Verslag studiereis Finland
|
|
- Leopold Adam
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Verslag studiereis Finland Hoe kan het dat Finland in alle internationale onderwijstesten zo hoog scoort? Waarom is het lerarenberoep zo hoog gewaardeerd in Finland, terwijl de salarissen middelmatig zijn? Hoe ziet speciaal onderwijs in Finland eruit en op welke manier wordt de kwaliteit van onderwijs bewaakt? Op deze en andere vragen zocht een delegatie van werkgevers en werknemers uit het po (leden van het bestuur van het Arbeidsmarktplatform PO en leden van de CAO PO-tafel) een antwoord tijdens hun studiereis naar Finland, die door het CAOP georganiseerd werd. Programma De studiereis vond plaats in Joensuu en Helsinki, waar verschillende werkbezoeken op het programma stonden en waarbij het Finse onderwijs vanuit verschillende invalshoeken werd bekeken. In Joensuu, een kleine gemeente en stad in Oost-Finland bekeken we de praktijk van het Finse onderwijssysteem. Hier bezochten we een teacher training university en de bijbehorende basis- en voortgezet onderwijsscholen waar de studenten van de lerarenopleiding stage lopen. Ook bezochten we een kleine basisschool in het dorp Heinävaara, die bekend staat om zijn bijzondere architectuur en open leeromgeving. Tijdens de werkbezoeken kregen we presentaties van o.a. de schoolleiders en onderwijsprofessoren aan de universiteit over het Finse onderwijsstelsel, speciaal onderwijs, competenties van schoolleiders en het gebruik van ICT in het onderwijs. Daarnaast praatten we ook met leraren en leerlingen van de verschillende scholen en observeerden we de lessen die gegeven werden. Door deze verscheidenheid aan werkbezoeken, contacten en informatie vetrokken we met een vrij compleet beeld van de Finse onderwijspraktijk naar Helsinki, om daar de beleidsmatige en strategische kant achter het onderwijssysteem te bestuderen. Hier gingen we in gesprek met de Finse vakbond voor leraren, de National Government Employers, de Association of Principals en bezochten we de Finnish National Board of Education; een nationaal agentschap dat zich bezighoudt met onderzoek naar onderwijs en het curriculum. Tijdens onze bezoeken in Helsinki konden we de laatste puzzelstukjes invullen en konden we met een vrij compleet beeld van het Finse onderwijssysteem gaan kijken wat ons opviel, wat we geleerd hebben en vooral: wat we hiermee in Nederland zouden kunnen doen. Onderstaand verslag geeft hiervan een weergave. 1
2 Het Finse onderwijssysteem Het Finse onderwijssysteem verschilt behoorlijk van het onze. Zowel het basis, voortgezet als hoger onderwijs is gratis voor Finse leerlingen. Leerplicht geldt voor kinderen van 7 tot 16 jaar, maar de meeste kinderen krijgen voor hun 7 e ook al voorschoolse educatie. Tot en met de zesde klas krijgen de leerlingen voornamelijk les van één klassenleraar. Van de zevende tot en met de negende klas doceren de leraren één of twee vakken. Het secundair onderwijs bestaat uit een duaal systeem: vanaf 16 jaar kunnen leerlingen ofwel instromen in een driejarige opleiding in het beroepsonderwijs, of instromen in secundair onderwijs (ook driejarig) als voorbereiding op tertiair onderwijs. Figuur 1 toont een overzicht van het Finse onderwijssysteem. Het Finse ministerie van Onderwijs is verantwoordelijk voor de uitvoering van het Figuur 1: Het Finse Onderwijssysteem onderwijsbeleid. Echter, gemeenten zijn uiteindelijk verantwoordelijk voor het realiseren van onderwijs; de nationale overheid stelt vooral kaders waarin veel ruimte wordt gelaten voor implementatie. Zo is er een landelijk curriculum waaraan de scholen hun eigen invulling kunnen geven en zijn de uren vastgelegd die aan de afzonderlijke vakken besteed moeten worden (urentabel). Omdat er in Finland gewerkt wordt volgens het principe van geen controle, maar sturing is er geen onderwijsinspectie, maar wordt er vertrouwd op de verantwoordelijkheid van de onderwijsprofessional. Finland staat bekend om z n lerarenopleiding, die uniek is in Europa. De regel is namelijk dat alle Finse leraren een universitaire bachelor- en masteropleiding moeten hebben afgerond, waarvoor bovendien strenge selectie-eisen gelden. Daarnaast mogen alleen bevoegde leraren lesgeven. De lerarenopleiding wordt aangeboden op 11 universiteiten in Finland. Een universiteit heeft een eigen faculteit voor de lerarenopleiding die verantwoordelijk is voor het praktische onderdeel van de opleiding. Hiertoe behoren ook de Teacher Training Schools; basisscholen en voortgezet onderwijsscholen die onderdeel zijn van de onderwijsfaculteit waar studentleraren direct stagelopen. De leraren verbonden aan deze Teacher Training Schools geven les aan de kinderen, maar begeleiden daarnaast ook de studentleraren. In het Finse onderwijs (primair en secundair) werken vooral vrouwen en deze werken bijna allemaal fulltime. Aangezien de gemeenten verantwoordelijk zijn voor het onderwijs, zijn de leraren ook in dienst bij de gemeente. De gemeente krijgt een vast bedrag van de centrale overheid en moet van dit bedrag al haar diensten realiseren (o.a. onderwijs, zorg, ruimtelijke ordening etc.). Bovendien moet de gemeente hier zelf aan meefinancieren, door het heffen van eigen belastingen. Doordat gemeenten door de economische crisis in slecht weer verkeren, staat de financiering van het onderwijs in sommige gemeenten momenteel echter onder druk. 50% van het gehele budget gaat
3 bijvoorbeeld al vaak op aan zorg, dat ook op gemeentelijk niveau geregeld wordt. Om al hun wettelijke taken uit te kunnen voeren, lenen gemeenten daarom geld. Een groot deel van de nationale schuld wordt dan ook gevormd door schulden van gemeenten. Dit is een kwetsbare situatie; de komende jaren zal ook in Finland flink bezuinigd moeten worden om de (staats)schuld terug te dringen. Verschillende betrokkenen vragen zich dan ook af of het huidige onderwijssysteem, waarin kinderen gratis onderwijs genieten, nog lang houdbaar is. De salarissen van de leraren zijn gebaseerd op de typen werkzaamheden, de resultaten en de werkervaring van een leraar. Daarnaast kunnen leraren een bonus ontvangen wanneer ze bijvoorbeeld zeer goed presteren. De cao-onderhandelingen worden gevoerd door de OAJ (de nationale vakbond voor leraren) en door de Local Government Employers. Hierbij wordt slechts onderhandeld over het salaris en de werkuren van onderwijspersoneel. De vakbond OAJ vertegenwoordigt ongeveer 95% van