Gezond en Ethisch Sporten. Van MEVS naar GES

Transcriptie

1 Gezond en Ethisch Sporten Van MEVS naar GES

2 Beleidsnota SD3: Het gezond en ethisch sportklimaat blijvend versterken Decreet gezond en ethisch sporten Risicovechtsportbeleid Aandacht voor mensen met een gezondheidsbeperking Een ethisch sportklimaat stimuleren Antidoping in aparte doelstelling NADO Vlaanderen ( 2

3 Regelgeving MEVS Decreet 13 juli 2007 (Medisch Verantwoord Sporten) wijziging via decreet 21 november 2008 (+ Ethisch Verantwoord Sporten EVS) uitkanteling Antidopingdecreet 25 mei 2012 restbepalingen -> opportuniteit voor heroriëntering GES Decreet 20 december 2013 BVR 4 april 2014 Inwerkingtreding: Eerste luik, incl. ethisch sporten: 30 april 2014 Verplichtingen gezond sporten: 1 januari

4 Basisopties Gezond en ethisch sporten = sporten in overeenstemming met Gezond: omstandigheden die in overeenstemming zijn met iemands fysiek, psychisch en sociaal welbevinden Ethisch: het geheel van positieve waarden en normen en daarmee verband houdende maatregelen op vlak van begeleiding, bestuur en beleid, die eenieder in acht moet nemen met het oog op de bewaring en bevordering van individuele integriteit (fysieke, psychische en seksuele), fair play en sociale integriteit (solidariteit, diversiteit en inclusie) 4

5 Basisopties Kaderdecreet uitgangspunten: respecteren en stimuleren van autonomie en responsabilisering van de sportgemeenschap; maximaal ondersteunen en faciliteren als overheid (bvb. via informatie, kennis en subsidiëring); bewaken van stroomlijning en kwaliteit; het nemen van sturende maatregelen als laatste optie om problemen corrigerend aan te pakken. Bv. ipv het vormelijke/procedurele meer de nadruk leggen op het inhoudelijke/ondersteunende/praktijk Een stimulerende overheid ipv command and control 5

6 Begrippen en definities Sporter -> breed begrip! elke persoon die een sport beoefent, ongeacht het niveau, met recreatieve, competitieve of demonstratieve doeleinden. 1. recreatieve en competitieve sporters, 2. elitesporters of topsporters, 3. beoefenaars van specifieke sporten Sportorganisatie -> breed begrip! elke organisatie die tot hoofdzakelijk doel heeft een of meer vormen van sportbeoefening aan te bieden, door ze te organiseren, de deelname eraan mogelijk te maken of in dat verband als leidende instantie op te treden. 6

7 Doel en beginselen Verantwoordelijkheid van iedereen! Dit decreet heeft tot doel een beroep te doen op eenieders verantwoordelijkheid op het gebied van gezond en ethisch sporten en op die manier bij te dragen aan een kwalitatieve sportbeoefening. => individuen vooral benaderen via sensibiliserende maatregelen (niet via allerlei verplichtingen) => gezond sporten vooral bereiken via het sportaanbod => gezond én ethisch sporten transversaal in het sportbeleid en sportaanbod opnemen 7

8 Doel en beginselen Horizontale/transversale verantwoordelijkheid t.o.v. minderjarige Elke sportorganisatie heeft de maatschappelijke opdracht om bij te dragen aan de ontwikkeling van een sportklimaat waarbij rekening wordt gehouden met de leeftijd, de draagkracht, de behoeften en de mogelijkheden van de minderjarige sporter, onder meer door de organisatie en de werking van participatiestructuren voor minderjarigen te bevorderen en te ondersteunen. geïnspireerd op Kinderrechtenverdrag 8

9 Gezond Sporten Beleid sportorganisatie Elke sportorganisatie bevordert het gezond sporten, door: de omstandigheden en toestanden die negatief inwerken op de fysieke of psychische integriteit van de sporter daadwerkelijk te voorkomen en te bestrijden door doelmatige initiatieven en gepaste maatregelen. Toegankelijke en relevante informatie verschaffen, over: de preventie van specifieke risico s, verbonden aan het beoefenen van de desbetreffende sport; de initiatieven die genomen zijn om het gezond sporten voor de sporter te bevorderen. Voor de minderjarige sporter wordt de informatie ook beschikbaar gesteld aan diens ouders of voogd of de persoon die de bewaring over de minderjarige heeft. 9

