Zoekmachines en Woningaanbod. Bas Le Poole Leiden Revisited 21 september 2007

Transcriptie

1 Zoekmachines en Woningaanbod Bas Le Poole Leiden Revisited 21 september

2 2

3 Zoekallehuizen.nl Rb Arnhem, 16 maart 2006 / Hof Arnhem, 4 juli 2006 ZAH spidert (alle) websites van individuele makelaars en geeft de woonobjecten verkort weer op haar eigen website met behulp van een deeplink naar website individuele makelaar 3

4 4

5 Zoekallehuizen.nl 5

6 Geen databankbescherming (1) art. 1 Dw: een verzameling gegevens, waarvan de verkrijging, de controle of de presentatie van de inhoud in kwalitatief of kwantitatief opzicht getuigt van een substantiële investering Rb + Hof: geen substantiële investering door individuele makelaars investeringen in het creëren van de elementen tellen niet mee, vallen reeds onder de hoofdactiviteit van de makelaar 6

7 Geen databankbescherming (2) in lijn met British Horseracing Board/William Hill, NJ 2005, 296 investeringen voor het invoeren en ordenen van de elementen niet substantieel genoeg (Rb) kosten voor het bouwen van de website niet relevant, omdat in de huidige tijd elke zich respecterende ondernemer een website heeft (Hof) makelaars sowieso een website nodig 7

8 Spideren Hof: het ophalen door ZAH van volledige webpagina s met het doel daaraan gegevens te ontlenen is geen verveelvoudiging toegestane tijdelijke reproductie in de zin art. 13a Aw zeer tijdelijk, technisch en ondergeschikt!? geen toelichting in arrest indien toch auteursrechtelijke bescherming citaatrecht 8

9 Citaatrecht (1) woningomschrijving is geschrift in de zin van de geschriftenbescherming (artikel 10 lid 1 sub 1 Auteurswet) ZAH neemt zo n gering deel van woningomschrijving over dat sprake is van citeren (toegestaan op grond van artikel 15a lid 1 Auteurswet), want: de informatie waaruit geciteerd wordt is rechtmatig openbaar gemaakt; de informatie op de website van ZAH is zakelijk, functioneel en in proportie; de persoonlijkheidsrechten zijn in acht genomen; op website ZAH staat bronvermelding. 9

10 Citaatrecht (2) Hof: zowel kenmerkend als beslissend dat de ontlening en de vermelding op de website van ZAH globaal hetzelfde doel dienen als de makelaars nastreven, nl. de aandacht van potentiële kopers op het object vestigen. ZAH helpt de gebruiker door te verwijzen naar de sites van de individuele NVMmakelaars gebruik van de gegevens staat gelijk met het citeren uit een werk ten behoeve van een aankondiging preview volg de hyperlink 10

11 Overname foto s verkleinen tot thumbnail Rb: Hof: auteursrechtelijk beschermd? zo ja, dan zijn door de verkleining de auteursrechtelijk beschermde trekken geheel verloren gegaan geen inbreuk verkleining is geen aantasting van het werk relevant is de context van het gebruik behulpzaam voor verwijzing redelijk en gangbaar middel voor eerste indruk 11

12 Hyperlinks hyperlinks (deeplinks) naar webpagina s Rb: geen verveelvoudiging webpagina waarna wordt gelinkt, nu niet ZAH maar bezoeker pagina oproept geen openbaarmaking informatie op webpagina makelaar nu deze zelf informatie op het internet heeft gezet, deeplinks vergemakkelijken slechts toegang zie ook Paperboy-arrest, Bundesgerichtshof 17 juli 2003 Hof: omzeilen technische maatregelen doet hieraan niet af 12

13 Technische beschermingsvoorzieningen verbod omzeilen art. 29a Aw en art. 5a Dw Hof: ZAH stelt dat zij doeltreffende technische maatregelen zal respecteren, maar betwist dat deze op websites makelaars worden gebruikt; doeltreffende maatregelen zijn gericht tegen opvragen en hergebruiken databank (auteursrechtelijk beschermd werk?) door toegangscontrole, beschermingsprocédé of kopieerbeveiliging; doeltreffende maatregelen zijn geen maatregelen die enkel tegen ZAH zijn gericht; ontduiken van maatregelen door gebruik te maken van niet-herkenbare IP-adressen is toelaatbaar. 13

