IWT Landbouwonderzoek

Transcriptie

1 IWT Landbouwonderzoek Aansturing van stikstof en water in vollegrondsaardbei voor een duurzame transitie naar verhoogde smaak en bewaarkwaliteit. Bodemkundige Dienst van België vzw W. De Croylaan Heverlee Pieter Janssens, Wendy Odeurs, Annemie Elsen Proefcentrum fruitteelt vzw Fruittuinweg 1 38 Sint-Truiden Miet Boonen, Wim Verjans, Tom Deckers Proefcentrum Hoogstraten vzw Voort Hoogstraten (Meerle) Rob Vanaert, Peter Melis, Tom Van Delm KU Leuven afdeling BIOSYST-MeBioS Willem de Croylaan Heverlee. Maarten Hertog, Bart Nicolaï Onderzoek gefinancierd door:

2 Invloed van irrigatie/bemesting op hardheid/smaak Effect van irrigatie op hardheid (Krüger et al. 22) Effect van bemesting en concentraties aan opgeloste stof in de aardbei. (D Anna et al. 212) Effecten van irrigatie op smaak (Borbonada en Terry 21)

3 Objectieven Vastleggen van de irrigatie- en N-behoefte voor betere smaak- en bewaarkwaliteit bij de teelt van vollegrondsaardbei. Vastleggen van interventiedrempels voor irrigatie in de aardbeiteelt waarbij een kwaliteitsvolle aardbeiteelt met een optimaal rendement mogelijk is. Kennisopbouw naar meer duurzame technieken voor N-bemesting. Duurzame transitie naar verhoogde aardbeikwaliteit (hardheid en smaak) op praktijkbedrijven. De effectieve invloed van overkapping op de aardbeikwaliteit bepalen.

4 Werkplan Proefvelden te pcfruit vzw en PCH vzw. Aanmaak richtlijnentabel. WP1 Projectcoördinatie Taak 1.1. Partneroverleg Taak 1.2. Verslaggeving en communicatie naar stakeholders Taak 1.3. Opvolging KPI Taak 1.4. Aanmaak webpagina WP2 Kennisverwerving vocht en nutriëntenbehoefte aardbei Taak 2.1. Aanleg proefvelden Taak 2.2. Vochtopvolging proefvelden WP4 Opmaak richtlijnentabel voor irrigatie en bemesting in de aardbeiteelt Taak 4.1. Aanmaak voorlopige richtlijnentabel. Invloed van de overkapping. Taak 2.3. Opvolging bodemvoedingstoestand proefvelden. Taak 2.4. Opvolging vochtverbruik door de aanplanting Taak 4.2. Herformulering proefopzet Participatie aardbeitelers. Taak 2.5. Productiebepaling Taak 2.6. Bepaling van de vruchtkwaliteit WP3 Kennisverwerving rond invloed van overkapping op aardbeikwaliteit Taak 3.1. Aanleg potproef Taak 4.3. Opmaak definitieve richtlijnentabel. Taak 3.2. Regensimulatie-proef Taak 3.3. Invloed van klimaat WP5 inzet richtlijnentabel voor irrigatie en bemesting op praktijkbedrijven Taak 5.1. Participatie praktijkbedrijven Taak 5.2. Implementatie irrigatie-richtlijnen op de praktijkbedrijven Taak 5.3. Implementatie bemestings/fertigatierichtlijnen op de praktijkbedrijven Taak 5.4. Bedrijfsbezoek praktijkbedrijven Taak 5.5. Verspreiding projectresultaten

5 Elsanta, Junidrager Plantdatum : 2 augustus Proefopzet pcfruit Geen voorraadbemesting vs 8 kg N voorraadbemesting kg N, 4 kg N en 8 kg N via fertigatie 1% Irrigatie vs 2 % Irrigatie B14 D14 B15 D15 B16 D16 B17 D17 B3 D3 B6 D6 B1 D1 B13 D13 B2 D2 B5 D5 B9 D9 B12 D12 proef B1 D1 B4 D4 B8 D8 B11 D11 A14 C14 A15 C15 A16 C16 A17 C17 D7 14P/GEP-38 A3 C3 A6 C6 A1 C1 A13 C13 C7 A2 C2 A5 C5 A9 C9 A12 C12 B7 A1 C1 A4 C4 A8 C8 A11 C11 A7 rij

