Nieuwsbrief FUNDERINGEN
|
|
- Brecht van der Woude
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Nieuwsbrief 16 FUNDERINGEN JILI 2005 Grondwaterspecial Inleiding De gemeente Dordrecht wil de grondwaterstand verhogen in het aandachtsgebied funderingen. Dit is een ingewikkeld proces met veel mitsen en maren. De gemeente richt zich daarbij niet alleen op het verhogen van grondwater vanuit openbaar gebied, maar ook privé-terrein wordt erbij betrokken. Verhoging van grondwater vindt plaats via zogenaamde infiltratieleidingen*. In deze nieuwsbrief vindt u alle benodigde informatie over grondwater. Projectleider grondwaterherstel Anne Mollema: Het is geen kwestie van de kraan open zetten Wellicht komt u onbekende woorden tegen in deze nieuwsbrief. Deze zijn zoveel mogelijk verklaard in een woordenlijst. De woorden zijn in de tekst aangegeven met een sterretje *. Inhoudsopgave In het aandachtsgebied funderingen staan minder houten palen helemaal droog dan verwacht. De grondwaterstand* is helaas vaak te laag, maar toch minder vaak dan eerder werd aangenomen. Waar mogelijk en gewenst overweegt de gemeente de grondwaterstand te verhogen. Projectleider Anne Mollema vertelt hoe moeilijk dit is. 1. Het is geen kwestie van de kraan open zetten Startklaar voor grondwaterverhoging Haken en ogen aanpassen grondwaterstand Gemeente vaart nieuwe koers Verhogen grondwaterstand, wat komt er bij kijken Sanering, archeologie en afstemming Wat kan ik al zelf doen? De 1-meter discussie Verklarende woordenlijst De maatregelen om de grondwaterstand te verhogen vormen een ingewikkeld proces met veel mitsen en maren. Mensen denken vaak dat het een kwestie is van de kraan openzetten, maar zo eenvoudig ligt het niet, aldus Anne Mollema, projectleider grondwaterherstel. Mollema wijst op de koerswijziging, waarbij de gemeente zich ook richt op maatregelen op privé-terrein (zie ook het artikel Gemeente vaart nieuwe koers ). Maatregelen op privé-terrein leveren meer resultaat op, maar kosten ook meer tijd. Er is namelijk meer overleg met bewoners en technisch maatwerk nodig. In plaats van onderzoeken of één maatregel uitvoerbaar is in 47 grondwaterbeheergebieden, onderzoeken we nu welke maatregelen mogelijk zijn voor ongeveer 250 funderingsblokken. Mollema benadrukt dat verhogen Lees verder op pagina 2 1
2 Vervolg van artikel pagina 1: Het is geen kwestie van de kraan open zetten van de grondwaterstand geen wondermiddel is voor het oplossen van de funderingsproblematiek. Verhoging van het grondwater draagt bij tot het behoud van funderingen. Het is alleen zinvol als de draagkracht van de fundering nog voldoende is. Zijn palen te dun, te zeer aangetast of staan ze te ver uit elkaar, dan haalt het verhogen van het grondwater niets uit. Bij al herstelde funderingen is een hogere grondwaterstand niet van belang; de funderingen worden namelijk hersteld met materiaal dat zowel onder grondwater- als boven grondwaterniveau goed blijft. Ook al liggen de infiltratiesystemen* zo dicht mogelijk bij de gevel, er kan soms toch overlast zijn bij een andere woning, in de achtertuin of in de straat. Anne: Ondanks alle computermodellen en de kennis van deskundigen, gemeenteambtenaren en burgers die de situatie op bepaalde plaatsen goed kennen, komen we soms onverwachte situaties tegen. Als we de oorzaak niet vinden en de situatie niet kunnen beheersen en er dreigt schade, dan moeten we in zo n geval misschien zeggen: we draaien de maatregelen weer terug. We doen er alles aan om het systeem bij zoveel mogelijk woningen te laten slagen, maar het zal niet overal lukken. Zo werkt het Om het oppervlaktewater* dicht bij een woning te verhogen, is een infiltratieleiding bij de voor- of de achtergevel nodig. Deze leiding is voorzien van gaten en ligt in een bed van grind*. De infiltratieleiding krijgt een aansluiting op het stedelijk leidingennet. Zo vult de infiltratieleiding zich met oppervlaktewater dat, via de gaten en het grind, in de grond terecht komt. Gevolg: een hogere grondwaterstand. infiltratievoorziening rioolcunet voortuin kruipruimte achtertuin Met stippels is het zandpakket aangegeven Met een grondlijn is de klei aangegeven De blauwe lijn geeft de meest voorkomende lijn van het grondwater aan De groene stippellijn geeft aansluitingen van de nutsbedrijven aan De rode lijn geeft de infiltratieleiding aan De tekening is indicatief! Elke situatie kan anders zijn! 2
3 Startklaar voor grondwaterverhoging De voorbereidingen voor de aanpak van het grondwaterpeil in het aandachtsgebied funderingen zijn in volle gang. Adviesbureau Fugro maakt een voorlopig ontwerp waarin staat, hoe bij naar schatting 870 woningen het grondwaterniveau het beste kan worden verhoogd. De raadscommissie Leefbaarheid en Wonen heeft in grote lijnen ingestemd met de nota Aanpak Grondwateronderlast. In deze nota staan de typen maatregelen, de voorwaarden waaraan de maatregelen moeten voldoen, hoe deze in te voeren en wat de kosten zijn. In totaal is met de voorgestelde maatregelen ruim 7,8 miljoen euro gemoeid. Om het drainagesysteem* goed te beheren is verder nog euro per jaar nodig. Op het moment van de productie van deze Nieuwsbrief is nog de vraag of dit geld beschikbaar komt. Een mogelijkheid is een extra rioolheffing van naar verwachting plus minus 24 euro per jaar per huishouden in Dordrecht. De Tweede Kamer moet nog besluiten of het wettelijk mogelijk wordt rioolheffing voor dit doel te gebruiken. De Kamer zal hier in het najaar over debatteren. De gemeente wil eerst weten of deze financiering mogelijk is. Bovendien moet de gemeenteraad dan nog instemmen met de plannen. Als dat allemaal is gebeurd, kan de uitvoering beginnen. Zorgvuldig In de commissie Leefbaarheid en Wonen merkten diverse partijen op dat het allemaal wel heel lang duurt. Rob Weeda, lid projectgroep Funderingen namens Stadswerken, ziet zorgvuldigheid als belangrijke reden. Deze enorme operatie kost tijd. Die tijd is nodig om zorgvuldige besluiten te kunnen nemen en zaken goed op elkaar af te stemmen. We willen immers niet het ene probleem oplossen en vervolgens moeten constateren dat er daardoor een nieuw probleem is ontstaan. Ook zitten er vele kanten aan de verhoging van grondwater die invloed op elkaar hebben. Daar willen we inzicht in hebben. Behalve het wachten op uitsluitsel over de rioolheffing, laat de gemeente een juridische second opinion uitvoeren. Dit gaat om te beginnen om de vraag wie aansprakelijk is als door de grondwateraanpak burgers naar de rechter stappen wegens wateroverlast, omdat bijvoorbeeld de kruipruimte volstroomt. Momenteel bestaat hier geen duidelijke wet- en regelgeving over. Dat de gemeente dit wil weten heeft nog meer redenen. Zo zullen de bewoners een deel van de maatregelen zelf gaan beheren. Dan wil de gemeente de burger wel kunnen vertellen waar de verantwoordelijkheid van de burger begint. Bovendien moet de gemeente weten of ze een beheersbaar financieel risico neemt. De burger is er niet bij gebaat als door andere effecten (grondwateroverlast bij buren, wegverzakking) grote extra kosten gemaakt moeten worden. Ten derde moet van te voren duidelijk zijn wie actie moet ondernemen als er problemen ontstaan. Wateroverlast moet dan snel en adequaat opgelost kunnen worden, een onderzoek naar juridische aansprakelijkheid moet dan al zijn gedaan. Ten vierde moeten we uit kunnen sluiten dat de aangelegde voorzieningen, om juridische redenen, niet gebruikt zouden kunnen worden. Ten slotte is er in Europa een discussie over een nieuwe richtlijn over de kwaliteit van het grondwater. Weeda: De vraag is of je oppervlaktewater mag toevoegen aan grondwater, wat met de Dordtse maatregelen gebeurt. De 3 kwaliteit van beide watertypen is verschillend. Hoe die Europese analyse over de waterkwaliteit afloopt is nog onduidelijk. Op al deze vragen is dus nog een juridisch advies nodig om voor de start van de maatregelen voor alle betrokkenen duidelijkheid te scheppen. Planning Als de financiering duidelijk is, de second opinion geen bezwaren oplevert, en de gemeenteraad het sein op groen zet, zou de planning als volgt kunnen zijn: Zomer 2005: voorlopig ontwerp gereed Medio 2005: doorlatendheidsmetingen* gereed Najaar 2005: aanbesteding werk Najaar 2005: voorlichting aan bewoners Najaar 2005 tot eind 2006: begeleiding overleg tussen eigenaren voor infiltratiesysteem op privéterrein Voor eind 2005: start uitvoering in openbaar gebied Voor zomer 2006: start uitvoering in privé-terrein
