efactureren Europese beleidsontwikkelingen Standaarden nieuw en in beheer Toepassing standaarden Nederlandse betrokkenheid

Transcriptie

1 In het Europese beleid om het gebruik van efactureren te promoten zijn diverse sporen te herkennen. Binnen de Digitale Agenda wordt einvoicing als activiteit benoemd. Dit is echter belegd bij andere DG s: DG ENTR heeft als doelstelling (COM (2010)712 Final - Reaping the benefits of electronic invoicing for Europe ) dat in 2020 efactureren de predominant method van factureren is. Predominant is niet gepreciseerd. Voor de uitvoering van dit beleid wordt DG ENTR ondersteund door het European Multi-Stakeholder Forum on einvoicing (zie hieronder) waarin standpunten worden uitgewisseld en uitgangspunten onderschreven. Lidstaten worden verondersteld dit beleid met nationale fora te ondersteunen. DG MARKT beoogt het gebruik van efactureren te stimuleren ter ondersteuning van haar doelstellingen rond eaanbesteding. De acties die hieruit voortvloeien zijn weliswaar afgestemd met het Multi-Stakeholder Forum on einvoicing, maar hebben hun eigen dynamiek. Om de beleidslijn te kunnen bepalen is de EC eind 2012 begonnen met een impact assessment van de alternatieven. In de Single Market Act II wordt als kernactie 10 genoemd make electronic invoicing the standard invoicing mode for public procurement. In 2010 is de Europese richtlijn over het gemeenschappelijk stelsel van belasting over de toegevoegde waarde wat de factureringsregels betreft, aangenomen. Deze stelt de BTW voor elektronische facturen gelijk aan die van papieren CEN Workshop einv3 Het werk van de CEN Workshop einvoicing is begin 2012 afgerond. De volgende CWA's zijn gepubliceerd: CWA Good Practice: e- Invoicing Compliance Guidelines - The Commentary CWA Electronic invoice processes in Europe and enablement of SMEs to use them efficiently CWA CEN e-invoice Gateway CWA Code of Practice for Electronic Invoicing in the European Union CWA Electronic invoicing - Part 1: Addressing and Routing CWA Electronic invoicing - Part 2: Model Interoperability Agreement for Transmission and Processing of Electronic Invoices and other Business Documents CWA Electronic invoicing - Part 3: Conformance Criteria for Interoperability between Electronic Invoicing Services De CEN workshop einv3 baseerde haar werk mede op de CII van UN/CEFACT (zie hieronder). Draft standardization mandate for the development of a European Standard (EN) on the semantic data model for the core section of an electronic invoice Het mandaat van de Europese Commissie is nog niet definitief aan CEN Bij de CEN Workshop einvoicing 3 waren de volgende Nederlanders in meer of mindere mate betrokken: André Groot, Normapme Friso de Jong, einvoicingplatform.com Henk van Maaren, Cetima Roel Crooijmans en Leen van Dalen, Equens Jacob Boersma, Innopay Jelle Attema, ECP Joost Kuipers, Belastingdienst Lennard Dijkum, Liaison Technologies Peter Potgieser, RBS Rob Zwart, Ricoh Het secretariaat van WS einv3 werd verzorgd door NEN (Jaap van der Marel) EL&I (Jan Julianus) heeft het voortouw gehad in het BNC-fiche ter beoordeling van Kernactie 10 ( Make electronic invoicing the standard invoicing mode for public procurement ) in de Single Market Act II. NEN zal een Nederlandse normcommissie oprichten om de Nederlandse stem binnen de CEN PC 434 Electronic Invoicing te bepalen.

