Nieuwsbrief Unit Zorginnovatie

Transcriptie

1 pagina 1 van 7 Kuurman, I.P. Van: Guus Schrijvers [ZInieuwsbrief@umcutrecht.nl] Verzonden: zondag 26 september :26 Aan: Kuurman, I.P. Onderwerp: AMBZ en accijns op alcohol ontbreken in miljoenennota Z.I.Nieuwsbrief 410 Nieuwsbrief Unit Zorginnovatie AWBZ EN ACCIJNS OP ALCOHOL ONTBREKEN IN MILJOENENNOTA In de Rijksbegroting voor 2011 ontbreken opmerkingen over de toekomst van de AWBZ. Bij de brede heroverweging van eind maart deden topambtenaren vier voorstellen: 1. Alle AWBZ-zorg als persoonsgebonden budget aanbieden 2. Gemeenten gaan AWBZ uitvoeren 3. Zorgverzekeraars gaan AWBZ uitvoeren 4.De AWBZ wordt versoberd. Kennelijk heeft de regering nog niet gekozen. Deze observatie maakte Paul Schnabel, directeur van het Sociaal Cultureel planbureau. Hij deed dat in Wassenaar bij de opening van de Prinsjesdagbeschouwing op woensdag 22 september, die de Blommestein Groep had georganiseerd. Hieraan namen circa veertig mensen deel met belangrijke functies in de gezondheidszorg. Schnabel memoreerde verder dat de zorg met zijn 71 miljard bestedingen circa 30% van de Rijksbegroting uitmaakt. Dat is veel meer dan voor cultuur (900 miljoen euro) en tweemaal zo veel als voor onderwijs. Ondergetekende nam ook deel aan de genoemde Prinsjesdagbeschouwing. Mij viel op dat de accijns op tabak wel en die op alcohol niet omhoog gaat. Een verhoging van de alcoholaccijns verhoogt de inkomsten voor s Rijks schatskist, verlaagt het te hoge alcohol gebruik per Nederlander en vermindert de zorgkosten. Dat laatste is het geval onder meer omdat dan minder gevallen van comazuipen en geweldpleging in uitgaanscentra optreden. Tot zover dit bericht. Op vrijdag 7 april 2011 organiseert het Julius Centrum een congres over de toekomst van de indicatiestelling en de AWBZ. Een belangrijk thema wordt de harmonisatie van indicatiestelling in de AWBZ, de jeugdzorg, de WMO en de sociale zekerheid. En natuurlijk komen voorstellen van de regering over de toekomst van de AWBZ ook aan de orde. Die zijn tegen die tijd vast wel beschikbaar. Reserveer alvast die datum. In december 210 verschijnt de congresbrochure. KAMERVRAGEN OVER KINDERONCOLOGIE In Medisch Contact van deze week staan twee artikelen over kinderen met kanker. Kinderoncologen en georganiseerde ouders pleiten in het eerste artikel voor concentratie van de zorg aan deze kinderen in het Anthony van Leeuwenhoekhuis (AvL). In het tweede artikel pleit oud AMC bestuursvoorzitter dr. Louise Gunning namens de Universitair Medische Centra (UMC s) ook voor concentratie van deze zorg, vooralsnog in twee UMC s en wellicht op lange termijn in één UMC. Radio 1 besteedde op zaterdagmiddag 25 september aandacht aan dit verschil van mening. Dat gebeurde in het VPRO programma Argos. PvdA Tweede Kamerlid Eelco van der Veen en ondergetekende gingen onder leiding van Vrij Nederland redacteur Max van Weezel in op de kwestie. Van der Veen benadrukte dat de Nederlandse ziekenhuizen aan de vooravond staan van ingrijpende concentratie en herschikking van taken. De kinderoncologische casus is hiervan de eerste. Het is van belang om bij dit eerste

