Implementatiestrategie open source software VROM (versie 0.3 waarin de resultaten van 11 maart 2009 zijn verwerkt)
|
|
- Regina Kuiper
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Implementatiestrategie open source software VROM (versie 0.3 waarin de resultaten van 11 maart 2009 zijn verwerkt) Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Missie & Visie 3. Stand van zaken 4. Strategie Implementatie a. Activiteiten b. Besluitvorming en sturing Bijlage 1: Deelnemers strategie (uit dit document geschrapt) Bijlage 2: Beknopte samenvatting strategiemeeting 11/3/09 Bijlage 3 : Toelichting op open source software Bijlage 4 : Redenen in het algemeen voor toepassing open source software Hoofdstuk 1 Inleiding Actieplan NOiV De motie Vendrik resulteerde in het Actieplan Nederland Open in Verbinding (NOiV). In dit actieplan van staatssecretaris Heemskerk zijn onder andere de volgende doelstellingen opgenomen: Nederland wil op het gebied van ICT tot de koplopers in Europa behoren Het tegengaan van monopolieposities op de softwaremarkt en het voorkomen van misbruik door dergelijke economische machtsposities Bij gelijke geschiktheid heeft open source software de voorkeur Het Actieplan Nederland Open in Verbinding stelt dat alle overheden over een implementatiestrategie open source software dienen te beschikken (actielijn 7). Het programmabureau Nederland Open in Verbinding (NOiV) ondersteunt ministeries bij het ontwikkelen van deze strategie door een strategiebijeenkomst voor elk ministerie te organiseren. Onderhavig strategiedocument is het resultaat van de strategiedag d.d. 11 maart Wat is open source software? Het is software net als andere software. Op het meest basale niveau betekent de term open source software simpelweg dat de broncode van de software open en beschikbaar is. De broncode is het programma waarin de software is geschreven. Software wordt als 'open' beschouwd als de bron code gelezen en aangepast kan worden. Beschikbaarheid betekent dat iedereen de code gratis of tegen een nominaal bedrag kan verkrijgen. De definitie van het Open Source Initiative (OSI), de zogenaamde Open Source Definition (OSD), bestaat uit tien regels waar software aan moet voldoen voordat het Open Source Software (OSS) mag worden genoemd. De belangrijkste elementen uit deze definitie zijn het recht om de software zonder beperkingen te mogen distribueren en om de bron code te mogen inzien en naar eigen inzicht te mogen aanpassen (bijlage 1). Hoe verhoudt open source software zich tot maatwerksoftware en standaardsoftware? VROM beschikt over maatwerksoftware dat in opdracht (en op kosten) van VROM is/wordt ontwikkeld; de eigendomsrechten liggen bij VROM. De afgelopen jaren is er een veelheid van open source 1
2 functionaliteiten op internet beschikbaar gekomen zodat het de moeite loont om bij de ontwikkeling van maatwerk na te gaan of er relevante open source software functionaliteiten beschikbaar zijn die bij de ontwikkeling van dit maatwerk gebruikt kan worden. Ook kan VROM besluiten om de broncode van het maatwerk beschikbaar te stellen als open source software. Naast het maatwerk - met name op de interbestuurlijke beleidsterreinen - gebruikt VROM standaardsoftware (tegen betaling van het gebruikrecht). In toenemende mate komen open source equivalenten van standaard software beschikbaar. Deze software is de moeite van het overwegen waard zeker wanneer er voldoende ondersteuning in markt verkrijgbaar is. Daarbij zegt het kabinetsbeleid: bij gelijke geschiktheid heeft open source software de voorkeur. Hoofdstuk 2 Missie en Visie De missie en visie ten aanzien van open source software worden bepaald door het van oudsher gevoerde sourcingsbeleid waarbij ict dienstverlening wordt ingekocht. Primair gaat het om de dienstverlening en secundair over de software die daar bij wordt ingezet. Op basis van functionele specificaties wordt de vraag in de markt gezet en de aansluitvoorwaarden en de op Marij gebaseerde architectuur zijn daarbij leidend. Voor wat betreft de ambitie ten aanzien van open source software onderscheidt VROM: Interbestuurlijk: VROM wil hier tot de voorhoede behoren: waar open standaarden beschikbaar zijn worden deze toegepast en waar mogelijk en zinvol worden open source software componenten toegepast. interdepartementaal: VROM is volger en sluit aan bij interdepartementale ontwikkelingen en samenwerking. 'In principe' zal VROM altijd volgen, ook als de kosten en ambities hoog zijn. bedrijfsvoering: hier is sprake van historie en is VROM volger. Hoofdstuk 3 Stand van zaken Beleid: bij de ontwikkeling van software (overwegend maatwerk) voor interbestuurlijke ontwikkelingen wordt zoveel als mogelijk open opgezet met open standaarden en waar mogelijk en zinvol open source software (componenten). Een verbeterde open source software component wordt wanneer zinvol of vereist ter beschikking gesteld aan derden. strategie is dat bij het ter beschikking stellen van verbeterde software componenten aan derden dit wordt overgelaten aan de dienstverlener. strategie is dat bij de inkoop van dienstverlening het gebruik van open source software aan de dienstverlener wordt overgelaten er vindt geen sturing op plaats (geen bewust beleid). Feitelijk gebruik: Open source software: VROM breed: Apache (webserver), PDF creator Applicatieontwikkeling, beheer en beveiliging: o Applicatieservers; Tomcat, Jboss o Beveiliging: Iptables o Proxy server: Squid o Open source viewer IrfanView Implementatie Open standaarden: - Webrichtlijnen (W3C) - ODF: ingevoerd via een add-on iop de Mircosoft office pakketten - STUF: toepassing binnen applicaties die de gemeentelijke organisaties raken) 2
3 Successen en aandachtspunten tot dusver Landelijke Voorziening (LV) Basisregistratie Adressen en Gebouwen De LV BAG bevat de landelijke verzameling van alle gemeentelijke adres- en gebouwenregistraties. De LV BAG is volledig gerealiseerd met een framework van open source componenten (Java) en maakt gebruikt van open standaarden (W3C, SOAP/XML). Een kanttekening hierbij is de beheerder - het kadaster - deze toepassing niet in beheer nam zodat deze herbouwd is. LV Wet Kenbaarheid Publiekrechtelijke Beperkingen De LV BAG bevat de landelijke verzameling van alle gemeentelijke registraties omtrent publiekrechtelijke beperkingen. De LV Wkpb is volledig gerealiseerd met een framework van open source componenten (Java) en maakt gebruikt van open standaarden (W3C, SOAP/XML). Een kanttekening hierbij is dat de beheerder - het kadaster - deze toepassing niet in beheer nam zodat deze herbouwd is. Landelijke Voorziening Omgevingsvergunning De Omgevingsvergunning maakt gebruik van open standaarden en gebruikt voor delen open source ELO componenten. De voorziening is dit jaar in gebruik genomen. DURP/RO-Online RO-Online zal gebruik gaan maken van open standaarden en OSS(OpenGis en W3C). De realisatie wordt uitgevoerd in Open Source Software. De aanbieding met OSS leverde een betere Architectuur op, waardoor de realisatie- en uiteindelijke beheerkosten aanzienlijk lager uitpakte. Inmiddels wordt de ontwikkelde/verbeterde software ingezet bij provincies. GDI Rampenbestrijding en Crisisbeheersing Dit project tracht ter ondersteuning van de verschillende crisisstaven in Nederland op rijks-, provinciaal-, regionaal- en lokaal niveau belangrijke geodata/informatie beschikbaar te krijgen door services beschikbaar te stellen en een centrale GIS applicatie ter presentatie. Voor de gegevensmodellen (semantiek), uitwisselformaten en services wordt zoveel mogelijk uitgegaan van open standaarden. De presentatieapplicatie wordt als mogelijk met open source software gerealiseerd. Hoofdstuk 4 Strategie Werkingsgebied De ambitie ten aanzien van open source software die in hoofdstuk 2 is verwoord, geldt voor geheel VROM. De te maken keuzes bij de realisatie van de implementatiestrategie kunnen voor de verschillende organisatieonderdelen verschillen omdat deze afhankelijk zijn van de bedrijfsvoering en de aard van het primaire proces. De implementatiestrategie open source software heeft betrekking op het werkterrein van het Kerndepartement VROM Inspectie (VI) Agentschap: RijksGebouwenDienst (RGD) Planbureau voor de Leefomgeving Nederlandse Emissieautoriteit Raden en commissies Ambitie ten aanzien van open source a. Interbestuurlijke trajecten voorhoede Deze ambitie wordt zichtbaar in: - het gebruik van open standaarden - het nadrukkelijk vragen naar open source componenten in de uitvraag - het nadrukkelijk betrekken van open source software in de afweging en bij keuze daarvoor de verbeterde componenten via de systemintegrators teruggeven aan de community 3