de Finse leraren, van leraren op de kinderopvang tot aan universiteiten. Dit hoge ledenpercentage is o.a. te verklaren doordat lidmaatschap van de vakbond recht geeft op een extra dagvergoeding bij werkloosheid, boven op de werkloosheidsuitkering van de overheid (die relatief laag is). Wat viel op? Vertrouwen In tegenstelling tot in Nederland, is het Finse onderwijssysteem in hoge mate gebaseerd op vertrouwen; leraren worden gezien als professionals en hebben een grote mate van vrijheid en autonomie. Zo bepaalt elke leraar zelf welke leermethoden en materialen hij of zij in de lessen gebruikt. Ook de lerarenopleidingen hebben autonomie om zelf te bepalen hoe zij vorm geven aan het curriculum. De centrale overheid is vooral kader stellend en stuurt door middel van informatie, ondersteuning en subsidiëring. Doordat het systeem vertrouwt op de bekwaamheid van leraren en ander onderwijspersoneel wordt controle niet nodig geacht. Er is dan ook geen medezeggenschap, geen onderwijsinspectie en er vindt nauwelijks controle op en binnen de scholen plaats. In plaats daarvan wordt er met zelf-evaluaties en nationaal onderzoek naar leerresultaten gewerkt (dit gebeurt steekproefsgewijs waarbij de resultaten niet gepubliceerd worden, maar bij wijze van feedback terug worden gekoppeld naar de betreffende scholen). In Finland worden er dus vooral kaders aan de voorkant gesteld (landelijk curriculum, urentabel, toelatingseisen bij universiteiten), waarbinnen het onderwijs vorm moet krijgen. In Nederland ligt de nadruk meer op de achterkant, in de vorm van toetsing en kwaliteitsbewaking door de inspectie. We kregen de indruk dat juist omdat het in Finland aan de voorkant goed geregeld is, er zoveel vrijheid gegeven kan worden. Academisch niveau Onder de indruk waren we van het feit dat alle leraren academisch geschoold zijn, zij hebben een universitaire bachelor- en masteropleiding waarvoor strenge selectie-eisen gelden. Door de strenge selectie-eisen worden alleen de meest geschikte studenten toegelaten tot de opleiding. Deze exclusiviteit geeft het leraarschap bovendien een hoge status.
4 Onze indruk was dat bovenstaande punten niet los van elkaar gezien kunnen worden. Omdat alle leraren academisch geschoold zijn, kunnen zij goed overweg met de autonomie die ze krijgen op school. Daarnaast houdt deze autonomie het werk uitdagend. Juist doordat de professionele ruimte van de leraar in Finland nauwelijks wordt afgeperkt, wordt er recht gedaan aan het academische niveau van de Finse leraar. Weinig sturing Het viel ons daarnaast op dat er ook nauwelijks sturing op de verdere ontwikkeling van de leraar is, dit is vrij afhankelijk van het initiatief dat de leraar hierin zelf neemt. De selectie van nieuwe leraren is heel streng, maar na de opleiding worden leraren vrij losgelaten. Er worden geen eisen wat betreft bekwaamheidsonderhoud gesteld en het werd ons niet helemaal duidelijk hoe gemeenten als werkgever hun HRM-verantwoordelijkheid invullen. Leraren hebben volgens de cao recht op drie dagen nascholing per jaar. Deze nascholing is vrij aanbod gestuurd: landelijk worden maatschappelijke prioriteiten vastgesteld en nascholingsinstellingen krijgen de mogelijkheid om hierop aanbod te ontwikkelen. Leraren kunnen deze nascholing vervolgens volgen. De vakbond meent echter dat deze drie dagen vaak willekeurig worden besteed, bijvoorbeeld aan teamplanning. De vakbond wil daarom dat de gemeenten (als werkgever van de leraren) via de cao meer regels krijgen voor de besteding van deze drie dagen, bijvoorbeeld door vast te leggen dat elke leraar een persoonlijk ontwikkelingsplan moet krijgen. Op dit moment kunnen werkgevers zich onderscheiden door leraren veel mogelijkheden tot verdere professionele ontwikkeling te bieden. Gemotiveerd en bekwaam Zoals gezegd, er is in Finland geen systematische manier om het onderwijs/ de leraar/ de schoolleider te beoordelen. Er wordt aangegeven dat leraren doordat ze veel verschillende taken hebben erg gemotiveerd zijn en blijven. Ze hebben veel opties om zich bijvoorbeeld tijdelijk op iets anders dan lesgeven te focussen. Naast het lesgeven begeleiden leraren op de teacher training schools bovendien studenten die de lerarenopleiding doen en kunnen ze zich bezighouden met onderzoek en/of studeren. Ze kunnen zich goed blijven ontwikkelen doordat ze gekoppeld zijn aan de universiteit. Voor leraren op gemeentescholen ligt dit uiteraard iets anders. Daarnaast kregen we de indruk dat er op een onderwerp als duurzame inzetbaarheid nauwelijks gestuurd wordt. Volgens alle mensen die we gesproken hebben is er in Finland nauwelijks een probleem met leraren die bijvoorbeeld minder gemotiveerd, of langdurig ziek zijn. Wat hierbij volgens hen wel meespeelt is dat de universitair geschoolde leraren heel bewust de keuze maken voor het leraarschap. Zo voelen docenten op de middelbare school in Nederland zich vaak op de eerste plaats bijvoorbeeld historicus. Daarna maken ze pas de keuze om leraar te worden. In Finland kiezen studenten al vroeg heel bewust voor de academische lerarenopleiding, waar bovendien zeer strenge selectie-eisen voor gelden. Alleen de meest gemotiveerde en bekwame studenten worden toegelaten. Research based In Finland zijn de universiteiten waar de leraren worden opgeleid sterk verbonden met po- en voscholen. Onderwijs en onderzoek zijn op deze manier sterk aan elkaar gekoppeld en er wordt
5 onderzoek gedaan dat direct toepasbaar is op scholen. Op de lerarenopleiding leren de studentleraren research based educational thinking. Hun opleiding is gebaseerd op onderzoek, waardoor ze getraind worden om op een bepaalde manier te kijken naar het leren door de leerlingen en om te reflecteren op hun eigen leraarsgedrag. Ze maken bovendien allemaal een masterthesis die ze meestal ook direct kunnen toepassen in hun eigen werk. Optimale leeromgeving Het Finse onderwijs is daarnaast heel toegankelijk, waarbij er veel aandacht is voor de optimale leeromgeving voor ieder kind. Alle onderwijsniveaus van primair tot hoger onderwijs- zijn gratis, inclusief schoolboeken, warme maaltijd tussen de middag en vervoer tijdens het primair onderwijs. Speciaal onderwijs wordt via het regulier onderwijs geboden: er zijn geen aparte groepen voor speciaal onderwijs, maar er wordt per lesonderdeel gekeken naar welke kinderen welke ondersteuning nodig hebben. Op deze manier krijgen veel kinderen ooit wel eens een vorm van