2 pagina 2 van 7 precedent zorgvuldig te besluiten. Ondergetekende was het eens met de concentratie, maar miste in het eerste artikel de specifieke argumentatie om voor het AvL te kiezen. Die keuze is niet vanzelfsprekend. In Rotterdam leveren de Daniël de Hoed Kliniek en het Emma kinderziekenhuis ook uitstekend werk. En in het VUmc heeft de arts Pinedo een geweldig oncologisch centrum van de grond gekregen. Wellicht bestaan er nog andere opties in den lande. Tijdens de uitzending heb ik vier vragen geformuleerd waarop antwoord nodig is om specifiek voor welk centrum dan ook te kiezen: 1. Zijn de klinische uitkomsten, bijvoorbeeld overlevingskans van de kinderen, aldaar hoger dan elders? 2. Zijn de ervaringen van ouders en kinderen daar beter? 3. Zijn de ervaringen van professionals daar beter? 4. Is het zorggebruik en daardoor de kosten per behandeld kind lager? Aan het einde van de Argos uitzending, die 45 minuten duurde, kondigde Van der Veen aan schriftelijke vragen te stellen aan minister Klink. Of de minister wil nagaan wat de selectiecriteria en procedure waren die leidden tot de uitverkiezing van het AvL tot voorkeursziekenhuis van kinderoncologen en georganiseerde ouders. Tot zover dit bericht. Op 28 januari komt het Julius Centrum op haar zorgpadencongres terug op het vraagstuk van concentratie en spreiding van ziekenhuisdiensten. Vijftien goede voorbeelden van zorgpaden komen dan aan de orde aan de hand van de hierboven genoemde vier vragen. Deze zorgpaden leiden meestal tot kwaliteitswinst, tijdwinst en kostenverlaging. Een van de vragen tijdens het plenaire debat wordt, in welke mate concentratie van ziekenhuistaken noodzakelijk is voor het ontwerpen van zorgpaden. Op 28 januari, tijdens het congres, komt het Zorgpadenboek, voorbeelden van goede ziekenhuiszorg uit bij Uitgeverij Thoeris. Nieuwsbrieflezer, noteer alvast de datum van HET GAAT GOED MET DE CENTRA VOOR JEUGD EN GEZIN Uit onderzoek blijkt dat ouders zich geholpen voelen door de Centra voor Jeugd en Gezin (CJG). Vrijwel alle CJG s doen aan vroegsignalering. In honderden gemeenten zijn de opvoedcursussen Samen Starten begonnen. Het evidence based werken is vanzelfsprekend geworden: niemand knutselt nog zelf hulpverlening en cursussen in elkaar. Het aantal opvoedadviseurs binnen CJG s is enorm toegenomen. Deze opgewekte woorden sprak Jo Hermanns, hoogleraar algemene opvoedkunde te Amsterdam. Hij is samen met kinderarts Ferko Öry en ondergetekende geestelijk vader van deze centra. Hermanns maakte zijn opmerkingen aan het begin van het congres Recente Ontwikkelingen in de Centra voor Jeugd en Gezin dat op vrijdag 24 september plaats vond in het landelijke congrescentrum De Aker te Putten. Aan dit congres namen 140 leidinggevende professionals deel. Hermans juichte niet alleen maar signaleerde ook tekortkomingen. De samenwerking tussen partijen binnen en rond het CJG gaat niet gemakkelijk. Er zijn te vaak organisatiebureaus nodig om die samenwerking op gang te brengen en te houden. Verder is er weinig know how om een specifiek zorgaanbod te doen aan ouders en kinderen met opvoed- en opgroeiproblemen. Ook is van belang dat CJG s ook zelf hulp aanbieden. Want, aldus Hermanns, een CJG mag geen verwijsmachine worden. Je treft over enkele dagen de Power Point presentatie van Jo Hermanns aan op Tot zover dit bericht. Eind maart 2011 start onze Masterclass voor leidinggevenden van CJG s. In elf bijeenkomsten van vier uur reiken wij aan maximaal zestien leidinggevenden en ervaren professionals kennis en vaardigheden. Over een maand komt de brochure uit. Wil jij die zeker ontvangen? Stuur dan een mail naar Masterclass organisator Petra Schimmel. Haar adres is P.J.Schimmel@umcutrecht.nl. OPVOEDCURSUS SAMEN STARTEN IS GROOT SUCCES IN ENGELAND Wie in Engeland moeite heeft het eigen kind op te voeden, kan vanaf de geboorte het opvoedprogramma Sure Start volgen. In Nederland heet dit van oorsprong Amerikaanse