4 - componenten beschikbaar stellen als open source software volgens de licentievormen van de e- bouwstenen en totale maatwerkapplicatie voor zover dit past in de taakuitoefening van organisaties die het gebruiken. - alleen indirecte (via dienstverlener) deelname aan communities - het hergebruik van data volgens Marij b. Interdepartementale ontwikkelingen volger Keuze voor toepassen open source software ligt bij de dienstverlenende partij en zij vallen onder hetzelfde regime als VROM: - aansluiten bij P direct - samenwerking SZW en VWS voor financiële boekhoud applicatie - overgang naar DWR 2.0 c. Bedrijfsvoering volger Dit wordt zichtbaar door: - Het technisch beheer ICT infrastructuur is uitbesteed; het applicatiebeheer is veelal uitbesteed aanpassen van bestaande contracten is niet reëel vanwege kosten - Keuze voor continuïteit van de bedrijfsvoering naast TCO essentieel element van gelijke geschiktheid - Keuze voor positieve businesscases als open source software voordelen biedt overgang op natuurlijke momenten Strategische afwegingen In de uitvraag wordt ook nadrukkelijk open source software gevraagd. In het afwegingsproces voor nieuwe software wegen de volgende prioriteiten zwaarder dan dat de software in open source beschikbaar is. Wanneer een open source software alternatief minder bijdraagt aan de volgende doelen dan een closed software alternatief is het niet gelijk geschikt: - Efficiënt beheer - Aansluiting bij rijksbrede ontwikkelingen - Kostenbeheersing De keuze voor open source software wordt ingekaderd door de volgende beleidslijn: - Uitbesteding en inkoop van dienstverlening - Aansluiting interdepartementale initiatieven - Standaard software tenzij en uitfasering maatwerk binnen de bedrijfsvoering Als gekozen wordt voor open source software dan geldt: - Volwassen open source software - De kwaliteit van de programmatuur is goed (stabiel) - Op de markt is support beschikbaar; - Koppelingen met bestaande software moeten mogelijk zijn; - Documentatie is van voldoende kwaliteit; - Relatie dienstverlener community is bekend en de dienstverlener onderhoudt de relatie; - Softwareomgeving moet veilig zijn; - Geen behoefte om broncode te wijzigen tenzij het software componenten betreft die worden ingezet binnen maatwerk; - Bij het toepassen van software componenten wordt de systemintegrator resultaatverantwoordelijk en participeert zo nodig in de community ( alleen indirecte deelname aan community) - Is de regiefunctie (opdrachtgeverschap) geregeld; - Geen ontwikkeling van expertise op het gebied van open source software voor deelname aan communities (beleid: inkopen van dienstverlening en uitbesteden) Eigen maatwerk als open source software: - Bij toepassing van open source software component is onderdeel opdracht aan systemintegrator teruggave aan community 4
5 Hoofdstuk 5 Implementatie Architectuur 1. Nagaan op welke punten het open source software beleid consequenties heeft voor de architectuur 2. Open source software een plaats geven het heroverwegingsproces / actualisatie-proces van de architectuur 3. Open source software een plaats geven in het afwegingsproces van vaststelling van standaarden 4. Vervangingskalander opstellen als stuurmiddel voor keuze en afwegingsproces en het realiseren van ambitie Aanbestedingsbeleid en inkoop 5. het beleid ten aanzien van open source software is vertaald in de aansluitvoorwaarden 6. er wordt expliciet gevraagd aan leveranciers om ook open source software aan te bieden 7. open source software is geen knock-out criterium 8. gelijke geschiktheid betekent kiezen voor de beste oplossing (TCO, flexibliteit, functionaliteit) 9. expertise aanwezig om closed en open source producten te kunnen wegen Communicatie en bewustwording 10. in projecten zorgen dat ook kennis van open source software aanwezig bij het opstellen specificaties 11. opname van het onderwerp open source software in de MARAP Kennisontwikkeling - kennisontsluiting 12. er is voldoende kennis van open source software aanwezig bij verwerving 13. een permanent aandachtspunt is dat de ontwikkelprojecten er steeds voldoende know how is over open source software om dit in het bestek (de functionele specificaties) uit te vragen 14. een (of meerdere medewerkers) het onderwerp open source software in portefeuille geven en dit bekend maken (tevens contactpunt voor programma NOiV) 15. Voor gebruiker is open source software geen issue opleiding geschiedt net als bij closed source software Community 16. VROM neemt geen deel aan een community maar laat dat over aan dienstverlener Risicomanagement vormgeven Inbedding van open source software 17. Open source software wordt behandeld als gesloten software en is daarmee ingebed in de organisatie 18. Afwegingsproces volgens beleidskader 19. Open source software opnemen in licentiebeheer en configuratiebeheer en contractadministratie 20. Er is voldoende basale kennis van open source software aanwezig zodat deze kan worden worden afgewogen Vaststelling en sturing De implementatiestrategie is behandeld in.. en wordt met vastgesteld door.. en opgenomen in Rapportage over voortgang van uitvoering van de strategie door. aan via.. 5
6 6
7 Bijlage 2 Conclusies zoals tijdens de strategiemeeting verwoord en impressie a. Conclusies 1. De ambitie geldt voor heel VROM maar de strategie en het beleid om deze ambitie te realiseren kan verschillen voor de verschillende organisatieonderdelen van VROM en is afhankelijk van het primaire proces 2. Gelijke geschiktheid: - in de offerteaanvraag worden ook open source software oplossingen gevraagd maar het niet aanbieden van open source software is geen knock out criterium - de vragen naar oplossingen worden functioneel uitgevraagd: keuze voor de beste oplossing: tco, continuïteit etc. - gelijke geschiktheid bij complexe oplossingen komt bijna niet voor, maar als het voorkomt dan heeft open source software de voorkeur 3. VROM volgt DWR Maatwerk voldoet aan Marij en Nora en: - waar mogelijk wordt gebruik gemaakt van open source componenten en deze worden wanneer wenselijk beschikbaar gesteld onder open source licentie door de system integrator of leverancier - de relatie met de community verloopt via de leverancier of system integrator 5. Regievoering: het beleid wordt doorgezet naar de uitvoerende partijen 6. In projecten wordt kennis van open source software georganiseerd zodat open source ook daadwerkelijk wordt uitgevraagd; in de staande organisatie is deze aanwezig 7. De architectuur voorziet in een infrastructuur die modulair ontwikkelde toepassingen ondersteunt 8. Communicatie over open source software verloopt via regulieren kanalen 9. Oproep aan Rijk: stel een heldere lijn vast zodat markt kan anticiperen b. Een korte impressie - Is er een programma om de monopolisten aan te pakken? Nee, er is geen specifiek programma. Er is op Nederlands en Europees niveau een mededingingsautoriteit. Daarnaast stimuleert de overheid het gebruik van open source software en zal de markt zich zelf verder ontwikkelen - Enthousiasme: o Positieve ontwikkeling van de open source markt; er komen steeds meer producten. o Voor de desktop is veel open source software beschikbaar Bij e-overheid is open source software de de facto standaard. o Open source software zijn vaak slimme en handige producten. o Binnen het geo-domein zijn er veel open source software producten beschikbaar. o Macro-economisch gezien: lokale economie wordt gestimuleerd; de geldstromen o zullen anders gaan lopen en meer binnen Europa / Nederland blijven. Markt van system integrators wordt volwassener. Zij investeren in kennis en werken samen met kleinere bedrijven die al over veel kennis beschikken. - Zorgen: o Er is geen geld beschikbaar voor transitiekosten; het oplossen van het legacyprobleem kost geld. 7