speciaal onderwijs, waardoor er ook geen stigma aan kleeft. Daarnaast is er veel aandacht voor de optimale leeromgeving. Gebouwen stralen openheid en veiligheid uit, er zijn kleine klassen, hoog opgeleide leraren, speciale leraren voor kinderen die ondersteuning nodig hebben, er is een doorlopende leerlijn tussen basis- en voortgezet onderwijs en kinderen hebben na elke les 15 minuten buitenspeeltijd. De keerzijde van deze focus op toegankelijkheid vonden wij echter dat het onderwijssysteem er vooral op gericht is om de zwakste leerlingen zo goed mogelijk te laten scoren. Er is veel aandacht voor speciaal onderwijs voor deze leerlingen, maar voor excellente leerlingen zijn er nauwelijks tot geen specifieke voorzieningen. Inconsistentie Alhoewel het Finse onderwijssysteem in verschillende opzichten voordelen biedt en erg inspirerend is, vinden de deelnemers dat er op bepaalde onderdelen ook weinig consistentie in zit. Zo zijn er weinig standaarden en moeten de lerarenopleidingen eigenlijk zelf bedenken hoe het beroep van leraar eruit ziet. De positie van de ouders in het systeem is niet vastgelegd en onduidelijk. Nascholing van leraren is nauwelijks geregeld en hangt af van het initiatief van de leraar zelf. Ook de positie van de schoolleider wordt betwist; deze heeft een beperkt budget en kan nauwelijks integrale afwegingen maken voor wat betreft beleid in zijn school. Dit roept vragen op: in hoeverre kan hij of zij dan de verantwoordelijkheid nemen voor de kwaliteit van het onderwijs? En wie is uiteindelijk dan het bevoegd gezag? Tegelijkertijd is er wel een centrale urentabel en een nationaal curriculum vastgesteld en wordt nascholing erg aanbodgericht ingevuld. Opvallend is daarnaast dat de sociale partners in Finland alleen met elkaar praten over het salaris en de werkuren van onderwijspersoneel. Verdere arbeidsvoorwaarden worden niet in de cao opgenomen. Wat nemen we mee? Wanneer er meer met academisch geschoolde leraren gewerkt gaat worden, moet er ook voor worden gezorgd dat de ruimte van deze leraren niet teveel wordt afgeperkt! Door ze ruimte te geven, doe je recht aan het academische niveau van de leraar en blijft het werk uitdagend. Leg dus alleen de noodzakelijke dingen vast in kaders.
6 Wij hebben een minder richtinggevend kader aan de voorkant (we hebben slechts kerndoelen per vak), maar bij ons ligt veel nadruk op de kwaliteitsbewaking aan de achterkant (door de Inspectie). Betekent dit dat 'ruimte en vertrouwen' ook een kwestie van beleving is? Dat onze scholen de controle door de inspectie ervaren als beperkend, vooral ook omdat de uitkomsten van het inspectietoezicht worden gepubliceerd? Dat geeft druk op de scholen. Onderwijs en onderzoek meer aan elkaar koppelen. In Finland zijn de universiteiten waar de leraren worden opgeleid sterk verbonden aan po- en vo-scholen. Onderwijs en onderzoek zijn op deze manier sterk aan elkaar gekoppeld en er wordt onderzoek gedaan dat direct toepasbaar is op scholen. In Nederland is dit meer van elkaar gescheiden, in Finland zit het ingebouwd in de scholen zelf. Het is daarnaast ook een manier om academisch geschoolden te (blijven) boeien. Een optie in Nederland zou zijn om, net zoals het systeem van de academische en algemene ziekenhuizen, specifieke scholen te verbinden met de lerarenopleidingen. In deze scholen kan dan gefocust worden op onderzoek ten dienste van de gehele sector, terwijl andere scholen zich weer op andere vlakken kunnen specialiseren. Het is de moeite waard om te onderzoeken wat hiervoor nodig is. Op dit moment is er bijvoorbeeld weinig onderzoekspotentieel aanwezig bij de onderwijslectoraten en deze zijn bovendien versnipperd. In het verlengde hiervan: Scholen moeten hun eigen onderwijs goed kunnen evalueren. Hiervoor zijn een onderzoekende houding en hoog opgeleide leraren noodzakelijk. Centraal moet staan: Hoe hou je je vak boeiend? Hierop moet gefocust worden. Moet iedereen alles kunnen, of is het interessanter voor leraren wanneer zij zich kunnen specialiseren op een bepaald terrein? Er moet in ieder geval binnen teams en schoolbesturen beter gebruik worden gemaakt van elkaars specialiteiten, dit gebeurt nu nog te weinig. Dit verloopt in Finland beter, waar goed wordt gekeken naar de arbeidsverdeling binnen teams. Alle leraren geven daar twee of drie vakken die ze ook van elkaar kunnen overnemen. Bovendien maken de twee of drie specialismen die ze hebben het werk uitdagend en het verhoogt de kwaliteit van de lessen. Blij met de rol van schoolbesturen in Nederland. In Finland zijn gemeenten verantwoordelijk voor het onderwijs; leraren zijn in dienst van de gemeente. De gemeente krijgt een vast bedrag van de centrale overheid en moet van dit bedrag al haar diensten realiseren. Bovendien moet de gemeente hier zelf aan meefinancieren, door het heffen van eigen belastingen. Doordat gemeenten door de economische crisis in slecht weer verkeren, staat de financiering van het onderwijs in sommige gemeenten onder druk. 50% van het gehele budget gaat bijvoorbeeld al vaak op aan zorg, die ook op gemeentelijk niveau geregeld wordt. Er kunnen dus grote verschillen tussen (met name rijke en arme) gemeenten ontstaan. Bovendien bepaalt de gemeente ook het salaris van de leraar waardoor rijke gemeenten op deze manier de beste leraren naar zich toe kunnen trekken. De deelnemers zijn van mening dat we het in Nederland met de schoolbesturen beter geregeld hebben. Nadenken over de rol van ouders. Is deze in Nederland wellicht te ver doorgeschoten? Wanneer meer verantwoordelijkheid bij het schoolbestuur wordt gelegd, zorgt dit dan voor
7 een professioneler imago? Samenvattend: Verhoog het opleidingsniveau van het personeel in het onderwijs, maar verander het governance systeem niet! Om academisch geschoolden te interesseren voor het onderwijs moet het imago en de aantrekkelijkheid van het leraarschap wel verbeterd worden. Ook moet dan gekeken worden naar de positie van de leraar binnen school. Inspirerend Wat leren we van Finland? Hoe het in alles doorwerkt dat de leraar, mede door het hoge opleidingsniveau, trots is op zijn beroep. Het hoge opleidingsniveau brengt met zich mee dat ook groepsleraren een eigen specialisme hebben, waardoor er meer team teaching is. Dit werkt kwaliteitsverhogend en leraren hebben er zichtbaar plezier in om met leerlingen te werken op die gebieden waarin ze gespecialiseerd zijn. En dat was mooi en inspirerend om te zien!