10 Gezond Sporten Verplichtingen van sportorganisaties: Keuze over aanbevelen of opleggen van een sportmedisch geschiktheidsonderzoek Keuze over het al dan niet toepassen van leeftijdsgrenzen Een analyse van de sportspecifieke risico s + maatregelen en initiatieven die zijn genomen ter voorkoming en bestrijding ervan Een continue doorstroming van informatie naar leden Beleid beschikbaar in een vorm waarin schriftelijk of digitaal gerapporteerd kan worden aan de administratie + voor erkende sportfederaties: Informatie in geanonimiseerde en statistische vorm bijhouden van sportspecifieke risico s en lichamelijke schade met een weergave van de evolutie daarvan in de tijd Duurzame betrokkenheid van minstens één arts bij haar gezond sportenbeleid 10

11 11

12 12

13 Gezond Sporten Rapportering deze informatie ter beschikking houden om deze binnen de dertig dagen na het verzoek aan te leveren aan de administratie. de toepasselijke reglementen over het beleid voor gezond sporten van de sportorganisatie; het beleid van de sportorganisatie, en de doorstroming van informatie bij haar leden; de sportmedische geschiktheidsonderzoeken (indien ja: de soorten sportmedische geschiktheidsonderzoeken die worden aanbevolen of opgelegd + de sporters of sportcontexten waarvoor die gelden). 13

14 Gezond Sporten Sportmedisch geschiktheidsonderzoek Geen algemene verplichting -> Een sportorganisatie kan wel een sportmedisch geschiktheidsonderzoek opleggen, rekening houdend met de aard en de context van de sportbeoefening. Rol van artsen en kwaliteitsstandaarden Geen systeem van formele erkenning van keuringsartsen of keuringscentra meer Wel focus op standaarden inzake gezond of ethisch sporten, bvb. Generieke Richtlijnen voor Risicovechtsporten Kwaliteitsstandaard: een beschrijving van op wetenschappelijke kennis of ervaring gefundeerde normen, procedures of operationele technieken die aantoonbaar bijdragen aan de kwaliteit van een beleid, praktijk of dienstverlening, en die betrekking hebben op gezond of ethisch sporten 14

15 Gezond Sporten Sportmedisch geschiktheidsonderzoek getalenteerde sporters de sporter die talent heeft voor topsport volgens de sportspecifieke ontwikkelingslijn, of die al topsporter is vanwege zijn prestaties. De minister stelt de lijst vast. Aan de getalenteerde sporter wordt een toelage toegekend op basis van een bij hem uitgevoerd sportmedisch geschiktheidsonderzoek door een arts die aan bepaalde voorwaarden voldoet. Jaarlijks stelt de minister een toelage vast van max. 350 euro. Administratie betaalt de toelage aan de getalenteerde sporter zelf of, met zijn toestemming, aan de sportfederatie waaronder hij ressorteert of aan de arts onder de verantwoordelijkheid van wie zijn sportmedische geschiktheidsonderzoek is uitgevoerd. Toezicht op de artsen die getalenteerde sporters onderzoeken. 15

16 Gezond Sporten Grenzen aan gezond sporten -> mogelijkheid tot corrigerend optreden Voor het beoefenen van een sport die een bijzonder risico meebrengt voor de fysieke of psychische integriteit van de sporter, kunnen voorwaarden bepaald worden met het oog op de bescherming van de gezondheid van de sporter: leeftijdsgrenzen opleiding of begeleiding aanwezigheid van een arts sportmedisch geschiktheidsonderzoek Mogelijk verbod van elke vorm van sportbeoefening die een extreem risico inhoudt voor de fysieke of psychische integriteit van de sporter 16

17 Ethisch Sporten Verantwoordelijkheden! Het ethisch sporten is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de Vlaamse overheid en de sportorganisaties. Elke sportorganisatie heeft echter, rekening houdend met de aard en de context van de sportbeoefening, de opdracht om zelf bij te dragen aan de ontwikkeling van een sportklimaat dat met ethisch sporten verenigbaar is. Evolutie van open coördinatiemethode (richtsnoeren) naar lerende netwerken 17

18 Ethisch sporten Lerend netwerk een reeks van regelmatige bijeenkomsten van gelijkgestemde deelnemers rond één of meer thema s die de deelnemers ervan gezamenlijk aanbelangen met de bedoeling de eigen prestaties in beleid en praktijk te verbeteren en tegelijkertijd via een collectieve inspanning aan kwaliteit te winnen in de sector of het activiteitsveld waartoe de deelnemers behoren. Overwegingen Effectief overdragen van goede praktijken, continuïteit en dynamiek in wederzijds leren, meer oog voor inhoud i.p.v. vorm, benadrukken collectieve verantwoordelijkheid, samenwerking, expertise, outputrelevantie (vb. kwaliteitsstandaarden) 18

