Prof. Bart Gremmen Methodische Ethiek entechnology Assessment & Plantenveredeling
|
|
- Erik de Ruiter
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Lezing 8: Ethische Aspecten van Allergie Prof. Bart Gremmen Methodische Ethiek entechnology Assessment & Plantenveredeling Allergy Matters: Allergy Consortium Wageningen
2 Overzicht 1. Inleiding 2. Ethiek 3. Zes maatschappelijke vragen
3 Voorbeeld 1. (L. van de Zande) Een kind met een zo ernstige pinda-allergie dat een spoortje besmetting via pindakaashandje-handje-mond reeds genoeg is voor een anafylactische reactie. Dus pinda = dodelijk vergif.
4 Voorbeeld 1.a Kan/mag een ouder of de school de andere kinderen vragen om bij het schoolreisje geen boterhammen met pindakaas mee te nemen, of pinda s, snickers, m&m s? Inbreuk op hun vrijheid versus vergif in de bus. Zou er wel alcohol/drugs/sarin/hiv-besmet bloed/pistool mee mogen in de bus? Ook deze zaken zijn pas dodelijk als je eraan komt.
5 Voorbeeld 1.b Kan/mag er op een schoolkamp of scoutingkamp van de kinderen (en begeleiders!) verwacht worden dat ze drie dagen geen pindakaas en satésaus eten?
6 Voorbeeld 1.a en b In de praktijk blijkt men het eerste niet te willen of durven vragen en het tweede wel te doen. Dan hoeft men nl. niets te vragen en te verantwoorden: men heeft gewoon bepaalde boodschappen gedaan.
7 Voorbeeld 2. (L. van de Zande) Een ander ethisch aspect van allergie is de privacy. Vergelijk die bijvoorbeeld met een infectieziekte (hiv). Een kind/leerkracht met hiv-positief bloed is een potentieel risico voor anderen maar hoeft die anderen niet te waarschuwen: zijn privacy is gewaarborgd. Een kind met anafylaxie is geen risico voor anderen maar anderen zijn dat wel voor hem. Hij moet dus die anderen informeren, altijd en al bij het eerste contact: hij heeft dus totaal geen privacy.
8 Allergie De afgelopen decennia is zowel het aantal allergie patienten als de aandacht voor allergie in de geneeskunde fors gestegen. Het bijzondere van een allergie is dat de oorzaak extern is. Als patienten allergenen mijden zijn ze klachtenvrij. Is dat te vergelijken met infectieziekten? Bij een allergie vervagen de grenzen tussen patienten, burgers en consumenten, maar ook tussen persoonlijke gezondheid en maatschappelijke gezondheid.
9 Ethische vragen Welke verantwoordelijkheid hebben allergiepatienten in het managen van externe factoren? Hoe kunnen innovaties daarbij een rol spelen en welke innovaties zijn gewenst? Moeten mensen zonder een allergie rekening houden met allergiepatienten (en omgekeerd)? Heeft de overheid de plicht om te zorgen voor een allergievrije samenleving (bijvoorbeeld het kappen van berken)?
10 2. Ethiek Verschil moraal (normen en waarden) en ethiek (beschrijven en analyseren van moraal) Is de ethiek statisch of dynamisch? (vb privacy bij allergie) Maatschappelijke waarden en normen
11 Wat moet ik doen? Handeling van een individu? Individueel niveau (patiënt) organisatie/groep (industrie) Maatschappij (ministerie VWS) Morele regels Instrumentele handeling? neutrale instrumenten? Ethische theorie
12 Ethische bronnen Rede: argumenten Emotie: gevoelens Intuïtie: richting
13 Ethische Theorieën Griekse oudheid Laboratorium situatie (per geval)
14 Drie Ethische Theorieën 1. Utilitaristische theorieën: consequenties 2. Deontologische theorieën: intenties/principes 3. Deugden Ethiek
15 1. Consequenties Een handeling is goed als de gevolgen/effecten goed zijn Dit noemt men consequentialisme of utilitarisme (nut) The greatest happiness of all (Bentham) Kwantificeren is mogelijk
16 2. Principes Een handeling is goed als de onderliggende principes/intenties goed zijn Do not do to others what you don t want others to do to you Test: kan dit een algemene regel zijn: kan iedereen het tegelijkertijd doen?