8 o Angst voor het hoog uitvallen van de kosten (geleerd van het verleden, Unix systemen).er zijn nog weinig producten die de gehele diepte ondersteunen van bijvoorbeeld de werkplek o Voor keten samenwerking is er al veel open source beschikbaar maar software die de bedrijfsvoering ondersteunt (ERP) is nog onvoldoende beschikbaar. o Er is behoefte aan gecertificeerde open source software en open source leveranciers. Afnemer moet er van op aan kunnen dat product of dienst goed is. o Zorgen over de eindgebruiker. Die vraagt om duidelijkheid en uniformiteit. - Ervaringen tot dusver leiden tot een hogere TCO voor open source software dan voor gesloten source software over het algemeen. 1,5 keer zo duur wordt genoemd. Veel marktwerking is uiteindelijk nodig om dit te veranderen. - Commercieel belang kan ook verhinderen dat bij aanbesteding het beste product wordt aangeboden. - Kansen voor de inzet van open source producten kunnen worden vergroot bij een keuze voor een kleinschalige en service-gerichte architectuur en gebruikmaking van kleinere componenten (was nadrukkelijke keuze bij geo-oplossing). - Ambitie (bij gelijke geschiktheid) geldt voor allen, echter de afhankelijkheid van een goed ingerichte en robuuste ERP toepassing is voor de Rijksgebouwendienst (vastgoedbedrijf) essentieel; een open source variant is niet voorhanden. - Casus ro online : open source software vanwege o Eenvoudig schaalbaar, vanwege ontbreken licentiekosten o Stapelbaarheid en open koppelvlakken (geen leverancierspecifieke standaarden) o Systemintegrator nam verantwoordelijkheid o Lagere TCO dan closed source concurrent o Slechts 1 leverancier, maar wel veel sturingsmogelijkheden door modulaire architectuur o Volwassener dan closed source concurrent - Geen bereidheid om concessies te doen aan de gevraagde functionaliteit en prijs ten gunste van open source software. Wel nadrukkelijk 'open source' in de afweging betrekken en in de weging een plek geven - Leveranciers moeten buiten de kaders gaan denken en samenwerking tussen systemintegrators en pakketleveranciers kritisch bezien. Doe het eens anders. - De vergelijking met duurzaam inkopen wordt getrokken - Bij inkopen dienstverlening wordt er niet specifiek gevraagd om open source software. Er zal slechts worden aangegeven dat hier prijs op wordt gesteld en er wordt verwezen naar de motie Vendrik. - De overheid geeft een stimulans maar de markt moet het verder ontwikkelen - Binnen projectmanagement moet er enige kennis van open source software zijn (ook deze kennis is in te huren of te kopen) - Gelijke geschiktheid komt bijna niet voor, maar als het voorkomt dan heeft open source software de voorkeur - Politiek moet nadenken en een heldere boodschappen geven. Wil je echt iets bereiken dan moet je verplichten. Bijlage 3. Toelichting op open source software Wat is Open Source Software? In wezen is het software net als andere software. Op het meest basale niveau betekent de term open source software simpelweg dat de broncode open en beschikbaar is. De broncode is het programma waarin de software origineel is geschreven. Software wordt als 'open' beschouwd als de broncode gelezen, aangepast en verspreid mag worden. Beschikbaarheid betekent dat iedereen de code gratis of tegen een nominaal bedrag kan verkrijgen. 8
9 De definitie van het Open Source Initiative (OSI), de zogenaamde Open Source Definition (OSD), bestaat uit tien regels waar software aan moet voldoen voordat het Open Source Software (OSS) mag worden genoemd. De belangrijkste elementen uit deze definitie zijn het recht om de software zonder beperkingen te mogen distribueren en om de bron code te mogen inzien en naar eigen inzicht te mogen aanpassen. Zie: Wat zijn de verschillen met closed source software? Ontwikkeling:community en bedrijven Open Source Software onderscheidt zich van traditionele, gesloten software onder andere door de wijze waarop de software wordt ontwikkeld. Een OSS project bestaat uit een community (gemeenschap) van vrijwillige en gemotiveerde leden. Bedrijven kiezen er ook soms voor om medewerkers te laten participeren in communities. Dit is te zien als een investering. Redenen om hierin te stappen lopen uiteen van: motiverend voor medewerkers, kennis ontwikkeling, invloed uitoefenen op het product, duurzaam ondernemen door kennis en expertise ter beschikking te stellen. Dagelijkse praktijk is dat bedrijven als IBM, SUN, Novell participeren in software projecten als Linux, Open office et cetera. Deze manier van ontwikkelen heeft volgens sommigen het voordeel dat releases en bugfixes sneller worden uitgebracht en daarmee de kwaliteit van de software beter is dan die van proprietary software. Daarnaast kunnen leveranciers zelf ook deelnemen aan deze communities en daardoor invloed hebben op de functionaliteit van de software. Beheer: Community versus Commerciële partij Bedrijven die hun geld verdienen met het installeren van - de vaak gratis - Open Source software producten kunnen ook zeer succesvol zijn. Dit alles heeft te maken met de aanvullende diensten. Diensten als support, maatwerk en onderhoud zijn zeer goed winstgevend te krijgen. Dit verschilt dus niet van gesloten software. Indien er een dienstverlener voor de betreffende open source is kan deze dus voor een deel of geheel de risico's ten aanzien van beheer en support overnemen. Indien dit niet mogelijk is, bijvoorbeeld door het ontbreken van geschikte dienstverlener (wat in Nederland zeker het geval kan zijn, terwijl het toch om een 'volwassen' product gaat) dient men terug te vallen op de community. Dit vergt ander risicomanagement. Licentiemodel: Er zijn enorm veel typen licenties in omloop. Aanbieders van gesloten software hanteren vaak hun eigen licenties. Open-source software projecten gebruiken vaak bestaande licenties, zoals de GNU General Public License (GPL), maar schrijven soms ook eigen licenties voor specifieke projecten. Hierin worden dan bepalingen opgenomen wat er met de broncode gedaan mag worden (verspreiden, inzien, aanpassen etc.). Voor de exacte bepalingen van zowel gesloten software licenties als open source licenties dient goed in de documentatie gekeken worden. De traditionele, gesloten standaard software (pakketten) wordt over het algemeen ontwikkeld voor rekening en risico van de ondernemer en de kosten van ontwikkeling, doorontwikkeling en foutherstel worden terugverdiend via het verkopen van het gebruiksrecht (licentiekosten) en supportcontracten. De continuïteit van het product hangt meestal af van het succes. Het eigendom van software die een leverancier (in opdracht van de overheid) ontwikkelt wordt in overleg bepaald. De rijksoverheid is over het algemeen eigenaar. Andere overheden kiezen ook wel voor modellen dat de leverancier het product al dan niet in aangepaste vorm vermarkt. Wat is de relatie met open standaarden? Open Source Software en open standaarden worden vaak in één adem genoemd. Toch zijn dit twee zeer verschillende onderwerpen. Waar open standaarden betrekking hebben op het maken van gezamenlijke 9