6 pf Vochtgehalte: % bodemvocht (Voorbeeld TDR) MPa Bodemvochtgehalte vs bodemvochtspanning Opvolging bodemvochtgehalte door middel van vochtstalen en bodemwaterbalansmodel Opvolging bodemvochtspanning met behulp van watermark bodemsensoren. Vochtspanning: Tegendruk die de plant moet geven voor wateropname (voorbeeld watermark sensor) Uidrogingscurve, of vochtretentiecurve of pf curve Uitdrogingscurve MK. B5L1 (2cm-mv). y = 31.29x x x x R 2 = volumetrisch vochtgehalte

7 Ψbodem (kpa) Ψbodem (kpa) Bodemvochtpotentiaal (Ψbodem) pcfruit Output Watermark bodemsensor NAT D9 1.1 NAT D9 1.4 NAT A NAT C9 2.2 NAT A9 2.4 NAT C /6/215 : 22/6/215 : 27/6/215 : 2/7/215 : DROOG D DROOG B DROOG D DROOG B DROOG A DROOG A /6/215 : 22/6/215 : 27/6/215 : 2/7/215 :

8 Opbrengst verschil 215 aardbeien klasse I Gemiddeld meer dan 2.5 ton meeropbrengst door irrigatie (Plot grootte 9,7 m²) kg/9.7 m² IRRI NAT Irri 2IRRI DROOG Median 25%-75% Non-Outlier Range

9 N-evolutie in de bodem V: voorraad bemesting (8 kg NO3-N vs kg NO3-N) (najaar 214) Irri: 1% Irri vs 1 % Irri kg NO3-N /ha (-3 cm) kg NO3-N /ha (-3 cm) Geen fertigatie pcfruit 3 VNATFert VDROOGFert 8VNATFert 8VDROOGFert /4/215 26/4/215 16/5/215 5/6/215 25/6/215 15/7/215 8 kg N fertigatie Gespreid over wekelijkse beurten tussen 15/4 en 3/6 7 VNAT8Fert VDROOG8Fert 8VDROOG8Fert 8VNAT8Fert /4/215 26/4/215 16/5/215 5/6/215 25/6/215 15/7/215

10 Opbrengst aardbeien klasse I Geen effect van de uitgevoerde fertigatie kg/9.7 m² N 4N 8N Bemesting Median 25%-75% Non-Outlier Range

11 46 meter opplanten (max72 m) Proefplan Hoogstraten Wachtbed aangelegd najaar bemestingstrappen (2 N, 6N, 1N) Deels via traagwerkende, deels via gewone minerale meststoffen Terug opgeplant 15/4/215 2 Irrigatieregimes Vollegrond Blok 3F plantdatum: 15/4/215 planttype: Wachtbed ras: Elsanta plantdichtheid: 6 = 4. pl/m² Bed IWT bemesting VT WB / / x / / 3 m 1 2 kg N, 7% traag, nat / / x / / 2 2 kg N, 3% traag, nat 5 m / / x / / 3 6 kg N, 7% traag, nat / / x / / 2 m 4 6 kg N, 3% traag, nat / / x / / 5 1 kg N, 7% traag, nat 5 m / / x / / 6 1 kg N, 3% traag, nat / / x / / 2 m 7 2 kg N, 7% traag, droog / / x / / 8 2 kg N, 3% traag, droog 5 m / / x / / 9 6 kg N, 7% traag, droog / / x / / 2 m 1 6 kg N, 3% traag, droog / / x / / 11 1 kg N, 7% traag, droog 5 m / / x / / 12 1 kg N, 3% traag, droog / / x / / 2 m / / x / / 57 - Demo biofolie 5 m / / x / / / / x / / 2 m 1. biofolie 15 micron / / x / / 2. biofolie18 micron 5 m / / x / / 1 2 x / / 3 m 2 m Nat Droog 46m

