Geen goede voornemens Marktvisie : Jaap Koelewijn

Transcriptie

1 Geen goede voornemens Marktvisie : Jaap Koelewijn Deze bijdrage had ik net zo goed op 11 mei of 30 september kunnen schrijven. Terugblikken is een nutteloos ritueel en vooruitkijken heeft nog minder zin. Ik heb alle gemeenplaatsen weer gehoord: 2016 wordt een volatiel jaar. Met andere woorden: prik me nergens op vast. Of: we moeten in 2016 selectief met risico omgaan. Dat is kletskoek, want als belegger moet je altijd goed je risico s beheersen. Goed spreiden en een brede exposure nemen. Maar, vooruit dan maar. Ik was op 2 januari op de jaarlijkse borrel bij een bevriend stel. Binnen tien minuten staan er dan zuigertjes om mij heen. Of ik nog een tip heb. Ik denk dan dat ze wat mij betreft de Maas in kunnen lopen, maar dan ben ik te beleefd om dat te zeggen. Ik geef mijn kaartje en noem mijn uurtarief. Daarna verplaats ik mij naar de bubbels en aangenaam gezelschap.. Wat ik van 2015 vond? Het was een beweeglijk jaar, maar extreem was het niet. In de eerste helft kwamen mijn verwachtingen ongeveer uit: de dollar en de rente deden hun heilzame werk. Aan beide ontwikkelingen kwam een einde. In de VS zag men, na het manifest worden van de problemen in China, af van grote en snelle stappen. Pas na vier maanden durfde de Fed haar eerdere plannen om de rente te verhogen door te zetten. De stagnatie in China en de afwaardering van de chinese munt ontnamen de beleidsmakers de lust om eerder in actie te komen. De dollar zakte ten opzichte van de euro. In Europa kon Draghi zijn beleid niet volledig uitvoeren. Hij deed minder dan verwacht en daar zijn beleggers nog steeds boos over. Bijgevolg deed mijn portefeuille het heel matig. De kern van mijn portefeuille, de MSCI fondsen, deed het zeer matig. De Rabo certificaten deden nauwelijks wat, anders dan dat ze rente opleverden. Het was niet om over naar huis te schrijven. Anderszijds, mijn doel is rustig renderen. En dat lukte in 2015 wel. Zonder grote waardefluctuaties is het vermogen gegroeid. Ik heb een paar kleine veranderingen in mijn portefeuille aangebracht. Ik heb wat van de hoekstenen afgeschaafd (Rabo certificaten) en en meer accenten gelegd op de opkomende markten. De klappen zijn daar hard aangekomen. Olie en grondstoffen zijn razend snel en sterk gedaald. Ik speculeer erop dat hier herstel gaat komen. Kortom, ik houd vast aan mijn beleid van weinig muteren in de kern, maar ik heb wel ietwat meer speculatieve posities ingenomen in de periferie van opkomende markten. De portefeuille is breder gespreid en minder afhankelijk van dollar en rente. Ook 2016 zal onrustig zijn. Ik zal proberen niet met elke schok meer te rennen. Rennen doe ik wel op de sportschool. Toch nog een goed voornemen. Jaap Koelewijn

2 2016: Lower for longer again Marktvisie : Jim Tehupuring Beste belegger, In de bijna 20 jaar die ik actief ben op de beurs heb ik geleerd dat zeer actieve korte termijn handel voor de meeste beleggers niet winstgevend is. Om die reden neem ik hoofdzakelijk middellange termijn posities in op fundamentele basis, waarbij ik als doelstelling heb om 8% rendement per jaar te maken. In 2015 is mij dat net niet gelukt: Eind december stond mijn nettorendement op 7%. 