REACTIE OP APPM-NIEUWS 2. Voorwoord

Transcriptie

1 appm nieuwsbrief 3 maart 2006

2 REACTIE OP APPM-NIEUWS 2 Voorwoord De derde nieuwsbrief valt samen met het tienjarig bestaan van APPM. Tien mooie jaren die na een beheerste groei hebben geleid tot het bureau dat we nu zijn: een ijzersterk team van 50 professionals die werken aan de realisatie van een optimale leefomgeving. 2 Bedankt voor uw vertrouwen deze eerste tien jaren. Op naar de volgende tien! Veel leesplezier. 3 Piet Brandjes

3 Korte berichten 1. Gemeente Beverwijk. Het uitvoeren van parkeerbeleid. In het centrum van Beverwijk is sprake van een groeiend parkeerprobleem. Het college van B&W van de gemeente Beverwijk wil dit probleem aanpakken en heeft medio vorig jaar een reeks maatregelen aangekondigd om dit probleem op te lossen. Denk aan verhoging van de parkeertarieven, uitbreiding van de blauwe zones en invoer van vergunningen voor bewoners. Dit heeft geleid tot grote commotie onder de bewoners van het stadscentrum en de omliggende wijken. Onder die druk heeft de gemeenteraad het college van B&W gedwongen haar voorstel in te trekken en te gaan werken aan een oplossing met draagvlak. Nu de taak om dat proces te begeleiden! 2. Provincie Zuid-Holland. Het opstellen van een MPI. Het Meerjarenprogramma investeringen Provinciale Infrastructuur, kortweg MPI, van de provincie Zuid-Holland wordt elk jaar als onderdeel van de begroting vastgesteld. Het MPI is bedoeld als planningsinstrument en ligt al enige tijd onder vuur. Belangrijke verbeterpunten zijn: Vergroten zichtbaarheid van de gemaakte c.q. te maken politieke keuzes; Koppeling aan de doelstellingen van het Verkeer- en Vervoersbeleid; Uitwerken meerjarenperspectief voor vooral de grote projecten (van 4 naar 20 jaar); Het meer toegankelijk en leesbaar maken; Afspraken vastleggen over wie, wanneer, wat doet rond het MPI; Meer robuuste ramingen en planningen. APPM is geselecteerd om de ultieme verbeterslag te maken. 4 5

4 3. Gemeente Delft. Herstructurering en ontwikkeling TU Wijk Ruimtemanagement vooruit! De gemeente Delft heeft APPM geselecteerd en opdracht verleend voor het gebiedsmanagement van het TU/TNO gebied. De ambities van Delft zijn groots met uitbreiding van de onderwijsfaciliteiten, Technopolis Innovation Park voor kennisintensieve bedrijven, woningbouw en de doortrekking van tramlijn 19. Al deze initiatieven maakt dat er veel publieke en private partijen betrokken zijn in het gebied. Aan APPM de taak om namens de gemeente Delft als trekker op te treden en te zorgen dat de vaart erin blijft! 4. Provincie Noord-Holland. Reconstructie N242 Het verkeersaanbod op de N242 is de afgelopen jaren enorm toegenomen. Als gevolg hiervan heeft de provincie Noord-Holland de ambitie om de weg gefaseerd op te waarderen. Na de aansturing van het D&C contract voor het tracédeel tussen Alkmaar en Heerhugowaard, heeft APPM nu ook de opdracht gekregen de reconstructie van het tracédeel tussen Nieuwe Niedorp en het Waarland namens de provincie te trekken en op te waarderen tot Autoweg. Om de opwaardering mogelijk te maken zullen naast de reconstructie van de weg een turborotonde en drie bruggen worden gerealiseerd. 6 7

5 5. Verplaatsing Kalkmolen Leiderdorp 8 Om plaats te maken voor de nieuwe woonwijk t Heerlijk Recht in Leiderdorp is op 9 februari jl. de Kalkmolen succesvol verplaatst. Met een grote kraan is de molen in twee delen op een ponton in de Doeshaven gehesen, om na restauratie elders te worden herbouwd. Dit is een van de vele verplaatsingen die APPM regisseert, als onderdeel van het project W4; de verbreding en verdieping van de A4 nabij Leiderdorp. 9

