CYCLUS 1 (JANUARI/FEBRUARI 2017)

Transcriptie

1 CYCLUS 1 (JANUARI/FEBRUARI 2017) WEEKEND 1 VAN ZATERDAG 14/01/2017 OM 08u30 TOT ZONDAG 15/01/2017 OM 18u00 WEEKEND 2 VAN ZATERDAG 28/01/2017 OM 09u00 TOT ZONDAG 29/01/2017 OM 18u00 WEEKEND 3: VAN ZATERDAG 11/02/2017 OM 09u00 TOT ZONDAG 12/02/2017 OM 18u00 WEEK END 4 VAN ZATERDAG 25/02/2017 OM 09u00 TOT ZONDAG 26/02/2017 OM 19u00 PLAATS: SQUARE BRUSSELS MEETING CENTRE RAVENSTEINSTRAAT 2, 1000 BRUSSEL MONDELING EXAMEN :17/03/2017 (AVOND) OF 18/03/2017 OF 19/03/2017 (OVERDAG) OF 24/03/2017(AVOND) OF 25/03/2017 OF 26/03/2017 (OVERDAG)

2 Procesbegeleiders: Caroo TORFS en Jos COUMANS voor de Nederlandstalige groep en Emilie NOÊL en Julien LESCEUX voor de Franstalige groep. WEEKEND 1 ZATERDAG 14/01/ u30 09u00 Onthaal Zaal 205 De procesbegeleiders, Caroo TORFS en Jos COUMANS en de logistiek medewerker Bob GRUMIAU staan in voor het onthaal van de deelnemers en zorgen voor de eerste praktische regelingen. 09u00 09u15 Inleiding tot de infocyclus Het Infocyclusteam van BTC verwelkomt de deelnemers en geeft toelichting bij de doelstellingen van het programma. 09u15 10u15 Kennismaking en introductie rode draad Vast lokaal van de infocyclus De deelnemers en de procesbegeleiders van de kleine groepen maken kennis met elkaar. De procesbegeleiders geven toelichting bij de rode draad van de opleiding 10u15 10u30 Koffiepauze 10u30 12u30 Internationale samenwerking? In deze sessie geeft Huib HUYSE, hoofd van de onderzoeksgroep ontwikkelingssamenwerking aan HIVA KU Leuven, een inleiding op het concept internationale samenwerking/ontwikkelingssamenwerking. Via discussies en beeldmateriaal wordt ingegaan op (1) de wijze waarop ontwikkelingssamenwerking en ontwikkelingslanden worden weergegeven in campagnes, (2) wat internationale samenwerking behelst; (3) de globale trends die de huidige internationale samenwerking beïnvloeden; (4) belangrijkste spelers binnen internationale samenwerking; en (5) recente visies op internationale samenwerking 2

3 13u30 15u30 'Visies op ontwikkeling in historisch perspectief' Aan de hand van het werk van Amartya Sen geeft Jeroen ADAM, assistant-professor aan de UGent, een beknopt overzicht van diverse visies op ontwikkeling die doorheen de decennia zijn ontwikkeld. Hoe moet het werk van Sen begrepen worden als een reactie op modernistisch/universalistische interpretaties van ontwikkeling, waar de ligt de meerwaarde van het werk en op welke manier is hierop verder gebouwd? 15u30 15u45 Koffiepauze Zaal u45 17u00 Reflectie en verwerking verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. ZONDAG 15/01/2017 9u00 10u15 Kennismaking met actoren en beleid Vast Lokaal De deelnemers verkennen samen met de begeleiders het beleid en de praktijk van een aantal actoren die betrokken zijn bij mondiale uitdagingen. 10u15 10u30 Koffiepauze Zaal u30 12u30 Inleiding tot de Belgische Ontwikkelingssamenwerking Ludo ROCHETTE, Eerste Secretaris van Internationale Samenwerking bij de Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking en Humanitaire Hulp (DGD) en tijdelijk medewerker op de dienst Leefmilieu, klimaat en natuurlijke rijkdommen van DGD, schetst tijdens deze presentatie het algemene kader waarbinnen de Belgische ontwikkelingssamenwerking opereert en geeft een overzicht van de belangrijkste actoren. 3

