Rapport Hoe zoekt een gebruiker GEO Informatie?

Transcriptie

1 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E Rapport Hoe zoekt een gebruiker GEO Informatie? Projectnaam Auteur Onderzoek Hoe zoekt een gebruiker GEO Informatie? Antoine Gribnau Versie 0.2 Datum Mei 2013

2 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E Versiebeheer Versie Datum Auteurs Omschrijving Antoine Gribnau Concept Antoine Gribnau Aangepaste versie 1.0 Distributie Versie Datum Verzendlijst Omschrijving Herma Selles/Marien de Inleveren ter goedkeuring Bakker 1.0 Goedkeuring Versie Datum Goedgekeurd door Handtekening 1.0 Rapport onderzoek Hoe zoekt een gebruiker Geo Informatie? 2/14

3 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E Inhoudsopgave 1. Managementsamenvatting Inleiding...5 Aanleiding...5 Probleem...5 Doel Onderzoek Conclusie Aanbeveling Bronnen: Bijlagen:...14 Rapport onderzoek Hoe zoekt een gebruiker Geo Informatie? 3/14

4 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E 1. Managementsamenvatting Inleiding Deze scriptie is het resultaat van mijn onderzoek Hoe zoeken gebruikers naar Geoinformatie. Dit onderzoek is uitgevoerd in het kader van mijn studie Geografische Informatiemanagement voor de lokale overheid (GIMLO) bij dataland. Ik ben werkzaam bij gemeente Den Haag, afdeling Dienst Stedelijke Ontwikkelingen, Geo-informatie en Erfpachtbedrijf, team Geoservices. De gemeente Den Haag heeft de ambitie om uit te blinken op het gebied van dienstverlening. Zij wil een excellente dienstverlener voor bewoners, bedrijven en (internationale) instellingen zijn. Met de uitvoering van het Masterplan Dienstverlening wordt deze ambitie gerealiseerd. Het accent ligt hierin op het aanbieden van vraaggerichte dienstverlening. Deze dienstverlening is (waar mogelijk) digitaal, snel en efficiënt en vraagt daarom om een goede basis in de gemeentelijke organisatie. Om op het gebied van geo-informatie aan deze ambitie te kunnen voldoen is het van belang de behoefte van de gebruiker van deze informatie in beeld te hebben. Doel Het doel van dit document is inzicht te geven wat de informatie behoefte is van de gebruikers van Geo-informatie. De uitkomst van dit onderzoek is een mogelijke basis voor de verdere uitwerking van de Geo-informatie voorziening van de gemeente Den Haag. Wat is Geo-informatie Geo Informatie is : Alle informatie-objecten die Plaatsgebonden kenmerken hebben; gegevens met een directe of indirecte referentie naar een Plaats op het aardoppervlak. (NEN 3610) Deze informatie is in vele verschijningsvormen beschikbaar voor gebruikers. Bekende toepassingen waar in geo-informatie wordt gebruikt zijn Google Maps en Tomtom. Informatie bestaat vanuit ICT oogpunt gezien uit gegevens (opgeslagen records in een database) gecombineerd met de context (metadata). Behoefte gebruikers Geo-informatie Uit interviews met gebruikers blijkt dat de vraag naar GI zeer divers is. Er zijn verschillende doelgroepen te onderscheiden met verschillende informatiebehoeften. In veel gevallen kunnen de gebruikers hun benodigde informatie vinden binnen en buiten de gemeente. In Hoofdstuk 3 ga ik hier verder op in. Rapport onderzoek Hoe zoekt een gebruiker Geo Informatie? 4/14

5 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E 2. Inleiding Aanleiding Door de komst van o.a. Google, Tomtom Kaarten op websites en APP s is het gebruik van Geo-informatie gemeengoed geworden. Veel in- en externegebruikers van Geo-informatie weten vaak niet eens dat zij dit gebruiken. Zij gebruiken een visualisatie namelijk een interactieve kaart of applicatie met een kaart. De vraag naar Geo-informatie stijgt enorm zowel in hoeveelheid als in diversiteit, voor verschillende doeleinden. Dit betekend dat de gemeente Den Haag zijn Geo Informatie Voorzieningen (GIV) daar voor zal moeten inrichten als zij een excellente dienstverlening wil waarborgen. Er is dus enorm veel Geo-informatie beschikbaar die in en extern ontsloten wordt in diverse vormen. En er zijn verschillende gebruikers met elk hun eigen behoeften en eigenschappen. Probleem Het gebruik van Geo-informatie neemt zowel binnen de gemeente als daarbuiten toe. Om het aanbod op de vraag af te stemmen is het nodig om te weten wat de informatiebehoefte is van de gebruiker. Doel Het doel van dit document is inzicht te geven in welke mate het huidige aanbod van Geoinformatie voldoet aan de behoefte van de gebruikers. Ik heb een inventarisatie gedaan van de huidige stand van zaken bij dit aanbod, door het bestuderen van een aantal bronnen. Er zijn diverse gebruikers van Geo-informatie binnen en buiten de gemeente geïnterviewd om een overzicht te krijgen van hun informatiebehoefte. Rapport onderzoek Hoe zoekt een gebruiker Geo Informatie? 5/14

