Voeding en voedingssupplementen bij agressief gedrag

Transcriptie

1 G.E. Schuitemaker 7 Voeding en voedingssupplementen bij agressief gedrag G.E. Schuitemaker 88 Inleiding In 2002 werd onderzoek gedaan naar de relatie tussen geweldgedrag en voeding (Gesch e.a., 2002). De uitkomsten waren frappant: voedingssupplementen kunnen helpen om gewelddadigheid te reduceren. Het onderzoek werd uitgevoerd in Engeland in Her Majesty s Young Offenders Institution Aylesbury in Buckinghamshire. Het was volgens de regelen der kunst gedaan: gerandomiseerd, placebogecontroleerd, dubbelblind, en onderzocht verandering in gewelddadig gedrag. Het verschil in alle overtredingen tussen de verum- en de placebogroep was gemiddeld 25%. Het meest opmerkelijke resultaat was dat de grootste afname in geweld gezien werd voor de meest ernstige overtredingen. Hieronder vielen ook de geweldsdelicten. De afname was gemiddeld maar liefst bijna 40%. In totaliteit was de afname binnen de groep die de supplementen kreeg 35% vergeleken met het aantal overtredingen vóór het onderzoek. De placebogroep liet nauwelijks een reductie zien. De kosten bedroegen slechts één Engelse pond per gevangene per dag. Het Home Office, zoals het Britse Ministerie van Binnenlandse Zaken wordt genoemd, had voor het onderzoek toestemming verleend. De initiatiefnemer was Natural Justice, een Britse organisatie die zich ten doel stelt de sociale en lichamelijke oorzaken van misdaad te onderzoeken. Prima onderzoeksopzet 231 Jonge gevangenen ouder dan 18 jaar waren betrokken in het experiment. Ze kregen voedingsupplementen, of placebo. De verum groep (172 gevangenen) kreeg dagelijks suppletie van vitamines, mineralen en vetzuren (zie kader); de andere groep (59) kreeg dagelijks placebo. De suppletie duurde in beide groepen gemiddeld 142 dagen, maar de periodes liepen uiteen van twee weken tot negen maanden, binnen beide groepen. De twee groepen kwamen overeen in intelligentie, verbaal vermogen, woede, angst, malaise en depressie. Voorafgaand aan het onderzoek werd dit door middel van gevalideerde en betrouwbare tests getoetst. Er waren geen significante verschillen. Voor beide groepen werd gedurende de interventie de compliance getoetst. In beide groepen bleek die groot: rond de 90%. Aan het eind van de interventie werd nog gecontroleerd of de deelnemers konden weten of ze placebo of suppletie hadden gehad. Gevraagd werd wat men dacht dat men gekregen had. In beide groepen was het percentage dat goed gegokt had hetzelfde als volgens de gewone kansberekening zou zijn gevonden. Dit onderzoek kan als kwalitatief zeer hoog wordt aangemerkt, door de opzet, de maatregelen bij uitvoering en de wijze van randomisering. Door de uitstekende onderzoeksopzet is vastgesteld, en dat is belangrijk, dat er niet alleen een verband was tussen voeding en gedrag, maar óók dat er sprake was van oorzaak (voeding) en gevolg (gedrag). Het onderzoek werd uitgevoerd door wetenschappers die nu verbonden zijn aan de University of Surrey, University of Oxford, de University of Cork (Ierland) en Imperial College in Londen.

