Initiële masteropleiding (aanpassing van bestaande 2de cysclusopleiding)

Transcriptie

1 Formulier voor het indienen van voorstellen voor initiële masteropleidingen (aanpassing van een bestaande master) voor de Faculteit Toegepaste Wetenschappen Voorlopige versie 30 april 2002 Luik 1: Identificatiegegevens Titel en soort van de opleiding die wordt voorgesteld. Indien het een overname van een bestaande 2de cyclusopleiding is moet dit duidelijk aangegeven worden en kan de informatie van de bestaande opleiding gewoon overgenomen worden. Initiële masteropleiding (aanpassing van bestaande 2de cysclusopleiding) Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering Na een bevraging van de studenten, de afgestudeerden en de docenten heeft de POC Mijnbouw tijdens het academiejaar voorgesteld om de benaming van het diploma van Burgerlijk Mijnbouwkundig Ingenieur te veranderen in Burgerlijk Mijnbouwkundig en Geotechnisch Ingenieur. Deze benaming beantwoordt beter aan de inhoud van de studies en de actuele taakomschrijving van de afgestudeerden. Deze aanvraag is goedgekeurd door de FTW en de Academische Raad van de K.U.Leuven. In februari 2001 is een positief advies gegeven door de VLIR, die het voorstel heeft overgemaakt aan het kabinet van de Minister van Onderwijs. Om politieke redenen is een wijziging van het decreet uitgesteld. De invoering van het BAMA-systeem is de ideale gelegenheid om deze gevraagde naamsverandering door te voeren. Op de POC Mijnbouw van 28 maart 2002 is evenwel voorgesteld om de termen Mijnbouwkundig en Geotechnisch van plaats te verwisselen, zodat de voorgestelde benaming van het diploma dus Burgerlijk Geotechnisch en Mijnbouwkundig Ingenieur wordt. De voorgestelde benamingen van de Msc opleiding worden: Nederlandstalige benaming: Master of Science in AAN TE VULLEN. Engelstalige benaming: Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering Aantal studiepunten voor het geheel van de opleiding 120 studiepunten Instantie die de opleiding voorstelt (veelal zal dit een POC zijn, maar het kan ook een groep van POC s zijn al dan niet binnen een faculteit of een andere groep) en coördinaten van de woordvoerder (veelal programmadirecteur) Instantie: specialiteits-poc Burgerlijk Mijnbouwkundig Ingenieur Naam woordvoerder: Geert Degrande Adres: Departement Burgerlijke Bouwkunde, Kasteelpark Arenberg 40, B-3001 Heverlee Telefoon: geert.degrande@bwk.kuleuven.ac.be 1

2 Luik 2: Beschrijving van voorbereiding Intern : beschrijving van aanpak, initiatiefnemers en betrokkenen (bijv. samenstelling en activiteiten van werkgroep ad hoc, conclaaf, onderwijsdag,..) Het voorliggend voorstel is als volgt tot stand gekomen 1) Vooreerst moet gesitueerd worden dat er recent een vernieuwd programma in de technische jaren (ir 2000 genaamd) ingevoerd is. Dit is ingegroeid over de 3 technische jaren in de laatste drie academiejaren nl , en De bedoeling van deze vernieuwing was de actualisering van de opleidingen in de technische jaren in de verschillende specialiteiten. Daarbij zijn een behoorlijk aantal nieuwe elementen ingebracht : 10% algemeen vormende vakken (uitgebreide lijst waaronder ook taalvakken, informaticarecht,...), vernieuwd aanbod van de opties of keuzeprofielen in een aantal specialiteiten (ICT, internet-technologie, multimedia en signaalverwerking, lucht en ruimtevaart, biomedische ingenieurstechnieken,...). Tot nog toe is de invoering van deze vernieuwde programma s succesvol verlopen zowel organisatorisch, als inhoudelijk. Vandaar dat de invoering van de BaMa structuur in eerste orde niet veel zal moeten veranderen aan het vakkenaanbod van de bestaande opleidingen. 2) In het academiejaar was de voorbereiding van de semesterisering van het studieprogramma prioritair. 3) Sinds eind februari 2001 worden de BaMa voorstellen ontworpen en gecoördineerd in een adhoc BaMa werkgroep die docenten uit alle specialiteiten, de programmadirecteur POC kandidaturen, de programmadirecteur FPOC, en een studentenvertegenwoordiger groepeert en die voorgezeten is door de decaan van FTW. Deze werkgroep heeft sindsdien gedurende het academiejaar ongeveer om de 14 dagen vergaderd. Hierbij werden eerst de gemeenschappelijke eerste 3 semestersvan de bachelor (B1 genaamd) en dan de volgende 3 semesters ontworpen. Dit werd dan door de specialiteitspoc s, de FPOC en de FR van 6 mei 2002 besproken, geamendeerd en goedgekeurd. De verslagen van de werkgroep, de studieprogramma s, en de syllabi van de vakken zijn op een BAMA webpagina van FTW binnen de faculteit ter beschikking. URL: (paswoord verkrijgbaar op aanvraag) Voor de masteropleidingen is er in de lente van 2001 in de FTW een open vraag gesteld om voorstellen voor nieuwe of bestaande masteropleidingen bij de faculteit in te dienen tegen begin september Dit heeft een brede collectie opgeleverd van mogelijke masters die ruim de onderwijscapaciteit van de faculteit overstijgen. Daarom werd onderzocht hoe dit rationeel en efficiënt gestructureerd kon worden. Hierbij is het duidelijk dat we het bestaande geheel van geactualiseerde vakken uit de laatste 2 jaar op meerdere manieren zouden kunnen groeperen in aantrekkelijke masters. Ofwel kan men die organizeren volgens de huidige structuur d.w.z. per specialiteit (die ook overeenkomt met een departement). Dit houdt in dat iedere master bestaat uit een gemeenschappelijk deel van minstens 24 studiepunten, gevolgd door een aantal opties of keuzeprofielen. Dan blijven de namen van de bestaande specialiteiten behouden. Een andere manier van verkavelen van de bestaande vakken in masters zou erin bestaan om de bestaande specialiteiten compleet te laten vallen en de opties of keuzeprofielen die bij mekaar aanleunen te groeperen in masters met nieuwe aantrekkelijke namen, zoals ICT, mechatronica, internet technologie, nanotechnologie, mobiliteit en verkeer,... Dit houdt echter weinig rekening met de facultaire structuur waar de laboratoria en de ganse administratief-technische ondersteuning van de opleidingen zowel geografisch als structureel per departement geschieden. Bovendien is het afnemend veld zowel nationaal als internationaal best bekend met de klassiekere benamingen van de ingenieursspecialiteiten zoals civil, mining, chemical, mechanical, electrical engineering en material science en computer science. 2

