PROGRAMMA SPRINGTIJ 2014 DONDERDAG 25 SEPTEMBER

Transcriptie

1 PROGRAMMA SPRINGTIJ 2014 DONDERDAG 25 SEPTEMBER uur Verzamelen Harlingen Ontvangst, registratie, koffie, broodjes uur Aan boord Vertrek sneldienst uur Afmeren Aankomst eiland uur Alle hens in de Loods opening Het eiland en de wereld Wouter van Dieren Het eiland als gastheer plenair 1 Het verhaal van de grote groene samenhang, een politieke analyse Eilandsongs plenair 2 Beyond Darwin, Evolution with a New Face Burgemeester Rob Bats Herman Wijffels Hessel & Tess Elisabet Sahtouris plenair 3 Beyond Carson. Return of the happy bee (film). Logistieke mededelingen uur Sloepenrol Koffie uur Verplaatsen Naar de masterclasses uur Aan dek masterclass Energie + klimaat, de laatste update, de tussenschotten voorbij, het totale overzicht Wim Turkenburg, Leo Meijer, Kees van der Leun, André Faaij uur Sundowners Borrel uur Fietsen afhalen masterclass Politieke schaarste van grondstoffen in de wereldvoedsel-productie masterclass Voedsel & landbouw terugblik en stand van zaken uur Naar de hotels Inchecken hotels en eigen accommodaties uur Op pad Bussen rijden voor bij hotels masterclass De natuur als HET (morele) kompas voor een samenleving die de weg kwijt is workshop Licht en donker. Over de gevolgen van lichtvervuiling voor mens, dier en natuur. masterclass Economie, business & finance Mechanisme van Geldschepping In 1990 werd tot de euro besloten en werd de geldschepping exclusief bij de banken gelegd. Die trekken door de kredietverlening het geld uit de burgers en bedrijven, gaan ermee speculeren, tot ze vastlopen, en leggen dan de rekening weer bij burgers en bedrijven. Privatise the Profits, socialize the Costs. Breng de geldschepping weer terug naar de overheid. Daarmee stopt dit casino, en ontvangt de schatkist 50 miljard per jaar. workshop Integer Leiderschap De leiders van morgen zijn anderen dan die van gisteren. De harde hand en de hiërarchie stonden in dienst van de aandeelhouderswaarde. De horizontale netwerkeconomie vereist het integere leiderschap en spiritualiteit. Karel Noordzij was bestuursvoorzitter van o.a. PGGM, NS en Schiphol. workshop Systems thinking De Club of Rome became famous because of its systems based analyses, applied in the World III Model, developed at the M.I.T. in Boston. Systems approaches are the essential baselines for the new green economy, as only then we can detect the leaks, mistakes, defaults, stupidities in the design of production and logistics of the economy. At Metabolic they apply the latest in flow-analyses of resources, needed for resource efficiency and the circular economy. Wouter van der Weijden, Dick van Beers Gijs Kuneman Sylvo Thijsen en Johan van de Gronden Dorien Lolkema Klaas van Egmond, Bert de Vries Karel Noordzij Eva Gladek

2 PROGRAMMA SPRINGTIJ 2014 DONDERDAG 25 SEPTEMBER uur Follek in Hoorn Zwerfdiner. Op Terschelling staan de deuren altijd open. Je belt niet aan, maar je roep: Follek! Ofwel: volk, hier ben ik! Follek is laatste jaren een eettafelproject: eilandgasten schuiven aan bij de mensen thuis. Wij schuiven aan bij de Groene Weide van Hessel en restaurant De Reis uur Toetje Nagerecht rond Kampvuur uur Licht en duisternis De Boschplaat is het eerste Nederlandse duisternispark. Je tuurt naar de sterrenhemel, je luistert naar Govert Schilling die vertelt over wat je daar ziet. En waarover je mag mee fantaseren uur Op kooi Bussen terug naar hotels Alle sprekers en sessies onder voorbehoud. Govert Schilling

