DEFINITIEF PLAN VAN AANPAK AUTISME & EIGEN KRACHT (AEK) DEELPROJECTEN

Transcriptie

1 DEFINITIEF PLAN VAN AANPAK AUTISME & EIGEN KRACHT (AEK) DEELPROJECTEN 1. Eigen Kracht 2. Consultteams 3. Levensloopbegeleiding 4. Onderwijs en zorg 5. Arbeid en dagbesteding Samenwerkingsverband autismehulpverlening Overijssel December

2 Convenantpartijen Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) Mediant Karakter Dimence Bureau Jeugdzorg Overijssel MEE Twente MEE IJsseloevers Jarabee Vitree Ambiq Carint Reggelandgroep LSG-Rentray Commujon Baalderborg RIBW Groep Overijssel (RIBW Twente en RIBW IJssel-Vecht) Trias Jeugdhulp Aveleijn Speciaal Onderwijs Twente Oost (SOTOG) Attendiz De Twentse Zorgcentra (DTZC) Humanitas-DMH Plan van Aanpak AEK 2012 en 2013 Stuurgroep autismehulpverlening Overijssel Eindredactie: Namens de Stuurgroep Coördinatie Autismehulpverlening Overijssel, A.A.A.J.W. Thissen, coördinator autismehulpverlening Overijssel Ontwerp, opmaak en druk: MOTA De Kapstok Oplage: 100 exemplaren December

3 INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 2 REIKWIJDTE EIGEN KRACHT ERVARINGEN 3 PLAN VAN AANPAK DEELRPOJECT EIGEN KRACHT 3.1. Prestaties zoals opgenomen in het AEK projectplan (april 2012) 3.2. Resultaten uitvoering voorbereidingsfase (tot oktober 2012) 3.3. Aanpak uitvoerings- en borgingsfase (van oktober 2012 december 2013) Training en coaching Opdoen van EK-c ervaringen Bijeenkomsten AEK hoofdambassadeurs Rol ervaringsdeskundigen 4 PLAN VAN AANPAK DEELPROJECT CONSULTTEAMS 4.1. Introductie 4.2. Huidige situatie en resultaten tot nu toe (tot oktober 2012) Zwolle Deventer Twente 4.3. Aanpak uitvoerings- en borgingsfase (van oktober 2012 december 2013) Visie op EK-c proof consultteams i.r.t. andere AEK deelprojecten Werkwijze AEK consultteams Zwolle, Deventer, Twente Stappenplan Rol ervaringsdeskundigen Communicatie Bijlage: teamsamenstelling Bijlage: retrospectieve analyse autisme casuïstieken en Eigen kracht Bijlage: aanmeldformulier deel I Format casusverslag Bijlage: aanmeldformulier deel II Kenmerken cliënt Bijlage: aanmeldformulier deel III Netwerkschema 5 PLAN VAN AANPAK DEELRPOJECT LEVENSCOACH 5.1. De probleemstelling 5.2. Doelstelling en fasering 5.3. Resultaten uitvoering voorbereidingsfase (tot oktober 2012) 5.4. Aanpak uitvoerings- en borgingsfase (van oktober 2012 december 2013) Visie op levensloopbegeleiding i.r.t. andere AEK deelprojecten 3

4 Opdoen van EK-c ervaringen Evaluatie en borging Rol ervaringsdeskundigen Communicatie Resultaten van het project levenscoach 6 PLAN VAN AANPAK DEELRPOJECT ONDERWIJS EN ZORG 6.1 Prestaties zoals opgenomen in het AEK projectplan (april 2012) 6.2 Resultaten uitvoering voorbereidingsfase (tot oktober 2012) 6.3. Aanpak uitvoerings- en borgingsfase (van oktober 2012 december 2013) Visie op AEK onderwijs en zorg i.r.t. andere AEK deelprojecten Spoor 1: opdoen van EK-c ervaringen Spoor 2: bijeenkomsten: regionale themabijeenkomst(en) Communicatie Rol ervaringsdeskundigen 7 PLAN VAN AANPAK DEELRPOJECT ARBEID EN DAGBESTEDING 7.1 Prestaties zoals opgenomen in het AEK projectplan (april 2012) 7.2 Resultaten uitvoering voorbereidingsfase (tot oktober 2012) 7.3. Aanpak uitvoerings- en borgingsfase (van oktober 2012 december 2013) Visie op AEK arbeid en dagbesteding i.r.t. andere AEK deelprojecten Opdoen van EK-c ervaringen Pilot dagbesteding en gamen Bijeenkomsten: regionale themabijeenkomst(en) Communicatie Rol ervaringsdeskundigen 4

5 1 INLEIDING Aanleiding project AEK In 2012 en 2013 gaat het samenwerkingsverband autismehulpverlening Overijssel aan de slag met het tweejarig project Autisme en Eigen Kracht (AEK). Het AEK project sluit aan bij de visie zoals in het document Visie en activiteiten Samenwerkingsverband autismehulpverlening Overijssel, 2012 en 2013 wordt beschreven, namelijk het ruimte geven aan, het doen toenemen en benutten van Eigen Kracht. Individueel benodigde zorg wordt immers het beste inzichtelijk in overleg met mensen met autisme en hun familie en sociaal netwerk. Begin oktober 2012 bestaat het samenwerkingsverband autismehulpverlening Overijssel uit de volgende convenantpartners: NVA, Ambiq, Vitree, Bureau Jeugdzorg Overijssel, LSG-Rentray, Jarabee, Trias Jeugdhulp, MEE IJsseloevers, MEE Twente, Karakter, RIBW Groep Overijssel (RIBW Twente en RIBW IJssel Vecht), Baalderborggroep, Humanitas-DMH, Carintreggeland, Speciaal Onderwijs Twente Oost Gelderland (SOTOG), Attendiz, Aveleijn, De Twentse Zorgcentra, Dimence en Mediant 1 De Eigen Kracht Centrale organiseert sinds 2000 Eigen Kracht-conferenties (EK-c) in heel Nederland. De Eigen Kracht Centrale werkt hiermee aan een samenleving waarin participatie en redzaamheid van burgers centraal staan en waarin zij de zeggenschap houden over hun eigen leven, zeker in contact met organisaties en overheden. Diverse convenantpartijen zijn hier al (een aantal) jaren mee aan de slag. Zo werken Ambiq, Vitree, BJzO, MEE Twente en MEE IJsseloevers vanuit de visie dat de regie van hulpverlening en ondersteuning bij de cliënt en zijn netwerk ligt. Standaard worden Eigen Kracht Conferenties aangeboden door diverse zorgaanbieders voorafgaand aan of gecombineerd met een hulpverleningstraject. Ook Jarabee, Trias en LSG-Rentray Commujon werken al geruime tijd vanuit de visie een netwerkplan is leidend voor de hulpverlening. In 2012 en 2013 gaan ook de overige Overijsselse convenantpartijen verkennen hoe zij Eigen Kracht in hun primaire proces een plek kunnen geven. Projectopzet AEK Dit project betreft vijf deelprojecten waarin de mogelijkheden voor het gebruik maken van Eigen Kracht centraal staan: 1 Per 11 oktober 2012 zijn onderwijsinstellingen Ambelt en St. ZML Twente / Oost - Gelderland (ZML TWOG) toegetreden tot het convenant en is de Zwolse Samenwerkende ExpertiseCentra (ZSE) uitgetreden. Per 1 januari 2013 treedt ROZIJ Werk toe tot het samenwerkingsverband. 5

