UPDATE SUCCESSIEPLANNING PIETER VAN DE SIJPE

Transcriptie

1 UPDATE SUCCESSIEPLANNING PIETER VAN DE SIJPE

2 Successieplanning anno 2018 Hervorming erfrecht VLABEL aan de macht: een overzicht van enkele standpunten Huwelijkscontract en fiscaliteit: een moeilijk huwelijk Erfenissprong wordt fiscaal aantrekkelijker

3 Hervorming erfrecht Grotere beschikkingsvrijheid Wijzigingen regels inbreng Aandacht voor nieuw samengestelde gezinnen Globale erfovereenkomst: familiepact Punctuele erfovereenkomsten

4 Hervorming erfrecht Publicatie BS 01/09/2017 Inwerkingtreding 01/09/2018

5 Grotere beschikkingsvrijheid Reservatair erfdeel kinderen vermindert Beschikbaar deel wordt vastgeklikt op 50 % van de fictieve massa

6 Grote beschikkingsvrijheid Beschikbaar gedeelte (50 %) voor: één of meerdere kinderen echtgeno(o)t(e), partner, stiefkinderen, broers, zussen, BFF s goed doel Prioritaire aanrekening VG langstlevende op beschikbaar deel Reserve (en inkorting) in waarde i.p.v. in natura Waardering van de schenkingen op datum van de schenking, geïndexeerd tot overlijden

7 Grotere beschikkingsvrijheid Vader Goed doel Dochter Zoon Beschikbaar deel 1/2 Reserve: 1/3 Reserve: 1/3 Reserve: 1/4 Reserve: 1/4

8 Grotere beschikkingsvrijheid Vader Dochter Reserve: ¼ + Beschikbaar deel 1/4 Reserve: 1/6 + Beschikbaar deel 1/2 Zoon Reserve: 1/4 Reserve: 1/6 Zoon Reserve: 1/4 Reserve: 1/6

9 Grotere beschikkingsvrijheid Afschaffing reserve ascendenten (bv. ouders, grootouders) voor kinderloze overledenen Toelichting nieuwe regelgeving*: op voorwaarde dat de ascendent behoeftig is in vorm van maandelijkse lijfrente of kapitaal Afschaffing reserve is niet hetzelfde als afschaffing erfrecht: planning (bv. door middel van een testament) blijft noodzakelijk!!

10 Grotere beschikkingsvrijheid Reserve 25 % Vader Zoon Onderhoudsvordering (max. 25 %) Feitelijk samenwonende partner

11 Nieuw samengestelde gezinnen Prioritaire aanrekening vruchtgebruik langstlevende op beschikbaar deel Vereenvoudigde procedure tot omzetting vruchtgebruik langstlevende stiefkinderen (m.u.v. de gezinswoning) Voortzetting vruchtgebruik door langstlevende op schenkingen met voorbehoud van vruchtgebruik tijdens het huwelijk, maar géén vruchtgebruik voor langstlevende op schenkingen aan kinderen met voorbehoud van vruchtgebruik die dateren van vóór het huwelijk

12 Wijziging regels inbreng Inbreng in waarde i.p.v. in natura Zowel voor roerende als onroerende schenkingen Waardering van de schenkingen: Waarde op het moment van de schenking Geïndexeerd tot datum van overlijden Uitzondering bij voorbehoud van vruchtgebruik (waarde overlijden) Vermoeden bevoordeling bij schenking aan andere erfgenamen dan afstammelingen (bv. partner, ouders, broers, zussen, neven, )

13 Wijziging regels inbreng Vader Dochter Nu: in beginsel in natura waarde bij overlijden Zoon mindere ontvangst waarde bij schenking ongelijke behandeling

14 Wijziging regels inbreng Vader Dochter Zoon Vanaf 1/9/18: inbreng in waarde inbreng in waarde waarde bij schenking waarde bij schenking + indexatie + indexatie gelijke behandeling, of toch niet helemaal?