4 13u30 15u00 Keuze tussen verschillende actoren De 4e pijler onder de loep Ontwikkelingssamenwerking is een huis met vele kamers. In dat huis zijn 4de pijlerinitiatieven relatief nieuwe bewoners met hun eigen specificiteit. Het zijn Vlamingen die zelf de handen uit de mouwen steken voor het Zuiden. Tijdens deze interactieve sessie geeft Luc CALLAERTS, Ondersteuner 4de Pïjlerinitiatieven bij , je een beeld van de diversiteit van de 4de pijler. Kenmerken, sterktes en valkuilen van de 4de pijler worden bekeken en de 4de pijler krijgt een plaats binnen het landschap van ontwikkelingssamenwerking. De sessie wordt afgesloten met een groepsdiscussie. Of South-South Cooperation and the emerging powers Zaal 206 Hezron MAKUNDI is an assistant lecturer at IDS University of Dar es Salaam and doctoral student at HIVA KU Leuven with the IRO Bursary. His research interests are on technology policy and development cooperation. He is currently assessing technology transfer through the development cooperation between China and Tanzania. This session covers an assessment of the role played by the Chinese Agro Technology demonstration center and the USAID s Feed the Future Program in bridging the information and knowledge barriers to the adoption of the improved rice farming technology by farmers in Dakawa village, Tanzania. While comparing and contrasting the levels of effectiveness and approaches for these interventions, the study reveals how they complement each other. Of ONG : perspectives historiques et avenir de la coopération non gouvernementale Salle 201 Depuis un demi-siècle, les ONG de coopération au développement tentent de s adapter aux évolutions du monde. Qui sont-elles? Comment sont-elles organisées aujourd hui? Que retenir de leur expérience et quel est leur avenir entre fondations, institutions internationales, mouvements altermondialistes et nouveaux acteurs des pays émergents? A partir de nombreux exemples concrets, Gérard KARLSHAUSEN, actif depuis 40 ans dans la coopération non-gouvernementale, professeur à l institut des Hautes Etudes en Communication Sociale et conseiller auprès de divers réseaux d ONG européennes, dresse un panorama des réflexions et pratiques des ONG de développement tant au Nord qu au Sud. Of Le secteur privé comme acteur de développement Salle 202 La Société belge d Investissement pour les Pays en Développement (BIO) a pour mission de favoriser la mise en place d un secteur privé fort dans les pays en développement et émergents, pour leur permettre d accéder à une croissance et à un développement durables, dans le cadre de la réalisation des Objectifs de Développement Durable. BIO investit directement dans des projets du secteur privé et apporte ainsi une contribution structurelle à la croissance socio-économique des pays d accueil. 4

5 Le soutien au secteur privé est donc un maillon indispensable de la coopération au développement car il joue un rôle de moteur dans la croissance économique. Pierre HARKAY, Team Coordinator Development & Sustainability Department à la Société belge d Investissement pour les Pays en Développement (BIO), animera cette session. 15u00 15u15 Koffiepauze Zaal u15 16u45 Keuze tussen verschillende actoren NGO s als actoren van sociale verandering Luc VAN DE POEL, staff medewerker van de ngo-federatie (Vlaamse beroepsvereniging van ngo s voor ontwikkelingssamenwerking) kadert het belang en de rol van ngo s in sociale verandering. Na een korte inleiding die het landschap van de +100 Belgische ngo s schetst, bespreken we een aantal voorbeelden hoe ngo s werken en hoe ze zich verhouden tot andere actoren in ontwikkelingssamenwerking (o.a. de overheid en private sector). Een kritische blik op de toekomst wordt niet geschuwd en de deelnemers worden uitgenodigd om mee te reflecteren. Of Coöperaties, zelfhulp door samen ondernemen Zaal 206 Een coöperatie ontstaat daar waar mensen een gezamenlijk belang delen en dit doel trachten te realiseren via een gezamenlijke onderneming die ze samen besturen. Door samen te ondernemen in een coöperatie kunnen boeren in het Zuiden goedkoper hun inputs verwerven, gezamenlijk afnemers benaderen, en zo marktmacht te verwerven. Doordat de boer zelf aan het stuur zit van de gezamenlijke onderneming heeft dit een emancipatorisch effect. In deze sessie verwerf je onder begeleiding van Trees VANDENBULCKE, adviseur coöperatief ondernemen bij Cera, inzicht in het coöperatief model, haar mogelijkheden en eventuele risico s i.k.v. ontwikkelingssamenwerking. Of Perspectives historiques et les défis de l humanitaire aujourd hui Salle 201 Après une courte revue de l histoire de l humanitaire (définition des grandes tendances et des grandes familles d ONGs), nous essaierons de reflechir aux défis de l humanitaire d aujourd hui. Dans les nouveaux conflits, quelle place a l humanitaire? Quelles difficultés se posent pour créer un espace humanitaire? humanitaire et développement : comment le lien se fait? L exemple de Médecins du Monde et de quelques crises majeures permettront de concrétiser cette réflexion. Stéphane HEYMANS, direction des opérations chez Médecins du Monde, animera cette session. 5

6 Of The role of the European Union (EU) in the international cooperation Salle 202 Hanne KNAEPEN, Policy Officer at the European Centre for Development Policy Management (ECDPM), will focus on the relations between the EU and developing countries, with special attention to Africa. In this course, the political and institutional reforms of the EU within the framework of the Lisbon Treaty that had to give the EU a more prominent role in the international arena, will be discussed. We will also critically assess the innovations of and challenges to (e.g. migration and climate change) the European external and development policy. 16u45 17u00 Pauze Zaal u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. WEEKEND 2 ZATERDAG 28/01/2017 KEUZE 1: THEMADAG ARMOEDE EN ONGELIJKHEID 9u00 10u15 Kennismaking met het thema Armoede en ongelijkheid De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende sessies zullen over gaan. 10u15 10u30 Koffiepauze Zaal 205 6