6 - Verkenning van mogelijkheden van Eigen Kracht(-conferenties) in het primair proces van de hulpverlening aan mensen met autisme. - Een voortzetting en doorontwikkeling van de consultteams Zwolle en Deventer en de opzet van een derde consultteam in Twente. - Een voortzetting en doorontwikkeling van het concept levensloopbegeleiding voor mensen met autisme. - Voortzetting en verder uitbouwen van activiteiten op het gebied van onderwijs en zorg. - Voortzetting en verder uitbouwen van activiteiten op het gebied van werk en dagbesteding. De coördinator van het samenwerkingsverband stuurt de vijf deelprojecten aan. De coördinator legt verantwoording af aan de stuurgroep van het samenwerkingsverband. De stuurgroep van het samenwerkingsverband legt verantwoording af aan de Provincie Overijssel. Aan elk deelproject is een trekker verbonden. Aan de deelprojecten Levensloopbegeleiding, Zorg/onderwijs en Arbeid/dagbesteding zijn projectteamleden verbonden. Aan het deelproject Eigen Kracht zijn AEK ambassadeurs verbonden. Aan het deelproject Consultteams zijn voorzitters en experts verbonden. Voor elk deelproject zijn portefeuillehouders benoemd in het RIAN Twente en West Overijssel. Zij zijn regionale sparringpartner voor de trekkers en rapporteren voortgang van het deelproject in de RIAN s. Alle deelnemende managers in de RIAN s zijn verantwoordelijk voor de facilitering van alle AEK betrokkenen binnen hun eigen organisatie. Een speciale rol is weggelegd voor een ervaringsdeskundige. Deze ervaringsdeskundige zal als AEK hoofdambassadeur deelnemen aan het deelproject Eigen Kracht, maar zal daarnaast ook coördinerende activiteiten uitvoeren onder aansturing van de coördinator. Gefaseerde aanpak Het AEK project bestaat uit drie fasen: een voorbereidingsfase, een uitvoeringsfase en een borgingsfase. Globaal gaat het in de voorbereidende fase om een verkenning van lopende, kansrijke initiatieven en het opdoen van eerste ervaringen met Eigen Kracht(-conferenties). In de uitvoerende fase zal er daadwerkelijk handen en voeten worden gegeven aan de diverse deelprojecten. In de borgingsfase gaat om het indalen van de activiteiten in het reguliere, oftewel ongoing concern. 6

7 Doel Plan van Aanpak deelprojecten In april 2012 is een projectplan geschreven. Op hoofdlijnen zijn hierin de prestaties voor de deelprojecten beschreven evenals de projectstructuur en een begroting. Dit Plan van Aanpak bevat verder uitgewerkte plannen per deelproject. 7

8 2 REIKWIJDTE EIGEN KRACHT ERVARINGEN Dit project heeft tot doel het ruimte geven aan Eigen Kracht ofwel regie bij cliënten en hun netwerken. Uitgaan van eigen Kracht is geen methode of techniek, het is een besluitvormingsmodel. Bij het besluitvormingsmodel Eigen Kracht gaat het om een kanteling in het denken over zorg en hulpverlening op basis van een visie op burgerschap. Die visie houdt in dat mensen zelf als eerste vaak goed in staat zijn om hun problemen op te lossen of antwoorden op hun vragen te vinden. Soms hebben ze daarbij een steuntje in de rug nodig, bijvoorbeeld in de vorm van een Eigen Kracht conferentie. Het is de rol van de hulpverlening om die steun op zo n manier te bieden, dat de hulpvrager versterkt wordt in zijn vermogen om problemen zelf op te lossen. Om uit te kunnen gaan van de eigen kracht van anderen is het zelf aangesproken worden op de eigen kracht helpend. Een netwerkplan biedt de cliënt de mogelijkheid om samen met familie, vrienden en voor hen belangrijke mensen uit het eigen netwerk een eigen plan te maken. Hoe doen we dit? Kennis/training/coaching bij alle AEK betrokkenen over het Eigen Kracht gedachtegoed middels Eigen Kracht trainingen (door de Eigen Kracht Centrale), regionale bijeenkomsten en coachingstrajecten (Seinpost). Opdoen van Eigen Kracht ervaringen, zie het schema hieronder: Idealiter komen cliënten en hun netwerk zelf tot een plan (scenario 1) dan wel middels een Eigen Kracht-conferentie (scenario 2) waarbij een onafhankelijk coördinator van de 8

9 Eigen Kracht Centrale is betrokken. In Overijssel worden EK-c s (scenario 2) stevig gefaciliteerd door de provincie Overijssel. In ons AEK project geven we dan ook prioriteit aan het opdoen van zoveel mogelijk EK-c ervaringen (scenario 2) met mensen met autisme. Als (hoofd)ambassadeur ben je dus uitdrager van het Eigen Kracht gedachtegoed en streef je ernaar zoveel mogelijk mensen met autisme door te leiden naar een EK-c ervaring. Dat betekent niet dat netwerkversterkende instrumenten (die leiden tot een netwerkplan) die je binnen je organisatie momenteel toepast niet mogen plaatsvinden. In de praktijk van organisaties worden diverse netwerkversterkende instrumenten gebruikt zoals doe het zelf beraden (scenario 1) en rondetafelgesprekken waar de hulpverlener een leidende rol in heeft (scenario 3). Iedere organisatie is vrij om deze wegen ook te bewandelen. Binnen het AEK project is er budget voor Seinpost om bij alle scenario s op de werkvloer te coachen. 3. We destilleren uit alle Eigen Kracht ervaringen van mensen met autisme (alle scenario s) tips en adviezen in de vorm van een AEK leergeschiedenis. Ook vindt vanaf januari 2013 een onderzoek plaats door de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN), lectoraat levensloopbegeleiding autisme naar het effect van netwerkprocessen en doelrealisatie op kwaliteit van leven en zelfregie bij mensen met autisme. 9

