Beleggen in. Analist survey 2014: Terugkeer van de animal spirits. Europese ondernemingen. nr.2 juni 2014

Transcriptie

1 insight nr.2 juni 2014 een magazine van fidelity worldwide investment Analist survey 2014: Terugkeer van de animal spirits Beleggen in Europese ondernemingen Morningstar Awards: dubbelinterview met San Lie en Paul van Olst

2 Inhoud DANK VOOR UW FEEDBACK! Winstgroei Europese ondernemingen wereldwijd op kop San Lie en Paul van Olst over Morningstar Awards en passief versus actief Fidelity-analisten over perspectief 2014: Voorzichtig optimisme Facts & Figures Voor u ligt de nieuwste Fidelity Insight, ons magazine dat ingaat op actuele en interessante ontwikkelingen die u als professional in de beleggingsmarkt kunt gebruiken in uw dagelijkse werkzaamheden. Fidelity Worldwide Investment heeft een simpele doelstelling: onze cliënten in staat stellen hun financiële ambities te verwezenlijken via beleggingsproducten en een uitstekende klantenservice. Klantonderzoek is een van de manieren om te meten in hoeverre we deze doelstelling halen. Eind vorig jaar hebben wij onze relaties gevraagd deel te nemen aan dit onderzoek. De respons hierop was groot, en uw oordeel positief. Op dit moment werken wij hard aan door u genoemde verbeterpunten, onder andere op het gebied van rapportage en het aanpassen van onze websites. Na de zomer benaderen wij u opnieuw zodat we een beeld krijgen van onze vorderingen. Wij zullen u daar in de volgende Insight verder over informeren. In deze editie van Insight leest u over de voordelen van beleggen in Europese ondernemingen en geven onze analisten hun beeld op Ter gelegenheid van de prijzen die Morningstar ons eind april toekende, hebben wij San Lie (Hoofd Research Benelux van Morningstar) gevraagd wat dieper in te gaan op het nut en effect van de awards en op de opkomst van passief beleggen. Ik wens u veel leesplezier. Heeft u vragen of opmerkingen over de inhoud of verzoeken voor toekomstige artikelen, dan hoor ik dat natuurlijk graag! Paul van Olst Head of Distribution Benelux Colofon Fidelity Insight is een uitgave van Fidelity Worldwide Investment. Redactie: José Geurten, Martijn Moens, Paul van Olst Ondanks de achterblijvende Europese economieën doen Europese ondernemingen het goed. Met deze gedachte in het achterhoofd valt er veel te zeggen voor beleggen in een portefeuille met zorgvuldig gekozen hoogwaardige Europese aandelen. Europese aandelen: beleggen in ondernemingen, niet in landen D Concept & realisatie RedactiePartners Amsterdam (FD Mediagroep) Fotografie: Arenda Oomen Beeld: Fidelity, Shutterstock 3 OPINIE Blik op Europa Editorial e eurocrisis lijkt voor het grootste gedeelte achter de rug. Toch kijken beleggers nog altijd met enige scepsis naar Europese aandelen. Terwijl de economieën van de Verenigde Staten en Japan zich rap herstellen, blijft de groei in Europa door macroproblemen en overheidsbezuinigingen achter, met uitzondering van het Verenigd Koninkrijk. Toch zijn er in Europa tal van topondernemingen die desondanks profiteren van sterke fundamentele factoren zoals structurele groeimarkten, sterke merken en gezonde balansen met een brede internationale oriëntatie. Het is dus de vraag of de scepsis over Europese aandelen nog steeds terecht is. De resultaten van Europese ondernemingen zijn in de afgelopen twee jaar los komen te staan van de regionale economieën. Een betrouwbare bepalende factor is waardecreatie, en het goede nieuws is dat veel Europese ondernemingen in dit opzicht uitstekend hebben gepresteerd ondanks de lastige economische omstandigheden van de afgelopen jaren, aldus Paras Anand, hoofd pan-europese aandelen Fidelity