4 Verhoging grondwater op privé-terrein Gemeente vaart nieuwe koers De gemeente gaat een nieuwe koers varen in de grondwateraanpak. Behalve maatregelen op openbaar terrein, worden nu ook maatregelen op particulier terrein in de plannen meegenomen. Hierdoor kan bij veel meer woningen het grondwaterpeil worden verhoogd. De gemeente gaat beginnen in openbaar gebied waar al een drainagesysteem* ligt. In vier gebieden wordt het grondwaterniveau onder de openbare weg hoger ingesteld. Bij de reconstructie van de Transvaalstraat heeft de gemeente al een infiltratie/drainageleiding aangelegd. Met bewoners moet nog overleg plaatsvinden over extra maatregelen in het trottoir, dichter bij hun gevel. Privé De gemeente wil voor een beter resultaat de aanleg van infiltratievoorzieningen op privé-terrein stimuleren. De infiltratievoorzieningen moeten zo dicht mogelijk tegen de voor- of achtergevel worden aangelegd. Daar werkt de maatregel het best. Voor de maatregelen op privégebied is medewerking van en samenwerking met eigenaren nodig. Het systeem werkt als volgt. De gemeente legt een schoonwatervoorziening* aan tot de grens van het privé-terrein en onderhoudt deze. De eigenaar laat eventueel met de buren uit hetzelfde blok een aftakking* aanleggen door aanvoerleiding met oppervlaktewater straat Vereenvoudigde weergave van infitratiesysteem De tekening is indicatief! Elke situatie kan anders zijn! middel van een infiltratiedrain bij de fundering. De gemeente betaalt de ontwerp- en aanlegkosten. De kosten en verantwoordelijkheid voor het beheer zijn voor de eigenaren. Zij moeten er bijvoorbeeld op letten dat de drainageleiding niet dichtslibt. Ontwerp Ingenieursbureau Fugro brengt momenteel in opdracht van de gemeente exact in kaart wat in de grondwaterbeheergebieden bij elk blok woningen zou moeten gebeuren om het grondwaterpeil te verhogen. Fugro maakt een rapport met de beste maatregel, de haalbaarheid, mogelijke problemen en de nodige tekeningen van de situatie en de maatregelen. Daarnaast maakt Fugro een algemeen rapport over methodiek en techniek die de gemeente moet gaan volgen en waarom bepaalde keuzes zijn gemaakt. Deze informatie vormt het voorlopig ontwerp dat eind augustus gereed is. Als de gemeenteraad akkoord gaat met de financiering van de maatregelen, zal infitratieleiding in grindkoffer zijstraat woningen een definitief ontwerp geschreven worden (lees hiervoor ook het artikel Startklaar voor grondwaterverhoging ). Dit definitieve ontwerp beschrijft nauwkeurig de situatie ter plekke. Om een goed definitief ontwerp te maken is overleg met bewoners noodzakelijk. Dat overleg zal bijvoorbeeld gaan over de tuin en de beste plek om daarin te graven. De gemeente gaat eigenaren bij de plannen betrekken. De verwachting is dat dit in het laatste kwartaal van dit jaar zal zijn. Ook wordt dan met bewoners overlegd hoe ze samen de aanleg en het beheer kunnen regelen. Er moeten zoveel mogelijk eigenaren aftakken * om de aanleg van de drainage kostendekkend te maken. Zodra eigenaren een intentieverklaring hebben ondertekend is het definitieve ontwerp klaar. In zo n verklaring staat een aantal afspraken waaraan de eigenaren zich gaan houden. Denk bijvoorbeeld aan de verkoop van een huis. De nieuwe koper zal dan verplicht mee moeten werken aan het beheer en onderhoud. Het definitieve ontwerp is de basis voor de aannemer om een bestek* te maken. In het bestek staan alle werkzaamheden die de aannemer gaat uitvoeren, zeer precies omschreven. Maatregelen Als de bewoners hun medewerking verlenen kunnen de eerste maatregelen op particulier terrein beginnen. De werkzaamheden voor alle 870 woningen nemen waarschijnlijk 1 à 2 jaar in beslag. Daarnaast moeten eigenaren er rekening mee houden dat het instellen* van het juiste grondwaterniveau ook een jaar zal duren. Waarom dit een jaar duurt, kunt u lezen in het artikel Het is geen kwestie van de kraan openzetten. 4
5 Wanneer zinvol? Voorontwerp - alle mogelijke maatregelen - toekomstige situatie - is het haalbaar? financiering Definitief Ontwerp - overleg met bewoners - beschrijving van de situatie - intentieverklaring - is het haalbaar? - welke maatregelen worden uitgevoerd? Bestek Precieze beschrijving van: - werkzaamheden - hoeveelheden - opdracht aan aannemer ter controle en afrekening Het aandachtsgebied is voor de grondwateraanpak verdeeld in 55 deelgebieden. Zoals het er nu uitziet zijn in 47 daarvan maatregelen om het grondwater te verhogen mogelijk, in acht om technische redenen niet. Alleen als de houten paalfunderingen licht of nog niet zijn aangetast is verhogen van het grondwaterpeil zinvol. Het gaat om woningen waarbij is vast komen te staan dat de funderingspalen nog minstens vijftien jaar goed zijn. De kaart met de deelgebieden zal binnenkort te vinden zijn op het internet. De nota Aanpak Grondwateronderlast is te downloaden van de website van de gemeente. > Contact & Documentatie > Documenten. Haken en ogen bij aanpassen grondwaterstand Voordelen Als houten paalfunderingen lang droog staan kunnen ze gaan schimmelen en rotten, waardoor de palen de woning niet meer kunnen dragen. Het gevolg is verzakking of scheurvorming. Uit het funderingsonderzoek in het aandachtsgebied is gebleken dat bij 870 woningen de fundering in goede staat zou kunnen blijven, mits het grondwaterniveau wordt verhoogd. De palen komen dan voortdurend onder water te staan (nu staan ze incidenteel of permanent droog), worden niet aangetast door schimmels en de woningen blijven veel langer stevig op een goede fundering staan. Complicaties Een hoger grondwaterpeil is voor de ene eigenaar dé oplossing, maar kan de ander in problemen brengen, doordat zijn kruipruimte onder water komt te staan of omdat er vocht in de muren optrekt. Daarom is extra beheer nodig om te controleren of het ingewikkelde systeem met pompen, leidingen en kleiof folieschermen goed functioneert. Ook moeten verantwoordelijkheden goed worden vastgelegd: wie zet de pomp aan en uit? Wat doe je als je problemen constateert? Wie is dan verantwoordelijk? Ten slotte moet bij graafwerkzaamheden goed worden opgelet dat er geen lek komt in het drainagesysteem. Milieurisico s Verhoging van grondwater kan de stromingsrichting van het water veranderen. Daardoor kan vervuiling zich gaan verplaatsen richting de panden. 5 Het grondwaterpeil wordt verhoogd door oppervlaktewater* langzaam in de grond te laten stromen via een leiding. Dit water is minder schoon dan grondwater*. Oppervlaktewater is namelijk altijd verontreinigd. Deze vervuiling is meestal van nature aanwezig en soms door menselijk ingrijpen. Denk bijvoorbeeld aan vogelpoep, stof, olie, bacteriën of meststoffen. Dit kan in strijd zijn met Europese wetgeving die momenteel in ontwikkeling is. De wetgeving wordt momenteel wel aangepast, maar het is nog onduidelijk wat de gevolgen zijn voor de aanpak funderingsproblematiek. Palen die droog staan worden aangetast door schimmels, maar palen die in oppervlaktewater staan, worden wellicht weer extra aangetast door bacteriën. Dat komt omdat oppervlaktewater relatief voedsel- en zuurstofrijk is, door bijvoorbeeld verontreinigingen als mest. De gemeente laat onderzoeken of er een risico is dat dit oppervlaktewater de bacteriën stimuleert tot afbraak van funderingen. Overigens is dit een natuurlijk proces dat zeer langzaam gaat honderd jaar of meer-, maar toch moeten we het niet geheel verwaarlozen.