7 10u30 12u30 Ongelijkheid ondermijnt ontwikkeling Economische groei alleen volstaat niet, schrijft Tatyana Soubotina (Wereldbank) in Beyond Economic Growth. In sommige landen verergerde de armoede ondanks globale economische groei, als gevolg van toegenomen inkomensongelijkheid. Dergelijke economische groei kan sociaal niet-duurzaam zijn omdat ze tot sociale spanningen en conflict leidt en daardoor verdere economische groei ondermijnt. Bovendien kan snelle economische groei leiden tot snelle ecologische achteruitgang, waardoor de kwaliteit van het leven van mensen vermindert en daardoor uiteindelijk ook de economische productiviteit. Deze sessie wordt verzorgd door Gie GORIS, hoofdredacteur bij MO* magazine. 13u30 15u00 Onderwijs en armoedebestrijding Onderwijs is één van de krachtigste hefbomen uit de armoede. Dit geldt nog meer voor ontwikkelingslanden dan voor rijke landen. Na een theoretische kadering gaat Prof. Ides Nicaise (KULeuven, HIVA/PPW) in op de resultaten van de Education for All campagne uit de voorbije periode en de ambities voor de toekomst in het kader van de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling. Ook de beperkingen en valkuilen van EFA worden toegelicht. Dit alles wordt geïllustreerd met enkele voorbeelden. 15u00 15u15 Koffiepauze Zaal u15 16u45 Sociale Bescherming voor iedereen: Een betaalbare droom of een illusie? 20 organisaties uit het maatschappelijk middenveld, met een diverse ideologische achtergrond, grote verschillen in grootte en manier van werken, uit Nederlandstalig én Franstalig België, voeren 2 jaar samen campagne onder het motto sociale bescherming voor iedereen. We schetsen in deze sessie welke visie deze organisaties delen over sociale bescherming. We zullen beargumenteren dat sociale bescherming voor iedereen haalbaar en betaalbaar is en een belangrijke hefboom voor zowel economische ontwikkeling als voor sociale verandering.ten slotte verduidelijken we hoe volgens deze groep van organisaties een volwaardige sociale bescherming voor iedereen ter wereld gerealiseerd kan worden en wat daarvoor moet veranderen aan het beleid. Deze sessie wordt verzorgd door Koen DETAVERNIER, Beleidsmedewerker Sociale Bescherming bij u45 17u00 Pauze Zaal u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast lokaal verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. 7

8 ZATERDAG 28/01/2017 KEUZE 2: THEMADAG MIGRATIE 9u00 10u15 Kennismaking met het thema Migratie Zaal 206 De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende sessies zullen over gaan. 10u15 10u30 Koffiepauze Zaal u30 12u30 Inleiding tot Migratie en Ontwikkeling Zaal 206 In een tijdperk van menselijke mobiliteit zonder voorgaande, is het uiterst dringend om het verband tussen migratie en ontwikkeling duidelijk te maken en om er voor te zorgen dat migratie zoveel mogelijk ten goede komt aan ontwikkeling. Andreas DE BOER, Coördinator Migrant assistance unit bij de Internationale Organisatie voor Migratie, schetst een algemeen beeld van de relatie tussen migratie en ontwikkeling. Daarbij zal hij onder meer de actuele situatie bespreken, de rol van de diaspora, de plaats van migratie in het nieuwe post-2015 ontwikkelingsprogramma van de VN (duurzame ontwikkelingsdoelen), alsook de projecten van IOM in dit domein. 13u30 15u00 Ontwikkeling om migratie te stoppen mythe of realiteit? Zaal 206 Terwijl het aantal mensen dat asiel aanvraagt in Europa toeneemt kijken beleidsmakers steeds meer naar ontwikkelingssamenwerking om migratie aan te pakken in de herkomstlanden. Deze sessie gaat dieper in op de link tussen migratie en ontwikkeling vanuit een beleidsperspectief. Wat is de link tussen migratie en ontwikkeling? Welke rol moet ontwikkelingssamenwerking spelen in de context van migratie? Hoe kan een migratiebeleid het ontwikkelingspotentieel versterken. We analyseren actueel Belgisch en Europees beleid inzake migratie en ontwikkeling vanuit een focus op Noord-Zuid verhoudingen en internationale solidariteit. Deze sessie wordt verzorgd door Flor DIDDEN, Beleidsmedewerker Migratie bij u00 15u15 Koffiepauze Zaal u15 16u45 Kortfilm Een vluchteling Zaal 206 Dit is geen verzonnen verhaal, ik wil iets vertellen: ik heb mijn verleden niet zelf gekozen, maar mijn principes wel, daarom noemen ze me een vluchteling. Mohamed SULTAN zal in deze sessie de kortfilm vertonen die hij zelf maakte over zijn ervaringen als vluchteling en zal hierover in gesprek gaan met de deelnemers. 8