3 Dubbelinterview 4 Visie op beleggen 5 Worldwide Investment. Cruciaal voor Europa is daarom de boodschap: beleg in ondernemingen en niet in landen! Onderscheidende factoren Anand en zijn team zien een aantal onderscheidende factoren voor een grotere allocatie naar Europese aandelen. Zo hebben Europese ondernemingen bewezen dat ze een sterke winstgroei kunnen realiseren ondanks achterblijvende economische groei. Ook zijn er betere vooruitzichten voor winstgroei en kapitaalinvesteringen en zijn de relatieve waarderingen aantrekkelijk. In de macro-omgeving zullen tal van relevante factoren verbeteren. Ondernemingen zelf zullen hun liquide middelen steeds meer inzetten om andere bedrijven te kopen en de markt wordt ondersteund door een toenemende beleggingsstroom. Met name dat laatste zal de performance in de toekomst ondersteunen, voorziet Alexandra Hartmann, portefeuillebeheer der van het FF Euro Blue Chip Fund. Winstgroei ondernemingen Sinds 2013 zijn Europese aandelen (MSCI Europe) op basis van totaal rendement met 21 procent gestegen en sinds 2012 met 35 procent. Een van de belangrijkste redenen hiervoor is dat de markten niet worden gedreven door macro-economische omstandigheden, maar door verbeterde bedrijfsfundamentals. Steeds meer beleggers komen erachter dat beleggen in Europese aandelen dan ook niet hetzelfde is als beleggen in Europese economieën. Ter illustratie: de economische groei bleef in de jaren tot aan 2010 in Europa achter ten opzichte van de rest van de wereld, terwijl de winstgroei bij ondernemingen in dezelfde periode in Europa juist voorliep op de rest wereld. Hoe verklaren we dat verschil tussen de economische prestaties van Europa en de bedrijfsresultaten? Veel Europese ondernemingen zijn toonaangevende multinationals die de zwakke vraag in hun thuisland konden opvangen door meer te verkopen in de opkomende economieën en andere sneller groeiende economieën in de wereld. Een andere reden is dat Europese ondernemingen hun marges goed op peil wisten te houden ondanks de economische tegenwind. Door te besparen op arbeidskosten, door efficiencyslagen te maken en dankzij technologische ontwikkelingen kon de bedrijfsvoering gestroomlijnd worden. In veel Europese ondernemingen is de bedrijfsvoering dan ook gericht op het genereren van rendement voor de eigen aandeelhouders en het efficiënt toewijzen van kapitaal om hun werkterrein uit te breiden. Dit verklaart waarom bijvoorbeeld wereldmerken als Audi en Volkswagen, maar ook Hermès, Nestlé en Zara (Intidex) zo goed presteerden in de afgelopen jaren, ondanks alle rampspoed in de regio. Ziet u landen? Wij zien bedrijven Dubbel rendement Een belangrijk gegeven voor Europese aandelen is dat zij nog steeds relatief goedkoop zijn qua waardering. Zo noteert Europa een lagere koers-winstverhouding in vergelijking met Japan en de Verenigde Staten, op basis van zowel de winst van de voorgaande twaalf maanden als de verwachte winst. Ook als je kijkt naar het werkelijke dividend dat ondernemingen uitkeren aan hun aandeelhouders, verslaat Europa met 3,5 procent met gemak alle overige belangrijke regio s en de opkomende markten. In Europa behalen beleggers het dubbele rendement op aandelen ten opzichte van Japanse aandelen en 75 procent meer dan in de VS. Geleidelijk aan lijkt de economische situatie in Europa zich te stabiliseren. De toezegging van de baas van de ECB, Mario Draghi, in juli 2012 om alles te doen wat nodig is, heeft het wantrouwen van beleggers in de euro grotendeels weggenomen. De omstandigheden van de afgelopen jaren maakten dat Europese bedrijven zeer behoedzaam te werk gingen zodat de geaccumuleerde winst op de balans is gegroeid. Gezien het toenemende vertrouwen en de al eerder genoemde lage waarderingen lijkt de tijd rijp dat bedrijven hun overtollige bedrijfsmiddelen