3 Daarom werd besloten deze structuur in eerste orde te behouden. Maar daar waar er inhoudelijke grote aansluitingen zijn, die gekarakteriseerd worden door een belangrijk gemeenschappelijk deel (truncus communis), worden interdepartementele masters voorgesteld, om een eigen aantrekkingsprofiel te kunnen ontwikkelen. Typisch ontstaan deze masteropleidingen door 2 of meer opties/keuzeprofielen binnen bestaande specialiteiten uit verschillende departementen samen te brengen, wat een rationalizatie van het vakkenaanbod inhoudt. Bovendien maakt dit de keuze voor de studenten na de bachelor ruimer en biedt het de gelegenheid om extern master studenten te recruteren met een eigen profiel. Indien deze interdepartementele initiële masters niet zouden goedgekeurd worden, kunnen deze opleidingen steeds onder de bestaande specialiteiten/masteropleidingen als opties ondergebracht worden. 5) Sinds 8 februari 2002 bestudeert een tweede adhoc werkgroep nl. de BaMa werkgroep strategie de generieke strategische aspecten van de ingenieursopleiding nl. de toelatingsvoorwaarden voor Bachelor en Master, de brug- en schakelprogramma s, de diplomavereisten enz. 6) De concrete structuur van iedere master werd dan in de specialiteitspoc verder ontworpen, zonder het niveau van detail van de volledige programmauitbouw en syllabi bereikt te hebben. Extern: hoe werd afnemend veld betrokken, initiatieven inzake exploratie vergelijkbare opleidingen, contacten met hogescholen (optioneel in te vullen) Bespreking met de industriële adviesraad van de Faculteit Toegepaste Wetenschappen op 21 november In de voorbije maanden werden een paar verkennende overlegvergaderingen met FW, FLTBW, FETEW, en KULAK georganiseerd over bruggen en gemeenschappelijke masters. Sinds 22 oktober 2001 is een werkgroep profilering binnen de bestuurlijke associatie actief met vertegenwoordigers van de FTW, FW, FLTBW, en de industriële hogescholen (verslagen ook op de BAMA webpagina). Hierin worden de profielen van de burgerlijke, industriële ingenieurs, de bioingenieurs en de licentiaten in de wetenschappen vergeleken. Voor de grote lijnen van de Bachelor/Master structuur zijn er met Universiteit Gent een paar wederzijdse uitwisselingen van informatie geweest in het voorbije anderhalf jaar. 3