9 16u45 17u00 Pauze Zaal u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. ZONDAG 29/01/2017 : KEUZE 1 THEMADAG: MENSENRECHTEN EN ONTWIKKELING 9u00 10u15 Kennismaking met het thema Mensenrechten en ontwikkeling De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende sessies zullen over gaan. 10u15 10u30 Pauze Zaal u30 12u30 Ontwikkeling vanuit mensenrechtenperspectief In deze sessie staan we stil bij inhoud, mechanismen en ratio van het internationaal recht van de rechten van de mens, met uiteraard aandacht voor de voortdurend opborrelende vragen en kritische bedenkingen die mensenrechten uitlokken op o.a. ethisch en (inter)cultureel vlak. Samen onderzoeken we de betekenis die een mensenrechtenbenadering kan hebben voor ontwikkeling en ontwikkelingssamenwerking: welke concrete meerwaarde heeft het mensenrechtenkader voor de menselijke ontwikkeling in de praktijk? En hoe kunnen we de SDGs analyseren vanuit een mensenrechtenperspectief? Fiona ANG, juriste en directeur van Vormen vzw, begeleidt deze sessie. 13u30 15u00 Introductie tot het internationaal humanitair recht In deze sessie zal Marijke PEYS, stafmedewerker internationaal humanitair recht bij het Rode Kruis-Vlaanderen, een inleiding geven tot het internationaal humanitair recht. Na een toelichting over de bronnen, toepassingsgebied en belangrijkste principes van het IHR, zal er aandacht worden besteed aan het verband tussen mensenrechten en internationaal humanitair recht: hoe verhouden ze zich tegenover elkaar, wat zijn de gelijkenissen en verschillen? De uitdagingen verbonden aan de naleving van het internationaal humanitair recht worden toegelicht. De sessie wordt afgesloten met de bespreking van een actueel thema en/of conflict. 9

10 15u00 15u15 Koffiepauze Zaal u15 16u45 Mensenrechten verdedigen in de praktijk Amnesty International is een wereldwijde onafhankelijke en onpartijdige organisatie die de naleving van alle mensenrechten nastreeft door onderzoek en actie. Rik VEREECKEN Voorzitter Amnesty International Vlaanderen licht toe hoe Amnesty International werkt, en wat de organisatie bereikt. Dit vanaf haar ontstaan tot vandaag. Met voorbeelden van rapporten, standpunten en campagnes krijg je inzicht in de werking van een internationale mensenrechtenorganisatie. 16u45 17u00 Pauze Zaal u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. ZONDAG 29/01/2017 : KEUZE 2 THEMADAG: POLITIEK EN BELEID 9u00 10u15 Kennismaking met het thema Politiek en Beleid Zaal 206 De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende sessies zullen over gaan. 10u15 10u30 Pauze Zaal u30 12u30 Politiek en Ontwikkelingssamenwerking Zaal 206 Brecht LEIN, onderzoeksmedewerker bij het Center for Global Governance Studies (GGS) aan de KU Leuven, toont in deze inleiding hoe ontwikkelingssamenwerking een fundamenteel politiek, eerder dan puur techno-economisch, proces is. Machtsverhoudingen en gevestigde belangen, zowel in als tussen donor- en partnerlanden, bepalen grotendeels het welslagen van OS. Ten slotte wordt ook ingegaan op het belang van beleidscoherentie voor ontwikkeling, en hoe dit deel uitmaakt van de interne politieke realiteit binnen donorlanden. 10

11 13u30 15u00 Beleidsadvies en beleidsbeïnvloeding Zaal 206 Maatschappelijke organisaties beschikken dankzij hun terreinkennis over waardevolle informatie voor het beleid en zij trachten beleidsmakers deze expertise op verschillende wijzen aan te leveren. Expertise vertalen naar een standpunt of advies dat ook effectief wordt opgepikt door beleidsmakers is echter niet evident. Deze sessie gaat in op de verwachtingen van beleidsmakers ten aanzien van beleidsadvies enerzijds, en de verschillende strategieën van beleidsbeïnvloeding die kunnen worden aangewend door maatschappelijke organisaties, anderzijds. Tijdens deze sessie steunt Ellen FOBÉ, wetenschappelijk medewerker, op de bevindingen uit recent wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd aan het KU Leuven Instituut voor de Overheid. Zij haalt praktische voorbeelden aan en is erop gericht de interactie en kennisuitwisseling tussen de deelnemers omtrent dit onderwerp zo veel mogelijk te stimuleren. 15u00 15u15 Koffiepauze Zaal u15 16u45 Social Media en de Vluchtelingencrisis Zaal 206 Majd KHALIFEH, Palestijns-Belgisch journalist en documentairemaker, is bekend van zijn werk voor VRT. Hij combineert zijn job als journalist met zijn expertise op het vlak van UGC outsourcing en verificatie. Dat is nieuws en beelden verzamelen van sociale media en het verifiëren van valse berichten. Vanuit deze expertise zal hij de deelnemers toelichting geven bij online activisme gelinkt aan de vluchtelingencrisis. 16u45 17u00 Pauze Zaal u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. WEEKEND 3 ZATERDAG 11/02/2017 : THEMADAG: KEUZE 1 ECONOMIE EN HANDEL 9u00 10u15 Kennismaking met het thema Economie en Handel De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende sessies zullen over gaan. 11

