JAARVERSLAG 2012 Permar WS

Transcriptie

1 JAARVERSLAG 2012 Permar WS Statutair gevestigd te Ede Postadres : Postbus 350, 6710 BJ Ede Kantooradres : Horaplantsoen 2, 6717 LT Ede Telefoon : (0318) Telefax : (0318) Mailadres : directie@permar.nl Internet :

2

3 Permar WS 1 INHOUDSOPGAVE blz INHOUDSOPGAVE 1 Voorwoord 2 DIRECTIEVERSLAG 3 1. Inleiding 3 PROGRAMMAVERANTWOORDING 5 1. Doelstellingen SW: Wat hebben we gedaan en bereikt? 5 2. Wat heeft het opgebracht en gekost? 10 Paragrafen BBV Weerstandsvermogen Kapitaalgoederen Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen en deelnemingen 26 Permar Energiek BV (100% dochter van Permar WS) 26 Permar Zorg & Meubel BV (100% dochter van Permar Energiek) 26 Pertax BV (50% dochter van Permar Energiek) Rechtmatigheid 27 Jaarrekening 2012 Permar WS + SISA verklaring WSW Jaarrekening 2012 Permar Energiek BV Inhoudsopgave

4 2 Permar WS Voorwoord 2012 was voor Permar een jaar van het inzetten van de transitie. Na enkele jaren van verliezen was het weerstandvermogen verdampt. Landelijke ontwikkelingen maken dat Permar haar zaakjes goed op orde moet hebben om ook in de toekomst een belangrijke rol te spelen voor die mensen, die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt. Permar gaat zich meer profileren op haar kerntaak: arbeidsontwikkeling en plaatsing in zo regulier mogelijk werk. Dat kan prima samengaan met een gezonde bedrijfsvoering. Met het vervallen van de Wet werken naar vermogen en de bijbehorende herstructureringsgelden, is zowel op het gebied van ontwikkelen van nieuw beleid als op het gebied van de inrichting van mogelijk een gezamenlijk werkbedrijf, een pas op de plaats gemaakt. Met de Participatiewet en het inmiddels voorliggende Sociaal Akkoord is inmiddels door het kabinet richting gegeven aan de verdere ontwikkeling van de gemeentelijke taken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Zonder vooruit te lopen op die nieuwe werkelijkheid, maar wel met het oog op inpasbaarheid, is gestart met het op orde brengen van Permar, om optimaal gesteld te staan voor de toekomst en om optimaal te anticiperen op de toekomstige ontwikkelingen. In goede afstemming met de deelnemende gemeenten is een contourennota opgesteld die de richtinggevende elementen bevat voor het op orde brengen van de organisatie. Vanuit de contourennota is ook door de gemeenteraden ingestemd met het plan voor de reorganisatie. Vanzelfsprekend zijn de werknemers van Permar betrokken bij het optimaal inrichten van de nieuwe organisatie en de processen daarin. De gemeenten worden elk kwartaal geïnformeerd over de voortgang. Voor de WSW-ers geldt dat zij werk behouden. Niet per se hetzelfde werk. Er wordt ernst gemaakt met de doelstelling zoveel mogelijk werk onder regie van derden te brengen. De reorganisatie is inmiddels voortvarend ter hand genomen. Nadat vanaf april 2012 de positie van de functie van Algemeen Directeur was ingevuld is inmiddels ook de functie van manager Financiën, Control en ICT nieuw bezet waardoor een nieuw MT vorm begint te krijgen. In samenspraak met de nieuw benoemde accountant, PWC, wordt er gestructureerd gewerkt aan het verbeteren van de management control en de informatievoorziening. Dit mede ter ondersteuning aan de bedrijfsvoering. Het doel is om van Permar een effectieve, efficiënte organisatie te maken, kwalitatief op een goed niveau. De reorganisatie heeft ook gevolgen voor het ambtelijk personeel: er gaan formatieplaatsen verloren. Dat is helaas noodzakelijk om ook in de toekomst een gezonde organisatie te zijn. Zorgvuldigheid in het proces en goede toepassing van het Sociaal Plan moeten leiden tot een adequate uitvoering van de reorganisatie, waarbij we er op inzetten om boventalligen te begeleiden van werk naar werk. Al met al een bijzondere opgave, die opnieuw veel energie zal vergen van medewerkers, management en het bestuur. Een opgave waarin het bestuur, gezien de aanpak en getoonde voortvarendheid, het volste vertrouwen heeft. En een opgave waarvan al dat werk dubbel en dwars de moeite waard is: het gaat immers in de eerste plaats om onze doelgroep. Namens het algemeen bestuur van Permar WS Mevrouw Ligtelijn-Bruins Voorzitter algemeen bestuur.