6 10 Inhouds opgave product management werkgebied Verbinding A9 - A8 Bedrijfsterrein H meer 12 infra ruimte vastgoed 17 advies Schiphol assets In beeld Haven Rotterdam 30 opleiding RandstadRail Diemen opleiding Colofon 42 Colo fon

7 Nieuwe benadering van een oud probleem Dwarsverbinding A9-A8 12 > Het wegennet rond Amsterdam is overvol. Dat is geen nieuws, evenmin als het feit dat de provincie al jarenlang naar oplossingen zoekt. Een interessante optie is een dwarsverbinding tussen de A9 en de A8 ter hoogte van Wormerveer, waar de overbelaste provinciale weg bereikbaarheids- en leefbaarheidsproblemen veroorzaakt. APPM biedt door middel van een innovatieve quick scan inzicht in het probleem. > 13

8 Foto: ADTS > Stap 1 is het inventariseren van de ambities en > een gemeenschappelijke probleemperceptie; soms ont- mogelijkheden van de betrokkenen. Vanuit de breekt die lokaal, maar liggen op een groter schaalni- ambities en mogelijkheden werken we naar een veau wel degelijk gedeelde belangen. Vervolgens is het oplossing. Merkwaardig genoeg wordt in de zaak helder te krijgen wie welke rol wil spelen. praktijk meestal de omgekeerde weg bewandeld. Oftewel: wie wil (mee)betalen en wie niet? Eerst wordt een oplossing geconcipieerd en vervolgens bij stakeholders nagegaan of daarvoor Ook de lastig te objectiveren 14 voldoende enthousiasme en draagkracht is. Belangrijk is te zoeken naar een gemeenschappelijke parameters drukken we in geld uit. Na deze subjectieve analyse concentreren we ons op de feiten. Los van de ambities en mogelijkheden 15 probleemperceptie. objectiveren we in een Business Case de kosten en baten van vier basisvarianten. Ook de lastig te objectiveren APPM heeft het maatschappelijke en bestuurlijke parameters drukken we in geld uit. Dus niet alleen de krachtenveld uitgebreid geanalyseerd. Gemeenten, aanlegkosten, maar bijvoorbeeld ook de opbrengsten waterschappen, ROA, provincie en Rijk; ze hebben van tijdwinst of gebiedsontwikkeling. Bij dit onderdeel allemaal hun eigen belangen, hun eigen opvattin- werkt APPM samen met Goudappel Coffeng. gen, hun eigen voorkeuren. Datzelfde geldt voor het bedrijfsleven en een keur aan maatschappelijke De uitkomsten van stap 1 en 2 leveren de bouwstenen organisaties. Met de stakeholders voeren we nut- voor bestuurlijke besluitvorming. In de combinatie van noodzaakdiscussies. Belangrijk is te zoeken naar > beide stappen ligt de kracht van de aanpak. >

9 HILCO VAN DER WAL HERSTRUCTUREREN VAN OUDE BEDRIJVENTERREINEN > Herstructurering van oude bedrijventerreinen komt vaak moeizaam van de grond, ondanks de sense of urgency bij overheid, eventuele beheerders en gebruikers. In opdracht van de gemeente Haarlemmermeer fungeert APPM als > Er is niet meteen een tracéstudie noodzakelijk: procesmanager voor drie gebieden. 16 na een snel en goedkoop onderzoek kan een go-no go beslissing worden genomen. Na een snel en goedkoop Wat kunnen we leren van de praktijk? > 17 onderzoek kan een go-no go beslissing worden genomen. Valt het besluit positief uit, dan kan dankzij de uitkomsten van stap 1 snel een procesarchitectuur worden ontworpen die aansluit op de omgeving. Het project maakt een vliegende start. En passant adviseert APPM de provincie over alternatieve financieringsvormen.