12 10u15 10u30 Koffiepauze Zaal u30 12u30 Economie en ontwikkeling Wat is economie? Hoe werkt een economie? Welke zijn de belangrijke actoren en hoe verhouden die zich tegenover elkaar? Welke problemen stellen zich in de werkelijkheid en hoe kunnen die leiden tot verschillende keuzes en economische systemen? We onderzoeken welke rol economische ontwikkeling kan spelen in het ontwikkelingsvraagstuk en bespreken enkele mogelijke transformaties van de economie. Annelies VAN BAUWEL, Consultant in Development Economics, Public Finance Management en Governance, schetst in deze sessie een theoretisch kader en tracht zoveel mogelijk te concretiseren via voorbeelden en interactie met de groep. 13u30 15u00 Verduurzamen van het eigen merken assortiment van een retailer: case Colruyt Colruytgroup heeft een project om het eigen merken assortiment te verduurzamen. Astrid BAETEN, Sustainable sourcing project manager bij Colruyt Group, zal een korte inleiding geven op duurzaam sourcen en dieper ingaan op duurzaam ketenbeheer. Aan de hand van het voorbeeld van bananen uit Senegal wordt uitleg gegeven over de evaluatie van zo n ketenproject, startend van een idee of een voorstel, het opzetten van de keten en de moeilijkheden en opportuniteiten. 15u00 15u15 Koffiepauze Zaal u15 16u45 Creating shared value voor bedrijven met Fairtrade 70% van de mensen die leven met minder dan 2 dollar per dag zijn actief in de landbouw. Fairtrade biedt hen de kans om via hun landbouwactiviteiten hun toekomst in eigen handen te nemen en uit de armoede te geraken. Tegelijk schuiven bedrijven in het Noorden op van puur filantropisch gedrag naar creating shared value. Wat betekent dit en waar speelt Fairtrade een rol? Aan de hand van enkele case studies gaat Karlien WOUTERS, communication & policy manager van Fairtrade Belgium, in op de rol die bedrijven kunnen spelen op vlak van ontwikkelingssamenwerking. 12

13 16u45 17u00 Pauze Zaal u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. ZATERDAG 11/02/2017: THEMADAG: KEUZE 2: MONDIALE FINANCIËLE STROMEN 9u00 10u15 Kennismaking met het thema Mondiale financiële stromen Zaal 206 De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende sessies zullen over gaan. 10u15 10u30 Pauze Zaal u30 12u30 Mondiale financiële stromen Zaal 206 Vanuit ontwikkelingsperspectief moet een goed werkend internationaal monetair en financieel systeem ervoor zorgen dat mondiale financiële stromen gaan naar waar ze het meest nodig zijn zonder dat ze in het ontvangende land (of mondiaal) financiële crisissen veroorzaken. In deze uiteenzetting toont Danny CASSIMON, economist en hoogleraar aan het Instituut voor Ontwikkelingsbeleid en -beheer (IOB) van de Universiteit Antwerpen, in eerste instantie aan waarom zo weinig van de mondiale stromen spontaan naar minder-ontwikkelde landen gaan, en wat de ontvangende landen zelf en officiële ontwikkelingshulporganisaties, zoals de Wereldbank, (kunnen) doen om dit te verbeteren. De evolutie van de mondiale financiële stromen wordt tevens gekaderd binnen de huidige werking van het internationaal monetair systeem, en de sleutelrol van de VS (en de dollar) daarin. Tenslotte schetsen we de rol van organisaties zoals het IMF in het vermijden dat dit alles leidt tot (mondiale) financiële crisissen. 13u30 15u00 Kunnen belastingen de wereld redden? Het belang van een rechtvaardige fiscaliteit voor ontwikkeling Zaal 206 Elk jaar verliezen ontwikkelingslanden 160 miljard dollar, vooral als gevolg van belastingontwijking door bedrijven. Het recente offshore schandaal maakte pijnlijk duidelijk hoe belastingparadijzen een veilige haven zijn voor kapitaal dat uit het zicht van de fiscus wil blijven en duwde het aanpakken van ontwijkings- en ontduikingspraktijken naar de top van de ontwikkelingsagenda. Tijdens deze sessie toont Jan VAN DE POEL, 13

14 Diensthoofd Beleidsdienst bij , het belang van een rechtvaardige fiscaliteit voor ontwikkeling: Wat is de omvang van het probleem? Wie is verantwoordelijk? Wat kunnen we er aan doen? 15u00 15u15 Koffiepauze Zaal u15 16u45 Wat doen banken met ons geld? Zaal 206 In deze vorming bekijken we of onze bank ons geld gebruikt voor wat we als samenleving nodig hebben. Specifiek gaat het over de investeringen van onze banken (met ons geld) wereldwijd in bedrijven in diverse sectoren die een loopje nemen met het respect voor het lokaal milieu, de mensenrechten van de lokale bevolking en arbeidsrechten. Frank VANAERSCHOT, Campaigner/Researcher bij FairFin verzorgt deze sessie 16u45 17u00 Pauze Zaal u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. Ook wordt er aandacht besteed aan de voorbereiding van het groepswerk. ZONDAG 12/02/2017 : THEMADAG: KEUZE 1 KLIMAATVERANDERING EN ONTWIKKELING 9u00 10u15 Kennismaking met het thema Klimaatverandering en ontwikkeling De deelnemers ontdekken op een participatieve manier waar de volgende sessies zullen over gaan. 10u15 10u30 Pauze Zaal u30 12u30 Inleiding klimaat en ontwikkeling In deze sessie schetst Jean-Pascal VAN YPERSELE, professor aan de Université Catholique de Louvain (UCL) en ex-vicevoorziter van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), de essentie van wat de deelnemers moeten weten over klimaatverandering. 14