10 3 PLAN VAN AANPAK DEELPROJECT EIGEN KRACHT 3.1 Prestaties zoals opgenomen in het AEK projectplan (april 2012) - Quickscan naar ervaringen van professionals, mensen met autisme en hun naasten met Autisme en Eigen Kracht (AEK). - Plannen van aanpak per convenantpartij: o Minimaal twee EK-c ervaringen / netwerkplannen m.b.t. autismecasuïstiek per organisatie in fase 1 en minimaal vier EK-c ervaringen / netwerkplannen in fase 2. o Eén persoon in de organisatie (bij organisaties waarvoor Eigen Kracht nieuw is) en twee personen (bij organisaties die al ervaring hebben met Eigen Kracht) is/zijn getraind in de toepassing van het besluitvormingsmodel Eigen Kracht en hoe dit leidt tot empowerment van klant en professional. In ieder geval bij die organisaties die in de verkennende fase hebben aangegeven hiermee aan de slag te willen. o Coach de coach traject per organisatie: de getrainde persoon coacht minimaal één collega. In ieder geval bij die organisaties die in de verkennende fase hebben aangegeven hiermee aan de slag te willen. 3.2 Resultaten uitvoering voorbereidingsfase (tot oktober 2012) - Quickscan. Als een van de eerste activiteiten is een quickscan uitgevoerd. Zowel de huidige situatie, als de ideaalsituatie is in beeld gebracht. Hiervoor zijn 8 mensen met autisme, 10 naasten en 19 professionals geïnterviewd. - Bijeenkomsten met AEK hoofdambassadeurs op 26 april en 13 juni o Op 26 april vond de kennismaking plaats tussen AEK hoofdambassadeurs: middels een rollenspel, met medewerking van ervaringsdeskundige Gody Keijzer en Eigen Kracht coördinator Fieke Berkemeier, is een Eigen Kracht-conferentie (EK-c) nagebootst. o Op 13 juni deelde ervaringsdeskundige Gijs Horvers zijn real life EK-c ervaring, die op 6 juni plaats vond, met ruim 30 AEK betrokkenen uit Overijssel en de Eigen Kracht Centrale. - Plannen van Aanpak afzonderlijke organisaties. De hoofdambassadeurs van Ambiq, Dimence, Aveleijn, Trias Jeugdhulp, LSG-Rentray Commujon, MEE IJsseloevers, Jarabee, Mediant, Karakter, Bureau Jeugdzorg Overijssel (BJzO), Vitree, Carintreggeland, de Baalderborggroep, Attendiz, Stichting Speciaal Onderwijs Twente en Oost Gelderland (SOTOG), Humanitas-DMH en MEE Twente hebben een instelling specifiek plan van aanpak opgesteld. Afspraken over het aanleveren van een instellingsspecifiek plan van aanpak zijn in wording voor de NVA, De Twentse Zorgcentra, RIBW Twente en RIBW IJssel-Vecht. - EK-c ervaringen: een aantal organisaties (Mediant, MEE IJsseloevers, RIBW Twente en Trias jeugdhulp) is het gelukt om een EK-c ervaring op te doen in de eerste fase van dit project. Ook 10

11 rechtstreeks vanuit de ervaringsdeskundigen en de Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) zijn twee EK-c s opgestart volgens de administratie van de Eigen Kracht Centrale. Zie het overzicht per 1 december 2012 hieronder. Deze ervaringen worden meegenomen in de AEK leergeschiedenis. Prestatie: 1/2 collega s getraind in Eigen Kracht gedachtegoed. Bron: aanmeldingen per 10 december Prestatie: 6 EK-c ervaringen / netwerkplannen (2 in fase 1, 4 in fase 2). Bron: rapportage EKC t/m november 2012 Ambiq 0 Attendiz 1 Aveleijn 1 (een dagdeel) Baalderborg 1 (een dagdeel) BJzO 2 Carrint Reggeland 10 Dimence 1 DTZC 0 Humanitas DMH 4 2 (waarvan 1 start activering) Jarabee 0 Karakter 1 (een dagdeel) LSG Rentray Commujon 0 Mediant 2 1 (start activering, zonder conferentie) MEE IJsseloevers stagiaire 1 (informatief gesprek, zonder conferentie) MEE Twente stagiaire RIBW IJssel Vecht 1 RIBW Twente 1 1 (informatief gesprek, zonder conferentie) SOTOG 2 (waarvan 1 persoon een dagdeel) Trias Jeugdhulp 1 1 (conferentie) Vitree 0 NVA 4 1 (wel start, geen conferentie) ervaringsdeskundigen 3 1 (conferentie) Niet convenantpartijen: Kentalis 1 Ambelt 5 Autismehuis Zwolle 2 Rozij Werk stagiaire Stander groep stagiaire Auticomm. 0 Vrijwillige thuiszorg 1 ROC Twente

12 3.3. Aanpak uitvoerings- en borgingsfase (van oktober 2012 december 2013) Training en coaching De convenantpartijen gaan op verschillende manieren aan de slag met het verkennen van het Eigen Kracht gedachtegoed binnen hun organisatie. - Tijdens de uitvoerings- en borgingsfase worden training van twee keer een dagdeel georganiseerd waarin het Eigen Kracht gedachtegoed (de visie achter regie bij mensen met autisme over beslissingen die hun eigen leven aangaan) centraal staat. Deze training wordt gegeven door de Eigen Kracht Centrale. Medewerkers van Dimence, Aveleijn, MEE IJsseloevers, Mediant, Karakter, BJzO, Carintreggeland, MEE Twente, Humanitas-DMH, Attendiz, SOTOG, ZSE, de Baalderborggroep, RIBW Twente en RIBW IJssel-Vecht nemen deel aan deze training. In totaal worden er 5 trainingen in het najaar van 2012 georganiseerd, met gemiddeld 15 deelnemers. Zie voor een overzicht van de aanmeldingen per 1 oktober 2012 de bijlage. Dimence kiest tevens voor een in company training. - MEE IJsseloevers, Trias Jeugdhulp, Jarabee en LSG-Rentray Commujon kiezen voor een train de trainerstraject: de hoofdambassadeurs van deze instellingen willen graag aandachtsfunctionarissen, werkzaam in de autismehulpverlening, toerusten om intern werken op basis van Eigen Kracht uit te laten waaieren. Deze hoofdambassadeurs zelf kunnen hun jarenlange ervaring met Eigen Kracht inzetten, zowel binnen hun eigen organisatie als tijdens AEK bijeenkomsten. - Coaching is mogelijk in de vorm van coaching on the job, intervisie, supervisie of consultatie. Trias Jeugdhulp, BJzO, Jarabee, Ambiq en Carrintreggeland maken gebruik van de mogelijkheid om door Seinpost te worden gecoacht. Er zal bij deze coachingstrajecten gebruik worden gemaakt van de pool aan ervaringsdeskundigen, opgezet door Gijs Horvers. Ook hier geldt dat deze hoofdambassadeurs hun jarenlange ervaring met Eigen Kracht zelf kunnen inzetten, zowel binnen hun eigen organisatie als tijdens AEK bijeenkomsten. - Aveleijn neemt het initiatief om met convenantpartijen, die werken met mensen met autisme en een verstandelijk beperking (VG), een leernetwerk AEK VG op te starten. - Verschillende convenantpartners (Mediant, MEE IJsseloevers, Trias Jeugdhulp, Jarabee en LSG- Rentray Commujon) werken aan integratie van werken op basis van Eigen Kracht in het inwerkprogramma voor nieuwe medewerkers. - Daarnaast zijn er convenantpartners (Trias Jeugdhulp, Jarabee en LSG-Rentray Commujon) die zogenaamde kennis cafés organiseren voor de professionals die hier belangstelling voor hebben. Tijdens deze kennis cafés wordt gedurende een tijdsbestek van twee uur ingezoomd op een thema dat direct gelieerd is aan Eigen Kracht. Voorbeelden van onderwerpen van dergelijke kennis cafés zijn: werken met sociale netwerk strategieën, complexe casuïstiek of eigen kracht en autisme in de pleegzorg. - BJzO kiest voor een dossieranalyse van kinderen met autisme om na te gaan of er structureel genoeg oog is voor werken op basis van Eigen Kracht wanneer autisme een rol speelt. 12

