Elk goed idee kan uitgroeien tot een succesvolle behandeling tegen kanker
|
|
- Karel van den Brink
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Elk goed idee kan uitgroeien tot een succesvolle behandeling tegen kanker
2 Eerst een technische vraag. Wat is een glioblastoom? Een glioblastoom is een hersentumor. Hoe ernstig is het als dit bij je wordt geconstateerd? Als er bij iemand een glioblastoom wordt geconstateerd, dan heeft deze man of vrouw nog hooguit een paar maanden te leven. Als we alles uit de kast trekken, dus chemotherapie, bestraling en een operatie, dan verlengen we het tot gemiddeld 15 maanden. En in die 15 maanden. Wat is dan de kwaliteit van leven? De bijwerkingen van de bestraling zijn relatief mild als je die vergelijkt met sommige andere vormen van bestraling. En ook de chemotherapie is een van de mildere varianten. Je kunt dus zeggen dat patiënten nog een redelijke kwaliteit van leven hebben. Roelof Hemmen Presentator bij BNR Nieuwsradio Prof. dr. Raymond Schiffelers Onderzoeker aan het UMC Utrecht Roelof Hemmen, Vriend van KWF, praat met onderzoeker Raymond Schiffelers over zijn onderzoek en wat hij in de toekomst zou willen realiseren. Ze ontmoeten elkaar in Amsterdam, vlak bij BNR Nieuwsradio waar Roelof dagelijks het programma Hemmen presenteert. Waaraan ga je uiteindelijk dood? De druk op de hersenen. De tumor verspreidt zich langzaam door de hersenen en komt dus ook terecht in vitale delen. Dus nu ben je nog kerngezond en ruim een jaar later ben je dood? Ja, zo is het eigenlijk wel.
3 Hoe ziet op dit moment een behandeling er uit? Het begint met een operatie. Daarbij weet je al dat de chirurg niet alles kan weghalen. Je ziet namelijk niet precies waar de tumor zit. Er blijft dus altijd iets van de tumor achter. En die laatste restjes probeer je dan met bestraling onder controle te houden. daarbij gelijk aan het werk van mijn collega Frank Nijsen. Hij heeft radioactieve bolletjes ontwikkeld die worden gebruikt om uitzaaiingen in de lever te lijf te gaan. Maar volgens mij kun je die bolletjes ook in de tumorholte plakken en zo de laatste restjes tumor bestrijden met een soort lokale bestraling. Waarom zou je dan die operatie willen ondergaan? Als je die operatie niet doet, dan heb je waarschijnlijk niet meer dan enkele maanden. Die operatie geeft tijd. Want daarna hebben mensen in het algemeen gemiddeld een extra jaar. Je hebt net uitgelegd waarom de huidige behandel methodes niet afdoende werken. Waar ben jij dan nu mee bezig? Ik werk als onderzoeker bij het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Het grote voordeel is dat ik mee kan kijken met artsen. In dit geval keek ik mee met neurochirurg Marike Broekman tijdens het verwijderen van een hersentumor. Aan het eind van de operatie zie ik dat ze iets in de tumorholte sprayt. Dus ik vraag: wat is dat? Zij vertelt dat het fibrine is, een eiwit dat bloedingen voorkomt. Toen dacht ik: als je fibrine in de holte kunt sprayen, dan kun je zo ook andere medicijnen toedienen. Ik dacht Dus dát dacht je allemaal tijdens dat moment dat je de chirurg bezig zag om een stukje hersenen te verwijderen en iets in de holte te sprayen? Toen schoot dát allemaal door je heen? Ja, ik werk onder meer aan precision medicine. Dat zorgt ervoor dat medicijnen precies op de plek komen waar ze nodig zijn. Dus niet dat medicijnen eerst door je hele lichaam zwerven voordat ze op de te behandelen plek komen. Dat is onhandig en ongezond. Daarom dacht ik gelijk: waarom niet direct in de tumorholte aanbrengen? Hoe ga je dan verder? Als je zo n idee hebt, dan begin je met vragen stellen. Kun je de spray én die radioactieve bolletjes wel combineren? Ontstaan er geen verkeerde reacties? Daarnaast wil je weten wat het oplevert. Lokale bestraling zorgt er in ieder geval voor dat mensen niet meer een maand lang elke dag naar het ziekenhuis hoeven te komen om bestraald te worden.