1 januari werd de teller gereset en ik denk dat we het er wel over eens zijn dat dat de eerste week van het jaar op z n zachts gezegd pittig was. Met 7% koersverlies in de AEX-index was dit de slechtste jaarstart ooit. Thema s 2016 China, olie en valuta. U kunt ze zelf invullen en deze 3 las u reeds overal. Ik maak me echter zorgen over 3 andere zaken: Verenigde Staten, Rente en Messcherpe dalingen. VS: De Amerikaanse economie groeit inmiddels al ruim 5 jaar met een gemiddelde groei rond 2% op jaarbasis. Exact de doelstelling van de Fed. De werkloosheid is gedaald naar 5% en de kerninflatie (inflatie ex. energie) lag de afgelopen jaren rond 1,8%. Dit zijn kenmerken van een zeer gezonde economie. Wat echter nu dreigt is oververhitting en ik verwacht een recessie in de VS binnen 1 tot 2 jaar. Beurzen lopen 9 maanden vooruit op de reële economie, wat betekent dat we nog dit jaar afkoeling zullen zien van de Amerikaanse beurs. Rente: het pijnpunt voor diezelfde Fed. Het basisinstrument voor het voeren van monetair beleid is momenteel niet aanwezig. In geval van recessie moet de Fed de rente kunnen verlagen om investeringen aan te jagen. Bij de huidige marktrente moet direct worden overgegaan tot QE4. Om die reden (en omdat macro-economische data er aanleiding toe geven), moet Janet Yellen in 2016 de rente verhogen naar ten minste 1,0%. Dit leidt tot een nog sterkere US Dollar en groeivertraging. In de Eurozone is de lage rente een zegen voor Europa en zal geheel 2016 niet verhoogd worden. Messcherpe dalingen: het spreekwoord luidt onbekend maakt onbemind, maar in geval van beleggers geldt eerder onbekend maakt angstig. En angst leidt tot verkopen. Tegenwoordig verspreidt nieuws zich razend snel, wat directe massale koop/verkoop transacties triggert. Bij dalende koersen betekent dit dat stoploss-niveau s van algotraders worden geraakt en dit zet een nieuwe verkoopgolf in beweging. Ook ETF s doen een duit in het zakje: wanneer deze gesloten worden, moeten alle onderliggende aandelen ongeacht hun waardering de deur uit. Die elementen bij elkaar maken dat negatief nieuws tot veel scherpere beursdalingen zal blijven leiden. Enerzijds moeten we dit accepteren en ons niet laten overmeesteren door paniek bij daling, anderszijds betekent dit dat risicomanagement doormiddel van spreiding, verkooplimieten of putopties alleen maar essentiëler wordt. Kortstondige daling op basis van onvoorziene events (Griekenland, aanslagen, China) kan niemand voorspellen en staan uit het niets weer op de agenda. We kunnen ons er wel op voorbereiden. Europese groei Positief ben ik niet voor wat betreft beurzen wereldwijd, maar ik zie wel mogelijkheden in Europa wordt voor beleggers wederom een lastig jaar in een klimaat van lage rentes. Europa heeft echter een belangrijk voordeel en dat is de lage euro. Dit brengt ons in een goede concurrentiepositie. Vooruitlopend op verwachte economische groei zijn aandelenkoersen echter reeds fors gestegen. Wanneer je nu kijkt naar waardering, dan zijn een hoop fondsen aan de dure kant. Dit geldt met name voor aandelen die normaliter gekenmerkt worden door een defensief karakter. Beperkte groei, stabiele winst en minder gevoelig voor economische schokken. Voor die fondsen (zoals Unilever of Heineken) geldt wat mij betreft zeker dat de rek er uit is en ze juist neigen naar overwaardering. De financiële markten zijn vanuit dat perspectief wel eens makkelijker geweest. Gelukkig zijn er ook nog steeds aandelen die wel aantrekkelijk gewaardeerd zijn. Per saldo ben ik neutraal tot gematigd positief. Tekenen van recessie in Europa en een beursdaling in aanloop daar naar toe zijn nog niet aanwezig. Licht gehinderd door wereldwijde groeivertraging is een steviger Europees herstel voor de handliggender. Ik blijf dan ook primair belegd in aandelen. In mijn portefeuille heb ik dan ook hoofdzakelijk longposities en een aantal shorts. Zoals u hebt gezien koop ik ook regelmatig putopties