2 facturen. Hierdoor wordt de drempel om e- Facturen te gebruiken verlaagd. Op 26 juni 2013 heeft de Europese Commissie een ontwerprichtlijn efacturering gepubliceerd met als doel een andere fase van de aanbestedingsprocedure te digitaliseren: facturering. Deze richtlijn is gelijktijdig met de mededeling eind-tot-eind e- aanbesteding gepubliceerd (zie ontwikkeling bij eaanbesteden). E- Facturering moet de standaardvorm van facturatie voor overheidsopdrachten worden. De gekozen aanpak is tweeledig: Om een einde te maken aan de interoperabiliteitsproblemen tussen nationale normen, krijgt CEN de opdracht een nieuwe Europese norm voor efacturering te ontwikkelen waarmee de in een elektronische factuur op te nemen informatie wordt genormaliseerd die van wezenlijk belang is om de grensoverschrijdende interoperabiliteit mogelijk te maken en om ervoor te zorgen dat de wettelijke vereisten worden nageleefd. CEN verkrijgt het mandaat van de Commissie. Dit mandaat zal een lijst bevatten van minimumvereisten die in de norm moeten zijn opgenomen. Ten tweede voorziet het voorstel in de verplichting voor de overheidsdiensten van de lidstaten om e-facturen die voldoen aan de nieuwe Europese norm, te aanvaarden. Nederland staat positief tegenover het voorstel en onderstreept het belang om verstrekt. Het concept-mandaat beschrijft dat de EN eisen moet vaststellen die worden gesteld aan de Core section van de factuur (Legal section & Common Section). Daarnaast moet de EN een beperkt aantal factuurformaten (syntaxes) identificeren die gebaseerd zijn op adoptie door de internationale zakelijke gebruikersgroepen. In de EN moeten een aantal mappings worden gespecificeerd van de core semantic data model naar de syntaxes. Bij de ontwikkeling van de EN moet gebruik worden gemaakt van bestaand materiaal (CEN CWA MUG, UN/CEFACT CII v. 2.0, OASIS UBL Invoice, CEN BII core invoice for public procurement, Financial Invoice gebaseerd op ISO methodologie en andere relevante ontwikkelingen). De norm moet technologie-neutraal zijn. De EN moet niet in isolatie worden ontwikkeld maar moet aangesloten zijn op de fysieke en financiële supply chain. Inmiddels is binnen CEN een voorstel van NEN en UNI (het Italiaans normalisatie instituut) goedgekeurd om een CEN Project Committee op te richten. Binnen de CEN Project Committee zal gewerkt worden aan de deliverables waar de Commissie om zal vragen in het Standardization Request on einvoicing. Naar verwachting zal de eerste vergadering van de CE Project Committee worden georganiseerd in september.

3 een gemeenschappelijke Europese norm voor het semantische gegevensmodel van de elektronische basisfactuur te laten ontwikkelen (door CEN) om zo de interoperabiliteit te bevorderen. Het kabinet zal met NEN overleggen hoe vanuit Nederland het beste actief bij te dragen aan de ontwikkeling hiervan. Nederland ziet namelijk graag dat het huidige Nederlandse model (recent opgenomen op de pas-toe-of-leg-uit-lijst) voor de e-factuur wordt ingebracht bij de ontwikkeling van de gemeenschappelijke norm. Op 16 oktober 2013 heeft het EESC haar advies uitgebracht. Zij is ingenomen met het voorstel en is het ermee eens dat CEN het gegevensmodel moet ontwikkelen. Het Comité vindt de omzettingstermijn van 48 maanden te lang en niet in lijn met de doelstelling om tegen 2016 over te stappen op elektronisch aanbesteden. Als laatste dringt het EESC erop aan dat wordt voortgeborduurd op eerdere werkzaamheden vanuit PEPPOL. De richtlijn efactureren is door het Europees Parlement op 11 maart 2014 goedgekeurd en door de Raad op 14 april De richtlijn is op 6 mei 2014 gepubliceerd in de Official Journal van de Europese Commissie (Directive 2014/55/EU of the European Parliament and of the Council of 16 April 2014 on electronic invoicing in public procurement). De richtlijn treedt op 26 mei 2014 in werking en moet uiterlijk op 27 november 2018 zijn omgezet in nationale regelgeving.

