Het pedagogisch leefklimaat

Transcriptie

1 Het pedagogisch leefklimaat 1 Bevorder een goed pedagogisch leefklimaat door rekening te hoden met onderstaande aspecten. Meer over het bevorderen van het pedagogisch leefklimaat is te vinden in hoofdstk 1 van de richtlijn. Sten en responsiviteit (zie 1.2) Groei en ontwikkeling (zie 1.3) Toon betrokkenheid bij individele jegdigen op de leefgroep: stel vragen en toon interesse in school, vrije tijd en familie. Bied emotionele sten en empathie, en werk tegelijkertijd samen aan taken en doelen. Ga regelmatig na, samen met collega s, welke invloed je persoonlijkheid en eigen ervaringen hebben op het contact met jegdigen. Geef jegdigen in de dagelijkse zorg positieve feedback op hn gedrag en benadrk positieve eigenschappen. Geef jegdigen de rimte om eigen sccessen te ervaren, foten te maken en zelf problemen op te lossen. Praat regelmatig met jegdigen over school, ondersten bij hiswerk en onderhod contact met school. Verminder de invloed van probleemgedrag met behlp van interventies en specifieke opvoeding: bent aanbevelingen it andere richtlijnen ( Positieve onderlinge interactie (zie 1.4) Strctr en leefregels (zie 1.5) Bespreek in gesprekken met de groep wat er leeft bij de jegdigen. Vraag wat jegdigen belangrijk vinden in de sfeer en omgang met elkaar. Leer jegdigen om elkaar feedback te geven en te onderhandelen. Neem de inbreng van jegdigen series. Beperk het aantal regels in de groep tot ongeveer vijf. Stel de regels samen met jegdigen op. Geef complimenten wanneer jegdigen de regels naleven. Vraag feedback aan jegdigen op het leefklimaat en op je eigen handelen. Maak daarbij gebrik van een van de instrmenten die hiervoor beschikbaar zijn (zie 1.8). Vraag om spervisie en onderstening bij de itvoering van de aanbevelingen. Richtlijn Residentiële jegdhlp Richtlijnen jegdhlp en jegdbescherming NVO, BPSW en NIP

2 Veiligheid in brede zin Uithisgeplaatste jegdigen zijn kwetsbaarder voor mishandeling en misbrik dan jegdigen die bij hn eigen oders wonen. Meer over de veiligheid van jegdigen in de residentiële jegdhlp is te vinden in hoofdstk 2 van de richtlijn. Zie ook werkkaart 3. 2 Veiligheid begint bij een positief pedagogisch leefklimaat Zie werkkaart 1 Risicotaxatie, veiligheidsplannen en signaleringsplannen Alert zijn op veiligheid Schat de veiligheidsrisico s voor de jegdige in middels een risico-inventarisatie en risicotaxatie (zie 2.2.1). Stel een veiligheidsplan op waarin staat wat de jegdige nodig heeft om zich veilig te voelen en wat de omgeving nodig heeft om zich veilig te voelen bij de jegdige. Werk bijvoorbeeld met Signs of Safety. Werk bij fors grensoverschrijdend gedrag met een signaleringsplan of spanningsopbowschema met afspraken hoe de jegdige en anderen moeten handelen bij oplopende spanning. Zorg dat je op de groep bent als de jegdigen er zijn. Wees je ervan bewst dat jegdigen bang knnen zijn voor elkaar. Heb oog en aandacht voor individele jegdigen en wees alert op angst bij jegdigen, ook als het rstig is op de groep. Werk aan rapportages of administratie op een laptop aan de eettafel in plaats van op kantoor. Reageren op klachten over veiligheid Praten over veiligheid Neem klachten over veiligheid ALTIJD series! Lister naar het verhaal van de jegdige, vraag door en bespreek de klachten ook met de oders van de jegdige. Stel een onafhankelijk onderzoek in. Waarborg de veiligheid van de jegdige tijdens het onderzoek door een eventeel betrokken medewerker op non-actief te stellen.!! Blijf zelf kritisch nadenken bij toepassing van instrmenten, protocollen en richtlijnen. Stel jezelf de vraag: wat moet er in het belang van de jegdige geberen? Praat met jegdigen en hn oders over veiligheid in de groep. Bespreek: - sfeer in de groep; - samen oplossen van problemen; - groepsdrk; - pesten, discriminatie, agressie; - seksele ontwikkeling en sekseel misbrik (zie werkkaart 3). Vraag jegdigen en oders wat zij knnen doen om de veiligheid in de groep te versterken. Monitor regelmatig de veiligheid in de groep (voor instrmenten zie 2.5). Vraag om methodische werkbegeleiding voor het hanteren van je eigen spanningsopbow en itvoering van aanbevelingen. Geef elkaar als professionals feedback over de balans in het toepassen van macht en gezag. Maak sitaties waarin je je ongemakkelijk voelt of eventele zorgen over veiligheid bespreekbaar. Richtlijn Residentiële jegdhlp Richtlijnen jegdhlp en jegdbescherming NVO, BPSW en NIP