3 onder mijn beleggingen ter bescherming. Dit kost geld, maar biedt enige rust in volatiele tijden en bij dalende koersen. Voor wat betreft het type aandelen: waar ik eerder bewust koos voor multinationals met veel exposure in de VS, leg ik nu juist het zwaartepunt op MidCaps met een Europese focus. Deze zullen beter profiteren van economische groei in de eurozone. Hieronder heb ik drie favorieite beleggingen geplaatst die ik eerder besprak in mijn updates en ook tijdens een aantal webinars kort toelichtte. Volg dit soort tips nooit klakkeloos op. Er zijn legio partijen die elke dag lukraak wat tips de wereld in, die dan toevallig een keer goed (maar vaker fout) uitpakken. Aan losse tips heb je niks. Ik vind het belangrijker dat indien u een investering volgt ook begrijpt waarom u deze doet, wat de risico s zijn en deze op de juiste wijze binnen de portefeuille inpast. Geld verdienen gaat niet vanzelf en eist kennis en toewijding. Ik raad u dan ook aan om de uitgebreide investmentcases via onze website altijd goed te bestuderen. Ik wens u een goed beleggingsjaar en hoop dat u veel baat hebt bij de beleggingsondersteuning van ProBeleggen. Jim Tehupuring Kansrijke beleggingen Aandelen die ik voor 2016 in mijn portefeuille heb zijn: 1. Aperam: koersdoel 40 De roestvaststaal producent is uitstekend gemanaged en haalt haar omzet primair in Europa. De focus ligt op kosten- en schuldreductie en dat werpt zijn vruchten af. Zo is de rentelast substantieel gedaald en zal de winstgevendheid dit jaar uitkomen op $2,25 en in 2016 stijgen naar $3,00. Dat maakt de waardering aantrekkelijk, zeker wanneer je deze vergelijkt met sectorgenoten. 2. BinckBank: koersdoel 9,75 Uitzonderlijk sterke kapitaalspositie en Tier I-ratio van bijna 40%. Winst is relatief stabiel maar heeft potentie dankzij stappen die nieuwe CEO zet. oa middelen aanwenden voor hypotheken kan winst koerspotentieel, maar vooral vanwege soliditeit, dividend en mogelijkheden voor winstcreatie en daaruitvoortvloeiende koersstijging. 3. Heineken Short: koersdoel 58 Normaliter defensieve belegging, maar nu gewaardeerd als groeiaandeel. Door overnames K/W sector opgelopen tot boven 20. Organische groei Heineken zeer beperkt. Dividendrendement 1,8%. Aandeel is zeker niet goedkoop en overgewaardeerd door beleggers.

4 Niet enkel goud wat er blinkt Marktvisie : Marco Knulst Heeft u in 2015 een goed rendement gemaakt met uw effectenportefeuille? Hopelijk wel, maar er zullen ook zeker beleggers zijn die in 2015 geld hebben verloren. En troost u, u bent in goed gezelschap. Ook één van de meest succesvolle beleggers in de wereld, Warren Buffett, heeft niet kunnen winnen van de beurs. Zijn investeringsmaatschappij Berkshire Hathaway heeft het slechtste jaar sinds 2009 achter de rug. En dat in het 50ste jubileumjaar van zijn maatschappij. Een belangrijke oorzaak zal zijn gelegen in de kracht van de mondiale financiële trends. Binnen mijn beleggingsaanpak vertaal ik economische inzichten gecombineerd met technische analyse naar een consistent beleggingsbeleid; de Golden Crosses beleggingsmethode. In de loop van 2015 zijn er steeds meer dead cross-signalen waargenomen. Een teken dat lange termijn trends van positief naar negatief zijn omgeslagen.. Zeker de 2de helft van 2015 werd gekenmerkt door grote koersschommelingen. Maar alles overziend valt de schade aan het eind van het jaar mee. De brede mondiale aandelen-, obligatie en vastgoedindices hebben een positief jaar achter de rug, vooral gedreven door de rendementen uit het eerste kwartaal. Een grote crisis op de beurzen is uitgebleven. De enige beleggingscategorie die harde klappen heeft opgelopen is de grondstoffensector. Grondstoffenbeleggingen deden het zeer slecht. Onderliggend zijn de trends echter zwak. Er zijn momenteel meer bedrijven die in dalende trends bewegen, dan in positieve trends. Bij een verkeerde selectie van aandelen, kan het rendement zo maar