3 EENHEID VAN BELEID BIJ HUISELIJK GEWELD EN KINDERMISHANDELING Er bestaan vijf vormen van geweld in de privésfeer: 1. Huiselijk geweld 2. Sexueel misbruik 3. Verminking van vrouwelijke geslachtsdelen 4. Geweld in verband met het eergevoel en 5. Mishandeling van ouderen. De overheid, de KNMG, het Nationaal Jeugd Instituut en tal van andere nationale organisaties willen eenheid van beleid bij al deze gewelddaden. De wettelijke basis daarvoor wordt de nieuwe Wet Meldcode ofwel voluit de Wet Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk geweld. Deze wet gaat in december naar de Raad van State en komt in 2011 in de Tweede Kamer. Anderhalf miljoen professionals (artsen, onderwijzers, opvoedadviseurs, peuterspeelzaalleidsters) worden geacht op dezelfde manier genoemde gewelddaden te melden. Dat gebeurt in de vijf stappen van de meldcode: 1. In kaart brengen van signalen. 2: Collegiale consultatie 3: Gesprek met de cliënt. 4: Wegen van het geweld of de kindermishandeling en 5. Beslissen: Hulp organiseren of melden. Als de Wet Meldcode eenmaal bestaat gaan de bureaus Advies- en Melding Kindermishandeling (AMKpagina 3 van 7 programma Samen Starten. Honderden Nederlandse gemeenten zijn bezig dit programma op te starten. De 3500 Engelse Centra voor Jeugd en Gezin Engeland begonnen er in het jaar 2000 mee. Het kostte de eerste jaren veel tijd en geld om Sure Start van de grond te krijgen. Want personeel moest worden getraind, software ontwikkeld, cursusruimte ingericht en de bekendheid onder ouders moest toenemen. Na acht jaar blijkt Sure Start een alle opzichten een groot succes: 1. De opvoedcompetenties van ouders in de laagste inkomensgroepen nemen toe 2. De leervaardigheden van kinderen op voorschool en basisonderwijs gaan omhoog 3. De zorgconsumptie in ziekenhuis en geestelijke gezondheidszorg neemt af 4. De criminaliteit en geweldpleging door ouders verminderde, hoewel dat geen expliciet doel was van Sure Start. Al deze positieve berichten reikte de Londense hoogleraar Edward Melhuish aan in zijn plenaire lezing op het congres Recente Ontwikkelingen in de Centra voor Jeugd en Gezin dat op vrijdag 24 september plaats vond in het landelijke congrescentrum De Aker te Putten. Aan dit congres namen 140 leidinggevende professionals deel. Melhuish waarschuwde Nederlandse gemeenten en professionals om niet te snel resultaten van Samen Starten en Centra voor Jeugd en Gezin te verwachten. Hij had er achter jaar voor nodig in Engeland. Je treft over enkele dagen de Power Point presentatie van Edward Melhuish aan op Tot zover dit bericht. Eind maart 2011 start onze Masterclass voor leidinggevenden van CJG s. In elf bijeenkomsten van vier uur reiken wij aan maximaal zestien leidinggevenden en ervaren professionals kennis en vaardigheden. Over een maand komt de brochure uit. Wil jij die zeker ontvangen? Stuur dan een mail naar Masterclass organisator Petra Schimmel. Haar adres is P.J.Schimmel@umcutrecht.nl. UTRECHTSE SPOEDZORG GROEIT ENORM In Utrecht vallen negen huisartsenposten (HAP s) onder de stichting Primair Huisartsenposten. Zij werken voor 1,6 miljoen inwoners, ongeveer 10% van de Nederlandse bevolking. De bevolkingsopbouw lijkt op die van heel Nederland. In 2009 hadden de posten contacten met patiënten, ofwel 23 contacten per 100 inwoners ofwel één contact per gezin van vier personen. Het aantal contacten nam toe met 11% ten opzichte van het jaar De contacten bestonden voor 49% uit consulten op de post (telefonische consulten 42% en visites 9% ). De genoemde groei van 11% is aanmerkelijk hoger dan die van de zorg in het algemeen (circa 5%) en die van het nationaal inkomen (2%). Primair merkt op dat de groei samenhangt met de Mexicaanse griep. Al deze informatie staat te lezen in het prima gedocumenteerde jaarverslag 2009 van de genoemde stichting die als website heeft Maar het jaarverslag staat niet op deze website.