inzetten voor overnames. Dit is gunstig voor de prestaties van aandelen. Actief beleggen Uit data van Lipper blijkt dat inmiddels al een omslagpunt is bereikt in het laatste kwartaal van 2012 als het gaat om de driemaandelijkse instroom in Europese beleggingsfondsen. Er is weer sprake van een netto instroom in plaats van een netto uitstroom van de in totaal 167 miljard dollar die beleggers tussen 2007 en 2012 uit Europese beleggingsfondsen haalden. Het momentum om in Europese aandelen te stappen is daar. De conclusie is dan ook dat beleggen in Europa lonend is, mits geïnvesteerd wordt in bedrijven en niet in landen. Fidelity is ervan overtuigd dat beleggingsbeslissingen gebaseerd moeten zijn op gedegen analyse en toekomstgerichte research. Wie domweg kijkt naar de omvang van een onderneming in een index houdt zichzelf voor de gek. Met actief beleggen selecteer je de parade paardjes uit het Europese bedrijfsleven die goed gepositioneerd zijn om optimaal te profiteren van het ontluikende herstel. De Morningstar Awards zijn al tien jaar de meest prestigieuze prijzen voor fondshuizen in Nederland. Fidelity sleepte er dit jaar drie in de wacht. Een dubbelinterview met San Lie van Morningstar en Paul van Olst, Head of distribution van Fidelity over nut en effect van de Awards en de opkomst van passief beleggen. Passief heeft actief geholpen actiever te worden De jubileumeditie van de Morningstar Awards in Hotel Krasnapolsky in Amsterdam was dit voorjaar een groot succes. Daarover zijn San Lie (Hoofd Research Benelux van Morningstar) en Paul van Olst (Head of Distribution Benelux van Fidelity) het snel eens. En dat is niet alleen omdat we met drie prijzen naar huis gingen, zegt Van Olst met een glimlach en een schuine blik op de prijs die voor de gelegenheid even uit de kluis is gehaald. Het stak goed in elkaar qua organisatie. Vriend en vijand denken er hetzelfde over: de Awards die Morningstar elk jaar uitreikt, zijn onderscheidend. Juist vanwege de methodiek en criteria die gehanteerd worden. Wij organiseren dit om de fondsen in het zonnetje te zetten die het volgens ons goed doen. Het past bij de missie van Morningstar om beleggers te helpen in dat hele grote oerwoud aan beleggingsfondsen en beleggingsproducten hun weg te vinden. Omdat 80 procent van de actieve beleggingsfondsen eigenlijk geen bestaansrecht heeft doordat zij simpelweg slechter presteren dan de benchmark, moet je als belegger goed je huiswerk doen, zegt Lie. Geen vrachtwagens met geld Fidelity won drie prijzen en doorbrak daarmee de hegemonie van Threadneedle San Lie (links) Morningstar Paul van Olst Fidelity dat in de afgelopen jaren de categorieën voor fondshuizen domineerde. Het is een erkenning dat we goed gepresteerd hebben in de drie verschillende categorieën ten opzichte van onze peer group, zegt Paul van Olst. Het alom bekende adagium dat in het verleden behaalde rendementen geen garantie voor de toekomst bieden, geldt ook voor de Morningstar Awards. Lie benadrukt dat het bij de Awards vooral gaat om kwantitatieve gegevens; daar worden de genomineerden primair op geselecteerd. Daaroverheen doen de analisten van Morningstar nog kwalitatief onderzoek. Het is ook echt niet zo dat er de dag na de verkiezing vrachtwagens met