6 Verhoging grondwaterstand Wat komt er bij kijken? Kosten Als de paalfunderingen van uw woning nog goed zijn is het van belang dat deze weer onder water komen te staan. Een van de mogelijkheden is de grondwaterstand rond uw eigen woning te verhogen. U voorkomt dan dat de paalfunderingen toch gaan rotten. Wilt u de grondwaterstand rond uw eigen woning verhogen, dan zijn daaraan kosten verbonden. De kosten per woning zijn gemiddeld euro. Let wel, dit zijn de gemiddelde kosten; voor enkele woningen kan het bedrag oplopen tot zelfs euro. Bijvoorbeeld als er speciaal een leiding moet worden aangelegd voor de aanvoer van water. Dit bedrag is iets lager dan de gemiddelde kosten als paalfunderingen zodanig slecht zijn dat herstel nodig is. De grondwaterstand rond uw woning kan worden verhoogd door een zogenaamde infiltratieleiding onder de grond aan te leggen. Voor het leggen van een leiding zijn graafwerkzaamheden nodig, soms ook op de plek van een terras of een border. Zo moet een minigraafmachine een sleuf van 1,5 meter diep en een halve meter breed graven en moet het opgegraven zand tijdelijk ergens heen. De kosten die nodig zijn om de tuin weer in de oude staat terug te brengen, zijn voor uw eigen rekening. In de nota Aanpak Grondwateroverlast is een subsidieregeling voor de kosten voorgesteld. De uitvoering is afhankelijk van het beschikbaar komen van financiële middelen (zie ook het artikel startklaar voor grondwaterverhoging ). Juridische kanten Grondwater verhogen mag niet zomaar. De juridische kaders daarvan zijn belangrijk. In de plannen voor de verhoging van grondwater, gebruiken we oppervlaktewater voor de infiltratie*. Omdat dit water niet schoon is, ziet de Rijksoverheid dit als lozing en daar zijn regels voor. Op dit moment is niet duidelijk onder welke wettelijke regelgeving het verhogen van grondwater valt. Er is een Europese richtlijn water, maar die wordt momenteel vernieuwd. Juristen bekijken momenteel de wettelijke aspecten van de grondwaterverhoging. Zodra daar meer over bekend is, zal de gemeente in deze nieuwsbrief daar over berichten. Archeologie Bij graafwerkzaamheden krijgen de medewerkers van de gemeentelijke afdeling archeologie de gelegenheid om waarnemingen te doen. Hoewel dit een wettelijke verplichting is, kan daarmee ook interessante informatie aan het licht komen over de St. Elisabethsvloed en het ontstaan van de Biesbosch. De gemeente houdt vooraf rekening met het werk van de archeologen, om vertraging van de werkzaamheden en extra kosten zoveel mogelijk te voorkomen. Over het algemeen neemt de archeoloog een bodemmonster en kijkt naar de soort grond. Alleen in uitzonderlijke gevallen vindt er, in een later stadium, uitvoerig onderzoek plaats. De vondst van een niet bekende eeuwenoude fundering van een kerk, zou zo n geval kunnen zijn. Afstemming Wanneer rioolherstel nodig is, of er moeten aanpassingen aan het riool plaatsvinden, is afstemming nodig met andere werkzaamheden in de stad. We moeten voorkomen dat de straat twee keer open moet voor vergelijkbare werkzaamheden. Dit zou immers tot hoge kosten leiden en voor veel overlast zorgen. Daar is niemand bij gebaat. De gemeente probeert de overlast voor u zoveel mogelijk te beperken, door goed te plannen en als het enigszins mogelijk is werkzaamheden gelijk uit te voeren. 6
7 De één-meter-discussie In de discussie over de grondwateraanpak is onduidelijkheid ontstaan over de één-meter-norm. Waar gaat het om? De gemeente laat waar nodig het grondwater stijgen tot één meter onder het hoogste punt van de straat (de kruin). Een hoger waterpeil is niet wenselijk, omdat er dan te veel water in het zand onder de wegen kan komen, waardoor dik zand ontstaat. Dik zand is te vergelijken met drijfzand. Dit kan het wegdek beschadigen en in het ergste geval tot verzakking van de weg leiden. De gemeente hanteert daarom in principe de één-meter-grens, maar zal daar als het nodig en mogelijk is van afwijken. Daarbij spelen onder andere de breedte en de belasting van de weg een rol. Een smalle weg met veel vrachtverkeer zal eerder verzakken dan een rustige brede weg. Bij zo n rustige brede weg kan het waterpeil dan eventueel hoger worden ingesteld. In de discussie over de vraag of het grondwaterniveau niet hoger kan worden afgesteld (en de afstand tussen water en hoogste punt van de weg dus kleiner, bijvoorbeeld 50 centimeter), is aan de orde geweest dat de gemeente bang is voor bevriezing in de winter. Dit speelt echter niet meer mee in de overwegingen. Slechts de vervorming van de weg is een overweging. Sanering * Net als oppervlaktewater kan grondwater verontreinigd zijn door activiteiten van bedrijven uit het verleden of door ondergrondse brandstoftanks. Wanneer het grondwater omhoog wordt gebracht, kan de grondwaterstroming veranderen en vervuiling meekomen. Om te voorkomen dat verontreinigd water naar de woningen stroomt, vindt er eerst onderzoek plaats. Eerst wordt er bekeken of er sprake is van verontreiniging. Als er verontreiniging is, wordt de ernst daarvan gemeten, en wordt bepaald wat met de verontreiniging moet gebeuren. Met de uitkomsten van het onderzoek kunnen we vervolgens verantwoord ingrijpen. rioolcunet voortuin kruipruimte achtertuin Met stippels is het zandpakket aangegeven Met een grondlijn is de klei aangegeven De blauwe lijn geeft de meest voorkomende lijn van het grondwater aan De groene stippellijn geeft aansluitingen van de nutsbedrijven aan De tekening is indicatief! Elke situatie kan anders zijn! Wat kan ik nu zelf al doen? Steeds meer mensen bestraten hun tuinen vrijwel helemaal. Alle regen die dan valt gaat via de bestrating het riool in. Er trekt dus geen regenwater in de grond. Terwijl dit juist wel gunstig is voor uw fundering. Een mooi terras en toch het water de grond in? Dat kan. Een mogelijkheid is regenwater op te vangen en dit vervolgens in de grond te laten lopen, bijvoorbeeld via een putje. Daarvoor is wel een goed ontwerp en een goede investering nodig en het kan niet overal. Op veel plaatsen is meestal het grondwater hoog genoeg en hoeft alleen in droge periode een aanvulling plaats te vinden. 7 Een tuinarchitect of een aannemer kan u hiermee helpen. Een andere mogelijkheid is een groenstrook of een grindbed in de tuin aan te leggen, waar het regenwater in weg kan lopen. Er is nog een aantal andere goede mogelijkheden. Ook hier kan een aannemer u helpen.