Veel gestelde vragen - Studenten
Tegemoetkoming Studiekosten Onderwijsmasters PO Veel gestelde vragen - Studenten Vraag Aanmelding en voorwaarden 1 Wanneer moet ik zijn afgestudeerd aan de pabo om in aanmerking te komen voor de regeling?
Nadere informatieTeaching and Learning International Survey Nederland
Teaching and Learning International Survey Nederland Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling www.talis2013.nl Talis 2013 Teaching and Learning International Survey Sjoerd Slagter, voorzitter
Nadere informatieVeel gestelde vragen - Studenten
Tegemoetkoming Studiekosten Onderwijsmasters PO Veel gestelde vragen - Studenten Vraag Aanmelding en voorwaarden 1 Wanneer moet ik zijn afgestudeerd aan de pabo om in aanmerking te komen voor de regeling?
Nadere informatieVeel gestelde vragen - Studenten
Versie 02-11-2015 Tegemoetkoming Studiekosten Onderwijsmasters PO Veel gestelde vragen - Studenten Vraag Aanmelding en voorwaarden 1 Wanneer moet ik zijn afgestudeerd aan de pabo om in aanmerking te komen
Nadere informatieOpbrengsten studiereis
Opbrengsten studiereis Finland 2013 Kwaliteitszorg met impact op de werkvloer Opzet Studiereis Centrale vraag: Hoe kunnen instellingen en teams kwaliteitszorg zo vormgeven dat dit een duurzaam effect heeft
Nadere informatieReislogboek studiereis Finland Bestuur, directie en staf Skoso februari 2019
Reislogboek studiereis Finland Bestuur, directie en staf Skoso februari 2019 Van 17 tot en met 21 februari 2019 maakten directie en staf van SKOSO een studiereis naar Finland. Dit verslag brengt chronologisch
Nadere informatieTTALIS. Maatschappelijke waardering door de ogen van de. leraar en de samenhang met leraar- en schoolkenmerken
Maatschappelijke waardering door de ogen van de TTALIS leraar en de samenhang met leraar- en schoolkenmerken Bevindingen uit de Teaching And Learning International Survey (TALIS) 2013 IN FOCUS Faculteit
Nadere informatieDe mediawijze adolescent
De mediawijze adolescent Amber Walraven, 12 november 2014 ITS, Radboud Universiteit Nijmegen 1 Inhoud Wat kunnen adolescenten wel op het gebied van mediawijsheid? Wat kunnen adolescenten niet op het gebied
Nadere informatieScholen als lerende organisaties
Scholen als lerende organisaties Wat heb je als school nodig? Scholen als lerende organisaties Linda Dominguez Alvarez Assistent Nationaal Project Manager TALIS 2018 Eva van der Boom Nationaal Project
Nadere informatieNaar een nieuwe kleuterperiode in de basisschool
Naar een nieuwe kleuterperiode in de basisschool Excellente leraren als inspirerend voorbeeld Ib Waterreus & Evelien Dankert (Onderwijsraad) ORD Maastricht, 9 juni 2011 Aanleiding Adviesvraag OCW: hoe
Nadere informatieLerarenopleiding. Toke Egberts 10 nov. 2017
Lerarenopleiding Toke Egberts 10 nov. 2017 1 Even voorstellen Toke Egberts 2 Inhoud Leraar worden? Opleidingsvarianten Curriculum Vakken Praktijk Toelatingseisen en informatie Individuele vragen 3 Waarom
Nadere informatieVeel gestelde vragen - Studenten
Versie 24-11-2016 Tegemoetkoming studiekosten Onderwijsmasters PO Veel gestelde vragen - Studenten Vraag Aanvragen en voorwaarden 1 Wanneer moet ik zijn afgestudeerd aan de pabo om in aanmerking te komen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 0 03 7 93 Werken in het onderwijs Nr. 44 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieGemeente Den Haag. De voorzitter van de Commissie Samenleving BOW/2013.546 - RIS 265781 070-353 2307. 8 oktober 2013. studiereis Zweden en Finland
Wethouder van Onderwijs en Dienstverlening Ingrid van Engelshoven Gemeente Den Haag De voorzitter van de Commissie Samenleving BOW/2013.546 - RIS 265781 070-353 2307 8 oktober 2013 studiereis Zweden en
Nadere informatieNIEUW LEADERSHIP IN EDUCATION MASTER
NIEUW LEADERSHIP IN EDUCATION MASTER Leadership IN EDUCATION (MASTER) Van leidinggevenden in het onderwijs wordt verwacht dat zij in staat zijn duurzame schoolontwikkeling te realiseren en onderwijsinnovatie
Nadere informatiemaster leraar voortgezet onderwijs
DEEL JE KENNIS! master leraar voortgezet onderwijs JOUW PROGRAMMA IN EEN NOTENDOP De master Leraar voortgezet onderwijs van de VU is een eenjarige master (voltijd*) waarin je een eerstegraads onderwijsbevoegdheid
Nadere informatieAlgemene info over de vakbond en haar maatschappelijke rol
Algemene info over de vakbond en haar maatschappelijke rol Waarom zijn er vakbonden?... 1 CNV... 1 Afsluiten van CAO s... 2 Leden van een vakbond... 2 Verschillen tussen vakbonden... 2 Beroepsverenigingen...
