Onderzoeksprojecten (1-500 van 6686)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Onderzoeksprojecten (1-500 van 6686)"

Transcriptie

1 Nov :42:42 Onderzoeksprojecten (1-500 van 6686) Zoekfilter: Classificaties: SOCIALE WETENSCHAPPEN (S) Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB- Universidad Catolica Boliviana San Pablo, Velasco Edith Marcela Losantos Abstract: Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Universidad Catolica Boliviana San Pablo, Velasco Edith Marcela Losantos Klinische- en Levenslooppsychologie GERRIT LOOTS Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB- Universidad Catolica Boliviana San Pablo, Caero Tatiana Nicol Montaya Abstract: Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Universidad Catolica Boliviana San Pablo, Caero Tatiana Nicol Montaya Klinische- en Levenslooppsychologie GERRIT LOOTS Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB- Universidad Catolica Boliviana San Pablo, Terrazas Mariana Santa Cruz Abstract: Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Universidad Catolica Boliviana San Pablo, Terrazas Mariana Santa Cruz Klinische- en Levenslooppsychologie GERRIT LOOTS Vrijwilligerswerk in een veranderde (sport) wereld: empirische studie inzake de ontwikkeling van professionele deskundigheid. Abstract: Anno 1996 kan gesteld worden dat de sport nog steeds een vrijwilligerswereld is. Onder invloed van een aantal maatschappelijke ontwikkelingen staat deze wereld echter onder grote kwalitatieve en kwantitatieve druk. Dit onderzoek omvat in eerste instantie een literatuuronderzoek dat nagaat in hoeverre het voluntariaat in het algemeen beinvloed wordt door externe maatschappelijke factoren en tendenzen. Als uitgangshypothese werd immers gesteld dat de vrijwilligers in de sport met dezelfde problemen worstelen als in andere sectoren. Daarnaast omvat dit onderzoek een structuuranalyse van een aantal sportfederaties en clubs. Aan de hand van een vragenbatterij en documentanalyse wordt data verzameld over drie structurele kenmerken van deze organisaties: specialisatie, standaardisatie en centralisatie. Afhankelijk van de resultaten die elk van de onderzochte organisaties behalen voor elk element worden de organisaties ingedeeld in een van drie archetypes of een tussenvorm ervan. Het archetype "Kitchen Table" heeft een lage specialisatie- en standaardisatiegraad, doch een sterk gecentraliseerde beslissingsstructuur. De "Executive Office" daarentegen is weinig gecentraliseerd en sterk gespecialiseerd en gestandardiseerd. De "Boardroom" situeert zich wat deze kenmerken betreft tussen beide extremen in. Als derde facet van het onderzoek worden een aantal vrijwilligers in de sportfederaties en clubs bevraagd met de Pervin-interviewmethode. Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid LIVIN BOLLAERT De multiculturele dimensies in dewelke multinationale firma's in Brussel werken: hun invloed op succes. Abstract: Een onderzoek naar een mogelijk verband tussen de culturele openheid van een onderneming en haar economische performantie. Bedrijfseconomie en Strategisch Beleid WILLEM VAN DEN PANHUYZEN Ontwikkeling van een Bualgarisch netwerk voor de training van leraars in Informatie Technologies. Abstract: Ontwikkeling en implementatie van postgraduate curricula voor de pre-, verdere, en post-service opleiding van leraren in het gebruik van informatie- en kommunikatietechnologie. Pedagogiek en Orthopedagogiek ARNOBIUS LIBOTTON Het ontwikkelen en toetsen van een systeem voor het in kaart brengen van gezondheidsproblemen van allochtonen en problemen met de hulpverlening aan deze groep. Abstract: Het ontwikkelen van een systeem van 'ethnic monitoring' in de gezondheidszorg. Concreet gaat het om een systeem dat het mogelijk moet maken om de gezondheidsnoden van etnische minderheden in kaart te brengen, evenals de problemen die ze in onze hulpverlening ervaren.

2 Medische Sociologie FREDDY LOUCKX De preselectieproef voor eerstegeneratiestudenten aan de, getoetst aan sociale en genderinvloeden. Abstract: Deze studie onderzoekt de invloed van de preselektieproef voor eerstegeneratiestudenten aan de, getoetst aan sociale en genderinvloeden. Metajuridica MACHTELD DE METSENAERE Sociale recrutering, Studie- en carriereverloop van vrouwelijker VUB-afgestudeerden. Abstract: Het projekt beoogt het studie- en carrièreverloop van afgestudeerde VUB-studenten te bestuderen. Hierbij wordt betracht de vraag te beantwoorden of de toename van het aantal studenten zich ook vertaald heeft in een toegenomen proportie vrouwen in kaderfunkties. Meer in detail zal onderzogd worden welk het effekt is van geslacht, sociale achtergrond, studiekeuze en - resultaten, partnerkeuze en alg. levensloop op het carrièreverloop van universitair gediplomeerden. Daarbij wordt de vraag gesteld of er zich verschillen voordoen in carrièreverloop tussen de verschillende cohortes en in welke mate men deze kan toeschrijven aan veranderingen in de ekonomische en sociaal-kulturele kontext. Geschiedenis MARK ELCHARDUS MACHTELD DE METSENAERE Multimediaal archief- en documentconsultatiesysteem voor de Muntschouwburg en andere culturele instellingen (nr.8). Abstract: Het operationaliseren van een multimediaal interactief archied en documentatiesysteem dat een antwoord biedt aan de accute informatieen communicatiebehoeften van de KMS, en dit zowel intern, inter en extern. Het systeem dient gebruiksvriendelijk te zijn, en daarom worden gebruikers vanaf de vroegste fases van ontwikkeling bij het project betrokken. Het systeem zal in een pilootopstelling gedemonstreerd worden aan een selectie gebruikersgroepen in de KMS, wetenschappelijke en culturele instellingen en publieksgroepen. Onderzoekscentrum Archivistiek en Hedendaags Documentbeheer Communicatiewetenschappen JUUL VERHELST JEAN-CLAUDE BURGELMAN Samenstellen van documentatiemap omtrent het thema ' De hedendaagse mens op zoek naar zin' en dit in kader van het programma Toekomstzorg 'The Millenium Conferences 1997' Abstract: Maatschappelijke gevolgen van veranderingen in de ordening van de werktijd en in de temporale organisatie van andere handelingsverbanden. Doorgaans wordt aangenomen dat de tijdsordening van onze samenleving in grote mate bepaald wordt door de ordening van de bezoldigde arbeid. De werktijd structureert, via de maatschappelijke tijdsordening, de tijdsperspectieven en het tijdsgebruik van de leden van de samenleving; hij maakt de tijd van de tewerkgestelden schaars en werkt daardoor een planmatig, weloverwogen tijdsgebruik in de hand; hij maakt een duidelijk onderscheid tussen de verschillende tijdsbestekken -werktijd/vrije tijd- en kleurt meer in het algemeen de betekenis die aan de tijd wordt gegeven en de houding die tov. tijd wordt aangenomen. MARK ELCHARDUS Programma tot valorisatie van federale sociaal-ekonomische databanken - Volkstellingsmonografie - Huishoudenssamenstelling. Abstract: De monografie "huishoudens" is een van de 10 volkstellingsstudies gebaseerd op een vergelijking van de data van 1981 en Deze data zijn de exhaustieve lijst van personen ongeacht nationaliteit met residentie in België geklasseerd naar (i) de oude NIS-klassificatie en naar (ii) de LIPRO-typologie. Dit laat toe alle personen naar leeftijd onder te brengen in een type van gezin of huishouden, en dit voor elke gemeente en elke statistische sector. Voorts wordt de economische activiteit van alle ingezetenen in de LIPRO-typologie verwerkt. Sociaal Onderzoek RONNY LESTHAEGHE Emancipatie-Effectenrapportage als leidraad voor het Gelijke Kansenbeleid. Abstract: De onderliggende vraag van dit onderzoek is hoe beleidsmakers in Vlaanderen hun heleid beter kunnen afstemmcn op de ruimere ambities van de Vlaamse regering om gelijkheid van kansen te bevorderen Het doel van dit onderzoek bestaat erin een werkinstrument te ontwikkelen om de potentiele differentiele impact van beleid op vrouwen en mannen te toetsen, en naar aanleiding waarvan het beleld tijdens de ontwikkelingsfase bijgestuurd kan worden Het onderzoek bestaat uit drie fasen. In de eerste fase worden de verschillende buitenlandse voorbeelden doorgelicht op hun doel, inhoud en procedure. Dit gebeurt d.m v een literatuurstudie en interviews en leidt tot het afbakenen van de centrale kenmerken waarover een emancipatie-effectrapportage in Vlaanderen zal moeten beschikken.in de tweede fase wordt n.a.v. de buitenlandse bevindingenen de emancipatie-effectrapportage ontwikkeld. Daarbij worden verschillende scenario's uitgewerkt waarin verschillende vormen van emancipantie-effectrapportage ontwikkeld worden van een brede rapportage die vergaande genderdeskundigheid vergt tot een lichte variant die gemakkelijker toe te passen valt. Deze scenario's worden besproken in interviews met bevoorrechte getuigen, m.n beleidsmedewerkers emancipatiezaken wetenschappelijke en journalistieke beleidsexperten. In de laatste fase van het onderzoek wordt aan de hand van twee

3 beleidsvoorbeelden uit het verleden een handboek ontwikkeld met tips voor het gebruik emancipatie-effectrapportage in Vlaanderen. Vesalius College ALISON WOODWARD Analyse van de afwezigheden van de leerlingen uit de scholen in het experiment. Leerplichtcontrole. Abstract: Geen abstract beschikbaar MARK ELCHARDUS Capaciteitsopbouw voor duurzame ontwikkeling in Vietnam Abstract: Het project beoogde ondersteuning van het onderwijs dat georganiseerd wordt door de Faculty of Environmental Science aan de Hanoi University of Science (HUS). Er zijn significante resultaten geboekt in termen van curriculumopbouw van de M.Sc. and B.Sc. programmes. Daarenboven is een Milieu studie- en documentatiecentrum opgericht: het centrum omvat een bibliotheek met 1000 referenties, een seminariezaal met moderne educatieve faciliteiten en een computerzaal. Ook is een 3 daagse workshop georganiseerd aan de Hanoi University of Science rond 'Milieubeleid en strategiën'. Menselijke Ecologie David PROOT LUC HENS Culturele verschuivingen in Vlaanderen Abstract: Maatschappelijke gevolgen van veranderingen in de ordening van de werktijd en in de temporale organisatie van andere handelingsverbanden. Doorgaans wordt aangenomen dat de tijdsordening van onze samenleving in grote mate bepaald wordt door de ordening van de bezoldigde arbeid. De werktijd structureert, via de maatschappelijke tijdsordening, de tijdsperspectieven en het tijdsgebruik van de leden van de samenleving; hij maakt de tijd van de tewerkgestelden schaars en werkt daardoor een planmatig, weloverwogen tijdsgebruik in de hand; hij maakt een duidelijk onderscheid tussen de verschillende tijdsbestekken -werktijd/vrije tijd- en kleurt meer in het algemeen de betekenis die aan de tijd wordt gegeven en de houding die tov. tijd wordt aangenomen. MARK ELCHARDUS UNESCO : participatieprogramma Les enfants de rue en Afrique Centrale et Australie: bilans et perspectives Abstract: De bedoeling in miden 1997 een conferentie in te richten over alle aspecten van het straatkinderenprobleem met deelnemers uit Rwande, Burundi,Oegana, Kenya en Tanzania. De conferentie moet uitmonden in een meer regionaal gecoordineerde aanpak van het straatkinderenprobleem. Arbeids- en Organisatiepsychologie ERIC ROSSEEL International Conference : "Georgians and Abkhazians. The search for a Settlement and the Role of the International Community" Abstract: International Conference : "Georgians and Abkhazians. The search for a Settlement and the Role of the International Community" Politieke Wetenschappen BRUNO COPPIETERS De politieke aanwezigheid van de Vlamingen in Brussel-19 op gemeentelijk en gewestelijk vlak, Abstract: De opzet van het onderzoek is te komen tot een analyse van de politieke situatie van de Nederlandstalige Brusselaars in de 19 gemeenten van de agglomeratie van 1946 tot De 9 gemeenteraadsverkiezingen die sinds 1946 plaatsvonden, zullen samen met de 3 'Brusselse' verkiezingen (Agglomeratieraadsverkiezingen in 1971 en de verkiezingen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 1989 en 1995) als raamwerk dienen voor de rekonstruktie van de gemeentelijke en gewestelijke politieke situatie van de Vlamingen. Het spreekt voor zich dat we met dit onderzoek niet kunnen voorbijgaan aan de wisselwerking lokale-nationale politiek, omdat de betrokken periode bij uitstek wordt gekenmerkt door het zoeken naar oplossingen voor de kommunautaire problemen op wetgevend vlak. Brussel, omwille van haar ligging pal op deze konfliktlijn, heeft daarin steeds een centrale plaats ingenomen. Zoveel mogelijk gegevens, die relevant zijn om de Vlaamse vertegenwoordiging in de gemeente- en gewestpolitiek te verklaren, zullen worden bijééngebracht. Verkiezingsuitslagen, gegevens over het kiezerskorps, de politieke partijen, de drukkingsgroepen en de zuilorganisaties, de kieskampognes en over koalitievorming in Brussel zullen onder de loep worden genomen. Politieke Wetenschappen Germaanse Talen Geschiedenis Metajuridica HUGO BAETENS BEARDSMORE CHRISTIAN DESCHOUWER MACHTELD DE METSENAERE ELS WITTE

4 Juridische problemen m.b.t. opslaan en gebruiken van beelden. Abstract: Het onderzoek gaat na welke problemen zich stellen door het toenemend gebruik van visuele controle- en identificatiemiddelen, welke de behoeften zijn van de gebruikers en welke de weerslag is op de rechten en vrijheden van de op beeld vastgelegde personen. Opzet vormt het formuleren van specifieke wetgeving. Rechtsontwikkeling - Rechtsvergelijking - Europees Recht BARTHOLOME DE SCHUTTER Benthos, nekton en plankton van de Noordzee en hert Deltagebied. Abstract: Het uiteindelijk doel van het projekt is bij te dragen tot een beter begrip van materie- en energiefluxen doorheen de verschillende kompartimenten van een ecosysteem, en meer in het bijzonder de wisselwerkingen tussen het benthos, plankton en nekton, m.i.v. de parasietengemeenschappen die in de meeste ecologische studies over het hoofd gezien worden. De aandacht zal in hoofdzaak uitgaan naar de Westerschelde hoewel observaties en metingen in de Noordzzee worden verdergezet. Een element 'systematiek' is eveneens voorzien. Biologie Hydrologie en Waterbouwkunde Rechtsontwikkeling - Rechtsvergelijking - Europees Recht FRANS OLLEVIER MAGGY VINCK MARIE-HERMANDE DARO De relatie tussen stad en platteland van de vroege Middeleeuwen tot de twintigste eeuw. Abstract: Onderzoek naar de relatie tussen stad en platteland van de vroege Middeleeuwen tot de twintigste eeuw. Grondslagen van het Economische Denken - Economische en Sociale Geschiedenis JUUL HANNES Federale principes en institutionele stabiliteit. Een vergelijkende studie. Abstract: Federale principes en institutionele stabiliteit. Een vergelijkende studie. Politieke Wetenschappen BRUNO COPPIETERS PATRICK STOUTHUYSEN De zelfexpressie van het kind binnen een 'multi-method' persoonlijkheids- en gezinsdiagnostiek: naar een integratie van een multidimensioneel theoretisch en methodologisch kader. Abstract: Kind-, Opvoedings- en Gezinsdiagnostiek in FACE-perspectief. Celestin-Westreich, S., Celestin, L.P. Leuven/Den Haag: ACCO. Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie INGRID KRISTOFFERSEN SMADAR WESTREICH The Psychology of the European Monetary Union. Abstract: Onderzoek kaderend in Europees project waarbij een aantal psychologische concepten (bv; control, national & social identity, waarden) zullen gehanteerd worden ter verklaring van verschillen in attituden t.o.v. de Europese Unie.Deze gedeeltelijke financiering betreft specifiek de verantwoordelijkheid voor het onderzoek in België(700 respondenten) en Luxemburg(300 respondenten) Arbeids- en Organisatiepsychologie ROLAND PEPERMANS Preventie en druggebruik bij jongeren van 12 tot 21 jaar in Brussel. Abstract: In de voorbije twee jaar ( ), ID en ID , voerden we een onderzoek uit bij jongeren van 12 tot 22 jaar inzake het gebruik van de genotmiddelen: alcohol, medicatie en illegale drugs, in relatie tot hun vrije tijdsbesteding. Analyses van de resultaten tonen aan dat drugsgebruik meestal gerelateerd is aan experimenteel en recreatief drugsgebruik. In de tweede fase van het onderzoek wordt in functie van het maken van een inventaris van de bestaande interventie- en preventieprogramma's, bij de verschillende betrokken instanties nagegaan in welke mate zij met het vermelde fenomeen geconfronteerd word en en hoe ze er op inspelen. In het verleden werden reeds een waaier van benaderingen, ter preventie van misbruik van middelen bij adolescenten, ontwikkeld en uitgetest. Doch het ontwikkelen van effectieve preventiestrategieen bleek veel moeilijker te zijn dan oorspronkelijk werd gedacht. Tijdens het begin van de jaren '90 werd een programma ontwikkeld in Vlaanderen. 'Leefsleutels' is gebaseerd op deze 'Life Skills Training' en is aangepast aan de Vlaamse cultuur. Het doel van dit onderzoek is de effectiviteit van dit programma te bepalen.het onderzoek omvat een kleinschalige pilot-studie voor een honderdtal leerlingen van scholen die reeds ervaringen hebben opgedaan met 'Leefsleutels'. Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie CAROLINE ANDRIES