15 13u30 15u00 Geld voor kokend Zuiden: kwestie van solidariteit? De klimaatopwarming is een relatief recent probleem, bovenop de reeds bestaande uitdagingen van de (Belgische) ontwikkelingspartners om de armoede uit de wereld te helpen. Hoeveel extra geld is nodig om het hoofd te bieden aan de klimaatopwarming? Niet alleen om de kwalijke broeikasgassen te verminderen, maar ook om zich aan te passen en ter schadecompensatie voor 'verloren land'? Waarom is een onderscheid tussen geld voor ontwikkelingshulp en klimaathulp zo belangrijk voor de meeste NGO s en ontwikkelingslanden? Hoe geraakt men het eens over een eerlijke bijdrage van landen uit het Noorden voor de catastrofale klimaatgevolgen in het Zuiden te wijten aan hun historische ecologische schuld? In deze sessie zal Samuel LIETAER, onderzoeker voor KLIMOS en verbonden aan de ULB (Université Libre de Bruxelles), de voornaamste elementen interactief- kritisch benaderen en de voornaamste oplossingen onder de loep nemen. 15u00 15u15 Koffiepauze Zaal u15 16u45 Divestment en directe actie: de kracht van burgeractivisme Tijdens deze sessie zal Mathias BALCAEN, vrijwilliger bij 350 Belgium, ingaan op de rol van burgeractivisme in de strijd tegen de klimaatverandering. Meer specifiek zal hij stilstaan bij twee strategieën en hun onderlinge band: directe actie om extractieprojecten te blokkeren enerzijds en lobby en campagnewerk om instellingen te overtuigen niet langer in fossiele brandstoffen te investeren anderzijds. 16u45 17u00 Pauze Zaal u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. Ook wordt er aandacht besteed aan de voorbereiding van het groepswerk. ZONDAG 12/02/2017 : THEMADAG: KEUZE 2 MONDIALE PUBLIEKE GOEDEREN: LANDBOUW 9u00 12u00 Inleeftatelier Oxfam - Bolivia Oxfam In dit levensgroot driedimensionaal decor van 300m² wordt de negatieve impact van de klimaatverandering op de voedselveiligheid in Bolivia belicht. Ondanks de bescheiden ecologische voetafdruk die Bolivia achterlaat, is het één van de grootste slachtoffers van de klimaatverandering. De deelnemers kruipen via een 15

16 inleefspel in de huid van de Bolivianen en nemen deel aan een klimaattop over de rechten van Moeder Aarde. Ook de alternatieven die door de bevolking aangereikt worden komen aan bod, zoals een duurzame, familiale en solidaire landbouw. Tineke SCHATTEMAN,educatief medewerker bij Oxfam-Solidariteit, verzorgt deze sessie. 13u30 15u00 Gendergelijkheid, voedselzekerheid en duurzame landbouw Zaal 206 Hanne KNAEPEN, policy officer bij het European Centre for Development Policy Management (ECDPM) bespreekt de belangrijke link tussen gendergelijkheid, voedselzekerheid en duurzame landbouw. In Afrika is het merendeel van de vrouwen actief in de landbouwsector, maar ze worden in vele gevallen gediscrimineerd: ze hebben bijvoorbeeld geen toegang tot bankleningen of geen landrechten. Tijdens deze les leren we meer over de de voorwaarden en instrumenten voor gendergelijkheid en women empowerment in Afrika. We kijken ook specifiek naar de rol die vrouwen spelen in West-Afrikaanse voedselsystemen, wat hun moeilijkheden zijn en hoe die opgelost kunnen worden. 15u00 15u15 Koffiepauze Zaal u15 17u15 Landbouw, voeding & globalisering Zaal 206 Landbouw en voeding staan opnieuw centraal in het duurzaamheidsdebat. 70% van het voedsel wereldwijd wordt geproduceerd door familiale landbouw. Maar ook % van hen die met minder dan 1,25 US $ moeten rondkomen zijn boeren. 75 % van het waterverbruik gaat naar irrigatie, onze voedselsystemen nemen de helft van de CO² uitstoot voor hun rekening, de milieulast van landbouw is hoog. De wereldbevolking gaat naar 9 miljard, vleesproductie stijgt in opkomende economieën. De complexiteit van het voedselsysteem vereist systeemdenken en actie van zowel overheden, private sector, maatschappelijke actoren en burgers. Liesbeth VAN MEULDER, program advisor private sector bij Vredeseilanden, verzorgt deze sessie. 17u15 17u30 Pauze Zaal u30 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. Ook wordt er aandacht besteed aan de voorbereiding van het groepswerk. 16