3 PROGRAMMA SPRINGTIJ 2014 VRIJDAG 26 SEPTEMBER 8.30 uur Promenadedek Vertrek uit accommodaties 9.00 uur Alle hens in de Loods Eilander knipoog plenair Systeemdenken Jongeren zijn de aandeelhouders van de toekomst. En de bedenkers van de wereld van morgen. New Forsight gaat over grote vernieuwingen in financiering en organisatie van de voedselproductie (in de Derde Wereld) uitgevonden door zo n jongere ondernemer uur Sloepenrol Koffie uur Verplaatsen Naar de masterclasses plenair Beyond Beauty Redmond O Hanlon reisde in het kielzog van Darwin s Beagle naar de origins of species. Daarna ging hij op zoek naar zijn helden die de oude ontdekten. Nu laat hij de overweldigende natuur zien die hij overal heeft mogen zien. Beyond Beauty, adembenemend! uur Aan dek subsessie Veranderende wereld van energie De energie van gisteren werd eeuwenlang bewaakt door de politieke en religieuze macht zelf. De priesteressen van Vesta (Latijn) of Hephaistos (Grieks) bewaakte het centrale VUUR. De toekomst van de energievoorziening kent geen vuur meer in het centrum van de macht. subsessie Update Circulaire Economie Hergebruik van grondstoffen is zo oud als de wereld zelf. Schroot werd altijd weer verwerkt tot nieuwe werktuigen. De one-way economie die grondstoffen omzet in afval, met een tussengebruik van het product, is relatief nieuw. En ook alweer voorbij. Alles moet terug in de keten. Circulair, heet dat. Of het een realistische optie is of een hype is de vraag. De laatste stand van zaken. subsessie Veranderende relaties in de keten De voedselvoorziening raakt in de knel door de onbalans in de prijsvorming en de marges in de keten. Er moet een ondergrens komen: nooit meer verkopen onder het kostenniveau van de boer zelf. Een revolutie op de vrije markt. subsessie Veranderende rol van de NGO's In het SERaccoord zitten bedrijfsleven, overheid en milieubeweging aan tafel. Samenwerking in plaats van polarisatie. Consensus als doel. De NGO linkervleugels willen hardere actie, de tijd is kort. Het haalbare moet plaats maken voor de urgentie. Deze richtingenstrijd is nog lang niet beslecht. workshop Natuur en innovatie de potenties van biomimicry voor een circulaire economie. In het voorjaar van 2014 heeft staatssecretaris Sharon Dijksma de Rijksnatuurvisie Natuurlijk verder gepresenteerd. In die visie is het combineren van natuur met andere functies een centrale gedachte. De visie daagt daarmee partijen uit bestaande grenzen tussen belangen te overwinnen. Het ministerie van EZ nodigt u uit om mee te denken over hoe we kunnen komen tot natuurcombinaties die meervoudige winst opleveren. In drie workshops belichten we kansrijke voorbeelden. In elke workshop staat de vraag centraal hoe we natuurcombinaties in de versnelling kunnen krijgen, hoe we ze kunnen laten uitgroeien tot standaardpraktijk in de omgang met natuur. De nadruk ligt op denken en doen: geen lange voordrachten, wel een scherp geformuleerde werkvraag. Het zijn geen vrijblijvende sessies: we streven ernaar te komen tot afspraken maken over wie wat gaan doen om vooruitgang te boeken. subsessie Verkennen grenzen van de economie Bijna iedereen heeft ooit het boek Echte Economie van Arnold Heertje gelezen. Onvermoeibaar heeft hij nu alweer zijn volgende boek geschreven dat nu gewoon Economie heet. Een bikkelharde, humoristische kijk op de waan van de economische dag, met een scherp oog voor de vernietigende effecten van die waan op de echte, duurzame welvaart. Jolande Sap stapte uit de Tweede Kamer in de echte wereld en maakt zich nu schitterend druk over die duurzame welvaart. Op allerlei, verrassende manieren. Lucas Simons Redmond O'Hanlon Jeroen de Haas, Peter Molengraaf, Hans Alders Michel Schuurman, Douwe Jan Joustra, Arthur Ten Wolde Volkert Engelsman ea Tjerk Wagenaar e.a. Saskia van den Muijsenberg (BiomimicryNL) Jolande Sap, Arnold Heertje