4 7 Dubbelinterview Visie op beleggen geld komen voorrijden van beleggers die bij ons willen instappen. Wel is het prettig om aan de buitenwacht te kunnen laten zien dat wij deze prijzen hebben gewonnen. Het is een erkenning voor de werkwijze van onze brand, zegt Van Olst daarover. Lie is blij te horen dat de vrachtwagens wegblijven bij Fidelity. De prijzen zijn bedoeld als richtlijn voor beleggers die onderzoek doen. Er is immers zoveel aanbod. Het is zeker geen koopadvies. Visie en filosofie Valt er na tien jaar Awards-uitreikingen een antwoord te formuleren op de vraag wat nu eigenlijk een goede fondsmanager maakt? In zijn algemeenheid zou je kunnen zeggen dat een fondsmanager een zekere ervaring moet hebben, zegt Lie. Het is prettig als hij ten minste één hele cyclus heeft meegemaakt en niet alleen met de wind in de zeilen heeft gevaren. Naast ervaring is het belangrijk dat een fondsmanager een sterk team om zich heen heeft verzameld en dat hij een duidelijke visie en beleggingsfilosofie heeft. Het liefst belegt hij ook nog in zijn eigen fonds onder het motto eat your own cooking. En uiteraard moet het fondshuis zich bekommeren om zijn klanten. Tot slot zijn ook de beheerskosten van belang. Als deze ingrediënten aanwezig zijn, kan een fondsmanager een goede rentmeester zijn voor beleggers. Actief versus passief Fidelity is bij uitstek een fondshuis dat gelooft in actief beleggen. In mijn Handboek Soldaat staat op de eerste pagina: ik ben een actief belegger, zegt Van Olst. Met passief beleggen krijg je het beste van de markt, maar tegelijkertijd ook alle rommel. Wil je dat gemiddelde niet, dan kies je voor actief beleggen. En dat is precies wat Fidelity doet. Overigens negeert Van Olst de opkomst van passief beleggen niet. De belangrijkste reden om daar iets mee te doen, is de wens van de klant. San Lie legt in dit licht zijn eerdere uitspraak toe dat 80 procent van de actief beheerde fondsen geen bestaansrecht heeft. Zij zijn simpelweg niet in staat om de benchmark bij te houden of te verslaan. In dat opzicht is het een gezonde ontwikkeling dat passief beleggen opkomt. Passief heeft actief geholpen om echt actiever te worden. Veel dure indexbeleggers die de benchmark volgen, worden nu links en rechts ingehaald door goedkope passieve producten. Fundamenteel onderzoek De opkomst van passief beleggen heeft ervoor gezorgd dat actief beleggen scherper aan de wind is gaan zeilen. Lie signaleert de trend dat fondsbeheerders soms nog maar 40 bedrijven in de portefeuille opnemen in plaats van 300 en daarmee hun echte convictie laten zien. Voor de belegger is dat een goede zaak. Van Olst is het daarmee eens. Eigenlijk is het vreemd dat het percentage van slecht presterende actieve beleggingsfondsen 80 is. Het is dus van belang om die 20 procent eruit te filteren en daar zaken mee te doen om zo een waardevolle toevoeging te zijn voor de portefeuille van de eindklant. Wij zijn een echte bottom up stock picker en doen altijd fundamenteel gedreven research. Op basis daarvan maken we een selectie van aandelen, obligaties of andere instrumenten. Wij willen ergens zeker van zijn voordat we er instappen. En dan nog kan het weleens anders lopen; bijvoorbeeld als de markt zich tegen je keert. Het is in mijn optiek van belang dat je vasthoudt aan je visie als de markt draait; stick to your guns en niet draaien als een windvaan. Drie keer prijs Afgelopen april zijn voor de tiende maal de Nederlandse Morningstar Awards uitgereikt. Fidelity won drie van de vijf prijzen voor fondshuizen. Fidelity mag zich een jaar lang tooien met de titels: beste grote fondshuis voor aandelen en obligaties en beste fondshuis in alle assetcategorieën. Veel dure indexbeleggers die de benchmark volgen, worden nu links en rechts ingehaald De conclusie van de heren binnen de discussie actief versus passief is dan ook dat je als belegger niets moet uitsluiten en dat beide opties naast elkaar kunnen bestaan. Het is in ieder geval een misverstand om te denken dat je geen research hoeft te doen naar passieve fondsen. Lie: Ook naar de markt voor indexbeleggen moet je onderzoek doen, bijvoorbeeld naar de keuze van de onderliggende index en de manier waarop de ETF gestructureerd is. Passief