10 afspraken (omtrent bijvoorbeeld gegevensuitwisseling), is Open Source Software een juridische constructie die leidt tot alternatieve businessmodellen voor de ontwikkeling van software. Toch is er wel enige overlap: in veel gevallen maakt open source software louter gebruik van open standaarden. Wat kan het voor mij betekenen? Bij overheidsorganisaties komt deze vraag vooral voort uit wat het kabinetsbeleid ten aanzien van open source software voorschrijft. Bij de keuze voor nieuwe software gaat het om het maken van een bewuste afweging tussen open source en gesloten source. Immers het kabinetsbeleid schrijft voor: bij gelijke geschiktheid heeft open source de voorkeur.. Dit is een forse inspanningsverplichting. Op allerlei niveaus binnen de (semi-)publieke sector bestaan contracten met leveranciers die niet of nauwelijks opengebroken kunnen worden en ook wijzigingen in het applicatielandschap laten zich niet altijd zo eenvoudig aanbrengen. Daarom is het goed de mogelijkheden voor open source binnen de architectuur dus in samenhang - te verkennen want dat gaat vooraf aan de aanbestedingen. Het Kabinet wil dat bij aanbestedingen en inkooptrajecten van software voor nieuw- of verbouw en contractverlenging de aanbieders van open source software daadwerkelijk in de praktijk dezelfde kansen krijgen. Bij gelijke geschiktheid heeft open source software de voorkeur. Bij de feitelijke aanbesteding wordt het effect van het beleid zichtbaar maar de keuze wordt eerder in het proces gemaakt. Wat zijn aandachtsgebieden voor het vormgeven van gelijke geschiktheid? Volwassenheid Afhankelijk van de inzet van de betreffende functionaliteit is de volwassenheid van het product belangrijk. Kijk hierbij naar de activiteit van een community (mailinglijsten, releases, berichten op forums etc), hoe lang het project al bezig is, hoe professioneel is het beheer. Maar kijk ook het aantal dienstverleners die er actief mee bezig zijn, waar is het allemaal ingezet etc. De grote dienstverleners (stand van zaken begin 2009) beschikken over assesment methoden op de kwaliteit in brede zin - van de open source software. Continuïteit Binnen de open source software wereld lopen rijpe en groene producten door elkaar heen. Dit is in de closed source software wereld natuurlijk niet anders, alleen valt het hier minder op. Een veel gehoord risico van open source software is de continuïteit: als er geen commercieel bedrijf achter zit, wat is dan de levensvatbaarheid van zo'n product? Intussen komen er steeds meer dienstverleners die support leveren op open source software. De community waarin gebruikers op de een of andere manier - participeren bepalen de continuïteit en doorontwikkeling. De leveranciers bepalen de continuïteit van de commerciële software al dan niet onder invloed van een gebruikers vereniging. Support Er is nog niet voor alle software professioneel support te verkrijgen. Door de beweging van onder andere HP, SUN en IBM begint hier echter verbetering in te komen. Sinds een aantal jaar kunnen medewerkers gecertificeerd worden voor diverse open source producten. Deze certificering maakt het eenvoudiger een vraag naar een specialist in de markt te zetten of de eigen medewerker op te leiden en de inzetbaarheid te verbeteren. Aansprakelijkheid In OSS-licenties wordt aansprakelijkheid vergaand uitgesloten en worden geen garanties gegeven voor de werking van de software. Daardoor is het meestal niet mogelijk om de gemeenschap van programmeurs 10
11 (community) van de open source software hierop in rechte aan te spreken. Open source licenties staan echter wel toe dat aanvullend afspraken worden gemaakt over garantie en aansprakelijkheid. Een overheidsorganisatie die zich wil indekken tegen schade door softwarefouten, zal daarom goede afspraken moeten maken met de dienstverlener die de software implementeert danwel beheert. Een overheidsorganisatie kan bijvoorbeeld van zijn dienstverlener verlangen dat hij bepaalde garanties geeft met betrekking tot de maximale uitvalsduur van het informatiesysteem. Dit is niet anders dan de afspraken die u hieromtrent zou maken met een levencier die gesloten broncode software bij u installeert. Veiligheid Ten aanzien van de veiligheid van software wordt door critici van open source software gezegd dat kwaadwillenden de mogelijkheid hebben om de broncode te bekijken en misbruik te maken van fouten in de code. Hiertegen zijn echter wel een aantal argumenten te noemen: Snelle detectie en correctie van fouten voor veel gebruikte en ondersteunde OSS Men kan zelf meteen de 'fout' herstellen, niet afhankelijk van een derde partij Iedereen kan veiligheid beoordelen en suggesties ter verbetering aandragen Openbaar maken van een systeem maakt dat het systeem echt veilig moet zijn, programmeurs werken beter als systeem 'open en transparant' is Gereduceerd risico van 'achterdeurtjes' Open source software wordt veel ingezet door organisaties die beveiliging als kerntaak hebben. Bijlage 4 Redenen om te kiezen voor open source software zoals gehoord -. Goed opdrachtgeverschap -> kiezen op basis van overzicht en onafhankelijkheid Niet te veel betalen voor software -> dus maar een keer Kansen voor open standaarden omdat open source software veelal gebaseerd is op open standaarden Inzet van kleine componenten biedt kansen voor een open en flexibele architectuur Transparantie is veiligheid Stimulerend om mee te werken -> bevordert creativiteit (vooral voor organisaties die zelf software ontwikkelen) Bevordert innovatie Principiële redenen: - Werken als community - Vrije aanpasbaarheid - eis van transparantie: alleen nog dingen waarvan je kunt weten wat erin in zit, hoe het werkt 11
Implementatiestrategie Open Standaarden en Open Source Software
Implementatiestrategie Open Standaarden en Open Source Software Implementatiestrategie Open Standaarden en Open Source Software, 25-2-2010 blz. 1 van 7 Inhoud INLEIDING... 3 HET PROGRAMMA NOIV... 3 TOEPASSING
Nadere informatieMr. M.H.Paapst Open voorkeur in een aanbesteding Deel III: Modelteksten
Mr. M.H.Paapst Open voorkeur in een aanbesteding Deel III: Modelteksten Onderstaande wensen, eisen en teksten hebben tot doel de leveranciersonafhankelijkheid, flexibiliteit en interoperabiliteit te bevorderen
Nadere informatieLNV architectuurrichtlijnen gelijke geschiktheid Open Source Software. Versie 1
LNV architectuurrichtlijnen gelijke geschiktheid Open Source Software Versie 1 2 Gelijkegeschiktheid Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Doelstelling 4 2 Toetsing gelijke geschiktheid 5 2.1 Total Cost of Ownership
Nadere informatieOpen source software en open standaarden. Wilma Willems, projectmanager
Open source software en open standaarden Wilma Willems, projectmanager Wat kunt u verwachten? Achtergrond actieplan NOiV Open standaarden gedachtevorming aanpak Open source software elementen implemententatiestrategie
Nadere informatieProgramma OSOSS, open source en LINUX gebruikersdag
Programma OSOSS, open source en LINUX gebruikersdag Mark Bressers, programmamanagement programma Open Standaarden en Open Source Software voor de Overheid Inhoud Open Standaarden en Open Source Software
Nadere informatieFS 141216.5D. FORUM STANDAARDISATIE 16 december 2014 Agendapunt 5. Open standaarden, lijsten Stuknummer 5D. Intake-advies OSI.