4
5 Dus je hebt na de operatie een holte in je hersenen. Daar worden met een lijmachtige stof radioactieve bolletjes tegen de wand geplakt. En zo bestraal je de laatste restjes tumor die de chirurg heeft laten zitten. Maar hoe zit het met die holte? Is dat een bezwaar, zo n holte in je hersenen? Door de operatie maar ook door de bestraling vult die holte zich met vocht en zwelt op. Alleen, je schedel geeft niet mee. Die is niet flexibel. Er ontstaat druk in je hoofd en dit is levensbedreigend. Daarom krijgen patiënten na de operatie een hoge dosis corticosteroïden. Dit is een ontstekingsremmer die voorkomt dat er vocht in de holte stroomt. suikerhuishouding, hormoonproblemen en stofwisselingsproblemen. Die voorkom je door het lokaal toe te dienen. Ik wil nog even terug naar die radioactieve bolletjes. Die voorkomen niet dat een glioblastoom terug komt. Nee, in 80% van de gevallen bij deze vorm van kanker komt het terug op de plek waar het oorspronkelijk zat. In 20% niet, maar heeft het zich al verspreid door de hersenen. Een glioblastoom heeft bijna altijd uitzaaiingen, ook al zie je ze niet. In dat opzicht is het een heel moeilijk te behandelen vorm van kanker. Onze nieuwe aanpak kan mensen wel extra tijd geven en een betere kwaliteit van leven. Deze ontstekingsremmer krijg je gewoon als tabletje? Ja, dagelijks een tabletje. Helaas komt maar een klein deel van het medicijn op de plek waar het zijn werk moet doen. Dus kwamen we op het idee om deze ontstekingsremmer te verpakken in een gel en rechtstreeks in de holte aan te brengen. Het doet zo zijn werk direct op de plek waar het moet gebeuren én de patiënt heeft minder last van bijwerkingen. Wat zijn de bijwerkingen van zo n ontstekingsremmer? Een opgezwollen gezicht, problemen met de Wat is je droom? Wat zou je in de toekomst willen realiseren? Nou, we weten dat een bepaalde vorm van bestraling kan zorgen voor een activatie van ons eigen immuunsysteem. Tot voor kort werd hier niet serieus over nagedacht. Niet vreemd, want in de praktijk zien we dat ons immuunsysteem helemaal niets doet om kwaadaardige tumorcellen aan te pakken en op te ruimen. Dit denkbeeld is de afgelopen tien jaar volledig veranderd. Het is onderzoekers in een aantal situaties wél gelukt om ons immuunsysteem aan het werk te zetten en kankercellen aan te pakken. En dat is revolutionair.
6 Hoe werkt dat dan? Die tumor moet door ons immuunsysteem eerst worden herkend als lichaamsvreemd. Want dat is voor het immuunsysteem een signaal om aan de slag te gaan. Bestraling kan tumoren herkenbaar maken als lichaamsvreemd. Als we in het vervolg de tumorholte lokaal bestralen en dit combineren met de ontstekingsremmende gel, dan hebben we een mooi vervolg. We halen met een operatie eerst het grootste gedeelte van de tumor weg. De lokale bestraling met de radioactieve bolletjes zet ons immuunsysteem in werking, waardoor de laatste restjes tumorcellen worden aangepakt en vernietigd. En de gel voorkomt lokaal dat zich in de holte vocht ophoopt. Zo komt genezing van glioblastoom opeens een stuk dichterbij. Zou je ons immuunsysteem dan kunnen richten op dat kleine stukje in de hersenen? Dat hoeft niet, want ons immuunsysteem gaat uit zichzelf af op lichaamsvreemde elementen. Waar ze ook in ons lichaam zitten. Dus deze aanpak kan ook werken voor andere vormen van kanker? Ja, precies. De uitdaging is: hoe zorg je ervoor dat tumorcellen door je immuunsysteem worden herkend? Of beter gezegd: hoe zorg je ervoor dat alle tumorcellen worden herkend? Zo n tumor bestaat namelijk uit verschillende soorten cellen. Ze muteren heel snel. Je hebt dus niet te maken met één soort tumorcel. Je hebt varianten in zo n tumor. Stel dat ons immuunsysteem 99% procent van de tumorcel herkent en 1% niet. Dan zijn we er dus nog niet. En daar hoop je op. Ja, het eerste idee met de radio actieve gel draagt bij aan de kwaliteit van leven. Maar de volgende stap die we nu willen zetten is: kunnen we het immuunsysteem aan het werk zetten en combineren met de radioactieve gel, waardoor er echt een effectieve behandelmethode voor glioblastoom ontstaat? Dank je wel. Ik vond het een mooi gesprek.
7 Wat wilde je op je zesde worden? Ik wilde op mijn zesde benzinepomphouder worden, want elke pomp had zo n mooi zwaailicht. Of oogarts! Waarom ben je dit werk gaan doen? Tijdens mijn promotieonderzoek heb ik gewerkt aan antibiotica voor bacteriële infecties. En toen werd mijn moeder ziek. Het moment van het verschrikkelijke nieuws: kanker. Mijn moeder is vijf jaar ziek geweest en uiteindelijk overleden. Dat is wel een motivatie waarbij je denkt: dat zou nooit meer mogen gebeuren. Dat is een hele persoonlijke drijfveer. Absoluut.
8 Samen sterk voor preventie en betere behandelingen Het onderzoek van professor Schiffelers maakt deel uit van het onderzoeksprogramma Technology for Oncology van KWF Kankerbestrijding en stichting STW. Samen dagen zij technische en medische wetenschappers uit om samen te werken met elkaar en met bedrijven. Dat moet leiden tot innovaties voor de preventie en behandeling van kanker. De Technology for Oncology projecten worden medegefinancierd uit de Toeslag voor Topconsortia voor Kennis en lnnovatie (TKI) van het ministerie van Economische Zaken.