beleggen is echt niet eenvoudig, wil hij maar zeggen. Paul van Olst benadrukt nogmaals dat Fidelity wel degelijk ook belegt in passieve producten. Als onderzoek uitwijst dat je als beste een indexfonds kunt kopen, dan doen we dat. In essentie is het een goede zaak dat passief beleggen opkomt. Ik hijs niet de vlag in top, maar het maakt de managers van actieve fondsen actiever. Advieskosten Tot slot nog de invoering van de beleggingsfondsen zonder distributievergoeding. Per 1 januari heeft de belegger een scherper zicht op de kosten van advies; daar zijn Van Olst en Lie het over eens. Lie plaatst wel een kritische noot. Volgens hem vallen de financieel ongeletterden die niet willen of kunnen betalen voor advies buiten de boot. Van Olst zegt dat het Fidelity een hoop extra werk heeft opgeleverd. Onze backoffice in Luxemburg heeft alle bestaande fondsen voor de Nederlandse markt Retail Distribution Review-bestendig gemaakt, ook als er geen kickback fee in zat. Alles om de klant optimaal te bedienen. Tot nu toe hebben we weinig van de gevolgen gemerkt in de markt. Het is business as usual.

5 9 Analyse & Perspectief op 2014 De terugkeer van de animal spirits Volgens minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem is de economische crisis nagenoeg voorbij. Bedrijven wenden de steven om de koers te verleggen van crisismanagement naar groei en expansie. Waar liggen volgens de analisten van Fidelity de kansen in dit nieuwe landschap? D e 128 Fidelity-analisten volgen wereldwijd duizenden ondernemingen, in alle regio s en alle sectoren. Elk relevant thema is onderwerp van onderzoek en analyse: variërend van capital expenditure tot energiekosten tot corporate governance. De weerslag hiervan, vastgelegd in het rapport A return of animal spirits, a return to fundamentals legt interessante observaties en beleggingskansen bloot. Vertrekpunt is de actieve beleggingsstrategie die Fidelity hanteert. Groeiend vertrouwen De belangrijkste constatering in Fidelity s analist survey voor 2014 is dat bij een groeiend aantal bedrijven het vertrouwen weer toe neemt. Dit weerspiegelt de kracht van het herstel en een terugkeer naar normale marktomstandigheden. Het zijn de voortekenen van wat de Britse econoom John Maynard Keynes als de animal spirits betitelde. Daarmee omschreef hij de psychologische factoren die het (consumenten)vertrouwen bepalen. Na een flink aantal jaren waarin onzekerheid de boventoon voerde en managers uitermate voorzichtig waren, zien onze analisten nu de bemoedigende eerste tekenen van een herstel gebaseerd op capital expenditure. Daarbij plaatsen ze wel de kanttekening dat veel investeringen momenteel nog het gevolg zijn van vervangingsvraag. Fusies en overnames Een duidelijk gevolg van het groeiende vertrouwen is een toenemende activiteit op de fusie- en overnamemarkt van zowel de aandelen- als obligatiemarkten. Tegelijkertijd keren meer bedrijven weer dividend uit aan hun aandeelhouders, vooral in de financiële sector en de gezondheidssector. Het uitkeren van dividend door bedrijven staat centraal bij veel modellen die de waarde van een onderneming bepalen. De consensus is dat een stijging van het dividend wijst op vertrouwen van het management in de toekomstige winst. Bloomberg verwacht dat dividenden in geen enkele sector zo sterk zullen stijgen in de periode tot 2015 als in de Europese bankensector. Voor Fidelity is dit reden tot voorzichtig optimisme. Het geld dat bedrijven na jaren van oppotten nu beschikbaar stellen, vloeit terug naar de aandeelhouders en wordt gebruikt voor kleinere fusies en overnames, bolt-on-acquisitions, maar (nog) niet voor agressieve groei. Ontwikkelde economieën Fidelity s analisten zien vooral veel gunstige ontwikkelingen in