FS 141216.5D FORUM STANDAARDISATIE 16 december 2014 Agendapunt 5. Open standaarden, lijsten Stuknummer 5D. Intake-advies OSI Advies Het Forum Standaardisatie wordt geadviseerd om de OSI open source licenties
Nadere informatieDe complete oplossing voor uw kadastrale informatievoorziening.
De complete oplossing voor uw kadastrale informatievoorziening. Foto: Mugmedia Het Kadaster gaat de levering van kadastrale informatie ingrijpend vernieuwen. Het huidige proces van verwerken van kadastrale
Nadere informatieFlamingo, een open source geo viewer. De doorbraak: een nieuw beheermodel
Flamingo, een open source geo viewer De doorbraak: een nieuw beheermodel Flamingo Flamingo is eenvoudig door gebruikers zelf te configureren. Flamingo is veelzijdig in het bieden van eenvoudige toegang
Nadere informatieDCI ICT sourcing strategie Status: definitief Versie: Doel, scope, richting en marktbenadering
DCI ICT sourcing strategie Status: definitief Versie: 2015 1.3 Doel, scope, richting en marktbenadering Doelstelling en scope DCI ICT sourcing strategie De DCI ICT sourcing strategie ondersteunt bij het
Nadere informatieOpen Source Software. Bart van Dijk (b.van.dijk@hccnet.nl)
Open Source Software Bart van Dijk (b.van.dijk@hccnet.nl) Open Source Software (OSS) Wat is het Waarom willen we het wel (of niet) OSS voorbeelden Geschiedenis Licenties Ontwikkeling en ondersteuning Wat
Nadere informatieProfessionele softwareontwikkeling PRODUCTIVITEIT EN KWALITEIT MET FOCUS OP DE GEHELE LEVENSDUUR VAN APPLICATIES
Professionele softwareontwikkeling PRODUCTIVITEIT EN KWALITEIT MET FOCUS OP DE GEHELE LEVENSDUUR VAN APPLICATIES ONZE VISIE OP PROFESSIONEEL SOFTWARE ONTWIKKELEN Bij succesvolle softwareontwikkeling draait
Nadere informatieHet actieplan en uw website. Mr Mathieu Paapst (juridisch adviseur)
Het actieplan en uw website. Mr Mathieu Paapst (juridisch adviseur) Doelen actieplan Doelstelling Actieplan Nederland Open in Verbinding Verbetering van interoperabiliteit Vermindering van leveranciersafhankelijkheid
Nadere informatieHoezo gratis? Mythes en misverstanden over open source software
Hoezo gratis? Mythes en misverstanden over open source software Waarom? Waarom? Archief 2.0 O Reilly: eerder mentaliteitswijziging dan louter technologie architecture of participation : samenwerking en
Nadere informatieBusiness case Digikoppeling
Business case Digikoppeling Versie 1.0 Datum 02/06/2014 Status Definitief Van toepassing op Digikoppeling versies: 1.0, 1.1, 2.0, 3.0 Colofon Logius Servicecentrum: Postbus 96810 2509 JE Den Haag t. 0900
Nadere informatieConsultatie. 1. Inleiding. 1.1 Doel Realisatielijn OpenDWR. 1.2 Proces. Realisatielijn OpenDWR Versie: 1.0 Status: vastgesteld. 1.
Programma DWR Contactpersoon Jan Arnoud ten Cate infodwr@rijksoverheid.nl Consultatie Realisatielijn OpenDWR Versie: 1.0 Status: vastgesteld Datum 31 maart 2010 1. Inleiding 1.0 Doel DWR Het programma
Nadere informatieOpen voorkeur in de ICT inkoop en aanbestedingsstrategie. Mr Mathieu Paapst (juridisch adviseur)
Open voorkeur in de ICT inkoop en aanbestedingsstrategie Mr Mathieu Paapst (juridisch adviseur) Doelen actieplan Doelstelling Actieplan Nederland Open in Verbinding Verbetering van interoperabiliteit Vermindering
Nadere informatieDe ins en outs van OpenERP! OpenERP wanneer en hoe toepasbaar en welke aandachtspunten bij invoering
De ins en outs van OpenERP! OpenERP wanneer en hoe toepasbaar en welke aandachtspunten bij invoering OpenERP Inhoud Ervaringen vanuit de gebruiker DEMO Open source filosofie OpenERP Voor welke bedrijven
Nadere informatieSelectietraject van een Open-source Concernstandaard
18 Maart 2010 J.Cival Coördinator Informatiebeleid & Selectietraject van een Open-source Concernstandaard architectuur Agenda Even voorstellen Aanleiding Aanbestedingsstrategie Selectie Business case Succesfactoren
Nadere informatieOpen en closed source software in een win win model. Een doorbraak
Open en closed source software in een win win model Een doorbraak Probleemstelling Open en closed source software hebben beiden bestaansrecht en daarom is de vraag hoe met respect voor de verschillende
Nadere informatieImpact Cloud computing
Impact Cloud computing op de Nederlandse zakelijke markt De impact van Cloud Computing op de Nederlandse zakelijke markt De economische omstandigheden zijn uitdagend. Nederland is en bedrijven informatietechnologie
Nadere informatieInkoopaspecten van software
Inkoopaspecten van software Mr. Judith van Bemmel SBO-ICM, Strategische Beheerorganisatie Interdepartementaal ICT Contractmanagement 31 maart, Arnhem Agenda Aanbestedingsrecht Doelstelling Basisregels
Nadere informatieBesluit Aanbestedingsstrategie
DGBK/Openbaar Bestuur en Democratie programma modernisering GBA Besluit Aanbestedingsstrategie Raamovereenkomst met meerdere leveranciers De aanbesteding van de werkzaamheden van het programma Modernisering
Nadere informatieRegiobijeenkomst: Hoe krijg ik goede aanbiedingen uit de markt? mr drs Walter van Holst (juridisch adviseur)
Regiobijeenkomst: Hoe krijg ik goede aanbiedingen uit de markt? mr drs Walter van Holst (juridisch adviseur) Programma Inleiding Praktijkcasus: aanbesteding Document Management System (DMS) Wat is een
Nadere informatieOpen Source Business Intelligence bij het Inlichtingenbureau
Red Dolphin ICT Services BV Open Source Business Intelligence bij het Inlichtingenbureau - Ervaringen met het gebruik van Pentaho binnen DKD NOiV jaarcongres 18 maart 2010 Agenda Wat is Open Source Business
Nadere informatieGemeenten voeren Regie op Informatie en Processen
Gemeenten voeren Regie op Informatie en Processen Kenmerken van de huidige situatie Eindgebruikers - Voor elk domein binnen een gemeente worden aparte totaaloplossingen gebruikt. - Gegevens worden niet
Nadere informatieActielijn 6 ODF-invoering Toelichting op actieplan Nederland Open in Verbinding
Actielijn 6 ODF-invoering Toelichting op actieplan Nederland Open in Verbinding Actielijn 6 ODF-invoering Toelichting op actieplan Nederland Open in Verbinding 1 2 1 Inleiding 5 2 Actieplan 6 3 Verantwoordelijkheden
Nadere informatieRealisatielijn OpenDWR Versie: 0.9 Status: concept ter consultatie
Programma DWR Contactpersonen Jan Arnoud ten Cate Stephan Wildeboer infodwr@rijksoverheid.nl Consultatie Realisatielijn OpenDWR Versie: 0.9 Status: concept ter consultatie Datum 3 februari 2010 1. Inleiding
Nadere informatieBIJLAGE 1. Implementatie Nederland Open in Verbinding Stand van Zaken per actielijn. A. Open standaarden
BIJLAGE 1 Implementatie Nederland Open in Verbinding Stand van Zaken per actielijn A. Open standaarden 1. Het College Standaardisatie publiceert in januari 2008 een basislijst met open standaarden (checklist)
Nadere informatieEnkele handige tips bij het beoordelen van clouddienstvoorwaarden. en Service Level Agreements
Service Level Agreement tips Enkele handige tips bij het beoordelen van clouddienstvoorwaarden en Service Level Agreements Service Level Agreements SLA s komen onder meer voor als basis van veel clouddiensten.