4 European Multi-Stakeholder Forum on Electronic Invoicing (EU-MSF) Om de invoering van efactureren te bevorderen heeft de Europese Commissie een forum ingericht: het European Multi- Stakeholder Forum on Electronic Invoicing. Dit forum heeft tot doel de Europese Commissie te adviseren over het wegnemen van drempels bij de brede invoering van efactureren. Het oprichten van het Forum (C8467_en) is één van de acties die beschreven is in de Mededeling over Reaping the benefits of electronic invoicing for Europe (COM (2012) 712 Final) die op basis van de adviezen van de Expert Group on e-invoicing is opgesteld. Het Europese forum overkoepelt door de lidstaten in te richten nationale fora. In die nationale fora dient de aansturing van de adoptie van efactureren voor de lidstaat te zijn belegd en via het Forum zouden die nationale plannen op elkaar kunnen worden afgestemd. Het Forum kent 4 activiteiten die oorspronkelijk als volgt zijn geformuleerd: Activity 1: Monitoring e-invoicing uptake in Member States and at EU level Activity 2: Exchange of experiences and good practices Het semantisch model e-factureren staat vermeld op de lijst Open standaarden als Pas toe of leg uit. Volgens het Forum Standaardisatie is De standaard is op advies van College standaardisatie ontwikkeld door de Nederlandse overheid in samenwerking met het bedrijfsleven en met oog voor Europese ontwikkelingen. Het advies van Activity 4 over de ontwikkeling van een Europees semantisch datamodel wijst in de richting van CEN, met mandaat van de EC. In het EU-MSF wordt actief deelgenomen door Nederlandse experts. De formele afvaardiging vanuit Nederland bestaat uit: Jan Julianus, EL&I David de Nood, VNO/NCW Peter Potgieser (RBS) vertegenwoordigt CEN in het Forum. Activity 4 van het Forum wordt geleid door Peter Potgieser (RBS, als vertegenwoordiger van CEN). Daarnaast zijn de volgende Nederlandse experts betrokken bij de vier activiteiten van het Forum: Activity 1: Fred van Blommestein, RuG Activity 2: Henk van Heerde, Syntens, en David de Nood, VNO/NCW Activity 3: Rob Zwart (Ricoh) Activity 4: Jan Julianus, EL&I Als Nederlands klankbord fungeert het Nederlands Multi-Belanghebbenden Forum e-factureren (NMBF) met de volgende samenstelling: Activity 3: Propose appropriate solutions Jan Julianus, EZ (voorzitter)

5 European Multi-Stakeholder Forum on Electronic Invoicing (EU-MSF) for remaining cross-border barriers Activity 4: Migration towards a single e- invoice standard data model Op 1 oktober 2013 is unaniem besloten dat het European Multi-Stakeholder Forum on Electronic Invoicing in zijn huidige vorm met 3 jaar zal worden gecontinueerd. Het European Multi-Stakeholder Forum on Electronic Invoicing heeft op 1 oktober 2013 de aanbeveling voor het gebruik van een semantisch datamodel ter ondersteuning van de interoperabiliteit voor elektronisch factureren unaniem aangenomen. De aanbeveling omvat de volgende thema s: Joost Kuipers, Belastingdienst Rachel Peeters, ECP Jelle Attema, ECP (secretaris) Hein Gorter de Vries, GS 1 Rogier de Boer, EZ Tony van Oorschot, SRA Peter Potgieser, RBS Rob Zwart, Ricoh Fred van Blommestein, RUG David de Nood, VNO/NCW Gertjan van den Akker, NEN Henk van Heerde, Syntens Janny Kamp, VNO/NCW Allard Keuter, Betaalvereniging Friso de Jong, Platform ELFA De erkenning van een raamwerk voor interoperabiliteit (zie hieronder) De voorgestelde ontwikkeling van een semantisch data model voor de core section van de elektronische factuur De identificatie een methodologie en een plan voor implementatie met het oog op de ontwikkeling van de core section. Het interoperabiliteitsraamwerk bestaat uit 3 niveaus: Specificatie van inhoud Specificatie van het formaat (vaak uitgedrukt in een syntax)

