GEMEENTE VALKENSWAARD. Uw raad heeft bij amendement d.d. 30 oktober 2014 ons college opgedragen

Transcriptie

1 V GEMEENTE VALKENSWAARD \ de Hofnar 15 Postbus Aan de leden van de raad \ \ \ 5550 GA \ \ Valkenswaard Kenmerk: 28702/36148 onderwerp: Vrachtwagenverbod op de Europalaan Behandeld door: BJ.M. Verlijsdonk \ gemeente@valkei Bijlage: \ Datum: 16 februari \ Geachte raadsleden, Uw raad heeft bij amendement d.d. 30 oktober 2014 ons college opgedragen bij openstelling van de gereconstrueerde Europalaan per direct een vrachtwagenverbod in te stellen. Middels een raadsinformatiebrief heeft ons college u op 2 december 2014 geïnformeerd nader onderzoek te zullen uitvoeren hoe het amendement ten uitvoer gebracht kan worden. Dit onderzoek heeft inmiddels plaatsgevonden. Gaarne informeren wij u over de resultaten. Invoering van het vrachtwagenverbod blijkt meer consequenties te hebben dan vooraf door ons was ingeschat. Deze hebben betrekking op: 1. De wijze waarop het vrachtwagenverbod feitelijk kan worden ingesteld; 2. De wijze waarop het (doorgaand) vrachtverkeer op de N69 door of om Valkenswaard kan worden geleid in de periode vóór openstelling van de Westparallel; 3. De consequenties die een en ander heeft voor de leefomgeving en in bestuurlijk-juridische en financiële zin? Ons college gaat er van uit dat het vrachtverbod op de Europalaan tijdelijk is, aangezien na de ingebruikname van de Westparallel het doorgaand vrachtverkeer naar deze nieuwe verbinding wordt verplaatst en wij - conform het regionaal vastgestelde Gebiedsakkoord d.d. 22 juni 2012 en het gemeentelijk Mobiliteitsplan in samenspraak met de gemeente Waalre gelijktijdig voorzieningen treffen die doorgaand vrachtverkeer door beide kernen (fysiek) onmogelijk maakt. De Europalaan wordt een lokale ontsluitingsweg, met een belangrijke functie voor de bereikbaarheid en bevoorrading van het centrum.

2 Instelling vrachtverbod De ogenschijnlijk eenvoudigst uitvoerbare maatregel om aan uw wens te voldoen is het vrachtwagenverbod in te stellen door middel van een gesloten verklaring met bebording, eventueel in combinatie met vooraankondigingen op de naderingsroutes. Deze vorm stuit echter op bezwaren: Handhaving is lastig: De politie is geen voorstander van een vrachtwagenverbod aangezien overtreders moeilijk zijn te verbaliseren en overtreders bovendien vaak met succes bij de rechter bezwaar maken. De politie geeft dan ook geen prioriteit aan handhaving van het verbod en adviseert negatief over de maatregel. Zodra de ter plaatse bekende chauffeurs dit laatste onderkennen zal het aantal overtredingen sterk stijgen en heeft de maatregel uiteindelijk niet meer het gewenste effect. Bezwaren tegen het verkeersbesluit vanuit de regio ziln kansrijk: Zonder een onherroepelijk verkeersbesluit is het vrachtwagenverbod niet mogelijk. Een vrachtwagenverbod op alleen de Europalaan met instandhouding van de bestaande doorgaande route via de Eindhovenseweg zal geen probleem zijn, aangezien het niets wezenlijks wijzigt aan de huidige situatie. Indien de gemeente echter over zou willen gaan tot het instellen van een vrachtwagenverbod op de Europalaan én op de Eindhovenseweg, dan zal het daarvoor benodigde verkeersbesluit waarschijnlijk niet geëffectueerd kunnen worden. Dit besluit is namelijk vatbaar voor bezwaar en beroep door belanghebbenden. Omdat het besluit in tegenspraak is met de eerder gemaakte afspraken met de regionale partners is het onwaarschijnlijk dat het door de regio ondersteund wordt. De kans dat een bezwaar succes heeft is groot, aangezien Valkenswaard bij het uitsluiten van beide doorgaande routes niet kan aantonen een goed alternatief te kunnen bieden, waar buurgemeenten geen (extra) last van ondervinden. o De gemeente heeft geen zeggenschap over de Eindhovenseweg: Zolang de Eindhovenseweg in beheer is van de provincie moet de gemeente aan haar toestemming vragen om de 'kop' van de Eindhovenseweg te mogen reconstrueren. De provincie zal - vanuit haar belang als wegbeheerder van de N69 - die toestemming niet verlenen indien de reconstructie leidt tot onderbreking van de doorgaande vrachtroute zonder dat een goed alternatief wordt geboden tot het moment dat de Westparallel wordt opengesteld. Zo is gebleken uit gesprekken die dienaangaande ambtelijk met de provincie zijn gevoerd. Afwikkeling vrachtverkeer via alternatieve routes De afsluiting van de Europalaan voor vrachtverkeer betekent niet dat het vrachtverkeer op de N69 verdwijnt. Daarom moet in of in de directe omgeving van Valkenswaard een alternatieve route worden aangewezen. Dat blijkt lastig: handhaving van de bestaande route via de Eindhovenseweg, Markt en Luikerweg is onder meer uit oogpunt van leefbaarheid - met name in het centrum - niet gewenst. Sterker nog: met de reconstructie van de

