Impact van de Europese Unie op onze gezondheidszorg

Transcriptie

1 Impact van de Europese Unie op onze gezondheidszorg Tervuren 26 september 2017 Stefaan Callens Advocaat te Brussel Deeltijds gewoon hoogleraar KU Leuven

2 I. OMGAAN MET INFORMATIE

3 A. GDPR

4

5 Data protection officer Melden van data problemen Privacy impact analyse Gedragscodes Privacy by design Privacy by default Sancties

6 B. Informatie over patiëntenrechten en terugbetaling van grensoverschrijdende zorg Sociale zekerheidsregeling Verdrag Werking Europese Unie (VWEU)

7 Twee alternatieve wetgevende kaders voor grensoverschrijdende zorg binnen de EU: Sociale Zekerheidsverordeningen (EC) No. 883/2004 and No. 987/2009 Eerst VWEU en nu Patiëntenrechtenrichtlijn 2011/24/EU

8 Grote verschillen: Sociale Zekerheidsverordeningen Onderdanen EU, EER, Zwitserland + derde landen (excl. Denemarken) Verschil tussen niet-geplande en geplande zorg Zorg gedekt door sociale zekerheid (publieke zorgverstrekking*) Zorg gedekt in lidstaat van behandeling bij niet-geplande zorg / lidstaat van aansluiting bij geplande zorg Patiëntenrechtenrichtlijn Onderdanen EU, EER + derde landen (incl. Denemarken) Geen verschil tussen geplande en niet-geplande zorg Alle zorg (publieke en private zorgverstrekking), excl. langdurige zorg, orgaan transplantatie, publieke vaccinatie programma s Zorg gedekt in lidstaat van aansluiting

9 Sociale Zekerheidsverordeningen Geen toestemming voor nietgeplande zorg (EHIC) / verplichte toestemming voor geplande zorg (S2 formulier) Betalingsprocedure van de lidstaat van behandeling/ vaak derdebetalersregeling Terugbetaling lidstaat van aansluiting/ lidstaat van woonplaats* Tussen ziekenfondsen Aan patiënt Tarieven lidstaat van behandeling (Vanbraekel supplement bij geplande zorg) Patiëntenrechtenrichtlijn Toestemming als uitzondering afhankelijk van implementatie en omstandigheden: o o Ziekenhuisovernachting Hooggespecialiseerd medisch materiaal Volledige vooruitbetaling patiënt Terugbetaling lidstaat van aansluiting/ lidstaat van woonplaats* Aan patiënt Tarieven lidstaat van aansluiting

10 Interactie Sociale Zekerheidsverordeningen/ Richtlijn: 1)Prioriteit Verordeningen wanneer voordeliger voor patiënt, tenzij patiënt expliciet vraagt om toepassing van de Richtlijn 2) Exclusieve toepassing: Verordeningen: Onderdanen derde landen o.b.v. externe dimensie Langdurige zorg, orgaan transplantatie, publieke vaccinatie programma s Richtlijn: Onderdanen derde landen in Denemarken Private zorgverstrekking (niet gedekt door sociale zekerheid land van behandeling)

11 Verschillende wetgevende kaders vereisen goede informatievoorziening patiënt Nationale contactpunten (NCPs) -> informeren patiënt en zorgverstrekkers Onderscheid informatie aan inkomende en uitgaande patiënten Inkomende patiënten: informatie over kwaliteit en patiëntveiligheid, zorgverstrekkers, procedures klachten en schadevergoeding, Uitgaande patiënten: informatie over voorafgaande toestemming, terugbetaling, verschil Verordeningen en Richtlijn,

12 C. Publiciteit en zorgverleners Hof van Justitie 4 mei 2017 Artikel 56 VWEU moet aldus worden uitgelegd dat het zich verzet tegen een nationale wettelijke regeling zoals die in het hoofdgeding, waarbij alle reclame voor mond- en tandverzorging op algemene en absolute wijze wordt verboden.

13 II. FINANCIËLE STEUN AAN ZORGACTOREN

14 Europese Commissie SWD(2013) 53 final/2

15 Besluit van de Commissie van 20 december 2011 staatssteun in vorm van compensatie voor openbare dienst door DAEB De onderneming is belast met het beheer van een dienst van algemeen economisch belang (DAEB) via een besluit De compensatie is niet hoger dan wat nodig is om nettokosten te dekken voor uitvoering van de openbaredienstverplichtingen, met inbegrip van een redelijke winst In geval van overcompensatie is er terugbetaling

16 Art. 2 Ziekenhuiswet Deze ziekenhuizen vervullen een opdracht van algemeen belang Art. 108 Ziekenhuiswet De mededeling aan de beheerder van de voorgenomen en uiteindelijke beslissing als bedoeld in het eerste lid bevatten een verwijzing naar het Besluit van de Commissie van 20 december 2011 betreffende de toepassing van artikel 106, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie op staatssteun in de vorm van compensatie voor de openbare dienst, verleend aan bepaalde met het beheer van diensten van algemeen economisch belang belaste ondernemingen.

17 Geen specifieke criteria voor rechtsvorm van zorgactor: For profit/non profit Overheidsopdrachtenwetgeving kan activiteiten beperken tot non profit actoren maar alleen voor specifieke activiteiten en indien verantwoord in het licht van art. 49 en art. 56 VWEU.

18 III. Van de lokale ziekenhuisnetwerken naar Europese zorggroepen?

19

20 LOCOREGIONAAL SUPRAREGIONAAL 25 LRKZN contract associatie Referentie netwerk Alg. opdrachten Spec. opdrachten Referentieopdrachten Univ. opdrachten - Doelpopulatie: 400 à patiënten - Geografisch aaneensluitend gebied - Nieuwe rechtsfiguur/samenwerkingsvorm met RP - Eigen governance - Toegewezen bevoegdheden - Locoregionale zorgopdrachten programmatieprogramma - Netwerkhoofdarts + medische netwerkraad

21 Impact van accreditering via internationale instellingen Patiëntenrechtenrichtlijn en HTA (art. 15) Evaluatie gezondheidstechnologie via Europees netwerk

22 Patiëntenrechtenrichtlijn en Europese referentienetwerken (art. 12) Virtuele, vrijwillige en multidisciplinaire netwerken van zorgverleners in EU 24 ERNs: Botziekten, Epilepsie, Nierziekten, Erfelijke aandoeningen, Meer dan 900 betrokken medische teams doorheen heel Europa Financiering diverse EU programma s, bv. Horizon 2020 Vrijwillig lidmaatschap zorgverleners en expertisecentra Belang van telegeneeskunde Uitbreiding naar andere vormen van zorg? Impact Europese investeerders in zorgactoren?