8 Verklarende woordenlijst Aftakken In Dordrecht loopt een leidingennet door de stad om vijvers en sloten met elkaar te verbinden en waar nodig van water te voorzien of water van te onttrekken. Vanaf de hoofdleiding kan een zijleiding worden gemaakt richting privé-terrein. Dit is een aftakking. Bestek Zeer nauwkeurige beschrijving van werkzaamheden die de aannemer gaat uitvoeren en van de hoeveelheden benodigde materialen. Het bestek dient voor een aannemer om een offerte te maken, en het geeft precies aan wat de aannemer zal gaan uitvoeren. Ook dient het bestek ter controle en voor de uiteindelijke afrekening. Deze nieuwsbrief is een uitgave van de sector Projectmanagement van de gemeente Dordrecht. Schriftelijke reacties op de nieuwsbrief kunt u sturen naar de gemeente Dordrecht, sector Projectmanagement, t.a.v. de heer Adco Spiering, Postbus 8, 3300 AA Dordrecht. Voor meer informatie kunt u op werkdagen bellen: Website: Colofon: Uitgave: Projectmanagement, gemeente Dordrecht Oplage: Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Drainage Een systeem van geperforeerde buizen, simpelweg een pvc-buis met gaatjes erin. Het water kan zowel in als uit de leiding worden gebracht door middel van een pomp aan het uiteinde van de leiding. Zo kun je de drainage hoger of lager instellen, afhankelijk van het gewenste grondwaterpeil. Doorlatendheidsmeting Meting om te zien hoe snel water door de grond kan stromen. Klei heeft bijvoorbeeld een lagere doorlatendheid dan zand. Drooglegging Dit is de afstand tussen de hoogte van het wegdek of tuin, en het grondwater. De gemeente hanteert een drooglegging van één meter ten opzichte van het hoogste punt van de weg. Foliescherm Een scherm van folie kan het water waar nodig tegenhouden. De afscherming is soms nodig om te voorkomen dat het grondwater stijgt op plaatsen waar je het niet wilt, bijvoorbeeld bij een kelder. De schermen worden zo dicht mogelijk bij de drainageleiding geplaatst. Fundering op staal Fundering waarbij geen (houten) palen zijn gebruikt. Vaak is er een verbrede voet in beton uitgevoerd en is de grond de drager van de fundering. Hoewel de naam het doet vermoeden, wordt er geen staal voor de fundering gebruikt. Grindbed De drainagebuis wordt in een grindbed gelegd. Doe je dit niet, dan is de kans groot dat de buis verstopt raakt met zand, algen of ijzer dat in het water zit. 8 Grondwater Water dat in de bodem zit. Het grondwaterniveau op eenvoudige wijze vaststellen kan door een gat te graven in de grond. Daar waar een plas water ontstaat in de grond, bevindt zich het grondwaterniveau. De gemeente meet het grondwaterpeil in zogenaamde peilbuizen. Infiltratie Het proces van water dat bijvoorbeeld via een drainageleiding de grond wordt ingebracht heet infiltratie. Inregelfase Het nieuwe drainagesysteem moet op het juiste niveau worden ingesteld. Het eerste jaar moet dit regelmatig worden bijgesteld om het optimale grondwaterniveau te bereiken. Dit is de inregelfase. Eigenaren doen dat op hun eigen terrein zelf. Ze kunnen daarbij advies vragen aan de gemeente. Kleischerm Zie foliescherm. Een kleischerm is duurder, maar is te verkiezen boven een foliescherm als er te veel andere leidingen en kabels in de grond liggen. Kruin van de weg Het hoogste punt in de openbare weg, meestal het midden. Oppervlaktewater Is water in sloten, rivieren, meren en vijvers. Peilbuis Dit is een buis met onderin openingen, waar het grondwater vrij in en uit kan stromen. Hiermee wordt het grondwaterpeil gemeten. In het aandachtsgebied funderingen staan honderden peilbuizen in de grond. Saneren Verwijderen of onschadelijk maken van verontreinigde grond.
Anne Mollema IGWR. Grondwater in de Stadhouderslaan en omgeving
Anne Mollema IGWR Grondwater in de Stadhouderslaan en omgeving Inhoud Water in de stad, hoe zit dat in elkaar Wie is waarvoor verantwoordelijk Wanneer is er een probleem Grondwaterstanden gemeten Wat kunt
Nadere informatieNieuwsbrief11 FUNDERINGEN. WOZ-korting voor woningen aandachtsgebied
Nieuwsbrief11 FUNDERINGEN APRIL 2004 WOZ-korting voor woningen aandachtsgebied Woningen in het aandachtsgebied funderingen die vóór 1945 zijn gebouwd krijgen voor het tijdvak 2001-2004 een lagere WOZ-waarde.
Nadere informatieWateroverlast Informatie over de meest voorkomende waterproblemen
Wateroverlast Informatie over de meest voorkomende waterproblemen Colofon Dit is een uitgave van de gemeente Zeewolde Augustus 2011 Oplage: 2500 exemplaren Fotografie Gemeente Zeewolde fresh fotooz Productie
Nadere informatieVragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt
Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Waarom aan de slag in de Agniesebuurt? Oude stadswijken zoals de Agniesebuurt, die dichtbebouwd zijn met veel verharding en weinig open water en groen, zijn kwetsbaar
Nadere informatieGrondwater en de fundering van uw huis
Grondwater en de fundering van uw huis Vlak onder de grond is de bodem verzadigd met water: dit is het grondwater. Als uw huis houten funderingspalen heeft of géén funderingspalen, dan kan een lage grondwaterstand
Nadere informatiegrondwater doorgrond wat kunt u doen tegen grondwateroverlast?
grondwater doorgrond wat kunt u doen tegen grondwateroverlast? grondwater doorgrond Grondwater bestaat uit regenwater en oppervlaktewater dat in de bodem is weg gezakt en kwelwater dat onder druk uit lager
Nadere informatieSCHRIFTELIJKE VRAGEN AAN HET COLLEGE Nb: vragen en antwoorden worden verzonden aan College, MT en alle raadsleden.
SCHRIFTELIJKE VRAGEN AAN HET COLLEGE Nb: vragen en antwoorden worden verzonden aan College, MT en alle raadsleden. INDIENING Steller vragen: J.H.Maas, PvdA Datum: 11 januari 2013 Onderwerp: grondwateroverlast
Nadere informatieInformatiebijeenkomst Berlagestraat/ Kramerstraat 12 mei 2011
Informatiebijeenkomst Berlagestraat/ Kramerstraat 12 mei 2011 Opening Joop van Wijnbergen, voorzitter en gastheer, opent de bijeenkomst namens de deelgemeente. Hij stelt de heer Henk Koedijk, de heer Turkay
Nadere informatieDrainage voorkomt grondwateroverlast. Ontwateren van uw perceel voorkomt grondwateroverlast in huis en tuin
Drainage voorkomt grondwateroverlast Ontwateren van uw perceel voorkomt grondwateroverlast in huis en tuin Inleiding Als gevolg van een hoge grondwaterstand kan grondwater overlast veroorzaken in huis
Nadere informatieVoor wie. Probleemschets. Hoe herkent u funderingsproblemen?