17 3. Deugden Een handeling is goed als de persoon die het doet goed is Belangrijke deugden: eerlijkheid, moed, bescheidenheid Op het einde van het leven de balans op maken
18 Ethiek en allergie Keuzevrijheid Zelbeschikking (autonomie) rechtvaardigheid Verantwoordelijkheid Informatie recht Patiënt / burger/ consument
19 Voorzorgprincipe 1992 Rio declaration: When there are threats of serious or irreversible damage, lack of full scientific certainty shall not be used as a reason for postponing costeffective measures to prevent environmental damage 1998 Wingspread Statement: even if some cause and effect relationships are not fully established scientifically
20 Problemen 1. Geen minimale drempel 2. Onmogelijk om veiligheid te bewijzen 3. Oneidinge kosten van mogelijke catastrophe 4. Better to be safe than sorry? 5. Kan leiden tot tegenstrijdige aanbevelingen (milieu vs allergie bij berkenbomen)
21 Maatschappelijke eisen van belangenorganisaties Duidelijke en onafhankelijke informatie Keuzevrijheid Aansprakelijkheidswetgeving
22 3. Zes MaatschappelijkeVragen Vraag 1. Zijn allergieën een hype?
23 How many people suffer from it? Increase of allergies in Europe allergic sensibilisation: 19 % (1991) 27 % (1995) 2008? asthma: 4 % (1973) 9 % (1988) 2008? eczema: 5 % (1973) 16 % (1988) 2008? Hay fever Source: UCB Allergy White paper, 1997
24 Belang en Ernst Hoe ernstig is een allergie? Allergie vergeleken met andere ziekten Algemene screening? Patient/consument (voedsel)
25 Vraag 2 Ziekte of milieu risico?
26 Risk factors allergy = heritability x environmen Genetic predisposition chance of allergy (%) no allergic parent or sibling one allergic parent one allergic parent+one allergic sibling both parents same allergy Nan N IM et al 1993, Dept. Immunol., EUR
27 Risk factors Smoking Viral respiratory infections Factors that may cause allergy Pets Bottle feeding Mites Month of birth allergy = heritability x environment food: faster market introductions less processing more resistant crops complex food products
28 Vraag 3 Mogelijke Technologische Fix?
29 Effect van technologie op allergeniciteit Effect van processing op allergeniciteit: * Verwijderen van allergenen * Fysische verandering * enzymatische verandering * GMOs
30 Andere gevaren Scientisisme Reductionisme Medicalisering
31 Vraag 4 Veroorzaken maatschappelijke veranderingen allergieën?
32 Risico factoren: de hygiene hypothesis Reductie van infecties op jonge leeftijd veroorzaakt veranderingen in de structuur en activiteit van het immuunsysteem. Dit vergroot de kans op allergische ziekten.
33 Risico factor: de hygiëne hypothese Reductie van infecties door verandering van life style Toegenomen gebruik van antibiotica Toegenomen vaccinatie Vernaderingen in dieet patronen Minder gevaar signalen
34 Vraag 5 Zijn allergieën te duur?
35 Socio-economische kosten van allergieën
36 Socio-economische kosten van allergieën Direct costs Hospital care Inpatient care Emergency services Outpatient services in EU price level 2007 Physician services Laboratory diagnostic services Medications Indirect costs School days lost Work days lost Caregiver costs Allergen avoidance costs Early mortality loss 20.4 billion billion billion
37 6.Vragen over risico Vertrouwen in wetenschap en overheid? Zijn er cross-culturele en intra-individuele verschillen in percepties en informatie behoeften? Hoe een breed publiek betrekken bij het debat over risk management en technologische ontwikkeling? Hoe zijn ethiek en ruimere waarden systemen verbonden met de perceptie van risico? Hoe reageert het publiek op informatie over risico onzekerheid?
38 VMT, 5 September 2003 Risico factoren
39 Risico factoren September 2003: January 2005: VMT, 5 September 2003
40 Dagelijkse leven patiënt Allergie patiënten worden gewoon geconfronteerd met de invoering van nieuwe wetenschappelijke zaken/ hun inbreng is minimaal. Er is sprake van een kloof tussen onderzoek en maatschappij. Er is weinig bekend over hoe wetenschappelijke kennis de allergie patiënten bereikt en hoe wetenschap wordt opgenomen in het dagelijks leven (domesticatie).