4 Luik 3: Beschrijving van de opleiding (contouren) Algemene doelen van de opleiding(eindtermen uitgedrukt in grondige kennis, elementaire kennis, vaardigheid,..) De opleiding tot burgerlijk ingenieur is een universitaire opleiding, met als doel het leren oordeelkundig aanwenden van technologie in de industrie, dienstensector, administratie en wetenschap. Het academisch niveau van de vorming uit zich in het benadrukken van een diep inzicht in de fundamentele basiswetenschappen en de principes waarop zowel bestaande als toekomstige technieken moeten steunen. De vorming is gericht op innovatie, op het nemen van verantwoordelijkheid en het geven van leiding en is slechts in mindere mate gericht op het toepassen van bestaande technologieën of op uitvoerende taken. Het universitair karakter van de opleiding wordt gekenmerkt door een brede, multidisciplinaire benadering. De opleiding biedt meer dan een puur technologische vorming. Het is een vorming tot burgerlijk ingenieur en dus de facto gericht op innoverend, probleemvoorkomend, probleemoplossend en systeemgericht denken, waarbij moet rekening gehouden worden met technische, industriële, economische, milieusparende, sociale en politieke randvoorwaarden binnen een context van duurzame ontwikkeling, verwerven en verwerken van informatie, het vermogen tot kritische reflectie, creativiteit en een ingesteldheid tot levenslang leren (zie ook opdrachtverklaring van de Faculteit Toegepaste Wetenschappen). De opleiding tot Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering omvat twee delen nl. de Bachelor of Science in Geotechnical and Mining Engineering en de Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering. De master wordt hier verder voorgesteld terwijl de bachelor opleiding in een ander voorstel wordt ingediend (de teksten sluiten inhoudelijk nauw bij elkaar aan). De opleiding Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering beoogt de volgende doelstellingen: een vorming van burgerlijk ingenieurs op universitair niveau gespecialiseerd in toepassingen die verband houden met de aarde als houder van natuurlijke rijkdommen en verontreinigingen, als opslagmedium, als drager van boven- en ondergrondse constructies, als energiebron; een vorming die, in vergelijking met de vorming tot geoloog, minder gericht is op de ondergrondse karakterisatie op zich, dan wel de aanwending van deze kennis voor grondstof-ontginning, opslag, bouw van constructies; een vorming op gebied van de geofysische technieken. De Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering zal zich niet alleen bedienen van deze technieken maar ze ook verder kunnen ontwikkelen door zijn brede technische (ingenieurs-) vorming. Tevens zal hij de resultaten kunnen interpreteren, met het oog op een technische toepassing; in vergelijking tot de opleiding Master of Science in Civil Engineering, een bredere en verder-gaande vorming in de geologie en de mechanica van aardmaterialen, een grotere vertrouwdheid met typische berekeningstechnieken (bv. voor een discontinu medium) en met het brede scala van verkennings- en ontginningstechnieken; het meegeven van een inzicht in het ruimtelijk verloop van natuurlijke parameters en in het statistisch verwerken van deze parameters. Volgende beroepsactiviteiten kunnen worden aangehaald: het leiden van de ontginning van natuurlijke rijkdommen in België (water, klei, grind, zand, natuursteen, ) en in het buitenland (metalen, steenkool, petroleum, ).; 4

5 opstellen van ontwerpspecificaties voor materieel om deze grondstoffen te ontginnen; site karakterisatie zowel ondiep (ontwerp van funderingen, opsporen van milieuproblemen) als diep (ertsen, petroleum) door het toepassen van de gepaste geofysische prospectietechnieken en/of boringen; evaluatie van bodemeigenschappen bij ondergrondse constructies (tunnels) of constructies in uitgraving, dimensionering van deze constructies m.i.v. versterkende maatregelen (injecties, ankers, ); onderzoek naar de geschiktheid van diepere grondlagen voor de opslag van aardgas, radio-actief afval, ; onderzoek naar en uitbating van nieuwe energiebronnen (geothermie, coal bed methane extraction); fundamenteel onderzoek naar performante geofyische prospectiemethoden en verwerkingsalgorithmen; opsporen van vervuilingen en uitwerken van remediërende maatregelen. Kennis. Op het niveau van het kennen wordt verwacht dat de afgestudeerde Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering op de hoogte is van de belangrijkste fundamentele basisinzichten, feiten en methoden in de voor een ingenieur relevante domeinen van de exacte, toegepaste en humane wetenschappen. Daarom biedt de opleiding: een aanvullende vorming in de basiswetenschappen (wiskunde, natuurkunde, scheikunde), die relevant zijn voor de specialiteit; een grondige studie en gevorderde wetenschappelijke kennis van de technische systemen, processen, en uitvoeringstechnieken die relevant zijn voor de specialiteit en die gericht zijn op een bedrijfsmatige, interdisciplinaire en internationale context; een gevorderde vorming in ontwerpmethodieken die relevant zijn voor de specialiteit; een basisopleiding binnen de humane wetenschappen, waarbij aandacht besteed wordt aan technisch bedrijfskundige aspecten van economie, recht, bedrijfsleiding, en communicatie in verschillende talen. Van de afgestudeerde Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering mag daarenboven een parate en actieve kennis verwacht worden binnen de volgende kennisgebieden: Geologie: classificatie en herkenning van mineralen en gesteenten, inzicht in de vorming van gesteenten, ertsen, industriële mineralen, olie en gas, inzicht in geologische vervormingen en tektonische activiteit, inzicht en berekeningen i.v.m. grondwaterstroming. Geotechniek: karakterisatie en classificatie van grond en rotsmassieven gebruik makende van intrinsieke en niet-intrinsieke eigenschappen, het ontwerpen van constructies in grond (talud uitgraving en ophoping, tunnels, funderingen, ) en rotsmassieven (talud uitgravingen, cavernes, tunnels, boorgaten, mijnbouwuitgravingen, ), het gebruik van explosieven en mechanische werktuigen voor het breken van gesteenten. Geostatistiek: berekenen en interpreteren van de ruimtelijke of tijdsafhankelijkheid. Mijnbouwmethoden en petroleumwinning: kennis van de verschillende ontginningstechnieken (klassiek boven- en ondergronds en via boringen) en inzicht in de technische problemen verbonden met deze ontginningen. Vaardigheden. De afgestudeerde Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering moet de volgende essentiële vaardigheden hebben verworven: vaardig zijn in de wetenschappelijk verantwoorde, professionele aanpak van het probleemoplossingsproces: probleemstelling formuleren, informatie verzamelen en zelfstandig verwerken (analyseren, beoordelen, selecteren), een oplossing of oplossingsmethode formuleren, uitwerken en implementeren, het resultaat evalueren en rapporteren, ontwerpen in de ruime zin; 5