Regeling funderingsherstel Klemmende deuren, ramen die niet meer goed dicht kunnen, scheuren in de muren en verzakkingen. Dit zijn typische kenmerken van funderingsproblemen, in de volksmond ook wel paalrot
Nadere informatieGOUDA STEVIGE STAD AANPAK OVERLAST BODEMDALING BINNENSTAD
GOUDA STEVIGE STAD AANPAK OVERLAST BODEMDALING BINNENSTAD De bodem onder onze binnenstad daalt al eeuwen. Dat leidt tot overlast. In deze folder leest u meer over oorzaak, gevolgen en aanpak. STAD MET
Nadere informatieHoe kom ik van grondwaterproblemen af?
Wat is grondwater? Grondwater is zoals het woord zelf al aangeeft het water dat zich in de grond bevindt. We zien het meestal niet totdat we het onverwacht tegenkomen of er zelfs overlast van ondervinden
Nadere informatieBewonersbrief Wijziging start uitvoering voor werkzaamheden in uw buurt
Bewonersbrief Wijziging start uitvoering voor werkzaamheden in uw buurt Datum bewonersbrief: 15 februari 2017 Contactpersoon: L. Jongmans Telefoonnummer: 14 0 75 Inhoud bewonersbrief: In februari 2015
Nadere informatieMeest gestelde vragen & antwoorden versie december 2015
Meest gestelde vragen & antwoorden versie december 2015 De meest gestelde vragen en antwoorden zijn als volgt gerubriceerd: Project & planning Gevolgen voor u Riolering Grondwater(overlast) & drainage
Nadere informatieSAMENVATTING. www.woerden.nl/onderwerpen/wonen-en-leefomgeving/grondwaterstand en funderingen
SAMENVATTING Aanleiding In het westelijke deel van het Schilderskwartier zijn de woningen gefundeerd op houten palen met betonopzetters. Uit onderzoeken in de jaren 90 is gebleken dat de grondwaterstand
Nadere informatieNieuwe riolering in uw straat
R Nieuwe riolering in uw straat Vervangen riolering Binnenkort wordt de riolering in uw straat vervangen. Wat doet de gemeente en waarvoor bent u verantwoordelijk? We hopen in ieder geval dat u zo min
Nadere informatieFunderingsherstelmethoden. Datum 1 juli 2006 Wijziging A. Aangevuld 16 april 2007
Funderingsherstelmethoden Datum 1 juli 2006 Wijziging A. Aangevuld 16 april 2007 1 Inleiding In deze publicatie vindt u een overzicht van mogelijke funderingsherstelmethoden voor een houten fundering of
Nadere informatieGrondwateroverlast. Den Haag
terov Actieplan Grondwateroverlast Den Haag Anne Toeters Raadslid D66 Den Haag Dennis Groenewold Fractievertegenwoordiger D66 Den Haag maart 2018 Inleiding Het klimaat verandert. Er zijn steeds vaker lange
Nadere informatieKLACHTENLIJST BOMEN Meeuwenstraat.
KLACHTENLIJST BOMEN Meeuwenstraat. Algemeen. Een aantal jaren geleden zijn er nieuwe stoeptegels gelegd. I.v.m. de ondergrondse wortels van de bomen is het trottoir toen eveneens opgehoogd. Voor de huizen
Nadere informatieGrondwater en grondwateroverlast
Grondwater en grondwateroverlast Wat is grondwater? Regenwater dat op de straat en het trottoir valt, stroomt vaak weg via de riolering en het oppervlaktewater. Het oppervlaktewater is het water wat u
Nadere informatieOpzet presentatie. Probleemgebieden in Dordrecht. Aanpak gemeente Dordrecht. Funderingsherstel ca ,- per pand
Ervaringen met beinvloeding grondwaterstanden in stedelijke gebieden door woning eigenaren Opzet presentatie Aanpak gemeente Dordrecht funderings problematiek Situatie land van Valk in Dordrecht Aanleiding
Nadere informatieBewonersavond Zeeheldenbuurt Waterproof 22 juni /07/2017 1
Bewonersavond Zeeheldenbuurt Waterproof 22 juni 2017 05/07/2017 1 Programma Plenair deel (19.30 tot ongeveer 20.30) 1. Welkom (Edgar de Bruijn) 2. Blik op Zeeheldenbuurt Waterproof (bewoner ZHB) 3. Interview
Nadere informatieNieuwe riolering in uw woonwijk
Nieuwe riolering in uw woonwijk Vervangen van uw riolering Hoe werkt het vervangen van de riolering? Hoe moet ik een nieuwe huisaansluiting aanleggen? Stankoverlast Consequenties voor grondwaterpeil Inspectie
Nadere informatieAANVRAAGFORMULIER particulieren en bedrijven
AANVRAAGFORMULIER particulieren en bedrijven Voor subsidie in het kader van de Stimuleringsregeling Afkoppelen verhard oppervlak 2007-2012 WRO en Subsidieverordening Afkoppelen hemelwater Stein 2010 In:...2010
Nadere informatieStromingsbeeld Rotterdam
Rotterdam centraal en Provenierswijk Bert de Doelder 17-4-2014 Stromingsbeeld Rotterdam Z Maas Freatische grondwaterstand N diepe polders NAP 6,2 m holocene deklaag NAP -5 m 1e watervoerend pakket 1e
Nadere informatieVoortgangsbericht De Bruuk juli 2016
Voortgangsbericht De Bruuk juli 2016 Op 4 juli organiseerde de provincie Gelderland in De Sleutel in Breedeweg een inloopavond over de ontwikkelingen in De Bruuk. Vanuit het bewonerscollectief kregen wij
Nadere informatiePresentatie project Rioolrenovatie & -aanleg de Raam e.o. Het projectteam heet u van harte welkom. Garenspinnerij, 27 oktober 2016
Presentatie project Rioolrenovatie & -aanleg de Raam e.o. Het projectteam heet u van harte welkom. Garenspinnerij, 27 oktober 2016 Projectteamleden Albert van der Veldt - projectleider gemeente Gouda Renata
Nadere informatieNieuwsbrief12 FUNDERINGEN. rol is nodig, omdat het proces van funderingsherstel
Nieuwsbrief12 FUNDERINGEN JULI 2004 In deze Nieuwsbrief Funderingen vindt u de subsidieregeling. De verschillende soorten subsidies en de wijze van aanvragen worden hierin beschreven. Bewaar dit inlegvel
Nadere informatieWelkom. Grondwaterproblematiek Krimpenerwaard. Erwin Heeringa(Nederlek)
Welkom Grondwaterproblematiek Krimpenerwaard Erwin Heeringa(Nederlek) Inleiding Inhoud Grootonderhoud Prinsessebuurt Ontstaan grondwaterproblematiek Maatschappelijk impact / juridisch Burgers Bestuurders
Nadere informatiePvE Stedelijk Water. Deel: Functionele Eisen Grondwater. Versie 1.1
PvE Stedelijk Water Deel: Functionele Eisen Grondwater Versie 1.1 Stadsbeheer / Stadsontwikkeling Water / Ingenieursbureau Datum : 8 mei 2018 Wijziging : Versie : 1.0 Status : Definitief Bezoekadres: De
Nadere informatiePaalrot door lekke drainerende riolen
Stichting Platform Fundering Nederland (SPFN) Postbus 192 3300 AD Dordrecht e-mail: fundering@cs.com. internet: www.platformfundering.nl bankrek 10.22.67.847 KvK: 24370117 Paalrot door lekke drainerende
Nadere informatiezo doet u dat! Regenwater afkoppelen? De gemeente voert in uw buurt een afkoppelproject uit. U kunt meedoen door de regenwaterafvoer
gemeente Ede november 2007 Regenwater afkoppelen? zo doet u dat! De gemeente voert in uw buurt een afkoppelproject uit. U kunt meedoen door de regenwaterafvoer van uw dak af te koppelen. Of u bent dit
Nadere informatieDe uitkomsten van het onderzoek van TAUW en de toetsing aan het huidige beleid, zijn in deze memo samengevat.
