Bètaversie Canon Zorg voor de Jeugd online

Transcriptie

1 Bètaversie Canon Zorg voor de Jeugd online Vandaag is de bètaversie van de Canon Zorg voor de Jeugd online gegaan: De Canon is een onderdeel van de Canon Sociaal Werk, een digitaal wikipendium dat sinds 2007 de geschiedenis van de brede sociale sector en haar onderdelen ontsluit. De Canon Zorg voor de Jeugd beoogt belangstellenden aan de hand van 20 vensters kennis te laten maken met de moderne geschiedenis (vanaf 1800) van de zorg voor de jeugd. Opvoeden is nooit eenvoudig geweest en heeft ten alle tijden geleid tot initiatieven om er het beste van te maken - weeshuizen, heropvoedingsgestichten, strafkampen, maar ook allerhande goedbedoelde adviezen aan ouders om hen te helpen de jeugd de weg te wijzen. Elk venster vertelt een verhaal uit deze kleurrijke geschiedenis. Dat kan een opmerkelijke gebeurtenis zijn of het begin van een trend die tot op de dag van vandaag van invloed is geweest. Met het lanceren van deze Bètaversie willen de samenstellers de kennis aanspreken die onder wetenschappers, bij professionals en ingewijden aanwezig is over de geschiedenis van het opvoeden, de jeugdzorg en van de vele instellingen die daar bij betrokken zijn geweest. De redactie nodigt mensen nadrukkelijk uit om te reageren op deze testversie. Het idee daarachter is dat door het mobiliseren van deze kennis de Canon zich kan ontwikkelen tot een levendig kennisknooppunt dat mensen helpt na te denken over hun omgang met de jeugd en hen in staat stelt daarbij verder te kijken dan de waan van de dag. De Bètaversie staat tot aan de zomer klaar om becommentarieerd, aangevuld en verbeterd te worden. Na de zomer wordt versie 1.0 officieel ten doop gehouden. Redactieadres: Canon Zorg voor de Jeugd p.a. Jos van der Lans Feike de Boerlaan KS Amsterdam Tel.: info@josvdlans.nl Maatschappelijke aandeelhouders De Canon Zorg voor de Jeugd is mogelijk gemaakt dankzij de steun van: 1

2 Een greep uit de Canon Zorg voor de jeugd: Vanuit heel Europa werd met bewondering gekeken naar onze wezenzorg in de Gouden Eeuw. Sinds de oprichting van de eerste jeugdgevangenis in 1833 is de verhouding tussen straffen en opvoeden steeds meer opgeschoven richting heropvoeding, alleen kwam daar in de praktijk vaak niet veel van terecht. Rond 1900 werd met de aanduiding verwaarloosd meer de aandacht gevestigd op stoornissen van het kind. Bleekneusjes en zenuwpeesjes werden vanaf 1883 naar vakantiekoloniën gestuurd. In honderd jaar namen daar kinderen aan deel. De gezinsvoogdij haalde tot in de jaren tachtig forse geldbedragen op met de verkoop van Oranjekalenders. Jonkvrouw Elisabeth Boddaert startte in 1903 een tehuis met het karakter van een buitenschoolse dagopvang, toen een volledig uniek concept. De slogan Reinheid, regelmaat en Rust dateert uit De zuigelingenzorg (1901) zorgde voor een daling van het sterftecijfer van zuigelingen van 15% naar 3%. Gestichtdirecteur Jan Klootsema begon als eerste in 1904 misdeelde kinderen in categorieën in te delen. De Kinderwetten uit 1905 maakten het mogelijk dat de overheid ingrijpt als ouders hun taak verwaarlozen. Philipp Kohnstamm ( ) was de grondlegger van de wetenschappelijke pedagogiek. In 1920 begon het speciaal onderwijs voor leerlingen die wegens ziels- of lichaamsgebreken niet in staat zijn geregeld en met vrucht gewoon onderwijs te volgen. Het idee dat een ongezond opvoedingsmilieu geestesziekten veroorzaakte, leidde in 1928 tot de oprichting van het Medisch Opvoedkundig Bureau, de bakermat van de jeugd-ggz. Benjamin Spock s opvoedingsbijbel uit 1950 verloste Nederlandse ouders van het verwijt dat ze niet streng genoeg waren. In Nederland duurde het tot 1956 voordat er via een proefschrift aandacht kwam voor kindermishandeling. In de antiautoritaire kresj (1969) moesten kinderen ruimte krijgen in het ontdekken van lustaspecten van eigen en andermans lichaam. De alternatieve jeugdhulpverlening (JAC s release) werden in de jaren zeventig vrijwel overal met gemeentelijke subsidie van de grond getild. Bureaus jeugdzorg waren het sluitstuk van een reorganisatie van de jeugdhulpverlening die begin jaren zeventig van start ging, maar inmiddels worden ze bijna al weer opgedoekt. Families First en de Eigen Kracht-conferenties halen de professional van zijn historische voetstuk: hij/zij is professionele gids geworden bij de oplossingen die mensen zelf bedenken en organiseren. De commissie Deetman/Samsom schrijven een inktzwart hoofdstuk in de geschiedenis van de jeugdzorg. Homepagina: 2

3 Overzicht BèTAVERSIE toelichting CANON ZORG voor de JEUGD 1800 VOORGESCHIEDENIS Weeshuizen - kraamkamers van jeugdzorg 1833 Eerste jeugdgevangenis in Rotterdam Tussen straffen en opvoeden 1846 Sint Aloysiusgesticht Redden en opvoeden van verwaarloosde jeugd 1874 Maatschappij tot Opvoeding van Weezen in het Huisgezin Het ontstaan van de georganiseerde pleegzorg 1883 Vakantiekoloniën voor bleekneusjes en zenuwpeesjes Van ondervoeding naar overgewicht 1896 Pro Juventute Basis van de gezinsvoorgdij

4 2 van : Het consultatiebureau en Rust, Reinheid en Regelmaat Van bakerpraatjes tot opvoedingsadviezen; van preventie naar risicoselectie 1903 Elisabeth Boddaert en de pedagogische dagopvang Verwaarloosde jeugd niet van ouders scheiden Jan Klootsema en de ontwikkeling van de orthopedagogiek Het etiketteren (en behandelen) van afwijkend gedrag 1905 Kinderwetten Basis voor de kinderbescherming en het jeugdstrafrecht 1918 Gunning, Kohnstamm, Langeveld - Academische Pedagogiek Wetenschappelijke onderbouwing van opvoeding, onderwijs en professionele zorg 1920 Speciaal onderwijs voor moeilijke kinderen Van buitengewone scholen naar passend onderwijs 1928 Medisch Opvoedkundige Bureaus De opkomst en groei van de jeugd-ggz

5 3 van : Dr. Spocks Baby- en kinderverzorging Opvoedingsadvies: van moraliserend naar psychologiserend 1969 AntiAutoritaire kresj Democratisering van de opvoeding en de groei van de kinderopvang 1970 Jongeren Advies Centrum (JAC) Bloei en inkapseling van de Alternatieve Hulpverlening 1972 Vertrouwensartsen kindermishandeling De langdurige ontkenning van een epidemie 1993 Families First Pedagogische thuishulp, dienstbare professionals en de kracht van het sociale netwerk 1994 Bureau Jeugdzorg Opkomst en ondergang 2012 Seksueel misbruik en de commissies-deetman/samsom Een inktzwart hoofdstuk uit de geschiedenis van de jeugdzorg