Nadere informatieOpen GIS: kans of bedreiging?
Open GIS: kans of bedreiging? Gereedschap om tot een zorgvuldige afweging te komen Marc Vloemans Partner Age of Peers TMC Nederland Forum 2011 Achtergrond Achtergrond Achtergrond Achtergrond Achtergrond
Nadere informatiePraktisch Implementeren van EA bij Gemeenten
Praktisch Implementeren van EA bij Gemeenten Edwin de Vries 3 juni 2008 Praktisch Implementeren van Enterprise Architectuur bij Gemeenten Waarom Architectuur bij Gemeenten? Praktische aanpak Invulling
Nadere informatieOpen en closed in win win. op weg naar een doorbraak?!
Open en closed in win win op weg naar een doorbraak?! Doelstelling project Verkenning van win-win situaties: tussen leveranciers van open en closed source tussen softwaremarkt en opdrachtgevende overheden
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2004 2005 25 733 Informatie- en communicatietechnologie (ICT) in het onderwijs Nr. 105 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP
Nadere informatieVoorwoord. Ineke Schop Programmamanager Nederland Open in Verbinding
Voorwoord Het Programmabureau Nederland Open in Verbinding (NOiV) presenteert met genoegen de resultaten van de strategieontwikkeling open source software van de ministeries. Het Programmabureau NOiV stimuleerde
Nadere informatie22 maart Voor de digitale economie
22 maart 2018 Voor de digitale economie Op 22 maart 2018 organiseert Nederland ICT voor de Kamer van Koophandel een ICT Markttoets over de vervanging van haar klantrelatiesysteem (CRM). De ICT Markttoets
Nadere informatieKiezen voor WSO2. Yenlo WSO2 ontbijtsessie. M inisterie van Infrastructuur en Milieu
M inisterie van Infrastructuur en Milieu Kiezen voor WSO2 Yenlo WSO2 ontbijtsessie Auteurs Paul Leunissen (Enterprise Architect IenM, 06 5250 6691) Stephen Oostenbrink (Enterprise Architect IenM, 06 4211
Nadere informatieImpact Cloud computing
Impact Cloud computing op de Nederlandse zakelijke markt 2 inleiding De economische omstandigheden zijn uitdagend. Nederland is onder invloed van de schuldencrisis in een nieuwe recessie beland; de economische
Nadere informatieOpen Source in bedrijf Fictie of Realiteit?
Open Source in bedrijf Fictie of Realiteit? De invloed van Open Source producten op de bedrijfscontinuiteit en product lifecycles Auteur: Ideas to Interconnect BV Radex gebouw, E-Mail: r.gloudemans@i-to-i.nl
Nadere informatieMensink ICT Advocatuur Nieuwsbrief Oktober 2013
Escrow van SAAS en Cloud diensten. Marketingtechnisch niet meteen een lekkere zin om een nieuwsbrief mee te beginnen. Zeker drie woorden die nogal wat vragen oproepen. SAAS (software as a service) en Cloud
Nadere informatieRijkspas: veiligheid en flexibiliteit. ID-ware, C. Borgmann, MSc Heerhugowaard 24 november 2011
Rijkspas: veiligheid en flexibiliteit ID-ware, C. Borgmann, MSc Heerhugowaard 24 november 2011 24-11-2011 Profile Consultancy Services State of the art software solutions Project implementation Life-cycle
Nadere informatieRegio IJmond / Gemeente Bloemendaal
Regio IJmond / Gemeente Bloemendaal --- Typo3 in Gemeenteland --- 16 juni 2007 Ernst van Altena / Gerrit Vijlbrief IJmond Beverwijk Heemskerk Uitgeest Velsen Bestuurlijke samenwerking. Uitgangspunten samenwerking
Nadere informatieODF ervaringen bij de Rijksoverheid. Bauke Keulen. Ministerie van Defensie en lid van de Open Documenten Werkgroep
6-11-08 ODF ervaringen bij de Rijksoverheid Bauke Keulen Ministerie van Defensie en lid van de Open Documenten Werkgroep 1 Over de spreker 06-11-08 1987 1997 2001 Bauke Keulen - Senior Adviseur DTO verantwoordelijk
Nadere informatieIP Businessmanager voor gevorderden
IP Businessmanager voor gevorderden mobiel integratie total cost of ownership (tco) management rapportages netwerken en ict vm en hosted oplossingen business manager integratie bedrijfs applicaties voip
Nadere informatieADVISIE SERVICE SOLUTIONS
SERVICE SOLUTIONS ADVISIE SERVICE SOLUTIONS Uw ERP systeem is van essentieel belang voor de dagelijkse bedrijfsvoering. De serviceverlening van Advisie is er daarom op gericht om verstoringen van het systeem
Nadere informatieTechnische architectuur Beschrijving
A gemeente Eindhoven Technische architectuur Beschrijving Specificatiecriteria Versie 1.1 A. van Loenen Technisch Beleidsadviseur B&E 21-Sep-2011 avl/fd11027578 Colofon Uitgave Gemeente Eindhoven Realisatie
Nadere informatieAgenda 26-4-2009. Wat zijn de gevolgen van Cloud en Gridcomputing voor de gebruikersorganisatie en de beheersfunctie.
Wat zijn de gevolgen van Cloud en Gridcomputing voor de gebruikersorganisatie en de beheersfunctie. John Lieberwerth Agenda Even voorstellen Cloud Computing De tien Plagen Gebruikersorganisatie en ICT
Nadere informatieOpen en closed source software in een win win model. een intensieve verkenning!