41 Allergie Consortium Wageningen Ethical Strategies for prevention symptom reduction management of an allergy
Voorzorg is niet onredelijk. WF Passchier Gezondheidsraad en Universiteit Maastricht
Voorzorg is niet onredelijk WF Passchier Gezondheidsraad en Universiteit Maastricht Kindermobieltjes en voorzorg Child warning over mobile phones Parents should ensure their children use mobile phones
Nadere informatieDisclosure belofte. Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Doel van de patient staat centraal
Disclosure: belofte Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen Ik zal aan de patiënt geen schade doen Ik luister en zal hem goed inlichten Disclosure: belofte Ik stel het belang
Nadere informatieSectie Infectieziekten
Sectie Infectieziekten 1 December 2015 U kunt helpen de HIV / AIDS epidemie te beëindigen You can help to end the HIV / AIDS epidemic Sectie Infectieziekten Weet uw HIV status Know your HIV status by 2020
Nadere informatieTechniekontwikkeling als maatschappelijk experiment
Techniekontwikkeling als maatschappelijk experiment Ibo van de Poel 21-4-2011 Delft University of Technology Challenge the future Fukushima 2 Lessen Een belangrijke les: risico s van technologie zijn slechts
Nadere informatieNaar een afwegingsmodel voor gezondheidsbeleid
Naar een afwegingsmodel voor gezondheidsbeleid prof. dr. Frauke Ohl Animal Welfare & Laboratory Animal Science; Dept. Animals in Science & Society Veterinary Faculty, Utrecht University, NL Council of
Nadere informatieFlash: chemotherapie en allergie
Flash: chemotherapie en allergie Karen Geboes UZ Gent 4 december 2015 Opbouw Herkennen/graderen Bij welke producten/wanneer Behandeling Preventie? 2 Herkennen/graderen 3 4 5 6 Allergy 2013 7 Bij welke
Nadere informatieDuurzaam leiderschap Over de wereld, de mens en onderwijs
Duurzaam leiderschap Over de wereld, de mens en onderwijs Elena Cavagnaro, lector in service studies MLI & SEN 2013 09 06 1 9/6/2013 Agenda Even voorstellen Wereldbeelden Welk beeld hebben we van de wereld
Nadere informatieAPPROACHING THE FAMILY
1 Journalists Workshop Organ Donation and Transplantation APPROACHING THE FAMILY COLENBIE LUC TRANSPLANTATION COORDINATION 9 October 2012 2 Everybody arriving hospital Start the fight for saving life Family
Nadere informatieRecente ontwikkelingen in de ethische normen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek
Recente ontwikkelingen in de ethische normen voor medisch-wetenschappelijk onderzoek Prof dr JJM van Delden Julius Centrum, UMC Utrecht j.j.m.vandelden@umcutrecht.nl Inleiding Medisch-wetenschappelijk
Nadere informatieInnovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie. Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M.
Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M. (Bert) Vrijhoef Take home messages: Voor toekomstbestendige chronische zorg zijn innovaties
Nadere informatieSafe production of Marine plants and use of Ocean Space. 2de Nederlands-Belgische Zeewierconferentie: DE MULTIFUNCTIONELE NOORDZEE
Safe production of Marine plants and use of Ocean Space 2de Nederlands-Belgische Zeewierconferentie: DE MULTIFUNCTIONELE NOORDZEE Waarom dit project? De 2050 Challenge 2050: 10 billion people Voedsel Water
Nadere informatieHet Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten.
Het Effect van Verschil in Sociale Invloed van Ouders en Vrienden op het Alcoholgebruik van Adolescenten. The Effect of Difference in Peer and Parent Social Influences on Adolescent Alcohol Use. Nadine
Nadere informatieCOGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS
COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking
Nadere informatiePraktische aanpak allergenen management Marjan van Ravenhorst
Praktische aanpak allergenen management Marjan van Ravenhorst 13 november 2014 Allergenenmanagement VMT Voorstellen: Levensmiddelentechnoloog én allergische consument Gericht op industrie en foodservice:
Nadere informatieVoorkómen van leed of vrijheid van keuze? Ethische aspecten van de NIPT en screening. Prof. dr Marian Verkerk 18 november 2016
Voorkómen van leed of vrijheid van keuze? Ethische aspecten van de NIPT en screening Prof. dr Marian Verkerk 18 november 2016 1 'Het screeningsaanbod heeft tot doel zwangere vrouwen en hun partners die
Nadere informatieimpact from intervention strategies A case example from the baking industry
Prospective evaluation of the health impact from intervention strategies A case example from the baking industry Samenwerking Nick Warren, Health and Safety Laboratory Dick Heederik, IRAS, Utrecht University
Nadere informatieRisico's en risicoperceptie: Een kwestie van vertrouwen? Reint Jan Renes Associate Professor Communication Science Wageningen University
Risico's en risicoperceptie: Een kwestie van vertrouwen? Reint Jan Renes Associate Professor Communication Science Wageningen University 21 April 2010 Risico s en vertrouwen Waarom is vertrouwen belangrijk?
Nadere informatieDe Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen
De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen The Association between Daily Hassles, Negative Affect and the Influence of Physical Activity Petra van Straaten Eerste begeleider
Nadere informatieBlij kuiken of veilig kuiken?