10 Een zorgvuldige en reële communicatie aan de voorkant van het proces zal een hoop ellende en vertraging verderop 18 voorkomen. > Op basis van de praktijk in de Haarlemmermeer kan APPM vier adviezen geven: 19 1 Om de betrokkenen te enthousiasmeren moet de > We hebben het over Hoofddorp-Noord (revitalisering), De Hoek-West (transformatie en functiever- Toch mag ze niet voorbijgaan aan de schaduwkanten. gemeente met goed nieuws en mooie plannen komen. andering) en de Weren in Zwanenburg (intensieve Wie de verkeerde verwachtingen wekt, krijgt daar vroeg herstructurering). De betrokkenheid van gemeente of laat spijt van. Een zorgvuldige en reële communicatie en private partijen verschilt per geval. De rol van aan de voorkant van het proces zal een hoop ellende APPM is steeds die van intermediair. Voor de ene en vertraging verderop voorkomen. partij zijn we een snelle projectontwikkelaar, voor 2 De gemeente wordt doorgaans geconfronteerd met de andere een trage regelneef. Inlevingsvermogen versnipperde belangen. Zoek naar gemeenschappelijkheid maar wees reëel. Welke verantwoordelijkheden in en kennis van beide werelden is noodzakelijk om deze dubbelrol te kunnen spelen. > zijn des overheids, welke horen bij de private partijen? >

11 20 > Aan de andere kant: wees als overheid bereid van tijd tot tijd je nek uit te steken en net iets verder te gaan dan strikt genomen je taak is. 3 Als de initiatiefnemer te lang niets doet of niets van zich laat horen, gaat het momentum verloren en komt het herstructureringsproces tot stilstand. Probeer dan de machine maar voor een tweede keer aan de praat te krijgen. Hou de vaart erin, intern en extern. Zorg ervoor dat het project binnen de gemeente belangrijk wordt gevonden en een hoge attentiewaarde houdt. Kweek begrip bij de ondernemer voor het feit dat de overheid haar eigen dynamiek kent. Ook hier geldt: schep de juiste verwachtingen. 4 De gemeente bestaat niet. Economische Zaken, Grondbedrijf, Ruimtelijke Ordening, Openbare Werken. Intern zijn er meerdere partijen met > > uiteenlopende belangen. Doe recht aan ieders belangen en tracht ze te overbruggen. 21

12 Inbeeld Hoe zorg je ervoor dat de HOV Zuidtangent het Spaarne kruist zonder het prachtige Haarlem geweld aan te doen?!

13 Van emotioneel naar rationeel beheer > Amsterdam Airport Schiphol (AAS) heeft APPM gevraagd de interne sturingsrelatie tussen de eigenaren van de productiemiddelen en de beheerders daarvan te rationaliseren. Twee bevindingen: de definitie van kwaliteit mag van geval tot geval verschillen. En: gooi niet met het badwater ook het kind weg. > 24 25

14 26 > Op Schiphol heerst een informele werkcultuur, met als uitgangspunt: niet praten maar doen, we komen er als professionals samen wel uit. Iedereen is doordrongen van het besef dat de operatie doorgang moet vinden, het kwaliteitsbewustzijn is groot. De luchthaven staat dan ook uitstekend bekend bij passagiers, carriers en afhandelaars. Tot op heden ontbreekt een expliciete doorvertaling van de wensen van de (externe) klant naar beheereisen. De asset-managers weten daardoor nooit zeker of ze hun werk goed doen. Misschien doen ze het wel tè goed. APPM s inzet is dan ook niet zozeer op kwaliteitsverbetering gericht als wel op rationalisatie van het beheer. Transparantie is hierbij de drijfveer. Die wordt gewenst door zowel de klanten van de luchthaven, als door de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). Met andere woorden: op het vastleggen van heldere (prestatie-) afspraken tussen asset-owners enerzijds en asset-managers en > 27