5 Wetenschappelijk onderbouwen van een vroegbegeleidingscurriculum voor horende gezinnen met een auditief gehandicapt kind Abstract: In de vroegbegeleiding van kinderen met een auditieve handicap wordt momenteel het belang onderlijnd van een gezinsgeorienteerde aanpak. Het belang van de ouderlijke context gedurende de eerste levensjaren werd door verschillende auteurs benadrukt, zowel voor de sociaalemotionele, cognitieve als linguïstische ontwikkeling van deze kinderen. Anderzijds beschikt men niet over een wetenschappelijk onderbouwd begeleidings- model of -curriculum om een gezinsgeorienteerde aanpak te realiseren. Met dit onderzoek willen we een vroegbegeleidingscurriculum uitwerken en evalueren, dat de problematische opvoedingssituatie in gezinnen met een doof kind voorkomt of doorbreekt. Op deze wijze hopen we een unieke en relevante bijdrage te leveren tot de specifieke opvoeding van kinderen met een auditieve handicap. Pedagogiek en Orthopedagogiek GERRIT LOOTS FRANK DE FEVER Belgische pioniers van de moderne fotografie versus de pioniers van de theorie van de fotografie Abstract: In het kader van ons lopend onderzoek rond "beeldeducatie" gaat ook de bijzondere aandacht near de studie van de geschiedenis en de theorie van de fotografie. Momenteel vormen een twintigtal belangrijke Belgische fotografen, geboren voor 1930, een levende getuigenis over de "modernistische" periode van de fotografie, de eerste maal dat de fotografie in België een bloeiperiode kende (de jaren vijftig). Volgens de methode van de vale geschiedenis worden deze getuigenissen opgenomen. De theorie van de fotografie kwam laat op gang. Tegenover de praktijk van de fotografen wordt een overzicht geplaatst van de belangrijkste stromingen die ontstaan zijn van 1930 tot Agogiek JOHAN SWINNEN WILLEM ELIAS De vennootschaps- en financieelrechtelijke bescherming van minderheidsaandeelhouders in Belgie: een grondslagonderzoek naar de inhoud en de rol van het 'vennootschapsbelang' Abstract: Onderhavig projekt heeft tot doel de grondige studie en kritische analyse van de bescherming van minderheidsaandeelhouders in zijn vier facetten (de wettelijke, jurisprudentiële, praetoriaanse en konventionele bescherming) in het Belgisch vennootschaps- en financieel recht. Hoewel de minderheidsbescherming geen nieuw gegeven is in het Belgisch recht, is het financiële en vennootschappelijke landschap de laatste twee decennia zo grondig gewijzigd, dat een dergelijk onderzoek noodzakelijk is geworden. Nieuwe wettelijke beschermingsmogelijkheden werden immers geïntroduceerd. Jurisprudentiële minderheidsbescherming mist tot op heden een duidelijke teoretische onderbouw. De bevoegdheden van de Kommissie voor het Bank- en inanciewezen, die verantwoordelijk is voor de pratoriaanse minderheidsbescherming werden grondig gewijzigd. De aandeelhoudersovereenkomsten, basis van de konventionele minderheidbescherming zijn nu grotendeels wettelijk geregeld. Onderhavig projekt beoogt al deze elementen grondig te onderzoeken, dit waar nuttig in een rechtsvergelijkend perspektief. Economisch Recht LUDOVICUS CORNELIS De evolutie van lange gevangenisstraffen in Belgie. Abstract: Onderzoek naar de mogelijke verklaringen voor de indrukwekkende stijging van de evolutie van het profiel van deze langgestraften, en het aantal langgestrafte gedetineerden in de Belgische gevangenissen. Beschrijving van de evolutie van het profiel van deze langgestraften, via studie van de penitentiaire en gerechtelijke dossiers. Criminologie CHRISTIAN ELIAERTS SONJA SNACKEN Immigratie, tewerkstelling en sociale mobiliteit - De levenslopen van Turkse en Marokkaanse mannen in Belgie. Abstract: Onderhavig project bestudeert de migratiegeschiedenisscn, de onderwijs- en beroepsontwikkelingen, de tewerkstellingsgeschiedenissen van Turkse en Marokkaanse mannen, verblijfhoudend in Belgie en van minstens 18 jaar oud. Ook kenmerken van de ouders zijn beschikbaar, zodat ook intergenerationele mobiliteit in kaart kan worden gebracht. Op basis van bovenstaande informatiekunnen we subprojecten definiëren: de geschiedenis van de migratie zelf, de onderwijs- en tewerkstellingsgeschiedenissen, de intergenerationele sociale mobilitieit en de indicatoren van sociale en culturele veranderingen. Sociaal Onderzoek RONNY LESTHAEGHE De evolutie van de lange gevangenisstraffen in België. Abstract: Onderzoek naar de mogelijke verklaringen voor de indrukwekkende stijging van de evolutie van het profiel van deze langgestraften, en het aantal langgestrafte gedetineerden in de Belgische gevangenissen. Beschrijving van de evolutie van het profiel van deze langgestraften, via studie van de penitentiaire en gerechtelijke dossiers. Criminologie SONJA SNACKEN De evolutie van de lange gevangenisstraffen in Belgie

6 Abstract: Onderzoek naar de mogelijke verklaringen voor de indrukwekkende stijging van de evolutie van het profiel van deze langgestraften, en het aantal langgestrafte gedetineerden in de Belgische gevangenissen. Beschrijving van de evolutie van het profiel van deze langgestraften, via studie van de penitentiaire en gerechtelijke dossiers. Criminologie SONJA SNACKEN Dynamische kenschetsing van jonge kinderen met een ernstige ontwikkelingsachterstand. Abstract: De klassieke tests die gericht zijn op de diagnostiek van kinderen met een ernstige ontwikkelingsacterstand kampen enerzijds met een te beperkte invalshoek t.a.v. de vaak multifactoriëleproblematiek.anderzijds ondervinden ontwikkelingsgeretardeerde kinderen vaak moeilijkheden met het volbrengen van de gestelde opdrachten.dit onderzoek wil nagaan of het wereldspel samen met een dynamisch georiënteerde leertest een meerwaarde kan bieden bij de (handelingsgerichte) diagnostiek bij jonge kinderen met een ernstige ontwikkelingsachterstand van minstens één jaar op één of meerdere ontwikkelingsaspecten, gemeten d.m.v. een genormeerde ontwikkelingstest. Hiervoor worden 150 kinderen tussen 4 en 8 jaar met een ontwikkelingsachterstand getest d.m.v. het wereldspel en de leertest.bijkomend worden mogelijke gedragsstoornissen opgespoord en wordt het gezinsfunctioneren in kaart gebracht.de resultaten van deze kinderen worden vergeleken met een normgroep van 250 kinderen uit overeenkomstige leeftijdsgroepen. Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie CAROLINE ANDRIES Preventie van druggebruik bij jongeren van 12 tot 21 jaar in Brussel. Abstract: In de voorbije twee jaar ( ), ID en ID , voerden we een onderzoek uit bij jongeren van 12 tot 22 jaar inzake het gebruik van de genotmiddelen: alcohol, medicatie en illegale drugs, in relatie tot hun vrije tijdsbesteding. Analyses van de resultaten tonen aan dat drugsgebruik meestal gerelateerd is aan experimenteel en recreatief drugsgebruik. In de tweede fase van het onderzoek wordt in functie van het maken van een inventaris van de bestaande interventie- en preventieprogramma's, bij de verschillende betrokken instanties nagegaan in welke mate zij met het vermelde fenomeen geconfronteerd word en en hoe ze er op inspelen. In het verleden werden reeds een waaier van benaderingen, ter preventie van misbruik van middelen bij adolescenten, ontwikkeld en uitgetest. Doch het ontwikkelen van effectieve preventiestrategieen bleek veel moeilijker te zijn dan oorspronkelijk werd gedacht. Tijdens het begin van de jaren '90 werd een programma ontwikkeld in Vlaanderen. 'Leefsleutels' is gebaseerd op deze 'Life Skills Training' en is aangepast aan de Vlaamse cultuur. Het doel van dit onderzoek is de effectiviteit van dit programma te bepalen.het onderzoek omvat een kleinschalige pilot-studie voor een honderdtal leerlingen van scholen die reeds ervaringen hebben opgedaan met 'Leefsleutels'. Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie CAROLINE ANDRIES Het geheugen op latere leeftijd: een cross-sectioneel onder zoek vanuit de informatieverwerkingsbenadering m.b.t. de cognitieve ontwikkeling. Abstract: In dit project willen wij het geheugen op latere leeflijd onderzoeken d.m.v. een cross-sectioneel onderzoek. R.J. Sternberg ( l992) stelt immers dat algemeen aanvaarde theorieën omtrent de evolutie van de cognitieve ontwikkeling op latere leeflijd in twijfel kunnen getrokken worden en dit als gevolg van de traditioneel gebruikte evaluatiecriteria en het miskennen van de cohorteereffecten. ln deze studie willen wij nagaan als Sternbergs kritiek toepasbaar is op de evolutie van het geheugen op latere leeftijd. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van drie homogene geboortecohorten. die elk een stadium in de levensloop vertegenwoordigen en die onderling vergelijkbaar zijn m.b.t die variabelen die een rol spelen in de cognitieve ontwikkeling. (mannen en vrouwen van respectievelijk 70-75, en jaar). Om de onderzoekshypothese te toetsen wordt een instrument ontwikkeld dat zowel een product- als procesevaluatie mogelijk maakt (informatieverwerkingstheorie). Omwille van de vertrouwdheid van alle cohortes met het medium, wordt een videocompilatie, die episodisch opgebouwd is en verschillende topics bevat. getoond aan de groepen. Gedurende de verschillende sessies, die na de videovoorstelling op verschillende momenten plaats vinden. worden de mate van herinneren en herkennen nagegaan d.m.v. observaties, analyse en bevraging. De studie wordt uitgevoerd in twee perioden van twee jaar waarbij een mannelijke en een vrouwelijke groep bestudeerd wordt, teneinde mogelijke geslachtsverschillen na te gaan. Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie INGRID KRISTOFFERSEN CAROLINE ANDRIES Houdingen en handelwijzen van artsen rond het levenseinde van patienten. (Co-financiering NFWO-project) Abstract: In België komt het onderzoek over 'Handelwijzen van artsen rond het levenseinde van patiënten' (HALP) maar langzaam op gang. Verschillende bevragingen van artsen laten zien dat hun attitudes t.a.v. passieve en actieve levensverkorting zijn gewijzigd. Ook de houding van de bevolking is aan verandering onderhevig. Berichten uit de medische praktijk leren dat er thans ook levensverkortend wordt gehandeld. Valide en betrouwbare gegevens inzake attitudes en handelwijzen van artsen rond het levenseinde van hun patiënten ontbreken evenwel geheel in Vlaanderen. Bovendien zijn een aantal bio-ethische vragen bij deze praktijk onbeantwoord. Geschieden deze praktijken wel met inachtneming van voldoende zorgvuldigheidscriteria? Is de patiënt voldoende voorgelicht over deze beslissingen? Gebeuren al deze beslissingen op uitdrukkelijk verzoek van de patiënt? Deze studie heeft als doel de HALP's in kaart te brengen voor Vlaanderen. Medische Sociologie

7 FREDDY LOUCKX Traditionele genezers in de Marokkaanse gemeenschap in Brussel Abstract: Dit onderzoek is een eerste verkenning rond de aanwezighed en de activiteiten van traditionele genezers in de Marokkaanse gemeenschap in Brussel. De resultaten van het weinige beschikbare onderzoek dat met deze problematiek te maken heeft, doen vermoeden dat een aanzienlijk aantal traditionele genezers in de Marokkaanse gemeenschap in Brussel actief is. Door middel van interviews en focusgroepen met bevoorrechte getuigen zal gepoogd worden om het aanbod van traditionele genezers in kaart te brengen. In dat kader zullen focusgroepen georganiseerd worden met interculturele bemiddelaars die in Brussel werken, met leden van allochtonenorganisaties, integratiecentra, enz... Daarnaast zal een aantal interviews worden afgenomen met hulpverleners die een groot aantal Marokkanen onder hun cliënten tellen. Medische Sociologie FREDDY LOUCKX De demilitarisering van de Belgische Rijkswacht.Een historisch duiding vanuit de organisatiesociologie ( ) Abstract: Centraal binnen deze studie staat de demilitarisering van de Belgische Rijkswacht.Dit opmerkelijk fenomeen binnen het politielandschap vormt de focus van een conceptuele studie.de cruciale onderzoeksvragen zijn : Wat impliceert deze wetswijziging voor het militair karakter van deze politiedienst en waarom werd de rijkswacht in 1992 gedemilitariseerd? Om een antwoord te formuleren construeren we vanuit de organisatiesociologie en de politieliteratuur een continuum met de militaire politiedienst als ene pool en de burgelijke politiedienst als andere pool. Deze twee ideaaltypen vormen samen een typologie die de studie van het militair karakter van een politiedienst mogelijk maakt via een analyse van de interne sociale organisatie ( recrutering, opleiding, tucht, kazernering, vakbond, leiderschap e.a. ), de operationele taakuitvoering ( nadrukop ' Law and order' of community policing ) en het gezag, beheer, controle en toezicht op het functioneren van de politieorganisatie ( zie schema in bijlage ).Het doel van deze studie is de rijkswacht tussen 1957 en 1997 te positioneren op de gevormde as om op deze manier de impact van de demilitarisering te duiden. Criminologie Politieke Wetenschappen CHRISTIAN ELIAERTS CHRISTIAN DESCHOUWER Kosten en baten van tweetaligheid bij Brusselse Ambtenaren. Een exploratief onderzoek. Abstract: Dit interfacultaire, exploratieve project kadert binnen het sociaal-economisch-politiek-taalkundig klimaat van Brussel. De wet schrijft voor dat alle ambtenaren tweetalig moeten zijn. Er zijn aanwijzingen dat dit niet altijd het geval is. Tevens zijn er aanwijzingen dat de aard van de tweetaligheid het doel - met name het communiceren met de ander- voorbij schiet. Communicatiewetenschappen Germaanse Talen Micro-economie voor Profit en Non-Profit Sector MONA GRINWIS PLAAT STULTJES PIERRE VAN DE CRAEN ANJA DETANT De verschuiving van het metafysisch raamwerk rond reproductie en schaarste in de transitie van classicisme naar neoclassicisme in de 19de-eeuwse Britse politieke economie, met de eenheid in het denken v. W. Stanley Jevons als... Abstract: De zogenaamde transitie van classicisme naar neo-classicisme in de 19-de eeuwse politieke economie vormt reeds lang een vraagstuk binnen de geschiedenis van het economisch denken. Het onderzoek is gericht op Wiliam Stanley Jevons, één van de hoofdtenoren van de nieuwe wetenschap in Groot-Brittannië, die opmerkelijk genoeg ook in domeinen als metereologie, logica en wetenschapsfilosofie zeer actief was en er ten dele zelfs baanbrekend werk in verrichtte. Hedendaagse commentatoren leggen sterk de nadruk op de analytische verschuivingen die plaatsvonden,terwijl deze volmgens de werkhypothese eerder van secundaire aard waren. Vanuit de gangbare invalshoek ontwaart men veelal een eerder Klassieke vroege Jevons die later naar het neo-classicisme evolueert.de studie wil de eenheid van Jeons' denken aantonen, zowel binnen de economische wetenschap als in verhouding tot zijn andere activiteitsdomeinen, en dit vanuit een gewijzigde kijk op het schaarstebegrip. De transitie moet worden gezien in de context van een verschuiving van een reproductiemodel met interne schaarste naar een nonreproductiemodel met externe schaarste, een metafysische omwenteling geïnduceerd door maatschappelijke ontwikkelingen. De figuur Jevons wordt zo opgevat als voorbeeld om dit proces te illustreren. Centrum voor Logica en Wetenschapsfilosofie Economisch, Monetair en Financieel Beleid DIRK FRANTZEN JEAN VAN BENDEGEM Management motivatie als predictor van professioneel succes Abstract: Dit project onderzoekt of management motivatie kan gehanteerd worden als voorspeller van professioneel succes bij studenten en bij actuele managers. Daartoe zal enerzijds worden nagegaan wat de precieze betekenis is van de management rol voor beide doelgroepen, om van daaruit te komen tot een operationalisatie van professioneel succes in termen van car~ reontwikkeling en management effectiviteit. Tevens zal de aanzet worden gegeven van een longitudinaalonderzoek waarbij de gehanteerde proefgroepen zullen gevolgd worden in hun verdere beroepsloopbaan om aldus de voorspellende waarde en evolutie van de management motivatie te onderzoeken. Hiermee sluiten we niet alleen aan bij een centraal onderwerp in het onderzoek van management gedrag maar worden tevens verbanden gelegd met het onderzoek van