6 European Multi-Stakeholder Forum on Electronic Invoicing (EU-MSF) Specificatie van transmissie De aanbeveling concentreert zich op de inhoud van de factuur. Om semantische interoperabiliteit te bereiken wordt uitgegaan van de volgende secties van een factuur: Core section: Legal section & common section Sector section (data elementen specifiek voor een industrietak) Country section (data elementen specfiek voor een lidstaat en gaan verder dan de core section) De aanbeveling over een semantisch data model heeft betrekking op de Core section van de factuur. CEN/MUG Project De CEN Workshops einv3 (gesloten), Bii2 (gesloten) en ebes (in afrondende fase) maakten deel uit van het CEN MUG project. Dit project stelde een Europese 'Core' Invoice vast op basis van een aanbeveling waarnaar o.a. in COM (2010) 712 Final wordt gerefereerd met betrekking tot einvoice-formaten en schreef hiervoor implementatieaanbevelingen. Onder core kan worden verstaan: een gelimiteerde dataset die door een groot deel van de facturerende Deelnemer in het MUG Project was vanuit Nederland: Peter Potgieser, RBS Het CEN/MUG project werd voor CEN begeleid door NEN.

7 European Multi-Stakeholder Forum on Electronic Invoicing (EU-MSF) partijen off the shelf gebruikt zal kunnen worden als basisinformatie, waarbij aan de wet- en regelgeving wordt voldaan (denk aan VAT). efactureren SEPA Het doel van SEPA (Single Euro Payments Area) is om in Europa één betaalmarkt te creëren waarin eurobetalingen, credit transfert (SCT) (giro of overschrijving), direct debit (SDD) (incasso / domiciliëringen) en betaalkaarten overal op vergelijkbare wijze zullen functioneren, zowel binnenlands als tussen lidstaten. In november 2009 is de richtlijn in werking getreden. In de Digitale Agenda verbindt de Europese Commissie aan SEPA ook het ondersteunen van de totstandkoming van een "Interoperable einvoicing Framework" (key action 2 digitale agenda). SEPA moest voor 1 februari 2014 zijn ingevoerd. ISO/TC 68 ISO/TC 68 heeft als scope de mondiale standaardisatie ten behoeve van de sector Financiële Diensten. TC68 heeft ISO Universal financial industry message scheme gepubliceerd, gebasseerd op SWIFT-specificaties. ISO biedt een flexibel raamwerk voor de ontwikkeling van elektronische berichten volgens eenzelfde aanpak. Een goedkeurings- en registratieproces maakt deel uit van ISO Dit kent drie soorten registration bodies: Registration Management Group (RMG), Registration Authority (RA) en diverse Standards Evaluation Groups (SEGs). De RA en de SEGs werken samen om registratieverzoeken te behandelen op NEN NC is de Nederlandse pendant van ISO/TC 68. De normcommissie bestaat uit: Ton van Andel en Joop Zomer, ABN/AMRO Peter Potgieser, RBS Pierre Karsten en Bas Peeters, Equens Himmy Goercharn, ING Michiel van Doeveren, DNB Michael Samson, NVB (voorzitter) Arie Schilp, Rabobank René Steenbeeke en Allard Keuter, Currence/Betaalvereniging Hein Gorter de Vries, GS 1 Jan Rietveld, NEN (secretaris)

8 SEPA Het Europees Parlement en de Raad hebben besloten om de invoering van SEPA een halfjaar uit te stellen naar augustus Dit geeft meer ruimte om de overgangsperiode goed te regelen. aanwijzing van de RMG en in lijn met de service levels zoals gedefinieerd in ISO De ISO Financial Invoice Message is relevant voor het dossier efactureren. Er is toenemende belangstelling voor de LEI: NEN-ISO 17442:2012 Financial services - Legal Entity Identifier (LEI). Verder werkt ISO/TC 68 aan normen voor mobiel betalen. Vanuit de normcommissie wordt ook actief in diverse subcommissies en werkgroepen van ISO/TC 68 geparticipeerd. De interesse vanuit de bankwereld voor deze commissie blijft groeien waardoor deelname aan WGs ook toeneemt. Peter Potgieser (RBS) is vice-voorzitter van de Trade SEG. 1 Zie verder