negatief zijn. Mijn fundamentele visie en risico-indicator wijst op een onrustig beursjaar in Maar gelukkig zijn er ook kansen. Die zie ik voor grondstoffen en specifiek; goud. Kanshebber: Goud en goudmijnaandelen De goudprijs is sinds september 2011 in een langjarige correctie terecht gekomen. De hoogste koers destijds was USD 1.920,65 per troy ounce (31,1 gram). Vandaag de dag noteert het goud rond USD Een verlies van 44% in dollars. De beste koopjes zijn die beleggingen die in de uitverkoop staan. Bij voorkeur beleggingen waar 50% of meer van hun hoogste koers af zijn. De laatste weken lijkt er sprake van bodemvorming. In ieder geval beweegt de lange termijn trend nog steeds in een dead cross-fase, een dalende trend (zie grafiek). Ook de rode lijn, het 200-daags voortschrijdend gemiddelde, daalt in eenzelfde hellingshoek. Elke keer wanneer de koers opveerde naar de rode lijn, ontstond er nieuwe verkoopdruk. Onze indicator wijst nog niet op een herstel. De huidige dead crossfase duurt inmiddels 1 jaar en 3 maanden. Onze ervaring leert dat de meeste dalende trends kort en hevig zijn. Een gemiddelde dead cross-fase duurt ca 1,5 jaar. De goudprijs kan het eerste deel van 2016 nog iets verder gaan dalen. Zo hanteert ABN Amro bijvoorbeeld een koersdoel van USD 900. Een trendomslag de komende maanden zou ons niet verbazen. Echter deze zou mijns inziens eerder plaats kunnen gaan vinden. Wanneer zou u kunnen instappen? a) De meest voorzichtige belegger wacht tot het golden cross-signaal. Het voordeel hiervan is dat u meer zekerheid heeft dat de stijgende trend echt is begonnen. Echter een nadeel van onze risicoindicator is dat het een vrij trage indicator is. Het koopsignaal kan ruim boven het laagste punt tot stand komen. b) Wachten tot de goudprijs meer dan 3 aaneengesloten dagen boven de rode lijn noteert. De ervaring leert dat de kans op een aanstaande golden cross-fase dan aanmerkelijk stijgt. In een goede golden cross fase is het signaal eerder én op een lager aankoopniveau dan de eerder onder a) genoemde optie. c) Het toepassen van de 10%-regel. Als de koers meer dan 10% onder het 200-daags voortschrijdend gemiddelde noteert, is er veelal sprake van neerwaartse overdrijving in de markt. Overdrijvingsfases vinden vaak plaats in de buurt van een omslagpunt in de trend. Tijd om contrair te handelen. Welk instapmoment u kiest is geheel afhankelijk van uw fundamentele visie. Hoe overtuigender u bent over de lange termijn kansen voor het goud, des te eerder begint u met kopen.

5 Een combinatie van instapmomenten is ook altijd mogelijk. Stel u wenst EUR te beleggen in goud. Dan koopt u eerst EUR met gebruik van de 10%-regel. Vervolgens koopt u EUR bij wanneer de koers meer dan 3 aaneengesloten dagen boven het 200-daags voortschrijdend gemiddelde heeft genoteerd. De laatste EUR koopt u wanneer het golden cross-signaal volgt. Wat voor de goudprijs geldt, is ook van toepassing op goudmijnaandelen. Sinds de piek in de goudprijs in 2011 zijn ook de aandelenkoersen van goudmijnaandelen fors gedaald. De koers van goudmijnbedrijven fluctueert zelfs heviger. De hoogste koers van de Market Vectors Gold Miners ETF was USD 66,97. Nu noteert deze tracker op USD 13,97. Een verlies van ruim 79%! Zolang de koers echter niet meer dan 3 aaneengesloten dagen boven de rode lijn noteert, lijkt het wachten met kopen de beste aanbeveling. Maar ook hier kunt u de eerder aangegeven strategie voor uzelf toepassen. Centrale banken breiden hun goudposities over het algemeen uit. Ze repatriëren hun reserves zelfs naar eigen bodem. Zo heeft Duitsland weer meer goud naar Frankfurt had teruggehaald en er zal meer zal volgen. U weet wat dat kan beteken voor de goudprijs.