8 arbeidsorientaties/-motivatie en organisatiepsychologie. Centrum voor Organisatie en Consumptiepsychologie ROLAND PEPERMANS Ontwikkeling van de Vlaams-Nederlandse MMPI-2 en MMPI-A Abstract: Het doel van de studie is het aanpassen van de MMPI-2 voor gebruik in België en Nederland. De 2 voornaamste aspekten hierbij zijn enerzijds de samenstelling van geschikte normen op basis van een representatieve steekproef van normalen en anderzijds een grondige klinische validatie van het instrument. In augustus 1992 is in de Verenigde Staten de MMPI-A uitgekomen. De MMP-A is een persoonlijkheidsvragenlijst voor jongeren van 14 tot 18 jaar, hij is gebaseerd op de MMPI-2. Het is de bedoeling de Amerikaanse MMPI-A aan te passen voor gebruik in Belgie. Ook hier zijn de voornaamste aspekten de samenstelling van geschikte normen op basis van een representatieve steekproef van normalen en een grondige klinische validatie van het instrument. Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie INGRID KRISTOFFERSEN HEDWIG SLOORE Jan DERKSEN Opsporen van 'sentinel health events' via registratie in de centra voor ambulante revalidatie. Abstract: De doelstelling van het project is het opsporen van vermijdbare probleemsituaties 'sentinel (health) events' binnen de centra voor ambulante revalidatie NOK en PSY. Sentinel health events (SHE's) vindt men in de literatuur omschreven als ziektes, aandoeningen of sterftes die vermeden hadden kunnen worden, gezien de medische stand van zaken.het opsporen van SHE's bij personen met een handicap is een braakliggend terrein. We hebben in samenwerking met de sector heel opvallende probleemsituaties, die cruciaal zijn voor het revalidatiegebeuren, geïnventariseerd. Deze fungeren als waarschuwingssignalen dat er iets fout gelopen is. We construeren en toetsen een model waarin de bijdrage van socio-economische factoren in relatie met andere wordt opgenomen. Indicatoren voor SHE's kunnen de volgende zijn : de tijdspanne tussen het optreden van een stoornis en de contactname met de hulpverlening, uitgestelde hulpverlening t.g.v. wachtlijsten,... Data worden verzameld op basis van een registratiesysteem dat uitgebouwd werd eveneens in samenwerking met de sector. Hiertoe werd een samenwerkingsverband opgestart met de Stichting Integratie Gehandicapten. Aan het onderzoek participeren momenteel 37 centra, verspreid over Vlaanderen. Medische Sociologie FREDDY LOUCKX 'kredieten aan navorsers' Abstract: Diversen Economisch Recht KOEN BYTTEBIER 'kredieten aan navorsers' Abstract: Criteria voor de uitbouw van een grammaticaal curriculum voor het onderwijs van het Frans als vreemde taal in Vlaanderen Lerarenopleiding MICHEL PIERRARD 'kredieten aan navorsers' Abstract: kredieten aan navorsers Centrum Leo Apostel Diederik AERTS 'kredieten aan navorsers' Abstract: Geen abstract beschikbaar MARK ELCHARDUS

9 Stoute kinderen in Vlaanderen Een interdisciplinair onderzoek naar de sociale politiek t.a.v. 'onhandelbare' kinderen Abstract: Dit onderzoek baseert zich op een seriële steekproefsgewijze bevraging van de gerchtelijke archieven voor Vlaanderen over de periode Het staat toe de oorsprong en ontwikkeling van de articulatie van een maatschappelijk, juridisch en pedagogisch vertoog en een praktijk van sociale politiek in het belang van 'stoute' kinderen, interdisciplinair te begrijpen en verklaren. Onderzoek naar het ontstaan en de uitdeiningvan de sociale zorg en kontrole t.a.v. het kind steunt op een reeds stevige internationale wetenschappelijke traditie m.b.t. de sociale kontroletheorieën. Daarom dat hier een stap verder gegaan wordt door het aksent te leggen op de duiding van formele en informele vormen van weerstand vanwege het kind en/of zijn familie t.a.v. sociale sociale interventies. Een dieper inzicht naar de zich wijzigende interakties tussen kind, familie en Staat in het lange termijn perspektief wordt betracht. Hiervoor wordt een casuïstische benadering van gerechtelijke dossiers betrokken op een analyse van de interventies en doelstellingen van andere aktoren zoals de familie, de autoriteiten en andere 'pedagogische' professionelen. Communicatiewetenschappen Pedagogiek en Orthopedagogiek Criminologie CHRISTIAN ELIAERTS FRANKY SIMON CATHARINA LIS De economishe impact van de kunstsector in de economie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Abstract: De betekenis van de kunstsector in de Brusselse economie kan benaderd worden via de tewerkstelling of via de toegevoegde waarde die ze creëert.gezien het grote gebrek aan relevant statistisch materiaal hieromtrent,zal hiertoeeen databank opgesteld worden.de gegevens in deze databank weerspiegelen de aktiviteit van zowel " bedrijven ", VZW'sals zelfstandige werknemers, die de " producenten" zijn in de kunstsector.op basis van deze gegevens omtrent bovenvermelde maatstaven zal de relatieve belangrijkheid van de kunstsector in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gekwantificeerd worden. Micro-economie voor Profit en Non-Profit Sector MONA GRINWIS PLAAT STULTJES IRIS VANAELST Vrijwilligerswerk in een veranderende (sport)wereld. -Empirische studie inzake de ontwikkeling van professionele deskundigheid. Abstract: In vroegere IOS (Interuniversitaire Onderzoek Sportbeleid) -projecten werd onderzoek uitgevoerd met de steun van de Gemeenschapsminister van Cultuur en van het BLOSO, gericht op de volgende beleidsverbonden themata: a) "structurele analyse van de Vlaamse sportverenigingen en hun federaties met speciale aandacht voor het jeugdsportbeleid" b) "ontwikkeling van een zelfhulpinstrument voor het optimaliseren van het beleid en het management van sportfederaties met speciale aandacht voor de verzameling van literatuurgegevens over de bedreigingen en de uitdagingen voor de sportwereld in het jaar 2000". Voortbouwend op deze onderzoeksresultaten zal in het voorliggend project nu een grondige studie gemaakt worden van de situatie van het vrijwilligerskorps in de sportfederaties en de sportclubs in het licht van de bevindingen van hogervermelde researchprojecten. Bovendien ligt het in het bedoeling eveneens inzicht en overzicht te verkrijgen over het intussen groeiende professionaliseringsaspect in de sportwereld. Sportbeleid en -management Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid LIVIN BOLLAERT PAUL DE KNOP Vrijwilligerswerk in een veranderde (sport)wereld - Empirische studie inzake de ontwikkeling van professsionele deskundigheid Abstract: In vroegere IOS (Interuniversitaire Onderzoek Sportbeleid) -projecten werd onderzoek uitgevoerd met de steun van de Gemeenschapsminister van Cultuur en van het BLOSO, gericht op de volgende beleidsverbonden themata: a) "structurele analyse van de Vlaamse sportverenigingen en hun federaties met speciale aandacht voor het jeugdsportbeleid" b) "ontwikkeling van een zelfhulpinstrument voor het optimaliseren van het beleid en het management van sportfederaties met speciale aandacht voor de verzameling van literatuurgegevens over de bedreigingen en de uitdagingen voor de sportwereld in het jaar 2000". Voortbouwend op deze onderzoeksresultaten zal in het voorliggend project nu een grondige studie gemaakt worden van de situatie van het vrijwilligerskorps in de sportfederaties en de sportclubs in het licht van de bevindingen van hogervermelde researchprojecten. Bovendien ligt het in het bedoeling eveneens inzicht en overzicht te verkrijgen over het intussen groeiende professionaliseringsaspect in de sportwereld. Sportbeleid en -management Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid LIVIN BOLLAERT PAUL DE KNOP De zelfexpressie van het kind binnen een 'multi-method' persoonlijkheids- en gezinsdiagnostiek: naarr een integratie van een multidimensioneel theoretisch en methodologisch kader Abstract: Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie INGRID KRISTOFFERSEN SMADAR WESTREICH Conference : Shared Sovereignity and Institutional Design. European Perspectives on a Georgian-Abkhaz Peace Settlement.(24/11/97-29/11/97)

10 Abstract: -Conference : Shared Sovereignity and Institutional Design. European Perspectives on a Georgian-Abkhaz Peace Settlement.(24/11/97-29/11/97) Politieke Wetenschappen BRUNO COPPIETERS Programma Toekomstzorg "Burger, Recht en Samenleving" - Recht en politiek : een dubbelzinnige en dubbele relatie Abstract: In dit rapport zal de idee ontwikkeld worden dat er tussen recht en politiek steeds een dubbele en dubbelzinnige relatie bestaat. Recht is het instrument waarmee politiek antwoordt op maatschappelijke vragen, maar dan op een algemene en dwingende wijze. Wat de ene vraagt is een beperking voor de andere. Er zal betoogd worden dat in een democratische omgeving deze spanning sterker en zichtbaarder wordt. Politieke Wetenschappen CHRISTIAN DESCHOUWER De sociale betekenis van sport Abstract: Probleemstellingen : Wat is de sociaal-integratieve betekenis van sport en op welke wijze wordt deze betekenis door het Nederlandse sportbeleid geconcretiseerd? Op basis van de literatuurstudie over sociale integratie worden relevante begrippen geoperationaliseerd, worden de doelgroepen geselecteerd en wordt een empirisch onderzoek uitgevoerd met betrekking tot beleidsteksten en door middel van interviews met beleids-verantwoordelijken. Sportbeleid en -management PAUL DE KNOP Waardenopvoeding: meting van de effecten van de aanpak van de waardenvorming op de maanden van de leerlingen van het laatste jaar secundair onderwijs. Abstract: Meting van de effecten van de aanpak van de waardenvorming op de maanden van de leerlingen van het laatste jaar secundair onderwijs. MARK ELCHARDUS Uitwerken van het neuropsychologisch georienteerde luik binnen de screening van het rijgeschiktheidsonderzoek van ouderen waarvoor het CARA bevoegd is. Abstract: Het doel van deze studie is om een valide betrouwbaar en computergestuurd te ontwikkelenwaarmee de rijgeschiktheid van ouderen kan onderzocht worden. De laatste jaren wordt er steeds meer onderoek verricht waarbij er getracht wordt om problematisch rijgedrag te voorspellen. Meestal wordt het werkelijke rijgedrag gesimuleerd om de ecologische validiteit te optimaliseren Het specifiele doel van het hier voorgestelde onderzoek is om de cognitieve subtakent die noodzakelijk zijn voor een goede rijprestatie die leeftijdsgevoelig kunnen zijn te identificeren; een goed neuropsychologisch instrument te selecteren om deze vaardigheden te meten en te trachten deze gemeten vaardigheden te gebruiken om het werkelijke rijgedrag te voorspellen. Daar waar een reactie op simulaties steeds een beroep doet op een amalgaam van vele functied, kan men door middel van neuropsychologische tests elementiare functies onderzoeken. Op deze manier kunnen de resultaten op een wetenschappelijk verantwoorde manier gebruik worden voor revalidatieadvies en om eventuele beperkingen op het rijbewijs te voorzien, vermits dit de enige manier is om tot een verfijnde diagnose te komen. Daar er meer rijfouten dan ongevallen voorkomen zal niet enkel de ongevalfrequentie als valideringsmaatstaf genomen worden, maar ook de fouten die worden vastgesteld tijdens een rijproef alsook zelfgerapporteerde problemen. Het leeftijdsspecifieke karakter van de cognitieve problemen zal onderzocht worden door de prestaties op de tests te contrasteren tegen een jongere proefgroep. Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie INGRID KRISTOFFERSEN Sociologische evaluatie van de inspraakregeling en de consultatieprocedure van het milieubeleidsplan Abstract: Maatschappelijke gevolgen van veranderingen in de ordening van de werktijd en in de temporale organisatie van andere handelingsverbanden. Doorgaans wordt aangenomen dat de tijdsordening van onze samenleving in grote mate bepaald wordt door de ordening van de bezoldigde arbeid. De werktijd structureert, via de maatschappelijke tijdsordening, de tijdsperspectieven en het tijdsgebruik van de leden van de samenleving; hij maakt de tijd van de tewerkgestelden schaars en werkt daardoor een planmatig, weloverwogen tijdsgebruik in de hand; hij maakt een duidelijk onderscheid tussen de verschillende tijdsbestekken -werktijd/vrije tijd- en kleurt meer in het algemeen de betekenis die aan de tijd wordt gegeven en de houding die tov. tijd wordt aangenomen. MARK ELCHARDUS Steunpunt "Interface Demografie" - Fase II Abstract: Het Steunpunt Demografie is in opdracht van de Federale Diensten voor Wetenschappelijke, Technische en Culturele Aangelegenheden (DWTC) belast met de ontsluiting van federale databanken voor wetenschappelijk gebruik. Dit betreft meer specifiek de data afkomstig van het Nationaal Instituut voor de Statistiek en het Rijksregister. Sociaal Onderzoek

11 RONNY LESTHAEGHE Beginselen van milieurecht en beginselen van ruimtelijke ordening en stedebouw in het Br. H. Gewest Abstract: Dit gezamelijk onderzoeksproject van het CIRT-VUB (Gutwirth) en het CEDRE-FUSIL (OST) streeft naar de wetenschappelijk onderbouwde en parallelle duiding van de beginselen van het milieurecht en de beginselen van ruimtelijke ordening en stedebouw in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dit project wil de brug slaan tussen de beginselen van het milieurecht en de beginselen van ruimtelijke ordening en stedebouw in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Hierbij staan centraal/-de identificatie van de beginselen van ruimtelijke ordening en stedebouw door analyse van vigerend nationaal en infranationaal recht;-de vergelijkende interdisciplinaire,positiefrechtelijke en rechtstheoretische analyse van de reeds (in een vorig gezamelijk project) geduide beginselen van ruimtelijke ordening en stedebouw;-de evaluatie van de beginselen van milieurecht én ruimtelijke ordening in het licht zowel van hun daadwerkelijke afdwingbaarheid en efficiëntie als van hun conceptuele en theoretische wenselijkheid;-de milieubeleidsgerichte desciptive en prospectieve doorlichting van de wetgeving over ruimtelijke ordening en stedebouw in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Metajuridica SERGE GUTWIRTH Ontwikkeling van doelen en indicatoren m.b.t. preventief gezondheidsgerelateerd gedrag : een literatuurstudie en aanzet tot methodiekontwikkeling. Abstract: Deze studie naar doelstellingen en indicatoren omtrent leefstijl vertrekt van de voorstellen van de Europese afdeling van de Wereldgezondheidsorganisatie in het kader van het 'Health for All'- programma. Deze voorstellen omvatten zowel doelstellingen voor het bereiken van een gezonde leefstijl bij de bevolking als indicatoren om op te volgen in hoeverre deze doelstellingen worden bereikt. Voor Nederland, Wales en Vlaanderen werd onderzocht hoe ze de ideeën, doelstellingen en indicatoren van Health for All hebben uitgewerkt en toegepast. Er werden aanbevelingen afgeleid voor het Vlaamse beleid terzake. Medische Sociologie FREDDY LOUCKX Project Psychology of the European Monetary Union Abstract: Dit project onderzoekt de attituden t.o.v. de Europese Monetaire Unie, met name de introductie van de Euro. Verschillende sociaal psychologische concepten (vb. equity, nationale identificatie, controle, sociale representaties,..) worden hypothetisch vooruitgeschoven als zijnde van invloed op deze attituden, of worden erdoor beïnvloed. Dit kan ook verschillen geven tussen de 15 landen van de Europese Unie. Specifiek wordt de verantwoordelijkheid opgenomen voor de coördinatie van het onderzoeksnetwerk in de en van de Europese Unie en voor het onderzoeksgedeelte in België en Luxemburg. Arbeids- en Organisatiepsychologie ROLAND PEPERMANS Opstellen van nota omtrent sport in Vlaanderen, inzonderheid de sport en dit ikv ikv programma 'Toekomstzorg' in Vlaanderen. Abstract: -opstellen van een verkennende nota omtrent "jeugdsport in Vlaanderen"-opstellen van een nota met voorstellen m.b.t. toekomstverkennende thema's-begeleiding van de voorbereiding van seminaries Sportbeleid en -management PAUL DE KNOP Definition of a Cost-Benefit Method to Assess te Impact of Road Safety Measures in the European Union Abstract: Ons onderzoek beoogt de implementatie van een expertsysteem dat de boekhoudkundige registratie ondersteunt. Hiertoe is echte reen grondige logische analyse noodzakelijk. Door de concentionele analysetechnieken te verrijken met ideeën afkomstig uit diverse disciplines - AI, relationele omgevingen enz. - hopen we op een meer dan uitsluitend gestructureerde frormalismen ten gunste van de implemetatie. Zo zal een groot deel van het onderzoek gericht zijn op 'boekhouding als beleidsinstrument'. Beleidsinformatica MARC DESPONTIN Beheer en begeleiding bij de opstarting van de interactieve website 'Assises Telecom' en van het project 'Agora' door de heer Pieter BALLON Abstract: Wetenschappelijke ondersteuning en beheer van de website "Agora 98". deze site fungeert als discussieforum over 'België en de informatiemaatschappij'. Ze is een initiatief van het Ministerie van Economie en Telecommunicatie en het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT) Communicatiewetenschappen