17 WEEKEND 4 ZATERDAG 25/02/2017 9u00 10u15 Kennismaking met 'engagement' + TED talks Alle zalen De procesbegeleiders leiden het laatste weekend in, waarin de deelnemers worden uitgedaagd om concreter in te gaan op actief mondiaal burgerschap en wat dit kan betekenen voor hun eigen engagement. De deelnemers krijgen de kans om hun ervaringen of ideeën met betrekking tot engagement te delen met anderen. 10u15 10u30 Koffiepauze Zaal u30 12u30 Van verontwaardiging tot actie Groep Rood Iedereen geraakt wel eens verontwaardigd bij het ervaren of zien van onrecht, discriminatie, armoede of milieuvervuiling. We worden kwaad, droevig of zelfs bang voor wat komen zal. Soms voelen we ons helemaal leeg van binnen. Met allerlei oefeningen in beeldentheater, populaire educatie en verbindingswerk gaat een medewerker LABO vzw, samen met de deelnemers aan de slag met deze verontwaardiging. Hoe kunnen we die negatieve gevoelens omzetten in iets positiefs? Hoe blijven we niet bij de pakken zitten? Hoe vertrekken we bij onze persoonlijke ervaringen om maatschappelijke verandering mogelijk te maken? Deze workshop is een opsteker voor iedereen, ook voor de doorwinterde actievoerder! 10u30 12u30 Van verontwaardiging tot actie Zaal 206 Groep Groen Iedereen geraakt wel eens verontwaardigd bij het ervaren of zien van onrecht, discriminatie, armoede of milieuvervuiling. We worden kwaad, droevig of zelfs bang voor wat komen zal. Soms voelen we ons helemaal leeg van binnen. Met allerlei oefeningen in beeldentheater, populaire educatie en verbindingswerk gaat een medewerker LABO vzw, samen met de deelnemers aan de slag met deze verontwaardiging. Hoe kunnen we die negatieve gevoelens omzetten in iets positiefs? Hoe blijven we niet bij de pakken zitten? Hoe vertrekken we bij onze persoonlijke ervaringen om maatschappelijke verandering mogelijk te maken? Deze workshop is een opsteker voor iedereen, ook voor de doorwinterde actievoerder! 17

18 13u30 16u45 Voorbeelden van engagement Alle zalen Ervaringsdeskundigen uit divers actiedomeinen vertellen vanuit de praktijk over hun engagement. 13u30 15u00 Keuze tussen verschillende getuigenissen Chris PHILIPSEN en Nicole VOS, vzw Zaba Kina, NL Vzw Zaba kina is een kleine vrijwilligersorganisatie. Opgericht in 2002 als socio-culturele vereniging maakten wij al een hele evolutie mee. In 2004 kwam er een extra dimensie bij en starten wij het microlandbouwproject EPEKI in Kimpese, Congo. Sinds 2007 werken wij ook samen met onze Congolese partner asbl CREROEA, een centrum voor wees- en straatkinderen in Boma met 128 kinderen. Zaba kina investeert er in onderwijs, drinkbaar water en gezondheidszorg. Aan de hand van onze filmpjes en een toelichting vertellen wij graag over het leven in Congo en over het sociaal engagement van deze moedige Congolezen die, met onze financiële en morele steun, een spectaculaire vooruitgang realiseerden de voorbije acht jaar. Amaury GHIJSELINGS, Activiste, FR Salle 201 Nous découvrirons ce qu est l action directe non-violente et la désobéissance civile au travers de vidéos et de récits d expériences personnelles au sein de collectif comme le TTIP Game Over, le collectif Artivist ou encore l EZLN. Faucher des OGM, bloquer une base militaire, perturber un colloque sur le TTIP déguisés en animaux, détourner des publicités a quoi tout cela peut bien servir? N est-ce pas violent? L activisme est souvent perçu comme une explosion stérile de contestation Nous tenterons de démontrer que cette forme d agir à sa place dans une société démocratique. Et si on est convaincu, comment rejoindre ces groupes? Caroline LESIRE, Emergences, FR Salle 202 Face à un monde en crise, il est important et urgent de se connaître mieux et de prendre soin de soi pour être en mesure de dessiner un avenir différent. A force de venir en aide, d assister à des scènes de détresse, on peut se consumer d empathie. Peut alors se créer ce que l on appelle une fatigue de l empathie, avec des effets délétères pour notre santé et nos capacités à contribuer. La compassion, en revanche, part du souhait que les personnes en difficulté puissent aller mieux. Animés de ce sentiment, nous serons plus à même de nous concentrer sur ce qui est à notre portée, plutôt que de ne voir que ce qui ne va pas. 15u00 15u15 Koffiepauze Zaal