13 - MEE IJsseloevers kiest voor een verkenning van Social Return On Investment (SROI); hoe zijn de opbrengsten van het werken op basis van Eigen Kracht te kapitaliseren? - Trias Jeugdhulp zal in het kader van AEK een ouderavond organiseren om het plan van aanpak AEK samen met ouders verder invulling te geven. Daarnaast zal Trias jeugdhulp een netwerkdag organiseren voor kinderen met autisme en de mensen die belangrijk voor ze zijn. - Trias Jeugdhulp, Jarabee en LSG-Rentray Commujon maken een doorstart met hun KR8 team jeugd (al dan niet met ASS) van jongeren die bij hen in behandeling zijn en die voor andere jongeren ambassadeur zijn om regie te vragen bij beslissingen die van invloed zijn op hun eigen leven Opdoen van EK-c ervaringen Een aantal organisaties is het gelukt om een EK-c ervaring in gang te zetten bij mensen met autisme (zie bijlage). De meeste convenantpartijen is het nog niet gelukt om specifieke EK-c ervaringen op te doen bij mensen met autisme. Soms zijn deze ervaringen niet specifiek geregistreerd onder het AEK project. Wel wordt aan het realiseren van de randvoorwaarden gewerkt om tijdens de uitvoeringsfase alsnog ten minste zes EK-c ervaringen op te doen. - Alle organisaties zetten de in het Eigen Kracht gedachtegoed getrainde / gecoachte professionals in om mensen met autisme toe te leiden naar een EK-c. Bij elke toeleiding zorgt de AEK hoofdambassadeur ervoor dat elke hoofdpersoon gevraagd wordt deel te nemen aan de AEK leergeschiedenis, dan wel aan het AEK onderzoek dat de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) in 2013 gaat uitvoeren. Bij een aanmelding bij de Eigen Kracht Centrale zorgt de hoofdambassadeur ervoor dat de aanvragers vermelden dat het om het AEK project gaat. - Ook voorzien alle organisaties hun cliënten en professionals van AEK flyers, folders over Eigen Kracht-conferenties en interessante artikelen - BJzO heeft het idee opgevat om een AEK lab in te richten waarbij een dossieranalyse, intervisie en coaching on the job het experimenteren met Eigen Kracht bij mensen met autisme maximaal moet laten renderen. - Trias Jeugdhulp, Jarabee en LSG-Rentray Commujon borgen het werken vanuit Eigen Kracht met het uitgangspunt dat netwerkplannen aan de basis van professionele bemoeienis moeten liggen, of er nu sprake is van autisme of niet Bijeenkomsten AEK hoofdambassadeurs Bijeenkomsten voor AEK hoofdambassadeurs bieden de convenantpartners de gelegenheid om ervaringen uit te wisselen, het netwerk te vergroten en in gesprek te gaan met zowel mensen met autisme, als hun naasten. Tijdens de uitvoeringsfase zijn er drie van dergelijke bijeenkomsten voorzien. Daarnaast organiseren diverse convenantpartners zelf bijeenkomsten in de vorm van bijvoorbeeld een netwerk-/ontmoetingsdag of kennis café Rol ervaringsdeskundigen 13

14 Het streven binnen het AEK project is om bij elke te organiseren bijeenkomst een ervaringsdeskundige te betrekken. Dus ook bij de bijeenkomsten met de AEK hoofdambassadeurs danwel bijeenkomsten die de convenantpartijen zelf organiseren over Eigen Kracht. De ervaringsdeskundige heeft de rol van klankbord en biedt het referentiekader van de mensen met wie gewerkt wordt. Daarnaast zijn ervaringsdeskundigen Gijs Horvers en Gody Keijzer AEK hoofdambassadeur. Zij werven voor dit AEK project een zo breed mogelijk pool aan ervaringsdeskundigen. Zij dragen het Eigen Kracht gedachtegoed uit bij mensen met autisme en hun naasten: - Middels het uitreiken van een AEK flyer voor alle bezoekers van Iets Drinken en overige geïnteresseerden tijdens de netwerkborrels in Enschede en Zwolle - Via hun website (zie: - Ook in hun dagelijkse werk als ervaringswerkers brengen zij het Eigen Kracht gedachtegoed onder de aandacht. - Tijdens spreekbeurten bij diverse auticafés. - Op werkbezoek bij een aantal autisme -scholen, zoals het Panta Rhei college en andere plekken waar jeugd / jongeren met autisme samen komen. Zij organiseren een bijeenkomst van een dag(deel) voor de pool aan ervaringsdeskundigen waarin zij getraind worden in het uitdragen van hun verhaal en de gemeenschappelijke AEK visie. Naast een aantal plenaire sprekers zijn er ook workshops o.a. om ervaringsdeskundigen te trainen in het kernachtig vertellen van hun verhaal en dit ook op te schrijven. 14

15 4 PLAN VAN AANPAK DEELPROJECT CONSULTTEAMS ZWOLLE, DEVENTER, TWENTE 4.1 Introductie Uitgangspunt voor dit Plan van Aanpak zijn de prestaties zoals vastgelegd in het AEK projectplan (april 2012, pagina 18): - Casuïstiekbesprekingen per regio (o.l.v. voorzitters). - Leggen van contacten met voorliggende voorzieningen per regio (o.l.v. voorzitters). - Opdoen van Eigen Kracht - gedachtegoed (EK-g) ervaringen m.b.t. autismecasuïstiek per consultteam (o.l.v. voorzitters). - Retrospectief casuïstieken uit 2011 op mogelijkheden voor Eigen Kracht verkennen (o.l.v. voorzitters). - In Twente wordt de opzet van een autisme consultteam opgestart, in nauwe samenwerking met de afstemmingstafel van IszO, gerealiseerd (o.l.v. voorzitter). - Uitwerking geven aan een nieuwe werkwijze van de autisme consultteams waaronder het criterium dat bij de ingediende casuïstiek gevraagd wordt naar het (laatste) netwerkplan als input voor een consultteambespreking. - Plan van aanpak deelproject consultteam (september 2012) voor nieuwe werkwijze. Naast de prestaties zoals vastgelegd in het AEK projectplan zijn ook de praktijkervaringen in de huidige situatie tot dusver het startpunt om activiteiten in het kader van het AEK deelproject consultteams te formuleren. Immers, het consultteam Zwolle bestaat al sinds 2007, het consultteam Deventer sinds 2009 en in Twente bestaat de wens om verbinding aan te brengen in de werkwijze van het AEK consultteam Twente en de IszO afstemmingstafel. Dit plan van aanpak beschrijft daarom eerst de huidige situatie en vervolgens de visie op en ambitie ten aanzien van de AEK. Deze ambitie geeft richting aan de komende twee jaar en wordt vervolgens vertaald naar te ondernemen stappen die gezet moeten worden om deze ambitie daadwerkelijk te realiseren. Het resultaat is een gezamenlijk gedragen plan van aanpak voor de nieuwe werkwijze. Dit betreft een ontwikkelplan. Dit wil zeggen dat de inhoud van dit plan niet als statisch dient te worden opgevat. Het kan in de tijd gewijzigd, genuanceerd en/of aangescherpt worden, mocht hier aanleiding voor zijn op basis van praktijkervaringen of voortschrijdend inzicht. Doordat de nadruk ligt op het integreren van Eigen Kracht in de werkwijze van de consultteams, past deze iteratieve aanpak goed. Kortom; dit plan betreft een ontwikkeltraject. 15