Behandelingen bij longkanker. inclusief klinische studie immuuntherapie
Behandelingen bij longkanker inclusief klinische studie immuuntherapie 1 Longkanker Longkanker is niet één ziekte: er bestaan meerdere vormen van longkanker. In deze brochure bespreken we de twee meest
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/38737 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Goeij, Bart E.C.G. de Title: Antibody-drug conjugates in cancer Issue Date: 2016-04-13
Nadere informatieWerkstuk Biologie Hersenkanker/tumor
Werkstuk Biologie Hersenkanker/tumor Werkstuk door een scholier 1349 woorden 19 oktober 2003 6 70 keer beoordeeld Vak Biologie Inleiding: Mijn werkstuk gaat over hersentumoren. Ik heb het gekozen omdat
Nadere informatieVoorbeeld keuzehulp. Tips voor de professional
Voorbeeld keuzehulp Tips voor de professional Deze keuzehulp is ontwikkeld in het kader van het onderzoek, gesubsidieerd door KWF Kankerbestrijding. Inleiding Verderop ziet u tips voor het gebruik. Ga
Nadere informatieDe unieke Maastro-behandeling van niet uitgezaaide longkanker
De unieke Maastro-behandeling van niet uitgezaaide longkanker Deze folder is bedoeld voor onze patiënten en de mensen in hun omgeving. Wij willen u graag informeren over onze succesvolle behandelingsmethode
Nadere informatieKeuzehulp Uitgezaaide Borstkanker
Keuzehulp Uitgezaaide Borstkanker START Gemaakt door: In samenwerking met: Gefinancierd door: 2014 en Borstkankervereniging Nederland Hoe werkt deze Keuzehulp voor uitgezaaide borstkanker? Informatiekaart
Nadere informatieKeuzehulp Uitgezaaide Borstkanker
Keuzehulp Uitgezaaide Borstkanker START Gemaakt door: In samenwerking met: Financieel mogelijk gemaakt door: 2015 De ArgumentenFabriek en borstkankervereniging nederland FAS799.014.011/exp. juli 2017 Hoe
Nadere informatieBehandeling borstkanker
Behandeling borstkanker 1. Heelkunde (chirurgie) (operatie): - Borstsparend: betekent wegname van het gezwel met veiligheidsmarge van gezond weefsel rondom en wegname van de schildwachtklier (poortwachterklier
Nadere informatieRadiotherapie Medische Oncologie Chemoradiotherapie gevolgd door chirurgie bij slokdarmkanker
Radiotherapie Medische Oncologie Chemoradiotherapie gevolgd door chirurgie bij slokdarmkanker Uitwendige bestraling van slokdarmkanker in combinatie met chemotherapie, voorafgaand aan een operatie van
Nadere informatieBij kanker veranderen de goede cellen in het lichaam. Dit worden slechte cellen. Deze slechte cellen blijven groeien. Het worden er steeds meer.
Dit is longkanker Bij kanker veranderen de goede cellen in het lichaam. Dit worden slechte cellen. Deze slechte cellen blijven groeien. Het worden er steeds meer. Bij longkanker zit de kanker in een long.
Nadere informatiePatiënteninformatie. Longkanker
Patiënteninformatie Longkanker Inhoudsopgave Pagina Wat is longkanker? 4 Onderzoek en diagnose 4 De meest voorkomende onderzoeken. 5 Behandeling 7 De meest voorkomende behandelmethoden 8 Revalidatie 9
Nadere informatieWachtdienstregeling Bel 148 GEZONDHEIDS TIP : EET BEWUSTER. Verbouwing APOTHEEK SOMA
GEZONDHEIDS TIP : EET BEWUSTER Gedachtenloos eten voor tv of computer kan leiden tot dwangmatig te veel voedselinname. Hoe eet je bewuster? Voordat je begint met eten, adem je enkele keren diep in en uit.
Nadere informatieDarmkanker. Dit is leukemie
Darmkanker Dit is leukemie Bloed wordt gemaakt in het beenmerg. Beenmerg zit in je botten. In het beenmerg zitten stamcellen. Uit de stamcellen ontstaan bloedcellen. Bloed stroomt door je bloedvaten naar
Nadere informatieInformatiebrief GRAFITI-studie
Informatiebrief GRAFITI-studie Titel van het onderzoek GRAFITI-studie: onderzoek naar de groei van agressieve fibromatose. Geachte heer/mevrouw, Wij vragen u vriendelijk om mee te doen aan een medisch-wetenschappelijk
Nadere informatie100 jaar Antoni van Leeuwenhoek
100 jaar Antoni van Leeuwenhoek Onze toekomstdroom Het Antoni van Leeuwenhoek koos 100 jaar geleden al voor de grensverleggende weg door onderzoek en specialistische zorg samen te voegen met één scherp
Nadere informatieHoe vaak komt een ependymoom voor? Een ependymoom komt bij een op de kinderen voor.
