Gearresteerd in... Ministerie van Buitenlandse Zaken Postbus eb Den Haag. juli 2005

Transcriptie

1 Gearresteerd in... Ministerie van Buitenlandse Zaken Postbus eb Den Haag juli Turkije

2 Gearresteerd in... Turkije Eventuele suggesties voor aanvullingen of verduidelijking van deze brochure worden op prijs gesteld. Deze kunt u richten aan: Ministerie van Buitenlandse Zaken afdeling DCZ/CM Reclassering Nederland Bureau Buitenland & Buitenlandse Betrekkingen (Bureau B&BB) Nederlandse ambassade te Ankara Het Nederlandse consulaat-generaal te Istanbul Adressen en telefoonnummers vindt u achter in deze brochure.

3 Inleiding 7 1. Nederlandse instanties 9 De ambassade / consulaten 9 Buitenlandse Zaken 11 Nederlandse reclassering Rechtsbijstand 15 Hulp van een tolk 15 Particulier advocaat 16 Pro Deo advocaat 16 Inhoudsopgave 3. Het strafproces 19 Algemeen 19 Arrestatie 20 Ondervraging / verhoor 22 Voorlopige hechtenis 22 Vrijlating op borgtocht 23 Voorlichtingsrapport reclassering 23 Rechtszitting 25 Vonnis Rechtsmiddelen 29 Instellen hoger beroep 29 Mogelijkheden straftijdverkortingen Gevangenschap 31 Algemeen 31 Plaats van detentie 31 Inkoop 32 Bezoekmogelijkheden 32 5

4 Bezoek van de ambassade of het consulaat-generaal 34 Correspondentie 34 Telefoneren 35 Geld ontvangen / overmaken 35 Nederlandse lectuur 36 Geloof 37 Studiemogelijkheden 38 Pakketten ontvangen 39 Sociale zorg 39 Medische zorg 39 Klachten over de behandeling 40 Arbeidsmogelijkheden 41 Sociale zekerheid 41 Gevangenisklimaat 42 Na beëindiging detentie Mogelijkheid tot straf ondergaan in Nederland (WOTS) 45 Adressenlijst 49 Woordenlijst 55 Juridische woordenlijst 55 Praktische Turkse zinnen 56 U bent gearresteerd in Turkije. Nadat de ambassade of het consulaat-generaal op uw verzoek is ingelicht over uw arrestatie, krijgt u zo spoedig mogelijk bezoek van een medewerker. Dit bezoek en eventuele verdere contacten zijn erop gericht u te voorzien van informatie en om u bij te staan in deze moeilijke situatie. Houdt u er rekening mee dat het rechtssysteem en de gevangenissen in Turkije anders zijn dan in Nederland. Deze brochure is geschreven om u en uw familie te informeren over zaken als rechtsbijstand, het strafproces, het Turkse gevangeniswezen en wat Nederlandse instanties wel en niet voor u kunnen doen. In deze brochure vindt u eerst informatie over de taken en functies van de ambassade, het consulaat-generaal, het ministerie van Buitenlandse Zaken en de Nederlandse reclassering. Daarna volgt informatie over de situatie waarin u zich bevindt. Op de laatste pagina s van deze brochure zijn enkele Nederlandse woorden en zinnen opgenomen met een vertaling in de Turkse taal. Een arrestatie in het buitenland roept ook voor uw familieleden en/of andere relaties vragen op. Indien uw familie in Nederland vragen heeft, kan zij contact opnemen met de Directie Consulaire Zaken / afdeling Consulair Maatschappelijke Zaken (DCZ/CM) van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag. Familieleden op de Nederlandse Antillen kunnen contact opnemen met het Bureau Buitenlandse Betrekkingen te Curaçao. Familieleden op Aruba kunnen voor vragen terecht bij de Directie Buitenlandse Betrekkingen Aruba. Adressen, adressen en telefoonnummers vindt u achter in deze brochure. Inleiding 6 7

5 Als u na het lezen van deze brochure nog vragen heeft, kunt u contact opnemen met de ambassade of het consulaat-generaal in uw regio. Aan de inhoud van deze brochure kunnen geen rechten worden ontleend. 1 De ambassade / consulaten De Nederlandse ambassade in Ankara is in Turkije de officiële vertegenwoordiging van Nederland, de Nederlandse Antillen en Aruba. Onder de ambassade in Ankara vallen het consulaat-generaal te Istanbul en de consulaten met honoraire consuls in Antalya, Izmir, Iskenderun en Marmaris. De honoraire consuls zijn over het algemeen zakenlieden die naast hun normale werkzaamheden de Nederlandse belangen behartigen in een bepaald gebied. De ambassade en de consulaten behartigen de belangen van alle Nederlanders in Turkije en dus ook de belangen van Nederlandse gedetineerden. Turkije is opgedeeld in zes regio s waarin de ambassade en de consulaten zijn gevestigd. Als u gearresteerd bent in een bepaalde regio heeft u contact met de Nederlandse vertegenwoordiging in die regio. De adressen en telefoonnummers van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag, de consulaten en de ambassade vindt u achter in deze brochure. Nederlandse Instanties Als u naast de Nederlandse ook nog de Turkse nationaliteit bezit, bent u voor de Turkse autoriteiten een Turks onderdaan en mag de Nederlandse ambassade of het consulaat-generaal niet veel voor u doen. Evenmin kunt u een bezoek ontvangen van een medewerker van de ambassade of het consulaat-generaal. Alleen het voeren van correspondentie met de Nederlandse vertegenwoordiging is dan mogelijk. Turkije heeft het Consulaire Verdrag van Wenen (1963) ondertekend. Hierin staat dat, indien de gearresteerde 8 9