3 Europalaan wordt juist beoogd de Eindhovenseweg verkeersluw te maken, zodat de ontwikkelingsmogelijkheden voor het centrumgebied aanzienlijk worden vergroot, o routes via de bebouwde kom van Valkenswaard - via de Nieuwe Waalreseweg of via De Smelen/Merendreef - zijn niet geschikt vanwege de maatvoering van de wegen en de directe nabijheid van woonbebouwing. Beide vallen daarom af; o routes door de regio - westelijk via de Bergeijksedijk, Fressevenweg en N397 (dus langs Westerhoven, Bergeijk en Eersel) en oostelijk via de Schaapsloop, de N396 en de aansluiting A2/Leende - zijn recent nog in regionaal verband bestudeerd en afgewezen. Beide verplaatsen het probleem van het vrachtverkeer naar elders in de regio en zijn dus geen echte oplossing. De gemeente Valkenswaard heeft zich aan dit standpunt geconformeerd. Het met enige regelmaat geopperde idee om doorgaand vrachtverkeer te verplaatsen naar andere routes in Valkenswaard of in de regio blijkt niet realistisch. Conclusie is dus dat - hoewel ongewenst - bij het instellen van een vrachtwagenverbod op de Europalaan de Eindhovenseweg/Luikerweg tot aan openstelling van de Westparallel de enige optie is voor de afwikkeling van het doorgaande vrachtverkeer. Noodzakelijke aanpassing van het ontwerp Instelling van een vrachtwagenverbod op de Europalaan heeft consequenties voor het ontwerp van deze weg (dat op dit moment al in uitvoering is), er van uitgaande dat tot aan het moment van ingebruikname van de Westparallel het doorgaande vrachtverkeer gebruik blijft maken van de 'oude' route via de Eindhovenseweg. Het huidige ontwerp voor de Europalaan gaat er nog vanuit dat alle doorgaande verkeer - ook vrachtverkeer - via de Europalaan wordt afgewikkeld. Dit is noodzakelijk om aan wet- en regelgeving te voldoen. Daarom wordt de Eindhovenseweg vanaf de Geenhovensedreef rechtstreeks afgebogen naar de Europalaan en wordt de route via de Eindhovenseweg ondergeschikt op de Europalaan aangesloten. Dit ontwerp is na een traject van tientallen jaren tot en met de Raad van State en in eerste instantie een vernietiging uiteindelijk definitief vastgesteld. Door het vrachtwagenverbod moet de aansluiting van de Eindhovenseweg op de nieuwe Europalaan worden aangepast. In onze opdracht heeft Royal Haskoning-DHV aangegeven dat rekening moet worden gehouden met tijdelijke maatregelen, in de vorm van een bochtverruiming tussen de Eindhovenseweg en de Europalaan, tijdelijke verkeerslichten ter borging van de verkeersveiligheid of - indien voor een gefaseerde aanleg wordt gekozen - overgangsmaatregelen. Bestudering van de bijkomende effecten van de alternatieven wijst uit dat de gefaseerde (verlate) aanleg van het meest noordelijke deel van de reconstructie van de Europalaan de voorkeur geniet. Dat voorkomt dat een onduidelijke verkeerssituatie ontstaat, bovendien is in dat geval geen toestemming of medewerking van de provincie vereist. De extra uitvoeringskosten die met deze aanpassingen samenhangen, zijn