4 PROGRAMMA SPRINGTIJ 2014 VRIJDAG 26 SEPTEMBER uur Verplaatsen uur FOLLEK! Lunch uur Verplaatsen Naar de subsessies workshop Boeien om grenzen te verleggen (consumenten) excursie Met de neus in de bodem Op bezoek bij boerderij de Gèskieker in Kinnum voor een hands-on bodem en biodiversiteitsexcursie uur Aan dek subsessie Aardgas en Aardse zorgen Aardgas was lang de vanzelfsprekende schatkist van het land. Totdat de grond begon te beven. En het klimaat ging veranderen. De toekomst van het aardgas is nu onzeker. In het verlengde van het SER-energie akkoord ontstaan nu nieuwe gasvisioenen. Over grote en kleine velden, schalie en steenkool, bevende bodems en boze bewoners, zoekende ondernemers en sturende overheden uur Verplaatsen uur Sloepenrol Koffie subsessie Input voor Nederlands grondstoffen beleid Dat de economie van de toekomst moet vergroenen staat vast. Alleen: hoe doe je dat? Biobased Resources komen uit de natuurlijke cyclus van akkers en bossen. En uit talloze processen van de huidige industrie. Papier en bier, waarvan de afvalstromen worden ingezet, als voorbeeld. De mogelijkheden lijken onuitputtelijk. subsessie Voedsel & landbouw noodzaak van een voedselakkoord subsessie Natuur & biodiversiteit natuur zoekt geld en vice versa workshops van het Ministerie van Economische Zaken Natuur en landbouw de potenties van gebiedscollectieven voor een natuurinclusieve landbouw. In het voorjaar van 2014 heeft staatssecretaris Sharon Dijksma de Rijksnatuurvisie Natuurlijk verder gepresenteerd. In die visie is het combineren van natuur met andere functies een centrale gedachte. De visie daagt daarmee partijen uit bestaande grenzen tussen belangen te overwinnen. Het ministerie van EZ nodigt u uit om mee te denken over hoe we kunnen komen tot natuurcombinaties die meervoudige winst opleveren. In drie workshops belichten we kansrijke voorbeelden. In elke workshop staat de vraag centraal hoe we natuurcombinaties in de versnelling kunnen krijgen, hoe we ze kunnen laten uitgroeien tot standaardpraktijk in de omgang met natuur. De nadruk ligt op denken en doen: geen lange voordrachten, wel een scherp geformuleerde werkvraag. Het zijn geen vrijblijvende sessies: we streven ernaar te komen tot afspraken maken over wie wat gaan doen om vooruitgang te boeken. subsessie Andere visie op gezondheid(zorg) subsessie Een schuldbewust land subsessie System thinking subsessie De dirigent als metafoor voor natuurlijk leiderschap Ontdek je natuurlijke gedrag als leider met dirigent en trainer Ronald Becker. Een spannende en muzikale ervaring. excursie Op bezoek bij de imker uur Verplaatsen Naar de subsessies Bart Bruggenwirth Neeke van Zwol Berend Scheffers (EBN), Mark Dierikx (EZ) e.a Eric van der Oest (Tata), Gerrit Jan Koopman (NVP), Jolein Baidenman, André Faaij, Geanne van Arkel (Interface) Caroline van Leenders en Li an Phoa, Jason Clay Klaas Sietse Spoelstra (Nij sicht) Rens van Tilburg, Herman Mulder, Klaas van Egmond Eva Gladek Ronald Becker Sonne Copijn, Oene de Jong uur Aan dek subsessie Nieuwste ontwikkelingen in C2C en grondstoffen Michael Braungart, Thomas Rau subsessie Natuurtrip Bernice Notenboom en Johan van de Gronden