Blij kuiken of veilig kuiken? Een dilemma tussen welzijn en voedselveiligheid Mariska van Asselt, DVM Inhoud Aanleiding Welzijn vleeskuikens Voedselveiligheid Morele waarden Afweging Conclusie Aanleiding:
Nadere informatieOrde in de heterogeniciteit van ouderen
Orde in de heterogeniciteit van ouderen 1 First an axis for Frailty 80 jaar 90 jaar Why Frailty? Biological age is a poor reflection of the ageing process in elderly Ageing Ageing Ageing Intervention is
Nadere informatieKeuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie
1 Keuzetwijfels in de Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze in Relatie tot Depressie Open Universiteit Nederland Masterscriptie (S58337) Naam: Ilse Meijer Datum: juli 2011
Nadere informatieDuurzaam gedrag via subtiele beïnvloeding: De kracht van nudging 1 december 2017
Duurzaam gedrag via subtiele beïnvloeding: De kracht van nudging 1 december 2017 tim.smits@kuleuven.be @timsmitstim https://www.feeling.be/psycho-relatie/man-achter-nudging-wint-nobelprijs-wat-het-precies
Nadere informatieVerschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten
Verschil in Perceptie over Opvoeding tussen Ouders en Adolescenten en Alcoholgebruik van Adolescenten Difference in Perception about Parenting between Parents and Adolescents and Alcohol Use of Adolescents
Nadere informatieWerknemers en innovatie
Design Charles & Ray Eames - Hang it all Vitra Werknemers en innovatie VIGOR slotevent Stan De Spiegelaere Guy Van Gyes Innovatie STI Science Technology Innovation DUI Doing Using Interacting De kenniswerker
Nadere informatieThe relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope
The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope Een onderzoek naar de relatie tussen sociale steun en depressieve-
Nadere informatieChapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn
Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles
Nadere informatieRelatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën
Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën The Relation between Personality, Education, Age, Sex and Short- and Long- Term Sexual
Nadere informatieAppendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2
167 Appendix A: List of variables with corresponding questionnaire items (in English) used in chapter 2 Task clarity 1. I understand exactly what the task is 2. I understand exactly what is required of
Nadere informatieWaarom doen ze nou niet gewoon wat ik zeg! Workshop Motiverende Gespreksvoering Hoe werkt advies? drs. Hilde Jans psycholoog hilde.jans@cambiamo.
Waarom doen ze nou niet gewoon wat ik zeg! Workshop Motiverende Gespreksvoering Hoe werkt advies? drs. Hilde Jans psycholoog hilde.jans@cambiamo.nl Waarom mensen niet? Dus wat kun je doen? Ze weten niet
Nadere informatieGeeft uw debiteur weer niet thuis? NOT A SIGN ANYMORE FROM YOUR DEBTOR.
Geeft uw debiteur weer niet thuis? NOT A SIGN ANYMORE FROM YOUR DEBTOR. Het incassobureau met het grootste incasseringsvermogen Facturen sturen is altijd leuk. Je hebt dan een opdracht naar tevredenheid
Nadere informatieFarmacovigilantie. een voorbeeld voor arbovigilantie? Prof. dr. A.C. van Grootheest. Rijksuniversiteit Groningen.
Farmacovigilantie een voorbeeld voor arbovigilantie? Prof. dr. A.C. van Grootheest Rijksuniversiteit Groningen www.lareb.nl Casus Vrouw, 52 jaar Voorgeschiedenis: Carcinoïd van de long Hypothyreoidie Symptomen
Nadere informatieAllergenen. Nancy Josten
Allergenen Voedselallergieën en voedselintoleranties Allergenen Naar aanleiding van de informatieplicht over allergenen in de maaltijden stellen wij een brochure voor. Deze brochure is aangeboden door
Nadere informatieEthiek zet architectuur op zijn plek
DYA dag 2018 Ethiek zet architectuur op zijn plek DYA dag 2018 Ton Eusterbrock 9 maart 2018 Dya dag 2018 - Architectuur en ethiek 2 De centrale vraag? Wat maakt een architectuur een ethisch verantwoorde
Nadere informatieExternalisering van het migratiebeleid en de schaduwzijde van de EU-Turkije Deal.