6 Outlook 2016: Actieve selectie Marktvisie : Albert Jellema De agenda van mogelijke thema s die de koers van 2016 gaan bepalen lijkt groot. Het blijft altijd een hachelijke zaak om dit te voorspellen maar de keuze is talrijk. Dalende beurskoersen in China en een economie die minder hard groeit. Opkomende markten die moeten omgaan met kapitaaluitstromen nu de Amerikaanse centrale bank de rente begint te verhogen. De toegenomen kans op een recessie in de Verenigde Staten. Een mogelijk conflict tussen Saoedi Arabië en Iran. De gevolgen van een mogelijk Brexit. De olieprijs die maar blijft dalen. Het is nogal een lijst wat er mis KAN gaan. Dat dit niet aan beleggers voorbij gaat blijkt wel uit de correctie die we zien op de aandelenmarkten. In China halveerden de koersen en in Nederland daalde de AEX al 20% vanaf de piek. Ook in de Verenigde Staten staan aandelen gemiddeld genomen veel lager mits gecorrigeerd voor de zogenaamde FANG (Facebook, Amazon, Netflix en Google) aandelen. Vraag blijft in hoeverre genoemde onzekerheden al in de koersen zitten. In gesprekken die ik voer met het management van beursgenoteerde ondernemingen hoor ik wel enige terughoudendheid, maar komt ook duidelijk de boodschap naar voren dat de groei in de Europese reële economie aantrekt. Ik verwacht net als afgelopen jaar geen grote stijging op de aandelenmarkt maar voorzie ook geen megastorm op de financiële markten. Met het actief selecteren van de goede aandelen ga ik voor een bovengemiddeld rendement. Ik verwacht op de middellange termijn veel van mijn beleggingen in Refresco en DSM. Refresco Refresco is de grootste onafhankelijke bottelaar van Europa op het gebied van non-alcoholische sappen en frisdranken. Refresco vult bijvoorbeeld Lipton ice tea, huissappen Albert Heijn, Innocent en Roosvicee. De bottelaar met 4100 werknemers opereert in 9 Europese landen en beschikt over 25 productielocaties en 159 vullijnen. Refresco is marktleider in de Benelux, Duitsland, Italië en Finland. In alle andere landen behoort Refresco tot de top 3. In totaal stroomde er het afgelopen jaar 6 miljard liter door de productietanks van Refresco. Hiermee is de onderneming marktleider onder de onafhankelijke bottelaars en meer dan dubbel zo groot als de nummer 2 in Europa. Aandelen Refresco handelen op dit moment op een waardering die 20% onder het sectorgemiddelde ligt. In deze berekening neem ik niet de mogelijke overnames mee van Refresco. Stel dat Refresco de helft van de mogelijke overnamekas gebruikt dan kan Refresco 50% in waarde stijgen in de komende jaren. Voor een uitgebreide toelichting op deze aannames verwijs ik u naar de uitgebreide investment case. DSM Aandelen DSM daalden vanaf de piek vorig jaar met 21% en presteren al langere tijd slecht. DSM presteert over de afgelopen 5 jaar 40% slechter dan het gemiddelde van de sector. Oorzaken zijn dalende vitamineprijzen, de negatieve impact van de herwaardering van de Zwitserse Frank, hoge kosten en het gebrek aan focus in de organisatie. Ik vind deze risico s voldoende verdisconteerd in aandelen DSM. Ik koop de aandelen omdat er een duidelijke trigger is voor de aandelen. De aankomende beursgang van één van de deelnemingen van DSM genaamd Patheon. Beleggers onderschatten de waarde van de participaties van DSM. Daarbij handelt DSM vanwege de tegenvallers de laatste jaren op een korting ten opzichte van veel sectorgenoten. Voornamelijk de onderwaardering van het Nutrition segment valt op. Tenslotte snijdt DSM stevig in de kosten (> 250 miljoen) wat de winstgevendheid verder moet verbeteren. Uitgebreide toelichting beschikbaar voor leden.