4 pagina 4 van 7 bureaus) en de Steunpunten Huiselijk Geweld geleidelijk samen. Dat is van belang, want nu treedt overlap tussen beiden instanties op. Al deze mededelingen deed Fouzia Kassi, die op VWS de Wet meldcode trekt. Zij deed dat tijdens het beleidsdebat op het congres Recente Ontwikkelingen in de Centra voor Jeugd en Gezin dat op vrijdag 24 september plaats vond in het landelijke congrescentrum De Aker te Putten. Aan dit congres namen 140 leidinggevende professionals deel. Je treft over enkele dagen de Power Point presentatie van Fouzia Kassi aan op Tot zover dit bericht. Eind maart 2011 start onze Masterclass voor leidinggevenden van CJG s. In elf bijeenkomsten van vier uur reiken wij aan maximaal zestien leidinggevenden en ervaren professionals kennis en vaardigheden. Over een maand komt de brochure uit. Wil jij die zeker ontvangen? Stuur dan een mail naar Masterclass organisator Petra Schimmel. Haar adres is P.J.Schimmel@umcutrecht.nl. NOG ENKELE PLAATSEN BESCHIKBAAR VOOR STUDIEREIS DUITSE AWBZ Op 19 en 20 oktober bezoekt een Nederlandse delegatie van tenminste 25 personen het Duitse Bielefeld. De meesten van de 25 zijn werkzaam bij nationale instanties, grote zorgverzekeraars, grote gemeenten, grote zorgaanbieders en onderzoeksinstituten. Zij krijgen daar uitgelegd hoe de Duitse AWBZ (Pflegeversicherung) functioneert. Prof. Dr. Andreas Buscher evalueerde deze wet en ontwerpt thans een nieuw systeem van indicatiestelling. Hij organiseert op 19 en 20 oktober tal van ontmoetingen met belanghebbenden en experts over de Duitse AWBZ zoals patiëntvertegenwoordigers, indicerende artsen, zorgverzekeraars en gemeentelijke vertegenwoordigers. Er is nog plaats voor vijf personen: de delegatie wordt maximaal dertig personen groot. De docenten spreken Engels, Nederlands en natuurlijk Duits. Wil je deze Nederlands-Duitse ontmoeting meemaken? Wil jij in twee dagen alternatieven voor de tegenwoordige AWBZ ontwikkelen? Wil je met Nederlandse collega s twee dagen lang in bussen en restaurants bomen over de toekomst van de AWBZ? Klik dan hier, lees de brochure en meld je aan. 15 DECEMBER START MASTERCLASS GEÏNTEGREERDE EERSTELIJN De laatste jaren ondergaat de eerstelijn grote veranderingen. Vele innovatieve zorgverleners ontwikkelen aansprekende zorgprogramma s, zetten zorggroepen op en vormen multidisciplinaire samenwerkingsverbanden. Individuele zorgaanbieders bieden binnen hun discipline veel goede zorg. De belangrijkste ontwikkelingen vinden echter plaats binnen de multidisciplinaire zorg. Daarbij is de samenhang tussen de eerstelijn en andere zorgterreinen, zoals de wijkverpleging, de ouderenzorg, verpleeghuiszorg en tweedelijnszorg van groot belang. Ook de relatie met de publieke taken van gemeenten in het kader van de WMO en gezondheidsbeleid vragen speciale aandacht. Hiervoor is een dynamische geïntegreerde eerstelijnszorg nodig: kwalitatief hoogstaand, klantgericht, innoverend en investerend. Het is deze innoverende dynamiek die het Julius Centrum en Raedelijn heeft geïnspireerd om een masterclass te ontwikkelen om daarmee een bijdrage te leveren aan het tot stand brengen van een goed werkende geïntegreerde eerstelijnszorg. De masterclass bestaat uit twaalf colleges, opgedeeld in vier clusters van onderwerpen: 1. Algemene beleidsontwikkeling, 2. Samenwerking en samenhang 3.Organisatie en kwaliteit van zorg en 4. Financiering op basis van resultaatafspraken. De masterclass start op 15 december 2010 met een kennismakingscollege en eindigt op 29 juni 2011 met college 12. De colleges vinden alle plaats op de woensdag, van uur. Er is zoveel mogelijk rekening gehouden is met de schoolvakanties. Tijdens de colleges wordt toegewerkt naar het maken van een eindopdracht door de deelnemers. Deelnemers presenteren deze eindopdracht het maken van een beleidsmemo over een casus in de eigen organisatie tijdens college 12 op 29 juni Dit laatste college wordt afgesloten met een diner. Zes