de ontwikkelde economieën. Met name de fundamentals van de VS liggen er goed bij. Als het gaat om vertrouwen in de bedrijven die zij volgen, de capex outlook, dividendgroei en de gezondheid van de balans, scoort de VS het hoogst. Japan gooit echter de hoogste ogen als het gaat om de verwachte return on capital (roc). In de afgelopen jaren is de roc in Japan beduidend lager geweest dan het historisch gemiddelde. Maar de economische maatregelen van premier Shinzo Abe zijn zogenoemde Abenomics zullen naar verwachting een positieve invloed hebben. Kijken we naar sectoren, dan springen gezondheidszorg en technologie eruit, omdat deze goed vertegenwoordigd zijn in de ontwikkelde economieën. Ook de farmaceutische sector en de IT-sector zullen naar verwachting een goede roc laten zien, terwijl de energie- en grondstoffensector juist minder goed zullen presteren. Einde van de supercyclus Tussen 2003 en 2008 was er sprake van een ongekende groei van opkomende economieën en stijgende aandelenmarkten en grondstoffenprijzen. Opkomende economieën profiteerden van goedkoop geld en hun groei stimuleerde de wereldwijde vraag naar grondstoffen waardoor er een grondstoffensupercyclus kon ontstaan. Met name de grondstoffenhonger van China was ongekend, maar daar is een einde aan gekomen met het opdrogen van de stroom van goedkoop geld. Maar nog altijd zien onze analisten China als een robuust groeiverhaal dat door structurele hervormingen kan opschuiven naar een consumptiegedreven economie in plaats van de investering- en exportgedreven economie die het nu is. De grote vraag is welke sectoren weten te profiteren van die omslag. Vergrijzing Een demografische trend die impact zal hebben op veel regio s, landen, sectoren en bedrijven is de vergrijzing. Die neemt parallel aan de groei van de wereldpopulatie (van zeven miljard in 2011 naar negen miljard in 2050) sterk toe. Het aandeel van mensen dat zestig jaar of ouder is, is in de ontwikkelde markten sinds 1950 verdriedubbeld, en deze groep is twee maal zo groot als de groep tot 15-jarigen. Naast bedreigingen, zoals structurele financiële problemen voor overheden die te maken krijgen met een vergrijzende bevolking, zijn er uiteraard ook kansen. Mooie voorbeelden zijn de Amerikaanse bedrijven Essilor en Zimmer die respectievelijk correctieve lenzen en looprekken maken en dankzij de vergrijzing enorm groeien. Onderzoek van belang Een van de belangrijkste constateringen van de Fidelity-analisten is dat de (beleggings) wereld enorm in beweging is en gevarieerder dan ooit. Goede research is in een gedifferentieerde omgeving zoals zij die nu zien dan ook van onderscheidend belang voor het maken van de juiste beleggingskeuzes. Wel stellen ze vast dat het afgelopen halfjaar de beleidskaders en marktomstandigheden terug zijn op wat historisch gezien als een normaal niveau wordt beschouwd. Dat heeft geleid tot een duurzaam herstel van de aandelenmarkten. Tegelijkertijd is er op tal van terreinen ook een new normal ontstaan; bijvoorbeeld waar het gaat om meer regulering en overheidsbemoeienis. Dat kan voor tegenwind zorgen in bepaalde sectoren. Maar er is ook een aantal beren van de weg. Zo hoeven bedrijven zich niet langer druk te maken over enkele grote tail risks zoals financiële systeemrisico s en besmettingsgevaar die lange tijd als een donderwolk boven de boardroom hingen. Bedrijven zullen hun best doen om nieuw kapitaal aan te trekken; degenen die dit het beste lukt en dus de meeste aandeelhouderswaarde creëren, komen als winnaar uit de bus. Voor het complete rapport A return of animal spirits, a return to Fundamentals: Natuurlijk kunt u ook een papieren versie opvragen via