12 JEAN-CLAUDE BURGELMAN Het draagvlak bij het maatschappelijk middenveld voor de ontwikkeling van het milieubeleid in het Vlaams Gewest Abstract: Geen abstract beschikbaar MARK ELCHARDUS Tempus - KAZTOUR Abstract: Aan de hand van een analyse van de bestaande noden voor toerisme-experten wordt er een opleiding ontwikkeld bestaande uit 4 jaar basis opleiding en 2 jaar specialisatie-opleiding. Dit alles kadert in een 3-jarig TEMPUS-TACIS project. Na het driejarig project moet er een duurzame opleiding bestaan die steunt op de opgebouwde expertise en bronnen. Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid LIVIN BOLLAERT Publicatie van een boek over de politieke en economische geschiedenis van de telecommunicatiesector in België Abstract: Studie over telecombeleid in België ( ) en publicatie van een boek hierover Communicatiewetenschappen JEAN-CLAUDE BURGELMAN Onderwijskundig beleids- en praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek: Onderzoek naar de meerwaarde en de implementatiemogelijkheden van een zelfstandige stage gekoppeld aan de leerbegeleiding in de Vlaamse lerarenopleidingen. Abstract: De centrale onderzoekshypothese in onderhavig onderzoek stelt dat het leerrendement van de begeleidende stage in de lerarenopleiding vergroot door het invoeren van zelfstandige stag met ' leerbegeleiding op afstand', o.m. door de grotere realiteitswaarde van de ervaringen en de focus op zelfstandig probleemoplossend reflecteren door de stagiair. Om deze hypothese te toetsen wordt voor een experimemteel proefopzet gekozen waarbij de 2 experimemtele variabelen, nl. 'zelfstandige stage' en 'leerbegeleiding' geisolerd en in combinatie worden ingevoerd bij experimemtele proefgroepen. Bij bevestiging van de onderzoekshypothese is de beleidsrelevantie meervoudig,o.a.: hoger rendement en tijdswinst in de begeleidingsdracht, opvang van de praktijkschok, moelijkheid tot herbesteding van werktijd van mentoren. Centrum voor Westers Hellenisme Lerarenopleiding NADINE ENGELS WERNER GOEGEBEUR HERLINDA VAN LOOY Geassisteerde procreatie : Het omgaan met onvruchtbaarheid en vreemd genetisch materiaal vanuit een psychologisch, ethisch en juridisch standpunt. Abstract: Het omgaan met onvruchtbaarheid en vreemd genetisch materiaal vanuit een psychologisch, ethnisch en juridisch standpunt. Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie INGRID KRISTOFFERSEN Onderzoek naar de sportbehoeften van de stad Antwerpen Abstract: Deze studie dient om een duidelijker inzicht te krijgen in de actuele sportbehoeften van de bevolking van de stad Antwerpen. Tevens is het de bedoeling om via dit onderzoek na te gaan welke tekorten en knelpunten er in de stad Antwerpen bestaan op het vlak van sport. Om deze inzichten te kunnen verwerven, is het bijgevolg noodzakelijk om allereerst informatie te verzamelen omtrent de sportbehoeften van de bevolking. Vervolgens moeten deze behoeften getoetst worden aan de bestaande situatie. Maw, wat is de actuele toestand mbt de organisatie van de sport vanuit de stad Antwerpen? Het gaat hierbij zowel over de infrastructurele voorzieningen, het activiteitenaanbod, de inspraakmogelijkheden, de sportpromotie en de dienstverlening. Aandacht dient bijgevolg uit te gaan naar het functioneren van de Stedelijke Dienst voor Sport en Recreatie alsook naar de Stedelijke Sportraad. Obv deze evaluatie kunnen dan mogelijke aanbevelingen tot optimalisering worden geformuleerd. Het onderzoek zal de basis vormen voor het opstellen van een sportbeleidsplan van de stad Antwerpen. Sportbeleid en -management PAUL DE KNOP Social learning in multimedia Abstract: Dit onderzoek beoogt, vanuit sociaal-maatschappelijk oogpunt, de analyse van de aanbodstrategieën (actor-analyse) en gebruikersdynamieken (consumenten-analyse) inzake multimediadienste (MMD) en de modelbouw hiervan naar de Vlaamse context toe. Daarnaast wordt nagegaan welke cluster van direkte en indirekte belanghebbenden de innovatie inzake MMD draagt, welke processen in Vlaanderen de innovatie inzake MMD dragebn en welke rol het beleid kan spelen om deze innovatie te schragen. De beoogde gebruikersgroep zijn de kleinschalige en thuiswerkende professionele gebruikers.het onderzoek naar de succes- en faalfactoren van MMD, moet leiden tot de uitwerking van een generisch model, relevant voor de Vlaamse context en bijgevolg voor de uitbouw van een vlaams breedbandig netwerk; in het bijzonder

13 Telenet Vlaanderen. Communicatiewetenschappen JEAN-CLAUDE BURGELMAN Het ontwikkelen van een instrument voor jeugdeffectenrapportering. Abstract: Het onderzoek exploreert de mogelijkheden en de ontwikkeling van een instrument voor jeugdeffectrapportage (JEFF) voor de Brusselse instellingen. Jeugdeffectrapportage heeft als hoofddoelstelling het monitoren van impliciete beleidsdomeinen op hun effecten op jongeren. Omdat internationaal en nationaal geen referentievoorbeelden bestaan (anno 1997), wordt in eerste fase de technische mogelijkheden van het bestuursinstrument effectrapportages onderzocht. Daarna wordt een studie gemaakt van de Brusselse institutionele kaders waarin JEFF kan worden toegepast. Dit alles mondt uit in een voorbeeldinstrument voor de Brusselse instellingen, zodat een technische-bestuurlijk model wordt verkregen dat optimaal is afgestemd op de beleidspraktijk en -cultuur. MARK ELCHARDUS MAARTEN MOENS De houding van het algemeen publiek in verband met het vakwondswerk in de openbare sector. Abstract: Geen abstract beschikbaar MARK ELCHARDUS Het geheugen op latere leeftijd : een cross-sectioneel onderzoek vanuit de informatieverwerkingsbenadering m.b.t. de cognitieve ontwikkeling. Abstract: In dit project willen wij het geheugen op latere leeflijd onderzoeken d.m.v. een cross-sectioneel onderzoek. R.J. Sternberg ( l992) stelt immers dat algemeen aanvaarde theorieën omtrent de evolutie van de cognitieve ontwikkeling op latere leeflijd in twijfel kunnen getrokken worden en dit als gevolg van de traditioneel gebruikte evaluatiecriteria en het miskennen van de cohorteereffecten. ln deze studie willen wij nagaan als Sternbergs kritiek toepasbaar is op de evolutie van het geheugen op latere leeftijd. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van drie homogene geboortecohorten. die elk een stadium in de levensloop vertegenwoordigen en die onderling vergelijkbaar zijn m.b.t die variabelen die een rol spelen in de cognitieve ontwikkeling. (mannen en vrouwen van respectievelijk 70-75, en jaar). Om de onderzoekshypothese te toetsen wordt een instrument ontwikkeld dat zowel een product- als procesevaluatie mogelijk maakt (informatieverwerkingstheorie). Omwille van de vertrouwdheid van alle cohortes met het medium, wordt een videocompilatie, die episodisch opgebouwd is en verschillende topics bevat. getoond aan de groepen. Gedurende de verschillende sessies, die na de videovoorstelling op verschillende momenten plaats vinden. worden de mate van herinneren en herkennen nagegaan d.m.v. observaties, analyse en bevraging. De studie wordt uitgevoerd in twee perioden van twee jaar waarbij een mannelijke en een vrouwelijke groep bestudeerd wordt, teneinde mogelijke geslachtsverschillen na te gaan. Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie Cognitieve en Fysiologische Psychologie INGRID KRISTOFFERSEN CAROLINE ANDRIES RAYMOND CLUYDTS De politieke aanwezigheid van de Vlamingen in Brussel - 19 op gemeentelijk en gewestelijk vlak, Abstract: De opzet van het onderzoek is te komen tot een analyse van de politieke situatie van de Nederlandstalige Brusselaars in de 19 gemeenten van de agglomeratie van 1946 tot De 9 gemeenteraadsverkiezingen die sinds 1946 plaatsvonden, zullen samen met de 3 'Brusselse' verkiezingen (Agglomeratieraadsverkiezingen in 1971 en de verkiezingen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 1989 en 1995) als raamwerk dienen voor de rekonstruktie van de gemeentelijke en gewestelijke politieke situatie van de Vlamingen. Het spreekt voor zich dat we met dit onderzoek niet kunnen voorbijgaan aan de wisselwerking lokale-nationale politiek, omdat de betrokken periode bij uitstek wordt gekenmerkt door het zoeken naar oplossingen voor de kommunautaire problemen op wetgevend vlak. Brussel, omwille van haar ligging pal op deze konfliktlijn, heeft daarin steeds een centrale plaats ingenomen. Zoveel mogelijk gegevens, die relevant zijn om de Vlaamse vertegenwoordiging in de gemeente- en gewestpolitiek te verklaren, zullen worden bijééngebracht. Verkiezingsuitslagen, gegevens over het kiezerskorps, de politieke partijen, de drukkingsgroepen en de zuilorganisaties, de kieskampognes en over koalitievorming in Brussel zullen onder de loep worden genomen. Politieke Wetenschappen Germaanse Talen Geschiedenis Metajuridica HUGO BAETENS BEARDSMORE CHRISTIAN DESCHOUWER MACHTELD DE METSENAERE ELS WITTE Een historische reconstructie van de bijdrage van Ernest Mandel to het naoorlogs politiek en economisch denken. Abstract: Dit project wil bijdragen tot een meer systematische studie en inventarisering van de heterodoxe stromingen binnen het naoorlogse politiek en ekonomisch denken en raakt tegelijk een belangrijk deel van de intellektuele geschiedenis van de VUB in de jaren 70 en 80. Een belangrijke en specifieke plaats binnen de heterodoxe stroom wordt immers ingenomen door het omvangrijk oeuvre van Ernst Mandel ( ),emeritus van de VUB.Mandels bijdragen bestrijken tal van terreinen en problematieken zoals de algemene bewegingswetten van het kapitaal, de geschiedenis van het wereldsysteem, de problematiek van de arbeidersbureaukratie...de historische rekonstruktie waar het project werk wil van maken streeft in de eerste plaats een geannoteerde bibliografie na van het totaal-werk van Mandel.Een volgende stap in het onderzoek is het ontwerpen van het bibliografisch materiaal aan een taxinomische analyse om te komen tot een cartografie van de (verhoudingen

14 tussen de) meerdere ruimtesn die door het behandeld totaal-werk worden bestreken. In een volgende onderzoeksfase wordt bibliografisch gepeild naar zowel de teksten die " rond " (de "kon-tekst") als naar die die " achter " ( de " intertekstualiteit ") de teksten van Mandel zitten en wordt een schets ondernomen van het kompleks denk-resp.representatiesysteem dat door deze teksten wordt verwoord en gedragen.tenslotte wordt een begin gemaakt van een bibliografische studie van de receptie van het werk van Mandel en wordt nagegaan hoe het zich veroudt tot het polymorf bevrijd marxisme dat in de huidige periode het licht ziet. Geschiedenis Economisch, Monetair en Financieel Beleid Metajuridica PETER SCHOLLIERS DIRK FRANTZEN SERGE GUTWIRTH ELS WITTE De houding van een liberale politieke filosofie tegenover de technische rationaliteit. Abstract: Sedert de zeventiende eeuw wordt het westerse denken beheerst door cartesiaanse grondslagen. Dit denken gaat uit van vaste fundamenten, streeft naar zekerheid en beheersbaarheid, meent de menselijke geest als een spiegel van de natuur te kunnen beschouwen en is zo in wezen technisch georiënteerd. De teloorgang van marxistisch geïnspireerde maatschappijmodellen en het in vraag stellen van de westerse verzorgingsstaat naar sociaal-democratisch model maken de vraag naar een liberale politieke filosofie meer dan ooit actueel. Kan een denken worden geformuleerd dat kritisch staat tegenover deze technische rationaliteit, die immers de pluraliteit uitsluit en die veronderstelt het wezen van mens en maatschappij te kennen en het denken en handelen te moeten richten op een voorafgegeven model? Als mogelijke oplossing kan worden gedacht aan een liberale - in de Angelsaksische betekenis -, participatorische politiek, waarin de burgerlijke maatschappij (civil society) opnieuw een rol zou kunnen spelen. Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen Metajuridica JOHAN STUY JOZEF VAN BELLINGEN MAURICE WEYEMBERGH Eiceldonatie: Beslissingen van toekomstige ouders en de perceptie door de ouders van de impact van deze beslissingen op de gezinsrelaties Abstract: Eiceldonatie biedt echtparen de kans hun kinderwens te realiseren.in deze vorm van In Vitro Fertilisatie (IVF) worden 2 vrouwen betrokken in de behandeling: (1) de donor die een eicel afstaat, (2) de vrouw met dysfunctionele ovaria die zwanger wenst te worden.eiceldonatie houdt een vrij zware behandeling voor de donor in. Bijgevolg zijn slechts weinig vrouwen bereid eicellen vrijwillig te doneren.om het probleem van de wachtlijst ( 3 à 4 jaar ) te omzeilen stelt het fertiliteitscentrum voor, dat de echtparen zelf een donor zoeken.de wensouders kunnenopteren voor twee mogelijke behandelingsvormen : (1) behandeling met eicellen van hun eigen donor of (2) behandeling met de (anonieme ) eicellen van een donor die aangebracht werd door een ander paar wensouders die ook een beroep moeten doen op deze vorm van fertiliteitshulp ("Personalised Anonimity Procedure").Deze beslissing heeft uiteraard belangrijke consequenties voor (1) de perceptie van de ouders van het statuut van het toekomstige kind en de ouder-kind relatie, (2) de relatie van het gezin en zijn leden tot de sociale omgeving. Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie Gynecologie - Urologie INGRID KRISTOFFERSEN PAUL DEVROEY Inter- en intragenerationele relaties bij bejaarde weduwen Abstract: Wanneer het voor een bejaarde progressief moeilijker wordt om zichzelf te behelpen en zijn volledige zelfstandigheid te bewaren, dan wordt vaak de gezonde partner binnen het echtpaar de eerste verzorger. In hoeverre of tot welke grens is de begeleiding van de partner haalbaar in de thuissituatie? Welke veranderingen brengt de toenemende handicap teweeg t.a.v. de relationele dynamiek tussen het ouder wordende echtpaar? Hoe percipiëren de kinderen deze vorm ondersteuning en onderlinge solidariteit tussen hun ouders en hoe ondersteunen zij deze? In dit onderzoek richten we onze aandacht op deze eerste vorm van onderlinge ondersteuning bij gezondheidsproblemen m.a.w. we onderzoeken de mogelijkheden en de effekten van de intragenerationele hulpverlening binnen de echtpaarrelatie.verlenging:dit project omvat een onderzoek naar het familiaal netwerk van bejaarde, alleenwonende weduwen. In dit onderzoek wordt niet alleen gepeild naar het type en de frequentie van de onderlinge contacten, maar de aandacht wordt vooral gericht op meer kwalitatief-inhoudelijke aspecten van relaties en de subjectieve beleving ervan door de weduwe zelf.er wordt uitgegaan van het geheel van de familiale relaties, d.w.z. alle ascendenten en descendenten over de verschillende gereraties en ook neven en nichten.het doel van dit onderzoek omvat tevens de wederzijdse beeldvorming van relaties door de betrokkenen en de eventuele transmissie van waarden, normen en rolpatronen tussen de verschillende generaties. Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie INGRID KRISTOFFERSEN Associatieve en automatische processen in causale attributie Abstract: Causale attributies vormen een sleutelelement in het denken, want ze maken mogelijk dat we het verleden beter begrijpen, het heden beheersen, en de toekomst beter kunnen voor spellen. In de sociale psychologie worden causale attributiesveelal beschouwd als zeer rationele en gecontroleerde processen die enige mentale concentratie vereisen. Maar is hetwaarschijnlijk dat zo'n essentieel proces veel mentale energie en tijd vereist? Vormen rationele regels wel de basis vanhet causale denken? De alternatieve stelling die in dit project onderzocht wordt is dat attributies gevormd worden door associatieve processen (die autonoom en zeer snel verlopen) en door aangeleerde regels die na veelvuldige toepassing automatisch verlopen. De bedoeling is na te gaan onder welke condities en bij welke deelprocessen het afleiden van causale attributies al dan niet associatief en automatisch verloopt.dit project is een heroriëntering van het vorige project over "het invariantieprincipe bi; causale inductie en emoties" waar S. Casaer aan meewerkte in het kader van haar doctoraat, gezien zij nu van onderwerp is veranderd.