5 PROGRAMMA SPRINGTIJ 2014 VRIJDAG 26 SEPTEMBER subsessie Beweging in sectoren uur Sundowners Marktplaats en borrel uur Verplaatsen Naar de hotels workshop Financiering van de energietransitie uur Op pad Bussen rijden voor bij hotels uur FOLLEK! Vis eten met je handen workshops van het Ministerie van Economische Zaken Natuur en werk de potenties van Areas of the future: bedrijventerreinen voor een biodiverse werkomgeving. In het voorjaar van 2014 heeft staatssecretaris Sharon Dijksma de Rijksnatuurvisie Natuurlijk verder gepresenteerd. In die visie is het combineren van natuur met andere functies een centrale gedachte. De visie daagt daarmee partijen uit bestaande grenzen tussen belangen te overwinnen. Het ministerie van EZ nodigt u uit om mee te denken over hoe we kunnen komen tot natuurcombinaties die meervoudige winst opleveren. In drie workshops belichten we kansrijke voorbeelden. In elke workshop staat de vraag centraal hoe we natuurcombinaties in de versnelling kunnen krijgen, hoe we ze kunnen laten uitgroeien tot standaardpraktijk in de omgang met natuur. De nadruk ligt op denken en doen: geen lange voordrachten, wel een scherp geformuleerde werkvraag. Het zijn geen vrijblijvende sessies: we streven ernaar te komen tot afspraken maken over wie wat gaan doen om vooruitgang te boeken uur Op kooi Bussen terug. Via de Groene Weide voor de liefhebbers. Alle sprekers en sessies onder voorbehoud. Bernd Hendriksen, Willem Lageweg, Sabine Denis Jan Coen van Elburg, Harm Jan Brouwers Daan Wensing (IUCN)

6 PROGRAMMA SPRINGTIJ 2014 ZATERDAG 27 SEPTEMBER 8.30 uur Ochtendgloren Promenadedek Met de fiets of bus naar 9.00 uur Alle hens aan dek Eilander knipoog plenair Inspiratie New Green Frontiers Jason Clay en Harry Lehmann uur Verplaatsen uur Sloepenrol Koffie uur Verplaatsen Naar de subsessies uur Aan dek subsessie Resource productivity Lehmann, Van Beers, André Faaij workshop Adaptatie en duurzame gebiedsontwikkeling Jan Coen van Elburg, Hans Mommaas subsessie Voedsel & landbouw van mainstream naar koploper Simone Hertzberger ea subsessie Circulaire economie in de financiële wereld: Eerlijker, groener, veerkrachtiger De transitie naar een circulaire economie is bovenal de uitdaging om te komen tot een wereldwijd systeem waarin welvaartsgroei is ontkoppeld van het gebruik en misbruik van grondstoffen en het milieu. Dit vereist een economisch systeem dat eerlijker, groener, veerkrachtiger en inclusiever is ingericht. In deze bijeenkomst staat centraal welke rol de financiële sector kan spelen in het realiseren van de transitie. We zullen hierbij starten bij het wereldwijde (macro) systeem.vervolgens zullen we kijken naar het niveau van sectoren en ketens, om als laatste te kijken naar het niveau van de ondernemer. Guido Braam en Mark de Wit uur Verplaatsen uur FOLLEK! Lunch uur Verplaatsen Naar de subsessies workshop Natuur & biodiversiteit spel In deze sessie gaan we echt aan het werk! Aan de hand van inzichten uit de gedragspsychologie en de praktijkervaring van Milieu Centraal werken we aan vraagstukken over consumenten, communicatie en gedragsverandering. Basis voor de aanpak is het advies Doen en Laten en bijbehorend spel van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur. Met de uitkomsten van het spel kom je zeker een stap verder in de aanpak van je vraagstuk. workshop Geschiedenis en toekomst milieubeleid subsessie Leiderschap Ronde tafel excursie Wadland In 2018 vieren wij in Friesland en ook op Terschelling de verkiezing tot Culturele Hoofdstad van Leeuwarden. De hele Waddenzee doet mee. Op de Noordsvaarder, die uitgestrekte zandvlakte westelijk van de haven, wordt nu Wadland gevormd, een kwelder die in de komende jaren aanslibt tot een uitvergroting van het Mondriaan schilderij Pier en Oceaan uit Hier laten we zien hoe we cultuur en natuur niet alleen kunnen verzoenen, maar zelfs dat we er een nieuwe dimensie aan kunnen toevoegen. Vera Dalm (Milieu Centraal) Albert Faber, Rik Leemans diverse gasten Flang Cupido uur Aan dek subsessie Energie & Klimaat Nederlands energie akoord 2.0 Hans Alders, Tjerk Wagenaar, Teun Bokhoven, Liset Meddens subsessie Europees CE beleid naar 2016 workshop Biodiversiteit en natuurlijk kapitaal Gerben Jan Gerbrandy, Jacqueline Cramer, Stientje van Veldhoven, Liesbeth van Tongeren, Marianne Thieme Jeroen van der Sluijs en Rik Leemans