MEMO Datum : 24 mei 2016 Aan Van : Stadsdeelcommissie Noord : Hans van Agteren Onderwerp : Grondwateroverlast Enschede Noord Inleiding In het Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) zijn zeven gebieden benoemd
Nadere informatiedrainage en grondwater ontwateren van uw perceel voorkomt grondwateroverlast in huis en tuin
drainage en grondwater ontwateren van uw perceel voorkomt grondwateroverlast in huis en tuin drainage voorkomt grondwateroverlast Als gevolg van een hoge grondwaterstand kan grondwater overlast veroorzaken
Nadere informatieVRAAG PRODUCT/ DIENST VRAGEN OPMERKINGEN ANTWOORD ROUTE/PROCEDURE VOORTGANGS- CONTROLE Beschrijf hier de categorie van het product
WATERVRAGEN VRAAG PRODUCT/ DIENST VRAGEN OPMERKINGEN ANTWOORD ROUTE/PROCEDURE VOORTGANGS- CONTROLE Beschrijf hier de categorie van het product Welke vragen moeten worden gesteld om het probleem duidelijk
Nadere informatieONS VLOEIBARE GOUD. regenwater
ONS VLOEIBARE GOUD regenwater Regenwater Maar regenwater is ook schoon water, onmisbaar voor planten en dieren. Het regent steeds vaker heel hard. Al dat regenwater zorgt met regelmaat voor schade aan
Nadere informatieInformatiebijeenkomst funderingsproblematiek
Urgente Aanpak Ferry van der Kwaak Deze avond algemeen doel van dit project oorzaken van funderingsproblemen bloksgewijs funderingsonderzoek en subsidie hoe nu verder? Algemeen In Rotterdam ongeveer 60.000
Nadere informatieNotitie. Aan : Jorg Pieneman, Irene Quakkelaar. Kopie aan : Jasper Overbeeke, Albert Kemeling. Datum : 9 maart 2017
Notitie Stadsontwikkeling Ingenieursbureau Aan : Jorg Pieneman, Irene Quakkelaar Kopie aan : Jasper Overbeeke, Albert Kemeling Datum : 9 maart 2017 Betreft : Binnentuinen Ageniesebuurt Bezoekadres: De
Nadere informatieDorpsstraat vragen en antwoorden Wat is het doel van de reconstructie?
Wat is het doel van de reconstructie? - verbeteren leefomgeving bewoners - kwaliteit van het wegdek verbeteren - optimaliseren inrichting van de weg Zijn er nog andere zaken die nu tegelijkertijd aangepakt
Nadere informatieBodemverontreiniging en grondwaterbeheerssysteem Chemours, Baanhoekweg Dordrecht.
Memo Dossier Zaaknummer 200433 Kenmerk D-16-1539473 Datum 17 maart 2016 Onderwerp Bodemverontreiniging en grondwaterbeheerssysteem Chemours, Baanhoekweg Dordrecht. Inleiding In deze memo wordt uitleg gegeven
Nadere informatieLesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta
Lesbrief Dijken Kijken naar dijken www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Kijken naar dijken Zonder de duinen en de dijken zou jij hier niet kunnen wonen: bijna de
Nadere informatieWateroverlast na werk aan het riool Gemeente Zaanstad Dienst Wijken
Rapport Gemeentelijke Ombudsman Wateroverlast na werk aan het riool Gemeente Zaanstad Dienst Wijken 21 juli 2009 RA0830829 Samenvatting Eind 2006 legt de gemeente Zaanstad bij verzoeker in de straat een
Nadere informatieB i j l a g e 1 : W a t e r t o e t s
B i j l a g e 1 : Watertoets Code: 20120925-2-5456 Datum: 2012-09-25 Samenvatting van de gegevens voor de watertoets van project: De Parrebeam gemeente: het Bildt Gegevens plan bestaande loodsen en schuren
Nadere informatieRegenwater leid je niet om de tuin!
Regenwater leid je niet om de tuin! Regenwater is te waardevol om direct het riool in te laten lopen. Vang het op en gebruik het goed. Kijk voor tips op www.denhaag.nl/water Regenwater leid je niet om
Nadere informatiein Flevoland Heeft u er last van of wilt u het gebruiken?
Grondwater in Flevoland Heeft u er last van of wilt u het gebruiken? 1. Wat is grondwater? Grondwater is de naam zegt het al water onder het grondoppervlak. Normaal gesproken is dit water dus niet zichtbaar.
Nadere informatieGroot onderhoud in uw wijk Ophogen van straten, vervangen riolering en andere werkzaamheden
Groot onderhoud in uw wijk Ophogen van straten, vervangen riolering en andere werkzaamheden Wat doet de gemeente? Groot onderhoud Capelle is voor een deel gebouwd op slappe veengrond. Grond die in jaren
Nadere informatieWater en vocht in of rond uw huis?
Water en vocht in of rond uw huis? Een ondergelopen kelder, schimmel in de badkamer, een tuin die blank staat. Meestal moet u, als (huis)eigenaar, erfpachter of huurder waterproblemen zelf verhelpen. In
Nadere informatieB i j l a g e 3 : A d v i e s W e t t e r s k i p F r y s l â n - w a t e r t o e t s
B i j l a g e 3 : A d v i e s W e t t e r s k i p F r y s l â n - w a t e r t o e t s Code: 20111219-2-3938 Datum: 2011-12-19 Samenvatting van de gegevens voor de watertoets van project: 025.67.17.45.00
Nadere informatieGeen regie bij melding gat in de stoep Gemeente Amsterdam Stadsdeel Oost Waternet
Rapport Gemeentelijke Ombudsman Geen regie bij melding gat in de stoep Gemeente Amsterdam Stadsdeel Oost Waternet 29 maart 2012 RA120494 Samenvatting Voor de garagedeur van een woonblok, dat eigendom is
Nadere informatieSurvey results - 15-06-2015
Survey results - 15-06-2015 Survey name Onderzoek wateroverlast Lombok+Zeeheldenbuurt Selection date 28-04-2015-15-06-2015 1. Sinds wanneer bent u bewoner/bewoonster van uw woning? Minder dan 1 jaar geleden
Nadere informatieleeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren
Schijndel leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren Schijndel leeft met water Door veranderende weersomstandigheden en toekomstige ontwikkelingen in de waterwetgeving, moet iedere gemeente een
Nadere informatieVogelbuurt, Korte Akkeren
Vogelbuurt, Korte Akkeren Presentatie rioolvernieuwing 4 & 6 juli 2017 Openbare ruimte projectgebied Vogelbuurt & Westkade/Westerom Het riool binnen Korte Akkeren Vogelbuurt voldoet niet meer aan de gevraagde
Nadere informatieVersie 28 februari 2014. Tijd voor een grondige aanpak, Fundering voor een nationale strategie.
Versie 28 februari 2014 Tijd voor een grondige aanpak, Fundering voor een nationale strategie. 250 miljoen euro per jaar wordt geraamd als extra onderhoudskosten voor infrastructuur (wegen en rioleringen)
Nadere informatieRioleringswerkzaamheden
Rioleringswerkzaamheden 1. Kunnen de werkzaamheden vanwege de winter niet in maart 2014 i.p.v. november 2013 starten? Nee, dit kan niet. Dit zou betekenen dat alle rioleringsprojecten in Prins Alexander
Nadere informatieWat doe ik als bestuurder met (mogelijke) funderingsproblemen?