19 Ethisch Sporten Lerend netwerk: Op initiatief van minister of op aanvraag; minister bepaalt thema s en wijst deelnemers aan: streeft naar een duurzame samenwerking minstens jaarlijks een strategische bijeenkomst thematische bijeenkomsten met het oog op wederzijds leren en goede praktijken streeft naar output (inzichten, initiatieven, praktijken of standaarden) Strategisch lerend netwerk (opstart 19/01/2015: CJSM, BLOSO, VSF, ISB, SVS, VLABUS, ICES) 19

20 Ethisch sporten Richtsnoeren ( open coördinatie ) blijven mogelijk De Vlaamse Regering kan na breed overleg in de sportsector een aantal richtsnoeren opstellen voor ethisch sporten waarmee de sportorganisaties in hun beleid en initiatieven tot sportbeoefening rekening houden. Huidige cyclus tot 2016 (BVR 21/12/2012) -> evaluatie Rapportering -> Communiceren De erkende sportfederaties communiceren aan hun leden, minstens via hun website, de belangrijkste maatregelen die ze voor hun sportorganisaties hebben genomen en die ze zullen nemen ter realisatie van de richtsnoeren Informatie beschikbaar in een vorm waarin, desgevraagd, schriftelijk of digitaal gerapporteerd kan worden aan de administratie. 20

21 Ethisch sporten Kwaliteitsstandaarden zijn mogelijk De Vlaamse Regering kan, voor één of meer vormen van sportbeoefening of sportcontexten, kwaliteitsstandaarden vastleggen of erkennen voor een beleid of praktijk inzake ethisch sporten. Kwaliteitsstandaard: een beschrijving van op wetenschappelijke kennis of ervaring gefundeerde normen, procedures of operationele technieken die aantoonbaar bijdragen aan de kwaliteit van een beleid, praktijk of dienstverlening, en die betrekking hebben op gezond of ethisch sporten. Voorlopig nog geen kwaliteitsstandaarden ethisch sporten eerst nog laten groeien in (onderbouwde) praktijk. 21

22 Expertise Expertencommissie: risicovechtsporten (+ andere zijn mogelijk) de sporten waarbij het toegestaan is bepaalde technieken te gebruiken met de intentie de fysieke of psychische integriteit van de tegenstander te verminderen. Sinds 2009: Adviesorgaan 9 leden; vernieuwde samenstelling vanaf 2015: meer vertegenwoordiging uit het veld (ook ISB) en minder medisch (slechts 1 arts ipv 5) Generieke Richtlijnen Risicovechtsport voorbereiden als erkende kwaliteitsstandaard Opvolgen van en samenwerken met Risicovechtsportplatform 22

23 Expertise Organisatie beleidsondersteuning en praktijkontwikkeling: als kenniscentrum functioneren op het gebied van gezond of ethisch sporten; informatie, kennis en expertise, of beleidsopties van de Vlaamse overheid op het gebied van gezond of ethisch sporten in bruikbare instrumenten voor de sportsector omzetten, delen, en daarvoor begeleiding en ondersteuning verzorgen voor de sportsector; bestaande instrumenten en praktijken op het gebied van gezond of ethisch sporten volgen en evalueren; de Vlaamse overheid ondersteunen op het domein van gezond of ethisch sporten; het maatschappelijk draagvlak voor thema s op het gebied van gezond of ethisch sporten vergroten. => Internationaal Centrum Ethiek in de Sport en Vlaamse Vereniging voor Sportgeneeskunde 23

24 Budgettaire bepalingen Juridische basis voor de ondersteuning of financiering van: initiatieven ter bevordering van het gezond of ethisch sporten; het sportmedisch geschiktheidsonderzoek dat voor één of meer categorieën van sporters wordt uitgevoerd volgens een kwaliteitsstandaard; één of meer organisaties voor beleidsondersteuning en praktijkontwikkeling op het gebied van gezond of ethisch sporten; de organisatie of deelname aan lerende netwerken over ethisch sporten; het wetenschappelijk onderzoek over gezond of ethisch sporten. Begrotingsfonds: is een technisch artikel in relatie tot het Antidopingdecreet 24

25 Overige bepalingen Depenalisering (geen strafrechtelijke sancties) Administratieve sancties De administratie kan een dossier openen zodra ze kennis krijgt van een mogelijke overtreding Aanmaning Geldboete Mogelijkheid organisatie sportactiviteit te verbieden Regeling overgang naar nieuwe decreet Vb. aflopen erkenningen Vb. laatste uitbetaling aan keuringscentra 25

26 Samenvattend Decreet gezond en ethisch sporten Stimulerende overheid Beginselen Basisverplichtingen Kwaliteitsstandaarden Lerende netwerken Expertise Correcties

27 Gezond en Ethisch Sporten