15 Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie FRANK VAN OVERWALLE (fiche vernietigd). Het belasten van professionele activiteiten: rechtsvergelijkend onderzoek Abstract: Bedoeling is te onderzoeken of de wijze waarop en de mate waarin een professionele activiteit in België wordt belast vergelijkbaar is met de belastingen in andere E.E.G. lidstaten. De vergelijking van de belastingdruk veroorzaakt door een bepaalde belastingvorm zal een vertekend beeld geven indien de andere belastingvormen buiten beschouwing worden gelaten. De fiscale harmonisatie die onontbeerlijk is voor een Europese eenmaking zal hiermee rekening dienen te houden. Een grondige analyse van de Belgische situatie, de onderlinge verhouding van deze belastingen en een analyse van de zogenaamde 'potentiële winstbelastingen' vormen de hoofdthema's van dit onderzoek.voorts doet dit onderzoek ook specifieke vragen rijzen bij de belastingheffing in België van bijkantoren van Belgische en buitenlandse ondernemingen. Er wordt voorgenomen ook deze problematiek specifiek te bestuderen. Fiscaal Recht ANDRE SPRUYT (fiche vernietigd). Lokale belastingen op professionele activiteiten Abstract: Bedoeling van dit project is te analyseren welke vormen van lokale belastingen door de lokale besturen en inzonderheid de gemeenten worden geheven op de professionele activiteiten. Het onderzoek zal zich toespitsen naar de gebreken van de huidige belastingvormen en zal op basis hiervan trachten de krachtlijnen van een systeem weer te geven, dat toelaat de beoefenaars van deze professionele activiteiten, en in het bijzonder de rechtspersonen op een meer rechtvaardige wijze te laten bijdagen tot de kosten van de lokale dienstverlening.bedoeling van dit project is te analyseren welke vormen van lokale belastingen het materieel en de outillering treffen, en of hier geen sprake is van dubbele belasting tussen bv. de opcentiemen op de roerende voorheffing die via de waardering als materieel en outillering onrechtstreeks ook de gebruikte machines treft, en bv. de belasting op drijfkracht. Ook wordt nagegaan of de waardering van het materieel en de outillering verzoenbaar is met de aard en het doel van de onroerende voorheffing, of gebouwen en outillering die met milieudoelstellingen zijn of moeten worden geïnstalleerd in aanmerking komen bij de bepaling van de huurwaarde geen rekening moet worden gehouden met incourante onroerende goederen. Fiscaal Recht ANDRE SPRUYT Overheidspensioenen, met inbegrip van de pensioenregelingen voor het personeel van de Vlaamse vrije universiteiten Abstract: In België bestaan talrijke, door verschillende wetgevingen beheerste pensioenregelingen voor de diverse categorieën van het personeel van de onderscheiden overheden. Het voorgestelde onderzoek strekt ertoe : 1)op het algemene vlak een inventaris op te maken van de bestaande overheden,rekening houdend met de recente privatisering van overheidsbedrijven, en een inventaris en, waar nodig, een gecoördineerde versie op te maken van de erg verspreide en alsnog niet gecodificeerde wetgeving; 2.) Op het bijzondezre vlak: a) de pensioenwetgeving voor de diverse personeelsleden van de Vlaamse vrije universiteiten te analyseren en voor de bestaande knelpunten een juridische en maatschappelijke verantwoorde oplossing te zoeken b) na te gaan of de wetgeving op de overheidspensioenen het beginsel van de gelijke behandeling van mannen en vrouwen eerbiedigt. Staats- en Bestuursrecht LUDO VENY De dynamiek van etnische mobilisatie : België en Zwitserland Abstract: Het (doctoraats)project "De dynamiek van etnische mobilisatie: België en Zwitserland" is een vergelijkend en verklarend onderzoek naar het wel/niet ontstaan van (succesvolle) etnische/regionale politieke partijen in België en Zwitserland na WO II. Het onderzoek richt zich met name op de vraag waarom de politieke mobilisatie rond de regionale breuklijn in België in deze periode geleid heeft tot succesvolle overkoepelende etnische/regionale politieke partijen (VU, RW, FDF) terwijl in nzwitserland de mobilisatie beperkt blijft tot de vorming van onbeduidende bewegingen en (een uiterst klein aantal) strikt kantonnale etnische/regionale partijen. Politieke Wetenschappen PATRICK STOUTHUYSEN Een vergelijkende analyse van de aard en de vorm van bewegingen en partijen die mobiliseren rond protest tegen het politiek systeem Abstract: Nieuwe politieke partijen boeken sinds de jaren '60 in Europa behoorlijke suksessen. De Belgische verkiezingsuitslag van 24 nov. 92 was wat dat betreft niet uitzonderlijk en ook voor België niet echt nieuw. De verklaringen voor het sukses van die partijen - en voor het falen van de traditionele partijen - zijn echter partieel. Er zijn modellen over de ontwikkelingen binnen de grote partijen, theorieën ter verklaring van het sukses van de Groenen, van het sukses van extreem-rechts. In dit projekt zal gepoogd worden om a.d.h.v. een goed gedokumenteerde inventaris van deze nieuwe partijen, hun programma's en hun achterban, een verklaringsmodel te ontwikkelen dat de nadruk legt op het reeds sinds de jaren '60 aanwezige ongenoegen met het funktioneren van de politiek. Dat wordt dan in verband gebracht met het steeds duidelijker zichtbaar worden voor de bevolking van de dilemma's van een moderne demokratie.verlenging:dit project is een verlenging met één jaar van het project: "Een vergelijkende analyse van de aard en de vorm van bewegingen en partijen die mobiliseren rond protest tegen het politiek systeem."een model werd voorgesteld dat de ontwikkeling van politieke partijen poogt te duiden als een soort 'levenscyclus', waarbij cruciale stappen aan de hand van een aantal kenmerken (ideologisch, organisatorisch, strategisch) kunnen herkend worden. Dit bouwt verder op een model, dat is uitgewerkt door Morgens Pedersen in Buiten het leveren van meer wetenschappelijke inzichten in de evolutie van partijen, moet het een antwoord bieden op de vraag: kunnen we aan de hand van een analyse van kenmerken, bepalen in welke fase een partij zit, en voor welke nieuwe keuzen zij zal worden geplaatst? Bijzonder cruciaal daarbij is -in het kader van dit project- de overgang van"protest" naar "beleid".hiervoor is nog bijkomend empirisch materiaal nodig, dat wordt geleverd door het onderzoek naar het Rassemblement Wallon, de Volksunie, Agalev en het Vlaams Blok. Politieke Wetenschappen

16 CHRISTIAN DESCHOUWER 50 jaar werknemersparticipatie in België. Een evaluatie van de wet van 20 september Abstract: Werknemersparticipatie is een onderwerp dat vandaag centraal staat in het Europese sociaal beleid. Hier kwam het tot uitdrukking in de richtlijn op de Europese ondernemingsraden. Wel lijkt men vandaag andere paden te bewandelen dan dat dit het geval was onmiddellijk na de 2de Wereldoorlog toen het problleem op de nationale agenda stond.de wet van 20 september 1948 houdende organisatie van het bedrijfsleven bestaat volgend jaar 50 jaar. Een halve eeuw ervaring met werknemersparticipatie is een voldoende argument om zich te buigen over de toemalige betekenis en draagwijdte ervan, de evolutie en hoe zij vandaag beoordeeld wordt. Het opzet van de studie is dit probleem in Europees en internationaal verband te situeren. Sociaal Recht MAXIME STROOBANT Attitudes over predictie en preventie van diabetes bij familieleden van personen met insuline-afhankelijke diabetes: studie bij ouders. Abstract: In Vlaanderen werd een grootschalige familiestudie gestart naar de vroegere detectie en preventie bij eersterangsverwanten van insulineafhankelijke diabetici. De bedoeling van dit onderzoek is om op basis van immunologische en/of erfelijke kenmerken personen te detecteren met een verhoogd risico op diabetes (in een preklinische fase). Ze zullen in de toekomst de kans krijgen om aan internationale preventie deel te nemen.tot op heden werd er weinig aandacht besteed aan de beleving en de attitudes van de participanten aan screening programma's. In parallel met het medisch project, werd daarom een psychologische studie gestart. Het doel is om psycho-sociale parameters op te sporen met een voorspellende waarde voor coping met een verhoogd risico op het ontwikkelen van diabetes. Identificatie van deze parameters, zal toelaten te interveniëren bij eventuele aanpassingsproblemen.de studiegroep bestaat op dit ogenblik uit eersterangsverwanten ouder dan 16 jaar. Een bijkomende OZR financiering zou het mogelijk maken deze groep uit te breiden tot ouders die beslist hebben om hun kinderen jonger dan 16 jaar te laten testen op mogelijk risico voor diabetes. Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie INGRID KRISTOFFERSEN Meisjes op het slechte pad: tussen dievegges en prostitués.een interdisciplinair onderzoek naar meisjescriminaliteit in de 19e eeuw. Abstract: Aansluitend en steunend op het lopend onderzoek 'Stoute kinderen in Vlaanderen, vormt dit onderzoek een bijkomende kwalitatieve analyse van het fenomeen en het sociaal karakter van meisjescriminaliteit in de 19e eeuw. Wat is het karakter en de sociale achtergrond van meisjescriminaliteit en meer specifiek van vermogensdelinquentie? Hoe verhoudt dit zich tot de perceptie van het probleem meisjescriminaliteit? Op welke manier sluitten de negentiende-eeuwse institutionele oplossingen voor delinquente meisjes hierop aan?dit kwalitatief onderzoek zal geschieden aan de hand van de vonnissen van de correctionele rechtbaken van de provincie Antwerpen voor de 19de eeuw (steekproefjaren). Hieraan zal een onderzoek naar de negentiende-eeuwse discours, de criminologische theorieën en de perceptie van vrouwencriminaliteit gekoppeld worden. Ook de specifieke gevangenispraktijk omtrent vrouwelijke minderjarige gedetineerden en de hervormingsexperimenten (heropvoedingsscholen) in de loop van de negentiende eeuw maken volledig deel uit van deze analyse. Communicatiewetenschappen CATHARINA LIS De federalisering van Belgie als middel ter sanering van de overheidsfinancien: fiscaliteit als beleidsinstrument van de diverse overheidsgeledingen. Abstract: De omvorming van België tot een federale staat en de hiermee gepaard gaande bevoegdheidsregeling leidt ondermeer tot fiscale oversijpelingseffecten, t.t.z. tot een interjurisdictionele afhankelijkheid op fiscaal gebied. Het voorgestelde onderzoek zal deze interrelatie nader onderzoeken. Daarbij zullen we uitgaan van aanknopingspunten uit recente internationale theorieën inzake fiscale illusie.bij het onderzoek naar de fiscale illusie op lokaal bestuursniveau in België zullen we ons concentreren op onderzoek naar het 'flypaper effect'. Meer specifiek zal dieper worden ingegaan op het symmetrisch dan wel asymmetrisch karakter van de respons van de lokale besturen op het stijgen of dalen van de overheidsdotaties, waarbij een empirisch onderzoek zal worden verricht naar de gevolgen van de hervorming van het Gemeentefonds voor de Vlaamse gemeenten. In hetzelfde kader zullen daarnaast de gevolgen van zogenaamde 'tax windfalls' worden bestudeerd: wat de implicaties van de federale hervorming van de personenbelasting zijn op de belastingstelsels en de uitgaven van de Vlaamse gemeenten.verder zullen politieke en demografische determinanten van het lokale belasting- en uitgavenbeleid bestudeerd worden met een empirische toets aan de Vlaamse gemeenten. Econometrie en Macro-Economische Studies BRUNO HEYNDELS Een experimentele analyse van de invloed van mobiliteit op vrijwillige bijdragen tot publieke goederen. Abstract: Individuen kunnen genieten van de de baten van publieke goederen, zelfs indien ze hiervoor niet betalen. De economischspeltheoretische analyse geeft aan dat de "rationele" mens niet zal bijdragen. de psychologisch-sociologische benadering daarentegen voorspelt dat individuen wel bijdragen. De experimentele economie heeft gezorgd voor een beter inzicht in de menselijke gedragingen in een context van publieke goederen. De relatieve invloed van economische, psychologische en sociologische motivaties werd in kaart gebracht en relevante determinanten werden onderzocht. Voorliggend onderzoeksvoorstel omvat een experimentele analyse van de individuele bereidheid om bij te dragen tot publieke voorzieningen in een context waar mobiliteit mogelijk is. We onderzoeken in welke mate mensen bereid zijn om mee te werken aan een collectief doel, zelfs indien hun strikte eigenbelang hen dicteert om niet mee te werken. Concreet, onderzoeken we hoe de mogelijkheid tot mobiliteit deze bereidheid beïnvloedt. Econometrie en Macro-Economische Studies

17 BRUNO HEYNDELS Opzetten van een steunpunt inzake "Gezondheidseconomie" Abstract: Opzetten van een steunpunt inzake 'gezondheidseconomie'. Medische Sociologie FREDDY LOUCKX Georganiseerde criminaliteit: naar een materiële en formele strafrechtelijke omkadering Abstract: Aan de hand van een steekproef van gerechtelijke dossiers uit verschillende arrondissementen van het land, worden de factoren die het uitreiken van een bevel tot aanhouding bepalen onderzocht, evenals de procedure, de motiveringen en de duur van de voorlopige hechtenis, en de invloed ervan op de straftoemeting.het voorgestelde project heeft tot doel na te gaan of het Belgische strafrechtsarsenaal volstaat om een passend antwoord te kunnen bieden aan het steeds groeiende fenomeen van de georganiseerde criminaliteit. Is er m.a.w. al dan niet nood aan het invoeren van een specifieke wetgeving, en dit zowel op materieelrechtelijk vlak (bijzondere strafbaarstelling van -bepaalde aspecten van- de georganiseerde criminaliteit) als op formeelrechtelijk vlak (bijzondere procedures, i.h.b. inzake bewijsverzameling en bewijslast)?het project maakt hoofdzakelijk deel uit van het bijzonder strafrecht. Aldus dient te worden nagegaan:a.) of in het 'klassieke' strafrecht (waarmee bedoeld wordt boekii van het strafwetboek) bepaalde incriminaties bij uitstek geschikt zijn ter bestrijding van de georganiseerde criminaliteit (gedacht wordt o.m. aan de gewelddelicten, de omkoping en de prostitutie)b.) of in het 'moderne' strafrecht (waarmee bedoeld worden de bijzondere strafwetten) reeds voldoende initiatieven werden genomen ter aanvulling van het klassieke instrumentarium (o.m. witwassen van geld, hormonenhandel, mensenhandel). Strafrecht en Strafprocesrecht ALAIN DE NAUW Wetenschappelijk ondersteuningsprogramma voor de verspreiding van de Telecommunicatie. Abstract: Het "wetenschappelijk ondersteuningsprogramma ter verspreiding van de telecommunicatie" vertrekt van een groeiende kloof tussen enerzijds de "technologische scenario's" van bestaande onderzoeksprogramma's die bijna uitsluitend gebaseerd zijn op een logica van het aanbod en anderzijds de nauwelijks onderzochte behoeftes van potentiële telecommunicatiegebruikers. Het programma wil "user-oriented" zijn en is gericht naar andere gebruikerssectoren dan de gevestigde grootgebruikers: kleine professionele gebruikers, de non-profit sector en de federale administraties en Wetenschappelijke en Culturele Instellingen. Het programma is opgebouwd rond drie delen: -ontwikkelen van gerichte experimentele toepassingen -uitwerken van een pool van interdisciplinaire expertise -opzetten van een User Forum inzake telecommunicatie Het geheel van het programma beoogt wetenschappelijke en technologische expertise op te bouwen om de verspreiding van telecommunicatietoepassingen bij niet grootgebruikers te ondersteunen. Communicatiewetenschappen JEAN-CLAUDE BURGELMAN Etniciteit in Zaire, Rwanda en Burundi : een vergelijkende studie naar het ontstaan van hedendaagse vormen van collectieve identiteit in een regionale context. Abstract: Dit onderzoek heeft tot doel na te gaan: (I) welke de invloed is van politieke, economische, sociale e.a. factoren op de verschillende identificatiemechanismen in Zaïre, Rwanda en Burundi; (2) welke de rol is van etniciteit in de huidige politieke processen in deze landen, en (3) een conceptuele verfijning van het begrip etniciteit te leveren. Hierbij zal o.m. aandacht worden besteed aan volgende problemen: de interactic van staat en maatschappij bij het tot stand komen van etniciteit; etniciteit en klassevorming; de rol van externe factoren in de articulatie van collectieve identiteit; de invloed van de controle van de staat over het economisch apparaat. Metajuridica JAN GORUS Effecten van emotie-inducerende informatie op attituden t.o.v. informatiemateriaal en -bron Abstract: Dit project onderzoekt de mate waarin organisationeel informatiemateriaal( cfr. introductiebrochures) een invloed heeft op die organisatie.als werkhypothese wordt gesteld dat deze relatie verloopt via de emoties die dit materiaal oproept bij nieuwe werknemers.dit onderzoek verloopt in diverse fasen.vooreerst worden beoordelingscriteria voor reëel informatiemateriaal opgespoord,hetgeen tevens moet leiden tot een schalering van diverse stimuli ( informatiebrochures) op deze criteria.vervolgens kunnen de stimuli gebruikt worden om een experimentele variatie in de beoordelingscriteria toe te passen waarbij de emotie-inducerende waarde van deze factoren worden onderzocht.in een derde fase wordt tenslotte de verbinding gelegd tussen de geinduceerde emoties enerzijds, en attituden en herinneringen i.v.m. dit materiaal en de informatiebron zelf (nl. de organisatie) anderzijds.vanuit deze data zal getracht worden om via structurele modelering variabelen zoals informatiefactoren, emoties, materiaalherinnering en ' commitment' op mekaar te betrekken. Dit onderzoek zal ontegensprekelijk een bijdrage leveren tot het begrijpen van communicatieprocessen in het algemeen en organisatiepsychologische processen in het algemeen. Arbeids- en Organisatiepsychologie ROLAND PEPERMANS Mantelzorg bij HIV/Aids patienten binnen de extra-murale zorg. Abstract: Mantelzorg, de peiler van de extramurale zorg voor HIV/ AIDS patienten, is weinig onderzocht.ons vorig onderzoek toont nochtans dat ze economisch zeer belangrijk is: van alle zorgverrichtingen voor AIDS