6 dat wenst, de autoriteiten verplicht zijn de consulaire vertegenwoordiging van een land te informeren over de arrestatie. Het komt echter regelmatig voor dat de ambassade of de consulaten niet (tijdig) worden ingelicht. Indien u er zeker van wilt zijn dat de ambassade of de consulaten op de hoogte worden gesteld van uw arrestatie, dient u hiertoe zelf actie te ondernemen door de ambassade of een van de consulaten te schrijven of te bellen. De ambassade en de consulaten mogen zich volgens internationaal gebruik niet bemoeien met de rechtsgang, de schuldvraag, de bewijslast of de te bepalen strafmaat in Turkije. In Nederland, de Nederlandse Antillen en Aruba wordt ook niet toegestaan dat buitenlandse vertegenwoordigingen zich mengen in de Nederlandse rechtsgang. Wél kan de ambassade toezien op een juiste toepassing van het Turkse recht. Ook kan de ambassade toezien op de detentieomstandigheden en erop letten dat u niet slechter wordt behandeld dan Turken in dezelfde omstandigheden. Wanneer zich hierbij problemen voordoen, kunt u contact opnemen met de dichtstbijzijnde Nederlandse vertegenwoordiging. De ambassade of het consulaat-generaal kan bij problemen proberen te bemiddelen met de Turkse autoriteiten. Mogelijk heeft u aan de Turkse autoriteiten laten weten geen contact te willen met de Nederlandse vertegenwoordiging. Als u op een later moment uw mening wenst te veranderen dan kunt u dit alsnog schriftelijk kenbaar maken. Buitenlandse Zaken De ambassade en het consulaat-generaal geven de arrestatie van Nederlanders in het buitenland door aan het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag, afdeling DCZ/CM. Zij geven hierbij aan of u er prijs op stelt dat uw familieleden en/of relaties in Nederland over de arrestatie worden ingelicht. Ouders of voogden van minderjarigen krijgen altijd bericht over de arrestatie. U kunt één Nederlands sprekend contactpersoon in Nederland aanwijzen. Het ministerie houdt deze contactpersoon op de hoogte van het verloop van uw detentie en eventuele bijzonderheden. Alleen uw contactpersoon kan informatie krijgen over de detentie; overige familieleden en/of relaties niet. Uw contactpersoon kan zich met vragen tot het ministerie (Nederland), het Bureau Buitenlandse Betrekkingen (Nederlandse Antillen), of de Directie Buitenlandse Betrekkingen (Aruba) wenden en niet rechtstreeks tot de ambassade. Dit voorkomt misverstanden, is gezien het tijdsverschil met veel landen het meest praktisch en bespaart bovendien hoge internationale telefoonkosten. Nederlandse reclassering De reclassering in Nederland bestaat uit drie landelijke reclasseringsinstellingen die samenwerken: Reclassering Nederland De afdeling reclassering van het Leger des Heils De verslavingszorg van GGZ Nederland (Geestelijke Gezondheids Zorg Nederland) 10 11

7 Samen hebben ze ruim honderd vestigingen over het hele land, waar uitvoerend werk wordt verricht. De coördinatie van de reclasseringshulp aan de Nederlandse gedetineerden en gedetineerden met een geldige verblijfsvergunning voor Nederland in het buitenland is opgedragen aan een aparte unit: het Bureau Buitenland & Buitenlandse Betrekkingen (Bureau B&BB). Doel en Taken De reclassering spant zich in voor de maatschappelijke (her)inpassing van mensen die met het strafrecht in aanraking komen. Zij geeft voorlichting, begeleiding en organiseert de uitvoering van taakstraffen. Sommige taken verricht de reclassering geheel of gedeeltelijk voor Nederlanders in het buitenland. Reclassering Nederland zet zich niet in voor Arubaanse en Antilliaanse gedetineerden die woonachtig zijn op Aruba of de Nederlandse Antillen. Onder Nederlanders worden hier ook niet-nederlanders verstaan met een geldige verblijfstitel in Nederland. De begeleiding is direct gericht op uw terugkeer in de maatschappij. Zo is het onder bepaalde voorwaarden mogelijk om deel te nemen aan een studie- en arbeidsreïntegratieproject om uw kansen op de Nederlandse arbeidsmarkt te vergroten. In veel landen heeft de reclassering contact met vrijwilligers die de gedetineerden kunnen bezoeken. In Turkije is gedetineerdenbezoek door vrijwilligers nog niet toegestaan. De mogelijkheden om iets te doen voor landgenoten die in het buitenland vastzitten, worden uiteraard beperkt door de normen en regels die in het desbetreffende land gelden. Werkwijze Het Bureau Buitenland & Buitenlandse Betrekkingen van Reclassering Nederland wordt over het algemeen geïnformeerd over Nederlanders die in het buitenland zijn aangehouden, tenzij u daar uitdrukkelijk bezwaar tegen heeft gemaakt. De ambassade stuurt u namens de reclassering een brief, waarin staat wat de Nederlandse reclassering is en wat ze voor u kan doen. U kunt door het reclasseringsformulier in te vullen en terug te sturen, laten weten of u gebruik wilt maken van de diensten van Reclassering Nederland. Bespreek met uw advocaat of een voorlichtingsrapport in uw zaak gewenst is. De reclassering verzamelt praktische documentatie over de strafrechtpleging, gevangenissen en hulpverleningsmogelijkheden in het buitenland. Ze kan daardoor u en uw in Nederland wonende familie en relaties informatie en advies geven. In beperkte mate verstrekt de reclassering Nederlandstalige boeken. F amilie en relaties Familieleden van gedetineerden die op de Antillen en Aruba wonen kunnen zich wenden tot de Stichting Reclassering Curaçao, Stichting Reclassering Bonaire en de Arubaanse Stichting voor Reclassering en Kinderbescherming 1961 en Dienst Justitiële Inrichtingen Bovenwinden. De adressen daarvan vindt u achter in de brochure

8 2 Wie in Turkije is gearresteerd op verdenking van het plegen van een strafbaar feit, heeft recht op rechtsbijstand. De rechter vraagt u tijdens een eerste verhoor of u een particulier advocaat wenst aan te stellen, die uzelf moet betalen, of dat u in aanmerking wilt komen voor gratis rechtsbijstand. Als u niet genoeg geld heeft voor een particulier advocaat, komt u voor gratis bijstand in aanmerking en krijgt u een kosteloze (pro Deo) advocaat toegewezen. Rechtsbijstand Vragen over uw rechtszaak moet u bespreken met uw advocaat. De ambassade en de consulaten kunnen en mogen u hierover geen advies geven. Hulp van een tolk Iedere verdachte heeft recht op een tolk. Dat geldt vanaf het eerste verhoor bij de politie of de douane. Zo kunt u een Nederlands of Engels sprekende tolk krijgen. In Turkije leert de ervaring dat het aantrekken van goede tolken niet altijd mogelijk is. Als dit bij u het geval is, kunt u dit het beste bespreken met uw advocaat. Tijdens de zittingen heeft u ook recht op een tolk. Mocht u een tolk nodig hebben, dan moet u dit kenbaar maken bij uw advocaat. Voor de diensten van deze tolk hoeft u niets te betalen. De autoriteiten zijn niet verplicht documenten schriftelijk te vertalen in de taal van een gearresteerde buitenlander. Indien u de inhoud van een verklaring niet goed begrijpt, doet u er goed aan daarover eerst duidelijk