6 11 FACTS & FIGURES Op de hoogte Bescherming tegen inflatie Nieuwe marketing manager José Geurten is per 1 mei gestart als senior Marketing Manager bij Fidelity Amsterdam. Het marketingteam is daarmee uitgebreid tot drie personen. José ondersteunt in deze functie ook de salesmanagers Benelux van Fidelity. Een van de belangrijkste taken die José zal oppakken, is het verbeteren van de websites. José werkte eerder als marketing manager retail en private banking bij een lokale Rabobank. U kunt José bereiken op Terwijl de oorzaken van inflatie verschillen, is het effect altijd hetzelfde: inflatie tast de koopkracht van geld op termijn aan. Dit vraagt om een vooruitziende blik bij beleggers. Het gaat immers niet om de inflatie van vandaag, maar ook om die van morgen en overmorgen. Bij het vaststellen van de beleggingsdoelen moet de verwachte inflatie dan ook ingeprijsd worden. Bedenk wat 1000 euro waard kan zijn over 5, 10 of 20 jaar in reële termen. Het verlies aan koopkracht door inflatie moet worden afgezet tegen de tijdshorizon van de belegger. Obligaties die gekoppeld zijn aan inflatie vormen een goede hedge tegen de consumentenprijs-index. Dit kan het goede moment zijn om hierin te investeren, omdat de markten gewend zijn aan het huidige lage niveau, waardoor het erop lijkt dat de waarderingen op de middellange termijn goedkoop zullen zijn. Column Regressie naar het gemiddelde Regressie naar het gemiddelde is een technische term voor het verschijnsel dat hoge en lage scores geleidelijk aan steeds meer afvlakken. Als een variabele bij de eerste meting extreem hoog of laag scoort, zal die variabele bij een volgende meting neigen naar een gemiddelde score. Dit verschijnsel vooral gebruikt in de statistiek werd eind negentiende eeuw algemeen bekend door het werk van de Britse statisticus Sir Francis Galton ( ) over genetica en erfelijkheid. Meer en meer outsourcing door China Het groeitempo van de Chinese economie normaliseert in de komende jaren en dit betekent dat ook de Chinese lonen minder hard zullen stijgen. Desalniettemin verwachten veel analisten dat de bedrijven die zij volgen in de komende twaalf maanden wel te maken kunnen krijgen met gematigde loonstijgingen. Met name in de industriële- en consumentensector zal dit het geval zijn. Tegelijkertijd zijn de loonkosten in China de afgelopen Onze hersenen zijn constant op zoek naar patronen en geneigd om oorzakelijke verbanden te vinden. Willekeur en regressie naar het gemiddelde vinden we simpelweg geen bevredigende verklaring; ook niet voor aandelenkoersen. tien jaar zeer sterk gestegen vanwege de urbanisatie en de gespannen arbeidsmarkt. De groeiratio van de lonen in Chinese steden is gedaald van 14,4 procent op jaarbasis naar 11,9 procent in 2012 en de verwachting is dat deze uitkomt op 10 procent voor Dit versterkt mogelijkerwijs de trend van outsourcing van laagwaardige productiebanen van China naar andere Zuidoost-Aziatische landen zoals de ASEAN landen. Laat ik een voorbeeld geven dat meer licht werpt op dit fenomeen. Neem een ervaren golfer met handicap 10. Wanneer hij een bijzonder slechte ronde speelt, ver boven zijn handicap, boekt hij een uurtje met een golfprofessional. De keer daarop scoort hij een stuk dichter bij zijn handicap. Heeft de extra training echt geholpen of is hier sprake van regressie naar het gemiddelde? De golfer zelf is ervan overtuigd dat dit te danken is aan de hulp van de pro. En niet alleen hij denkt zo; ook de media bijvoorbeeld dichten vaak aan willekeurige gebeurtenissen een causale verklaring toe. Onze hersenen zijn op zoek naar patronen en zijn sterk geneigd een oorzakelijk verband aan te wijzen. De principes van willekeur en regressie naar het gemiddelde leveren immers zelden een bevredigende verklaring op. Bij beleggen wordt regressie naar het