19 15u15 16u45 Keuze tussen verschillende getuigenissen Farah KADRA en Jessica TATOUT, GAMS vzw (Groep voor de Afschaffing van vrouwelijke genitale verminking), NL Kadra en Jessica werken voor de vzw GAMS België, een vereniging die zich inzet tegen vrouwelijke genitale verminking (VGV) en andere vormen van gendergerelateerd geweld. Kadra is afkomstig uit Djibouti. Na het volgen van een opleiding bij GAMS België en een vrijwillig engagement gedurende drie jaar, werd ze in 2016 aangenomen als sociocultureel werkster en ervaringsdeskundige. Haar collega Jessica is momenteel verantwoordelijke voor het project vorming van co-bemiddelaars. Daarnaast werkt ze, in het kader van haar engagement voor de vzw Aniké, regelmatig in Guinee. Tijdens deze getuigenis vertellen ze wat hen aanzette om zich te engageren in de strijd tegen VGV en vertellen ze op welke manieren ze dit doen. Gerben VAN DEN ABBEELE, Stand Up Activist, NL Zaal 206 Een Stand Up Activist kan het niet helpen om onrechtvaardigheid, boosaardigheid en schijnheiligheid op een vreedzame edoch fantasierijke manier te bekampen. Zij of hij vindt burgerlijke ongehoorzaamheid een wezenlijk onderdeel van het democratisch proces. Brusselse voorbeelden van Stand Up Activism zijn Picnic The Streets, Streetsharing, CanalPARK, Parking Ludic, Witte Lakens, the Big Jump en Cyclo Guerilla. Yasmina AL KOURDI, Médecins Sans Frontières, Centre Opérationnel de Bruxelles, FR Salle 201 Cette intervention comprendra un bref aperçu de mon parcours d engagement et de mes expériences professionnelles (terrain et siège), principalement en promotion de la santé et anthropologie au sein de MSF (10 ans). Ce sera aussi l occasion de parler de MSF en tant qu organisation, d aborder le travail de l aide humanitaire d urgence ainsi que les différentes professions qui existent. J illustrerai mes propos avec mes expériences concrètes sur le terrain, tout en essayant de répondre au mieux aux attentes et questions des participants dans une perspective de dialogue. Christine VAN DER ELST, ACDA, FR Salle 202 C est à un parcours de vie que je vous convie. J ai connu ACDA dès son origine. La vie d une ONG n est pas un long fleuve tranquille! ACDA travaille avec des ONG partenaires locales. Actuellement, les projets se déroulent dans les hautes altitudes dans le domaine de la sécurité alimentaire et la participation citoyenne. Je suis bénévole et administratrice déléguée à la gestion quotidienne après en avoir été présidente et trésorière et j ai eu la chance de participer à 20 missions de trois semaines, de quoi nouer de belles amitiés et participer à beaucoup de projets. Je toucherai un mot de l éducation au développement et de l information indispensable à trouver au Sud. L évolution de la coopération depuis 1969 est aussi très riche de remises en question et d apprentissages en tous genres. Le plus gai? Le contact avec les bénéficiaires et les partenaires. Le moins gai? L administration et les dossiers. Le challenge? rester bien informé et toujours apprendre. 19

20 16u45 17u00 Pauze Zaal u00 18u00 Reflectie en verwerking Vast Lokaal verder van gedachten te wisselen over de behandelde onderwerpen. ZONDAG 26/02/2017 9u00 10u15 Groepswerk Vast Lokaal De deelnemers werken samen in groepen van 5. 10u15 10u30 Koffiepauze Zaal u30 12u30 The Sustainable Development Goals: A Global Vision for Local Future-Proof Action Eind september 2015, 70 jaar na de oprichting van de Verenigde Naties, beslisten de 193 lidstaten op de Algemene Vergadering van de VN in New York over een nieuw, ambitieus actieplan voor de wereld: 17 mondiale Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen ( ) voor meer vrede en gerechtigheid gesteund op mensenrechten, meer sociale vooruitgang, meer zorg voor het milieu, meer industriële innovatie en waardig werk, meer goed bestuurlijk beleid en meer win-win partnerschappen tussen overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Peter WOLLAERT, UNITAR Fellow en Managing Director CIFAL Flanders, geeft toelichting bij de inhoud en het belang van deze transitie-agenda, maar ook bij mogelijke valkuilen. 13u30 15u00 Groepswerk en presentatie Alle Zalen De deelnemers beëindigen hun groepswerk en stellen het resultaat aan elkaar voor. 15u00 15u15 Pauze Zaal u15 16u45 Groepswerk en presentatie Alle Zalen De deelnemers beëindigen hun groepswerk en stellen het resultaat aan elkaar voor. 20

21 16u45 17u15 Afsluiting en evaluatie Vast lokaal De procesbegeleiders en de deelnemers blikken samen terug op de voorbije weekends. 17u15 18u00 Receptie Zaal 205 Tijdens de receptie is er tenslotte nog de mogelijkheid om bij een laatste drankje afscheid te nemen van elkaar en de infocyclus officieel te beëindigen. Mondeling examen : 17/03/2017 (avond) of 18/03/2017 of 19/03/2017 (overdag) of 24/03/2017 (avond) of 25/03/2017 of 26/03/2017 (overdag) in de burelen van BTC, ingang St. Ghislainstraat 62 te 1000 Brussel. De inschrijvingen voor het mondeling examen worden tijdens de vorming geregeld door de procesbegeleiders. Het programma is wegens het internationale karakter van de sprekers soms aan verandering onderhevig. Daarom worden voor elke week A3 affiches met het effectieve programma uitgeprint en opgehangen. Vertrouw dus telkens op deze versies. 21