5 Permar WS 3 1. Inleiding DIRECTIEVERSLAG In 2012 is de eerder aangezochte interim directeur aangesteld als algemeen directeur. Op grond van de eind 2011 opgestelde interne analyse is een aanvang gemaakt met herstelmaatregelen. Dit mondde uit in een nieuw organisatiemodel en een opgestelde begroting voor 2012, met een sluitende exploitatie. Deze was gebaseerd op een in 2012 mede in het kader van de Wet werken naar vermogen (Wwnv) door te voeren reorganisatie. Dat plan was gekoppeld aan de herstructureringsfaciliteit voor de financiering van de WSWomvorming die door het Rijk ter beschikking zou worden gesteld. Daarmee zou gesaneerd kunnen worden in de bedrijfsvoering, overigens nog los van verdere toekomstige ingrepen in het kader van de Wwnv. Met de val van het kabinet Rutte I en het controversieel verklaren van de Wwnv werd een streep gezet door de financiering van de omvorming. De voorgenomen ingrepen in 2012 zijn dus grotendeels niet uigevoerd. Samen met het aanhoudend economisch ongunstige klimaat leidde dit ertoe dat de (financiële) doelstellingen van de begroting 2012 niet zijn gehaald. Daarover is ook met het bestuur en de gemeenteraden gecommuniceerd in de tussentijdse financiële rapportages. Uiteindelijk is het resultaat van 2012 (in lijn met de laatste prognose) uitgekomen op - 0,4 mln. In het resultaat zit een nadelig subsidieresultaat begrepen van 0,7 mln (verschil tussen subsidie en loonkosten WSW). De transitiekosten ten bedrage van 3,7 mln zijn verwerkt als extra gemeentelijke bijdrage. Omdat eerder was vastgesteld dat met de staande organisatie en inrichting van Permar geen omslag naar een positief resultaat kon worden gemaakt, en de financiering vanuit de Wwnv verviel, was het nodig om met een nieuw plan te komen, gevat in de Contourennota Permar werken aan onze toekomst van oktober Dat reorganisatieplan richt zich op: Het centraal stellen van ons kernproces, het maximaal ontwikkelen van mensen; Het reduceren van de overhead; Het kwalitatief herinrichten van de organisatie op zodanige wijze dat de medewerker uit de doelgroep optimaal wordt ondersteund. Het slimmer inzetten van onze beschikbare sociale infrastructuur, gericht op de ontwikkeling en begeleiding van de medewerkers in de doelgroep. Dit betekent dat Permar de markt, de mensen en de beschikbare bedrijfsmiddelen met elkaar in evenwicht brengt. Het resultaat zal zijn een verdere ontwikkeling van de kwaliteiten van onze mensen, waardoor ze tegen een fair tarief in een zo regulier als mogelijke werkomgeving ingezet kunnen worden. Permar draagt daarmee bij aan de participatie van mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt. Het bestuur en de gemeenteraden hebben zich achter het plan geschaard en de financiering van de reorganisatie geakkordeerd. Daarmee kwam groen licht om het plan door te zetten. Voor een deel is 2012 overigens al geanticipeerd op de reorganisatie. De positie waarin Permar verkeerde (elke maand leverde een exploitatieverlies op!) maakte dat, naast de zorgvuldigheid van een gedegen onderbouwing van de transitie en het delen van die onderbouwing met de gemeenten om de besluitvorming optimaal te ondersteunen, ook een zekere voortvarendheid noodzakelijk was in het anticiperen op de noodzakelijke transitie. Bestuur en directie hebben dit in goed onderling overleg opgepakt, en waar mogelijk en noodzakelijk dus al acties ingezet. Op basis van de contourennota, bijeenkomsten met gemeenteraden, bestuur, GO, OR, staf en medewerkers van Permar is vanuit de contourennota in 2012 een start gemaakt met het maken

6 4 Permar WS van een inrichtingsplan. Dat inrichtingsplan is de basis voor de reorganisatie in Die is inmiddels, na het akkoord over het Sociaal plan en het positief advies van de OR, in gang gezet.

7 Permar WS 5 PROGRAMMAVERANTWOORDING 1. Doelstellingen SW: Wat hebben we gedaan en bereikt? Permar heeft als kerntaak om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te ontwikkelen en zo regulier mogelijk te laten werken. Dat wil Permar doen op een klantgerichte, resultaatgerichte, en kostenefficiënte wijze. Gerealiseerde SE s Gerealiseerde SE-en 2012 (obv SISA) 427,46 144,54 104,76 101,18 6,8 20,39 Het aantal gerealiseerde SE bedraagt in totaal 805,13. Dat betekent ten opzichte van 2011 een stijging van 3 %. Daarmee is de taakstelling van 806,70 vrijwel geheel ingevuld. Arbeidsontwikkeling Het resultaat van een adequate arbeidsontwikkeling is tweeledig: mensen benutten hun potentieel optimaal en door zoveel mogelijk de beweging van binnen naar buiten te maken kan er ook een betere toegevoegde waarde worden gerealiseerd. In onderstaande grafiek is de verdeling van onze mensen weergegeven langs de treden van de arbeidsladder.

8 6 Permar WS 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 35,8% 35,0% 32,5% 32,6% 12,7% 11,5% 15,8% 18,1% 3,1% 2,9% ultimo 2011 ultimo 2012 beschut intern Beschut buiten / werken op locatie groepsdetachering individueel detachering Begeleid werken Het aantal mensen dat beschut werk doet (buiten of binnen) is, in lijn met onze doelstelling in verhouding licht gedaald, van 68,3% tot 67,6%. Dit duidt op een voorzichtige beweging richting het doel om mensen zoveel mogelijk onder aansturing van opdrachtgevers te plaatsen. Die beweging moet volgend jaar veel sterker zijn. Belangrijk voor de beoordeling van deze prestatie is overigens ook de instroom en de uitstroom van medewerkers. Al enkele jaren stellen we vast dat instroom een relatief hoger aantal indicaties beschut werken heeft. Zoals uit onderstaande tabel blijkt is de instroom van SE op beschut werk veel hoger dan de uitstroom op beschut werk. 100% SE in- en uitstroom per werkladdertrede van januari t/m december 90% 80% 37,36% 70% 60% 50% 40% 30% 58,63% 26,45% 39,82% beschut binnen beschut buiten / werken op locatie groepsdetachering individuele detachering Begeleid werken 20% 10% 0% 9,72% 1,04% 11,55% 9,00% 2,34% 4,10% instroom uitstroom

9 Permar WS 7 Wachtlijst De wachtlijst Wsw steeg in eerdere jaren altijd als gevolg van de dalende taakstelling van het Ministerie. Echter in de afgelopen 3 jaar steeg de taakstelling voor Permar WS. De daling van 236 personen eind 2011 naar 152 personen eind 2012 is te danken aan het geïntensiveerde wachtlijstbeheer. Mensen worden in lijn met de afspraken van de lijst gehaald in geval van langdurige ziekte, ook de gerealiseerde instroom heeft bijgedragen aan de forse terugdringing van het aantal mensen op de wachtlijst.