3 Seksele veiligheid van de richtlijn zoomt specifiek in op seksele veiligheid van jegdigen in de residentiële jegdhlp.! Sekseel misbrik bij jegdigen komt voor in de residentiële jegdhlp. Vaker dan gemiddeld! Realiseer je dat je ervoor verantwoordelijk bent sekseel misbrik tegen te gaan. Onderneem ALTIJD acties als de veiligheid van de jegdige in gevaar is. Praten over seks Bespreek de gewone seksele ontwikkeling tijdens activiteiten in het dagelijks leven. Bespreek de seksele ontwikkeling, grensoverschrijdend gedrag en sekseel misbrik ook tijdens mentorgesprekken en themagesprekken. Gebrik beeldmateriaal (foto s, tekeningen, video s) en rollenspellen. Stel open vragen en draag zorg voor een open, niet-veroordelende hoding. Schrik en oordeel in deze gesprekken niet, maar vraag jegdigen naar hn mening en vraag hierop door. Bent bij de gesprekken bestaande instrmenten en hlpmiddelen (zie 2.4.2) Risicotaxatie en veiligheidsplan Stel jezelf op de hoogte van risicofactoren bij jegdige, medewerkers en de organisatie voor sekseel misbrik (zie 2.4). Bepaal binnen de eerste maand op basis van de voorgeschiedenis en het ontwikkelingsfnctioneren van de jegdige het risico op sekseel grensoverschrijdend gedrag (zie 2.4.3). Neem seksele veiligheid op in het veiligheidsplan van de jegdige. Diagnostiek en hlpaanbod bij sekseel misbrik Zet na sekseel misbrik diagnostiek en passend hlpaanbod in. Schakel bij specifieke problematiek specialistische zorg in, bijvoorbeeld van een Kinder- en Jegdtramacentrm of de regionale GGZ-instelling. Raadpleeg de Richtlijn Kindermishandeling voor jegdhlp en jegdbescherming. Teamoverleg, werkbegeleiding en scholing Bespreek normaal lichamelijk contact (en de behoefte van jegdigen hieraan) en grensoverschrijdend gedrag. Maak afspraken over halfnaakt of naakt over de gang lopen, het afsliten van de wc, badkamer en eigen kamer van de jegdige en spreek af wie welke onderstening geeft bij lichamelijke verzorging (zoals dochen, billen afvegen, temperatr opnemen). Geef elkaar feedback over de balans in afstand en nabijheid. Bespreek zorgen of sitaties waarin je je ongemakkelijk voelt met je leidinggevende, collega s en/of in het team. Wees specifiek alert op het risico voor sekseel misbrik door een medewerker, wanneer de pedagogische relatie met één van de jegdigen verschift naar een meer persoonlijke relatie. Als je het gevoel hebt dat je iets niet knt bespreken in je team, neem dan contact op met een vertrowenspersoon of hogere leidinggevende in de lijn. Hod met bij- en nascholing je kennis over de normale en afwijkende seksele ontwikkeling op peil. Vraag om methodische onderstening en spervisie om de gewone seksele ontwikkeling, grensoverschrijdend gedrag en sekseel misbrik bespreekbaar te maken met jegdigen. Richtlijn Residentiële jegdhlp Richtlijnen jegdhlp en jegdbescherming NVO, BPSW en NIP