5 pagina 5 van 7 maanden na afloop van de bijeenkomsten volgt nog een terugkommiddag. Wil je aan deze Masterclass deelnemen? Klik dan hier, lees de uitvoerige brochure, meld je aan en deel je eigen ervaringen, kennis en inzicht met andere deelnemers en docenten. EXACERBATIES BIJ COPD PATIËNTEN BEREIKEN NIET ALTIJD DE ARTS Benauwdheidsaanvallen ofwel exacerbaties van COPD patiënten komen voor zonder dat patiënten hun arts hierover raadplegen. Dat blijkt uit een studie die mijn promovendus Jaap Trappenburg uitvoerde onder 121 patiënten. Zij hielden gedurende zes weken dagelijks een dagboek bij en namen eens per week de CCQ af. Hierbij staat CCQ voor Clinical COPD Questionnaire. Van de in totaal 38 exacerbaties onder de 121 patiënten werden er 22 gemeld bij een huisarts of longarts. Van de 121 waren er 39 patiënten zonder benauwdheidsaanval die toch een arts raadpleegden. Al deze informatie is te vinden in een artikel van Trappenburg en collega s in het augustus nummer in een recent nummer van het Tijdschrift Health and Quality of Life Outcomes 2010, 8: 102. Over enkele dagen staat het op website doorklikken op Eigen publicaties. Tot zover dit bericht. Op donderdag 14 oktober vindt het derde congres Recente ontwikkelingen in de zorg aan COPD patiënten plaats. Dan komen innovaties in de COPD zorg in Nederland, België en andere landen uitvoerig aan de orde. Die gaan onder meer over de vraag hoe het zelfmanagement van patiënten is te verhogen. Zodat jij beter een benauwdheidsaanval bij zichzelf ontdekken en vaker terecht en minder vaak onterecht een arts raadplegen. Wil jij naar dit congres/?meer dan 200 professionals en leidinggevenden meldden zich reeds aan. Klik hier, lees de uitvoerige brochure, meld je aan en deel je eigen kennis, ervaringen en inzichten met die van anderen uit het hele land. AUSTRALISCHE ZORGINNOVATIES INTERESSANT VOOR NEDERLAND In Australië komen vier zorginnovaties op die voor Nederland interessant zijn. Ten eerste zijn er 36 eerstelijnsklinieken gestart met een breed aanbod van eerstelijnszorg, medische specialistische spreekuren en eerstelijns GGz. Ze heten in Australië superclinics. Ze staan in Nederland bekend als anderhalfde lijnszorg. De tweede groep innovaties staat bekend onder de naam Headspace. Onder deze naam bieden huisartsen geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg aan jongeren aan. Zij doen dat samen met maatschappelijk werkers en psychologen. Bij voorkeur in een apart gebouw met de uitstraling van een jeugdhuis. De derde groep innovaties betreft telezorg. Dat heet in Australië in computer based treatment. De eerstelijn biedt telezorg aan ver weg wonende patiënten aan met angststoornissen en depressie. De vierde innovaties betreffen zorg aan minderheidsgroepen. Dat zijn in Australië voor de Aboriginals. Zij blijken onvoldoende de weg te vinden in de reguliere zorg en behoefte aan artsen en andere professionals die hun cultuur en omstandigheden kennen. Al deze informatie kreeg ik op dinsdag 14 september van mijn collega David Perkins die bij de University of Sydney werkt. Hij is daar veel betrokken bij zorginnovaties op het terrein van geestelijke en maatschappelijke gezondheidszorg. Hij verbleef twee dagen in Utrecht en wisselde veel informatie uit met onder andere ondergetekende. Wil je met hem corresponderen? Stuur dan een mail naar mijn secretaresse Annet Esser op A.F.Esser@umcutrecht.nl MEER DAN ÉÉN MILJOEN AWBZ INDICATIES IN 2009 Van 2005 tot en met 2009 steeg het aantal indicaties voor de Awbz met 8% per jaar. In 2009 kwam het absolute aantal voor het eerst boven de één miljoen uit. Van de aanvragen werd zestien procent afgewezen of voortijdig afgebroken. Van de positieve indicatiebesluiten werd 16% door professionals afgehandeld. Het aantal patiënten dat voor het eerst een