18 patienten komt ze op de 2de plaats na hospitalisaties. Deze gegevens zijn afkomstig van patiënten. In dit project willen we de mantelzorgers van de patiënten zelf onderzoeken naar aard, duur en omvang van hun taken om tot een nauwkeuriger inschatting van de kostprijs te komen, hun noden en behoeften, naar hun relatie met gezondheids- en welzijnszorg en vrijwilligersorganisaties. Ze zullen een interview krijgen d.m.v. een gestandaardiseerde vragenlijst, en een dagboek invullen. Om daartoe gemotiveerd te worden zullen ze regelmatig dienen gevolgd te worden. Dezelfde onderzoekers als bij de patiënten zullen worden ingeschakeld om de respons te maximaliseren. Naar ons weten is dergelijk diepte onderzoek niet eerder gebeurd.het project wil de maatschappelijke kost van HIV/AIDS beter helpen inschatten, en bijdragen tot een betere samenwerking tussen professionele en informele zorg. Door ziekte van de onderzoeker is dit project nog niet gerealiseerd. Maatschappelijke Gezondheidszorg ANNE-MARIE DEPOORTER Valorisatie van Federale Sociaal-Economische databanken. Fase II Abstract: Doelstelling van het project is het verwerven van meer inzicht in de samenhang tussen sociale ongelijkheid en verschillen in gezondheid, d.m.v.: - het opsporen en omstandig ontsluiten van primaire gegevens - het genereren van gezondheidsindicatoren en sociale indicatoren - een haalbaarheidsstudie naar de koppeling van gegevens uit verschillende ambtelijke databanken - cartografische voorstellingen van gezondheids- en sociale indicatoren - een status quaestionis van de witte vlekken in het statistisch materiaal rond dit thema - ontwikkeling van een databank 'SOBEL' inzake beleidsmaatregelen met potentiële impact op sociale ongelijkheid en gezondheidsverschillen - thematische publikaties met seminaries omtrent hete hangijzers in de gezondheidszorg - organisatie van een symposium over methodologische problemen bij het meten van ongelijkheid in gezondheid en verklaringsmodellen voor differentiële gezondheid - onderhoud van de databanken Soon, Sage en Bish en van het statistisch systeem SSG, ontwikkeld i.h. kader van het Steunpuntproject - continue dienstverlening aan gebruikers van statistisch en/of documentair materiaal. Medische Sociologie FREDDY LOUCKX De organisatie voor veiligeheid en samenwerking in Europa en multilaterale conflictregulering. Abstract: Het betreft een fundamenteel (promotie-)onderzoek naar de mogelijke rol van de OVSE als regulerings- c.q.sturingsmechanisme in een wereld die steeds meer interdepent en multilateraler wordt.als gevolg van het falen van de traditionele geschillenbeslechtingsmechanismen ( diplomatie, sancties ) en het groeiend onvermogen van de supermachten (VS, Russische federatie) om hun wil en beslissingen op te leggen aan de rest van de internationale gemeenschap, worden conflicten, net zoals die in ex-joegoslavië,niet alleen naar een multilaterale niveau getild (EU, OVSE, VN, NAVO ), maar voldoen ook de oude, partiële,beperkte en partijdige technieken niet langer meer.gezocht dient te worden naar nieuwe vreedzame en effectieve middelen.de OVSE biedt in deze richting aanknopingspunten ( Valetta- en Moskou-mechanisme). Gezocht zal moeten worden naar middelen voor early-warning en preventieve diplomatie. Politieke Wetenschappen GUSTAAF GEERAERTS Van systeem tot samenleving : De internationale betrekkingen van Internet Abstract: Het Internet staat vandaag meer dan ooit in de belangstelling. Het vormt het onderwerp van heel wat heetgebakerde discussies en met de losse pols geschreven opiniestukjes. Waar het evenwel aan ontbreekt, zijn meer diepgravende studies die peilen naar de onderliggende mechanismen van het betrokken communicatiesysteem. In de grond van de zaak is het Internet een anarchistisch systeem waarbinnen miljoenen gebruikers met elkaar interacteren. De hamvraag is dan: hoe wordt in een dergelijk systeem de orde gehandhaafd? Is het überhaupt mogelijk om een anarchistisch systeem met vele gebruikers zoals Internet op de een of andere manier te reguleren?in het voorgestelde onderzoek trachten wij die vraag te beantwoorden via een toepassing van de zgn. constructivist structural theory, afkomstig uit de discipline der internationale betrekkingen. Deze theorie geeft aan hoe actoren op grond van gemeenschappelijke kennis en materiële hulpbronnen via concrete integratieprocessen regelsystemen ontwikkelen cie hun gedrag in bepaalde banen leiden. Zo geeft de theorie onder meer aan hoe in wezen anarchistisch systemen zich geleidelijk tot gemeenshappen of samenlevingenkunnen ontwikkelen. Vertrekkend vanuit de constructivist structural theory en via projectie van die theorie op een aantal case studies willen wij afleiden hoe binnen het Internet een aantal regelsystemen tot stand komen. De basisveronderstelling is dat het langs die weg mogelijk is om een betere greep te krijgen op de functionele aspecten van het Internet. Politieke Wetenschappen

19 GUSTAAF GEERAERTS Analyse van de evolutie ven de groei van de arbeidsproductiviteit in Belgie in de na-oorlogse periode. Abstract: Na een indrukwekkend ritme te hebben gekend in de jaren vijftig en zestig vertoont de groei van de arbeidsproduktiviteit in België een duidelijke vertraging sindsdien.hierbij vallen echter belangrijke verschillen te noteren tussen grote economische sectoren en bedrijfstakken. Dit project beoogt een systematische empirische analyse te maken van deze verschijnselen in het licht van de meest relevante recente bijdragen in de theoretische groeiliteratuur.de bevindingen zullen worden geconfronteerd met deze van andere studies voor België's handelspartners,en er zal worden stilgestaan bij hun economisch politieke implicaties voor de huidige debatten in verband met de competiviteit, de tewerkstelling en de arbeidsduurverkorting. Economisch, Monetair en Financieel Beleid DIRK FRANTZEN Ontwikkeling van de Vlaamse California Psychological Inventory Abstract: AIgemeen doel van het project is het aanpassen van de CPI-87 voor gebruik in een Nederlandstalige populatie. De eerste fase is de vertaling van het instrument (Engels naar Nederlands), waarbij de criteria zoals gedicteerd door de American Psychological Association (Standards for Educational and Psychological Testing, 1987, APA) zullen worden gehanteerd. In de tweede fase zullen normen worden ontwikkeld op basis van een representatieve steekproef van de populatie waarvoor de CPI-87 bedoeld is ('aangepaste personen' of 'normalen'). Het is de bedoeling tevens normen te ontwikkelen voor specifieke doelgroepen (studenten, sollicitanten,...). De derde fase beoogt de structuur en de validiteit van de Vlaamse aanpassing te onderzoeken. Volgende studies zullen worden gedaan: verbanden van de CPI met tests die gelijkaardige en/of verschillende constructen meten, Q-sorts om de interpretaties van schalen te verrijken, multivariate analyses, convergentie met de 'Big Five' factoren van persoonlijkheid. In een vierde en laatste fase willen we een pathologic-indicator ontwikkelen op basis van CPI-87 profielen. Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie HEDWIG SLOORE Titel vermeld in boek als bijlage : Media en technologie Gebruik en acceptatie v. informatie en communicatie technol ogie:een constructieve en techniology assessment benadering met het oog op het realiseren v.e. publieksgericht innov.b Abstract: Het politiek -ekonomische discours en de research-prioriteiten inzake Informatie en Communicatie Technologie(ICT) worden grotendeels bepaald door een technologische optimistische visie: wat technologisch kan,zal ook lukken.totaal andere realiteit staat daar echter tegenover :technologie kan niet uit haar maatscappelijke context geïsoleerd worden, en is deels een sociale constructie.dit betekent dat gebruikers een rol spelen in hey informatietechnologische innovatieproces.geleidelijk beginnen wetenschappelijke inzichten in de sociale dynamieken en de gebruikersaspecten van ICT veld te winnen.dit lopende OZR-project knoopt hierbij aa, door intensief empirisch en theoretisch onderzoek te verrichten naar 'de actieve' inbreng van 'residentiële ' gebruikers in het innovatieproces.het onderzoek bevindt zich momenteel in de empirische fase.daarvoor is deels externe financiering aangezocht, maar voor de verdere verloop van het empirisch onderzoek wordt bijkomende OZRfinanciering gevraagd. Communicatiewetenschappen JEAN-CLAUDE BURGELMAN Vrouwenarbeid en gelegenheidsprostitutie in Centraal- en Oost-Afrikaanse steden. Abstract: Het project beoogt, binnen de oost-afrikaanse socio-culturele context na te gaan: A) in welke morele en materiële omstandigheden bepaalde vrouwelijke stedelijke migranten zich begeven in vormen van sex work en prostitutie; B) welke morele en materiële voorwaarden voldaan moeten zijn opdat (stedelijke) sex workers uit de 'business ' zouden stappen en in hoeverre de vrees voor aidsbesmetting een dergelijke beslissing stimuleert; C) in hoeverre de verhandeling van in het oorsprongsdorp gecultiveerde producten op de stadsmarkten sex-workers reële mogelijkheden biedt om een nieuw bestaan uit te bouwen. Arbeids- en Organisatiepsychologie ERIC ROSSEEL Naar een nieuwe interpretatie van het recht op zelfbeschikking? De juridische consequenties. Abstract: Probleemstelling: de vraag naar de volkenrechtelijke toelaatbaarheid van secessie als resultaat van de uitoefening van het recht op zelfbeschikking, en naar de juridische consequenties. De ontwikkeling van dat "recht" vanuit bestaande internationaal erkende principes. De rol van de volkenbond en van de Verenigde Naties in dat ontwikkelingsproces: analyse van VN-verklaringen, tot en met het slotdocument van de VNmensenrectenconferentie in Wenen, De vraag van de verwezenlijking van het recht op zelfbeschikking als collectief mensenrecht. Metajuridica JAN GORUS JOZEF VAN BELLINGEN Echtscheiding bij vrouwen van middelbare leetijd: een analyse van het aanpassingsproces als dynamisch en transactioneel beoordelingsproces. Abstract: In een eerder verricht (doctoraats)onderzoek werd een theoretisch-analytisch schema ontwikkeld (zie intra) waarbinnen het aanpassingsproces aan levensgeteurtenissen kan beschre~en en geanalyseerd worden. Een volgende fase binnen onze kennisontwikheling terzake betrett het onderzoek naar de toepassingsmcgelijkheden van dit schema m.b.t. bepaalde levensgeteurtenissen. Via dit onderzoek willen we inzicht verkrijgen in de verscheidenheid van het aanpassingsproces van de echtscheiding bij vrouwen van middelbare leeltijd. Er wordt ingegaan op de irhoudelijke duiding en descriptie van dit aanpassingsproces, hetgeen aansluit bij het pleidooi binnen de gerontologie voor een inductieve

20 kennisverwerving. Bovendien zal ook worden ingegaan op de empirische onderbouw van dit aanpassingsproces. Hierbij komen vragen aan bod als: met welke factoren hangt het slagen van dit proces samen? en welke veranderingen doen zich voor tijdens dit proces? Agogiek CHRISTEL GEERTS Determinanten van de commissaris-revisorkeuze in een ongereguleerde en gerreguleerde omgeving : een theoretische ana lyse met een empirische toepassing voor Belgie. Abstract: - het betreft fundamenteel onderzoek op het gebied van de "accounting theory", inclusief empirische verificatie; - het zal bijdragen tot de ontwikkeling van in België quasi-onbestaand wetenschappelijk inzicht in de auditmarkt; - het zal licht werpen op de rol van de revisor in een markteconomie, al dan niet gereguleerd; - het keuzeproces bij potentiële klanten is uiteraard inter- essant voor de revisoren zelf; het laat internationale vergelijking van dit keuzeprocestoe; - het zal de diepgang van het wetenschappelijk onderwijs terzake in Vlaanderen bevorderen. Micro-economie voor Profit en Non-Profit Sector Accountancy, Auditing en Bedrijfsfinanciering MARC JEGERS JOEL BRANSON Door kwaliteit naar kwantiteit Abstract: Tijdens de laatste decennia werd de Vlaamse sportwereld gekenmekt door een kwantitatief streven. Meer actieve sportbeoefening was hierbij steeds het leidmotief van de diverse beleidsvoerders. Het wordt echter dringend tijd dat in de sportwereld meer aandacht wordt geschonken aan het kwalitatieve aspect. Een kwaliteitsvol sportaanbod biedt immers, samen met een goede dienstverlening, de beste garanties voor de toekomst van de (traditioneel) georganiseerde sport. Met dit onderzoeksproject willen we aan de hand van een kwaliteitsevaluatie het huidig niveau van de Vlaamse sportclub in kaart brengen. Hiervooor zal een toetsingsinstrument worden ontwikkeld dat grotendeels geïnspireerd zal zijn door twee bestaande instrumenten, namelijk het commerciële SERVQUAL-en het sportspecifieke GYMKWAL -model. Het nieuwe evaluatie-instrument zal tevens aangepast en uitgetest worden per sporttak. Alleen op deze manier kan immers rekening gehouden worden met de eigenheid van elke sport(club). ontwikkeld binnen de onderzoekseenheid SOBA Sportbeleid en -management PAUL DE KNOP De functie van schoolsport binnen het secundair onderwijs in Vlaanderen. Abstract: Deze studie heeft tot doel inzicht te krijgen in de specifieke functie en de eigenheid van de schoolsport in Vlaanderen. Hierbij wordt een analyse gemaakt van zowel de bestaande structuren als de inhoudelijke aspecten van de schoolsport (o.a. de evolutie van de functie van schoolsport; de specifieke eigenheid; een evaluatie van de bestaande aanbod). De gegevens worden ingezameld via enquêtes bij leerkrachten/ medewerkers en leerlingen van een 35-tal scholen. De bekomen resultaten zullen worden voorgelegd aan een aantal bevoorrechte getuigen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van diepte-interviews. Sportbeleid en -management Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid DIANE SPILTHOORN PAUL DE KNOP Coïnstructie in de lichamelijke opvoeding Abstract: Deze studie heeft tot doel inzicht te krijgen in de wenselijkheid en de ervaring van leerkrachten lichamelijke opvoeding en leerlingen met betrekking tot gemengd onderwijs in de lessen lichamelijke opvoeding (LO) op school. Hierbij zullen de leerkrachten LO van alle secundaire scholen van Vlaams Brabant bevraagd worden (enquête) evenals 2 groepen van 300 leerlingen: enerzijds leerlingen die wel gemengde lessen LO volgen en anderzijds leerlingen die geen gemengde lessen LO krijgen. Het doel is ondermeer na te gaan of de ervaring met coïnstructie in de LO de visie hierover beïnvloedt (zowel bij leerlingen als bij leerkrachten) en of het standpunt van de leerkrachten verschilt van dit van de leerlingen. Sportbeleid en -management Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid DIANE SPILTHOORN MARC THEEBOOM Onderzoek naar de rol en de invloed van ouders op de sportbeoefening van jonge talentvolle atleten. Abstract: Dit onderzoeksproject verschaft opvolging van een doctoraat en post-doctoraat en heeft tot doel,om de invloed van de kwaliteit van de relaties van atleten met hun ouders en trainer op de ontwikkeling van hun sportieve carrière te onderzoeken. Dit onderzoeksproject verloopt in samenwerking met Faculty of Sport Sciences (Sport Psychologie) van de Universität Leipzig (Duitsland) en University of Brighton (GB). Op onderzoeksmethodologisch vlak worden de psychometrische karakteristieken van drie vragenlijsten over interpersoonlijke relaties in de competitiesport onderzocht. In tweede instantie wordt op het inhoudelijke vlak (a) het voorkomen van taak- en socio-emotioneel gedrag, (b) de differentiatie tussen het werkelijk voorkomend gedrag en het gewenst persoonlijk gedrag, en (c) het verband tussen de interpersoonlijke perceptie en de plezierbeleving en participatiemotivatie van de atleten onderzocht. Tenslotte zal er specifieke aandacht besteed worden aan de interpersoonlijke percepties van atleten die door een van de ouders getraind worden. De bekomen onderzoeksgegevens zullen als voorbereiding dienen voor cross-cultureel onderzoek met betrekking tot de kwaliteit van interpersoonlijke relaties van jonge Europese en Amerikaanse talentvolle atleten (samenwerking VUB - Youth Sport Institue van Michigan State University- VS). Sportbeleid en -management Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie

Onderzoeksprojecten (1-500 van 6686)

Onderzoeksprojecten (1-500 van 6686) www.researchportal.be - 23 Oct 2015 17:09:02 Onderzoeksprojecten (1-500 van 6686) Zoekfilter: Classificaties: SOCIALE WETENSCHAPPEN (S) Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_bench

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Het is een uitdaging om ouderen te identificeren die baat kunnen hebben bij een interventie gericht op de preventie van beperkingen in het dagelijks leven op het moment dat dergelijke

Nadere informatie

Resultaten voor Vlaamse Gemeenschap Cardiovasculaire Preventie Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor Vlaamse Gemeenschap Cardiovasculaire Preventie Gezondheidsenquête, België, 1997 6.8.1. Inleiding In deze module worden 2 specifieke preventiedomeinen behandeld: de hypertensie en de hypercholesterolemie. De hart- en vaatziekten zijn aandoeningen die uit het oogpunt van volksgezondheid,

Nadere informatie

Inleiding. Johan Van der Heyden

Inleiding. Johan Van der Heyden Inleiding Johan Van der Heyden Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel 02 / 642 57 26 E-mail : johan.vanderheyden@iph.fgov.be

Nadere informatie

Resultaten voor Brussels Gewest Cardiovasculaire Preventie Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor Brussels Gewest Cardiovasculaire Preventie Gezondheidsenquête, België, 1997 6.8.1. Inleiding In deze module worden 2 specifieke preventiedomeinen behandeld: de hypertensie en de hypercholesterolemie. De hart- en vaatziekten zijn aandoeningen die uit het oogpunt van volksgezondheid,

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 119 120 Samenvatting 121 Inleiding Vermoeidheid is een veel voorkomende klacht bij de ziekte sarcoïdose en is geassocieerd met een verminderde kwaliteit van leven. In de literatuur

Nadere informatie

Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid

Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid Juli 2013 De evolutie van de werkende beroepsbevolking te Brussel van demografische invloeden tot structurele veranderingen van de tewerkstelling Het afgelopen

Nadere informatie

Actie ter ondersteuning van de federale beleidsnota drugs

Actie ter ondersteuning van de federale beleidsnota drugs FEDERAAL WETENSCHAPSBELEID Wetenschapsstraat 8 B-1000 BRUSSEL Tel. 02 238 34 11 Fax 02 230 59 12 www.belspo.be Actie ter ondersteuning van de federale beleidsnota drugs Projectformulier ten behoeve van

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige

Nadere informatie

Autobiografisch geheugen in longitudinaal perspectief

Autobiografisch geheugen in longitudinaal perspectief Samenvatting Autobiografisch geheugen in longitudinaal perspectief Stabiliteit en verandering in gerapporteerde levensgebeurtenissen over een periode van vijf jaar Het belangrijkste doel van dit longitudinale,

Nadere informatie

Stand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer

Stand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer Stand van zaken van de Smart City -dynamiek in België: een kwantitatieve barometer AUTEURS Jonathan Desdemoustier, onderzoeker-doctorandus, Smart City Institute, HEC-Liège, Universiteit van Luik (België)

Nadere informatie

Resultaten voor Brussels Gewest Ongevallen Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor Brussels Gewest Ongevallen Gezondheidsenquête, België, 1997 6.10.1. Inleiding De term ongeval kan gedefinieerd worden als 'elk onverwacht en plots voorval dat schade berokkent of gevaar oplevert (dood, blessures,...) of als ' een voorval dat onafhankelijk van de

Nadere informatie

1.1. Kennis en inzicht in verband met het historisch referentiekader

1.1. Kennis en inzicht in verband met het historisch referentiekader 1. Kennis en Inzicht 1.1. Kennis en inzicht in verband met het historisch referentiekader 1. verduidelijken de begrippen generatie, decennium, eeuw, millenium aan de hand van historische evoluties, vertrekkend

Nadere informatie

Interculturele Competenties:

Interculturele Competenties: Interculturele Competenties: Een vak apart W. Shadid Leiden, mei 2010 Interculturele Competenties 2 Inleiding Vooral in multiculturele samenlevingen wordt de laatste tijd veel nadruk gelegd op interculturele

Nadere informatie

Resultaten voor België Ongevallen Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor België Ongevallen Gezondheidsenquête, België, 1997 6.10.1. Inleiding De term ongeval kan gedefinieerd worden als 'elk onverwacht en plots voorval dat schade berokkent of gevaar oplevert (dood, blessures,...) of als ' een voorval dat onafhankelijk van de

Nadere informatie

Marleen van de Westelaken Vincent Peters Informatie over Participatieve Methoden

Marleen van de Westelaken Vincent Peters Informatie over Participatieve Methoden HANDOUT SCENARIO-ONTWIKKELING Marleen van de Westelaken Vincent Peters Informatie over Participatieve Methoden SCENARIO-ONTWIKKELING I n h o u d Scenario-ontwikkeling 1 1 Wat zijn scenario s? 1 2 Waarom

Nadere informatie

Interculturele Competentie:

Interculturele Competentie: Interculturele Competentie: Een vak apart W. Shadid, Leiden, mei 2010 Inleiding In deze korte uiteenzetting wordt aandacht besteed aan het onderwerp interculturele competenties waarop de laatste tijd en

Nadere informatie

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)?

Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept (stam + contexten)? Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel VOET EN STUDIEGEBIED ASO STUDIERICHTING : ECONOMIE Hoe kan de school in het algemeen werk maken van het nieuwe concept

Nadere informatie

Zoals gezegd kent de monetaire manier van armoedemeting conceptuele en methodologische bezwaren en is de ontwikkeling van multidimensionele

Zoals gezegd kent de monetaire manier van armoedemeting conceptuele en methodologische bezwaren en is de ontwikkeling van multidimensionele 1 Samenvatting Kinderarmoede is een ongewenst, en voor velen, onaanvaardbaar fenomeen. De redenen hiervoor zijn enerzijds gerelateerd aan het intrinsieke belang van welzijn voor kinderen in het hier en

Nadere informatie

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen

Latijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen Tweede graad aso In de tweede graad aso kies je voor een bepaalde richting. Ongeacht je keuze, blijft er een groot gemeenschappelijk basispakket van 26 lesuren algemene vakken. Het niveau van deze vakken,

Nadere informatie

Overzicht inschrijvingsvereisten Toegepaste Economische Wetenschappen

Overzicht inschrijvingsvereisten Toegepaste Economische Wetenschappen Overzicht inschrijvingsvereisten Toegepaste Economische Wetenschappen 2016-2017 BSc in de Toegepaste Economische Wetenschappen Algemene regel: studenten die niet slagen voor minstens 30 studiepunten binnen

Nadere informatie

GEZONDHEIDSENQUETE 2013

GEZONDHEIDSENQUETE 2013 GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 1: GEZONDHEID EN WELZIJN Johan Van Der Heyden, Rana Charafeddine (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J.

Nadere informatie

Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4.3 (2010-2011)

Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4.3 (2010-2011) Onderzoek Verplaatsingsgedrag Vlaanderen 4.3 (2010-2011) Verkeerskundige interpretatie van de belangrijkste tabellen (Analyserapport) D. Janssens, S. Reumers, K. Declercq, G. Wets Contact: Prof. dr. Davy

Nadere informatie

Actie ter ondersteuning van de federale beleidsnota drugs

Actie ter ondersteuning van de federale beleidsnota drugs FEDERAAL WETENSCHAPSBELEID Wetenschapsstraat 8 B-1000 BRUSSEL Tel. 02 238 34 11 Fax 02 230 59 12 www.belspo.be Actie ter ondersteuning van de federale beleidsnota drugs Projectformulier ten behoeve van

Nadere informatie

FUNCTIEBESCHRIJVING ARCHIEFBEHEERDER WELZIJNSKOEPEL WEST-BRABANT

FUNCTIEBESCHRIJVING ARCHIEFBEHEERDER WELZIJNSKOEPEL WEST-BRABANT BIJLAGE FUNCTIEBESCHRIJVING ARCHIEFBEHEERDER WELZIJNSKOEPEL WEST-BRABANT Voorafgaande opmerking : Deze functiebeschrijving mag niet worden beschouwd als een strikte limitatieve afbakening van de persoonlijke

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 207 208 Deel I Het wordt steeds belangrijker gevonden om kinderen een stem te geven. Hierdoor kunnen kinderen beter begrepen worden en kan hun ontwikkeling worden geoptimaliseerd.

Nadere informatie

Resultaten voor België Cardiovasculaire preventie Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor België Cardiovasculaire preventie Gezondheidsenquête, België, 1997 6.8.1. Inleiding In deze module worden 2 specifieke preventiedomeinen behandeld: de hypertensie en de hypercholesterolemie. De hart- en vaatziekten zijn aandoeningen die uit het oogpunt van volksgezondheid,

Nadere informatie

ONDERWIJSVORMEN EN ACADEMISCH ZELFCONCEPT. Dockx J, De Fraine B. & Vandecandelaere M.

ONDERWIJSVORMEN EN ACADEMISCH ZELFCONCEPT. Dockx J, De Fraine B. & Vandecandelaere M. ONDERWIJSVORMEN EN ACADEMISCH ZELFCONCEPT Dockx J, De Fraine B. & Vandecandelaere M. ONDERWIJSVORMEN EN ACADEMISCH ZELFCONCEPT Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M. Promotor: B. De Fraine Research

Nadere informatie

Sint-Jozefscollege: studierichtingen 3 de graad ASO

Sint-Jozefscollege: studierichtingen 3 de graad ASO Economie-Moderne Talen Economie Moderne Talen natuurwetenschappen 2 2 Duits 3 3 Engels 3 3 Frans 4 4 economie 5 5 wiskunde 3 3 In deze studierichting wordt inzicht in het economisch gebeuren gecombineerd

Nadere informatie

Coach Profession Profile

Coach Profession Profile Arenberggebouw Arenbergstraat 5 1000 Brussel Tel: 02 209 47 21 Fax: 02 209 47 15 Coach Profession Profile AUTEUR PROF. DR. HELMUT DIGEL / PROF. DR. ANSGAR THIEL VERTALING PUT K. INSTITUUT Katholieke Universiteit

Nadere informatie

Een verkenning van de relatie tussen taal en identiteit in Brussel en de Vlaamse Rand. Rudi Janssens

Een verkenning van de relatie tussen taal en identiteit in Brussel en de Vlaamse Rand. Rudi Janssens Een verkenning van de relatie tussen taal en identiteit in Brussel en de Vlaamse Rand Rudi Janssens Inhoud Identiteit: een actueel debat Taal en identiteit: een referentiekader De groei van een meertalige

Nadere informatie

Samenvatting. Inleiding

Samenvatting. Inleiding Inleiding Overgewicht en obesitas bij kinderen is een serieus volksgezondheidsprobleem. Het wordt veroorzaakt door een complex geheel van onderling samenhangende persoonlijke, sociale en omgevingsfactoren.

Nadere informatie

Inleiding Deel I. Ontwikkelingsfase

Inleiding Deel I. Ontwikkelingsfase Inleiding Door de toenemende globalisering en bijbehorende concurrentiegroei tussen bedrijven over de hele wereld, de economische recessie in veel landen, en de groeiende behoefte aan duurzame inzetbaarheid,

Nadere informatie

GEZONDHEIDSENQUETE 2013

GEZONDHEIDSENQUETE 2013 GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 5: PREVENTIE Stefaan Demarest, Rana Charafeddine (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat

Nadere informatie

Overzicht inschrijvingsvereisten Toegepaste Economische Wetenschappen - studenten gestart in

Overzicht inschrijvingsvereisten Toegepaste Economische Wetenschappen - studenten gestart in Overzicht inschrijvingsvereisten Toegepaste Economische Wetenschappen - studenten gestart in 2015-2016 - BSc in de Toegepaste Economische Wetenschappen Dit is het programma dat gevolgd wordt door studenten

Nadere informatie

Observatorium voor Gezondheid en Welzijn OPERATIONEEL PLAN 2011-2014

Observatorium voor Gezondheid en Welzijn OPERATIONEEL PLAN 2011-2014 Observatorium voor Gezondheid en Welzijn OPERATIONEEL PLAN 2011-2014 1. OPDRACHTEN VAN HET OBSERVATORIUM VOOR GEZONDHEID EN WELZIJN 1.1 Wettelijke basis De opdrachten van het Observatorium staan opgesomd

Nadere informatie

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap STEM Visietekst van het GO! 28 november 2016 onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap 2 Samenvatting In de beleidsnota 2014-2019 stelt Vlaams minister van Onderwijs de ambitie om leerlingen warmer te maken

Nadere informatie

Wat werkt voor de oudere werknemers?

Wat werkt voor de oudere werknemers? Wat werkt voor de oudere werknemers? Hoe houdenwe mensenlangergezondaanhet werk Drs Wendy Koolhaas Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) Disciplinegroep Gezondheidswetenschappen, Sociale Geneeskunde

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Voorwoord 7

Inhoudsopgave. Voorwoord 7 Inhoudsopgave Voorwoord 7 1 Beginselen van academisch-juridisch onderzoek 9 1.1 Academisch-juridisch onderzoek 9 1.2 Verschillen met ander juridisch onderzoek 10 1.3 Het onderzoeksproces 11 1.4 Eisen waaraan

Nadere informatie

SAMENVATTING Het ontwikkelen van een solide studie design met bijbehorende instrumenten om een CRM training te evalueren

SAMENVATTING Het ontwikkelen van een solide studie design met bijbehorende instrumenten om een CRM training te evalueren SAMENVATTING Op de Intensive Care (IC) worden fouten gemaakt, sommige met ernstige gevolgen voor de patiënt. Er is steeds meer bewijs dat deze fouten kunnen worden vermeden, of de gevolgen er van af te

Nadere informatie

Advance Care Planning in België

Advance Care Planning in België Scientific Institute of Public Health Advance Care Planning in België een studie via de Belgische Huisartsenpeilpraktijken Koen Meeussen -Zorg rond het Levenseinde - VUB Doelstelling Senti-Melc Methode

Nadere informatie

BELVUE MUSEUM. Jongeren eerst!

BELVUE MUSEUM. Jongeren eerst! BELVUE MUSEUM Jongeren eerst! HET BELvue Beheerd door de Koning Boudewijnstichting Geopend in 2005 als centrum voor democratie en geschiedenis Belangrijkste doelgroep: jongeren 2 Democratische waarden

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Wereldwijd zijn meer dan 3 miljard mensen afhankelijk van biomassa brandstoffen zoals hout en houtskool om in hun dagelijkse energie behoefte te voorzien. Het gebruik van deze

Nadere informatie

Culturele diversiteit en interculturele bemiddeling in de ziekenhuizen. Zohra Chbaral 1

Culturele diversiteit en interculturele bemiddeling in de ziekenhuizen. Zohra Chbaral 1 Culturele diversiteit en interculturele bemiddeling in de ziekenhuizen Zohra Chbaral 1 Vooreerst bedanken we de interculturele bemiddelaars, de coördinatoren interculturele bemiddeling die ons de gegevens

Nadere informatie

gegevens analyseren Welk onderzoekmodel gebruik je? Quasiexperiment ( 5.5) zonder controle achtergronden

gegevens analyseren Welk onderzoekmodel gebruik je? Quasiexperiment ( 5.5) zonder controle achtergronden een handreiking 71 hoofdstuk 8 gegevens analyseren Door middel van analyse vat je de verzamelde gegevens samen, zodat een overzichtelijk beeld van het geheel ontstaat. Richt de analyse in de eerste plaats

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie - Moderne Talen AO AV 006 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 28 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Moderne Talen - Wetenschappen AO AV 009 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 27 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding...

Nadere informatie

Gezondheidsenquête, België Inleiding. Wetenschap ten dienste van Volksgezondheid, Voedselveiligheid en Leefmilieu.