Nadere informatiedit gaat over mij en mijn vak het is snel en gemakkelijk en je ziet wat je hebt bereikt
nieuw in mijn functie, had ik snel en goed overzicht wat er speelde in mijn team ik heb met COSMO in kaart waar ik zelf voor sta we zien een grote groei van de ontwikkelingen in de teams nu hebben we veel
Nadere informatieBijlage I. Ervaren regeldruk rond kwaliteitszorg in het hoger onderwijs
Bijlage I Ervaren regeldruk rond kwaliteitszorg in het hoger onderwijs Uit het onderzoek naar de ervaren regeldruk rondom kwaliteitszorg komt naar voren dat regeldruk niet zozeer in specifieke regels zit,
Nadere informatieVerslaglegging workshop VSNU Conferentie
Verslaglegging workshop VSNU Conferentie 14-12-2017 Titel Workshop: Niet voor elkaar, maar met elkaar: leraren samen verder opleiden in één regionaal onderwijscentrum Workshop gevers: Klaas van Veen: voorzitter
Nadere informatieDe kwaliteit van educatieve activiteiten meten. Universiteitsmuseum Utrecht
De kwaliteit van educatieve activiteiten meten Universiteitsmuseum Utrecht De kwaliteit van educatieve activiteiten meten Universiteitsmuseum Utrecht Claudia de Graauw Bo Broers Januari 2015 1 Inhoudsopgave
Nadere informatieVeel gestelde vragen - Studenten
Versie 17-08-2016 Tegemoetkoming Studiekosten Onderwijsmasters PO Veel gestelde vragen - Studenten Vraag Aanvragen en voorwaarden 1 Wanneer moet ik zijn afgestudeerd aan de pabo om in aanmerking te komen
Nadere informatieOptimale inrichting van lerarenopleidingen
Optimale inrichting van lerarenopleidingen Mirjam Bahlmann Boris Eustatia Dorothy Pillen-Warmerdam Oktober, 2018 In het in oktober 2017 gepresenteerde regeerakkoord: Vertrouwen in de toekomst stelt het
Nadere informatieLand Focus: Nederland
- Een kort overzicht van intercultureel leren - in de initiële lerarenopleiding en de professionele ontwikkeling van leerkrachten in het middelbaar onderwijs - in curricula van het voortgezet onderwijs
Nadere informatieRapport Docent i360. Test Kandidaat
Rapport Docent i360 Naam Test Kandidaat Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Sterkte/zwakte-analyse 3. Feedback open vragen 4. Overzicht competenties 5. Persoonlijk ontwikkelingsplan Inleiding Voor u ligt het
Nadere informatiePublic Administration Arbeidsmarkt
Public Administration Maar liefst 33 masters staan voor je klaar als je je bachelor politicologie, bestuurskunde of internationale betrekkingen hebt gehaald. Maak daar maar eens een keuze uit. Ga je voor
Nadere informatieOpzet voor een plan van aanpak. Tweedegraads PLUS. doorscholing van tweedegraads bevoegde docenten
Opzet voor een plan van aanpak Tweedegraads PLUS doorscholing van tweedegraads bevoegde docenten Den Haag, juni 2012 Doelstelling & Achtergrond Alle onderzoeken naar de onderwijsarbeidsmarkt in Den Haag
Nadere informatieWoensdag 7 oktober 2015
04 Woensdag 7 oktober 2015 Agenda: Donderdag 8 oktober: Studiedag: kinderen vrij Maandag 12 oktober: Intekenen voor de oudergesprekken na de herfstvakantie Donderdag 15 oktober: Kinderboekenmarkt op de
Nadere informatieBESPREEKPUNTEN VANUIT AFGENOMEN ENQUETES; 2014 HET OUDERTEVREDENHEIDONDERZOEK;
BESPREEKPUNTEN VANUIT AFGENOMEN ENQUETES; 2014 HET OUDERTEVREDENHEIDONDERZOEK; Inleiding: Allereerst wil ik iedereen bedanken voor het invullen van deze onderzoeken. We zijn erg blij met de uitkomsten
Nadere informatieDoorlopende docentprofessionalisering. Jan van der Meij (Universiteit Twente) Harry Frantzen (Hogeschool Windesheim)
Doorlopende docentprofessionalisering Jan van der Meij (Universiteit Twente) Harry Frantzen (Hogeschool Windesheim) Docentprofessionalisering Singapore Verenigde Staten Nederland Studiereis Singapore AANLEIDING
Nadere informatieRAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. PRO Praktijkonderwijs Assen
RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK PRO Praktijkonderwijs Assen Plaats : Assen BRIN nummer : 18BR 00 PRO BRIN nummer : 18BR C1 Onderzoeksnummer : 289192 Datum onderzoek : 21 juni 2016 Datum vaststelling
Nadere informatieDe voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 19 juni 2019 Betreft TALIS 2018.
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Datum 19 juni 2019 Betreft TALIS 2018 Voortgezet Onderwijs Rijnstraat 50
Nadere informatieONDERNEMERSCHAP. www.epathways.eu. e-pathways CPD Handboek. Handboek nr. in serie
ONDERNEMERSCHAP e-pathways CPD Handboek www.epathways.eu Handboek nr. 10 in serie Wat is ondernemerschap? Een ondernemer kan gedefinieerd worden als iemand die een zakelijke mogelijkheid ziet of creëert
Nadere informatieVVOB Suriname PROGRESS & PROGRESSING TVET
VVOB Suriname PROGRESS & PROGRESSING TVET VVOB in Suriname Sinds 1982 in Suriname Verschillende fases: 1. Tot 2001: uitzenden experts 2. 2001-2007: projectwerking 3. 2008-2013: Progress: lager onderwijs
Nadere informatieHET ONDERWIJS IN FINLAND Studiereis 13-20 maart 2016
HET ONDERWIJS IN FINLAND Studiereis 13-20 maart 2016 The Education System of Finland and Education in Rovaniemi The aim is a school that functions as a learning organisation that: l a s r e s: v s a ran
Nadere informatieProtocol PDG en educatieve minor
Protocol PDG en educatieve minor 28 april 2014 Inhoud Protocol voor beoordelingen door de NVAO van de kwaliteit van de afstudeerrichtingen algemeen vormend onderwijs en beroepsgericht onderwijs, het traject
Nadere informatieSTAGES VOOR LERAREN & TUTORS
STAGES VOOR LERAREN & TUTORS e-pathways CPD Handboek www.epathways.eu Handboek nr. 7 in serie Wat zijn stages? Een stage is een tijdperiode waarin een individu werkt in een andere organisatie, met als
Nadere informatieFiguur 1: Leerlingen in basisonderwijs (2010-2011)
Passend onderwijs U heeft er vast al wel over gehoord: passend onderwijs. Maar wat is het nu precies en wat betekent dat voor onze school? Waarom gingen op 6 maart 2012 50.000 mensen uit het onderwijs
Nadere informatiebij aan een hogere kwaliteit van het onderwijs. Daar hebben ook je leerlingen profijt van.