6 het beheersen van competenties om op een gevorderd niveau en op een wetenschappelijke wijze te denken en handelen, en het vermogen tot oordeelsvorming in een onzekere context; het beheersen van de competenties nodig voor het zelfstandig kunnen verrichten van wetenschappelijk onderzoek op het niveau van een beginnend onderzoeker, zowel als de zelfstandige aanwending van technisch-wetenschappelijke kennis op het niveau van een beginnend ingenieur; zelfstandig kennis kunnen verwerven; in staat zijn geavanceerde vakliteratuur en technische handleidingen te lezen (in meerdere talen); het samenwerken in een team; vertrouwd zijn met de hulpmiddelen van de informatica en webtechnologie; het leiding geven (motiveren, delegeren, argumenteren,...); een vlotte, mondelinge en schriftelijke talenkennis; expressievaardigheden, zowel bij communicatie met collega's uit de eigen specialiteit als met andere specialisten, zowel bij rapporteren naar opdrachtgevers als naar ondergeschikten, zowel mondeling, schriftelijk als multimediaal. Naast de vaardigheden die van elke ingenieur verwacht mogen worden, dient de Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering zich de volgende specifieke vaardigheden eigen gemaakt te hebben: een keuze kunnen maken tussen de verschillende geofysische methoden; geofysische data kunnen verwerven, verwerken en interpreteren; dit laatste rekening houdend met de geologische kennis en met de beoogde toepassingen; veel voorkomende constructies in grond/rotsmassief kunnen ontwerpen op basis van vuist-regels en numerieke berekeningstechnieken. data in 3-dimensies kunnen verwerken en synthetiseren. polluenten kunnen opsporen en saneringsmaatregelen kunnen uitwerken. een verantwoorde keuze kunnen maken uit beschikbare installaties en machines, en de vereiste capaciteiten, vermogen kunnen berekenen. door ervaring, maar vooral gezond verstand, snelle benaderende oplossingen kunnen voorstellen zonder directe toegang tot literatuur, computers, deskundigen, Attitudes. Van een afgestudeerde Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering mag verwacht worden dat hij getuigd heeft van: doorzettingsvermogen; verantwoordelijkheidszin; leergierigheid; bereidheid tot samenwerking; openheid voor nieuwe methodologieën en ideeën; kritische ingesteldheid; creativiteit; respect voor andere ideeën en opvattingen; zin voor leiding geven; ondernemingszin; oog voor de internationale context; soepelheid om zich in te schakelen in een internationale werkomgeving; openheid naar andere volkeren en culturen 6

7 Doelgroep voor de opleiding (waarop richt de opleiding zich, eventuele toelatingsvoorwaarden, eventueel ook instroom vanuit andere opleidingen) Kwalitatieve omschrijving: De studie van Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering richt zich naar de studenten die een diploma van Bachelor of Science in Geotechnical and Mining engineering behaalden of een Bachelor of Science in YY Engineering met een minor Geotechnical and Mining Engineering. Studenten met een Bachelor of Science in YY engineering diploma met een andere major en minor dan de Master of Science in XX engineering die ze wensen aan te vatten volgen eerst een brugprogramma van 1 jaar. Studenten met een bachelor diploma uit wetenschappen of industrieel ingenieur kunnen op 2 manieren een master in een aansluitende specialiteit aanvatten. Ofwel volgen ze eerst een verkort bachelor programma van minstens 1 jaar=60 studiepunten van de specialiteit die ze wensen aan te vatten, en dan verkrijgen ze na de master ook een burgerlijk ingenieur diploma (zie ook in het luik verdere relevante informatie). Ofwel zijn ze niet geinteresseerd in een equivalentie met de bachelor en het verkrijgen van het diploma burgerlijk ingenieur en dan volgen ze onmiddellijk een schakelprogramma en slagen ze in een toelatingsproef om de master aan te vatten. Dit schakelprogramma wordt vastgelegd op basis van hun voorgaande studie en de nodige voorkennis voor het aanvatten van de gekozen Masterstudie. Dit schakelprogramma kan geschieden door zelfstudie dan wel door het volgen van een aantal studieonderdelen en wordt getest in een toelatingsproef. (zie figuur brugprogramma s burgerlijk ingenieur). Kwantitatieve omschrijving: De instroom van studenten in de opleiding Burgerlijk Mijnbouwkundig Ingenieur schommelt in de laatste 10 jaren tussen 3 en 15 studenten met een gemiddelde van 8 studenten per jaar. Het slaagpercentage in het eerste jaar is ongeveer 57 % in eerste zittijd en 90 % over de twee zittijden. Ongeveer 93 % van de studenten beëindigt de opleiding binnen de voorziene periode van drie studiejaren. 7