10 aantal personen index % 8 Permar WS Wachtlijst WSW per ultimo Aantal op wachtlijst index wachtlijst 100% 108% 257% 451% 312% 339% 429% 463% 276% % 450% 400% 350% 300% 250% 200% 150% 100% 50% 0% In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de wachtlijst per gemeente per ultimo december In totaal staan 152 personen op de wachtlijst waarvan 9 al werkzaam zijn in een Energiek dienstverband. status omschrijving Barneveld Ede Renkum Scherpenzeel Wageningen TOTAAL Reeds in dienst / op korte termijn in dienst Energiek Sociale activering / IRO/ participatiebaan/ stage bij Permar/ Traject Voorwerk Traject elders, vrijwilligerswerk of school Heeft werk (voor indicatie) Individueel of groepsbijeenkomst moet nog bijgewoond worden overig Is ziek of heeft ZW-uitkering (<13 weken) Gaat misschien op korte termijn van de wachtlijst af ivm instroom WSW TOTAAL De Wsw-raad van de Gemeenschappelijke Regeling Permar WS De gemeenten Barneveld, Ede, Renkum, Scherpenzeel en Wageningen werken samen in de gemeenschappelijke regeling Permar WS. Permar WS voert voor de vijf gemeenten de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) uit. De gemeenten hebben in 2008 besloten om samen een Wsw-raad op te richten. De Wsw-raad maakt het mogelijk dat mensen met een indicatie voor de Wsw kunnen meepraten over het gemeentelijk Wsw-beleid. Zij adviseert gevraagd of ongevraagd over alle zaken die betrekking hebben op het terrein van de Wsw of aanverwante beleidsterreinen die van invloed kunnen zijn op de positie van Wsw-geïndiceerden. De raad is op 8 oktober 2008 geïnstalleerd. De regels voor de Wsw-raad staan beschreven in de Verordening Wsw-raad. Jaarlijks maakt de Wsw-raad haar eigen jaarverslag. Op 1 januari 2012 waren de volgende personen door het DB benoemd tot lid van de Wsw-raad:

11 Permar WS 9 Cees van den Heijkant, (onafhankelijk) voorzitter van de Wsw-raad Eddy Angenent Yvonne van Geel (tijdelijk uitvoerend secretaris) Hans Gerritsen Betty Heusinkveld Frank van Kerkhof Carel van Keulen Dirk Kevelam (vice-voorzitter) Pim van der Leeden Mariëtte van der Meulen Bert Mulder Marco van Sweeden De samenstelling van de Wsw-raad heeft in 2012 een aantal veranderingen doorgemaakt. De volgende leden zijn in de loop van het jaar 2012 gestopt als lid van de Wsw-raad. In mei: Carel van Keulen Pim van der Leeden In augustus: Mariëtte van der Meulen In november: Eddy Angenent Betty Heusinkveld Er zijn in de loop van 2012 nieuwe leden aangetreden in de Wsw-raad: In maart: Erik Erkelens uit Ede In december: Joop van Dijk uit Lunteren Ben Droog uit Doorwerth Adrie van Harn uit Ede Chris van Zadelhoff uit Voorthuizen Ondersteuning van de Wsw-raad Op grond van de Verordening Wsw-raad wordt de raad ambtelijk ondersteund. Deze ondersteuning vindt plaats door één van de leden van de ambtelijke werkgroep Wsw van de bij de GR Permar WS betrokken gemeenten. Per 2012 is Gerard Hemme van de gemeente Renkum aangesteld als ambtelijk secretaris van de Wsw-raad. Naast de ambtelijke ondersteuning wordt de Wsw-raad secretarieel ondersteund door een medewerker van Permar WS. Deze secretariële ondersteuning wordt geboden door mevrouw N.M. Godin.

12 10 Permar WS 2. Wat heeft het opgebracht en gekost? Permar geconsolideerd vorige bedragen * prognose Realisatie Begroting R -/- B Realisatie (okt) Afwijk ing 2011 Productie omzet WSW (1.311) Omzet trajecten (523) 873 Bruto omzet (1.833) Kosten grondstoffen en uitbesteed werk (149) Toegevoegde waarde (1.684) Indirecte productiekosten (31) 121 Brutomarge (1.653) Overige bedrijfsopbrengsten (33) Totaal bedrijfsopbrengsten (1.686) Personeelskosten formatie (239) Inhuur en uitzendkrachten Kosten secundaire arbeidsvoorwaarden Opleidingskosten (54) 201 Overige kosten (wo. bestuur, Arbo) Totaal personele k osten Afschrijvingen (46) 685 Financieringskosten Kapitaalslasten Onderhoudskosten (102) 571 Huisvestingskosten Marketing / verkoopkosten Algemene kosten Advies, reis en verblijfskosten (73) 284 Dotaties voorzieningen Totaal overige indirecte k osten (62) Totaal bedrijfsk osten Operationeel resultaat (138) (316) (2.002) 101 Diverse lasten (baten) (536) (633) 155 (788) 560 Kosten transitie Bijdragen gemeenten transitie Resultaat deelnemingen (51) (51) Bijdragen gemeenten Subsidie WSW Loonkosten WSW / Trajecten (145) Subsidieresultaat (701) (694) (1.501) 807 (1.313) Exploitatieresultaat (1.772) Toevoegingen / onttrekkingen reserves (76) Te bestemmen resultaat (303) (428) 30 (458) (1.696)