9 heid te verkrijgen voordat u een verklaring ondertekent. U kunt bijvoorbeeld uw advocaat of de gevangenisautoriteiten vragen om een mondelinge vertaling. Particulier advocaat U kunt een particulier advocaat aantrekken. U moet in dit geval veel geld hebben of familie en/of vrienden hebben die de hoge kosten van deze advocaat kunnen betalen. De ambassade en de consulaten kunnen eventueel een lijst met namen en adressen van advocaten verstrekken. De ambassade en de consulaten dragen geen verantwoordelijkheid voor de uiteindelijk gekozen advocaat of de wijze waarop de advocaat de verdediging voert. Het honorarium van een advocaat bepaalt u in overleg met de advocaat. Bij detentie in het buitenland neemt de Nederlandse overheid de kosten van de verdediging niet voor haar rekening. Het is ook niet mogelijk bij de overheid een geldlening aan te vragen voor het betalen van de kosten van een advocaat. Barosu) De Barosu overlegt met u of u een particulier advocaat neemt of een pro Deo advocaat (public defender of appointed lawyer) wilt. Voor deze advocaat hoeft u niets te betalen. Hoe een pro Deo advocaat uw belangen behartigt, is sterk afhankelijk van de persoon. U moet er rekening mee houden dat de meeste pro Deo advocaten zich zullen beperken tot het hoogst noodzakelijke. In de praktijk betekent dit dat zij u in de gevangenis niet vaak zullen bezoeken. Wanneer u niet tevreden bent over de wijze waarop uw advocaat uw belangen behartigt, kunt u door tussenkomst van uw advocaat een verzoek indienen bij de rechtbank om een andere pro Deo advocaat. Een rechter is niet verplicht een nieuwe advocaat toe te wijzen. Bovendien hoeft een nieuwe advocaat niet altijd beter te zijn. U kunt een Nederlandse advocaat (op eigen kosten) als adviseur van uw Turkse advocaat inschakelen. Omdat een advocaat u alleen voor de rechtbank mag verdedigen als hij/zij geregistreerd is in het land waarin u bent gearresteerd, kan een Nederlandse advocaat u in Turkije niet voor de rechtbank verdedigen. Pro Deo advocaat Na uw arrestatie neemt de politie (Jandarma) contact op met de advocaten associatie (Bar Association; de 16 17

10 3 Algemeen Rechtszaken in Turkije duren lang. Een eenvoudige zaak kan gemakkelijk een aantal maanden duren, een ingewikkelde vaak langer dan een jaar. Het vooronderzoek neemt vaak al een aantal maanden in beslag. Ook is het in Turkije gebruikelijk dat een rechtszaak zich over meerdere rechtszittingen uitstrekt. Tussen twee zittingen zit vaak een periode van ongeveer een maand, maar dit kan ook langer zijn. Formeel mag er tussen twee rechtszittingen niet meer tijd zitten dan dertig dagen, maar in de praktijk wordt hier van afgeweken. Het Strafproces Het strafproces in Turkije wordt verder gekenmerkt door een relatief sterke binding tussen de rechter(s) en de openbaar aanklager. De laatste is verantwoordelijk voor het verzamelen van alle bewijs, zowel tegen als in het voordeel van de verdachte. Een advocaat heeft in de praktijk niet altijd even gemakkelijk toegang tot uw dossier of tot de rechter(s) als de openbaar aanklager. Vragen over uw rechtszaak dient u te bespreken met uw advocaat. De ambassade of de consulaten kunnen en mogen u hierover geen advies geven. Hieronder volgt een beknopte beschrijving van de diverse fasen van het strafproces: 1. Arrestatie 2. Ondervraging / verhoor 3. Voorlopige hechtenis 4. Vrijlating op borgtocht 5. Voorlichtingsrapport reclassering 18 19

11 6. Rechtszitting 7. Rechtbanken 8. Vonnis Arrestatie Bij uw arrestatie hoort u op uw rechten te worden gewezen. Als u niet bent gewezen op uw rechten is het belangrijk dit te bespreken met uw advocaat. De Turkse autoriteiten zijn op basis van het Consulaire Verdrag van Wenen (1963) ook verplicht u te vragen of u contact wenst met de Nederlandse ambassade of het consulaat-generaal. Wanneer u dit wenst, nemen de Turkse autoriteiten contact op met de Nederlandse ambassade of het consulaat-generaal. In de steden arresteert de politie (Polis) verdachte personen en op het platteland is de semi-militaire politie (Jandarma) daarvoor verantwoordelijk. Wanneer u op heterdaad wordt betrapt, mag u meteen worden gearresteerd. In alle andere gevallen moet er een bevel van de rechter voor de arrestatie zijn. Na arrestatie dient u onmiddellijk schriftelijk (of mondeling wanneer schriftelijk niet mogelijk is) op de hoogte te worden gesteld waarvan u wordt verdacht. U moet binnen 48 uur na arrestatie, of binnen 4 dagen wanneer u het misdrijf in groepsverband hebt gepleegd, voor een rechter worden gebracht. Deze zal onder meer beslissen of u langer gevangen moet blijven of niet. Let erop dat u onmiddellijk recht heeft op een advocaat, ook wanneer u meteen na aankomst op het politie-/jandarma kantoor ondervraagd wordt. U heeft bovendien het recht om te zwijgen. Het komt in Turkije voor dat de politie/jandarma verdachten afraden een advocaat in de arm te nemen of suggereren een verklaring te tekenen waarin afstand wordt gedaan van het recht op juridische bijstand. Tekent u in ieder geval nooit verklaringen waarvan u de inhoud niet begrijpt! U krijgt zo snel mogelijk na uw arrestatie een medisch onderzoek. U heeft hierbij het recht om alleen met de arts te zijn, maar in de praktijk komt het voor dat Politie/Jandarma bij het onderzoek aanwezig zijn. Zij zijn in principe verplicht om uw wens te respecteren. Wel kan de arts om veiligheidsredenen de politie verzoeken om bij het onderzoek aanwezig te blijven. U krijgt een afschrift van het medisch rapport. Hiervan gaat ook een afschrift naar uw dossier bij de rechtbank. Wanneer u in Turkije betrokken raakt bij een verkeersongeluk met dodelijke afloop, wordt u altijd door de politie/jandarma in hechtenis genomen, ongeacht wie er schuld had aan het ongeluk! Net als iedere andere verdachte moet u na uiterlijk 48 uur worden voorgeleid aan een rechter. Deze zal bepalen of u langer gedetineerd moet blijven. Deze maatregel is niet alleen bedoeld om vast te kunnen stellen hoe het ongeluk zich precies heeft afgespeeld en wie er schuld had, maar ook om alle betrokkenen te beschermen tegen eventuele wraakacties van familieleden van de overledene. Als u betrokken bent bij een ongeval waarbij iemand op een later tijdstip overlijdt, dan loopt u de kans alsnog te worden gearresteerd