8 Brugprogramma s burgerlijk ingenieur Bachelor (Industrieel Ingenieur of wetensch..) Verkort bachelor of science in XX engineering programma (60 stdptn) Art stdptn Bachelor of science in XX engineering diploma Schakelprogramma+ toelatingsproef Art60 4 master (Industrieel Ingenieur of wetensch..) Verkort master of science in XX engineering programma (90Š Š120stdptn) Art stdptn master of science in XX engineering programma (120stdptn) Master of science in XX engineering dipl. 8

9 Structuur van opleiding (identificeer de basiscomponenten van de opleiding (bijvoorbeeld truncus communis, keuze voor optie en vrije keuze, stage,...) en specificeer hun onderlinge verhouding (bijvoorbeeld percentages, een tekening). Voor de initiële master wordt een structuur zoals in de huidige specialiteitsjaren nagestreefd met 10% algemeen vormende vakken, 600 u=20 studiepunten eindwerk=meesterwerk, en de mogelijkheid voor stage. De huidige opleiding burgerlijk ingenieur duurt 5 jaar en omvat 2 gemeenschappelijke kandidatuursjaren en 3 technische jaren in één van de gekozen specialiteiten. Deze opleiding omvormen tot een bachelor van 3 jaar gevolgd door een master programma van 3 jaar vereist dus geen studieduurverlenging. Daarom zou men in eerste instantie het programma, waarvan de kwaliteit bewezen is, kunnen intact bewaren met een eenvoudige operatie van het verplaatsen van de scheiding tussen kandidaturen en technische jaren naar een scheiding tussen bachelor en master. De FTW wil echter optimaal gebruik maken van de opportuniteiten van de BaMa structuur. Daarom werd gekozen voor een nieuwe structuur die dicht bij het keuzeproces van de studenten staat en bijgevolg de motivatie van de studenten maximaal kan ondersteunen. Het studietraject van 5 jaar wordt ruwweg in 3 gelijke delen opgesplitst waarin 2 grote keuzemomenten worden voorzien : één na 1,5 jaar (halfweg de bachelor) en één na 3 jaar ( na de bachelor). Voor de huidige afstuderenden van het secundair onderwijs is het reeds moeilijk genoeg om een studiekeuze van burgerlijk ingenieur te maken, zonder dan nog een opsplitsing te maken vanaf het eerste jaar zoals dit in de meeste buitenlandse universiteiten gebeurt. Daarom behouden we een eerste gemeenschappelijke periode van 3 semesters (B1 genaamd), waarin een gemeenschappelijke basis gelegd wordt. Dit wordt gevolgd door een periode van 3 semesters in een gekozen specialiteit (major) samen met een nevenspecialiteit (minor) (zie structuurdiagram) De opleiding tot Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering is als volgt georganiseerd (120 studiepunten=2 jaar) 1) gemeenschappelijk deel studiepunten NOG TE BEPALEN 2) keuzevakken studiepunten NOG TE BEPALEN 3) algemeen vormende vakken 12 studiepunten NOG TE BEPALEN 4) eindwerk 20 studiepunten Het gemeenschappelijk deel staat garant voor een brede ingenieursopleiding in de geotechniek en mijnbouw, met een ruime aandacht voor de 4 pijlers van de opleiding: geologie, geotechniek, geofysica en geostatistiek. Het uitgebreide pakket aan keuzevakken laat toe de opleiding te verbreden en/of te verdiepen binnen de 4 kerndomeinen van de opleiding. Binnen de opleiding worden geen verschillende afstudeeropties aangeboden. 9