2 G.E. Schuitemaker Voeding en voedingssupplementen bij agressief gedrag > Criminaliteit buiten gevangenis Een gevangenis leent zich goed voor het doen van gecontroleerd onderzoek. De relevante vraag is in hoeverre deze uitkomsten te extrapoleren zijn naar gewelddadig gedrag buiten de gevangenis. Ook daar wordt een oplossing gezocht voor veiligheid op straat, hooligans rondom voetbalvelden, zinloos geweld enzovoort. Hierover is veel politieke discussie. De onderzoekers zijn nogal stellig door te verklaren dat het waargenomen gunstige effect is toe te schrijven aan lichamelijke factoren, Dit effect is daarom niet beperkt tot de gevangenis. Zij vermoeden zelfs het tegengestelde: de leef- en voedingsomstandigheden zijn in de gevangenis vaak beter en veel regelmatiger dan dezelfde personen in hun leven buiten de gevangenis ervaren. De onderzoekers geven duidelijk aan dat voeding één van vele factoren is die van invloed is op gedrag. Maar aangezien voeding in de maatschappij zowel een sociale als een fysiologische component in zich heeft, is er een interactie tussen de maatschappelijke en fysiologische factoren. Een voorbeeld is het gezinsleven. Wanneer families uit elkaar vallen (door bijvoorbeeld een scheiding) dan kan dit ook implicaties hebben voor de voedingsgewoonten van kinderen. Door voedingstekorten ontwikkelt het brein zich soms onvoldoende. Dit zou de kans op toekomstige crimineeltjes en hooligans in de hand werken. In dit verband stellen de onderzoekers: Het zou verhelderend kunnen zijn om de mate waarin de voeding door dergelijke familiebreuken wordt beïnvloed, te onderzoeken. Voedingsvoorlichting De onderzoekers adviseren voedingsvoorlichting. Er bleek een verband te bestaan tussen weinig kennis op voedingsgebied en de slechte wijze waarop de proefpersonen hun voedsel kozen. Ze halen de Amerikaan Alexander Schauss aan die in 1978 al in een onderzoek had vastgesteld dat voedingsvoorlichting meer recidive deed voorkómen dan de conventionele proeftijdprogramma s. Schauss (1978) Supplement per dag: 1 vier capsules met daarin totaal 1260 mg linolzuur, 160 mg gammalinoleenzuur (GLA), 80 mg eicosapentaeenzuur (EPA) en 44 mg docosahexaeenzuur (DHA). 2 één supplement met: Vitamine A 2500 IE Vitamine B1 1,2 mg Vitamine B2 1,6 mg Vitamine B3 (nicotinamide) 18 mg Vitamine B5 4 mg Vitamine B6 2 mg Vitamine B12 3 g Biotine 100 μg Foliumzuur 400 μg Vitamine C 60 mg Vitamine D2 400 IE Vitamine E 10 mg Calcium 100 mg Chroom 200 μg Fosfor 77 mg IJzer 12 mg Jodium 140 μg Kalium 4 mg Koper 2 mg Magnesium 30 mg Mangaan 3 mg Molybdeen 250 μg Selenium 50 μg Zink 15 mg 89