13 Permar WS 11 Operationeel resultaat Omzet Omzet realisatie 2012 begroting 2012 verschil WSW 8,8 10,1-1,3 trajecten 0,5 1,0-0,5 Totaal 9,3 11,1-1,8 Bij Groen kwam de omzet ongeveer uit op het niveau van De WSW omzet daalt voorts over de gehele linie bij Detacheringen en Industrie. Ondanks het ook binnenhalen van nieuw werk, is per saldo sprake van een teruggang. Die teruggang is te zien bij vrijwel elke bestaande klant, en heeft vaak te maken met de economische omstandigheden. Wegens economische omstandigheden wordt door klanten minder budget beschikbaar gesteld voor de inhuur (detachering) van onze medewerkers. Permar detacheert veelal medewerkers bij semi-overheden (Welstede, WUR en Woonstede), maar ook bij het vrije bedrijf. Deze laatst genoemde groep zoekt vaker interne oplossingen om toch aan de productie te kunnen voldoen. Ook bij Industrie is de economische teruggang merkbaar. Ook is het soms nodig dat Permar WS contracten opzegt omdat wij niet aan de eisen van de afnemer kunnen voldoen. Dit vanwege de gevraagde flexibiliteit. Voorts ziet een belangrijke klant (gerelateerd aan de bouw) de vraag teruglopen. De overname van een andere belangrijke klant leidde tot opdracht- en dus omzetverlies.

14 12 Permar WS Er zijn zeker ook nieuwe klanten binnengehaald. Enkele voorbeelden: Na een intensieve voorbereiding is in mei 2012 gestart met detachering bij Grootendorst Banket in Ochten, op de inpakafdeling. Bij het Dorenweerd College wordt met ingang van het schooljaar door Permar overdag schoongemaakt. Met ingang van 2013 is door de school ook het onderhoud van groen aan Permar gegund; Bij Rheinmetall in Ede wordt de facilitaire dienst volledig door Permarianen bemenst. De receptie wordt door drie dames in wisseldienst bemenst, er is overdag altijd een schoonmaker van Permar aan de slag, de tuin wordt netjes bijgehouden door Permar. De nieuwste activiteit is catering. Vanaf februari 13 is er tussen 9.30 en uur een cateringmedewerker actief die zorgt dat er dagelijkse gezonde verse broodjes en iets warms te eten is; Oktober 2011 is Permar begonnen met postbezorging in samenwerking met PostNL. In 2012 is het aantal wijken waarin Permar de bezorging voor haar rekening neemt uitgebreid. De kandidaten die de post bezorging doen komen vanuit diverse doelgroepen (ongeveer de helft uit WSW, de helft uit WWB en Wajong). Op trajecten is vanwege het terugvallen van de participatietrajecten van de gemeenten een stevige daling te zien.

15 Permar WS 13 De omzet gemeenten is in 2012 gedaald ten opzichte van vorig jaar: In 2012 is deze daling nader besproken en inmiddels zijn veel acties in gang gezet die ertoe moeten leiden dat het gemeentelijk aandeel in de omzet weer gaat groeien. Kosten Kosten realisatie 2012 begroting 2012 verschil Personeel 6,4 6,0 + 0,4 Overig 3,0 3,1 - /- 0,1 Totaal 9,4 9,1 + 0,3 De kosten zijn hoger dan begroot. Dat zit hem vooral in de personele kosten. We hebben in 2012 voor diverse cruciale posities moeten inhuren. Het gaat daarbij met name om invulling van posities bij commercie en de bedrijfsleiding kwekerij. De onderschrijding op de overige kosten is gevolg van een strak beleid op inkopen en efficiënt denken en handelen.

16 (bedrag x 1000) 14 Permar WS Diverse baten / lasten en transitie Diverse baten / lasten De diverse baten bestaan uit de opbrengst van de verkoop van de kwekerij te Lunteren ( 0,4 mln), de bonus subsidie begeleid werken ( 0,1 mln), en diverse opbrengsten / naverrekeningen vanuit voorgaand jaar. Transitie Voor de transitie is een berekening gemaakt van mogelijke kosten die te maken hebben met enerzijds de afvloeiing van personeel en anderzijds de zogenaamde out of pocket kosten die gemaakt worden voor het doorvoeren van de gewenste veranderingen bij Permar. Daarbij is het plafond gesteld op 3,7 mln. In 2012 is hiervan uitgegeven. De onderbouwing van de gemaakte en te maken kosten is gedeeld met de gemeenten, de fasering wordt nader uitgewerkt in het inrichtingsplan en de bijbehorende transitiekaarten, waarmee per kwartaal wordt gerapporteerd aan het bestuur, zowel over de inhoudelijke planning en voortgang als over de budgettaire kant van de transitie. In overleg met de accountant is de rubricering van de extra gemeentelijke bijdrage aangepast. Deze bijdrage is nu in het exploitatieresultaat verwerkt, evenals de uitgaven en de dotatie aan de reserve. Subsidieresultaat De bezuiniging op de Wsw subsidie in 2011 betekende opnieuw een belangrijke verstoring van het ooit veronderstelde evenwicht tussen de loonkosten en rijkssubsidie Wsw per SE. Ondanks de lagere loonkosten bij instroom resteert opnieuw een fors verlies per SE, zoals uit onderstaande grafiek blijkt. Verhouding Rijkssubsidie en salariskosten per SE 28,00 27,00 26,00 25,00 Rijkssubsidie WSW per SE Salariskosten WSW per SE 24,00 23, grafiek 3 Het subsidietekort in 2012 bedroeg 0,7 mln (2011 1,3 mln). Het nadeel dat Permar heeft vanwege het tekort op de WSW-loonkosten (subsidieresultaat) maakt de noodzaak om een positief bedrijfsresultaat te realiseren nog hoger.