Ependymoom Wat is een ependymoom? Een ependymoom is een kwaadaardige hersentumor die ontstaat uit de bekleding van de hersenholtes in de hersenen. De bekleding van de hersenholtes wordt ependym genoemd.
Nadere informatieDe unieke Maastro-behandeling van niet uitgezaaide longkanker
De unieke Maastro-behandeling van niet uitgezaaide longkanker Deze folder is bedoeld voor onze patiënten en de mensen in hun omgeving. Wij willen u graag informeren over onze succesvolle behandelingsmethode
Nadere informatieDuctaal Carcinoma In Situ (DCIS)
Bij u is een voorstadium van borstkanker geconstateerd. Deze afwijking wordt Ductaal Carcinoma In Situ (afgekort DCIS) genoemd. Uw arts of verpleegkundig specialist heeft uitgelegd wat DCIS inhoudt en
Nadere informatieInformatie over de schildwachtklier. Afdeling Chirurgie
Informatie over de schildwachtklier Afdeling Chirurgie Inleiding Deze folder geeft u informatie over de procedure bij het verwijderen van een schildwachtklier. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk
Nadere informatieb) Wat vind jij ervan dat er speciaal voor kinderen een boek over kanker is a) Welke vorm van kanker had Jacintha? geschreven? Leg uit waarom.
Gezondheid kanker op pagina 4/5 van Kidsweek. A B C a) Welke ziekte heeft Jacintha gehad? b) Hoe heet het boek waar Jacintha aan meegeholpen heeft? c) Ken jij iemand in jouw omgeving die kanker heeft?
Nadere informatieKanker. Inleiding. Wat is kanker. Hoe ontstaat kanker
Kanker Inleiding Ik heb dit onderwerp gekozen omdat veel mensen niet weten wat kanker precies inhoud en ik zelf er ook meer van wil weten omdat mijn oma er in de zomervakantie aan gestorven is. Dat je
Nadere informatieHoe vaak komt een craniofaryngeoom voor? Een craniofaryngeoom komt bij een op de 300.000 kinderen voor.
Craniofaryngeoom Wat is een craniofaryngeoom? Een craniofaryngeoom is een relatief goedaardige hersentumor die ontstaat op een bepaald gebied in de hersenen uit speciaal weefsel wat het zakje van Ratke
Nadere informatieInleiding. Wat is longkanker?
Inleiding U wordt onderzocht omdat u mogelijk longkanker hebt. Of er is longkanker bij u vastgesteld. Dit is voor u een onzekere tijd, waarin er veel op u afkomt. U krijgt in korte tijd veel informatie
Nadere informatiebehandelingen-bij-borstkanker/
https://www.isala.nl/patientenfolders/6682-borstkanker-pid-h3- behandelingen-bij-borstkanker/ Borstkanker (PID): H3 Behandelingen bij borstkanker Als borstkanker is vastgesteld, bespreekt een team van
Nadere informatieTrastuzumab (Herceptin )
Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve
Nadere informatieSchildwachtklieronderzoek
Chirurgie Schildwachtklieronderzoek www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Het onderzoek... 4 Bijwerkingen... 6 De uitslag... 6 Aanvullende behandelingen... 6 Vragen... 7 Contactgegevens... 7 Patiëntenvoorlichting:
Nadere informatieWat is een neurocytoom? Een neurocytoom is een hersentumor die ontstaat uit tumorcellen die heel veel lijken op normale zenuwcellen.
Neurocytoom Wat is een neurocytoom? Een neurocytoom is een hersentumor die ontstaat uit tumorcellen die heel veel lijken op normale zenuwcellen. Hoe wordt een neurocytoom ook wel genoemd? Er bestaat geen
Nadere informatieBorstsparende operatie bij borstkanker
Chirurgie Borstsparende operatie bij borstkanker www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Hoe ontstaat kanker?... 3 Voorbereiding op de operatie... 4 De opname... 4 De operatie... 4 Na de operatie... 5 Mogelijke
Nadere informatieSpreekbeurt Nederlands Kanker
Spreekbeurt Nederlands Kanker Spreekbeurt door een scholier 1834 woorden 12 januari 2011 7 12 keer beoordeeld Vak Nederlands 1. Wat is kanker eigenlijk? Kanker komt heel veel bij ouderen voor, het is zelfs
Nadere informatieNieuwe ontwikkelingen in de behandeling van gliomen. Dr J Bromberg, prof M.J. van den Bent Neurologen Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam
Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van gliomen Dr J Bromberg, prof M.J. van den Bent Neurologen Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van gliomen Twee uitersten
Nadere informatieDocentenhandleiding. Niveau: expert. Lees de taal van de tumor Organisatieniveaus
Docentenhandleiding Niveau: expert Lees de taal van de tumor Organisatieniveaus Ontwikkeld door het Cancer Genomics Centre in samenwerking met het Freudenthal Instituut voor Didactiek van Wiskunde en Natuurwetenschappen
Nadere informatieAfdeling Heelkunde, locatie AZU. Voorstadium van borstkanker (Carcinoma in situ)
Afdeling Heelkunde, locatie AZU Voorstadium van borstkanker (Carcinoma in situ) Inleiding Na een aantal onderzoeken blijkt dat u een voorstadium van borstkanker heeft. Het medische woord hiervoor is carcinoma
Nadere informatieNon Hodgkin lymfoom. Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2014 pavo 1113
Non Hodgkin lymfoom Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2014 pavo 1113 Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne
Nadere informatieOSTEOSARCOOM KANKERCENTRUM
OSTEOSARCOOM KANKERCENTRUM WAT VINDT U IN DEZE BROCHURE 01 Inleiding 3 02 Wat is een osteosarcoom? 3 03 Wat zijn de mogelijke klachten bij osteosarcomen? 5 04 Komt een osteosarcoom vaak voor? 5 05 Wat
Nadere informatieBorstsparende behandeling
Borstsparende behandeling Chirurgie Beter voor elkaar Algemeen U heeft van de chirurg en/ of nurse practitioner een schokkend bericht gekregen: u heeft borstkanker. Er komt veel op u af en er zullen ongetwijfeld
Nadere informatieEEN CHONDROSARCOOM WAT BETEKENT HET?