9 UN/CEFACT De UN/CEFACT Cross Industry Invoice (CII) 2.0 biedt standaard XML schema s voor efactureren. OASIS UBL UBL, een uniform business language ontwikkeld door OASIS op basis van UN/CEFACT CCTS 2.01 standaardiseert een reeks elektronische (XML) bedrijfsdocumenten voor alle typen De standaarden die UN/CEFACT hanteert en stimuleert worden gebruikt in logistieke ketens en administratieve processen over de gehele wereld. In Nederland zijn deze standaarden van groot belang voor onder andere de financiële sector, de retail, de Rotterdamse haven en overheidsdiensten, in bijvoorbeeld de sociale zekerheid, douane en landbouw. Voor overheidsdiensten is het belang van UN/CEFACT vooral groot, omdat daar het migratiepad wordt voorbereid en ontwikkeld van UBL 2.0 naar UN/CEFACT Cross Industry Invoice (CII)/ Uit een onderzoek dat TNO heeft uitgevoerd ongeveer twee jaar terug bleek wel dat de samenwerking tussen UN/CEFACT en OASIS behoorlijk wat haarscheurtjes vertoonde waardoor het erg onduidelijk is of er in de toekomst echt gemigreerd gaat worden. OASIS lijkt met UBL toch te werken aan een doorontwikkeling waardoor de indruk ontstaat dat UN/CEFACT en OASIS beide een standaard gaan onderhouden. Het Forum Standaardisatie adviseert om de Universal Business Standaard 2.0 te gebruiken in de context van de informatie-uitwisseling tussen overheden en tussen overheid en bedrijfsleven in situaties waar geen dominante sectorspecifieke De Nederlandse inbreng in UN/CEFACT wordt met ingang van 2013 niet langer gecoördineerd door de expertgroep ebusiness Standards (NEBES) van ECP. Deze taak is overgenomen door de permanente delegatie in Genève. Een Nederlands vooroverleg zal worden verzorgd door Rob van Kuik (MinFin). Harm-Jan van Burg (Ministerie van Financiën) is een van de Vice Chairs van UN CEFACT. Pim van der Eyk van Sonnenglanz Consulting neemt deel in de OASIS UBL TC. De heer Potgieser heeft namens CEN zitting in de werkgroep die zich buigt over de identificatie van UBL 2.1 door de

10 organisaties. Onder deze documenten zijn ook facturen te vinden. UBL 2.1 heeft de status van OASIS Committee Specification en zal naar verwachting in de loop van 2013 als OASIS Standaard worden vastgesteld. ETSI ETSI Specialist Task Force (STF) 401 ICT security in information preservation werkt aan een standaard voor informatiebewaring die relevant is voor einvoicing. standaarden gebruikt worden, maar wel begonnen wordt met efactureren. Dit advies is een aanvulling op het besluit van het College Standaardisatie uit mei 2008, waarin werd gekozen voor de standaard UBL 2.0 voor pilots; voor UBL geldt echter niet het pas toe of leg uit -principe. Digipoort lijkt een eigen versie van UBL te gebruiken. Voor het gebruik van standaarden, waaronder UBL 2.0, is in april 2009 een convenant getekend tussen overheid (verschillende bestuurslagen, beleid en uitvoering) en bedrijfsleven (VNO-NCW, MKB Nederland en ICT-Office). UBL 2.1 is door de Denen is aangemeld bij het MSP voor identificatie door de Europese Commissie. Er is een werkgroep ingericht om hiernaar te kijken. In het conceptevaluatie rapport wordt een positief advies gegeven om UBL 2.1 door het MSP te laten identificeren. Europese Commissie. De Nederlandse normcommissie voor informatiebeveiliging, de NEN-NC is hiervan op de hoogte. Ook de leden van de CEN/WS einv3 weten van dit ETSI initiatief. In ETSI STF401 wordt voor zover bekend niet vanuit Nederland deelgenomen.