16 4.2 Huidige situatie en resultaten tot nu toe (tot oktober 2012) 2 Er zijn twee consultteams actief in de regio Overijssel. Het team in Twente is in wording. Alle drie de consultteams kennen een vaste voorzitter. De voorzitters zijn: Ingrid Gortworst (Voorzitter team Deventer, BJzO). Frans Bouma (Voorzitter team Zwolle, Trias). Willeke Heideman (Voorzitter team in wording Twente, Mediant). Het consultteam is een multidisciplinair intersectoraal team samengesteld uit gemiddeld 5 à 6 ervaren professionals, werkzaam bij één van de instellingen aangesloten bij het Samenwerkingsverband Autismehulpverlening Overijssel. Deze professionals hebben een brede kennis van, en ruime ervaring met autismehulpverlening. Met een autisme consultteam wordt beoogd tijdig intersectoraal multidisciplinaire trajecten uit te zetten voor mensen van 16 tot 26 jaar, zodat de overgang van jeugd naar volwassenheid soepel verloopt en de continuïteit in de zorg- en hulpverlening in deze levensfase bij (dreigende) stagnatie wordt gegarandeerd. Netwerkpartners kunnen ingevlogen worden als de casus hier om vraagt. Onderstaand is schematisch weergegeven hoe het consultteam is opgebouwd. Netwerkpartners Kernpartners consultteam Persoon met autisme en netwerk De huidige consultteams worden ingeschakeld wanneer complexe vragen over hulpverlening aan jongeren en jong volwassenen met ASS in West-Overijssel niet via bestaande wegen beantwoord kunnen worden. Het gaat hierbij om trajecten die wonen, behandeling/begeleiding, werk, opleiding en een zinvolle vrije-tijdsbesteding betreffen. Het consultteam wordt ingezet bij situaties die de mogelijkheden van de individuele instelling of hulpverlener overstijgen, bijvoorbeeld bij: 2 Deze beschrijving betreft de consultteams uit de regio Zwolle en Deventer, daar Twente nog in de opstartfase zit. 16

17 Ingewikkelde hulpvragen die stagneren of waarbij vastlopen dreigt en waarvoor vanuit verschillende deskundigheden advies wordt gevraagd. Trajecten voor jongeren en jong volwassenen met ASS waar meerdere instellingen in West-Overijssel bij betrokken moeten worden. Het consultteam brengt de hulpvraag vanuit de totale context in kaart, geeft advies om een vastgelopen situatie weer vlot te trekken of maakt afspraken om een traject voor de jongere uit te zetten. Het consultteam neemt de casus niet over en kan geen indicatie voor hulpverlening stellen. De leden van het consultteam hebben geen bevoegdheden die de instelling waar ze werkzaam zijn overstijgen. De leden van het consultteam Zwolle hebben mandaat om in de eigen organisatie benodigde hulp op te starten. Hier heeft men de werkwijze dat delen van het advies, bijvoorbeeld het uitvoeren van diagnostiek of begeleiding, met voorrang boven de reguliere hulpverlening uitgevoerd kunnen worden. Op dit moment kan via internet een aanvraag van hulpverleners vanuit één van de 21 convenantpartijen worden ingediend via In de praktijk worden de aanvragen ook wel rechtstreeks via de voorzitter van het consultteam ingediend. Hiertoe wordt gebruik gemaakt van een formulier dat is ontwikkeld door het consultteam Zwolle. Het consultteam is dus niet rechtstreeks toegankelijk voor mensen met autisme, maar dit verloopt via hulpverleners Zwolle Algemeen Dit team is als pilot gestart in 2007 met subsidie van de provincie Overijssel. De voorzitter ervan is Frans Bouma, werkzaam bij Trias Jeugdhulp. Participerende organisaties zijn RIBW Zwolle, Dimence, MEE IJsseloevers, Trias Jeugdhulp en Vitree. In het voorjaar van 2008 heeft er een positieve evaluatie plaatsgevonden, wat geleid heeft tot een subsidieverzoek bij de Provincie om de taakopdracht vanuit het consultteam te continueren. Dit verzoek is gehonoreerd voor twee jaar (medio ). Een casus wordt op aanvraag besproken en de relevantie ervan wordt beoordeeld door de voorzitter. Indien een casus ingebracht wordt in het consultteam, dient de inbrenger tijdens de bijeenkomst een toelichting te geven en eventuele vragen te beantwoorden. De leden van het consultteam hebben mandaat om benodigde hulp in de eigen organisatie in te zetten. Actuele stand van zaken consultteam Zwolle In het najaar van 2011 en begin 2012 heeft het team meegedacht in de AEK visieontwikkeling en is er een procesvoorstel gedaan om de Eigen Kracht gedachte te implementeren in de werkwijze van het consultteam. 17