Externalisering van het migratiebeleid en de schaduwzijde van de EU-Turkije Deal. Ilse van Liempt, Sociale Geografie en Planologie, Universiteit Utrecht 1 Een ramp? Een crisis? Ilse van Liempt, Sociale
Nadere informatieDe deeleconomie in België
De deeleconomie in België Definitie omvang potentieel Anthony Baert Conseil Fédéral du Développement Durable 31 mai 2016 De ING International Survey 2 Sharing back to the roots 3 Sharing back to the roots
Nadere informatieIntroduction Henk Schwietert
Introduction Henk Schwietert Evalan develops, markets and sells services that use remote monitoring and telemetry solutions. Our Company Evalan develops hard- and software to support these services: mobile
Nadere informatieDenken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van. zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten
Denken is Doen? De cognitieve representatie van ziekte als determinant van zelfmanagementgedrag bij Nederlandse, Turkse en Marokkaanse patiënten met diabetes mellitus type 2 in de huisartsenpraktijk Thinking
Nadere informatieOUTDOOR HD BULLET IP CAMERA PRODUCT MANUAL
OUTDOOR HD BULLET IP CAMERA PRODUCT MANUAL GB - NL GB PARTS & FUNCTIONS 1. 7. ---- 3. ---- 4. ---------- 6. 5. 2. ---- 1. Outdoor IP camera unit 2. Antenna 3. Mounting bracket 4. Network connection 5.
Nadere informatiePalliatieve zorg en dementie zorg Stellingen
Palliatieve zorg en dementie zorg Stellingen prof.dr. Cees Hertogh en dr.ir. Jenny van der Steen EMGO Instituut voor onderzoek naar gezondheid en zorg afdeling huisartsgeneeskunde & ouderengeneeskunde
Nadere informatieANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM
Read Online and Download Ebook ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK STAFLEU
Nadere informatieVisie op de optimale inzet van kennis voor de samenleving. André van der Zande, DG RIVM
Visie op de optimale inzet van kennis voor de samenleving André van der Zande, DG RIVM Inhoud 1. Sociaal robuuste kennis 2. Triple Helix en policy window van Kingdon 3. Casus Volksgezondheid Toekomst Verkenning
Nadere informatieReizen Gezondheid. Gezondheid - Noodgeval. Gezondheid - Bij de dokter. I need to go to the hospital. Zeggen dat je naar het ziekenhuis moet
- Noodgeval I need to go to the hospital. Zeggen dat je naar het ziekenhuis moet I feel sick. I need to see a doctor immediately! Om ogenblikkelijke medische hulp vragen Help! Om onmiddelijke medische
Nadere informatie(Big) Data in het sociaal domein
(Big) Data in het sociaal domein Congres Sociaal: sturen op gemeentelijke ambities 03-11-2016 Even voorstellen Laudy Konings Lkonings@deloitte.nl 06 1100 3917 Romain Dohmen rdohmen@deloitte.nl 06 2078
Nadere informatieCommunication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education
Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Inger Anneberg, anthropologist, post doc, Aarhus University, Department of Animal Science Jesper Lassen, sociologist, professor, University
Nadere informatieEuropa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven
Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven America First! Wat is het potentiële banenverlies voor België en Europa? VIVES discussion paper
Nadere informatieAstrid Godding Rayon Manager
Astrid Godding Rayon Manager Financiële impact vertraagde wondgenezing; In UK jaarlijkse kosten geschat tussen Euro2.3- Euro 3.1 miljard. 1 = 3% van de totale 2005/6 gezondheids uitgaven (Euro 89.4 mld)
Nadere informatieHoe werkt advies? Ze weten niet wat Ze weten niet waarom Ze weten niet hoe. HersenletselCongres 2014 3 november
HersenletselCongres 2014 3 november Disclosure belangen sprekers C1 Waarom doen ze nou niet gewoon wat ik zeg! Motiveren tot gedragsverandering; wat is lastig en wat kun je als professional doen? (potentiële)
Nadere informatieVan Transtheoretisch Model naar de klinische praktijk
Van Transtheoretisch Model naar de klinische praktijk Cor A.J. de Jong, MD, PhD Nijmegen Institute for Scientist-Practitioners in Addiction NISPA nispa.dejong@gmail.com www.nispa.nl Maastricht 9 april
Nadere informatieScript. The consumption of animal and fish protein is essential for the well-being of billions of people worldwide.
Script The consumption of animal and fish protein is essential for the well-being of billions of people worldwide. The downside? It s also responsible for a large proportion of greenhouse gas and other
Nadere informatieDe Levende Gevel. Een richting voor innovatie en de ontwikkeling van de toekomst
De Levende Gevel Een richting voor innovatie en de ontwikkeling van de toekomst A letter from nature Dear., Our life knows no boundaries, we live together. You live in me and I live in you! I not only
Nadere informatieIr. Herman Dijk Ministry of Transport, Public Works and Water Management
Policy Aspects of Storm Surge Warning Systems Ir. Herman Dijk Ministry of Transport, Public Works and Water Contents Water in the Netherlands What kind of information and models do we need? Flood System
Nadere informatieSneeuwwitje, de zeven dwergen en de boze heks?