12 Ondervraging / verhoor De omstandigheden waaronder verhoren worden afgenomen in Turkije verschillen van plaats tot plaats. In de meeste gevallen wordt u kort na de arrestatie verhoord op het kantoor van de politie (Jandarma) waar u wordt vastgehouden. U heeft recht op uw advocaat tijdens deze verhoren. Nadat u bent voorgeleid aan de rechter en deze besluit u te vervolgen, wordt u overgebracht naar een gevangenis. Meestal ligt deze in de buurt van de rechtbank die uw zaak behandelt. Dat kan op een aanzienlijke afstand zijn van de plaats waar u bent gearresteerd. Voorlopige hechtenis Als de rechter van oordeel is dat u, wegens de ernst van het misdrijf of in verband met een nader onderzoek langer moet worden vastgehouden, volgt voorlopige hechtenis in een huis van bewaring of in een gevangenis. De rechter dient steeds na minimaal drie weken en maximaal twee maanden een besluit nemen over het verlengen van uw hechtenis. U kunt ook de rechter verzoeken hierover een beslissing te nemen. Afhankelijk van het soort delict, mag u bezoek ontvangen en bellen. Een medewerker van de ambassade of het consulaat-generaal zal proberen u zo snel mogelijk te bezoeken na uw plaatsing in een huis van bewaring of gevangenis. De duur van de voorlopige hechtenis varieert. Ervaring leert dat men meestal binnen één jaar terechtstaat. In zeer ingewikkelde strafzaken wordt, soms ook in het belang van de gearresteerde, deze termijn verlengd. Hiervoor moet de officier van justitie een verzoek indienen bij een hogere rechtbank. Zodra het onderzoek is voltooid, draagt de officier van justitie het dossier over aan de rechtbank. Vragen hierover kunt u bespreken met uw advocaat. Vrijlating op borgtocht Het is in principe mogelijk tijdens de voorlopige hechtenis vrijlating op borgtocht te krijgen. Borgtocht houdt in dat u een betaling (borg) doet aan de rechtbank waarmee u de garantie geeft dat u aanwezig bent bij de rechtszittingen. Tijdens de procedure hoeft u niet in de gevangenis te verblijven. Iedere verdachte kan een borgtochthoorzitting krijgen. Ervaring leert echter dat buitenlanders in de meeste gevallen niet worden vrijgelaten op borgtocht vanwege het risico dat men niet meer op de rechtszitting verschijnt. U kunt de mogelijkheden bespreken met uw advocaat. Een vastgestelde borg is meestal een hoog bedrag. De Nederlandse overheid verstrekt geen gelden voor borgtocht, ook niet in de vorm van een lening. Voorlichtingsrapport reclassering Het samenstellen van een rapport over uw sociale achtergrond is een van de zaken die de Nederlandse reclassering voor uw rechtszaak kan doen. In Nederland is het gebruikelijk dat de rechtbank bij het bepalen van de strafmaat rekening houdt met de bevindingen in het voorlichtingsrapport. De reclassering weet uit ervaring dat ook in Turkije dit soort gegevens belangrijk kunnen zijn

13 Taalproblemen en cultuurverschillen kunnen een goede communicatie tussen u, uw advocaat en de rechtbank in de weg staan. De beschikbaarheid van een voorlichtingsrapport, afgestemd op informatie die de rechtbank in het detentieland belangrijk vindt en vertaald in de taal van het detentieland, kan een positieve invloed hebben op de uiteindelijke strafbepaling. De beschikbaarheid van een voorlichtingsrapport biedt echter geen garantie tot strafvermindering. In het rapport beschrijft een beëdigd reclasseringsmedewerker de omstandigheden waarin u verkeerde vóór uw arrestatie. Bijvoorbeeld het al dan niet wonen in gezinsverband, het hebben van werk of het volgen van een opleiding. En ook, indien nodig, feiten over uw levensloop, uw opvoeding, uw medische geschiedenis en eventueel uw eerdere contacten met justitie. Deze inlichtingen worden - alleen met uw toestemming - verzameld bij personen die u goed kennen, zoals familieleden, partner, werkgever, huisarts of maatschappelijk werker. Soms bevat het rapport een plan voor eventuele hulp die de reclassering kan bieden tijdens gevangenschap. Het uitbrengen van een rapport is niet altijd mogelijk of zinvol. Wanneer u onvoldoende referenten (familie, vrienden, werkgevers) opgeeft en weinig inlichtingen over u te krijgen zijn, is het niet mogelijk een rapport te schrijven. Als u al een strafblad heeft, wordt er meestal geen rapport opgemaakt. Uw advocaat ontvangt het rapport rechtstreeks van Reclassering Nederland of via de ambassade of het consulaat-generaal. Reclassering Nederland verzoekt de advocaat het rapport met u te bespreken alvorens het door te leiden naar de rechtbank. Er zijn voor u geen kosten verbonden aan het maken van uw rapport. Het is van belang dat u dit rapport in een zo vroeg mogelijk stadium aanvraagt. Een rapport vraagt u aan door het invullen en ondertekenen van een formulier dat u van de Nederlandse ambassade of het consulaatgeneraal kunt krijgen. Rechtszitting Er zijn verschillende rechtbanken in Turkije. Afhankelijk van het soort delict waarvan u wordt verdacht en de maximum straf die hierop staat, kunt u in eerste aanleg door de volgende rechtbanken worden berecht: - Kantongerecht in Strafzaken (in het Turks: Sulh Ceza Mahkemesi) voor overtredingen waarop maximaal een geldboete of een korte gevangenisstraf staat; - Enkelvoudige Kamer in Strafzaken (Asliye Ceza Mahkemesi) voor alle delicten die niet onder één van de overige strafrechtbanken vallen; - Meervoudige Kamer in Strafzaken (Ağir Ceza Mahkemesi) voor delicten waarop maximaal een verzwaarde gevangenisstraf staat, of minimaal 10 jaar gewone gevangenisstraf. Daarnaast kunt u met gespecialiseerde rechtbanken te maken krijgen, zoals de verkeersveiligheidsrechtbanken (Trafik Mahkemesi) of de staatsveiligheidsrecht

14 banken (Devlet Güvenlik Mahkemesi, meestal afgekort tot DGM). Tegen de beslissingen van al deze rechtbanken staat beroep open bij de Hoge Raad (turks: Yargıtay). Zie hierover hoofdstuk 4. Wanneer het Openbaar Ministerie het onderzoek in uw zaak heeft afgerond, krijgt u de beschuldiging (tenlastelegging) overhandigd, meestal via uw advocaat. Daarna krijgt u te horen wanneer de eerste zitting in uw zaak plaatsvindt. Vaak heeft uw advocaat pas na de overhandiging van de beschuldiging toegang tot het volledige dossier, inclusief de bewijzen in uw zaak. Tussen de bekendmaking van de eerste zittingsdag en de eerste zitting, dient minimaal een week te zitten. Houdt u er rekening mee dat dit ook langer kan zijn. Wanneer u tijdens de eerste zitting niet in persoon voor de rechter verschijnt dan kan uw rechtszaak niet worden vervolgd. U dient ten minste één keer in persoon voor de rechter te verschijnen. In het begin van de rechtszaak, meestal tijdens de eerste zitting, stelt de rechter u vragen. Daarna wordt het bewijs uiteen gezet en vraagt de rechter of u het bewijs in twijfel trekt. Tijdens het verdere verloop van de rechtszaak kunnen getuigen en experts worden gehoord. U en uw advocaat dienen van tevoren te vernemen wat de identiteit is van getuigen en experts die de rechter en de openbaar aanklager oproepen. Een rechtszaak in Turkije wordt vrijwel nooit in één zitting afgerond. Aan het einde van de zitting deelt de rechter mee wanneer de eerstvolgende zitting plaatsvindt. De rechter neemt dan meestal ook een beslissing over de eventuele verlenging van uw detentie. De rechtszaak eindigt met de uitspraak door de rechter(s). Deze bestaat uit twee delen: het eerste deel is de beslissing van de rechtbank waarin is opgenomen welke straf op basis van welke rechtsartikelen u krijgt en het tweede deel is de motivatie bij deze beslissing. Rechtszittingen zijn in principe openbaar, dus toegankelijk voor publiek. De rechter kan bepalen dat de rechtszaak geheel of gedeeltelijk achter gesloten deuren plaatsvindt, ter bescherming van openbare orde, publieke moraal of staatsveiligheid. Rechtszaken tegen kinderen onder de vijftien jaar worden altijd achter gesloten deuren behandeld. Vonnis Het uitspreken van een vonnis vindt plaats nadat u officieel schuldig bent bevonden. De hoogte van de straf is afhankelijk van het gepleegde delict en de mate van schuld. In Turkije worden voor delicten met verdovende middelen aanzienlijk hogere straffen opgelegd dan in Nederland, de Nederlandse Antillen en Aruba. In veel gevallen (bijvoorbeeld in drugszaken) wordt een combinatie van gevangenisstraf en boete opgelegd. Er is TBS (ter beschikkingstelling) maar dit wordt in de praktijk slechts zeer beperkt opgelegd. Binnen een bepaalde termijn moet de definitieve berechting hebben plaatsgevonden