EEN CHONDROSARCOOM WAT BETEKENT HET? Oncologie/0137 Deze informatiebrochure is bestemd voor personen met een chondrosarcoom en alle anderen die hier heel dichtbij betrokken zijn zoals familie, vrienden,
Nadere informatieBorstverwijdering bij borstkanker
Chirurgie Borstverwijdering bij borstkanker www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Hoe ontstaat kanker?... 3 De opname... 4 Voorbereiding op de operatie... 4 De operatie... 4 Na de operatie... 5 Drains... 5
Nadere informatieKanker. Inleiding. 1. Wat is kanker eigenlijk? 2. Verschillende soorten kanker
Kanker Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over kanker patiënten. Ik hou mijn spreekbeurt hier over omdat er veel kinderen zijn die niet precies weten wat kanker nou eigenlijk is en omdat kanker heel veel
Nadere informatieEen hersentumor Symptomen Doel van de operatie
Hersenoperatie Uw neuroloog heeft een tumor in uw hersenen geconstateerd. Hiervoor moet u binnenkort een operatie ondergaan (craniotomie genoemd). De ingreep wordt uitgevoerd door de neurochirurg. In deze
Nadere informatieDe behandelwijzer: Uitzaaiingen in de hersenen
De behandelwijzer: Uitzaaiingen in de hersenen Onze website: www.mst.nl/radiotherapie 1 Inhoudsopgave Uitzaaiingen in de hersenen 3 Hersenen 4 Uitzaaiingen of metastasen 4 Hoe ontstaan uitzaaingen 4 Uitzaaiingen
Nadere informatieInleiding. Chapter 11. Achtergrond en doel van het onderzoek
Chapter 11 Inleiding Achtergrond en doel van het onderzoek Kanker is na hart en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland. Per jaar wordt in Nederland bij ongeveer 70.000 mensen kanker vastgesteld
Nadere informatieHersenoperatie. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl
Hersenoperatie Informatie voor patiënten F0647-3415 december 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44
Nadere informatieKennisgroep Speciaal Over de kenniskaarten
Kanker 5 Kennisgroep Speciaal Kennisgroep Speciaal is een samenwerkingsverband van zes organisaties voor speciaal (Mytyl)onderwijs gericht op het delen en ontwikkelen van kwalitatief hoogstaande kennis
Nadere informatieSlokdarmkanker. Supplement informatiewijzer oncologie
Supplement informatiewijzer oncologie Slokdarmkanker Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Algemene informatie over de slokdarm en slokdarmkanker 3. Het stellen van de diagnose 4. Behandeling van slokdarmkanker
Nadere informatieTranslating science into better healthcare. Nieuwe tests voor betere controle over bloedstolling
Translating science into better healthcare Nieuwe tests voor betere controle over bloedstolling In deze folder leest u de resultaten van een groot onderzoek naar bloedstolling. Onderzoekers, bedrijven
Nadere informatiehematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078)
Non-Hodgkin lymfoom Uw hoofdbehandelaar is: hematoloog dr. Uw specialist is op werkdagen tussen 08.30 17.00 uur bereikbaar via de polikliniek Interne geneeskunde, tel. (078) 654 64 64. 1 Inleiding U heeft
Nadere informatieRadiotherapie. Inwendige bestraling van de vagina
Radiotherapie Inwendige bestraling van de vagina Radiotherapie Inleiding Na overleg met u, is door uw radiotherapeut-oncoloog en gynaecoloog besloten u verder te behandelen met inwendige bestraling. Soms
Nadere informatieTamil Study version 1.0 PatInfo (NKI)/ (AMC)
Titel van het onderzoek Onderzoek naar door de behandeling veroorzaakte veranderingen in de omringende cellen van het folliculaire Non Hodgkin lymfoom. De TAMIL studie Inleiding Geachte heer/mevrouw, Wij
Nadere informatie8.1 Intra Operatieve Radiotherapie (IORT) bij borstkanker
8.1 Intra Operatieve Radiotherapie (IORT) bij borstkanker Van uw arts heeft u te horen gekregen dat u in aanmerking komt voor Intra Operatieve Radiotherapie (IORT). In dit hoofdstuk leggen we u in het
Nadere informatieBelangrijkste punten van deze folder:
Longkanker: wat nu? HMC (Haaglanden Medisch Centrum) en het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) werken intensief samen binnen het Universitair Kankercentrum Leiden - Den Haag (UKC). De belangrijkste
