Vereniging voor Bos in Vlaanderen De Bosbarometer in het Rood. Bossen in Vlaanderen De vergelijking met Europa

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Vereniging voor Bos in Vlaanderen De Bosbarometer in het Rood. Bossen in Vlaanderen De vergelijking met Europa"

Sandra van den Brink
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Vereniging voor Bos in Vlaanderen De Bosbarometer in het Rood Bossen in Vlaanderen De vergelijking met Europa

Even voorstellen Vereniging voor Bos in Vlaanderen vzw = milieuvereniging specifiek gericht op bos, in Vlaanderen en de wereld Doelstellingen: Bosbehoud

2 Even voorstellen Vereniging voor Bos in Vlaanderen vzw = milieuvereniging specifiek gericht op bos, in Vlaanderen en de wereld Doelstellingen: Bosbehoud Bosuitbreiding Duurzaam Bosbeheer Sensibilisering Draagvlak Samenwerking Geen terreinverwerving, wel themagerichte werking, door projecten, beleidswerk, communicatie

3 De Bosbarometer Wat? Meetbare indicatoren om jaarlijks het Vlaamse bosbeleid te evalueren, die onze hoofddoelstellingen reflecteren: Bosbehoud: bosoppervlakte, zonevreemde bossen, ontbossingen en boscompensatie; Bosuitbreiding: afbakening bosuitbreidingsgebied conform het RSV en effectieve bosuitbreiding op het terrein; Multifunctioneel bosgebruik: stadsrandbossen voor een leefbare stedelijke omgeving, bosrecreatie, duurzaam bosbeheer, bossen voor ecologische en wetenschappelijke functie, economische bosfunctie; Bossen in de wereld: evolutie van de bosoppervlakte wereldwijd; investeringen van de Vlaamse overheid in tropisch bos(behoud). Beleidsdocument: geen gratuïte kritiek, wel knelpunten detecteren en oplossingen voorstellen

5 Vlaamse bosoppervlakte 15 jaar geleden: Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen: hectare bijkomend bos tegen 2007 Streefoppervlakte ha bos in Vlaanderen Doelstelling onderschreven door Vlaams Regeerakkoord en PACT 2020, maar belang ervan ook benadrukt in Natuurverkenning : Slechts 29% van de bosdoelstelling van RSV is gehaald Na het niet halen van deadline 2007, verschoven naar 2012; ook dit zullen we zeker niet halen (tenzij we er ineens in slagen om meerdere duizenden hectare bos/jaar te realiseren)

6 Evolutie van de Bosoppervlakte in Vlaanderen (Bron: Bosbarometer obv gegevens ANB) Om enig zicht te hebben op een spoedige realisatie van de ha bosuitbreiding, zou er > hectare/jaar moeten bebost worden

7 Vlaamse bosoppervlakte in de praktijk Vandaag: à ha bos in Vlaanderen 2009: -88 ha bos: Vlaanderen ontbost 291 hectare en bebost 203 hectare: Vlaanderen = netto ontbosser CONCLUSIE: Bosuitbreiding is onlosmakelijk verbonden met bosbehoud

8 Ontbossing in Vlaanderen Ca ha zonevreemd bos in Vlaanderen, waarvan ha in de echt harde bestemmingen, de zgn. ruimtelijk bedreigde bossen : een ongelooflijk zware erfenis die de Vlaamse ruimtelijke ordening al 50 jaar op onze bossen legt Jaarlijkse ontbossing in die bestemmingen: gemiddeld 226 ha Bovendien weinig tot geen daadwerkelijke compensatie (sinds 2000: achterstand van > 1000 hectare) Conclusie: Vlaanderen ontbost als bosarme regio nog steeds uitzonderlijk veel

9 Waarom ontbost Vlaanderen? Art. 90 Bosdecreet: Ontbossingsstop Art. 90 bis: enkele uitzonderingen: Ontbossingen met het oog op werken van algemeen belang Ontbossingen in woonzones en industriezones Ontbossingen in hiermee gelijkgestelde zones Ontbossingen in vergunde verkavelingen In deze gevallen kan gerooid worden mits stedenbouwkundige vergunning. Daarbovenop kan ook nog eens ontheffing op de ontbossingsstop verleend worden, wat in 2009 gebeurde voor 123 ha. Conclusie: heel veel Vlaamse bossen zijn acuut bedreigd

10 Vlaanderen in Europa We zijn welvarend en dichtbevolkt, en dus hebben we weinig bos? Zie Rührgebied, Groot-Londen, omgeving van Parijs (INBO) We zitten vast in een dalende trend die typisch is voor heel (West-)Europa? De voorbije 20 jaar is er meer dan 2 miljoen hectare Europees bos bijgekomen, en de aangroei stijgt nog elk jaar (FAO) De Europese bosuitbreiding is de verdienste van echt bosrijke landen. De bosarme landen in Europa kunnen niet beter? Ierland: voorbije 20 jaar hectare nieuw bos; ha; ha Denemarken: plan bosoppervlakte te verdubbelen tot bosindex van 20 à 25%). Tussen 1994 en 2004: hectare nieuw bos Nederland: doel hectare nieuw bos te realiseren in de periode 1994 tot In het jaar 2000 was er reeds 35% van die geplande bosoppervlakte bijgekomen. Netto ontbosser Vlaanderen? Wordt binnenkort de slechtste leerling van Europa qua bosindex