Sneeuwwitje, de zeven dwergen en de boze heks? Over de rol van de Operational Auditor in sturen op kernwaarden, cultuur en gedrag Olof Bik Behavioral & Cultural Governance Trophy Games, 28 nov 2013, Hilversum
Nadere informatieThe community hospital (Buurtziekenhuis) Acute care for older persons in the community
The community hospital (Buurtziekenhuis) Acute care for older persons in the community Bianca Buurman, RN, PhD, Professor of Acute Geriatric Care AMC & HvA Deze link openen om te laten zien Link youtube:
Nadere informatieHealthy people want everything, sick people want only one thing. would love to see a Hospital Teacher
Healthy people want everything, sick people want only one thing. would love to see a Hospital Teacher Consultant Education Sick Pupils Educational Service Centre University Medical Centre The Netherlands
Nadere informatieCreatief onderzoekend leren
Creatief onderzoekend leren De onderwijskundige: Wouter van Joolingen Universiteit Twente GW/IST Het probleem Te weinig bèta's Te laag niveau? Leidt tot economische rampspoed. Hoe dan? Beta is spelen?
Nadere informatieL.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.
De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen
Nadere informatieConsequentialisme (Gevolgenethiek)
22 oktober 2016 Ethiek Ethische theorieën Deontologie (Plichtethiek) Consequentialisme (Gevolgenethiek) Deugdethiek Casus bespreking Conclusies Filosofie van het juiste handelen. Systematische bezinning
Nadere informatieTilburg University. Technieken van kwalitatief onderzoek 2 Verhallen, T.M.M.; Vogel, H.P. Published in: Tijdschrift voor Marketing
Tilburg University Technieken van kwalitatief onderzoek 2 Verhallen, T.M.M.; Vogel, H.P. Published in: Tijdschrift voor Marketing Publication date: 1983 Link to publication Citation for published version
Nadere informatieBIG DATA, BIG BUSINESS, BIG TROUBLE?
BIG DATA, BIG BUSINESS, BIG TROUBLE? Marketing, Big Data en privacyregels Jitty van Doodewaerd Compliance officer -DDMA - 14 november 2013 - Big data & marketing (Energieverbruik, KNMI data en bouwjaar
Nadere informatieWhat s this bout? Mental well being of the anesthesia trainee
19-12-2017 What s this bout? Mental well being of the anesthesia trainee Dr. Wout Van Oosterwyck en Dr. Hendrik Stragier iov Dr. De Buck, Dr. Coppens, Prof. Kris Vanhaecht Kaia Zautner Case Erkenning dat
Nadere informatieSAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead
7.1 Exploring Combinations of Ten Look at these cubes. 2. Color some of the cubes to make three parts. Then write a matching sentence. 10 What addition sentence matches the picture? How else could you
Nadere informatie1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord
FUTURE TENSE ( TOEKOMENDE TIJD ) Hoe? 1. will + hele werkwoord (Future Simple) 2. shall + hele werkwoord 3. to be (am/is/are) going to + hele werkwoord Wanneer? Ad 1. Als iets in de toekomst zal gebeuren
Nadere informatieEuropese Privacy Verordening (EPV) Een wet met Tanden
Europese Privacy Verordening (EPV) Een wet met Tanden WBP en EPV grote verschillen? WBP Transparantie X X Proportionaliteit X X Doelbinding X X Subsidiariteit X X Accountability en auditability Boetes
Nadere informatieReizen Accommodatie. Accommodatie - Vinden. Accommodatie - Boeking. Om de weg naar je accommodatie vragen
- Vinden Waar kan ik vinden? Om de weg naar je accommodatie vragen Where can I find?... een kamer te huur?... a room to rent?... een hostel?... a hostel?... een hotel?... a hotel?... een bed-and-breakfast?...
Nadere informatieReizen Accommodatie. Accommodatie - Vinden. Accommodatie - Boeking. Om de weg naar je accommodatie vragen
- Vinden Where can I find? Om de weg naar je accommodatie vragen Waar kan ik vinden?... a room to rent?... een kamer te huur?... a hostel?... een hostel?... a hotel?... een hotel?... a bed and breakfast?...
Nadere informatieReizen Accommodatie. Accommodatie - Vinden. Accommodatie - Boeking. Om de weg naar je accommodatie vragen
- Vinden Waar kan ik vinden? Om de weg naar je accommodatie vragen Where can I find?... een kamer te huur?... a room to rent?... een hostel?... a hostel?... een hotel?... a hotel?... een bed-and-breakfast?...