6 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E 3. Onderzoek Informatiebehoefte gebruikers Geo-informatie Om dit onderzoek gestructureerd uit te voeren heb ik een inventarisatie gedaan van verschillende gebruikers. figuur 1. Overzicht geïnventariseerde doelgroepen Geo-informatie. Ik heb hierin een onderscheid gemaakt tussen gebruikers binnen de gemeente (intern) en daarbuiten (extern). Om dit onderzoek binnen de gestelde tijd uit te voeren heb ik een selectie gemaakt van vijf vertegenwoordigers van deze doelgroepen. In de volgende paragraaf beschrijf de gebruikersprofielen van onderzochte personen. Omschrijving gebruikers intern Primaire gebruiker Een primaire gebruiker is een persoon die in een primair werkproces werkzaam is. De functie van de geïnterviewde medewerker is storingsmedewerker verkeersmanagement en openbare verlichting. Deze persoon gebruikt Geo-informatie tijdens het uitvoeren van haar werkzaamheden. Het werkproces van deze primaire gebruiker ziet er schematisch als volgt uit: 1 Melding storing 2 Zoeken locatie storing Bij het uitvoeren van dit proces wordt informatie verzameld over de omgeving van de gemelde storing en over de objecten die met deze storing te maken hebben. Hierbij is de locatie van deze objecten van belang. Deze informatie wordt geanalyseerd en doorgegeven aan de uitvoerende instantie die de storing gaat verhelpen. Nadat de storing is opgelost wordt deze afgemeld en verder administratief afgehandeld. Ondersteunende gebruiker 3 Informatie zoeken object 3 Uitvoerende instantie aansturen 4 Na terugmelding storing afmelden Een ondersteunende gebruiker is een persoon die een ondersteunende functie uitoefent Rapport onderzoek Hoe zoekt een gebruiker Geo Informatie? 6/14

7 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E in de organisatie De functie van de geïnterviewde medewerkers zijn onderzoeker PSO en senior adviseur GI & E. De onderzoeker PSO (programmamanagement strategie en onderzoek) is werkzaam bij de onderzoeksafdeling van Dienst Stedelijke Ontwikkelingen. Deze afdelingen maakt beleidsinformatie voor ontwikkelingen in de stad. Het werkproces van deze ondersteunende gebruiker ziet er schematisch als volgt uit: 1 Vraag beleid 2 Verzamelen benodigde informatie 3 Informatie analyseren/ bewerken 3 Rapportage/ presentatie opstellen 4 Rapport presenteren aan vrager Bij het uitvoeren van dit proces wordt informatie verzameld die nodig is om een adviesrapport op te stellen. Bijna altijd wordt hier kaart materiaal gebruikt in verschillende vormen. De senior adviseur GI & E (Geo Informatie en Erfpachtbedrijf) is werkzaam bij de Geo informatie afdeling van Dienst Stedelijke Ontwikkelingen. Hij geeft adviezen over het gebruik van Geo-informatie. Ook is hij vaak betrokken bij projecten waarbij Geoinformatie een rol speelt. Zijn werkproces is in grote lijnen vergelijkbaar met het werkproces van de onderzoeker PSO. Omschrijving gebruikers extern De Domein coördinator van het CMO (Content Management Organisatie) is werkzaam bij de afdeling die de internet pagina van de gemeente Den Haag verzorgd ( Hij adviseert alle diensten binnen de gemeente over het gebruik van internet. Het gebruik van interactieve kaarten wordt veel gebruikt. Deze medewerker heeft inzicht in het zoekgedrag van de burger op de haagse internet pagina. De initiatiefnemer van Den Haag open data is een zelfstandig ondernemer die in samenwerking met Duurzaam Den Haag een open data portaal heeft ontwikkeld. Duurzaam Den Haag gebruikt data van diverse partijen als de gemeente, stedin, agentschap.nl, het kadaster etc. Voor het geven van advies en het ontwikkelen van interactieve kaarten en apps om burgers bedrijven en andere partijen informatie te verstrekken over duurzaamheid. Bij gebrek aan tijd is er geen interview afgenomen bij de volgende geïnventariseerde doelgroepen: Participatie Externe onderzoeksbureau s Externe leveranties Rapport onderzoek Hoe zoekt een gebruiker Geo Informatie? 7/14