Nadere informatieHersentumoren (gliomen) Tien minuten
Hersentumoren (gliomen) Tien minuten 1. Slecht bericht - Horen dat u een kwaadaardige hersentumor (glioom) hebt is een slecht bericht. - Een glioom is een ernstige vorm van kanker. - Er gaat waarschijnlijk
Nadere informatiePlaveiselcelcarcinoom. Huidkanker
Plaveiselcelcarcinoom Huidkanker Uw behandelend arts heeft een plaveiselcelcarcinoom bij u geconstateerd. In deze folder vindt u informatie over deze aandoening en de behandelingsmogelijkheden. Wat is
Nadere informatieVeelbelovend onderzoek van de afdeling Hematologie
NIEUWE PERSPECTIEVEN Veelbelovend onderzoek van de afdeling Hematologie De diagnose leukemie, lymfklierkanker of multipel myeloom heeft een enorme impact op het leven van patiënten en hun omgeving. Vaak
Nadere informatieHelpt u mee? VUmc. Cancer Center Amsterdam. Children
Helpt u mee? VUmc Cancer Center Amsterdam Children Onderzoek Naar Kinderkanker Kinderkanker is de meest dodelijke ziekte bij kinderen in Nederland. Ongeveer 75% van de patiëntjes geneest, maar één vierde
Nadere informatieEWINGSARCOOM KANKERCENTRUM
EWINGSARCOOM KANKERCENTRUM WAT VINDT U IN DEZE BROCHURE 01 Inleiding 3 02 Wat is een Ewingsarcoom? 3 03 Wat zijn de mogelijke klachten bij een Ewingsarcoom? 4 04 Komt een Ewingsarcoom vaak voor? 5 05 Wat
Nadere informatieFiche 1: chirurgie. Opdracht: Speel een operatie na
Fiche 1: chirurgie Soms is het nodig om een tumor weg te halen. Dat gebeurt tijdens een operatie. De dokter die deze operatie uitvoert, heet een chirurg. De dokter haalt de hele tumor, of het grootste
Nadere informatieAuke van Westreenen werd geboren met een moedervlek op zijn hoofd. Een mooi, bruin plekje, zo groot als het topje van mijn pink, vertelt zijn moeder.
Auke van Westreenen werd geboren met een moedervlek op zijn hoofd. Een mooi, bruin plekje, zo groot als het topje van mijn pink, vertelt zijn moeder. Toen hij nog klein was en heel kort haar had, zag je
Nadere informatieDe schildwachtklierprocedure
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie De schildwachtklierprocedure 1 De schildwachtklierprocedure Inleiding In uw borst is een kwaadaardige tumor ontdekt. Om die reden wordt u binnenkort geopereerd. Bij een operatie
Nadere informatieVirussen: een goed alternatief voor antibiotica?
Virussen: een goed alternatief voor antibiotica? Steeds meer bacteriën zijn ongevoelig voor bestaande antibiotica. De ontwikkeling van nieuwe medicijnen gaat moeizaam. Daarom zoeken wetenschappers naar
Nadere informatieOkselklierdissectie. Mammapoli
00 Okselklierdissectie Mammapoli U wordt binnenkort opgenomen voor een okselklierdissectie, al dan niet in combinatie met een operatie aan de borst. De opname vindt plaats op afdeling Heelkunde, (4e etage).
Nadere informatieKANKER EN KANKERONDERZOEK
DE GEMENE DELER KANKER EN KANKERONDERZOEK Naam: Klas: Datum: INLEIDING Kanker is een veelvoorkomende ziekte. Bijna een derde van de Nederlanders krijgt er vroeg of laat zelf mee te maken. Op dit moment
Nadere informatieChirurgie. Okselkliertoilet.
Chirurgie Okselkliertoilet www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Voorbereiding... 3 De operatie... 3 Na de operatie... 4 Drains... 4 Mogelijke complicaties... 4 Het ontslag... 5 Wanneer moet u contact opnemen?...
Nadere informatieKennisgroep Speciaal. Zie voor uitgebreide informatie:
Kanker Kennisgroep Speciaal Kennisgroep Speciaal is een samenwerkingsverband van organisaties voor speciaal (Mytyl)onderwijs gericht op het delen en ontwikkelen van kwalitatief hoogstaande kennis en expertise
Nadere informatieUitzaaiingen in de wervelkolom
Oncologie Uitzaaiingen in de wervelkolom Inleiding Kwaadaardige gezwellen (tumoren) kunnen soms uitzaaien naar andere delen van het lichaam. We spreken dan van uitzaaiingen of metastasen. Uitzaaiingen
Nadere informatieHet is een ziekte die jarenlang door verschillende factoren zich ontwikkeld. Sommige factoren kun je zelf voorkomen, een paar niet.