Open en closed source software in een win win model een intensieve verkenning! Probleemstelling Open en closed source software hebben beiden bestaansrecht en daarom is de vraag hoe met respect voor de
Nadere informatieOpen Source Software community- en teruggave beleid EL&I. Versie 1
Open Source Software community- en teruggave beleid EL&I Versie 1 2 Open Source Software community- en teruggave beleid EL&I Inhoud Inleiding 4 1 Inzet OSS software 4 2 Community beleid 6 2.1 Communitybeleid
Nadere informatieVoortgang ICT Gemeente Bloemendaal. Juni 2007
Voortgang ICT Gemeente Bloemendaal Juni 2007 Uitgangspunten: ICT beleidsplan 2006 Lange termijnvisie Planmatig werken Het ontwikkelen van een ICT strategie, niet alleen voor de korte, maar ook voor de
Nadere informatieBusinesscase en exploitatiemodel grote toetszaal SEMINAR GROOTSCHALIGE DIGITALE TOETSZALEN
Businesscase en exploitatiemodel grote toetszaal SEMINAR GROOTSCHALIGE DIGITALE TOETSZALEN Michiel van Geloven & Marij Veugelers, mei 2014 In deze presentatie : Introductie: voorstellen sprekers en inventariseren
Nadere informatieBeleid en implementatie open standaarden en open source software
Beleid en implementatie open standaarden en open source software 2010-2012 Colofon Bron: provincie Groningen Afdeling: IVT Auteur(s): team Invo (Willy Bakker, Monique Verweij) Documentnaam: Beleid en implementatie
Nadere informatieVoorbeelden generieke inrichting Digikoppeling
Voorbeelden generieke inrichting Versie 1.1 Datum 19/12/2014 Status Definitief Colofon Logius Servicecentrum: Postbus 96810 2509 JE Den Haag t. 0900 555 4555 (10 ct p/m) e. servicecentrum@logius.nl Documentbeheer
Nadere informatieWhitepaper. In vijf stappen naar de cloud
Whitepaper In vijf stappen naar de cloud Een whitepaper van UNIT4 IT Solutions 2013 In vijf stappen naar de cloud Steeds meer bedrijven zien in dat er met cloud technologie eigenlijk een nieuw platform
Nadere informatieGenerieke I Toets & Advies
Informatiseringsbeleid Rijk Architectuur en Standaarden Bijlagen 2 Generieke I Toets & Advies 1. Inleiding De ICCIO heeft op 17 april 2012 ingestemd met de volgende beslispunten A t/m D te nemen: A. Als
Nadere informatieSamengaan van Geo-informatie en Service Oriëntatie
Samengaan van Geo-informatie en Service Oriëntatie Waterbodem Applicatie (WAB*info) 10 juli 2008 Gaston Lamaitre Data-ICT-Dienst, Delft Inhoud Wat doet Rijkswaterstaat? Doel van WAB*info De randvoorwaarden
Nadere informatieITIL en/of eigen verantwoordelijkheid
ITIL en/of eigen verantwoordelijkheid Leo Ruijs 20 SEPTEMBER 2011 INNOVATIEDAG MANSYSTEMS Service8 B.V. Stelling ITIL BEPERKT DE EIGEN VERANTWOORDELIJKHEID VAN MEDEWERKERS EN HEEFT DAARMEE EEN NEGATIEVE
Nadere informatieSturing op ICT STRATEGISCHE BESLUITVORMING GOVERNANCE INNOVATIE. 24 sept 2015; Jurgen Bomas
Sturing op ICT STRATEGISCHE BESLUITVORMING GOVERNANCE INNOVATIE Sturen op ICT en samenhang met business Maes als onderzoek model Vanuit onderzoek in bedrijfsleven: IT beslissing Rol Directie Consequentie
Nadere informatieCOMMON GROUND. 10/30/2017 Argumentenboekje
COMMON GROUND 10/30/2017 Argumentenboekje Common ground - argumentenboekje Vraag 1. Hoe verhoudt zich dit tot de toepassing van nieuwe technologie? a. Idem, tot de Gezamenlijke Gemeentelijke Infrastructuur
Nadere informatieVoorwoord. Ineke Schop Programmamanager Nederland Open in Verbinding
Voorwoord Het Programmabureau Nederland Open in Verbinding (NOiV) presenteert met genoegen de resultaten van de strategieontwikkeling open source software van de ministeries. Het Programmabureau NOiV stimuleerde
Nadere informatiePresentatie NORA/MARIJ
Presentatie NORA/MARIJ 6 november 2009 Peter Bergman Adviseur Architectuur ICTU RENOIR RENOIR = REgie NuP Ondersteuning Implementatie en Realisatie Overzicht presentatie Families van (referentie-)architecturen
Nadere informatieVerkenning Next DLO VU. Overzicht Alternatieve Systemen
Verkenning Next DLO VU Overzicht Alternatieve Systemen Onderwijscentrum VU Amsterdam 8 oktober 2009 2009 Vrije Universiteit, Amsterdam Overzicht Alternatieve Systemen 2 Auteur Opdrachtgever Status Versie
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 2020 Vragen van de leden
Nadere informatieJos Witteveen Wat komt er kijken bij Clouddiensten voor de Zorg? 29 oktober 2013
Jos Witteveen Wat komt er kijken bij Clouddiensten voor de Zorg? 29 oktober 2013 Wat en wie is Andarr? Wij zijn dé partner voor waardevaste ICT transities / migraties. Wij helpen organisaties om blijvend
Nadere informatieWhitepaper. Veilig de cloud in. Whitepaper over het gebruik van Cloud-diensten deel 1. www.traxion.com
Veilig de cloud in Whitepaper over het gebruik van Cloud-diensten deel 1 www.traxion.com Introductie Deze whitepaper beschrijft de integratie aspecten van clouddiensten. Wat wij merken is dat veel organisaties
Nadere informatieCMS Ronde Tafel. Cloud Continuity. Ir. Jurian Hermeler Principal Consultant
CMS Ronde Tafel Cloud Continuity Ir. Jurian Hermeler Principal Consultant Introductie Quint Wellington Redwood Onafhankelijk Management Adviesbureau Opgericht in 1992 in Nederland Ruim 20 jaar ervaring
Nadere informatieIncore Solutions Learning By Doing
Incore Solutions Learning By Doing Incore Solutions Gestart in November 2007 Consultants zijn ervaren met bedrijfsprocessen en met Business Intelligence Alle expertise onder 1 dak voor een succesvolle
Nadere informatieEen webwinkel starten Hoe doe je dat? Beeld slider met ipad, computer en android
Een webwinkel starten Hoe doe je dat? Beeld slider met ipad, computer en android Inhoudsopgave HOOFDSTUKKEN 1. Het juiste software pakket kiezen 2. Domeinnaam 2. Hosting 3. Template 4. PSP (Payment Service
Nadere informatieAPM Toets en Open Source Software. Versie 1
APM Toets en Open Source Software Versie 1 2 APM Toets en Open Source Software Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Doelstelling 4 2 Applicatie Portfolio Management Toets 5 2.1 Huidige situatie 6 2.2 Plaatsbepaling
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 27 859 Modernisering Gemeentelijke Basisadministratie persoonsgegevens (GBA) Nr. 117 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 14 november
Nadere informatieAanbesteden van ICT: de business case
Regionale bijeenkomsten Nevi en Pianoo.....< ICT, met de i van inkoop! Aanbesteden van ICT: de business case Mr J.A. (John) Konijn 20 april 2009. Voorstel agenda Business case Fasering in Aanbesteding
Nadere informatieCHRONOLOGISCH OVERZICHT VAN DE VOORTGANG VAN HET PROGRAMMA MODERNISERING GBA
BIJLAGE CHRONOLOGISCH OVERZICHT VAN DE VOORTGANG VAN HET PROGRAMMA MODERNISERING GBA De documenten waarnaar wordt verwezen zijn opgesteld met inachtneming van de kabinetsrichtlijnen voor grote ICT-projecten.