15 Wijziging regels inbreng Vader Dochter ( 1980) Zoon ( 1987) Schenking op 25-jarige leeftijd Dochter ontvangt schenking 7 jaar eerder Indexatie vanaf moment schenking Ongelijke inbreng op moment overlijden vader

16 Wijziging regels inbreng Vader Aandelen Vader & Dochter Zoon Zoon bvba Schenking aandelen met voorbehoud van vruchtgebruik: Behoud inkomsten en controle Waardering inbreng op moment van overlijden! MAAR: Zelfgecreëerde meerwaarde familiebedrijf?

17 Overgangsregeling Het nieuwe erfrecht is van toepassing op overlijdens vanaf 01/09/2018, ook voor de reeds gedane planningen in het verleden! Tenzij: Verklaring tot behoud voor notaris voor wat betreft de wijze en de waardering van de regels van de inbreng en de inkorting Uiterlijk 31/08/2018 Alles of niets

18 Familiepact Globale erfovereenkomst Enkel mogelijk voor vader en/of moeder en kinderen (en evt. stiefkinderen en kleinkinderen) (subjectief) evenwicht Vermelding alle schenkingen Verplichte tussenkomst notaris Wachtperiode van één maand tussen toezending ontwerp en effectieve ondertekening Absolute nietigheid (ook in te roepen door de fiscus?!)

19 Punctuele erfovereenkomst Principieel verbod op erfovereenkomsten Bestaande uitzonderingen, o.a.: Contractuele erfstelling Valkeniersclausule Ouderlijke boedelverdeling Aantal nieuwe punctuele erfovereenkomsten: Verzaking aan vordering tot inkorting schenking Waarde schenking vastklikken Generation skipping

20 Fiscale aandachtspunten Hervorming erfbelasting staat in de steigers Wat met erkenning oude schenkingen in globale erfovereenkomst? Vlaanderen zal belastingregels afstemmen op het nieuwe erfrecht

21 Hervorming erfbelasting Wat ligt er nog op tafel? Verlaging tarieven in de zijlijn en voor vreemden Aandacht voor nieuw samengestelde gezinnen Uitbreiding belastingvermindering voor kleine erfenissen Splitting (tussen onroerende en roerende goederen) in de zijlijn? Erfbelasting op afzonderlijk erfdeel i.p.v. globaal tarief? Budgettaire neutraliteit door opbrengsten fiscale regularisatie

22 VLABEL aan de macht? Sinds 1 januari 2015: Vlaamse Belastingdienst bevoegd voor het vaststellen, het controleren en de inning van de successierechten (herdoopt tot erfbelasting ) Regelgeving in Vlaamse Codex Fiscaliteit Eigenzinnige en controversiële standpunten

23 VLABEL aan de macht? Schenking met voorbehoud van vruchtgebruik (bv. in Nederland) Gesplitste aankoop onroerend goed Burgerlijke maatschap Optioneel beding van terugkeer Inbreng in GV met optionele ontbindende voorwaarde

24 De verzekeringsgift Populariteit niet-fiscale spaar- en beleggingsverzekeringen type tak-21 en tak-23 Schenking verzekeringsrechten aan begunstigden, al dan niet via een Belgische notaris Bij het overlijden van de oorspronkelijke verzekeringsnemer waren geen successierechten meer verschuldigd Dit werd aanvaard door de federale Administratie (EE/ )

25 De verzekeringsgift Verzekeringsnemer: Vader A Verzekerd hoofd: Vader A Begunstigde: Dochter B -> Schenking verzekeringsrechten Verzekeringsnemer: Dochter B Verzekerd hoofd: Vader A Begunstigde: Dochter B

26 De verzekeringsgift VLABEL (standpunt nr van 12 oktober 2015): erfbelasting op de totale uitkering van het overlijdenskapitaal Ongeacht of er al dan niet schenkbelasting werd betaald op moment schenking Economische dubbele belasting Polemiek en rechtsonzekerheid Nieuw standpunt van 13 juni 2016: standpunt geldt voor alle overlijdens vanaf 1 maart 2016, ongeacht datum schenking

27 De verzekeringsgift Ingrijpen van de Vlaamse regering decreet 23 december 2016 Vanaf 9 januari 2017: geen erfbelasting op het gedeelte van de uitkering waarover reeds schenkbelasting werd betaald op het moment van de verzekeringsgift Eventuele aangroei na de verzekeringsgift wel onderworpen aan erfbelasting

28 De verzekeringsgift Afkoopwaarde van de polis op moment schenking: Overlijdenskapitaal op moment overlijden: Indien de schenking geregistreerd werd met betaling van de lineaire schenkbelasting (VL: 3 %), wordt enkel de aangroei ( ) belast in de erfbelasting Vergelijk met een klassieke roerende schenking: geen erfbelasting indien schenking > 3 jaar voor het overlijden geen erfbelasting op de meerwaarde van de geschonken goederen discriminatie?