gemiddelde meestal mean reversion genoemd en heeft het een iets andere betekenis. De term beschrijft hoe rendementen in financiële tijdreeksen op korte termijn extreem kunnen zijn, maar op de lange termijn juist stabieler zijn. Anders gezegd: perioden met lagere rendementen in bepaalde markten of sectoren worden vaak gevolgd door compenserende perioden met hogere rendementen. Mean reversion is ook een begrip dat voor enige verwarring kan zorgen in de beleggingswereld. Het beeld wordt vertroebeld doordat sommige beleggingsstrategieën (waarde, contrair) deels afhankelijk lijken te zijn van mean reversion. Andere strategieën lijken voor een deel juist af te hangen van het feit dat er opmerkelijke (en waardevolle) uitzonderingen op de regel zijn. trotseren het gemiddelde. Het is niks minder dan de aloude strijd tussen groei en waarde, maar dan bekeken vanuit een andere invalshoek. Voor beide strategieën is ruimschoots aangetoond dat ze na verloop van tijd beter presteren dan de markt. Bij Fidelity zijn veel fondsbeheerders erin geslaagd hun benchmark met beide strategieën te verslaan. Nick Armet Head of Investment Communications bij Fidelity Worldwide Investment De uitdaging is gelegen in het blootleggen van deze aandelen en het beleggen bij een verantwoorde waardering. Vooral toekomstgerichte waarderingsinstrumenten, zoals contante-waardemodellen, kunnen nuttig zijn om potentiële rendementen te voorspellen. Koerswinstverhoudingen geven namelijk soms onterecht een koopsignaal af. De afgelopen tien jaar werd beurslieveling Apple door critici consequent aangemerkt als te duur. Toch slaagde het bedrijf tegen alle verwachtingen in erin zijn winst te laten groeien op basis van een sterk assortiment producten waar voortdurend vraag naar is. En dat is nu precies waar het hier om gaat: sommige aandelen keren terug naar het gemiddelde, andere

7 Waar vindt u Fidelity? FIL (Luxembourg) S.A. Netherlands Branch WTC, Toren H, 6e etage Zuidplein XV Amsterdam T F E salessupportnl@fil.com Gratis via: Deze publicatie is uitsluitend bestemd voor professionele beleggingsdeskundigen en dient niet aan particuliere beleggers te worden overhandigd. Niets uit dit document mag worden gekopieerd of verspreid zonder voorafgaande toestemming van Fidelity. Tenzij anders aangegeven zijn alle hier gegeven meningen en visies afkomstig van Fidelity. Deze publicatie is niet bestemd voor inwoners van het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten en is uitsluitend bestemd voor personen die gevestigd zijn in rechtsgebieden waar de betreffende fondsen voor distributie zijn toegelaten of waar een dergelijke toestemming niet vereist is. Fidelity/Fidelity Worldwide Investment betekent FIL Limited, en zijn dochterondernemingen. Fidelity, Fidelity Worldwide Investment, het Fidelity Worldwide Investment logo en het F symbool zijn handelsmerken van FIL Limited. Verwijzingen naar specifieke beleggingen dienen niet te worden beschouwd als aanbevelingen om deze te kopen of te verkopen, maar zijn slechts als voorbeeld opgenomen. Beleggers dienen er eveneens rekening mee te houden dat de hier gegeven opvattingen en meningen niet langer geldig kunnen zijn en reeds van invloed kunnen zijn geweest op het handelen van Fidelity. De hier vermelde research- en analysegegevens zijn door Fidelity vergaard ten behoeve van het beheer van onze compartimenten en kunnen al voor de betreffende beleggingen zijn aangewend. Fidelity verstrekt uitsluitend informatie over zijn eigen producten en diensten en geeft geen beleggingsadviezen die gebaseerd zijn op persoonlijke omstandigheden. Uitgegeven door FIL (Luxembourg) S.A., goedgekeurd en gereguleerd in Luxemburg door de CSSF (Commission de Surveillance du Secteur Financier).