Wat doe ik als bestuurder met (mogelijke) funderingsproblemen? Schrikbeeld in veel gemeenten Rotterdam Amsterdam Haarlem Dordrecht Weesp Zevenaar Schiedam Zaanstad Echten (Fr) Spakenburg Maar hoe zit het
Nadere informatiePaalrot door lekke drainerende riolen
Paalrot door lekke drainerende riolen Tot 1960-1970 soms ook nog daarna zijn houten heipalen gebruikt in klei en veengebieden voor de fundering van woningen. Tot ongeveer 1910 als Amsterdamse en Rotterdamse
Nadere informatieBeter omgaan met hemelwater
Beter omgaan met hemelwater Informatie over het afkoppelen van het dakoppervlak Wat kunt u doen? Van alles eigenlijk. Een van de gemakkelijkste dingen die u gewoon thuis kunt doen, is de regenpijp doorzagen.
Nadere informatieVeelgestelde vragen oeververvanging Gouwe in Waddinxveen
Veelgestelde vragen oeververvanging Gouwe in Waddinxveen Staat uw vraag er niet bij, stelt u deze dan via zuidholland@pzh.nl. Vermeldt u in het onderwerp Oevers Waddinxveen. 1. Wat, waar, waarom en wanneer
Nadere informatieWateroverlast in de Westelijke Langstraat
Wateroverlast in de Westelijke Langstraat Wateroverlast Westelijke Langstraat Westelijke Langstraat is van oudsher een nat gebied waar afwatering belangrijk is. Dat is duidelijk te zien aan de vele slagen
Nadere informatieAanpak Tussenwater, stand van zaken
Aanpak Tussenwater, stand van zaken Start vullen kruipruimtes, verbeteringen buitenruimte, afhandeling kostenclaimsin februari 2019 vond een informatieavond plaats voor de bewoners van werkgebied 1 over
Nadere informatieHeraanleg van de Maciebergstraat, Meulemanstraat en Voldersstraat
Heraanleg van de Maciebergstraat, Meulemanstraat en Voldersstraat Oostkamp, 10 maart 2016 Beste bewoner De heraanleg van de Meuleman- en Voldersstraat staat al lang op het programma. Echter tot op vandaag
Nadere informatieInformatieavond Bouwkavels Molenbeek
Informatieavond Bouwkavels Molenbeek Informatieavond Bouwkavels Molenbeek Programma informa+eavond 1. Welkom en uitleg van het proces na de ondertekening van de reserveringsovereenkomst door Ariën Schaap
Nadere informatieHandreiking Ontgravingen in een archeologievriendelijk bouwplan
Handreiking Ontgravingen in een archeologievriendelijk Handreiking Ontgravingen in een archeologievriendelijk 2 Handreiking Ontgravingen in een archeologievriendelijk De Handreiking Ontgravingen in een
Nadere informatieOmgang met hemelwater binnen de perceelgrens
Omgang met hemelwater binnen de perceelgrens Ir. Emil Hartman Senior adviseur duurzaam stedelijk waterbeheer Ede, 10 april 2014 Inhoud presentatie Wat en hoe van afkoppelen Wat zegt de wet over hemelwater
Nadere informatieBijlage IV Watertoets. Uitgevoerd door R. Zuidema, 14 juni 2014
Bijlage IV Watertoets Uitgevoerd door R. Zuidema, 14 juni 2014 datum 14-6-2014 dossiercode 20140614-4-9150 Geachte heer / mevrouw R. Zuidema, U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//.
Nadere informatieInformatiedocument Huurlingsedam Fase 2A te Wijchen. Vrije kavels (49, 54 en 68)
Informatiedocument Huurlingsedam Fase 2A te Wijchen Vrije kavels (49, 54 en 68) Bouwpercelen Huurlingsedam Fase 2A In dit informatiedocument worden de randvoorwaarden benoemd voor verdere planuitwerking
Nadere informatieImpressie(informatieavond(rioolvervanging(Straatweg( Datum:(8(september(2015( Opstelling(verslag:(Tineke(van(Oosten(en(Sieb(de(Jong((cgOH)(
Impressie(informatieavond(rioolvervanging(Straatweg( Datum:(8(september(2015( Opstelling(verslag:(Tineke(van(Oosten(en(Sieb(de(Jong((cgOH)( Indeling(van(de(avond:(van(19.00(uur(tot(21.00(uur(konden(bewoners(van(de(Straatweg(informatie(
Nadere informatieBijlage 1 Watertoets en (standaard) waterparagraaf
Bijlage 1 Watertoets en (standaard) waterparagraaf datum 2-3-2017 dossiercode 20170302-4-14760 Geachte heer / mevrouw R. Zuidema, U heeft een watertoets uitgevoerd op de website http://www.dewatertoets.nl//.
Nadere informatieNieuwsbrief Noordzuid
Nieuwsbrief Noordzuid jaargang 1, editie 2, juli 2015 Nieuwsbrief over Noordzuidverbinding Het project is dit jaar gestart met eerste werkzaamheden voor de Noordzuidverbinding. Tegelijkertijd gaan de gemeente
Nadere informatieOnderzoeksrapportage naar het functioneren van de IT-Duiker Waddenweg te Berkel en Rodenrijs
Notitie Contactpersoon ir. J.M. (Martin) Bloemendal Datum 7 april 2010 Kenmerk N001-4706565BLL-mya-V02-NL Onderzoeksrapportage naar het functioneren van de IT-Duiker Waddenweg te Berkel en Rodenrijs Tauw
Nadere informatieVerslag. 2 1400 meter ligt te laag en moet verhoogd worden: is dat zowel aan de west- als oostkant?
Aan aan- en afwezigen en tijd bespreking, 20.00 uur Plaats bespreking Het Plashuis, Noorden Projectnummer 01.0638 E-mail noordsedorpsweg @waternet.nl Aanwezig bewoners en geïnteresseerden Onderwerp bespreking
Nadere informatieGrondwater in Delfland
Grondwater in Delfland Wie doet wat? 1 Wat is grondwater? Grondwater is de naam zegt het al water onder het grondoppervlak. Normaal gesproken is het dus niet zichtbaar. Maar door een te hoge of te lage
Nadere informatieVeel gestelde vragen over de aanleg van glasvezel in BOEKEL
Veel gestelde vragen over de aanleg van glasvezel in BOEKEL Wij vragen uw begrip tijdens de werkzaamheden In december 2012 is Glasvezel Boekel begonnen met de aanleg van het glasvezelnetwerk in Boekel.
Nadere informatieMisschien nog een maand maar in april zal het toch wel gedaan zijn met het funderings herstel, is de verwachting.
Ver2012 Funderings Blog funderings blog 3 maanden geleden Posted on March 2, 2012 by bert Alweer 3 maanden, en vandaag zijn de laatste vloeren gestort! Natuurlijk is er de afgelopen maanden ook stevig
Nadere informatieEEN BODEM VOOR WATER
EEN BODEM VOOR WATER Hemel en grondwaterbeleid Breda 2011 RWZI De gemeente is verantwoordelijk voor de afvoer van afvalwater naar de rioolwaterzuivering (RWZI: een soort wasmachine voor water). RWZI De
Nadere informatiedatum 24-2-2014 dossiercode 20140224-2-8518
datum 24-2-2014 dossiercode 20140224-2-8518 Project: Bouwkavel Fiifhuizen 8 Harkema Gemeente: Achtkarspelen Aanvrager: Marije Streefkerk Organisatie: Gemeente Achtkarspelen Geachte heer/mevrouw Marije
Nadere informatieLekkage/vervangen aansluitleiding Werkproces. Oasen 2012
Werkproces Oasen 2012 Als er een lekkage plaatsvindt in een aansluitleiding en deze is van koper-lood-pvc of HPE 15 mm, wordt er veelal voor gekozen om deze direct te vervangen. Aangekomen op de plaats
Nadere informatieWaterproof Lombok Gezamenlijke aanpak
Waterproof Lombok Gezamenlijke aanpak Bewonersavond 15-11-2016 21/11/2016 1 Programma Welkom 19.30 Toelichting stand van zaken 19.35 Praattafels 20.45 Einde uitloop 21.30 Info: www.utrecht.nl/waterproof
Nadere informatieNieuwsbrief Looiershof 3 e week mei 2017 Voortgang Project Looiershof
Nieuwsbrief Looiershof 3 e week mei 2017 Voortgang Project Looiershof Beste mensen, In de afgelopen week is het archeologisch vooronderzoek afgerond, zijn peilbuizen aangebracht en is het einde van het
Nadere informatie22-11-2013. Perspectief. Antoon Minten Specialist Milieutechniek Ingenieursbureau Utrecht (IBU)
Perspectief Antoon Minten Specialist Milieutechniek Ingenieursbureau Utrecht (IBU) 1 Bronbemaling is een ingreep in het Utrechts watersysteem waardoor de initiatiefnemer met andere belangen te maken krijgt.