6 pagina 6 van 7 indicatie krijgt daalde van 27% in 2005 naar 18% in In 2009 betrof tweederde van de indicatiebesluiten personen boven de 65 jaar. Meer dan 5000 indicaties betroffen terminale thuiszorg. Van de positieve indicatiebesluiten betreft 63% een somatische aandoening, 11% een verstandelijke beperking, 10% een psychiatrische stoornis en 9% een psychogeriatrische aandoening. De indicaties betreffen voor 27% intramurale zorg. Dit percentage was in 2005 dertig procent. De hoeveelheid extramurale zorg per indicatie bleef sinds 2005 redelijk stabiel en bedraagt 8,5 tot 9 uur in Al deze informatie ontleen ik aan de Trendrapportage van het CIZ over Dit stuk bevat vele behartigenswaardige tabellen en grafieken. Het website adres van het CIZ is De trendrapportage 2008 staat wel op de website en die van 2009 nog niet. Tot zover dit bericht. Op vrijdag 7 april 2011 organiseert het Julius Centrum een congres over de toekomst van de indicatiestelling en de AWBZ. Een belangrijk thema wordt de harmonisatie van indicatiestelling in de AWBZ, de jeugdzorg, de WMO en de sociale zekerheid. En natuurlijk komen beleidsvoornemens van de regering over de toekomst van de AWBZ ook aan de orde. Reserveer alvast die datum. In december 210 verschijnt de congresbrochure.. VERANTWOORDING Hierbij ontvang je de wekelijkse Nieuwsbrief van de Unit Zorginnovatie van het Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde. Wil je meer weten over een bericht? Neem dan contact op via zinieuwsbrief@umcutrecht.nl. Wil je de nieuwsbrief verspreiden onder collega's, doe dat. Je collega's kunnen zich ook inschrijven voor rechtstreekse toezending. In- en uitschrijven voor de nieuwsbrief, evenals het bijwerken van je inschrijfgegevens kan via de buttons onderaan de nieuwsbrief. De nieuwsbrief is gericht aan relaties van de Unit Zorginnovatie: collega's binnen en buiten het Julius Centrum, pao- en keuzeblokstudenten, gastdocenten, stageverleners aan co-assistenten Sociale Geneeskunde, onderzoeksrelaties, subsidiënten en overigen die geïnteresseerd zijn in Utrechts onderwijs op het gebied van de Volksgezondheid en in onderzoek naar zorginnovaties, ketenzorg en transmurale zorg. De Nieuwsbrief verschijnt wekelijks op zondag of maandag. Eerdere edities tref je aan op Heb je belangstelling voor nieuws over ketenzorg en zorginnovaties in het buitenland? Surf dan naar de website van het International Network of Integrated Care Wil je wetenschappelijke artikelen lezen over deze onderwerpen? Lees dan het peer reviewed internettijdschrift International Journal of Integrated Care op Dit is een gratis tijdschrift, dat online publiceert en is opgenomen in Pubmed. Ook submissions van conceptartikelen zijn welkom. Opsteller van deze nieuwsbrief is: Guus Schrijvers Hoogleraar Public Health, in het bijzonder Structuur en Functioneren van de Gezondheidszorg Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijnsgeneeskunde Universitair Medisch Centrum Utrecht a.j.p.schrijvers@umcutrecht.nl Telefoon: De informatie opgenomen in dit bericht kan vertrouwelijk zijn en is uitsluitend bestemd voor de geadresseerde. Indien u dit bericht onterecht ontvangt, wordt u verzocht de inhoud niet te gebruiken en de afzender direct te informeren door het bericht te retourneren. Het Universitair Medisch Centrum Utrecht is een publiekrechtelijke rechtspersoon in de zin van de W.H.W. (Wet Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek) en staat geregistreerd bij de Kamer van Koophandel voor Midden-Nederland onder nr Denk s.v.p aan het milieu voor u deze afdrukt. This message may contain confidential information and is intended exclusively for the addressee. If you receive this message unintentionally, please do not use the contents but notify the sender immediately by return . University Medical Center Utrecht is a legal person by public law and is registered at the Chamber of Commerce for Midden-Nederland under no Please consider the environment before printing this .

7 pagina 7 van 7 inschrijven uitschrijven doorsturen uw profiel Via dit netwerk mag alleen worden verzonden op basis van permissie. Ervaart u deze als ongewenst, klik dan hier. Verzonden aan i.p.kuurman@umcutrecht.nl door ZInieuwsbrief@umcutrecht.nl Print / PDF versie Bekijk het privacy beleid.