14 De Lerarenbeurs. Be Door gebruik te maken van de Lerarenbeurs verhoog je als docent je professionele niveau. Hierdoor verbeteren je lessen, word je breder inzetbaar en draag je bij aan een hogere kwaliteit
Nadere informatie1. Arbeidsmarktvraagstukken 2. Professionele werkomgeving 3. Kenniscentrum
De kracht van het primair onderwijs Activiteiten Arbeidsmarktplatform 2017 Waarvoor kunt u in 2017 bij het Arbeidsmarkplatform PO terecht? Welke thema s staan dit jaar centraal? Hieronder staan de thema
Nadere informatieAcademische opleiding leraar basisonderwijs
2015 2016 Academische opleiding leraar basisonderwijs ACADEMISCHE OPLEIDING LERAAR BASISONDERWIJS Vind jij het inspirerend om aan kinderen les te geven? Ben je geïnteresseerd in onderzoek naar verschillen
Nadere informatiearbeidsmarkt- en opleidingsfonds hbo het beeld van het hbo als werkgever onder hoogopgeleide professionals Samenvatting imago-onderzoek
arbeidsmarkt- en opleidingsfonds hbo het beeld van het hbo als werkgever onder hoogopgeleide professionals Samenvatting imago-onderzoek Zestor is opgericht door sociale partners in het hbo: onderzoeksvraag
Nadere informatieFUNCTIEPROFIEL OPLEIDINGSMANAGER MARNIX ACADEMIE
FUNCTIEPROFIEL OPLEIDINGSMANAGER MARNIX ACADEMIE Inhoudsopgave 1 De Marnix Academie 3 De organisatie 3 De missie 3 Visie 3 De thema s 3 Organogram 4 2 Opleidingsmanager 5 Plaats in de organisatie 5 Taken
Nadere informatieWat kunnen leerlingen doen om hun onderwijs te verbeteren?!
Wat kunnen leerlingen doen om hun onderwijs te verbeteren?! Inleiding Het LAKS Het Nederlandse schoolsysteem Manieren om als scholier je onderwijs te verbeteren volgens het LAKS: VLIB (Vereniging van Leerlingen
Nadere informatieDat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein
Oefening 5 Persoon 1: Annet Kok (moeder) Talent: Prestatiegericht Betrouwbaar Humoristisch Optimistisch Vasthoudend Concreet voorbeeld: Tijdens de hockeywedstrijden Dat ze klaarstaat voor haar vrienden
Nadere informatieOverzicht curriculum VU
Overzicht curriculum VU Opbouw van de opleiding Ter realisatie van de gedefinieerde eindkwalificaties biedt de VU een daarbij passend samenhangend onderwijsprogramma aan. Het onderwijsprogramma bestaat
Nadere informatieOnderwijsassistent (niveau 4 BOL, 3 jaar) Wat zijn mijn taken als onderwijsassistent?
Onderwijsassistent Onderwijsassistent (niveau 4 BOL, 3 jaar) Een school, een groepsleraar en een lokaal met vaak 25 of meer kinderen. Dat kan heel gezellig zijn voor de leerlingen, maar voor de leraar
Nadere informatieRAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK PRO
RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK PRO Plaats : Delft BRIN nummer : 26MJ 00 PRO Onderzoeksnummer : 253466 Datum onderzoek : 15 oktober 2013 Datum vaststelling : 6 december 2013 Pagina 2 van 9
Nadere informatieA. Persoonlijke gegevens
Windesheim, Gesprek op afstand Zelfevalutie/feedbackformulier Beste (aankomende) student, Hartelijk dank voor het invullen en versturen van het Intakeformulier Afstandsleren School of Education. Per e-mail
Nadere informatieOngemak van autonomie
Ongemak van autonomie Sturen van onderwijskwaliteit in het primair onderwijs prof.dr. Martijn van der Steen (NSOB) NSOB USBO TIAS Aanleiding Het belang van onderwijskwaliteit: breed gedeeld Sturing van
Nadere informatieUNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION
UNIVERSITY OF INFINITE AMBITIONS. MASTER OF SCIENCE SCIENCE EDUCATION AND COMMUNICATION LERARENOPLEIDING NATUURKUNDE, WISKUNDE, SCHEIKUNDE, INFORMATICA EN ONTWERPEN Heb jij een technische bachelor gevolgd
Nadere informatieZelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W
Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument
Nadere informatieKWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG St. Gregorius College HAVO
KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN HET ONDERWIJSVERSLAG 2016 St. Gregorius College HAVO Plaats : Utrecht BRIN nummer : 01KF C1 BRIN nummer : 01KF 00 HAVO Onderzoeksnummer : 289444 Datum onderzoek : 17
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 1996 1997 25 197 Wijziging van de Wet op het basisonderwijs, de Interimwet op het speciaal onderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs en de Wet op het
Nadere informatieVoldoende is niet goed genoeg.. Strategisch beleidsplan 2015/2019. Stichting H 3 O
Voldoende is niet goed genoeg.. Strategisch beleidsplan 2015/2019 Stichting H 3 O 1 Bijzonder Wat is het bijzondere van H 3 O? Waarin onderscheidt H 3 O zich, wat maakt het verschil? En wat wil H 3 O waarmaken?
Nadere informatie3. Een voorbeeld protestbrief aan de minister
Hieronder vindt u : 1. De brief per post aan de schoolleiding en de medezeggenschapsraad 2 pagina s 2. De brief per post voor leerling en ouders 3. Een voorbeeld protestbrief aan de minister Den Haag,
Nadere informatieSURF ALLE H@NDS AAN DEK VERSLAG LIVE-EVENT
SURF ALLE H@NDS AAN DEK VERSLAG LIVE-EVENT 25 februari 2010 Partners: Universiteit van Amsterdam, ILO (Instituut voor de Lerarenopleiding; penvoerder); Vrije Universiteit, Onderwijscentrum VU; Universiteit
Nadere informatieLerarenopleiding Geesteswetenschappen. Masterdag 16 mrt. 2018
Lerarenopleiding Geesteswetenschappen Masterdag 16 mrt. 2018 1 Inhoud Leraar worden? Opleidingstrajecten Curriculum Vakken Praktijk Toelatingseisen en informatie Individuele vragen 2 Waarom zou je leraar
Nadere informatie(56 enquêtes) (62 enquêtes) (45 enquêtes) (57 enquêtes) Accent 2012. Accent 2013. Accent 2011. Accent 2014. score 1-10. score. score 10.
Evaluatie ouders: : Uitkomsten tevredenheidsonderzoek 2011 t/m 2014 uitgedrukt in een (waarderingscijfer) Accent 2011 (45 enquêtes) Accent 2012 (57 enquêtes) Accent 2013 (56 enquêtes) Accent 2014 (62 enquêtes)
Nadere informatiePartnerschap. en scholen werken op basis van een gezamenlijke verantwoordelijkheid samen met studenten aan hun ontwikkeling tot professional.