18 Er is in het consultteam Zwolle in juni 2012 gesproken over het eventueel betrekken van voorliggende voorzieningen. Er vindt momenteel een oriëntatie plaats, alvorens concrete contacten gelegd worden. In juni 2012 is alle tot dan toe behandelde casuïstiek in Zwolle retrospectief geanalyseerd op een al dan niet aanwezige rechtvaardiging van inbreng van een casus binnen het consultteam, op het type hulpvragen dat de revue passeerde en op mogelijkheden om de Eigen Kracht gedachte (beter) te benutten. Zie paragraaf voor een uitgebreid verslag hiervan. In juli 2012 heeft er een consultteambijeenkomst plaatsgevonden waarbij de ouders van de persoon waarover de vraag werd gesteld aanwezig waren bij de consultteambijeenkomst Deventer Algemeen Dit team is in 2009 gestart, ook met subsidie van de provincie Overijssel. Begin 2012 is het voorzitterschap van Christine Linders van MEE overgedragen naar Ingrid Gortworst van BJzO. Participerende organisaties zijn: MEE IJsseloevers, Ambiq, Humanitas DMH, Dimence en BJzO. Bijeenkomsten stonden gepland voor het hele jaar en casuïstiek werd bij toerbeurt ingebracht. Er zijn geen afspraken voor mandatering bekend. De insteek van de huidige voorzitter is om alleen bij elkaar te komen als relevante casuïstiek van te voren is aangeleverd; kortom op aanvraag. Actuele stand van zaken consultteam Deventer Tijdens een drietal besprekingen is stilgestaan bij de huidige samenstelling en werkwijze van het consultteam en is casuïstiek besproken die ter tafel kwam. Tevens is er contact gelegd met maatschappelijk werk (voorliggende voorziening) van convenantpartner Carint Reggeland. In juli 2012 heeft een consultteambijeenkomst plaats gevonden met de vaste kernpartners. Ook Carint Reggeland was hierbij aanwezig Twente Dit is een nieuw op te zetten consultteam. Voorzitter is Willeke Heideman, werkzaam bij Mediant. Dat er in Twente nog geen team actief is heeft te maken met het feit dat in Twente een afstemmingstafel in het kader van het Intersectoraal samenwerkingsverband zorg voor kinderen met Ontwikkelingsstoornissen (IszO) plaats vindt. IszO is een project van drie sectoren in de jeugdzorg: JHV, LVB en de JGGZ. Zeven instellingen werken er in samen: Commujon, Jarabee, Dimence, Mediant, Karakter, Ambiq en Bureau Jeugdzorg Overijssel. De afstemmingstafel is bedoeld voor jeugdigen van 0 23 jaar die vanwege ernstige gedragsproblemen in combinatie met LVB en of psychiatrische problematiek, niet gemakkelijk ergens geplaatst of geholpen kunnen worden. Het betreft casuïstiek waar de organisaties zelf niet uit komen. De afgelopen periode is gebruikt om afstemming te zoeken met IszO ter voorkoming van dubbele initiatieven in Twente. Uit een korte analyse is gebleken dat er naast de overeenkomsten 18

19 (intersectoraal adviserend op het gebeid van complexe problematiek) ook verschillen bestaan wat betreft doelgroep en casuïstiek: IszO betreft de doelgroep jeugdigen (0-23 jaar), vaak ook met autisme. De autismeconsultteams behandelen vragen over jongeren en jongvolwassenen (16-26 jaar). De IszO afstemmingstafels zijn direct toegankelijk voor jeugdigen met autisme en hun ouders. Het is de verwachting dat jeugdigen met autisme in Twente hun weg naar de IszO afstemmingstafel weten te vinden. Er is verschil in casuïstiek: o Autisme consultteams gaan vaak over internaliserende problematiek, terwijl bij IszO vaak sprake is van externaliserend gedrag. o Vragen die het autisme consultteam bereiken gaan vaak over complexe (levensloop)begeleiding, terwijl kwesties die aan de IszO afstemmingstafel worden besproken vaak gaan over (crisis)behandeling en plaatsing. De financiering voor het IszO project loopt tot eind In het najaar van 2012 wordt duidelijk of en hoe de IszO afstemmingstafels een vervolg krijgen. De ideeën hierover zijn als volgt (bron: verslag bestuurlijk overleg IszO op 16 augustus 2012) implementeren in eigen organisaties en per organisatie een voordeurspecialist benoemen. Die kunnen dan een ronde tafel samenroepen. Deze voordeurspecialisten moeten mandaat hebben en kennis hebben van de financiën. De wens lijkt aanwezig om: Verbinding aan te brengen in de werkwijze van het AEK consultteam Twente en de afstemmingstafel in Twente. Dus niet twee verschillende werkwijzen in Twente. Nu in de basis dezelfde fundamenten te leggen opdat het in de toekomst mogelijk kan worden om alle sector overschrijdende vragen op één plek per regio binnen te laten komen. Kortom, het autisme consultteam in Twente wordt opgezet zoals omschreven in dit PvA met de mogelijkheid om dit autisme consultteam en de afstemmingstafel van IszO op termijn in elkaar op te laten gaan. 19

20 4.3. Aanpak uitvoerings- en borgingsfase (van oktober 2012 december 2013) Visie op EK-c proof consultteams i.r.t. andere AEK deelprojecten Algemene ambitie De gezamenlijk geformuleerde ambitie luidt als volgt: De multidisciplinaire en sector-overstijgende autisme consultteams bieden op aanvraag zorginhoudelijk specialistisch advies en tweemaal een follow-up contact tot 6 maanden na de inbreng van de casus. Het betreft complexe vraagstukken rondom de in- en extramurale begeleiding en behandeling van mensen met ASS, of van mensen waarbij sprake is van sterke vermoedens van een ASS, waarbij specialistische expertise vereist is en de reguliere zorgverlening niet toereikend is. Indien de ernst van de situatie het vereist, is acute (gedeeltelijke) uitvoering van het advies mogelijk. Ons uitgangspunt is dat altijd gestreefd moet worden de regie bij de cliënt en zijn netwerk te leggen en te laten. Wij zien het daarom als onze verantwoordelijkheid het in dit kader passende gedachtegoed van eigen kracht te benutten binnen de consultbijeenkomsten en deze zienswijze naar professionals uit te dragen. Wij hebben primair een adviserende rol en zullen het Eigen Kracht gedachtegoed als vast onderdeel opnemen in elk advies. Daarbij is het onze taak om ondersteuning te bieden bij de verandering van de mind-set onder de professionals die aanvragen indienen bij een consultteam. Visie op doelgroep Iedere cliënt, ongeacht leeftijd, met een ASS diagnose, of waarbij sprake is van sterke vermoedens van een ASS stoornis, en een complexe hulpvraag op meerdere levensgebieden die niet op een reguliere wijze beantwoord kan worden, kan besproken worden in een consulteam. Daarbij is oog voor de mogelijkheden en kansen van een steunsysteem in de leefwereld van de persoon met autisme. Indieners van consultvragen zijn allereerst professionals van de convenantpartijen. De autisme consultteams hebben dus een belangrijke plek binnen de keten van autisme dienstverlening van het samenwerkingsverband. Een inbreng van casuïstiek van niet convenantpartijen is in principe mogelijk. Eventuele wildgroei en de afbakening van randvoorwaarden wordt aangepakt indien zich dit voordoet. Te complexe casuïstiek voor de autisme consultteams in Overijssel, ofwel de reguliere zorgverleners, kan voorgelegd worden aan het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE). Het 20

21 CCE geeft advies over cliënten in de langdurige zorg die in een uitzichtloze situatie dreigen te komen. Vaak is er sprake van probleemgedrag en perspectief op verbetering lijkt te ontbreken. Visie op aanbod De voorzitters van de drie consultteams hebben een heldere visie als het gaat om het wenselijke aanbod. Dit aanbod kent drie onderdelen: - Specialistisch advies. - Met voorrang (een gedeeltelijke) uitvoering van het advies. - Follow-up: monitoring. De drie teams zijn gemandateerd om met voorrang gegeven advies uit te voeren indien de situatie dat vereist. Op deze manier wordt de keten optimaal ingezet en benut, kennismanagement gerealiseerd en de continuïteit van de zorg gewaarborgd. 21