4 waarschijnlijk het laagst indien gekozen wordt voor de gefaseerde aanleg, namelijk circa ,--. Deze kosten zullen door de gemeente moeten worden gedragen, aangezien zij zelf het faseringsprobleem veroorzaakt. Hiermee is in de financiële dekking van het werk geen rekening gehouden. Bijkomende effecten De voor de reconstructie van de Europalaan toegezegd subsidies - in totaal circa 2,6 miljoen - kennen al een lange geschiedenis. Door de sterk vertraagde start van de werkzaamheden stonden ze meermaals onder druk. Een deel van de regelingen waarop subsidies zijn toegezegd is inmiddels zelfs al opgeheven. De gemeente heeft met specifieke afspraken kunnen bedingen dat de toegezegde gelden tot op heden zijn gereserveerd, mede vanwege het feit dat steeds sprake was van vertraging door overmacht. Door de reconstructie nu gefaseerd uit te voeren wordt de afronding van het werk opnieuw vertraagd, maar in dit geval ligt de reden van de vertraging bij de gemeente zelf. Dit heeft effect op de gemaakte afspraken met de subsidie verlenende instanties. De subsidies die rechtstreeks gekoppeld zijn aan de infrastructuur zullen pas later kunnen worden verkregen, aangezien uitkering plaats vindt naar gelang de voortgang van het werk of zelfs na volledige afronding van het werk. Zeker in het laatste geval ontstaan voor de gemeente extra kosten voor voorfinanciering. Voor de doelsubsidies in verband met verkeerslawaai en luchtkwaliteit - beide toegespitst op de situatie langs de Eindhovenseweg - zijn de consequenties ernstiger: de fasering in de uitvoering leidt er toe dat de gemeente niet meer voldoet aan het hoofddoel van de subsidieregeling, namelijk het voldoen aan de maximale wettelijke normen voor luchtkwaliteit en geluid op de Eindhovenseweg vóór Het behoeft geen verder betoog dat daarmee de toekenning van deze subsidies - samen circa 1,5 miljoen - in gevaar komt. Samenhangend met het bovenstaande is er nog het risico van het krijgen van een boete vanwege de overschrijding van de luchtkwaliteitsnorm. De luchtkwaliteit op de Eindhovenseweg in het centrum overschrijdt momenteel de wettelijke normen. De gemeente heeft zich jegens het Ministerie van I&M verplicht dit probleem vóór 2017 op te lossen. Ze heeft daarvoor ook subsidie toegezegd gekregen, er van uitgaande dat de benodigde maatregelen niet worden uitgevoerd op de Eindhovenseweg zelf maar op de Europalaan. Voorwaarde is dat alle (vervuilende) vrachtverkeer niet langer gebruik maakt van de Eindhovenseweg maar in plaats daarvan via de Europalaan wordt geleid. Met het vrachtverbod op de Europalaan wordt dat onmogelijk, ten minste tot openstelling van de Westparallel medio Op de Eindhovenseweg wordt de luchtkwaliteitsnorm dan vanzelfsprekend niet behaald, hetgeen aanleiding kan zijn voor het opleggen van een boete door het Ministerie van I&M. Ten slotte betekent het vrachtwagenverbod automatisch een vertraging in de uitvoering van de plannen in het kader van het Masterplan Centrum. Omdat de Eindhovenseweg voorlopig in gebruik blijft als vrachtroute zal de

5 GEMEENTE VA EKEN S WA A R D herinrichting ervan als belangrijkste impuls in het Masterplan Centrum tot circa 2019 grotendeels onuitvoerbaar zijn. De negatieve uitstraling van de verkeersdrukte in het centrum op de winkelfunctie blijft daardoor nog enkele jaren voortbestaan. Dit sluit niet aan op de door uw raad recentelijk vastgestelde programmabegroting waarin juist extra middelen zijn vrijgemaakt voor een versnelde uitvoering van het Masterplan Centrum. Samenhang met de Westparallel Ons college onderkent de duidelijke relatie tussen het gebruik van de Europalaan en de beschikbaarheid van de Westparallel (Nieuwe Verbinding). Tot op dit moment is er nog geen 100% zekerheid over de komst van de Westparallel. De feitelijke aanleg kan pas worden opgepakt op het moment dat de Raad van State een positieve uitspraak doet ten aanzien van het PIP Nieuwe Verbinding. Die uitspraak is vorige week nog (opnieuw) uitgesteld, nu tot eind maart Daarna duurt het nog 2 tot 3 jaar voordat de Nieuwe Verbinding gereed is. Tot die tijd dient doorgaand vrachtverkeer gebruik te maken van de bestaande route via de Eindhovenseweg (uitgaande van het vrachtverbod op de Europalaan). Mocht de Raad van State in de PIPprocedure onverhoopt besluiten tot een negatieve uitspraak, dan ontstaat volgens ons college voor dit dossier een geheel nieuwe situatie. De aanleg van de Nieuwe Verbinding is in dat geval niet langer meer zeker en zal tenminste nog jaren op zich laten wachten. Dat betekent dat doorgaand (vracht)verkeer de bestaande routes moet blijven gebruiken. Op dat moment achten wij een nieuwe discussie over de functie van de Eindhovenseweg en de Europalaan op z'n plaats. Mede gelet op het bovenstaande - en met name de nauwe samenhang met de uitspraak van de Raad van State - wil ons college verdere besluitvorming over het vrachtwagenverbod op de Europalaan uitstellen tot het moment dat het standpunt van de Raad van State bekend is. Wij gaan er van uit u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, wethouders van Valkenswaard, burgemeester, drs. R.F.W. van Eijck drs. A.B.A.M. Ederveen

6