14 Algemene voorwaarden vermelden AV op websites van makelaars kunnen ten aanzien van bezoekers (inclusief ZAH) niet dienen voor eenzijdig voorbehouden van rechten die makelaars niet hebben; rechten beperken van anderen; wettelijke uitzonderingen auteurswet ongedaan maken. 14

15 Onrechtmatig handelen (1) Hof: niet onrechtmatig is: het voor het publiek ontsluiten van door anderen op het internet geplaatste informatie, mits bedoeling is dat publiek van deze informatie gebruikt maakt. het op grote schaal raadplegen van websites, ophalen van informatie en aanleggen van hyperlinks. Hof: wel onrechtmatig is: inbreuk maken op rechten van derden onzorgvuldig handelen door: nodeloos bezwarende wijze van raadplegen en verzamelen schadelijke wijze van aanbieden of weergeven 15

16 Onrechtmatig handelen (2) Rb: ZAH handelt niet onrechtmatig, want: ZAH is geen concurrent van makelaars voor bezoeker is onmiddellijk duidelijk dat informatie afkomstig is van makelaars schade is niet aannemelijk ZAH profiteert niet van/parasiteert niet op investeringen en presentaties makelaars Hof: ZAH handelt niet onrechtmatig, want: zoekactiviteiten van ZAH zijn niet belastend voor websites makelaars geen noemenswaardig financieel nadeel makelaars ZAH maakt niet zodanig aantal fouten dat makelaars worden benadeeld 16

17 Jaap.nl/ Rb Alkmaar 7 augustus 2007 Schuringsedijk KN NUMANSDORP Aangeboden door: Vrieling Makelaarshuis o.z ,- Woonopp.: 244 m² Perceelopp.: m² 17

18 Jaap.nl voor uitspraak 18

19 Jaap.nl na uitspraak (1) 19

20 Jaap.nl na uitspraak (2) 20

21 Geschriftenbescherming combinatie van foto en tekst op website makelaar is geschrift in de zin van artikel 10 lid 1 onder 1 Auteurswet (Foto s zelf komen niet in aanmerking voor geschriftenbescherming) bescherming van geschrift in geval: geschriften openbaar zijn gemaakt of daarvoor bestemd zijn bescherming tegen bewijsbare ontlening 21

22 Citaatrecht website Jaap.nl valt niet onder citaatrecht: Jaap.nl nam, anders dan ZAH volledige tekst over en foto (met geringe formaatverandering) dit is niet in overeenstemming met wat in het maatschappelijk verkeer redelijkerwijs geoorloofd en gerechtvaardigd is voor het te bereiken doel; gaat grenzen van citaatrecht voorbij foto s vallen niet onder de vrijstelling van artikel 15 Auteurswet plaatsen van informatie op internet geeft anderen recht om te deep- of hyperlinken naar die website, maar niet om inhoud te kopieren of te verveelvoudigen 22

23 Ordemaatregel Rb wijst vordering toe: stichting had aangegeven geen bezwaar te hebben tegen: thumbnail foto (194x145 pixels = punt op beeldscherm, maken samen digitaal beeld, hebben zelf geen grote),155 tekens, vraagprijs en adresgegevens. redelijk arbitraire vaststelling, dus voegt Rb toe: Waar het uiteindelijk gaat is dat het overnemen van de gegevens zich beperkt tot hetgeen zakelijk, functioneel en proportioneel is om een goede indruk te geven van hetgeen op de site van de makelaar wordt aangeboden 23

24 Conclusie geschriftenbescherming: woningbeschrijvingen in combinatie met foto s worden beschermd als geschriften auteursrecht: als aan foto s van huizen al auteursrechtelijke bescherming toekomt, dan is het verkleinen daarvan tot een formaat van 194x145 pixels een toelaatbaar citaat toelaatbaar overname 155 tekens, adresgegevens en vraagprijs deep-/hyperlinken levert geen auteursrechtinbreuk op algemene voorwaarden kunnen bovenstaande rechten niet uitbreiden of inperken wel bekijken in de context van woningsites denk aan websites die wel een databank zijn! 24