22 Werkwijze AEK consultteams Zwolle, Deventer, Twente Vraaggericht en integraal De aanpak die de voorzitters van de consultteams voor ogen hebben is vraaggericht en integraal. Dat betekent dat alleen op aanvraag een casus wordt behandeld en vanuit diverse perspectieven een advies wordt geformuleerd. De aanvrager van de casus is altijd aanwezig bij de bespreking ervan in het consultteam. Gestreefd wordt naar het betrekken van de persoon met autisme om wie het gaat, naast het directe steunsysteem van de cliënt tijdens de consultbijeenkomsten. Netwerkschema als onderdeel van het aanmeldformulier De huidige aanmeldprocedure wordt aangepast aan de nieuwe taakstelling zoals in deze visie omschreven. Dat betekent dat de aanvrager van een advies de volgende drie documenten (zie paragrafen tot ) invult en verstuurt naar de desbetreffende voorzitter: Deel 1 Aanmeldingsformulier Format casusverslag. Deel 2 Kenmerken cliënt. Deel 3 Netwerkschema. De voorzitters van de consultteams krijgen de aanvragen digitaal binnen, ofwel rechtstreeks of middels de bestaande pagina op de site Deze pagina op de website zal worden aangepast aan de hand van deze beschreven visie en ook de aangepaste aanmeldformulieren zijn hier te downloaden. Voorzitter als poortwachter Input verkregen uit de formulieren biedt cruciale basisinput voor de casuïstiek bespreking. De voorzitters fungeren als poortwachter en geven aan of een aanvraag geschikt is voor het consultteam of niet. Eventueel kan schriftelijk of mondeling naar aanvullende informatie worden gevraagd bij de aanvrager. Indien er nog mogelijkheden zijn bij de reguliere hulpverlening, dan zal hiernaar worden verwezen. Samenstelling team Het team is multidisciplinair en sectoroverstijgend. In het team zijn vertegenwoordigers van convenantpartijen aanwezig. Ieder team kent een vaste kerngroep. De vraag behorende bij de casuïstiek bepaalt wie aan tafel dient te zitten. Uit het verleden blijkt dat een dergelijk kernteam in de meeste gevallen afdoende is. De voorzitter kan op eigen initiatief experts (van de convenant partijen) uitnodigen naar aanleiding van een specifieke casus, indien deze expertise niet vertegenwoordigd is in de kerngroep. Zie bijlage voor een nadere toelichting. Waarden De waarden die de consultteams uitdragen zijn: 22

23 Snel Binnen een week na aanvraag wordt gecommuniceerd over of deze in behandeling wordt genomen. Binnen een maand kan het consultteam bij elkaar komen. Bereikbaar en laagdrempelig Voor alle professionals zijn de drie consultteams te bereiken per mail. Grondig en oplossingsgericht Het advies dat geboden wordt is te allen tijden gedegen, doordacht, multidisciplinair gegrond en direct toepasbaar. Het advies wordt tijdens de consultteambespreking verstrekt. Daadkrachtig Enkel advies geven is niet altijd voldoende. Het direct uitzetten van benodigde (acute) acties na een advies is soms aan de orde. Daartoe beschikken de drie teams over een mandaat van alle convenantpartijen. Door intensieve samenwerking en afstemming kan snel hoogwaardige en effectieve zorg geboden worden. Leren van elkaar en praktijkervaringen De voorzitters en consultteamleden onderling vormen met elkaar een denktank, doordat zij elkaars expertise kunnen benutten door specifieke kennis te halen, te delen en samen te ontwikkelen gericht op het bieden van (directe) oplossingen, maar ook in het kader van professionalisering. Eigen Kracht gedachte in het advies De voorzitters en consultteamleden beschouwen zichzelf als AEK ambassadeurs en zien een directe rol in het uitdragen van het Eigen Kracht gedachtegoed door dit als vast onderdeel op te nemen in het bespreken van de casus en het geven van het advies. Daarbij is het de taak van de voorzitters en consultteamleden om aanvragers (collega-professionals) te ondersteunen bij meer oplossingsgericht denken en handelen vanuit de kracht van de cliënt. Het gaat hier om de verandering in mindset: van wij weten wat goed voor u is naar hoe kunt u als cliënt zelf uw dagelijkse bestaan meer leefbaar maken. Voor de voorzitters en consultteamleden is er in dit kader ook een rol weggelegd ten aanzien van kennis-, informatieoverdracht, motivatie en stimulatie en zo nodig coaching van de aanvrager bij het proces om tot een netwerkplan te komen. Betrekken cliënt en netwerk Gestreefd wordt naar het betrekken van de cliënt en diens directe steunsysteem tijdens de consultbijeenkomsten. Uit de uitgevoerde retrospectieve analyse komt naar voren dat het niet altijd mogelijk is om ouders en netwerk te betrekken bij een consultteambijeenkomst, danwel de cliënt zelf aanwezig te laten zijn. De consultteams gaan vanaf oktober 2012 ervaring opdoen met de nieuwe werkwijze waarin, in tegenstelling tot de huidige werkwijze, het netwerk uitgebreid aandacht krijgt. De hypothese is dat wanneer je het cliëntsysteem betrekt, dit leidt tot betere en/of effectievere oplossingen. De praktijkervaringen die de consultteams met deze nieuwe werkwijze gaan opdoen moeten uitwijzen of bovenstaande hypothese klopt. 23

24 In de nieuwe werkwijze wordt dan ook in de aanmelding nadrukkelijk aandacht gevraagd voor het netwerk van de cliënt: een netwerkschema is onderdeel van de aanmelding (deel III van het aanmeldformulier). Hiermee wordt per casus in kaart gebracht wat de mogelijkheden zijn voor het betrekken van het directe steunsysteem van de cliënt. In dit deel III van het aanmeldformulier wordt gevraagd naar de eventuele aanwezigheid van een (laatste) netwerkplan. Indien (een toelichting op) de casuïstiek en het ingevulde netwerkschema kansen laat zien voor het opdoen van een Eigen Kracht ervaring vindt toeleiding plaats naar bijvoorbeeld een EK-c. Net zoals bij de IszO afstemmingstafels, waar toeleiding naar een EK-c zelden plaats vindt, geeft ook dit consultteam advies op een bepaald moment in een individueel traject. Vaak zijn al meerdere partijen langere tijd betrokken wanneer het consultteam aan de orde komt. Iedere convenantpartij heeft daarom vooral ook een directe rol in het uitdragen van het Eigen Kracht gedachtegoed en het toeleiden van cliënten naar Eigen Kracht ervaringen (zie deelproject 1 Eigen kracht). Indien (een toelichting op) de casuïstiek en het ingevulde netwerkschema duidelijk maakt dat de persoon met autisme en/of zijn netwerk bij de consultteambijeenkomst kan zijn, wordt dit door de voorzitter opgepakt. Mandatering Tot slot is de visie dat enkel advies geven niet altijd afdoende is, maar dat er ook verantwoordelijkheid genomen moet worden voor de (gedeeltelijke) uitvoering ervan. De leden van het consultteam zijn gemandateerd om te beslissen over de inzet van activiteitenbegeleiding, diagnostisch onderzoek, psycho-educatie en/of training. Mandatering tot plaatsing in een instelling is gezien de wachtlijsten niet mogelijk. Follow-up contact De consultteams verrichten tweemaal een follow-up contact tot 6 maanden na inbreng van de casus. De voorzitters stellen een format op op basis waarvan zij twee keer (3 maanden na het advies en 6 maanden na het advies) contact (mail of mondeling) opnemen met de aanvrager van de casus en/of de persoon met autisme zelf en diens netwerk. Er wordt immers grote waarde gehecht aan duurzaam advies. Ons doel is de effectiviteit van ons advies na te gaan. Er vindt tijdens de follow-up periode geen overdracht van verantwoordelijkheden plaats; de aanvrager blijft de regievoerder. 24