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 25 657 Persoonsgebonden Budgetten Nr. 317 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der
Nadere informatie18 REDENEN OM TE KIEZEN VOOR CENTRIC PROJECTPORTAAL BOUW
18 REDENEN OM TE KIEZEN VOOR CENTRIC PROJECTPORTAAL BOUW Versie: 1 Datum 21 april 2016 Auteur Peter Stolk Centric Projectportaal Bouw 1 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Actuele informatie cruciaal 3 SharePoint
Nadere informatieRonde Tafel Hergebruik en uitwisseling van software bij het Rijk'
Ronde Tafel Hergebruik en uitwisseling van software bij het Rijk' 29 januari 2013 Agenda 1) Uitgangssituatie 2) Voorlopige resultaten inventarisatie 3) (markt)ontwikkelingen 4) Wat is het vraagstuk? 5)
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG DGBK Burgerschap en Informatiebeleid www.rijksoverheid.nl Uw kenmerk
Nadere informatieWat is open source. Open source als een ontwikkelmodel. De open source gemeenschap
Wat is open source door Arnoud Engelfriet - 03-15-2011 http://www.itpedia.nl/2011/03/15/wat-is-open-source/ Open source is vrijelijk beschikbaar voor iedereen. Omdat het concept van software vrij aanbieden
Nadere informatieCotask en Open Source Software. Ruud ziet (nog) niets in Open Source geloof ik
Cotask en Open Source Software Ruud ziet (nog) niets in Open Source geloof ik Wat gaan we doen? Inleidende presentatie 30 min Vragen 10 min Demonstratie 30 min Linux Client Linux Server Samenwerking met
Nadere informatieUw IT, onze business
Techniek gaat prima samen. Uw IT, onze business Hoogendoorn IT Services biedt vele mogelijkheden om de kantoorautomatisering van bedrijven te beheren, optimaal te laten functioneren of het bedrijf zelfs
Nadere informatieBEANTWOORDING VAN VRAGEN UIT VERGADERINGEN VAN HET DAGELIJKS BESTUUR, DE COMMISSIES EN HET ALGEMEEN BESTUUR
DB-vergadering 08-02-2010 BEANTWOORDING VAN VRAGEN UIT VERGADERINGEN VAN HET DAGELIJKS BESTUUR, DE COMMISSIES EN HET ALGEMEEN BESTUUR vraag van uit de vergadering van dagelijks bestuur dagelijks bestuur
Nadere informatieGoed mkb-bestuur en de rol van de accountant
Goed mkb-bestuur en de rol van de accountant Agenda Voor de pauze: introductie en een ondernemer over het Diamond model Pauze: 17.30-18:30 uur Na de pauze toepassing van het Diamond model in de praktijk
Nadere informatieInSpider Waarom overheden zouden moeten kiezen voor open source. Herman Assink IDgis bv OSGeo.nl dag, 25 november 2014
InSpider Waarom overheden zouden moeten kiezen voor open source Herman Assink IDgis bv OSGeo.nl dag, 25 november 2014 Agenda Open Source kenmerken Pro's, Con's, misverstanden en tips Voorbeeld InSpider
Nadere informatieZaakgewijs werken Advies omtrent architectuur en implementatie
Zaakgewijs werken Advies omtrent architectuur en implementatie Den Haag, 1 mei 2009 Digital Groep Definitief MANAGEMENTSAMENVATTING De gemeente X heeft hoge ambities op het gebied van dienstverlening en
Nadere informatieDigitale duurzaamheid
Digitale duurzaamheid Verantwoording van publieke diensten Bij het leveren van publieke diensten maakt de overheid gebruik van publieke middelen. De overheid moet zich over de besteding hiervan tegenover
Nadere informatieSBC/1564221 Bestuur en Samenleving Pilot discussieplatform Argu - Motie Burger Beslist Mee 2
DORDRECHT Aan de gemeenteraad Gemeentebestuur Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT Datum Ons kenmerk Begrotingsprogramma Betreft 2 februari 2016 SBC/1564221 Bestuur en Samenleving Pilot discussieplatform
Nadere informatieZakelijke dienstverlening in de cloud
Zakelijke dienstverlening in de cloud Werken in de cloud, veilig en betrouwbaar ACHTER ELK SUCCES SCHUILT EEN GOED COMPUTERPLAN Agenda Introductie Parentix Dienstverlening Samenwerking met Computerplan
Nadere informatieForum Standaardisatie & Open Standaarden. Standaard samenwerken
Forum Standaardisatie & Open Standaarden Standaard samenwerken Betere elektronische dienstverlening, lagere administratieve lasten, transparantere en efficiëntere overheid. Dat kan alleen door samen te
Nadere informatieHet regelen van ondersteuning op open source software voor overheidsorganisaties. Afstudeerpresentatie Daniël Vijge 12 november 2007
Het regelen van ondersteuning op open source software voor overheidsorganisaties Afstudeerpresentatie Daniël Vijge 12 november 2007 Inhoud van de presentatie Waarom dit onderzoek? Opzet van het onderzoek
Nadere informatiebegin presentatie welkom naam jan vegt functie business consultant bedrijf www.2en40.nl 2 specialismes + E A I Enterprise Application Integration EAI integratie-vraagstukken veel meer details bij Rita
Nadere informatiePosition Paper. Doelarchitectuur Rijks Application Store (RAS) Status: Definitief, vastgesteld in ICCIO, 27 juni 2013 versie 1.0
Position Paper Doelarchitectuur Rijks Application Store (RAS) Status: Definitief, vastgesteld in ICCIO, 27 juni 2013 versie 1.0 De Rijks Application Store (RAS) is één van de onderdelen uit de I-infrastructuur
Nadere informatieRegionale uitvoeringsdiensten Samen onderweg naar een betere samenwerking
Regionale uitvoeringsdiensten Samen onderweg naar een betere samenwerking Versie: 1.0 Datum: 16 augustus 2011 Auteur: Niels van der Kolk Afdeling: Belasting & Vastgoed 1 Inhoudsopgave 1 Regionale uitvoeringsdiensten
Nadere informatieInrichting ICT organisatie
Inrichting ICT organisatie Taken en verantwoordelijkheden ICT discipline Klassieke ICT Organisatie Ontwikkelen strategie strategisch plan architectuur opstellen automatiseringsplan Leveren applicaties:
Nadere informatieStrategie Applicatie integratie Open.Amsterdam project. versie 1.0 juni 2008
Strategie Applicatie integratie Open.Amsterdam project versie 1.0 juni 2008 Document informatie Versiebeheer Versie Datum Auteur Activiteiten 1.0 juni 2008 drs. E. Willemsen Initiële opzet Archivering
Nadere informatieOrganisatie. Gestart in 2009 Open Source Webdevelopment Grafische achtergrond Servicegericht
Even voorstellen Organisatie Gestart in 2009 Open Source Webdevelopment Grafische achtergrond Servicegericht Ons team Philip Vergunst Oprichter en webdeveloper Nathan Vergunst Back-end developer Cor van
Nadere informatieAgenda. Aanbesteding en innovatie. Hoe krijg je een out-of-the-box oplossing? Legal requirements engineering (LRE)
Aanbesteding en innovatie Agenda Hoe krijg je een out-of-the-box oplossing? Legal requirements engineering (LRE) Stephan Corvers & Aernout Schmidt Inleiding & casus Interview met CEO Game: specificatieproces
Nadere informatieAuteursrecht op software
Auteursrecht op software KNX bijeenkomst 2 oktober 2012 mr. Wouter Dammers E-Mail: W.Dammers@ictrecht.nl Twitter: @WouterDammers Linked-In: https://www.linkedin.com/in/wdammers Tel: 020 66 31 941 LinkedIn
Nadere informatieOSOSS NOiV. Nederland Open in Verbinding met ODF. ODF Workshop Decentrale Overheden Utrecht, 14 mei 2008 Fabrice Mous
OSOSS Nederland Open in Verbinding met ODF ODF Workshop Decentrale Overheden Utrecht, 14 mei 2008 Fabrice Mous Voorstellen Programma (onderdeel ICTU) 'Nederland Open in Verbinding'
Nadere informatieUnicoz Onderwijsgroep ICT Beleidskader
Unicoz Onderwijsgroep ICT Beleidskader In opdracht van: Unicoz Stuurgroep ICT Opsteller: Peter de Haas Datum: 14-10- 2015 Versie : 1.2 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Voorgestelde beleidskaders ICT...
Nadere informatieBABVI/U201201250 Lbr. 12/090
Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Operatie NUP zet i-ondersteuning in uw kenmerk ons kenmerk BABVI/U201201250 Lbr. 12/090 bijlage(n) - datum
Nadere informatieCluster Bedrijfsvoering rve ICT
Cluster Bedrijfsvoering rve ICT ACTIEPLAN 2017-2020 Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) 30 juni 2017 Pagina 1 van 10 Inhoud 1 INLEIDING... 3 2 AMBITIE RVE ICT MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD INKOPEN...
Nadere informatie