17 Permar WS 15 Paragrafen BBV 1. Weerstandsvermogen In 2009 is in nauw overleg met de gemeenten binnen de GR een nieuwe notitie voor weerstandsvermogen vastgesteld. In deze notitie is vastgelegd op basis van welke redenen en onder welke voorwaarden het weerstandvermogen dient te worden bepaald. Op basis van een periodieke risico-inschatting en een kansberekening wordt op basis van een drietal factoren een berekening van het benodigde weerstandsvermogen gemaakt. Deze drie factoren zijn: 1. Economische en marktrisico s; 2. Maatschappelijke risico s; 3. Bedrijfs- en ondernemingsrisico s. Berekening van het Weerstandsvermogen: (bedragen x 1.000) Item Omschrijving en berekening Grondslag Kans factor Risicobedrag Toe-afname (jr 2012) Economische en marktrisico's (omzet) 1.1 Verlies van marktaandeel industriële klanten 520 beperkt 0, Verlies van detacheringen 300 beperkt 0, Verlies van opdrachten bij gemeenten in Groenvoorziening en overig groen 300 beperkt 0, Omzetverlies door verminderde afzet kwekerij (marktomstandigheden) 650 beperkt 0, Omzetverlies overige opdrachten 250 middel 0, Telling Maatschappelijke risico's (subsidies) 2.1 Beperking Subsidies door bezuinigingen Rijksoverheid groot 0, Telling Bedrijfs- en ondernemingsrisco's (kosten) 3.1 Opvang verliezen Permar Energiek BV, Permar Zorg+Meubel BV en Pertax BV bij teruglopende opdrachten (trajecten) 300 groot 0, Boetebedingen Groenvoorziening bij extra groeizaam weer 500 beperkt 0, ,3 Onvoorziene omstandigheden 500 middel 0, Imagoschade Permar WS (negatieve publiciteit) 500 groot 0, Kwaliteit processen (personeel) en cultuuromslag 500 middel 0, Succes uitvoering transitieproces middel 0, Telling Totaal Tekort weerstandsvermogen Tabel 5 De toe- en afnames zijn berekend aan de hand van de vorige berekening gedaan in de begroting 2013 en worden hieronder nader toegelicht. Omzetrisico s (-/- 0,2 mln) Met het maken van de begroting 2013 is een realistischer beeld neergezet van de te realiseren omzet. Bovendien hebben gemeenten de principe uitspraak gedaan om zich in te zetten om Permar nadrukkelijk in beeld te houden ook voor gemeentelijk werk. Daarmee is de risicoinschatting iets positiever geformuleerd. Het risico van een mogelijke claim vanuit het faillissement van Meubel is vooralsnog niet financieel vertaald, 23 april 2013 is een hoorzitting geweest. De planning is nu dat in juni een (tussen)vonnis volgt.

18 16 Permar WS 2. Kapitaalgoederen Het onderhoud aan kapitaalgoederen wordt binnen Permar WS in eigen beheer uitgevoerd. Voor de gebouwen is er een voorziening groot onderhoud. Het pand aan het Horaplantsoen 2 (eigendom) is in de loop van 2007 en 2008 verbouwd en geheel gerenoveerd. In de activastaat in de financiële jaarrekening treft u een verloopoverzicht aan van de materiële vaste activa en de daarmee samenhangende (des)investeringen. 3. Financiering Renterisiconorm De wet financiering decentrale overheden (FIDO) geeft de bepalingen betreffende het financieringsbeleid waar openbare lichamen zich aan moeten houden. Eén van de punten betreft de rente risiconorm. De risiconorm vaste schuld over 2012 is getoetst over de werkelijke uitkomsten over Tevens worden de begrote cijfers van volgende jaren vermeld. bedragen * Jaar (uitkomst) (begroot) (begroting) (begroting) (begroting) 1. Rente herziening Aflossingen Rente risico (1+2) Rente risico (minimum) a.Ruimte onder renterisiconorm b.Overschrijding risiconorm Rente risiconorm 2012 ev. 4a. Realisatie 2012 en begrotingsuitkomsten 4b. Percentage regeling 20% 20% 20% 20% 20% 4. Rente risiconorm We voldoen dus aan de renterisiconorm voor de vaste schuld en lopen geen materieel risico op de rentekosten. Met betrekking tot de kasgeldlimiet: de vlottende schuld is niet hoger geweest dan de limiet van 8,5% van het begrotingstotaal, waarmee we dus ook binnen de risicomarges opereren.

19 Permar WS Bedrijfsvoering 4.1 Personeel Personeelsopbouw Permar WS kent een relatief oud personeelsbestand met als gevolg een relatief hoog bedrag aan gemiddelde salariskosten per FTE. In grafiek 5 wordt de leeftijdsopbouw weergegeven van de laatste 5 jaren (2007 t/m 2012). De komende 10 jaren zullen gekenmerkt worden door een hoog verloop van personeel Personeelsverloop 2012 Energiek Energiek Totaal WSW Trajecten Ambtenaren Ambtenaren Aantal instroom FTE instroom 70,75 38,27 0,00 3,00 112,02 Aantal uitstroom FTE uitstroom 42,43 28,97 3,00 22,44 96,84 Voornaamste ontwikkeling in de in- en uitstroom is het met natuurlijk verloop aanpassen van de formatie aan de nieuwe omstandigheden, zoals het opdrogen van de opdrachten vanuit de gemeenten voor trajecten (participatiebudgetten). Ook zijn, met het oog op de aanstaande reorganisatie, in 2012 in principe de tijdelijke contracten,niet zijnde WSW, niet verlengd. Ziekteverzuim We zijn, ondersteund door Claris, een stevig traject ingegaan om het ziekteverzuim terug te dringen. Dat heeft effect gehad. Zoals uit onderstaande grafieken blijkt, is het verzuim ten opzichte van 2011 gedaald. De grootste winst is behaald door leidinggevenden te prikkelen een actief verzuimbeleid te voeren. Ook de maatregel om ziekmeldingen altijd eerst via Claris te laten verlopen heeft bijgedragen aan de daling.