7 PROGRAMMA SPRINGTIJ 2014 ZATERDAG 27 SEPTEMBER uur Verplaatsen uur Sloepenrol Koffie subsessie Economie van het delen excursie Kairos op het Wad uur Verplaatsen Naar de plenaire sessie subsessie Leiderschap met Paarden Deze tijd vraagt om nieuwe manier van leiding geven. Aan jezelf, je omgeving en uiteindelijk aan het hele systeem. Ervaar de impact van jouw overtuigingen op je omgeving in een sessie waarin gewerkt wordt met Friese paarden. Willemijn Verloop, Anna Chojnaka Arjan Berkhuysen Sandra Geisler uur Alle hens aan dek Eilander knipoog plenair Inspiratiesessie en uitreiking Wubbo Ockels Brandaris Prijs Willemijn Verloop, Ruud Koornstra uur Verplaatsen Naar de Loods uur FOLLEK! Duurzaam dineren in de Loods navigatoren als columnisten uur Uitzwaaien Verplaatsen naar de haven voor vertrekkers uur Afvaart De snelboot meert af om uur in Harlingen. Er is dan geen OV-aansluiting meer naar de Randstad. Gebruik de Toogethr-app en geniet van een gezellige, voordelige en natuurlijk duurzame manier van reizen. Vind passagiers of zoek een rit: lift.je/naarspringtij uur Op pad Alle sprekers en sessies onder voorbehoud.

8 PROGRAMMA SPRINGTIJ 2014 ZONDAG 28 SEPTEMBER Springtij 2014 kent een zachte eilanduitloop op de zondag. In voorgaande jaren droomden wij weg op het Groene Strand, luisterden naar Vroege Vogels, speelden wij met windmolentjes, luisterden wij naar peptalks en doken wij in zee: het water tot de lippen. TIJD WAT BESCHRIJVING 7.30 uur Ochtendgloren Fitness of yoga op t Wad uur Promenadedek Vertrek uit accommodaties uur Sloepenrol Koffie uur Alle hens in een duinpan plenair Duinrede Middas Dekkers uur FOLLEK! Lunch uur Het ruime sop demonstratie KNRM Reddingboot uur De paden op excursies Waddentocht, Stromer fietstocht, windmolens bouwen uur Uitzwaaien Verzamelen in de haven uur Afvaart De snelboot meert om uur af in Harlingen Alle sprekers en sessies onder voorbehoud.