4 Samenwerken met oders Samenwerken met oders is nodig omdat zij verantwoordelijk zijn voor de opvoeding van hn kind (artikel 18 IVRK) en samenwerking bijdraagt aan positieve itkomsten van residentiële hlp. Meer over de samenwerking met oders is te vinden in hoofdstk 3 van de richtlijn. 4 De basis Oders zijn partner in de hlpverlening. Realiseer je dat oders en kind met elkaar verbonden zijn en blijven. Het residentiële verblijf is slechts tijdelijk. Wees je ervan bewst dat zowel de jegdige als de oders cliënt zijn. Stem de hlp af op de behoeften, copingstrategieën en de formele en informele hlpbronnen van de oders en hod rekening met de mogelijkheden en beperkingen van de oders. Verplaats je in de positie van de oders en gezinsleden. Accepteer en respecteer de sfeer en de cltr van een gezin en veroordeel deze niet. Praat mét oders: lister met oprechte belangstelling, neem hn inbreng series en ondersten hen bij het zoeken naar eigen oplossingen. Stem af met oders Nodig oders it op de groep Bespreek voorafgaand aan de plaatsing met oders: - de gezamenlijke veranderwensen. Verhelder samen de vraag en zorg voor overeenstemming over de doelen. - wie welke rol en taken op zich neemt tijdens het verblijf van de jegdige in de instelling. Maak gezamenlijke afspraken over bedtijden, zakgeld, wie er kleding koopt, en wie er meegaat naar schoolafspraken, tandarts of hisarts. Maak concrete afspraken met oders over hoe je samen aan verandering werkt. Verstrek informatie over de werkwijze van de groep en over aanvllende interventies die (knnen) worden ingezet. Zorg voor regelmatig contact tssen begeleiders en oders en evaleer de onderlinge samenwerking met vaste regelmaat, bijvoorbeeld eens in de drie maanden. Stimleer bezoek van oders aan de groep. Zorg dat ze zich welkom voelen. Spreek vooraf af wie wat doet, bijvoorbeeld bij ongewenst gedrag van de jegdige. Nodig oders it voor deelname aan de dagelijkse (behandel)activiteiten in de groep, bijvoorbeeld mee eten, een verjaardag vieren, helpen met koken. Bied oders onderstening Verantwoordelijk zonder gezag Ondersten oders bij het opvoeden van hn kind. Nodig ze it voor gesprekken, informatieavonden, train hen op empowerende wijze in opvoedingsvaardigheden, en sta model. Stimleer deelname aan een gezinsinterventie. Zorg er bij een gezagsbeëindigende maatregel voor dat oders zo veel als mogelijk betrokken blijven en in contact blijven met hn kind. Wanneer bij oders sprake is van eigen problematiek, stem dan met hn toestemming de hlpverlening die zij zelf ontvangen en de hlpverlening aan de jegdige op elkaar af. Richtlijn Residentiële jegdhlp Richtlijnen jegdhlp en jegdbescherming NVO, BPSW en NIP