Nadere informatieUvA-DARE (Digital Academic Repository) Nasal epithelial cells : effector cells in allergy Vroling, A.B. Link to publication
UvA-DARE (Digital Academic Repository) Nasal epithelial cells : effector cells in allergy Vroling, A.B. Link to publication Citation for published version (APA): Vroling, A. B. (2009). Nasal epithelial
Nadere informatieUniversity of Groningen. Symptoms of Distress and Imbalance in Children Nijboer, J.M.
University of Groningen Symptoms of Distress and Imbalance in Children Nijboer, J.M. IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please
Nadere informatieRisk modelling of transfusion transmissible infections Mapako, Tonderai
Risk modelling of transfusion transmissible infections Mapako, Tonderai IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the
Nadere informatieThe first line of the input contains an integer $t \in \mathbb{n}$. This is followed by $t$ lines of text. This text consists of:
Document properties Most word processors show some properties of the text in a document, such as the number of words or the number of letters in that document. Write a program that can determine some of
Nadere informatieeen buddy bij de wieg Perinatale coaching van maatschappelijk kwetsbare zwangeren An De Craecker Arteveldehogeschool Gent
een buddy bij de wieg Perinatale coaching van maatschappelijk kwetsbare zwangeren An De Craecker Arteveldehogeschool Gent een buddy bij de wieg 1. Research 2. Project: het buddy-model 1. Wetenschappelijk
Nadere informatieHet voorwaardelijk gedeeld beroepsgeheim
11 de Ethiek-Symposium Commissie Ethiek Zorgnet Icuro Hasselt, 19 oktober 2018 Het voorwaardelijk gedeeld beroepsgeheim Axel Liégeois KU Leuven Broeders van Liefde Recht en ethiek Recht Potentieel conflict
Nadere informatieUnderstanding and being understood begins with speaking Dutch
Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.
Nadere informatieHoofdstuk 3. Geloof, waarden, ervaringen
Hoofdstuk 3 Geloof, waarden, ervaringen Kennis en geloof Kennis is descriptief Heeft betrekking op feiten Is te rechtvaardigen Geloof is normatief Heeft betrekking op voorschriften Is subjectief Geldt
Nadere informatieAlcohol policy in Belgium: recent developments
1 Alcohol policy in Belgium: recent developments Kurt Doms, Head Drug Unit DG Health Care FPS Health, Food Chain Safety and Environment www.health.belgium.be/drugs Meeting Alcohol Policy Network 26th November
Nadere informatieImproving metabolic control in NIDDM patients referred for insulin therapy Goddijn, Patricia Petra Maria
Improving metabolic control in NIDDM patients referred for insulin therapy Goddijn, Patricia Petra Maria IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish
Nadere informatieStretching T. Mertens
Stretching T. Mertens Stretching??? Why? Pourquoi? How long? Long? When? Quand? How frequently? Frequent? Which muscles? Quels muscles? Do I prevent muscle soreness? Raideur? Do I get slower? Je deviens
Nadere informatieWaar zijn we de mist ingegaan? Angsten voor voedseladditieven beter begrijpen.
Waar zijn we de mist ingegaan? Angsten voor voedseladditieven beter begrijpen. Filip Degreef filip.degreef@vub.be 05/09/2018 Optionally a picture illustrating your work Remove if not needed Voedselangsten:
Nadere informatieUniversity of Groningen. Living with Rheumatoid Arthritis Benka, Jozef
University of Groningen Living with Rheumatoid Arthritis Benka, Jozef IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the
Nadere informatieRisico s van Technologisch Succes in digitale transformatie S T R A T E G I C A D V I S O R
Risico s van Technologisch Succes in digitale transformatie 2e Risk Event 2019 11 april 2019 The S T R A T E G I C A D V I S O R Ymanagement school of the autonomous University of Antwerp 2 Prof. dr. Hans
Nadere informatieKan ik geld afhalen in [land] zonder provisies te betalen? Asking whether there are commission fees when you withdraw money in a certain country
- General Can I withdraw money in [country] without paying fees? Kan ik geld afhalen in [land] zonder provisies te betalen? Asking whether there are commission fees when you withdraw money in a certain
Nadere informatieinvitation You are new in Belgium? You can have your lungs tested for free
invitation You are new in Belgium? You can have your lungs tested for free invitation What is tuberculosis? Tuberculosis is an infectious disease that attacks especially the lungs. It is a worldwide problem.