20 18 Permar WS 20% 10% 0% 15% 10% 5% 0% Verzuimpercentage WSW, EBM, EBW en EBT jan feb mrt apr mei jun jul aug sept okt nov dec Verzuimpercentage Ambt. en EBA jan feb mrt apr mei jun jul aug sept okt nov dec Verzuimpercentage 2012 verzuimpercentage 2011 Verzuimpercentage 2011 Verzuimpercentage 2012 Het uiteindelijke gemiddelde verzuim van 2012 (10,3 %) is 2,8 procentpunt lager dan de realisatie 2011 (13,1 %). Ook de indicator voor kortdurend verzuim laat een lager beeld zien dan vorig jaar. 0,40 0,20 0,00 Meldingsfrequentie WSW, EBM, EBW en EBT jan feb mrt apr mei jun jul aug sept okt nov dec Meldingsfrequentie 2012 Meldingsfrequentie ,40 0,20 0,00 Meldingsfrequentie Ambt. en EBA jan feb mrt apr mei jun jul aug sept okt nov dec Meldingsfrequentie 2011 Meldingsfrequentie 2012

21 Permar WS 19 Ongevallen registratie Volgens de Arbo-wet is een arbeidsongeval een ongeval op het werk dat onmiddellijk leidt tot schade aan de gezondheid. De Arbo-wet verplicht werkgevers om arbeidsongevallen die tot blijvend letsel, ziekenhuisopname, of tot de dood hebben geleid, direct aan de Arbeidsinspectie te melden. In 2012 vonden er 20 ongevallen of bijna ongevallen plaats. Ten opzichte van 2011 is dit een toename van 9 meldingen. De toename van meldingen heeft vooral te maken met een groter bewust zijn in de organisatie om ongevallen en bijna ongevallen te melden en te registreren. De registratie over 2012 is als volgt samen te vatten: 2 bijna ongevallen 4 ongevallen categorie pleister 5 lichte ongevallen 8 arts/ziekenhuis bezoeken naar aanleiding van een ongeval 1 ziekenhuis opname 2 dagen (epilepsie). Bedrijfshulpverlening Om het certificaat BHV er te behouden zijn alle daarvoor in aanmerking komende BHV-ers op (herhalings-)cursus geweest. Permar beschikt over voldoende BHV-ers per locatie. In het verslagjaar zijn er op alle vestigingen van Permar ontruimingsoefeningen gehouden. Onze BHV-ers hebben, veelal in samenwerking met de brandweer, realistische oefeningen gehouden. Alle locaties zijn geconfronteerd met een ontruiming die niet van te voren is aangekondigd. Uit de oefeningen is gebleken dat op hoofdlijnen de calamiteiten plannen werken. Op details zijn en worden bepaalde punten aangescherpt. Voor 2013 staan er wederom onaangekondigde ontruimingsoefeningen op de agenda.

22 20 Permar WS 4.2 Arbeidsontwikkeling Kernproces van Permar is arbeidsontwikkeling. Sinds enkele jaren organiseert Permar de zogenaamde AKA opleidingen. Dit is een opleiding op MBO niveau 1. Ook in 2012 hebben hier weer veel medewerkers aan deelgenomen. Permar organiseert en verzorgt deze opleidingen intern, waarbij het praktijkleren op de werkvloer een belangrijk onderdeel is. De financiering van deze opleidingen loopt via de WVA. In 2012 is hiervoor een extra financiering binnen gehaald vanuit het ESF. Hierbij gaat het om een bedrag van ruim 0,1 mln Opleidingen MBO nivo 1/ Percentage diploma 81% 79% 72% in opleiding WWB trajecten Van de personen die de MBO opleiding volgden heeft meer dan 70% ook het examen gehaald! Reïntegratie traject Onderzoeken belastbaarheid Renkum Groen Doen Renkum WF Wageningen WF Wageningen WIJ Wageningen Arbeidstraining Wageningen Jobcoaching Barneveld WF UWV Arbeidstraining UWV Wajong Losse trajecten Postnl trajecten totaal

23 Permar WS Productmarktcombinaties Naast de arbeidsontwikkeling is het daadwerkelijk vermarkten van onze menskracht van belang voor onze bedrijfsvoering. Financieel vertaalt zich dat in het leveren van toegevoegde waarde per uur. In 2012 is gestart met ook planmatig informatie te verzamelen omtrent de gerealiseerde toegevoegde waarde per uur voor de verschillende bedrijfsonderdelen. Daarmee is ook richting gegeven aan de doelstellingen van de begroting Toegevoegde waarde per uur Aantal TW uren * * begr 2013 Industrie ,81 6,69 Groen & Schoon ,19 12,58 Detachering ,66 7,40 Onderstaand wordt een aantal highlights gegeven vanuit de realisatie Bij Industrie is het besef toegenomen dat we flexibeler moeten omgaan met de inzet, zoals we bijvoorbeeld zomers hebben gedaan met tijdelijke inzet van mensen in het groen, vanuit de beschut binnen werkplaats. Bij Groen zijn we er trots op om tot 2015 weer gecertificeerd te zijn (ISO 9001, Ohsas en BRL Groenvoorziening). We hebben het kleine machinepakket dat we nog hadden verkocht en huren hiervoor nu terug, hetgeen op jaarbasis bespaart. Het was een nat en koud jaar, waardoor de beeldbestekken veel onderhoud vroegen. De kwekerij is in 2012 voorzien van een volledig nieuwe bezetting, Het relatiebeheer is weer vol vertrouwen opgestart en daarmee is de kwekerij klaar om in 2013 beter te presteren.