25 Stappenplan De uitvoeringsfase staat in het teken van de uitvoering van dit Plan van Aanpak en het leren van ervaringen. Dit zal mogelijk leiden tot wijziging, nuancering en/of aanscherping van de visie en doelen. Hieronder zijn de te nemen stappen beschreven. Team overstijgende bijeenkomst Begin oktober 2012 wordt dit plan voorgelegd aan de consultteamleden van alle teams met als doel: draagvlak en directe betrokkenheid en inhoudelijke aanscherping. De voorzitters zullen deze bijeenkomst inhoudelijk en procesmatig voorbereiden. Aanmeldprocedure aanpassen Vanaf heden zal gewerkt worden met een gezamenlijke aanmeldprocedure waarbij het aanmeldformulier (deel I format casusverslag), de kenmerken van de persoon die de vraag betreft (deel II) en het netwerkschema (deel III) ingevuld dienen te worden door de aanvrager. De invulling hiervan dwingt de aanvrager na te denken over de rol van het directe steunsysteem van de persoon ten aanzien waarvan hij een vraag heeft. Dit is een manier om de mindset zoals in de ambitie omschreven, te veranderen. Op termijn zal een dergelijke benadering een automatisme zijn. Alle aanmeldformulieren zijn in het bezit van de voorzitters en zijn tevens te downloaden via de website en via de websites van de convenantpartijen. Afstemming met IszO Twente Vooralsnog wordt een autisme consultteam opgezet in Twente. Mogelijk wordt (de werkwijze) van dit team op termijn in elkaar gevlochten met een eventuele opvolger van de IszO afstemmingstafels voor jeugdigen. Er zal afstemming plaats vinden tussen beide initiatieven. Leren van de praktijk en elkaar De consultteams hebben zich tot doel gesteld zich werkenderwijs te professionaliseren. In het voorjaar van 2013 wordt een bijeenkomst georganiseerd waar alle consultteamleden en voorzitters praktijkervaringen en adviezen met elkaar te delen. De voorzitters zullen elkaar regelmatig voorzien van een second opinion over de aanpak en analyse van complexe casusitiek. De voorzitters stellen in oktober 2013 een evaluatiedocument op per regio met daarin een analyse van de behandelde casuïstiek en de (voorlopige) resultaten van de follow-up (monitoring). Deze uitkomsten worden tijdens de slotbijeenkomst van het AEK project gedeeld. Herkenbaarheid en zichtbaarheid bij convenantpartijen en voorliggende voorzieningen De consultteams moeten bekend en vindbaar zijn voor alle relevante professionals, ook in de voorliggende voorzieningen, in alle drie de regio s. De consultteamleden gaan hier actief mee aan de slag. Ook in de RIAN s wordt aandacht gevraagd voor de nieuwe werkwijze van de consultteams 25

26 bij de convenantpartijen. De betreffende pagina van de website wordt geactualiseerd en de aanmeldformulieren worden hierop geplaatst Rol ervaringsdeskundigen Er wordt een ervaringsdeskundige toegevoegd aan elk consultteam. Bevindingen moeten teamoverstijgend gedeeld worden om na te gaan wat de meerwaarde is van de aanwezigheid van iemand met autisme bij het consultteam Communicatie Getracht wordt de consultteams herkenbaar en zichtbaar te maken in Overijssel. De te ondernemen stappen hiervoor zijn beschreven in het stappenplan (4.3.3.) Bijlage: Teamsamenstelling Het team zal idealiter bestaan uit vijf à zes mensen. Ook de aanvrager is altijd aanwezig bij de consultteam overleggen. Tevens wordt bij elke consultteambespreking gestreefd om de hoofdpersoon met de voor hem belangrijke netwerkleden aan tafel te krijgen. Het team kan bestaan uit vertegenwoordigers van de volgende disciplines: - Onderwijs. - Arbeid en dagbesteding. - Zorg (Jeugdzorg, GGZ, VG). - Wonen. - Een ervaringsdeskundige. Daarnaast moeten de vaste teamleden over de volgende competenties beschikken: - Inhoudelijke expertise. - Aantoonbare ervaring met doelgroep. - Helikopterview: overstijgende casusanalyse. - Analytisch. - Open mind/ luisteren. - Kennis halen en delen. - Eigen visie op EK. - Netwerkkennis. - Systematisch denken. - Committent voor langere periode. 26

27 4.3.7 Bijlage: Retrospectieve analyse autisme casuïstiek en Eigen Kracht Het consultteam Zwolle heeft retrospectief een casuïstiekanalyse gedaan om het type vragen in kaart te brengen en daarbij na te gaan in hoeverre de Eigen Kracht gedachte benut had kunnen worden. De bevindingen op basis van deze analyse worden hieronder beknopt uiteengezet. Er is casuïstiek ingebracht door diverse zorgstellingen (Trias, LKH, Dimence, RIBW, OPW), door MEE en door het Speciaal Onderwijs. Vraagstellingstypen vanuit instellingen: - Handelingsverlegenheid in verband met: o Complexiteit ASS en meervoudigheid van de problematiek; ernstige preoccupaties; dwangstoornissen; obsessief ruminerend gedrag; affectregulatieproblematiek (ernstige emotieontregeling); omkering dag- en nachtritme; seksueel gestoord gedrag; pedofilie; sadisme; verkrachting; fetisjisme; pornoverslaving; dubbeldiagnose (ASS en verslavingsproblematiek en/of persoonlijkheidsstoornis; structureel schoolverzuim; suïcidaliteit/gestes; o Ernstige regelovertreding/politie contacten. o Zorgmijders. - Zorgtraject en/of ketenzorg bedenken en uitzetten in verband met ernstige stagnatie op veelal meerdere ontwikkelingsgebieden. - Vraagstelling rondom regie in gezinnen met meerdere gezinsleden (veelal ook een ouder) met ASS en bijkomende problematiek en waarbij meerdere hulpverleners betrokken zijn. Vraagstellingstypen vanuit hulpverleners in relatie tot ouders: - Onvermogen: o onvoldoende kennis op het gebied van ASS en bijkomende problematiek; o beperkte communicatieve en opvoedingsvaardigheden; o pedagogische onmacht; o eigen (veelal psychiatrische en/of psychosociale) problematiek. - Handelingsverlegenheid in verband met of als gevolg van: o complexiteit ASS en meervoudigheid van de problematiek omkering dag- en nachtritme; chronische slaapproblemen, medicatieweigering; ernstige verbale en/of fysieke agressie; ernstige rigiditeit en onbuigzaamheid; 27