Gezondheidsenquête, België Inleiding. Wetenschap ten dienste van Volksgezondheid, Voedselveiligheid en Leefmilieu. Inleiding Wetenschap ten dienste van Volksgezondheid, Voedselveiligheid en Leefmilieu. Inleiding 1. Context De vergrijzing van de bevolking in onze samenleving is een heuse uitdaging op het gebied van

Nadere informatie

Gezondheidsenquête door middel van Interview België 2001

Gezondheidsenquête door middel van Interview België 2001 Gezondheidsenquête door middel van Interview België 2001 Deel 1 Introductie IPH/EPI REPORTS nr 2002-22 Afdeling Epidemiologie Juliette Wytsmanstraat 14 1050 Brussel Tel : 02/642.57.94 e-mail : his@iph.fgov.be

Nadere informatie

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x Jaarplan GESCHIEDENIS Algemene doelstellingen Eerder gericht op kennis en inzicht 6 A1 A2 A3 A4 A5 Kunnen hanteren van een vakspecifiek begrippenkader en concepten, nodig om zich van het verleden een wetenschappelijk

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie - Wiskunde AO AV 007 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1

Nadere informatie

Resultaten voor Brussels Gewest Lichamelijke Activiteit Gezondheidsenquête, België, 1997

Resultaten voor Brussels Gewest Lichamelijke Activiteit Gezondheidsenquête, België, 1997 6.3.1. Inleiding Recente onderzoeken hebben toegelaten aan te tonen dat lichamelijke activiteiten een wezenlijke impact hebben op de gezondheidstoestand en dat ze van groot belang zijn op het vlak van

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/53232 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Hill, J.M. Title: On the road to adulthood. Delinquency and desistance in Dutch

Nadere informatie

Inleiding. Sabine Drieskens

Inleiding. Sabine Drieskens Inleiding Sabine Drieskens Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel 02 / 642 50 25 E-mail : sabine.drieskens@wiv-isp.be

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Moderne Talen - Wiskunde AO AV 010 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 27 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/29740 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Booij, Suzanne José Title: Wishes for the end of life in Huntington's Disease.

Nadere informatie

Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING. Modulaire opleiding Wetenschappen - Wiskunde AO AV 011

Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING. Modulaire opleiding Wetenschappen - Wiskunde AO AV 011 STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen - Wiskunde AO AV 011 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1: Opleiding...

Nadere informatie

Interculturele CompetentieWijzer (ICW): mogelijkheden en beperkingen. Joke Simons & Yunsy Krols

Interculturele CompetentieWijzer (ICW): mogelijkheden en beperkingen. Joke Simons & Yunsy Krols Interculturele CompetentieWijzer (ICW): mogelijkheden en beperkingen Joke Simons & Yunsy Krols 1 INTERCULTURELE COMPETENTIE: WAT? 2 Metaforen 3 Competentie = K + V + A + A + (Fantini, 2000) 4 Onderwijs

Nadere informatie

Gelet op de aanvraag van het Studie- en Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij van 15 juni 2005;

Gelet op de aanvraag van het Studie- en Documentatiecentrum Oorlog en Hedendaagse Maatschappij van 15 juni 2005; 1 SCSZ/05/101 ADVIES NR. 05/18 VAN 19 JULI 2005 MET BETREKKING TOT DE MEDEWERKING VAN DE KRUISPUNTBANK VAN DE SOCIALE ZEKERHEID AAN HET ONDERZOEK VAN HET STUDIE- EN DOCUMENTATIECENTRUM OORLOG EN HEDENDAAGSE

Nadere informatie

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING

STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Humane Wetenschappen ASO3 AO AV 008 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte beschrijving... 5 1.1.1 Inhoud... 5 1.1.2 Modules...

Nadere informatie

EFFECTEN VAN ONDERWIJSVORMEN OP SCHOOLSE BETROKKENHEID. Dockx J, De Fraine B. & Van den Branden N.

EFFECTEN VAN ONDERWIJSVORMEN OP SCHOOLSE BETROKKENHEID. Dockx J, De Fraine B. & Van den Branden N. EFFECTEN VAN ONDERWIJSVORMEN OP SCHOOLSE BETROKKENHEID Dockx J, De Fraine B. & Van den Branden N. EFFECTEN VAN ONDERWIJSVORMEN OP SCHOOLSE BETROKKENHEID Dockx J., De Fraine B. & Van den Branden N. Promotor:

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch)

Samenvatting (Summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Het aantal eerste en tweede generatie immigranten in Nederland is hoger dan ooit tevoren. Momenteel wonen er 3,2 miljoen immigranten in Nederland, dat is 19.7% van de totale

Nadere informatie

Brussel Beter Bekijken

Brussel Beter Bekijken Brussel Beter Bekijken www.briobrussel.be de mythes voorbij Surf naar www.briobrussel.be Graag stel ik u het Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum (BRIO) voor. BRIO is een consortium

Nadere informatie

Docentonderzoek binnen de AOS Bijeenkomst 8 Feedbackformulier bij het onderzoeksinstrument

Docentonderzoek binnen de AOS Bijeenkomst 8 Feedbackformulier bij het onderzoeksinstrument Docentonderzoek binnen de AOS Bijeenkomst 8 Feedbackformulier bij het onderzoeksinstrument Het doel van deze opdracht is nagaan of je instrument geschikt is voor je onderzoek. Het is altijd verstandig

Nadere informatie

INLEIDING. Wat is het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting?

INLEIDING. Wat is het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting? INLEIDING Wat is het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting? Het Steunpunt tot bestrijding van armoede, bestaansonzekerheid en sociale uitsluiting werd in 1999

Nadere informatie

De organisatie van vorming, opleiding en arbeidstoeleiding als voorbereiding sociale re-integratie in Vlaamse gevangenissen

De organisatie van vorming, opleiding en arbeidstoeleiding als voorbereiding sociale re-integratie in Vlaamse gevangenissen De organisatie van vorming, opleiding en arbeidstoeleiding als voorbereiding sociale re-integratie in Vlaamse gevangenissen Promotor: Prof.dr. S.Snacken Onderzoekers: Hanne Tournel en Anne De Ron 1 Vanuit

Nadere informatie

Samenvatting afstudeeronderzoek

Samenvatting afstudeeronderzoek Samenvatting afstudeeronderzoek Succesfactoren volgens bedrijfsleven in publiek private samenwerkingen mbo IRENE VAN RIJSEWIJK- MSC STUDENT BEDRIJFSWETENSCHAPPEN (WAGENINGEN UNIVERSITY) IN SAMENWERKING

Nadere informatie

ONDERWIJSVORMEN EN SCHOOLSE PRESTATIES. Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M.

ONDERWIJSVORMEN EN SCHOOLSE PRESTATIES. Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M. ONDERWIJSVORMEN EN SCHOOLSE PRESTATIES Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M. ONDERWIJSVORMEN EN SCHOOLSE PRESTATIES Dockx J., De Fraine B. & Vandecandelaere M. Promotor: B. De Fraine Research paper

Nadere informatie

VLAAMS MINISTERIE VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN

VLAAMS MINISTERIE VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN VLAAMS MINISTERIE VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Evaluatierapport in het kader van het kwaliteitsdecreet Evaluatie van de zelfevaluatie AZ Sint-Maarten Mechelen April, 2006 1 Inleiding Sinds 1997

Nadere informatie

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Care and Public Health Research Institute

Nadere informatie

Evaluatie van Open Bedrijvendag

Evaluatie van Open Bedrijvendag Evaluatie van Open Bedrijvendag Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35 bus 10 1030 Brussel April 2011 Samenvatting De Open Bedrijvendag

Nadere informatie

Digitale (r)evolutie in België anno 2009

Digitale (r)evolutie in België anno 2009 ALGEMENE DIRECTIE STATISTIEK EN ECONOMISCHE INFORMATIE PERSBERICHT 9 februari Digitale (r)evolutie in België anno 9 De digitale revolutie zet zich steeds verder door in België: 71% van de huishoudens in

Nadere informatie

BESTUREN WORDT ANDERS?

BESTUREN WORDT ANDERS? VERANDERENDE SPORT BESTUREN WORDT ANDERS? Jan-Willem van der Roest 16 december 2017 Jan-Willem van der Roest Onderzoeker Voorzitter Inhoud Maatschappelijke ontwikkelingen Trends in vrijwilligerswerk Wat

Nadere informatie

hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5

hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5 SAMENVATTING 117 Pas kortgeleden is aangetoond dat ADHD niet uitdooft, maar ook bij ouderen voorkomt en nadelige gevolgen kan hebben voor de patiënt en zijn omgeving. Er is echter weinig bekend over de

Nadere informatie

Handboek diagnostiek in de leerlingenbegeleiding: Kind en

Handboek diagnostiek in de leerlingenbegeleiding: Kind en Handboek diagnostiek in de leerlingenbegeleiding: Kind en context Recensie door Lien PLASSCHAERT 1 1 VERSCHUEREN, K. EN KOOMEN, H. Handboek diagnostiek in de leerlingenbegeleiding: Kind en context Uitgeverij

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/32003 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Yuanyuan Zhao Title: Modelling the dynamics of the innovation process : a data-driven

Nadere informatie

MEDEDELING AAN DE VLAAMSE REGERING

MEDEDELING AAN DE VLAAMSE REGERING De minister president van de Vlaamse Regering Vlaams minister van Buitenlands Beleid en Onroerend Erfgoed en Vlaams minister van Binnenlands Bestuur, Inburgering, Wonen, Gelijke Kansen en armoedebestrijding

Nadere informatie

Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen

Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Verstandelijke Beperking en Psychiatrie; praktijk richtlijnen Congres Focus op Onderzoek, 22 juni 2015 Gerda de Kuijper, AVG/senior senior onderzoeker CVBP/UMCG Dederieke Festen AVG/senior onderzoeker

Nadere informatie

Samenvatting en conclusies

Samenvatting en conclusies Samenvatting en conclusies Plan- en procesevaluatie van de scholing van gevangenispersoneel in Verbal Judo Het onderzoek Verbal Judo (Thompson, 1984) is een methode waarbij mensen anderen op een kalme

Nadere informatie

Fair Tourism BELEIDSNOTA. Grant Agreement No.: UK01-KA

Fair Tourism BELEIDSNOTA. Grant Agreement No.: UK01-KA Fair Tourism BELEIDSNOTA Grant Agreement No.: 2014-1-UK01-KA200-000057 Inleiding Toerisme is de derde belangrijkste economische sector in de EU. Hoewel toerisme een positieve impact heeft op economische

Nadere informatie

Functiefamilie ET Thematische experten

Functiefamilie ET Thematische experten Functiefamilie ET Thematische experten DOEL Expertise in een materie* en verstrekken aan de administratieve en politieke instanties teneinde hen te ondersteunen bij de besluitvorming en de uitvoering van

Nadere informatie

Evaluatie National Contact Point-werking van het Vlaams Contactpunt Kaderprogramma

Evaluatie National Contact Point-werking van het Vlaams Contactpunt Kaderprogramma Evaluatie National Contact Point-werking van het Vlaams Contactpunt Kaderprogramma Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35 bus 10 1030 Brussel

Nadere informatie

GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE

GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE Behaal een academisch diploma. Ontwikkel uw loopbaan als gerontoloog U bent nu net afgestudeerde bachelor of enige tijd werkzaam als zorgverstrekker in een ziekenhuis,

Nadere informatie

SWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding

SWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding SWPBS en HGW in curriculum lerarenopleiding Inleiding Het LEOZ (Landelijk Expertisecentrum Onderwijs en Zorg) is een samenwerkingsproject van: Fontys Hogescholen, Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg,

Nadere informatie

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen

Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen Eindtermen educatief project Korstmossen, snuffelpalen van ons milieu 2 de en 3 de graad SO Secundair onderwijs - Tweede graad ASO/KSO/TSO - Natuurwetenschappen - Vakgebonden eindtermen I. Gemeenschappelijke

Nadere informatie

VERANTWOORDELIJKHEDEN BIJ UITVOERING VAN WELZIJNSWET EN IN HET BIJZONDER VAN DE HIERARCHISCHE LIJN

VERANTWOORDELIJKHEDEN BIJ UITVOERING VAN WELZIJNSWET EN IN HET BIJZONDER VAN DE HIERARCHISCHE LIJN VERANTWOORDELIJKHEDEN BIJ UITVOERING VAN WELZIJNSWET EN IN HET BIJZONDER VAN DE HIERARCHISCHE LIJN Werk brengt risico s met zich mee. Het productieproces, het transport, de werkorganisatie, de omgeving

Nadere informatie

Kaderconventie van de Raad van Europa over de bijdrage van cultureel erfgoed aan de samenleving, opgemaakt in Faro op 27 oktober 2005

Kaderconventie van de Raad van Europa over de bijdrage van cultureel erfgoed aan de samenleving, opgemaakt in Faro op 27 oktober 2005 Sectorraad Kunsten en Erfgoed Kaderconventie van de Raad van Europa over de bijdrage van cultureel erfgoed aan de samenleving, opgemaakt in Faro op 27 oktober 2005 Advies 2010/2 (SARiV) Advies 243-05 (SARC)

Nadere informatie

EFFECTEN VAN VERANDERING VAN ONDERWIJSVORM OP SCHOOLSE PRESTATIES & ACADEMISCH ZELFCONCEPT

EFFECTEN VAN VERANDERING VAN ONDERWIJSVORM OP SCHOOLSE PRESTATIES & ACADEMISCH ZELFCONCEPT EFFECTEN VAN VERANDERING VAN ONDERWIJSVORM OP SCHOOLSE PRESTATIES & ACADEMISCH ZELFCONCEPT Dockx J, De Fraine B. & Vandecandelaere M. EFFECTEN VAN VERANDERING VAN ONDERWIJSVORM OP SCHOOLSE PRESTATIES &

Nadere informatie

Universiteit Opleiding Cursus Beschrijving Link. Vaardigheidsonderwijs 2e jaar

Universiteit Opleiding Cursus Beschrijving Link. Vaardigheidsonderwijs 2e jaar Overzicht bachelorcursussen Dit overzicht geeft een groot aantal bachelorcursussen weer die aandacht besteden cultuur en/of gender op het gebied van gezondheidszorg. Het overzicht betreft cursussen uit

Nadere informatie

EINDTERMEN Bosbiotoopstudie

EINDTERMEN Bosbiotoopstudie EINDTERMEN Bosbiotoopstudie Eerste graad A-stroom Vakgebonden eindtermen aardrijkskunde De mens en het landschap Het landelijk landschap 22 milieueffecten opnoemen die in verband kunnen gebracht worden

Nadere informatie

Box 2: Vaststellen beginsituatie Handelingsgericht werken op PABO s en lerarenopleidingen VO

Box 2: Vaststellen beginsituatie Handelingsgericht werken op PABO s en lerarenopleidingen VO Kees Dijkstra (Windesheim), Els de Jong (Hogeschool Utrecht) en Elle van Meurs (Fontys OSO). 31 mei 2012 Box 2: Vaststellen beginsituatie Handelingsgericht werken op PABO s en lerarenopleidingen VO Doel

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Vlaamse overheid Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35, bus 10 1030 Brussel

Vlaamse overheid Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Afdeling Strategie en Coördinatie Koning Albert II-laan 35, bus 10 1030 Brussel Evaluatie van beleid en beleidsinstrumenten Protocol tussen de entiteit 1 verantwoordelijk voor de (aansturing van de) evaluatie en (de instelling verantwoordelijk voor) het beleidsinstrument Vlaamse overheid

Nadere informatie

Samenvatting van de IMA-studie. Sociaaleconomisch profiel en zorgconsumptie van personen in primaire arbeidsongeschiktheid

Samenvatting van de IMA-studie. Sociaaleconomisch profiel en zorgconsumptie van personen in primaire arbeidsongeschiktheid 1 Samenvatting van de IMA-studie Sociaaleconomisch profiel en zorgconsumptie van personen in primaire arbeidsongeschiktheid Het aantal arbeidsongeschikten alsook de betaalde uitkeringen bij arbeidsongeschiktheid

Nadere informatie

Mark Elchardus, Lilith Roggemans en Jessy Siongers

Mark Elchardus, Lilith Roggemans en Jessy Siongers Inhoud Lijst van tabellen en figuren 13 Lijst van gebruikte afkortingen 29 Inleiding 31 1. De Brusselse jeugd onderzocht 35 Mark Elchardus, Lilith Roggemans en Jessy Siongers 1. Inleiding 35 2. Brussel

Nadere informatie

Geïntegreerd statistisch programma 2017 van het Interfederaal Instituut voor de Statistiek

Geïntegreerd statistisch programma 2017 van het Interfederaal Instituut voor de Statistiek Geïntegreerd statistisch programma 2017 van het Interfederaal Instituut voor de Statistiek 1. Inleiding Het samenwerkingsakkoord van 15 juli 2014 tussen de Federale Staat, het Vlaamse Gewest, het Waalse

Nadere informatie

STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD

STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 5 90 NEERPELT Tel. + 6 07 0 Fax + 6 6 info@shn.wico.be www.shn.wico.be www.wico.be STUDEREN IN DE DERDE GRAAD VAN HET ASO Het doel

Nadere informatie

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling "Sociale Zekerheid"

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling Sociale Zekerheid Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling "Sociale Zekerheid" SCSZ/15/022 BERAADSLAGING NR. 15/006 VAN 3 FEBRUARI 2015 MET BETREKKING TOT DE MEDEDELING VAN GECODEERDE EN ANONIEME

Nadere informatie

BEGRIP VAN BEWIJS. vrije Universiteit amsterdam. Instituut voor Didactiek en Onderwijspraktijk. Vragenlijst. Herman Schalk

BEGRIP VAN BEWIJS. vrije Universiteit amsterdam. Instituut voor Didactiek en Onderwijspraktijk. Vragenlijst. Herman Schalk Instituut voor Didactiek en Onderwijspraktijk BEGRIP VAN BEWIJS Herman Schalk Vragenlijst Toelichting bij de vragenlijst p. 3 Vragen bij de elementen van begrip van bewijs p. 4 vrije Universiteit amsterdam

Nadere informatie