24 22 Permar WS Bij schoonmaak zijn nieuwe initiatieven opgestart in 2012, waarbij (mede op basis van voorkomende problemen en klachten) is geleerd van de wijze van inrichting en aansturing van zowel de bedrijfsschool als de werkleiding. In 2013 moet verder vorm worden gegeven aan de schoonmaak-initiatieven. In oktober 2011 is Permar van start gegaan met de flexploeg. In deze constructie worden vraag en aanbod bij elkaar neergelegd. Enerzijds is er de vraag vanuit de markt naar korte tijdelijke personeelsinzet en anderzijds heeft Permar een groep medewerkers die moeilijk individueel te detacheren zijn. Daarnaast kan de flexploeg een oplossing zijn voor piekmomenten binnen de eigen organisatie. Bijkomende doelstelling van de flexploeg is het in beweging krijgen van mensen, wat bijzonder succesvol bleek. Zo n 26 medewerkers zijn in 2012 aan het werk gegaan via de flexploeg. Hiervan zijn er 13 doorgestroomd, waarvan 5 naar de afdeling detacheren, 4 naar de afdeling Groen/Kwekerij en 4 medewerkers naar de afdeling Schoon. In oktober 2011 is Permar begonnen met postbezorging in samenwerking met Postnl. In 2012 is het aantal wijken waarin Permar de bezorging voor haar rekening neemt uitgebreid, zie onderstaande tabel. Datum Aantal wijken Aantal wijken Totaal aantal Weekomzet Ede Renkum wijken , maandag 8 19 (+9 ma) 3.045,- wijken maandag wijken (+9 ma) 4.750,- De kandidaten die de post bezorging doen komen vanuit diverse doelgroepen, deze staan in onderstaande tabel weergegeven. Hierbij moet worden opgemerkt dat we met betrekking tot de WWB kandidaten van Ede en Wageningen in de aanloopfase zitten. Deze groep zal de komende maanden verder uitgroeien. Herkomst kandidaat Aantal op 1 oktober 2012 WWB Renkum 15 WWB Ede 6 WWB Wageningen 3 Wajong 5 WSW 22

25 Permar WS Investeringen In de begroting werd rekening gehouden met ca aan investeringen. Echter gezien het verloop van de tegenvallende financiële resultaten is in 2011 besloten tot een terughoudend investeringsbeleid. Slechts bij hoge uitzondering en alleen met toestemming van de directeur is in zeer beperkte mate geïnvesteerd in nieuwe bedrijfsmiddelen. De investeringen welke in 2012 zijn gedaan bedragen Desinvesteringen zijn met name de verkoop van de kwekerij Lunteren en de verkoop van auto s aan Pertax. Een overzicht van de investeringen staat vermeld in de bijlage materiële vaste activa in de financiële jaarrekening. 4.5 Organisatiestructuur ALGEMEEN BESTUUR en DAGELIJKS BESTUUR Sinds 2010 worden het algemeen- en dagelijks bestuur gevormd door de vijf wethouders van de deelnemende gemeenten, die de sociale werkvoorziening in hun portefeuille hebben. Het dagelijks bestuur wordt terzijde gestaan door een commissaris: een extern adviseur, die beschikt over aantoonbare deskundigheid met betrekking tot in het bijzonder de bedrijfseconomische aspecten van de aan het werkvoorzieningschap opgedragen taak. Het dagelijks bestuur kwam in 2012 maandelijks in een reguliere vergadering bijeen in aanwezigheid van de algemeen directeur. Daarnaast hebben er aanvullend nog extra vergaderingen plaatsgevonden waarbij specifieke onderwerpen aan de orde kwamen. De samenstelling van het dagelijks bestuur was als volgt: Voorzitter: de heer R. Kremers, mevrouw G. Ligtelijn vanaf 1 september Secretaris: mevrouw S. Efdé Plv. voorzitter: de heer P. van Lent Leden: de heer H. Vreeswijk de heer G. van den Hengel Commissaris: de heer M. Korff (benoemd per 10 februari 2012 als opvolger van de heer W. van den Brandt). BESTUURLIJKE COMMISSIES Aan Permar zijn geen bestuurlijke commissies toegevoegd. Maandelijks en zoveel vaker als nodig is, vindt er een ambtelijk overleg plaats, waaraan wordt deelgenomen door vertegenwoordigers van de vijf gemeenten, de algemeen directeur en de manager Financiën & ICT van Permar. In het overleg worden de nota s/besluiten voorbereid voortkomend uit de regiefunctie van de gemeenten als gevolg van de veranderde Wsw. Daarnaast worden in dit overleg de bestuursvergaderingen voorbereid c.q. voorbesproken. Deelnemers aan dit ambtelijk vooroverleg zijn: Barneveld Ede Renkum Scherpenzeel Wageningen mevrouw L. Mulder mevrouw E. van der Aa mevrouw J. Krechting de heer H. Ebbers Mevrouw R. Ubachs

26 24 Permar WS Permar de heer J. van Kouterik ONDERNEMINGSRAAD (OR) / GEORGANISEERD OVERLEG (GO) Permar kent een geïntegreerde OR waarbinnen vertegenwoordigers namens medewerkers met zowel Wsw- als ambtelijke dienstverbanden als ook medewerkers volgens de arbeidsvoorwaarden Permar Energiek EBA zitting hebben. De verhouding van de zetels binnen de OR is 9 Wsw en 4 ambtelijke / EBA leden. Het GO kende sinds 2005 een slapend bestaan en is in november 2012 officieel ontwaakt en geïnstalleerd. De OR brengt over haar werkzaamheden in 2012 een apart verslag uit. De OR was in 2012 als volgt samengesteld: voorzitter plv vz leden : J. Boer : J.T. Gerritsen : R. Ten Bohmer E. Erkelens K. Jansen J. Huntelerslag C. van de Hurk A.J. van Harn I.A.Th. Kleinveld H.H. Lensink F. Moorman E. van Holland R. Honing Ambtelijk secretaris: D. van Dijk (tot 1 september 2012) N.M. Godin (vanaf 1 september 2012) GO DB : :H. Wurms M. Elshof J. Boer J.T. Gerritsen F. Moorman A. van Harn D. van Dijk (ambtelijk secretaris, tot 1 september 2012) N.M. Godin (ambtelijk secretaris, vanaf 1 september 2012) De OR kent twee soorten vergaderingen. De OR-vergadering, waarin alleen de OR-leden en de ambtelijke commissie bijeen komen en de Overlegvergadering waarin de OR-leden, de ambtelijke commissie en de algemeen directeur bijeen zijn. In 2012 hebben er zes OR-vergaderingen en zes Overlegvergaderingen plaatsgevonden. Met een zekere regelmaat vond informeel overleg plaats tussen het DB van de OR en de algemeen directeur. Ook vond er regelmatig overleg plaats tussen de kleine commissie van de OR en het managementteam.