3 > G.E. Schuitemaker Voeding en voedingssupplementen bij agressief gedrag 90 publiceerde zijn bevindingen in het Journal of Orthomolecular Psychiatry. De onderzoekers beschouwen hun studie slechts een begin van een geheel nieuwe benadering van zowel de voeding als de invloed van voeding op het gedrag. Amerikaans onderzoek Het Britse onderzoek is een bevestiging van eerder onderzoek, van meer dan twintig jaar geleden. Midden zeventiger jaren waren er zoveel anekdotes in omloop over de invloed van voeding op gedrag, dat de Amerikaanse criminoloog Schoenthaler van de California State University, Stanislaus, het tijd vond worden hier research naar te doen. In de jaren tachtig begon hij onderzoek onder jeugdige delinquenten in inrichtingen en toonde aan dat verbetering van de voeding tot een dramatische afname leidde van allerlei vormen van crimineel gedrag. Specifiek kregen de deelnemers meer volkorenbrood en fruit, minder suiker en cola (dat ook veel suikers bevat). In totaal deden 8047 overtreders mee in het onderzoek. In iedere jeugdinrichting worden officiële strafrapporten bijgehouden welke een betrouwbare maatstaf vormen voor agressief en niet-agressief asociaal gedrag. Deze rapporten werden onderzocht in alle deelnemende inrichtingen. Na het wijzigen van de maaltijden werd in elk van de deelnemende inrichtingen een afname van agressief, asociaal gedrag met gemiddeld 48% (Schoenthaler, 1983, 1985, 1986). De verbeteringen in gedrag bleken van blijvende aard gedurende minstens een jaar in elke deelnemende staat. Deze bevinding is van belang. De reden voor de verbeteringen in gedrag en schoolprestaties werd toegeschreven aan de nieuwe maaltijden die meer vitamines en mineralen bevatten dan de oude menu s. De grotere hoeveelheden essentiële voedingsstoffen in de nieuwe maaltijden werden aangemerkt als oorzaak voor de correctie van verstoorde hersenfunctie door slechte voeding. Schoenthaler heeft onlangs nieuwe bevindingen gepubliceerd (2000). Uit zijn onderzoek blijkt dat schoolkinderen met gedragsproblemen een deel van hun gewelddadigheid en asociale houding verliezen door extra vitamines te slikken. Aan het onderzoek werkten 80 kinderen mee. Ze waren tussen de 6 en 12 jaar oud en woonden in Phoenix. Vier maanden lang kregen 40 kinderen een multivitamine en nog eens 40 kinderen kregen een placebo. Tijdens het onderzoek werd bijgehouden hoe vaak gewelddadig gedrag plaatsvond. Onder deze noemer vielen bijvoorbeeld vandalisme, werkweigering, obsceniteiten uiten, onbeleefd zijn, vechten en anderen slaan. Schoenthaler ontdekte dat van alle kinderen die tijdens het schooljaar straf kregen de 40 die vitamines slikten 47% minder vaak straf hadden dan de 40 die placebo slikten. Volgens de onderzoeker leidt slechte voeding tot een tekort aan wateroplosbare vitamines in het bloed. De hersenen lijden hier eveneens onder en functioneren minder. Het gevolg is gewelddadig en asociaal gedrag. Schoenthaler zou graag zien dat supplementen vaker gebruikt worden bij kinderen die asociaal gedrag vertonen. Hypoglycemie door suikergebruik Langseth (1978) en medewerkers deden een onderzoek naar een relatie tussen hypoglycemie en suiker. 261 hyperactieve kinderen deden mee. Bij 74% werd een afwijkende glucose-tolerantie curve gevonden, met name hypoglycemie (een lage vlakke curve). Een hoge consumptie van geraffineerde suikers wordt gezien als een belangrijke oorzaak van hypoglycemie. Van hypoglycemie wordt aangenomen dat deze aandoening verschillende mentale symptomen tot gevolg kan hebben, waaronder hyperactiviteit bij kinderen. Volgens Schoenthaler (1994) is het mogelijk dat een (langdurige) hoge consumptie van suiker het lichaam van essentiële vitaminen en aminozuren berooft, die van belang zijn voor de hersenfunctie. Hij zei dit in een reactie op een publicatie in het New England Journal of Medicine (Wolraich, 1994). Volgens die publicatie kon geen verband worden aangetoond tussen de

