid tot 5%. Bouwsector -25%. Amerikaanse consumptie motor voor 70% groei VS en 30% groei wereld. Beursdaling, waarde immobiliën, bankverliezen, pensioenfondsen,... Herziening groeiprognoses Europese Unie Dreigende inflatie optrekken rente LT, rem op groei?

Vergelijkbare documenten

Hoe diep is de crisis?

Hoe diep is de crisis? 1. De Amerikaanse huizencrisis 2. De huizencrisis wordt wereldwijde kredietcrisis 3. Kredietcrisis wordt banken beurscrisis 4. Een recessie op komst 5. Economische en financiële