12 Ψbodem (kpa) Ψbodem (kpa) Bodemvochtpotentiaal (Ψbodem) PCH Output Watermark bodemsensor Natte behandeling -2 28/5/215 12/6/215 27/6/215 12/7/215 Droge behandeling /5/215 12/6/215 27/6/215 12/7/215

13 Opbrengst 215 Gemiddeld 2 ton/ha meeropbrengst door irrigatie over alle behandelingen kg/m² NAT Irri DROOG Median 25%-75% Non-Outlier Range

14 Opbrengst 215 Duidelijke respons van N bemesting op het wachtbed kg/m² N 6N 1N Ndosis Median 25%-75% Non-Outlier Range

15 Behandeling Effect traagwerkende meststoffen Respons in N bemesting Lagere N rest in -3 cm bij lagere dosis Significante hogere N concentratie in de plant in behandeling 1 kg N 7% traag werkend (effect coating?) (voorraadbemesting 214) %N (plant) %DS (plant) Bodem kg/ha (-3 cm) 2N7%Traagwerkend 1.43a 22.84a 5 a 2N3%Traagwerkend 1.52a 24.5a 6 ab 6N7%Traagwerkend 1.83ab 27.44a 2 c 6N3%Traagwerkend 1.65ab 25.6a 23 bc 1N7%Traagwerkend 2.6b 23.41a 29 cd 1N3%Traagwerkend 1.89ab 23.6a 59 d

16 Relatie tussen vochtgehalte en productie (kwaliteit/kwantiteit) Bodemvochtspanning Bodemvocht Plantwaterpotentiaal

17 % Bodemvocht op 1/7 Plantwaterpotentiaal (MPa) Plantwaterpotentiaal (MPa) 17/6 Plantwaterpotentiaal (MPa) 17/6 pcfruit -,5 -,1 -,15 -,2 -,25 -,3 -,35 Vruchtgewicht op 19/6 (g) y =,145x -,394 R² =,7247 -,5 -,1 -,15 -,2 -,25 -,3 -,35 Brix op 19/6 7 7,5 8 8,5 9 y = -,1116x +,7133 R² =, Hardheid op 26/6 (N) , % Bodemvocht y = 15,329x - 28,986 R² =,641 -,5 -,1 -,15 -,2 -,25 -,3 y =,165x -,4544 R² =,648 1/jul 17/jun y =,78x -,29 R² =,6315 -,35

18 Plantwaterpotentiaal op 3/7 (MPa) Plantwaterpontentiaal op 3/7 (MPa) Plantwaterpontentiaal op 3/7 (MPa) PCH Vruchtgewicht op 6/7 (g) Brix op 9/7 -,2 -,4 -,6 -,8 -,1 -,12 -,14 -,16 -, y =,15x -,3699 R² =,6473 -,2 -,4 -,6 -,8 -,1 -,12 -,14 -,16 -, y = -,416x +,3654 R² =,4294, -,2 -,4 -,6 -,8 -,1 -,12 -,14 -,16 -,18 % Bodemvocht op 3/ y =,68x -,257 R² =,5573

19 WP 5 Participatie aardbeibedrijven

20 Participatie aan het project Begeleiding van de N bemesting Begeleiding van de irrigatie Toegang tot alle projectresultaten De mogelijkheid om het project mee te sturen Deelname aan de vergaderingen met de gebruikersgroep die het project begeleidt (optioneel) Begeleiding op maat van het bedrijf/perceel (dmv telefonisch contact met de projectuitvoerders, bedrijfsbezoek)

21 Participatie aan het project: bemesting Begeleiding van de N bemesting Hoe een fertigatieschema opmaken? Hoe de optimale bemestingsdosis spreiden in de tijd? Verhouding traagwerkende/snelwerkende meststoffen? Wat moet ik doen om deel te nemen? Minimaal 1 grondontleding laten nemen op het perceel waarmee ik wens deel te nemen. (deze staalname kan bijvoorbeeld gefinancierd worden door de CVBB begeleiding) Het grondstaal dient te worden geanalyseerd op N gehalte in de bodem (bijvoorbeeld KEMA, N-index door BDB of soortgelijk) Bij voorkeur wordt het staal genomen vlak voor of na de aanplant Bijkomende analyses (vb plantsap, ) mag uiteraard