4 G.E. Schuitemaker Voeding en voedingssupplementen bij agressief gedrag > suikerinname en gedrag en intelligentie van kinderen tussen de 3 en 10 jaar, waarvan de ouders veronderstelden dat zij gevoelig waren voor suiker. Tegen dit onderzoek is onder andere ingebracht dat het voornamelijk gezonde kinderen betrof (slechts 5 van de 48 kinderen waren hyperactief) met bovendien een meer dan gemiddelde intelligentie, waar - door sterke verbeteringen ook niet te verwachten waren. Bovendien kregen de kinderen in de con - trolegroepen zoetmiddelen als aspartaam en saccharine. Het jaar daarop publiceerde dezelfde onderzoeker Wolraich (1995) een meta-analyse waarin hij liet weten geen relatie te vinden tussen enerzijds suikergebruik en anderzijds gedrag en cognitieve prestatie. Hiermee was de discussie over de relatie suiker en gedrag in wetenschapskringen afgelopen. (Van belang is te weten dat een deel van zulk onderzoek door de suikerindustrie wordt betaald. Red.) Onderzoek in Nederland Voor het Ministerie van Justitie, afdeling Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), is door de gedegen opzet het Britse onderzoek uit 2002 aanleiding geworden om ook in Nederland een dergelijk onderzoek uit te voeren. Beleidsmedewerker Ap Zaalberg is initiatiefnemer en uitvoerder van de studie. De wetenschappelijke begeleiding is ondergebracht bij professor Henk Nijman, forensisch psycholoog aan de Radboud Universiteit Nijmegen, en bij Frans Kok, hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de Wage - ningen Universiteit. De resultaten worden in 2006 verwacht. Conclusie Er ontstaat steeds meer begrip voor de manier waarop voeding aanleiding kan geven tot verstoord gedrag. Sommige voedingsstoffen putten onze lichaamsreserves uit; een voorbeeld daarvan is suiker, dat om te worden verteerd vitaminen en mineralen nodig heeft die in de geraffineerde vorm niet meer voorkomen. Ze zijn wel deel van het natuurlijk product waaruit de suiker wordt gewonnen. Door het uitputten van de lichaamsreserves van li - chaamseigen stoffen kan het zijn dat onze organen moeten terugvallen op meer primaire functies. In het algemeen kunnen we dat ook zien op het terugvallen op meer primair gedrag. Dit verdwijnt, wanneer de interne voedingsbalans wordt hersteld. Voedingssupplement is daarvoor een momenteel verkende methode. Het bieden van complete voeding is in principe te verkiezen. Het onderzoek laat zien dat in de gevangenis het gewelddadig gedrag bij goede voeding afneemt. Ook kan worden gesteld dat bij goede voeding agressief crimineel gedrag dus kan worden voorkomen. Dit is een gevolg van de manier waarop onze hersenen en organen door slechte voeding worden gecompromitteerd. Het is een direct voorbeeld van het belang van complete voeding. Literatuur Gesch C.B., Hammond S.M., Hampson S.E., Eves A., Crowder M.J. (2002) Influence of supplementary vitamins, minerals and essential fatty acids on the antisocial behaviour of young adult prisoners: randomised, placebo-controlled trial, Br J Psychiatry, 181(1), pp Schauss A.G. (1978) Differential outcomes among probationers comparing orthomolecular approaches to conventional casework/counselling, J. of Orthomolecular Psychiatry, 8, pp Schoenthaler S.J. (1983) Diet and Crime: An Empirical Examination of the Value of Nutrition in the Control and Treatment of Incarcerated Juve - nile Offenders, Int J Biosocial Res, 1(4), pp Schoenthaler S.J. (1983) Diet and Delinquency: A Multi-State Replication, Int J Biosocial Res, 5(2), pp Schoenthaler S.J. (1985) Institutional Nutritional Policies and Criminal Behavior, Nutrition Today, 20(3), pp Schoenthaler S.J. (1986) Diet and Delinquency: Empirical Testing of Seven Theories, Int J Bioso - cial Res, 7(2), pp

5 > G.E. Schuitemaker Voeding en voedingssupplementen bij agressief gedrag Schoenthaler S.J, Bier I.D. (2000) The effect of vitamin-mineral supplementation on juvenile delinquency among American schoolchildren: a randomized, double-blind placebo-controlled trial, J Altern Complement Med, 6(1), pp.7-17 Langseth L. et al. (1978) Glucose tolerance and hyperkinesis, Food Cosm Tox,16, p.129 Schoenthaler S.J. (1994) Sugar and children s behavior, N Eng J Med, 330, p.1901 Wolraich M.L. et al. (1994) Effects of diet high in sucrose or aspartame on the behavior and cognitive performance of children, N Engl J Med, 330(5), pp Wolraich M.L. et al. (1995) The effect of sugar on behavior or cognition in children. A meta-analysis, JAMA, 274(20), pp

6 G.E. Schuitemaker Voeding en voedingssupplementen bij agressief gedrag < Samenvatting Voeding en voedingssupplementen bij agressief gedrag Zorgvuldig opgezet onderzoek in Engeland (in 2002) liet zien dat er een relatie is tussen gebreken in de voeding en gewelddadig gedrag. Op basis van metabole verstoring ontstaat disfunctie van organen, inclusief de hersenen. Gewelddadig gedrag dat daarvan het gevolg is neemt af met 47% zodra voedingssupplementen worden gegeven. De bevindingen die in het onderzoek in een gevangenis werden gedaan, zijn ook geldig daarbuiten. Door juiste voeding is asociaal en gewelddadig gedrag voor een deel te voorkomen. Summary Food and food supplements for reducing aggressive behaviour Careful controlled research in an English prison (in 2002) showed that the aggressive behaviour of young men reduced by 47% after having received food supplements. Nutrition deficiency is a cause of aggression and antisocial behaviour due to food nutrient exhaustion. This can lead to organ dysfunction, including of the brain. The findings are of use for society in general: antisocial and aggressive behaviour, vandalism and hooliganism can be expected to reduced when food supplements are given. Key words aggressive behaviour antisocial conduct nutrient deficiency organic dysfunction food supplements 93