Werkstuk door een scholier 1583 woorden 23 april 2011 4,9 12 keer beoordeeld Vak Zorg en welzijn KANKER: Ik ga vandaag mijn spreekbeurt houden over kanker om twee redenen. De eerste is dat iedereen kanker
Nadere informatieVoorstadium van borstkanker
Voorstadium van borstkanker Ductaal Carcinoma In Situ (DCIS) 1. Inleiding Bij u is een voorstadium van borstkanker geconstateerd. Deze afwijking wordt Ductaal Carcinoma In Situ (afgekort DCIS) genoemd.
Nadere informatieCutting-Edge Technology Intracranial en Extracranial Radiation Therapy
18 mei 2006 Jaarbeurs Utrecht Cutting-Edge Technology Intracranial en Extracranial Radiation Therapy Carla van Soest MANP Verpleegkundig specialist oncologie Flevoziekenhuis Almere Inhoud Radiotherapie
Nadere informatieSchildwachtklier- onderzoek bij borst- kanker
F Schildwachtklieronderzoek bij borstkanker December 2015 Inleiding Bij u is borstkanker vastgesteld of dit wordt vermoed. Binnenkort wordt u opgenomen voor operatieve behandeling. De chirurg heeft u voorgesteld
Nadere informatieKANKER EN KANKERONDERZOEK
DE GEMENE DELER KANKER EN KANKERONDERZOEK Naam: Klas: Datum: INLEIDING Kanker is een veelvoorkomende ziekte. Bijna een derde van de Nederlanders krijgt er vroeg of laat zelf mee te maken. Op dit moment
Nadere informatieWerkstuk Nederlands Kanker
Werkstuk Nederlands Kanker Werkstuk door een scholier 1713 woorden 17 januari 2003 7,2 361 keer beoordeeld Vak Nederlands 1 Wat is kanker? Kanker is de derde ergste doodsoorzaak in Nederland. Er zijn meer
Nadere informatiep a t i ë n t e n i n f o r m a t i e 2
Chemotherapie Inleiding Deze brochure is voor patiënten die voor het eerst behandeld gaan worden met chemotherapie. U krijgt uitleg over wat chemotherapie inhoudt. Hoewel deze brochure waarschijnlijk helpt
Nadere informatieDe behandeling van vulvakanker
Gynaecologie/Dermatologie Patiënteninformatie De behandeling van vulvakanker U ontvangt deze informatie, omdat u (mogelijk) vulvakanker heeft. Kanker van de vulva is een zeldzame, kwaadaardige aandoening
Nadere informatiePraten over behandelwensen en -grenzen
Praten over behandelwensen en -grenzen Praten over behandelwensen en -grenzen Informatie voor patiënten en familie Inleiding Als patiënt komt u in het UMC Utrecht met een bepaalde behandelwens. Meestal
Nadere informatieU heeft een neuroendocriene tumor
U heeft een neuroendocriene tumor en uw leven staat op zijn kop PATIËNTENGROEP NET lotgenotencontact voorlichting belangenbehartiging U heeft een neuro-endocriene tumor (NET), uw leven staat op zijn kop.
Nadere informatieKinderneurologie.eu. www.kinderneurologie.eu. Operatie
Operatie Wat houdt een operatie voor een hersentumor in? Een operatie is een behandeling waarbij een speciale chirurg, kinderneurochirurg genoemd, in de hersenen zelf een behandeling uitvoert als onderdeel
Nadere informatieOpname U kunt dezelfde dag nog naar huis. U moet meestal een nacht in het ziekenhuis blijven.
Borstkanker De belangrijkste punten om te onthouden zijn: Er zijn 2 mogelijkheden: Een borstsparende operatie Een borstamputatie Vergelijk de behandelopties Borstbesparende operatie Operatie Alleen de
Nadere informatieEWINGSARCOOM Wat betekent het?