27 Permar WS Administratieve organisatie en informatisering Jaarlijks beoordeelt onze accountant of de informatievoorziening en de daarmee samenhangende administratieve organisatie van voldoende niveau is zodat Permar WS daarmee in control is. De accountant concludeert in de management letter dat Permar de basis op orde heeft en beveelt een aantal ontwikkelingen aan om te groeien naar een adequatere management control. Acties daartoe worden, zwaluwstaartend met het proces van de reorganisatie, in 2013 gepland en in gang gezet. Ook wordt er jaarlijks een Intern Auditschema opgesteld en ten uitvoer gebracht. Ook voor het komende jaar wordt een dergelijk plan uitgewerkt in samenspraak met de accountant. 4.7 Reorganisatie Ten tijde van het opmaken van dit jaarverslag (april/mei 2013) is een Sociaal Plan overeengekomen, en is de procedure met de OR positief afgesloten. Daarmee is het startschot gegeven voor de aangekondigde reorganisatie waarvoor in 2012 de voorbereiding is gestart. De middelen voor de reorganisatie zijn in 2012 toegekend. In 2013 wordt periodiek verantwoording afgelegd over de voortgang van de reorganisatie. Ook wordt daarbij een financieel beeld gegeven.

28 26 Permar WS 5. Verbonden partijen en deelnemingen Permar kent op dit moment drie deelnemingen. Dit zijn de vennootschappen, Permar Energiek BV, Permar Zorg & meubel BV en Pertax BV. Permar Energiek BV (100% dochter van Permar WS) Permar Energiek BV is opgericht met het doel om ambtelijk personeel (tijdelijk) aan te stellen en via deze vennootschap, hen vervolgens aan o.m. Permar WS te kunnen detacheren. Op deze wijze wordt op personele kosten bespaard. Op basis van de wetwijziging van de Wsw (in 2008) is een Chinese muur tussen publieke middelen ten aanzien van de SW-activiteiten en private gelden met betrekking tot de re-integratieactiviteiten vereist. Om deze reden zijn in 2007 de reintegratie activiteiten van Permar WS overgeheveld naar Permar Energiek BV. Het nadelig resultaat over 2012 bedraagt Permar Zorg & Meubel BV (100% dochter van Permar Energiek) Permar Zorg & Meubel BV is opgericht in 2012, als voorzetting van eerdere private activiteiten door derden. Echter als gevolg van beslaglegging (door wanbetaling door deze eigenaar) zijn deze activiteiten ondergebracht in deze vennootschap. Het nadelig resultaat over 2012 bedraagt Pertax BV (50% dochter van Permar Energiek) In 2012 is gestart met Pertax BV, samen met Noot BV. Vanuit de expertise op het gebied van personenvervoer die een professionele partij als Noot heeft, en de belangen van Permar voor wat

29 Permar WS 27 betreft inzet van WSW-ers en het bieden van goed vervoer aan onze WSW-ers, is deze samenwerking gestart. Het voordelig resultaat over 2012 bedraagt , waarvan 50% voor Permar Energiek B.V.op basis van de aandelenverdeling. 6. Rechtmatigheid Rechtmatigheid Door het algemeen bestuur is opnieuw het normenkader financiële rechtmatigheid vastgesteld. In dit normenkader is enerzijds sprake van externe regelgeving (bijvoorbeeld het Burgerlijk wetboek) maar anderzijds ook sprake van interne regelgeving (bijvoorbeeld AB en DB besluiten). Ter nadere specificatie staat het normenkader in de inleiding van de jaarrekening vermeld. Daarnaast wordt het normenkader vermeld in het meerjaren auditplan en jaarlijks in het werkplan/ begroting. Op basis van dit normenkader toetst de accountant of de financiële transacties met betrekking tot de bedrijfsactiviteiten van Permar WS, conform deze regelgeving hebben plaatsgevonden. Een oordeel hierover staat in de controleverklaring van de accountant vermeld.

30 28 Permar WS Kengetallen Aantal dienstverbanden per ultimo: WSW (inclusief Begeleid werken) Ambtelijk (exclusief Permar Energiek BV) Ambtelijk (inclusief Permar Energiek BV) Verhouding WSW/ambtelijk (incl. Energiek) 1:12 1:8 1:8 1:9 WSW-personeel in aantallen: Instroom Uitstroom Wachtlijst per ultimo Opbouw Personeel per ultimo WSW in SE 805,13 781,97 768,68 777,03 Ambtenaren (gemiddeld aantal FTE) 31,3 34,92 41,2 44,4 Ambtenaren (gemiddeld aantal FTE), inclusief Energiek 69,92 92,26 81,5 89,3 Ambtenaren in percentage SE 8,7% 11,8% 10,6% 11,5% Urenverantwoording WSW-personeel (x 1000 uur) Productieve uren Indirecte productieve uren Niet productieve uren Subtotaal aanwezige uren Ziekte uren Overige afwezige uren Totaal betaalde uren Balansgegevens Voorraden in % van netto omzet aan derden 3,8 4,1 5,2 6,4 Handelsdebiteuren in % van netto omzet 18,7 15,8 17,5 16,2 Vaste activa in % van het langlopend vreemd vermogen ,0 167,0 Eigen vermogen in % van het totaal vermogen 0 0 9,3 25,6 Resultaten in indexcijfers Netto toegevoegde waarde Loonkosten ambtelijk personeel Totale personeelskosten (incl WSW ed.) Overige bedrijfskosten en kapitaalslasten Totaal van de kosten Bijdrage in indexcijfers WSW subsidie Loonkosten WSW-personeel