15 Na de veroordeling gaat u naar een gevangenis waar u de rest van uw straf moet uitzitten. U wordt meestal niet overgeplaatst op de dag van uw veroordeling. Dit kan wel enige weken duren. Neem contact op met de ambassade of het consulaatgeneraal wanneer u bent veroordeeld en wanneer u wordt overgeplaatst naar een andere gevangenis. De ambassade kan via het ministerie van Buitenlandse Zaken uw contactpersoon hierover informeren en u bezoeken 4 Instellen hoger beroep Wanneer de rechtszaak is geëindigd kunt u, evenals de openbaar aanklager, tegen het vonnis in beroep gaan. De straf kan lager uitvallen. U gaat in beroep door via uw advocaat binnen een week na het vonnis een verzoek in te dienen bij de rechtbank die de veroordeling heeft uitgesproken. Hierdoor wordt het vonnis niet onherroepelijk en wordt het dossier doorgestuurd naar de Hoge Raad (Yargıtay). De beroepsprocedures in Turkije duren lang omdat de Hoge Raad een grote werklast heeft. Rechtsmiddelen Wanneer bij een drugsdelict de drugs in een auto worden aangetroffen, kan deze auto in beslag genomen worden. In verband met de motorrijtuigenbelasting, die u in Nederland nog steeds moet betalen zolang de auto op uw naam staat, is het van belang de verbeurdverklaring toe te zenden aan de Rijksdienst voor het Wegverkeer in Veendam. De Hoge Raad bestudeert vervolgens het dossier en kijkt daarbij voornamelijk naar de procedurele kant van de zaak. De Hoge Raad neemt zelf geen nieuwe beslissing in de zaak, maar besluit ofwel dat het oorspronkelijke vonnis in stand moet worden gehouden, ofwel dat er fouten zijn gemaakt (die in de uitspraak worden gespecificeerd). In dat laatste geval stuurt de Hoge Raad het dossier terug naar de rechtbank, die het vonnis heeft uitgesproken en vraagt om een nieuwe uitspraak. Dit resulteert meestal in een nieuwe serie zittingen voor de rechtbank. Soms kan de Hoge Raad besluiten dat eenzelfde soort rechtbank, maar dan in een andere plaats, een nieuw vonnis moet uitspreken. In heel uitzonderlijke gevallen doet de Hoge Raad zelf een uitspraak over de inhoud van een zaak. Alle vonnissen waarin een straf van 15 jaar of meer wordt opgelegd, toetst de Hoge Raad. U hoeft dus geen verzoek in te dienen

16 In bijzondere gevallen, wanneer er een onherroepelijk vonnis is waartegen geen beroep is aangetekend maar waarin duidelijke fouten zijn ontdekt, is het mogelijk een petitie in te dienen bij de minister van Justitie. Deze kan de hoofdaanklager verzoeken het vonnis te herzien. Mogelijkheden straftijdverkortingen De volgende straftijdverkortingen zijn mogelijk: - Gratie of strafvermindering: In Turkije kunt u gratie of strafvermindering krijgen. Dit kan zowel collectief als individueel. Collectieve strafvermindering is in het verleden toegepast om de overbevolking in de gevangenis tegen te gaan. Individuele strafvermindering vindt bijvoorbeeld plaats op dringende medische gronden, op verzoek van de betrokkene en na nauwkeurige bestudering van zijn dossier. - V oorwaardelijke invrijheidstelling: Nadat u bij een normale gevangenisstraf minimaal 2/5 deel of bij een zware gevangenisstraf (bij drugsdelicten) 3/4 van de opgelegde straf heeft uitgezeten, kan de rechter voorwaardelijke invrijheidstelling toestaan. Dit is geen recht. 5 Algemeen In dit hoofdstuk leest u meer over het gevangeniswezen in Turkije. De situatie is van toepassing op zowel huizen van bewaring van politie en Jandarma als gevangenissen. De regels per gevangenis kunnen onderling sterk verschillen. U heeft het recht om bij binnenkomst in de gevangenis op de hoogte te worden gebracht van alle rechten en plichten die binnen de strafinrichting gelden. Deze staan vermeld in het huishoudelijk reglement dat u bij binnenkomst wordt voorgelezen. U wordt verzocht om door het plaatsen van uw handtekening akkoord te gaan met deze rechten en plichten. Het door u ondertekende formulier wordt in uw dossier opgeborgen. Het is aan te bevelen de regels van de gevangenis na te leven. Wanneer u zich niet aan deze regels houdt, heeft de gevangenisdirectie het recht om bepaalde privileges, zoals het inkopen van artikelen bij de gevangeniswinkel en/of het telefoneren, tijdelijk af te nemen. Ook kunt u voor een bepaalde tijd in een isolatiecel (Hücre) terechtkomen. Plaats van detentie Na de veroordeling gaat u altijd naar een andere gevangenis. U kunt geen verzoek indienen om in uw oorspronkelijke gevangenis uw straf uit te zitten. Wanneer u van de ene gevangenis naar de andere gaat, maken de Turkse autoriteiten dit om veiligheidsredenen vooraf niet bekend. Het is daarom belangrijk dat u zelf uw overplaatsing aan de ambassade of het consulaat-generaal doorgeeft. Het kan soms lang duren Gevangenschap 30 31