15 28 > serviceproviders anderzijds, waardoor er over en weer gerichter gestuurd kan worden. Eerst hebben we de voor het primaire proces kritische assets vastgesteld. Twee zijn eruit gelicht: de VOP s (Vliegtuig Opstel Plaatsen) en het NOMOS (Noice Noise Monitoring System). Daarvoor brengen we Kritische Prestatie Indicatoren (KPI s) in kaart. Voor een aantal KPI s is de waardering eenvoudig: ze doen het of ze doen het niet. In andere gevallen is de waardering minder eenduidig. Dan komen degradatieprocessen en subjectieve aspecten, zoals imago en belevingswaarde, om de hoek kijken. De vraag is vervolgens wat het je waard is om in welke situatie of locatie een bepaald niveau te realiseren. Simpel voorbeeld: Mag het gras langs de runways er minder knap bijliggen dan de gazons waarlangs de bezoekers van Schiphol rijden? En een stap verder: mag er een kwaliteitsverschil zijn tussen de pieren van de prijsvechters en die van de A-merken? APPM legt de kwaliteitsafspraken relatie tussen asset-owners en -managers vast in Service Level Agreements. Er ontstaat een transparante relatie tussen kwaliteit en geld en dus ook een mogelijkheid om per asset de gewenste kwaliteit te differentiëren. > > De medaille heeft echter ook een keerzijde. Rationeel beheer timmert de relaties dicht. De eerste uitdaging is het goede van de huidige flexibiliteit te behouden. Die is van belang om de kwaliteiten van de professionals tot hun recht te laten komen èn optimaal in te kunnen spelen op de sterke dynamiek van de luchthaven. Uitdaging nummer 2: in SLA s schuilt het gevaar dat het minimum de norm wordt. Het is zaak de SLA s dusdanig te formuleren dat asset-managers geprikkeld blijven innovaties door te voeren, op product- en procesniveau. 29

16 Havenbedrijf Rotterdam Vastgoed als middel om ontwikkelingen te sturen > Met vastgoed is een extra geldstroom te genereren. Vanuit die aanname besloot het Havenbedrijf Rotterdam zelf risicodragend vastgoed te gaan ontwikkelen. APPM kreeg opdracht een businessplan te schrijven voor een op te zetten vastgoedafdeling. APPM drong erop aan voorafgaand aan het businessplan een marktverkenning uit te voeren: hoe groot is de markt voor vastgoed in > Foto: Arie Kievit/HH

17 > dit specifieke gebied? Buck Consultants, van > afgestemd op de strategie van de haven. oudsher gespecialiseerd in marktonderzoek en Die taken zijn: klanten en de eigen organisatie benchmarks, werd hierbij als co-maker ingeschakeld. adviseren over vastgoed, nieuwe gebieden De conclusie van de verkenning luidde dat de rol ontwikkelen, bestaande gebieden aantrekkelijker 32 van commercieel vastgoed in de haven minder groot is dan het Havenbedrijf had aangenomen. Omdat bijna alles er draait om goederen, is vooral een goede infrastructuur cruciaal. Volgens APPM en Buck zou een vastgoedafdeling zich vooral op havengebonden vastgoed moeten focussen, zoals maken door herontwikkeling en strategische vastgoedposities innemen. Het Havenbedrijf heeft de eerste vastgoedprojecten inmiddels opgepakt. Sturen op ontwikkelingen in de haven. 33 all weather terminals en bedrijfsruimten voor het MKB, en veel minder op commercieel vastgoed zoals kantoorpanden. Op die manier kun je sturen op ontwikkelingen in de haven. Deze visie sluit aan op de Toekomstvisie 2020, waarin staat dat Rotterdam s werelds grootste en best geoutilleerde haven moet zijn en blijven. Het resultaat: er komt een vastgoedunit, met een takenpakket dat is >

18 34 35 RANDSTADRAIL: Heavy treinvervoer wordt light > Voor kortere afstanden zijn lichte, energiebesparende, stille en snel accelererende treinen ideaal. Onder de naam RandstadRail wordt dergelijk vervoer op twee trajecten gerealiseerd: Den Haag - Zoetermeer en Den Haag - Rotterdam. Het is een forse en complexe klus om dit voor elkaar te krijgen: het huidige zware NS-spoor op deze trajecten wordt omgebouwd tot een lightrail-systeem, dat vervolgens aansluiting moet krijgen op zowel het Rotterdamse metro- als het Haagse tramnet. >