Nadere informatieGezondheidsformulier Health form
Persoonlijke gegevens / Personal information Achternaam Surname Voornamen Christian names Adres Address Postcode Postal code Telefoonnummer thuis Telephone number home Geboortedatum Date of Birth Geslacht
Nadere informatieImpact van de ingebruikname van de DSM-5
Impact van de ingebruikname van de DSM-5 Eetstoornissen als casus Frédérique Smink Daphne van Hoeken H. Wijbrand Hoek Lunchbijeenkomst NIVEL 18 maart 2014 Disclosure belangen (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieGeneral info on using shopping carts with Ingenico epayments
Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an
Nadere informatie(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren
(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (3) Ons gezelschap helpt gemeenschappen te vormen en te binden (4) De producties
Nadere informatieDe Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie
De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited
Nadere informatieL.Net s88sd16-n aansluitingen en programmering.
De L.Net s88sd16-n wordt via één van de L.Net aansluitingen aangesloten op de LocoNet aansluiting van de centrale, bij een Intellibox of Twin-Center is dat de LocoNet-T aansluiting. L.Net s88sd16-n aansluitingen
Nadere informatieOplossingsgericht werken. Bij Handjehelpen. Oktober 2018
Oplossingsgericht werken Bij Handjehelpen Oktober 2018 Programma Doel deze bijeenkomst (afstemmen) Relatie werken volgens presentiebenadering en oplossingsgericht werken (afstemmen) Kader oplossingsgericht
Nadere informatieWork related road safety trends and analysis in Belgium. PRAISE Madrid - October 1, 2015
Work related road safety trends and analysis in Belgium PRAISE Madrid - October 1, 2015 Study conducted by BRSI support of the Fund for Occupational Accidents analysis of 81.080 accidents (period 2008-2012)
Nadere informatie2010 Integrated reporting
2010 Integrated reporting Source: Discussion Paper, IIRC, September 2011 1 20/80 2 Source: The International framework, IIRC, December 2013 3 Integrated reporting in eight questions Organizational
Nadere informatieFlood risk developments in the Rhine Basin and its Delta
Flood risk developments in the Rhine Basin and its Delta Philip Bubeck, Aline te Linde, Jasper Dekkers, Hans de Moel and Philip Ward Content Study Area Problem description and research goals Current flood
Nadere informatieSi Deus, unde malum, si malum unde Deus? Over de plaats van pijn en lijden in onze samenleving. Prof. Dr. Ignaas Devisch 21/10/2014
Si Deus, unde malum, si malum unde Deus? Over de plaats van pijn en lijden in onze samenleving Prof. Dr. Ignaas Devisch 21/10/2014 Verleden Paternalisme Heteronomie Lot Afhan kelijkh eid Nu Zelfstandi
Nadere informatieHijsen boven mensen, hoe doe ik het veilig? Lifting over people
, hoe doe ik het veilig? Lifting over people 1 Introductie Uw spreker: Michiel van der Zijde - Prolyte Group Product Manager Prolyft 2 Sprookjes Acteurs, muzikanten en technici zijn geen mensen Een takel
Nadere informatieGlobal leader in education technology innovations & solutions. What s in it for you?
Global leader in education technology innovations & solutions What s in it for you? Tell me, I will forget. Show me, I will remember. Involve me, I will understand. Confucius(551 before.chr.) Challenges?
Nadere informatieWaarom doen ze nou niet gewoon wat ik zeg! Motiveren tot gedragsverandering; Wat is lastig en wat kun je doen?
Waarom doen ze nou niet gewoon wat ik zeg! Motiveren tot gedragsverandering; Wat is lastig en wat kun je doen? Leerlingen met SOLK Effectieve gesprekken met ouders en leerlingen drs. Hilde Jans psycholoog
Nadere informatieRisico s binnen een project
Risico s binnen een project Alles loopt op wieltjes Je hebt de zaak vanuit alle hoeken onderzocht. Je hebt het al 1000x gedaan Alles is vanzelfsprekend Je weet perfect wat je aan het doen bent, je bent
Nadere informatieSTIGMATISERING VAN PATIENTEN MET LONGKANKER 1. Stigmatisering van Patiënten met Longkanker: De Rol van Persoonlijke Relevantie voor de Waarnemer
STIGMATISERING VAN PATIENTEN MET LONGKANKER 1 Stigmatisering van Patiënten met Longkanker: De Rol van Persoonlijke Relevantie voor de Waarnemer Stigmatization of Patients with Lung Cancer: The Role of
Nadere informatieWORKSHOP : COMPTENCES FOR THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS ( SDGs )
WORKSHOP : COMPTENCES FOR THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS ( SDGs ) Jos van Hal, MSc 24th May 2019 Recent publication: SDGs INSPIRATIONAL OR ASPIRATIONAL? HOW TO OPERATIONALISE AND IMPLEMENT THE SUSTAINABLE
Nadere informatie