29 De verzekeringsgift Andere mogelijkheden? Afkoop en daaropvolgende schenking geldsom Afkoop na verzekeringsgift door nieuwe verzekeringsnemer Gedeeltelijke afkoop om aangroei af te romen Wijziging begunstigde Opletten met afkoopkosten en evt. toepassing roerende voorheffing (< 8 j.) op fictief rendement

30 Huwelijkscontract en fiscaliteit 10 december 2016 (Netto-De Tijd): Minister van Justitie Koen Geens: Samen uit, samen thuis, ook na echtscheiding Verrekenbeding als standaard in het stelsel van scheiding van goederen

31 Huwelijkscontract en fiscaliteit 28 juli 2017 (Netto De Tijd): Vlaams minister van Begroting Bart Tommelein: Erfbelasting ontwijken via huwelijkscontract aan banden Aanpassing VCF: Verrekenbeding wordt fiscaal niet meer aanvaard (en zelfs afgestraft)

32 Verrekenbeding Gehuwd met scheiding van goederen Doen alsof ze gehuwd zijn onder een gemeenschapsstelsel (vandaar alsof-beding ) Man 100 Vordering 0 50 (of zelfs 100) Vrouw -> aftrekbaar in nalatenschap man -> niet belastbaar bij vrouw

33 Verrekenbeding Voorontwerp van decreet Oplossing wordt niet het belasten van de (helft) van de vordering Maar wel de niet-aftrekbaarheid van de schuld Wat indien de erfgenamen kinderen zijn uit een vorige relatie? Wat indien de erfgenamen de nalatenschap verwerpen? Ook keuzebedingen en verblijvingsbedingen onder last worden geviseerd

34 Erfenissprong Vanaf 21 januari 2013: vrijwillige erfenissprong civielrechtelijk mogelijk Kind moet vrijwillig zijn volledige erfenis verwerpen ten voordele van zijn eigen kinderen Verklaring van verwerping via authentieke akte voor notaris Nieuwe maatregel raakt echter niet van de grond

35 Erfenissprong Grootmoeder = erfenissprong Dochter Zoon Kleinzoon Kleindochter

36 Erfenissprong Fiscaal voordelig want goederen worden maar 1x belast (bij het overlijden van grootmoeder) i.p.v. 2x (bij overlijden grootmoeder en bij overlijden dochter) Maar: de kleinkinderen betalen momenteel evenveel erfbelasting als hun verwerpende moeder: 3 % op ,00 9 % op ,00 Totaal: ,00

37 Erfenissprong Voorontwerp van decreet Voorziene inwerkingtreding vanaf 01/01/2018 De erfgenamen betalen het bedrag alsof ze rechtstreeks erven van hun grootouder: 3 % op ,00 9 % op , ,00 x 2 Totaal: ,00

38 Erfenissprong Vraag is of fiscale stimulans voldoende is? Kleinkinderen zijn afhankelijk van de keuze van hun ouder Gedeeltelijke erfenissprong is (nog) niet mogelijk Verdeling per familietak, niet per kleinkind Alternatieven: Testament (afhankelijk van reserve kinderen) Schenking (met punctuele erfovereenkomst?!)

39 Successieplanning anno 2018 Hervorming erfrecht biedt opportuniteiten: goede afspraken maken goede vrienden, ook binnen de familie Verklaring tot behoud mogelijk tot 31/08/2018 Hervorming Vlaamse erfbelasting staat in de steigers Planning uit het verleden bekijken in het licht van de standpunten van VLABEL Successieplanning komt nooit te vroeg, maar soms te laat..

40 Vragen? Na de uiteenzetting of via