19 > Bovendien is een flink aantal partijen bij het geheel betrokken, die op veel aspecten van elkaar afhankelijk zijn. RandstadRail is om nog andere redenen complex. Dat ondervindt APPM, als gedelegeerd projectleider namens de gemeente Den Haag voor het contractgebied van Den Haag Centraal tot Pijnacker-Zuid. Zo staat het project onder grote tijdsdruk: in september 2006 moeten de eerste treinen gaan rijden. Die deadline is keihard, want de dienstregeling is al vastgesteld. Wezenlijk onderdeel van RandstadRail is de ombouw van een heavy rail systeem naar een light rail systeem. Een complicerende factor is dat ProRail twee petten op heeft. > Vanzelfsprekendnemen we de wezenlijke kenmerken van goed projectmanagement in acht, zoals: structureren, hoofd- en bijzaken scheiden en beslissingen expliciet maken. Belangrijker misschien nog is dat wij niet sturen op basis van macht; APPM positioneert zich niet boven, maar naast ProRail. Wij investeren in relaties en dat kweekt goodwill. De beheerder van het spoor, ProRail, heeft 37 weliswaar veel verstand van heavy rail, maar de 36 kennis van light rail is minder vanzelfsprekend. Een laatste complicerende factor vormt het feit dat ProRail twee petten op heeft. Als beheerder van het nationaal railnetwerk is de organisatie verantwoordelijk voor de veiligheid op het spoor; in het kader van RandstadRail moet ze de ombouw van heavy naar light realiseren. APPM onderkent de spagaat tussen deze twee rollen. Als projectleider proberen wij onder al deze omstandigheden steeds de juiste toon te vinden in de samenwerking met ProRail. >

20 Trainingen projectleider- én opdrachtgeverschap 38 Ook de 39 wethouder gaat op cursus > Diemen wil resultaatgericht werken en transparant zijn. Die wens geldt alle processen die zich binnen deze gemeente afspelen, of het nu gaat om bouwprojecten, beleidswijzigingen of subsidieverstrekkingen. Maar hoe word je resultaatgericht en transparant, als gemeente? Dat leert APPM aan beleidsmedewerkers, brandweercommandanten, wethouders, voormannen en al die anderen met procesverantwoordelijkheid. Wij verzorgen zowel trainingen over projectleiderschap als over opdrachtgeverschap. Die laatste zijn vooral bedoeld voor wethouders en hoge ambtenaren. >

21 > Wie niet projectmatig werkt, heeft al gauw het gevoel dat alles hem overkomt. Tijdens de training projectleiderschap reiken wij mensen aan hoe de regie in eigen handen te houden. Door mondig te zijn naar hun opdrachtgever bijvoorbeeld; iedere aanvullende eis heeft immers consequenties voor 40 het totale proces. Maar ook door de juiste vragen te stellen aan opdrachtgevers en heldere beslissingen voor te leggen. Juist in een politieke omgeving, waar de waan van de dag regeert, is projectleiderschap belangrijk. Tijdens onze trainingen leren cursisten te focussen op de gestelde doelen, te inventariseren welke expertise nodig is om die te bereiken en grenzen te onderkennen, - niet alles valt onder de verantwoordelijkheid van een project. Kenmerkend is de praktische aanpak die we daarbij hanteren. Zo prediken we in plaats van ingewikkeld jargon gewoon Nederlands, bieden we praktisch gereedschap zoals een budgetbewakingssysteem > > en haken we in opprojectervaringen van cursisten zelf, liever dan te werken met voorbeelden uit het boekje. Wij (her)kennen die ervaringen. Immers, APPM is in opdracht van de overheid verantwoordelijk voor een groot aantal projecten. DE ESSENTIE train projectleiders de regie te nemen over hun project train wethouders en bestuurders in goed opdrachtgeverschap werk projectmatig, juist in een politieke omgeving 41

22 Colo fon NUMMER 3 JAARGANG 2 MAART 2006 UITGAVE APPM Management Consultants REDACTIE Piet Brandjes Monique Nales Frank van Vliet Pepijn van Wijmen TEKST Vincent Westzaan en Hettie Graafland, Movement VORMGEVING 52 graden noorderbreedte DRUKWERK Druno en Dekker PRODUCTIE Movement Alles uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of overgenomen als er voor publicatie schriftelijke toestemming van de redactie is. APPM sponsort de Nederlandse allround schaatsers Jarno Meijer en Eelco Bakermans

23 Spicalaan 8 t boxx@appm.nl 2132 JG Hoofddorp f Röntgenlaan 19c t info@appm.nl 2719 DX Zoetermeer f