Sinds een tiental jaren hebben we opleidingsvormen ontwikkeld die recht doen aan zowel vakbekwaamheid als praktijkkennis van aanstaande leraren. In toenemende mate doen we dat op basis van opleiden in
Nadere informatieAls je te weinig van een kind verwacht, komt er niet uit wat er in zit. Onderwijsminister Marja van Bijsterveldt INTERVIEW
INTERVIEW Auteur: René Leverink Fotografie: Rijksoverheid Onlangs hebben minister Van Bijsterveldt en staatssecretaris Zijlstra van OCW drie actieplannen gelanceerd, gericht op een ambitieuze leercultuur
Nadere informatieSAMENVATTING ONDERZOEK "Van kwalificatiedossier naar aantrekkelijk onderwijs"
SAMENVATTING ONDERZOEK "Van kwalificatiedossier naar aantrekkelijk onderwijs" Doel- en probleemstelling SLO speelt als het nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling een belangrijke rol in het vertalen
Nadere informatieVier in balans-monitor 2017: de hoofdlijn. 28 juni 2017
Vier in balans-monitor 2017: de hoofdlijn 28 juni 2017 Inleiding Vier in balans-monitor 2017 Hoe is het gesteld met de inzet van ict in het onderwijs? Kennisnet vraagt scholen hiernaar en bundelt de resultaten
Nadere informatieLeren in de brede school
Leren in de brede school P.Robert-Jan Simons Hoogleraar Universiteit Utrecht Directeur Nederlandse School voor Onderwijsmanagement (NSO) 2-12-2013 1 Brede school / Kindcentra Bredere functie dan onderwijs
Nadere informatieAAN LEERLINGEN e-pathways CPD Handboek
FEEDBACK GEVEN AAN LEERLINGEN e-pathways CPD Handboek www.epathways.eu Handboek nr. 6 in serie Wat is feedback? Feedback van hun leraren is de belangrijkste manier waarop leerlingen informatie krijgen
Nadere informatievoor het middelbaar beroepsonderwijs
voor het middelbaar beroepsonderwijs Peer Support betekent systematische en structurele begeleiding van een jongerejaars student door een ouderejaars. Peer Support is een internationaal erkend programma
Nadere informatieMeerwaarde voor onderwijs. De Pijlers en de Plus van FLOT
Meerwaarde voor onderwijs De Pijlers en de Plus van FLOT De vijf Pijlers: Cruciale factoren voor goed leraarschap Wat maakt een leraar tot een goede leraar? Het antwoord op deze vraag is niet objectief
Nadere informatieobs Willem Eggert Herstelonderzoek
obs Willem Eggert Herstelonderzoek Datum vaststelling: 4 april 2019 Samenvatting De kwaliteit van het onderwijs hebben wij in november 2017 als zeer zwak beoordeeld, omdat de kwaliteit van de lessen onvoldoende
Nadere informatieScholingsbeleid in de CAO voor het voortgezet onderwijs
Scholingsbeleid in de CAO voor het voortgezet onderwijs December 2006 7.0078 Inhoud Inleiding Inzet scholingsbudget Integraal Personeelsbeleid Scholingsplan Vergoeding Meer informatie Inleiding Jaarlijks
Nadere informatiebanenplan Kamerbrief plan van aanpak lerarentekort (24 februari 2017)
banenplan Het onderwijs stevent af op een enorm lerarentekort. Leraren verlaten het onderwijs en te weinig jongeren kiezen voor de lerarenopleiding. Dit geldt voor het basisonderwijs, voortgezet onderwijs
Nadere informatieProfiel. Strategisch beleidsadviseur HRM. 29 april 2016. Opdrachtgever Stichting Christelijke Onderwijsgroep Vallei & Gelderland-Midden
Profiel Strategisch beleidsadviseur HRM 29 april 2016 Opdrachtgever Stichting Christelijke Onderwijsgroep Vallei & Gelderland-Midden Voor meer informatie over de functie Erik Frieling, adviseur Leeuwendaal
Nadere informatieNieuwe talentvolle leerkrachten via DIT IS WIJS voor de Rotterdamse Schoolbesturen
Nieuwe talentvolle leerkrachten via DIT IS WIJS voor de Rotterdamse Schoolbesturen Betreft : Informatie versneld naar nieuwe aanwas van groepsleerkrachten 1. Informatie DIT IS WIJS Talents Traject DIT
Nadere informatieQ&A Bestuurlijke visitatie
Q&A Bestuurlijke visitatie Waarom zou ik als schoolbestuur deelnemen aan een bestuurlijk visitatietraject? Het is dé manier om als schoolbestuur een spiegel voorgehouden te krijgen over het bestuurlijk
Nadere informatieStudieloopbaanbegeleiding in het hbo: mogelijkheden en grenzen. Marinka Kuijpers & Frans Meijers
Studieloopbaanbegeleiding in het hbo: mogelijkheden en grenzen Marinka Kuijpers & Frans Meijers De Haagse Hogeschool Januari 2009 Management Samenvatting Studieloopbaanbegeleiding is hot in het hoger beroepsonderwijs.
Nadere informatieHoe ziet het stelsel van de lerarenopleidingen eruit? Jelger Schaaf en Cor de Raadt
Hoe ziet het stelsel van de lerarenopleidingen eruit? Jelger Schaaf en Cor de Raadt De verschillende typen lerarenopleidingen die er in Nederland bestaan (het opleidingsstelsel) is in grote lijnen een
Nadere informatieondernemingsraad HMC Rotterdam, 10 oktober 2013 Betreft: OR Kaderbrief 2013 Geacht College van Bestuur,
ondernemingsraad HMC Rotterdam, 10 oktober 2013 Betreft: OR Kaderbrief 2013 Geacht College van Bestuur, Door middel van deze kaderbrief wil de OR vanuit haar rol graag een positieve bijdrage leveren aan
Nadere informatieRAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK. Basisschool Andreashof
RAPPORT VAN BEVINDINGEN KWALITEITSONDERZOEK Basisschool Andreashof Plaats : Kwintsheul BRIN nummer : 20DV C1 Onderzoeksnummer : 290742 Datum onderzoek : 27 oktober 2016 Datum vaststelling : 10 maart 2017
Nadere informatieHoofdstuk 8 ONDERWIJS IN HET BUITENLAND
Hoofdstuk 8 ONDERWIJS IN HET BUITENLAND INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS ONDERWIJSVERSLAG 2006 / 2007 8 Onderwijs in het buitenland Samenvatting Er zijn 298 Nederlandse scholen in het buitenland, die onder
Nadere informatieSuccesvolle toepassing van 360 graden feedback: De keuze van het 360 instrument en de voorbereiding op het 360 traject
Succesvolle toepassing van 360 graden feedback: De keuze van het 360 instrument en de voorbereiding op het 360 traject Augustus 2011 Waar werknemers onderdeel zijn van een organisatie, wordt beoordeeld.