22 Vochtreserve in de wortelzone (mm) Participatie aan het project: Irrigatie Begeleiding van de Irrigatie vb vochtopvolging te PCH in /4 5/5 15/5 25/5 4/6 14/6 24/6 4/7 Neerslag Berekende bodemvochtgehalte Irrigatie drempel (-3 kpa) Irrigatie Gemeten bodemvochtgehalte Veldcapaciteit

23 Vochtreserve in de wortelzone (mm) Participatie aan het project: Irrigatie Begeleiding van de Irrigatie vb vochtopvolging te PCH in pf curve van de bodem Berekend via bodemwaterbalansmodel (PWARO, Irrigatiesturing) Vochtstaalnames 2 op het perceel 1 25/4 5/5 15/5 25/5 4/6 14/6 24/6 4/7 Neerslag Berekende bodemvochtgehalte Irrigatie drempel (-3 kpa) Irrigatie Gemeten bodemvochtgehalte Veldcapaciteit

24 Vochtreserve in de wortelzone (mm) Participatie aan het project: Irrigatie Combinatie van modelberekeing, staalnames en weersvoorspellingen 25/4 5/5 15/5 25/5 4/6 14/6 24/6 4/7 Neerslag Berekende bodemvochtgehalte Irrigatie drempel (-3 kpa) Irrigatie Gemeten bodemvochtgehalte Veldcapaciteit Perceelspecifiek Irrigatieadvies

25 Irrigatiesturing Aan : Proefcentrum Hoogstraten Voort Meerle Bodemkundige Dienst van België vzw. W. de Croylaan 48 B-31 Heverlee België (+32) () Rob.Vanaert@proefcentrum.be Peter.melis@proefcentrum.be Joke.Eelen@proefcentrum.be Web: Vb wekelijks irrigatiebericht PCH 215 Datum : 18/6/15 BDB-irrigatiesturing@bdb.be Perceel en teelt : Datum : Dosis Uit te stellen met 1 dag per X mm neerslag: Proefperceel Wachtbed (afgifte 5 l/m) Zaterdag 2/6 terug starten 15 minuten per dag 1 dag per 3 mm Nota : Weersverwachting : Vandaag bewolkt en 2 graden. In de loop van de dag komen er meer opklaringen. Vrijdag en zaterdag maxima tot 18 graden en kans op wat lichte regen, voornamelijk in het oosten van het land. Zondag net wat warmer tot 21 graden maar zwaarbewolkt en kans op wat regen. Eerste helft van volgende week blijft het eerder wisselvallig met kans op buien en 18 à 19 graden. Tweede helft van volgende week opnieuw ongeveer 2 graden en droger op woensdag en donderdag. De gewasverdamping schommelt rond 3 mm per dag.

26 centimeter waterdruk h (cm) Actieve participatie - Irrigatie Optioneel begeleiding bij het gebruik van bodemvochtsensoren. Wat zijn de verschillen tussen de verschillende types bodemvochtsensoren? Hoe accuraat meet de sensor (controle met bodemvochtstalen en/of vochtretentiecurve)? Waar de sensor het beste plaatsen voor een goede meting? Vochtretentiecurve Meting Volumetrisch vochtgehalte

27 Participatie aan het project: Irrigatie Begeleiding van de irrigatie Wekelijks irrigatiebericht Wanneer irrigeren? Hoe lang per dag? Telefonische begeleiding Evaluatie tijdens en na het seizoen Begeleiding bij gebruik en interpretatie van bodemvochtsensoren Wat moet ik doen om deel te nemen? Intekenen met een specifiek perceel Bijdrage aan het project voor de irrigatieopvolging: 2 euro per maand dat de opvolging loopt op het specifieke perceel. Vb: klassieke teelt van 3 maanden = 6 euro Vb: doordragers van 5 maanden = 1 euro Irrigatie en neerslag op het perceel doorgeven aan projectuitvoerders