17 voordat de Turkse autoriteiten een dergelijke overplaatsing achteraf melden. Uw persoonlijke eigendommen (inclusief zelfgekochte kleding) kunt u meenemen bij een overplaatsing naar een andere gevangenis. Inkoop Binnen de gevangenis kunt u op vastgestelde dagen in de gevangeniswinkel diverse artikelen kopen, zoals fruit, melk, biscuits, snoep, sigaretten, toiletartikelen, schrijfwaren, kleding en schoenen. De gevangenisdirectie bepaalt het bedrag dat u per week of per maand mag besteden. Bezoekmogelijkheden De bezoekregels verschillen erg per gevangenis. Zo zijn de regels in een staatsveiligheidsgevangenis strenger dan in een normale gevangenis. In deze staatsveiligheidsgevangenis zitten personen die voor misdaden in een hogere categorie, zoals drugsdelicten, bestraft zijn. In de Turkse gevangenissen bestaan er twee soorten bezoeken: de open bezoeken en de gesloten bezoeken. Stelt u zich van tevoren op de hoogte van de mogelijkheden. U kunt alleen een open bezoek ontvangen van directe familieleden, zoals vader, moeder, echtgeno(o)t(e) en kinderen. Broers en zussen vallen hier buiten. Een familielid moet op eigen initiatief een bezoek aanvragen bij het Turkse ministerie van Justitie. Hij of zij kan dit via uw advocaat doen. Wanneer dit moeilijk gaat, kan de ambassade bemiddelen. Het Turkse ministerie van Justitie wil altijd, door een meertalig uittreksel van een familieoverzicht, aangetoond zien of de persoon die het bezoek aanvraagt daadwerkelijk een direct familielid van u is. Uw familielid dient daarom vanuit Nederland een meertalig familieoverzicht af te halen bij de burgerlijke stand van de gemeente, en deze samen met de bezoekaanvraag naar het ministerie van Justitie in Ankara te sturen. Uw familie kan dit het beste doen door tussenkomst van de ambassade in Ankara. De ambassade stuurt deze aanvraag door naar het ministerie van Justitie in Ankara. Mocht u moeilijkheden ondervinden met het aanvragen van een bezoek van directe familie, dan kunt u uw advocaat om hulp vragen of de ambassade of het consulaat-generaal vragen te bemiddelen bij de bezoektoestemming. Vrienden en ongehuwde partners kunnen alleen een gesloten bezoek aanvragen, op bepaalde dagen en slechts een keer per maand. Een gesloten bezoek betekent dat u en uw bezoeker zijn gescheiden door een glazen wand en/of tralies. De Turkse wetgeving staat niet toe dat vrijwilligers, bijvoorbeeld van de Nederlandse reclassering u mogen bezoeken, zelfs niet in een gesloten ruimte. Afhankelijk van het soort gevangenis, moet de bezoeker rekening houden met strenge veiligheidscontroles

18 Bezoek van de ambassade of het consulaat-generaal Zo spoedig mogelijk nadat de ambassade of het consulaat-generaal is geïnformeerd over uw arrestatie krijgt u bezoek van een consulair medewerker. Voor toestemming van een bezoek van een ambassademedewerker moet u een aanvraag indienen bij de directie van de gevangenis. Deze zal uw verzoek doorgeleiden naar het ministerie van Justitie in Ankara, alwaar uw aanvraag wordt beoordeeld. Wanneer u dat wenst, kunt u regelmatig bezoek krijgen tijdens uw detentie. Mocht u geen bezoek van een consulair medewerker willen ontvangen, dan kunt u dit schriftelijk aangeven. Indien u naast de Nederlandse ook nog de Turkse nationaliteit bezit, bent u voor de Turkse autoriteiten een Turks onderdaan en mag de Nederlandse ambassade of consulaat-generaal niet veel voor u doen. Evenmin kunt u bezoek ontvangen van een medewerker van de ambassade of het consulaat-generaal. Alleen het voeren van correspondentie is dan mogelijk. Correspondentie U mag onbeperkt brieven verzenden en ontvangen, maar censuur kan worden toegepast. Dit betekent dat de gevangenisdirectie het recht heeft de inhoud van brieven te controleren. In de verzending of afgifte van brieven treedt al gauw vertraging op, zeker wanneer een brief in het Nederlands is geschreven en eerst vertaald moet worden. In sommige gevangenissen kunt u een faxbericht naar de ambassade of het consulaatgeneraal sturen. U kunt met vrijwilligers van Reclassering Nederland schrijven. Als u dit wenst, geeft u dit aan op het formulier van de reclassering dat u ontvangt kort na uw arrestatie. U kunt dit ook op een later moment kenbaar maken aan Reclassering Nederland. Het adres staat achter in deze brochure. Telefoneren In sommige gevangenissen kunt u telefoneren. Vaak moet u eerst een lijst opgeven met telefoonnummers en namen van personen die u wilt bellen. Deze lijst moeten de gevangenisautoriteiten goedkeuren. De telefoonkosten komen voor uw rekening. Voor dringende zaken of concrete vragen kunt u de gevangenisdirectie vragen of zij telefonisch contact willen opnemen met de ambassade of het consulaatgeneraal. Geld ontvangen / overmaken In de gevangenis mag u geen contant geld in uw bezit hebben. In elke gevangenis heeft u de beschikking over een rekening. Gevangenissen hebben regels over de hoeveelheid geld die u in één keer mag ontvangen en het totaalbedrag dat op uw rekening mag staan. Informeer bij de gevangenis naar deze regels voordat u geld laat overmaken. Indien u geld verwacht, is het aan te raden dit aan de gevangenisdirectie bekend te maken. Een gevangenisambtenaar gaat dan op instructie naar de bank om te verifiëren of er inderdaad geld is ontvangen. Indien u 34 35

19 niet aangeeft dat u geld verwacht, zal de bank het bedrag na een bepaalde periode terugsturen naar de verzender. Het is ook mogelijk geld over te laten maken via het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag. De ambassade of het consulaat-generaal geeft de tegenwaarde in Turkse Lira aan de gevangenisdirecteur die het geldbedrag op uw gevangenisrekening bijboekt. Alleen de eerste keer dat iemand op deze wijze geld aan u overmaakt, worden er bemiddelingskosten ingehouden, daarna niet meer. Als uw contactpersoon hier vragen over heeft, kan hij of zij contact opnemen met de afdeling DCZ/CM van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Telefoonnummers en adressen vindt u achter in de brochure. Bij een overplaatsing naar een andere gevangenis verhuist in principe het geld op uw gevangenisrekening mee. Dit kan enige tijd duren. Indien uw geld niet meeverhuist, moet u dit melden aan de gevangenisdirecteur. Contant geld laten opsturen, is sterk af te raden. De kans is groot dat dit niet op de plaats van bestemming aankomt. Nederlandse lectuur Sommige gevangenissen beschikken over een bibliotheek waar u boeken en tijdschriften kunt lenen. In de bibliotheken zijn meestal weinig Nederlandse boeken. De reclassering probeert via de ambassade en het consulaat-generaal Nederlandse en Engelse lectuur ter beschikking te stellen. In het algemeen weigert de gevangenis lectuur die de familie rechtstreeks toestuurt. Nederlandse boeken, tijdschriften of kranten accepteren de meeste gevangenissen wel als deze persoonlijk meegebracht worden door een van uw bezoekers of door een medewerker van de ambassade of het consulaat-generaal. Bezoekers kunnen ook kleding voor u meenemen. Na controle door het bewakingspersoneel worden deze aan u overhandigd. Eveneens kunnen medicijnen worden gegeven aan de gevangenisarts. Geloof In de Turkse gevangenissen kunt u geen religieuze bijeenkomsten bijwonen. De Stichting Epafras is een Nederlandse religieuze organisatie die hulp verleent aan Nederlandse gedetineerden in het buitenland. Via deze stichting kunt u Nederlandse bijbels ontvangen. U moet hiervoor zelf een verzoek indienen bij de Stichting Epafras (adres achter in deze brochure). U kunt uw wens ook kenbaar maken bij de ambassade of het consulaat-generaal. Bezoeken van geestelijken zijn in de Turkse gevangenissen niet toegestaan. Vier keer per jaar verzendt de Stichting Epafras het blad Gezant uit Nederland. Hierin staan zowel informatieve als ontspannende artikelen. Als u het blad wilt ontvangen kunt u dit aan de ambassade of het consulaatgeneraal kenbaar maken