5 Vasthoden van resltaten na vertrek 5 Residentiële jegdhlp is onderdeel van een doorgaand zorgtraject. Maak bij de start een plan waarin dit volledige zorgtraject wordt itgewerkt. Meer over het vasthoden van resltaten na vertrek is te vinden in hoofdstk 4 van de richtlijn. Maak bij de start een hlpplan voor het hele hlptraject Bereid het vertrek goed voor Maak samen met de jegdige, het gezin en het netwerk een plan met: - kortetermijndoelen voor tijdens het verblijf in de instelling; - langetermijndoelen voor de periode erna. - een planning met een vaste termijn; - een inventarisatie van wat nodig is om binnen de termijn de doelen te realiseren; - het risico op voortijdig itval en de acties die bij dreigende itval genomen moeten worden; - aandacht voor de continïteit van school, dagbesteding en sociaal netwerk; - rol en (zorg)taken van oders. Bow voort op al bestaande plannen. Geef oders de mogelijkheid om tijdens het verblijf zorgtaken op zich te nemen, bijvoorbeeld door deelname aan activiteiten op de groep. Geef jegdigen de mogelijkheid om tijdens het verblijf te experimenteren met zelfstandig fnctioneren. Organiseer een vertrekfase met meer vrijheid en verantwoordelijkheid. Inventariseer samen met de jegdige en het gezin de behoefte aan zorg na vertrek en organiseer de benodigde formele en informele vervolgzorg vóór vertrek. Behod, versterk en ontwikkel het sociale netwerk vanaf de start van de plaatsing: stimleer bezoek van en aan vrienden, een bijbaan of deelname aan een sportclb. Terg naar his Zelfstandig wonen Bied het gezin na thisplaatsing intensieve thisbegeleiding. Train oders voorafgaand aan thisplaatsing in opvoedvaardigheden. Zet een interventie in. Stem de hlp af op de behoefte van het gezin. Draag bij schoolgaande jegd zorg voor samenwerking tssen jegdige, oders en school. Bied jegdigen voorafgaand aan hn vertrek praktische informatie over: - bdgetteren; - verzekeringen; - regelen van hisvesting; - inkomen it werk/stdiefinanciering; - meerderjarigheid. Draag zorg voor iemand it het informele netwerk die de jegdige onderstent bij regelzaken na vertrek. Richtlijn Residentiële jegdhlp Richtlijnen jegdhlp en jegdbescherming NVO, BPSW en NIP

6 Organisatie, staf en management 6 Creëer randvoorwaarden die het mogelijk maken voor professionals om de aanbevelingen it de Richtlijn Residentiële jegdhlp voor jegdhlp en jegdbescherming it te voeren. 1 Het pedagogisch leefklimaat 2 Veiligheid Ondersten medewerkers die zorg dragen voor een positief leefklimaat met spervisie, intervisie en training. Draag zorg voor een positief werkklimaat, door: - een open en flexibele arbeidscltr; - een gedeelde visie en goede samenwerking in het team; - onderstening en waardering van de leidinggevende voor de medewerkers. Hanteer als maximale groepsgrootte een groep van acht jegdigen. Heb oog voor mogelijke handelingsverlegenheid van het personeel en draag zorg voor deskndigheidsbevordering, opleiding en spervisie. Wees alert op teamprocessen gericht op het onder de mat schiven van grensoverschrijdend gedrag. Bevorder een open sfeer waarin het mogelijk is vragen, risico s en handelingsverlegenheid bespreekbaar te maken. Bekrachtig de inbreng van medewerkers op dit pnt. Registreer zorgvldig signalen van sekseel misbrik, meldingen en incidenten. Bespreek de itkomsten van de registratie en veiligheidsinstrmenten in het team, analyseer deze en bespreek eventele verbetermaatregelen. Leer van incidenten, bijvoorbeeld door gebrik te maken van een leerreview. 3 Samenwerken met oders Ondersten medewerkers bij de samenwerking met oders door middel van training, spervisie en het aanreiken van hlpmiddelen. Maak didelijk welke visie de organisatie heeft op samenwerken met oders en draag er zorg voor dat dit in de werkwijze en commnicatie van alle medewerkers binnen de organisatie is verankerd. 4 Vasthoden van resltaten na vertrek Zorg voor randvoorwaarden die de continïteit van doorgaande hlp vergroten. Denk bijvoorbeeld aan een planmatige aanpak van de behandeling en samenwerking en afstemming met ketenpartners. Inventariseer systematisch de randvoorwaarden die itvoering van de planning belemmeren, zoals: - de afwezigheid van een fasering; - ondidelijkheid over het perspectief; - onvoldoende beschikbare vervolghlp en gebrekkige ketensamenwerking. Werk een plan van aanpak it om zlke belemmeringen weg te nemen. Richtlijn Residentiële jegdhlp Richtlijnen jegdhlp en jegdbescherming NVO, BPSW en NIP