10 Structuur van de opleiding burgerlijk ingenieur gemeenschappelijkebasis B1eerste 3 semesters=90studiepunten(stdptn) Materie-Energie(33stdptn)+Informatie(12stdptn) +Wiskunde(25stdptn) +Probleemoplossen& Ontwerp P&O(12stdptn) +Algemeen vormende vakkenavv(8stdptn) keuze Major= 36 stdptn 7 keuzemogelijkheden Bouwk, Mijn, Scheik, Mat, Werkt, Elek, Comp Externe recrutering via proef of brug 7 keuzemogelijkheden aansluitend bij major of overeenkomstigeminor Bouwk, Mijn, Scheik, Mat, Werkt, Elek, Comp Minor= 24 stdptn 8 keuzemogelijkheden: 6 minoren met overgang nr Master +technisch verbredendeminor +minor bedrijfsbeheer of OBV Ondersteunende Basisvakken =9 stdptn P&O = 12 stdptn AVV = 9 stdptn Brede keuzena Bachelor keuzemogelijkhedenvan interdepartementele masters Energie, biomedische,.. of keuzemogelijkheden van interfacultaire masters XX 3 s e m s 3 s e m s 4 s e m s b a c h e l o r m a s t e r 10

11 Inhoudelijke klemtonen (wat zijn de inhoudelijke accenten in de opleiding, veelal welke hoofdassen in het curriculum) en inhoudelijke differentiatiemogelijkheden (welke keuze-opties / afstudeerrichtingen) De opleiding Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering wordt geschraagd door 4 pijlers: geologie, geofysica, geotechniek en geostatistiek. Met uitzondering van het laatste vakgebied gaat het telkens om een vrij grote groep van hoorcolleges met bijhorende oefeningen, practica en/of terreinwerk en projectwerk. Kenmerkend ook is dat zij voorbereiden op meerdere van de voordien opgesomde beroepsactiviteiten. De geleidelijke opbouw van de 4 hoofdpijlers wordt hierna geschetst: 1) Geologie: De studenten Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering hebben een grondige basiskennis nodig van de geologie (cfr. opleiding licentiaat geologie). Gestart wordt met een algemene situering van de geologie. Nadien worden mineralen en gesteenten bestudeerd. Vervolgens wordt aandacht besteed aan de geologische kartering. Een laatste deel behandelt de structurele geologie en de ertsvorming. Speciale aandacht gaat ook uit naar de hydrogeologie waarin grondwaterwinning, grondwaterstroming, grond-waterpollutie en bijhorende remediëring bestudeerd worden. 2) Geofysica: De verschillende technieken (potentiaalmethoden, methoden gebaseerd op golfvoortplanting) komen aan bod met telkens een vermelding van de achterliggende fysica, de wijze van uitvoering, datavergaring en verwerking, en de interpretatie met het oog op een bepaalde toepassing. Ook wordt aandacht besteed aan het selecteren van de gepaste techniek(en) voor een bepaalde toepassing en het plannen van een geofysische campagne. 3) Geotechniek: Aandacht wordt besteed aan de intrinsieke en niet-intrinsieke eigenschappen van grond en rotsmassieven, problemen van stabiliteit van werken in gronden en rotsmassieven en aan het breken van gesteenten. 4) Geostatistiek: De veranderlijkheid van natuurlijke parameters in de ruimte en de tijd wordt bestudeerd met als doel meetwaarden te inter- en extrapoleren en gemiddelden of totale waarden te berekenen, rekening houdend met de afhankelijkheid in de tijd en de ruimte. Binnen de opleiding Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering wordt aan de studenten de mogelijkheid gegeven om zich via een pakket keuzevakken verder te bekwamen in een bepaald deelgebied van de geotechniek en de mijnbouwkunde of te opteren voor een verdere verbreding (bijkomende geologische vakken, vakken uit de opleiding elektrotechniek computerwetenschappen ter ondersteuning van datavergaring en verwerking, bouwkundige vakken, economische aspecten, ). Binnen de opleiding worden geen verschillende afstudeeropties aangeboden. Klemtonen inzake onderwijsaanpak en begeleiding van studenten (opvang van instroom, interne differentiatie) Klemtonen inzake onderwijsaanpak en begeleiding van studenten (functies van de verschillende betrokkenen, onderwijsvormen en categorieën, onderwijsleermiddelen, examens, onderwijsstructuren en faciliteiten) zijn uitvoerig besproken in het Onderwijskundig Referentiekader van de opleiding Burgerlijk Mijnbouwkundig Ingenieur dat op 1 maart 2001 is overgemaakt aan de Dienst Onderwijscoördinatie ter voorbereiding van de invoering van het semesterexamensysteem voor de opleiding Burgerlijk Mijnbouwkundig Ingenieur. De inhoud van dit document is positief beoordeeld door de Commissie Curriculumontwikkeling. De krachtlijnen uit dit document blijven dan ook geldig voor de invoering van de opleiding Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering. De onderwijsaanpak zal worden gebaseerd op het principe van de Begeleide Zelfstudie. Hierbij wordt een grote verscheidenheid van werkvormen gehanteerd: hoorcolleges, oefenzittingen, practica, projectonderwijs, seminaries, bedrijfsbezoeken, stages en het eindwerk. 11