Nadere informatieDatum 1 april 2019 Betreft Kamervragen over kindermishandeling (ingezonden 5 februari 2019)
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 20018 2500 EA DEN HAAG Voortgezet Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500
Nadere informatieOnderwijs in Nederland verandert.
Inhoud Het Nederlandse onderwijs: een veranderende context Onze context: Rijnlands Anglo Amerikaans Finse paradoxen, passend in onze onderwijstraditie? Cirkel van invloed: werkopdracht Pasi-tips voor Nederland
Nadere informatieVoortgezet Onderwijs. 6 juli Inhoud. Overgang po-vo. Rekentoets goed gemaakt door vwo-leerlingen. Kansengelijkheid in het onderwijs
Voortgezet Onderwijs 6 juli 2016 Inhoud Overgang po-vo Rekentoets goed gemaakt door vwo-leerlingen Kansengelijkheid in het onderwijs Meer ruimte voor nieuwe scholen Verdiepingsfase Onderwijs2032 Wetsvoorstel
Nadere informatieNieuwsbrief December 2018
Nieuwsbrief December 2018 Inhoudsopgave 2018 Ook in het afgelopen jaar hebben we weer gemerkt dat het samen opleiden van leerkrachten basisonderwijs ons steeds weer voor nieuwe uitdagingen plaatst. En
Nadere informatieCongres VELOV Elementen voor de toespraak van Pascal Smet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel Mechelen, 26 maart 2014
Congres VELOV Elementen voor de toespraak van Pascal Smet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel Mechelen, 26 maart 2014 Nieuwe ontwikkelingen en impulsen op sociaal, cultureel,
Nadere informatieU kunt leraar worden?!
Interfacultair Centrum voor Lerarenopleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing Afdeling Hoger Onderwijs Afdeling Voortgezet Onderwijs Bestuursbureau/HRM U kunt leraar worden?! Universiteit Leiden. Universiteit
Nadere informatieVoorlichtingsavond ILO
Interfacultaire Lerarenopleidingen (POWL) Voorlichtingsavond ILO 14 februari 2017 Typ hier de footer 2 Didactief Special december 2016 3 Typ hier de footer 4 Onderzoek & de onderwijpraktijk eerstegraads
Nadere informatieHONORERING EN ONDERWIJS
HONORERING EN ONDERWIJS Een van de onderwerpen die we komend jaar in De Kamer verder uitdiepen met betrekking tot het thema de Waarde van Werk is werk en honorering. Mensen willen letterlijk gewaardeerd
Nadere informatie- 1 - De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
- 1 - Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 3 augustus 2012, nr. JOZ/378065, houdende regels voor het verstrekken van aanvullende bekostiging ten behoeve van het stimuleren
Nadere informatieVerbeteren van de slechte schoolresultaten voor wiskunde en wetenschap blijft uitdaging voor Europa
EUROPESE COMMISSIE - PERSBERICHT Verbeteren van de slechte schoolresultaten voor wiskunde en wetenschap blijft uitdaging voor Europa Brussel, 16 november 2011 Beleidsmakers moeten scholen beter ondersteunen
Nadere informatieNieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek. Prof. dr. Perry den Brok
Nieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek Prof. dr. Perry den Brok Betrokkenen Connect College (opdrachtgever) Kennisnet (subsidie onderzoek) Technische Universiteit Eindhoven
Nadere informatieInductietraject koppelen aan werkplekleren
Inductietraject koppelen aan werkplekleren Marcelle Hobma Kwaliteitsreeks opleidingsscholen Praktijk In-Zicht STEUNPUNT OPLEIDINGSSCHOLEN PO-R A AD VO-R A AD Inhoudsopgave Inleiding 5 1. Werkgroepen 6
Nadere informatieWelkom bij de voorlichting over de Master Onderwijskunde. 14 november 2015
Welkom bij de voorlichting over de Master Onderwijskunde 14 november 2015 Onderwijskunde Presentatie: Prof. dr. Monique Volman Nina van der Brug Kilian Geryszewski Marielle van Tulder www.uva.nl/ma-onderwijskunde
Nadere informatieConcrete aanpak van (dreigend) thuiszitten:
Concrete aanpak van (dreigend) thuiszitten: dit is wat wij doen > Bundeling van krachten Activiteiten Passend onderwijs zonder thuiszitters een illusie? Wij denken van niet. Of eigenlijk weten we dat wel
Nadere informatieWat willen VO-docenten leren?
Wat willen VO-docenten leren? Monika Louws a, Jacobiene Meirink a, Klaas van Veen b, Jan van Driel c a Universiteit Leiden b Rijksuniversiteit Groningen c University of Melbourne, Australië Donderdagmiddaglezing
Nadere informatieToelichting competenties
Toelichting competenties De vraag van dit onderzoek was of leerkrachten, intern begeleiders en schoolleiders die werken met nieuwkomers aanvullende of extra competenties nodig hebben bovenop de bekwaamheidseisen
Nadere informatiePassend Onderwijs in Friesland. hoe zit dat precies
Passend Onderwijs in Friesland hoe zit dat precies Passend Onderwijs is de nieuwe manier waarop in het onderwijs extra ondersteuning aan leerlingen met leer- of ontwikkelingsmoeilijkheden wordt gegeven.
Nadere informatieVoor en vroegschoolse educatie
Organisatie Voor en vroegschoolse educatie Hoe zit het nu precies? S K S G Centraal Bureau Heresingel 10 9711 ES Groningen Telefoon: (050) 313 77 27 E-mail: algemeen@sksg.nl Wat is VVE? De afkorting VVE
Nadere informatieHet managen van een onderwijsorganisatie
Het managen van een onderwijsorganisatie Een bedrijfskundige aanpak met takenplaatje.nl Inhoud 1. Inleiding: vrijheid in gebondenheid 2. Het definieren van budgetgroepen 3. Vaststellen van de hoogte van
Nadere informatieWat doe jij op de eerste schooldag in 2015???
Wat doe jij op de eerste schooldag in 2015??? ROC in verandering Doel van de structuurverandering: goed, kleinschalig en betrokken onderwijs organiseren/faciliteren Nu overgangsfase van een oude, naar
Nadere informatieLumpsum 2.0. Lumpsum 2.0
Lumpsum 2.0 Lumpsum 2.0 Schoolbesturen krijgen een grote pot geld voor onder meer salarissen, leermiddelen, schoonmaak en onderhoud. Deze pot, de lumpsum, kunnen ze grotendeels naar eigen inzicht besteden.
Nadere informatie