Nadere informatieEen slimme oplossing voor ecologisch watermanagement.
Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. OVERHEID & PUBLIEKE DIENSTEN www.hydrorock.com Overheden en watermanagement Watermanagement in stedelijke gebieden is zeer actueel. Klimaatverandering
Nadere informatieDweilen voor de kraan open gaat
Dweilen voor de kraan open gaat Wisse Beets (Wareco Ingenieurs), Elro Hagens (gemeente Bloemendaal), Marjon ten Hagen (Wareco Ingenieurs De marge waarin we het grondwater in Nederlandse dorpen en steden
Nadere informatiewatermanagement Alles over uw rioolaansluiting informatie voor eigenaren van woningen of andere panden
watermanagement Alles over uw rioolaansluiting informatie voor eigenaren van woningen of andere panden Waarom deze folder? Iedere woning en elk bedrijf in Rotterdam hebben een aansluiting op de gemeentelijke
Nadere informatieInfiltratievoorziening Stadshagen
betrokken Gemeente Zwolle Afd. Civiel en Groen Stadskantoor Lübeckplein 2 Postbus 10007 8000 GA Zwolle M.Heideveld@zwolle.nl www.zwolle.nl Infiltratievoorziening Stadshagen Programma van eisen Versie Stadshagen
Nadere informatieGrondwater onder de Oude en de Nieuwe Delf. Jelle Buma
Grondwater onder de Oude en de Nieuwe Delf Jelle Buma Inhoud - Voorstellen - Grondwatersysteem - Wetgeving - Maatregelen Waterschade Binnenhof (1998) Oorzaak: te diep gebaggerd Inhoud - Voorstellen - Grondwatersysteem
Nadere informatieBezoekadres. E-mail. Aan de bewoners van: Breitnerweg, Joh. Bosboomlaan 22, J.H. Weissenbruchweg 8 t/m 19, J. van Ruisdaellaan 44
Datum Bijlage(n) 17 mei 2011 1 Verzonden 18 MEI 2011 Ons kenmerk 461617 I bm Behandeld door M.J. Hin Uw brief van Doorkiesnummer 023-5485769 Uw kenmerk Onderwerp Riolering Breitnerweg Aan de bewoners van:
Nadere informatieInput en antwoorden n.a.v. het Reactieformulier Ontwerp Project Kolksloot Projectleider: Wim Wilms CONTACT: kolksloot@over-gemeenten.
Vraag 1: Continue wateroverlast in de kruipruimte bij regen, graag onderzoeken waardoor dit gebeurd. De vermoedelijk oorzaak is dat de grond onder de woning, net als de overige grond, in de loop van de
Nadere informatieDe VvE heeft in haar vergadering van 1 maart 2010 besloten om de vochtproblemen in de kruipruimtes te gaan aanpakken.
Nadere informatie over de werkzaamheden n.a.v. de vochtproblematiek in de kruipruimtes van het woonblok aan de Joos Banckersweg, de Jan van Galenstraat en de Adm. de Ruyterweg De VvE heeft in haar vergadering
Nadere informatieHoe maak ik mijn tuin waterklaar? wateroverlast. Een klimaatvriendelijke
in de tuin Hoe maak ik mijn tuin waterklaar? Minder wateroverlast Een klimaatvriendelijke tuin Subsidie Wateroverlast door verandering van het klimaat Het is goed om te weten dat gemeenten, samen met waterschappen,
Nadere informatieWaterproof Zeehelden Gezamenlijke aanpak
Waterproof Zeehelden Gezamenlijke aanpak Bewonersavond 16-11-2016 1 Programma Welkom 19.30 Toelichting stand van zaken 19.35 Praattafels 20.45 Einde uitloop 21.30 Info: www.utrecht.nl/waterproof vragen:
Nadere informatieMEMO. Memo Afkoppelen / infiltreren project Herinrichting Julianastraat Raadhuisstraat d.d pagina 1 / 5
MEMO Aan : bewoners Plakstraat - Raadhuisstraat - Julianastraat - Kerkstraat Van : Cristian Timmermans projectleider gemeente Stein Jean-Philippe Janssens Ducot Engineering & Advies Datum : 24 juni 2015
Nadere informatieNieuwsbrief 21 juli 2015
Nieuwsbrief 21 juli 2015 Verslag Technische Commissie (TC) Fongersstede 7 juli 2015. De 1 na laatste vergadering van de TC voor de ALV, waarin het besluit moet worden genomen over de vervanging van de
Nadere informatieVerantwoord waterbeheer
Verantwoord waterbeheer Laten we geen water gaan rondpompen Droge voeten, schoon water Verantwoord waterbeheer.indd 1 20-2-2014 15:29:38 Het waterpeil in een polder wordt beheerd en geregeld door het hoogheemraadschap
Nadere informatieDSI regenwater infiltratie.
DSI regenwater infiltratie. De adequate oplossing van een actueel probleem. Klimaatverandering. Het klimaat verandert. Met als gevolg een toename van de duur en frequentie van wateroverlast, verkeersonveiligheid
Nadere informatieRegenwater in de tuin. Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder
in de tuin Beperk wateroverlast Voorkom verdroging Maak je tuin Waterklaar Tips in deze folder Wateroverlast door verandering van het klimaat Een wadi is een verlaging in een grasveld of tuin, waar water
Nadere informatieHet nieuwsbulletin over het werk van onze monteurs
Nieuws uit het veld Het nieuwsbulletin over het werk van onze monteurs Om ons leidingnet in conditie te houden voeren bijna 40 monteurs er dagelijks onderhoud aan uit. Het werk dat zij uitvoeren is zeer
Nadere informatieLesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta
Lesbrief Watersysteem Droge voeten en schoon water www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Droge voeten en schoon water Waterschappen zorgen ervoor dat jij en ik droge
Nadere informatieDe koffie, thee en fris staan gereed; Wilt u s.v.p. de presentielijst invullen.
De koffie, thee en fris staan gereed; Wilt u s.v.p. de presentielijst invullen. Uitvoeringsplan reconstructie Grijzegrubben Presentatie aan bewoners Vrijdag 25 mei 2012 Voorstelronde aanwezigen Funs Pluijmaekers:
Nadere informatieHerinrichting Zuiderham (Neptunuslaan en omgeving)
Herinrichting Zuiderham (Neptunuslaan en omgeving) De gemeente Zaanstad start dit najaar met de werkzaamheden van het resterende deel van Zuiderham in de omgeving van de Neptunuslaan. Het riool en het
Nadere informatieAanvraag rioolvergunning
Aanvraag rioolvergunning Persoonlijke gegevens Vul hier uw persoonlijke gegevens in. De aanvrager moet de eigenaar zijn Voorletters Tussenvoegsels Naam Straatnaam en huisnummer Postcode Woonplaats Telefoonnummer
Nadere informatie