12 De differentiatie wordt bewerkstelligd door een uitgebreid keuzevakkenpakket en het eindwerk, waardoor de studenten zich verder een bepaald profiel kunnen aanmeten. Elementen van internationalisering. Gebruik van het Engels. FTW wenst de Masteropleidingen van bij de opstart in de vorm van een credietsysteem aan te bieden. Dit houdt in dat er een vakkenpakket aangeboden wordt, waaruit de student volgens bepaalde criteria van afhankelijkheden en minimumvereisten een eigen keuze kan maken. In dit kader wenst de faculteit ook een aantal opleidingen in het Engels aan te bieden naast het Nederlands. Indien er genoeg Engelstalige varianten of keuzemogelijkheden zijn, kan daarmee een volledig Engels master programma opgesteld worden en kunnen buitenlandse studenten voor zo n programma aangetrokken worden. Het Engelstalig programma Master of Materials engineering is een voorbeeld van een programma dat reeds een groot deel Engelstalige vakken voorziet, en waar dit schema vrij vlot kan geimplementeerd worden. Er wordt duidelijk verwacht dat de decretale criteria van hoogstens 20% Engelstalige vakken en van een Nederlandstalig equivalent voldaan zullen zijn bij de concrete uitwerking. De Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering wordt als initiële masteropleiding in het Nederlands aangeboden, waarbij hoogstens 20 % van de vakken in het Engels kunnen worden gedoceerd. Dit kan vooral het geval zijn voor keuzevakken die een verdere verdieping als doel hebben. Voor masteropleidingen: omvang en plaats van eindwerk / stage. Voor de initiële master 600 u=20 studiepunten eindwerk, en de mogelijkheid voor stage voorzien. Eindwerk: 600 u = 20 studiepunten. De mogelijkheid voor een stage (3 studiepunten) is voorzien tussen semester 2 en 3 van de Master. 12

13 Luik 4: Bespreking van de opleiding Belang voor K.U.Leuven van voorgestelde opleiding (historisch, wetenschappelijk, maatschappelijk) De opleiding burgerlijk ingenieur is reeds sinds 1864 in Leuven georganiseerd, eerst in de Speciale Scholen, en later geintegreerd in de K.U.Leuven. Gezien het toenemend belang van de technologie in de maatschappij, het bedrijfsleven, en de overheid, is een hoogstaande opleiding in toegepaste wetenschappen belangrijk. De K.U.Leuven levert nog steeds het grootste aantal burgerlijk ingenieurs af op de arbeidsmarkt in België. De kwaliteit van de afgestudeerden is algemeen erkend als zeer goed. Bovendien heeft de FTW een reputatie om industrieel relevant ontderzoek te verrichten en innoverende bedrijven en spinoffs op te zetten. De opleiding Burgerlijk Mijnbouwkundig Ingenieur is de enige opleiding voor mijnbouwkundig ingenieurs in Vlaanderen. Dit is onder meer het gevolg van historische afspraken, waarbij de opleiding Burgerlijk Mijnbouwkundig Ingenieur enkel zou worden aangeboden door de K.U.Leuven. Waar de opleiding zich oorspronkelijk vooral richtte op de exploitatie van ertsen en mineralen, is hoger in dit document uiteengezet hoe de onderzoeks- en toepassingsdomeinen van de geologie, geotechniek, geofysica en de geostatistiek gedurende de voorbije decennia sterk zijn geëvolueerd en de opleiding veel ruimere doelstellingen heeft geformuleerd, waardoor ze toegang biedt tot een zeer ruime waaier van beroepsmogelijkheden. Om die redenen is het niet alleen historisch, maar ook wetenschappelijk en maatschappelijk verantwoord dat de K.U.Leuven de opleiding Master of Science in Geotechical and Mining Engineering aanbiedt. Vergelijking van de voorgestelde opleiding met bestaande opleiding(en) in het huidig aanbod van de K.U.Leuven (overeenkomsten en verschilpunten). Geef een benaderend percentage aan van het curriculum dat overgenomen wordt van verschillende huidige opleidingen en van nieuwe opleidingsonderdelen. De volledige master opleiding komt, op de verschuiving naar interdepartementele masters na, in feite overeen met de opleiding die nu in FTW K.U.Leuven aangeboden worden in de laatste 2 jaar van de opleiding (ir 2000 programma). Er zijn wel een aantal klemtonen en verschillen, die hoger werden gemotiveerd. De opleiding Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering komt inhoudelijk overeen met de huidige opleiding Burgerlijk Mijnbouwkundig Ingenieur, op enkele kleine verschillen na (opwaardering van het eindwerk, verschuiving van enkele opleidingsonderdelen naar de opleiding Bachelor of Science in Geotechnical and Mining Engineering en een mogelijke herschikking en uitbreiding van het keuzevakkenpakket). De uitwerking van het programma zal dus in grote mate steunen op de verworvenheden van het IR2000 programma. Vergelijking van de voorgestelde opleiding met vergelijkbare opleidingen in binnen- en buitenland (overeenkomsten en verschilpunten) De opleiding Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering is, zoals eerder vermeld, uniek in Vlaanderen. De Leuvense opleiding tot Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering leidt typisch tot burgerlijk ingenieurs met een ruimte basiskennis, die onder meer wordt verworven tijdens de Bachelor opleiding, waar een major-minor model is voorgesteld. AANVULLEN. 13