EWINGSARCOOM Wat betekent het? Oncologie/0138 Deze informatiebrochure is bestemd voor personen met een Ewingsarcoom en alle anderen die hier heel dichtbij betrokken zijn: familie, vrienden, We geven u
Nadere informatieSchildwachtklieronderzoek
Schildwachtklieronderzoek Inhoud Inleiding 3 1. Doel van het onderzoek 3 2. Fase 1: Schildwachtklier zichtbaar maken 4 3. Fase 2: Verwijderen van de schildwachtklier tijdens operatie 7 4. Fase 3: Onderzoeken
Nadere informatieInleiding Vóór de operatie
Darmkanker 2 Inleiding Als u deze folder krijgt heeft u zojuist een gesprek gehad met uw chirurg. Uit het onderzoek is gebleken dat u dikke darmkanker heeft. In deze folder leggen we de behandelmogelijkheden
Nadere informatiePATIENTEN VOORLICHTINGSFORMULIER Radiochemotherapie studie bij het vergevorderde vulvacarcinoom
Onderwerp: wetenschappelijk onderzoek, getiteld: gecombineerde radiochemotherapie bij het lokaal vergevorderde stadium vulvacarcinoom zonder geplande chirurgie. Geachte mevrouw, U bent naar de afdeling
Nadere informatieChirurgie / mammacare
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie / mammacare Algemeen U heeft van de chirurg en/ of nurse practitioner een schokkend bericht gekregen: u heeft borstkanker. Er komt veel op u af en er zullen ongetwijfeld
Nadere informatieBOTTUMOREN. 1. Normaal botweefsel
BOTTUMOREN Om beter te kunnen begrijpen wat een bottumor juist is, wordt er in deze brochure meer uitleg gegeven over de normale structuur van het bot. Op die manier krijgt u een beter zicht op wat abnormaal
Nadere informatieSummary in Dutch (Nederlandse samenvatting voor leken)
Summary in Dutch (Nederlandse samenvatting voor leken) 13_Smakman.indd 173 10-02-2006 11:30:37 Het menselijk lichaam bestaat uit een groot aantal organen en weefsels die zijn opgebouwd uit miljarden cellen.
Nadere informatiePatiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER. onderdeel RADIOTHERAPIE. Radiotherapie
Patiënteninformatiedossier (PID) PROSTAATKANKER onderdeel RADIOTHERAPIE PROSTAATKANKER INHOUD Wat is radiotherapie eigenlijk?...3 Uitwendige bestraling...3 Inwendige bestraling...5 Gang van zaken...7 Eerste
Nadere informatieDermatologie. Patiënteninformatie. Plaveiselcelcarcinoom. Slingeland Ziekenhuis
Dermatologie Plaveiselcelcarcinoom i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Wat is een plaveiselcelcarcinoom? Plaveiselcelcarcinoom van de huid is een kanker van de huid. Het begint in de bovenste laag
Nadere informatieInfoblad. LONGKANKER Behandeling
Infoblad LONGKANKER Behandeling De behandeling van kleincellige longkanker is anders dan de behandeling van niet-kleincellige longkanker. BEHANDELPLAN Uw arts maakt met een aantal andere specialisten een
Nadere informatieHet verwijderen van de borst
Patiënteninformatie Het verwijderen van de borst Het verwijderen van de borst 899953 Verwijderen van borst.indd 1 1 17-02-17 14:27 Het verwijderen van de borst Martini Borstcentrum, route 1.7 Telefoon:
Nadere informatieTitel onderzoek: Bepalen van nieuwe ziektevoorspellers bij colorectale levermetastasen. De MIRACLE studie.
Titel onderzoek: Bepalen van nieuwe ziektevoorspellers bij colorectale levermetastasen. De studie. Geachte heer/mevrouw, Wij vragen u vriendelijk om mee te doen aan een medisch-wetenschappelijk onderzoek.
Nadere informatieWEKE DELEN SARCOOM Wat betekent het?
WEKE DELEN SARCOOM Wat betekent het? Oncologie/0145 1 Deze informatiebrochure is voor personen met een weke delen sarcoom en alle anderen die hier heel dichtbij betrokken zijn: familie, vrienden We geven
Nadere informatieTranslating science into better healthcare. Nieuwe bloedvaten beter in beeld
Translating science into better healthcare Nieuwe bloedvaten beter in beeld In deze folder leest u de resultaten van een groot onderzoek naar bloedvaten. Onderzoekers, bedrijven en de Hartstichting ontwikkelden
Nadere informatieWerkstuk ANW Gentherapie
Werkstuk ANW Gentherapie Werkstuk door een scholier 2605 woorden 27 april 2003 5,8 40 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Het onderwerp dat wij hebben gekozen is: genezen met gentherapie. Wij hebben voor
Nadere informatieSlagaderverkalking in de hals: onschuldig of gevaarlijk?
Translating science into better healthcare Slagaderverkalking in de hals: onschuldig of gevaarlijk? In deze folder leest u de resultaten van een groot onderzoek naar slagaderverkalking in de bloedvaten
Nadere informatieAfsluitende les. Leerlingenhandleiding. DNA-onderzoek en gentherapie
Afsluitende les Leerlingenhandleiding DNA-onderzoek en gentherapie Inleiding In de afsluitende les DNA-onderzoek en gentherapie zul je aan de hand van een aantal vragen een persoonlijke en kritische blik
Nadere informatieRadiotherapie. Inwendige bestraling van de baarmoederhals
Radiotherapie Inwendige bestraling van de baarmoederhals Radiotherapie Inleiding Na overleg met u, is door uw radiotherapeut-oncoloog en gynaecoloog besloten u verder te behandelen met inwendige bestraling.
Nadere informatieDit is prostaatkanker
Dit is prostaatkanker blaas prostaat De prostaat ligt onder de blaas. Hij is zo groot als een walnoot. De prostaat doet vocht bij de zaad-cellen. Zo krijg je sperma. Bij kanker veranderen de cellen in
Nadere informatie