20 Studiemogelijkheden In sommige gevangenissen kunt u een door de gevangenis georganiseerde cursus volgen, bijvoorbeeld Turkse taalles. Het is belangrijk, zeker bij langer verblijf in de gevangenis, de taal van het land een beetje te kunnen spreken, te lezen en te schrijven. Contact met medegedetineerden en gevangenispersoneel verloopt dan makkelijker. Vraag naar de mogelijkheden bij de gevangenisdirectie. Via de Nederlandse reclassering is er een beperkte mogelijkheid om een schriftelijke cursus aan te vragen. Het gaat om taalcursussen, basisonderwijs en enkele beroepsopleidingen op lager-beroeps-niveau voor mensen die niet eerder een diploma hebben gehaald. De reclassering kan alleen in beperkte mate de kosten van een cursus betalen, als u of uw familie en vrienden dit niet kunnen betalen. Om gelegenheid te krijgen te studeren en studiemateriaal te mogen ontvangen, is toestemming nodig van de gevangenisdirectie en soms ook van de officier van justitie. Het is niet altijd mogelijk om examens af te leggen in de gevangenis. Als u geïnteresseerd bent in de mogelijkheden kunt u dat aangeven op het reclasseringsformulier of doorgeven aan de consulaire afdeling van de Nederlandse vertegenwoordiging. U krijgt dan een informatiepakket met aanmeldingsformulieren toegestuurd. U kunt ook zelf op eigen kosten een cursus aanvragen, bijvoorbeeld bij de Open Universiteit of de L.O.I. (Leidse Onderwijsinstellingen). Pakketten ontvangen In de meeste gevangenissen is het ontvangen van pakketten niet toegestaan. In enkele gevangenissen is het wel toegestaan, maar aan regels gebonden. Informeer bij de gevangenisdirectie welke beperkingen er bestaan. Houdt u er rekening mee dat de gevangenisautoriteiten pakketten openmaken en niet-toegestane artikelen verwijderen. Meestal mag u alleen nieuwe en niet-gebruikte artikelen ontvangen. Het is daarom verstandig een kopie van de bon mee te laten sturen. Sociale zorg Bijna alle gevangenissen hebben een psycholoog in dienst. Deze is belast met de sociale problemen van de gedetineerden. Indien u contact wilt met een psycholoog moet u hiertoe zelf actie ondernemen. Door de grote werkdruk van de psychologen is een gesprek niet altijd meteen mogelijk. Medische zorg In Turkse gevangenissen zijn de basisvoorzieningen voor medische zorg aanwezig. Iedere gevangenis beschikt over een arts, die verantwoordelijk is voor de gezondheidszorg van de gedetineerden. Als u een arts wilt zien, moet u hiervoor een verzoek indienen bij de gevangenisdirectie

21 In principe wordt u voor grotere medische behandelingen naar een staatsziekenhuis overgebracht of naar een tandarts in een staatsziekenhuis. In sommige grotere gevangenissen zijn aparte gevangenis-tandartsen aanwezig. Aan het begin van uw detentie krijgt u een medisch onderzoek. Op basis daarvan wordt een medisch rapport opgesteld waarin staat of onmiddellijk dan wel structureel medische zorg noodzakelijk is. Als u medicijnen gebruikt, is het van groot belang dat u de gevangenisarts hiervan zo spoedig mogelijk op de hoogte brengt. Soms is het gewenst dat uw arts in Nederland schriftelijke informatie verstrekt. Hierbij kan de ambassade of het consulaat-generaal zonodig bemiddelen. U moet dan eerst schriftelijk toestemming geven. Als u over geld beschikt dan betaalt u zelf de medicijnen, zo niet dan worden de noodzakelijke medicijnen u gratis verstrekt. Of u voor externe opname moet betalen, hangt af van uw financiële situatie en uw eventuele verzekering. U moet zich goed realiseren dat de medische zorg in de Turkse gevangenissen over het algemeen beperkt blijft tot het hoogst noodzakelijke. Klachten over de behandeling In het algemeen is het raadzaam in eerste instantie de interne klachtprocedures in de gevangenis te volgen. Klachten over de behandeling in de gevangenis die niet worden opgelost, kunt u bespreken met de ambassade of het consulaat-generaal. Er zal dan worden bekeken welke actie, indien nodig, de Nederlandse vertegenwoordiging, uw advocaat, of uzelf moet nemen. Klachten kunt u ook mondeling of schriftelijk indienen bij uw advocaat. Wanneer u dit doet, stelt u dan ook de ambassade of het consulaat-generaal hiervan in kennis. Arbeidsmogelijkheden In een aantal gevangenissen kunt u werken tijdens detentie. Vaak is dit pas mogelijk na uw veroordeling. Voor de werkzaamheden ontvangt u een kleine vergoeding. Sociale zekerheid Per 1 mei 2000 zijn alle Nederlandse sociale uitkeringen zoals de bijstandsuitkering (WWB), de werkloosheidsuitkering (WW) en de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) voor gedetineerden vervallen. Dit geldt ook voor Nederlanders die in het buitenland zijn gedetineerd. Alleen de AOW-uitkering (Algemene Ouderdomswet) wordt tijdens detentie doorbetaald. U dient de uitkerende instantie in Nederland zelf zo snel mogelijk in te lichten over het feit dat u gedetineerd bent. Als u dit niet doet, moet u de ten onrechte verkregen uitkering terugbetalen en riskeert u strafvervolging. Wanneer achterblijvende gezinsleden door het wegvallen van de uitkering niet meer over voldoende inkomsten beschikken, kunnen zij bij de gemeentelijke sociale dienst een bijstandsuitkering aanvragen. In noodgevallen kan de gemeente bijzondere bijstand verlenen