14 Luik 5: Onderwijscapaciteit Kwalitatief (toon aan dat binnen de K.U.Leuven de deskundigheid aanwezig is om een opleiding van niveau aan te bieden). Leg ook een band met de bestaande onderzoeksthematieken. Op dit ogenblik wordt met succes een opleiding Burgerlijk Mijnbouwkundig Ingenieur ingericht, waarbij het gemiddelde studentenaantal per academiejaar tijdens het laatste decennium in stijgende lijn gaat ten opzichte van het aantal tijdens de jaren tachtig. Dit is onder meer te wijten aan opeenvolgende onderwijshervormingen, waarbij het onderwijsaanbod meer en meer is verschoven van de klassieke mijnbouw naar bredere toepassingsgebieden, zoals eerder aangegeven in de doelstellingen van de opleiding. De opleiding wordt verzorgd door docenten binnen het Departement Burgerlijke Bouwkunde, die voornamelijk binnen de Afdeling Mijnbouw onderzoeksactiviteiten ontplooien in het domein van de rotsmechanica en de geofysica. Voor de vakken geologie wordt een beroep gedaan op docenten van het Departement Geologie Geografie van de Faculteit Wetenschappen. AANVULLEN. Kwantitatief (toon aan dat binnen de K.U.Leuven over de nodige personeelsleden en infrastructuur beschikt om de opleiding aan te bieden aan de verwachte studentenpopulatie). Leg ook een band met de bestaande onderzoekscapaciteit. De ZAP-leden op rekening van de opleiding Master of Science in Geotechnical and Mining Engineering, die instaan voor de vakken geostatistiek, rotsmechanica, geofysica, mijnbouw- en petroleumwinning, en het projectonderwijs bedraagt op dit ogenblik 1 voltijdse en 2 deeltijdse (40 % en 10 %). Het aantal AAP mandaten binnen de Afdeling Mijnbouw van het Departement Burgerlijke Bouwkunde bedraagt 2. Daarnaast zijn er nog 3 wetenschappelijke medewerkers aanwezig (post-doc fellowship K.U.Leuven, en BTC-beurs). Voor de vakken geologie wordt beroep gedaan op docenten van het Departement Geologie-Geografie van de Faculteit Wetenschappen. Een aantal andere vakken (eindige elementen, seismische golfvoortplanting, funderingstechnieken, ) wordt verzorgd door docenten die binnen het Departement Burgerlijke Bouwkunde onderzoeksactiviteiten ontplooien in een brede waaier van complementaire domeinen. AANVULLEN. Troeven van de K.U.Leuven voor het inrichten van deze opleiding Het wetenschappelijk niveau en productiviteit van het onderzoek, dat reeds jarenlang in de meeste domeinen van de Toegepaste Wetenschappen uitstekend is zowel in de breedte als in de diepte. Uitstekende reputatie van onze studenten (bij ERASMUS uitzendingen ) en afgestudeerden in het bedrijfsleven, zowel in binnenland als buitenland (zie ook webpagina wordingenieur, en CDROM die aan de studenten uit het secundair onderwijs wordt aangeboden). AANVULLEN. Moeilijkheden waarmee de K.U.Leuven zal worden geconfronteerd bij het inrichten van deze opleiding (optioneel) Geen. 14

15 Verdere relevante informatie (optioneel) FTW opteert duidelijk voor het toekennen van het diploma van burgerlijk ingenieur aan diegenen die zowel de bachelor (of equivalent) als de master of science in engineering (of equivalent) behaald hebben. Deze voorwaarde is voorzien in het ontwerpdecreet onder art indien de Vlaamse regering dit zo specifieert. Dit heeft ook een rechtstreeks gevolg op de toelatingsvoorswaarden tot de masteropleidingen. De toelating tot een master kan immers peilen naar twee voorwaarden, die meestal niet dezelfde zijn nl. 1) is er voldoende voorkennis, vaardigheid en attitude aanwezig om de gekozen master te volgen al dan niet mits het opnemen van bepaalde remediëringsvakken in de master of 2) is er een equivalente kennis, vaardigheid en attitude aanwezig als bij diegenen die een bachelor diploma haalden in een specialiteit. In de eerste mogelijkheid, die zeker waardevol is, kan men geen diploma afleveren van burgerlijk ingenieur op basis van de 2 jaar master. In het tweede geval is het verantwoord om een diploma van burgerlijk ingenieur af te leveren samen met het master diploma.. De FTW pleit ervoor om de toelating tot de master te laten geschieden volgens 1), en enkel het diploma burgerlijk ingenieur toe te kennen aan die masters die ook een bachelor of science in engineering (of equivalent) bezitten. 15