11 Terug naar de bosuitbreiding Ook de bosuitbreiding zelf vlot niet: Bosuitbreiding door privé-eigenaars: Administratieve rompslomp: een hele serie vergunningen en adviezen waarin de burger zijn weg niet vindt. Dringend nood aan administratieve vereenvoudiging en hernieuwde inspanningen ter begeleiding van de geïnteresseerde particulier Rol van Vlaamse landbouwadministratie: 50% (cfr. parlementaire vraag d.d. 23/2/11) à 2/3 (cfr. Jaarverslag ANB 2009) van alle aanvragen voor bosuitbreiding wordt tegengehouden door ADLO Afbakeningsproces en RUPs: na 15 jaar nog steeds geen doorbraken; versnelling en samenwerking is broodnodig Afnemende verwervingen door de Vlaamse administratie: in 2009: 5 ha voor bosuitbreiding + 10 ha voor compensatiebebossing

12 Bosbehoud én Bosuitbreiding Vlaanderen vandaag opnieuw een netto ontbosser Doelstelling: ha nieuw bos tegen eind Het bos zit geprangd tussen de harde ontwikkelingen (woningbouw, wegenaanleg, industrie-uitbreiding) die het bosbehoud bedreigen en een starre visie op buitengebied die bos- en natuurontwikkeling tegenwerkt

13 Bosbehoud én Bosuitbreiding Oplossingen: Vergemakkelijk de privé-bosuitbreiding: nood aan vereenvoudiging van de wetgeving die bosuitbreiding vandaag niet stimuleert: vergunningen, adviezen, pacht, Nood aan correcte begeleiding Nood aan behandeling van aanvragen die kadert binnen de context van de ha bosuitbreiding Verhoog de inspanningen van de overheid: inzet van middelen maar ook van menskracht Bosbehoud: Reddingsplan voor de bedreigde bossen: De Vlaamse Regering heeft zich geëngageerd tot het in kaart brengen van de zonevreemde bossen en deze te herbestemmen waar dat nuttig en mogelijk is.

14 Vereniging voor Bos in Vlaanderen vzw Bosbarometer 2009 Oppervlakte zonevreemd bos per bestemmingscategorie woongebied 2% 16% 13% 4% gemeenschaps- en openbare nutsvoorzieningen recreatiegebieden 6% 10% bufferzones 2% agrarische gebieden bedrijvenzones ontginningsgebied 47% militair gebied

15 Reddingsplan Zonevreemde Bossen Wat vragen we niet? Regularisatie van alle zonevreemde bossen. Wat stellen we wel voor? Een écht engagement en enkele basisprincipes 1. Prioriteiten stellen: focus op de echt bedreigde bossen (= bos in de harde bestemmingen) + focus op de bescherming van de waardevolle bossen daarin (± helft ervan (Inbo, 2003)) 2. Wanneer toch ontbost wordt, dan dient dit onlosmakelijk verbonden te worden aan effectieve compensatiebebossing op het terrein 3. Regularisatie ZVB is een ander, apart proces van de bosuitbreiding uit het RSV

16 Reddingsplan Zonevreemde Bossen Voorgestelde instrumenten voor de oplossing en/of regularisatie van de bedreigde bossen: Een waardevolle bossendecreet (cfr. duinendecreet): moratorium op ontbossing van de meest waardevolle bossen + engagement van de overheid Duurzame grondenruil: eigenaars van waardevolle bossen uitruilen Groene verkavelingsvoorwaarden: bij verkaveling blijft een minimumaandeel bos (bv. 75%) Publiek-private samenwerking: betrek bedrijven bij REDDinitiatieven, in de tropen, maar ook hier. Planbaten koppelen aan planschadesysteem Erfpachten en langdurige beheerovereenkomsten met eigenaars van zonevreemde bossen

17 Maar Optimism is a moral duty Ruimte voor Morgen: bevraging van de Vlaamse overheid over de ruimtelijke ordening: iedereen wil in Freiburg wonen Tientallen bedrijven ondersteunen 1 Miljoen Bomen (VBV en ANB) en Bos voor Iedereen (Natuurpunt) Her en der engageren wakkere burgers zich voor het behoud van een bedreigd bos in hun buurt: lokale bosbehoudscomités Grote middenveldorganisaties (zoals Gezinsbond (Zin in Zoniën) en Pasar (Pasar Boomt) springen op de kar van Bos en Bosuitbreiding

19 Bedankt voor uw aandacht, maar ook en vooral houd/haal Vlaanderen van die allerlaatste plaats in Europa! /

Vergelijkbare documenten

Reddingsplan Zonevreemde Bossen

Reddingsplan Zonevreemde Bossen SAMENVATTING VBV juicht het engagement van de nieuwe Vlaamse Regering om oplossingen te zoeken voor de zonevreemde bossen ten zeerste toe. De problematiek van de zonevreemde