22 Gevangenisklimaat Tot op zekere hoogte is een gevangenis een afspiegeling van de samenleving. Iedere gevangenis heeft haar eigen sfeer afhankelijk van het regime, het bewakingspersoneel en de aanwezige gevangenen. In het algemeen zijn de omstandigheden in de gevangenissen in Turkije heel wat soberder en strenger dan in Nederland. Meestal verblijven gedetineerden met meerderen in zalen. Voor bijna alle gedetineerden geldt dat hun wereld plotseling is beperkt tot een paar gevangenismuren waarbinnen zij hun weg moeten vinden. Soms wordt die opgave bemoeilijkt door communicatieproblemen. Negatieve gevoelens zoals moedeloosheid, wantrouwen, eenzaamheid, onmacht, schuld, onzekerheid, verveling en uitzichtloosheid kunnen snel de kop op steken. Deze gevoelens kunnen bij u en bij medegevangenen leiden tot agressief gedrag, depressies en jaloezie. Probeert u zich hier niet door te laten beïnvloeden, goed gedrag is belangrijk tijdens uw verblijf in een gevangenis. Het gedwongen moeten samenleven met veel mensen op een betrekkelijk klein gebied, het verliezen van uw vrijheid, de moeilijkheden in communiceren, en gevoelens van onzekerheid die u heeft ten opzichte van uw toekomst en uw familie en vrienden kan uw verblijf in de gevangenis nog moeilijker maken. Als correspondentie voor u of uw familie van groot belang is, laat dat elkaar weten. Na beëindiging detentie Uw totale straf wordt na uw veroordeling verkort met de tijd die u al heeft vastgezeten tijdens het voorarrest. Bovendien kan goed gedrag zorgen voor strafvermindering. Dit kunt u bespreken met uw advocaat en later met de gevangenisautoriteiten. Na het uitzitten van uw straf wordt u overgedragen aan de vreemdelingenpolitie. Na het verrichten van diverse administratieve afhandelingen wordt u het land uitgezet. Indien u in Turkije geen strafblad meer heeft, kunt u naderhand weer terugkeren. De ambassade of het consulaat-generaal zal u - indien nodig - bij uw vertrek in het bezitstellen van een geldig reisdocument. Indien uw familie of kennissen geen ticket voor u kunnen reserveren, dan zullen de Turkse autoriteiten u uitwijzing uitvoeren. Dat kan dan geruime tijd in beslag nemen. Al deze tijd dient u te verblijven in een gesloten vertrek van de vreemdelingenpolitie. U kunt dan niet naar buiten gaan. Na uw ontslag uit de gevangenis kan het nog enige tijd duren voordat u daadwerkelijk wordt uitgewezen naar Nederland. De ambassade of het consulaat-generaal neemt in dat geval regelmatig contact op met de autoriteiten om een spoedige uitwijzing mogelijk te maken. Communicatie met familieleden en vrienden is in deze fase vrijwel onmogelijk

23 6 Nederland, de Nederlandse Antillen en Aruba zijn partij bij het Verdrag inzake de Overbrenging van Gevonniste Personen uit 1983 (Council of Europe Convention on the Transfer of Sentenced Persons). Dit Verdrag maakt het mogelijk dat een Nederlander, die in het buitenland is veroordeeld, onder bepaalde voorwaarden die straf in een Nederlandse, Antilliaanse of Arubaanse gevangenis ondergaat. De Nederlandse wet heet de Wet Overdracht Tenuitvoerlegging Strafvonnissen, ook wel de WOTS genoemd. De Nederlandse Antillen en Aruba kennen een eigen uitvoeringswet voor het overbrengen van gedetineerde Antillianen en Arubanen. Deze wet heet Landsverordening inzake de Overdracht Tenuitvoerlegging van Strafvonnissen, afgekort LOTS. De mogelijkheid tot overbrenging bestaat alleen in die landen, die partij zijn bij dit verdrag. Daartoe behoort ook Turkije. Om voor overbrenging in aanmerking te komen moet u ten minste aan de volgende voorwaarden voldoen: U bent een Nederlander afkomstig uit Nederland, Aruba of de Nederlandse Antillen, of u bent een vreemdeling die in het bezit is van een geldige verblijfsvergunning voor deze landen. Uw band met Nederland moet aantoonbaar zijn; De veroordeling moet onherroepelijk zijn. Dit wil zeggen dat u geen hoger beroep meer kunt Mogelijkheid tot straf ondergaan in Nederland (WOTS) 44 45

24 aantekenen en er geen procedure van hoger beroep mag lopen op het moment van uw aanvraag; Het gedeelte van de straf dat nog moet worden uitgezeten moet minstens zes maanden zijn op het moment dat het verzoek bij het ministerie van Justitie in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba binnenkomt; Het feit waarvoor u veroordeeld bent, moet ook in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba strafbaar zijn; U moet bereid zijn schriftelijk te verklaren dat u het ermee eens bent dat u de straf in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba ondergaat; Zowel de Turkse autoriteiten als de Nederlandse, Antilliaanse of Arubaanse autoriteiten moeten met de overbrenging instemmen; Voor de Nederlandse Antillen gelden tevens de volgende aanvullende voorwaarden: De straf dient langer te zijn dan 48 maanden; U moet ingeschreven staan bij het bevolkingsregister van een van de vijf eilanden in de vijf jaar voorafgaand aan uw arrestatie (aaneensluitend); U moet aantoonbare contacten onderhouden met familie en/of vrienden op de Nederlandse Antillen. Maar ook wanneer aan al deze voorwaarden is voldaan, is het nog niet zeker of u de (rest van de) straf in Nederland kunt ondergaan. Het ministerie van Justitie van Turkije of het Nederlandse ministerie van Justitie kan weigeren in te stemmen met de overbrenging zonder opgave van redenen. Een verzoek tot overbrenging kunt u indienen na de uitspraak van uw vonnis en nadat u bent overgebracht naar de gevangenis waar u de rest van uw straf moet uitzitten. Indien uw aanvraag wordt goedgekeurd, zijn er twee manieren waarop de Nederlandse autoriteiten uw Turkse strafvonnis kunnen overnemen: 1. De onmiddellijke of voortgezette tenuitvoerlegging: deze procedure houdt in dat de veroordeling die u in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba moet ondergaan, gelijk is aan de duur van de straf die in Turkije is opgelegd. 2. De exequaturprocedure of omzettingsprocedure: deze procedure houdt in dat de rechter in Nederland, de Nederlandse Antillen of Aruba, uw Turkse straf omzet in een Nederlandse straf, mits de Turkse autoriteiten daar geen bezwaar tegen hebben. De omgezette straf mag niet hoger, maar wel lager zijn dan de in Turkije opgelegde straf. De tijd die in Turkse detentie is doorgebracht wordt uiteraard van uw straftijd afgetrokken. Bovendien is dan de in Nederland gebruikelijke regeling voor de vervroegde invrijheidstelling (V.I.) van toepassing