8 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E Informatiebehoefte Zoals eerder omschreven zijn er vijf vertegenwoordigers van de geïnventariseerde doelgroepen geïnterviewd. Met behulp van deze interviews is de Geo-informatie behoefte van deze gebruikers in beeld gebracht. Storingsmedewerker verkeersmanagement en openbare verlichting (primaire gebruiker intern) De Storingsmedewerker verkeersmanagement en openbare verlichting gebruikt in haar werkproces Google maps om de locatie van de storing te melden. Vaak is de melding niet helemaal duidelijk, zodat zij eerst in Google maps de omgeving verkend. Dit kan ook in WebGIS, maar de performance van Google is stukken beter, zodat er tijdens het zoeken telefonisch gecommuniceerd kan worden over de locatie ter plekke. Als er wat meer tijd is zoekt de medewerker de gegevens van de objecten (defecte lichtmast, schakelkast, kabels) op in WebGIS. Deze specifieke gegevens worden met de opdracht mee gestuurd naar de uitvoerende partij. De Geo-informatie die deze primaire gebruikt is specifiek voor haar werkproces. Onderzoeksmedewerker, adviseur (ondersteunende gebruikers intern) Zowel de onderzoeker als de adviseur gaan vraag gericht op zoek naar geo-informatie. Een opdrachtgever komt met een vraag. De medewerker gaat op zoek naar de geoinformatie waar de vraag mee beantwoord wordt. Hierbij worden er verschillende kanalen gebruikt: Google maps, kadaster, CBS, BORIS kernregistraties of rechtstreeks van de bronhouder etc. Het zoeken van deze informatie is een tijdrovende zaak en vaak maar voor eenmalig gebruik. Domein coördinator van het CMO (extern) De domein coördinator van het CMO gebruikt zelf geen Geo-informatie maar adviseert over het gebruik van Geo-informatie op internet. De kaarten die op de webpagina s worden gebruikt zijn puur ondersteunend voor een artikel. De informatie wordt aangeleverd door de schrijver van het artikel en in een kaartapplicatie genaamd geostart beheerd. Dit systeem staat los van de Geo-informatie voorziening er is geen link met kernregistraties of andere centrale bronnen. Initiatiefnemer van den haag open data (extern) De initiatiefnemer open data is op zoek naar actuele Geo-informatie die hij kan gebruiken voor het maken van kaartviewers en app s. Het is niet eenvoudig om de gewenste informatie te vinden, laat staan aangeleverd te krijgen. Als er al een levering plaats vindt is dit een eenmalige datadump. Voor het actueel houden van interactieve kaarten en apps is het van belang actuele informatie te presenteren. Rapport onderzoek Hoe zoekt een gebruiker Geo Informatie? 8/14

9 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E In de volgende tabel zijn de resultaten gepresenteerd van de interviews met interne gebruikers van Geo-informatie: Naam Debby Groen Rob Gieb Michiel von Konigslow Functie Storingsmedewerker Onderzoeker PSO Senior adviseur GI&E VerkeersManagement en Openbare Verlichting ruimtelijke analyses Processoort Primair Ondersteunend Ondersteunend Gebruik GI Waar zoeken Hoe zoeken Bevindingen WebGIS en Google maps Locaties VR: Papieren Informatie OV:WebGIS Adressen en locaties in Google maps: invoeren adres in zoekscherm. Specifieke informatie OV in WebGIS: adres opzoeken en informatie uit systeem ophalen WebGIS is traag, daarom wordt Google maps gebruikt om een adres te zoeken. In WebGIS is veel meer procesgerichte info te vinden. Niet alle informatie van VM en OV zijn geïntegreerd. Losse systemen WebGIS sneller. Systemen integreren. Procesgerichte zoekingang op bijvoorbeeld:lichtmast nummer. Meldingen op echte locatie (x,y) ipv adresgekoppeld. Ruimtelijke analyses met Arcgis Kernregistraties, BORIS, CBS, Google. Veel losse bestanden intern en extern. Informatie zelf koppelen aan locatie. Veel informatie rechtstreeks van de bronhouder (eigen netwerk). Veel informatie, verspreid over de organisatie. Ook veel externe informatie te vinden. Zelf bewerken om bruikbaar te maken voor analyses. Adviezen en oplossing voor vragen op het gebied van GI. Vragen oplossen met behulp van GI Eerst in WebGIS, daarna in registraties, daarna bronhouder zoeken en informatie opvragen. In WebGIS met zoekfunctie. Zoeken naar bronhouders op loket Zoeken met google op internet Er is veel informatie te vinden. De registraties (DSO) en BORIS (DSB) zijn gestructureerd en goed georganiseerd. Bij andere diensten is hier nog veel te verbeteren Verbeter- Het zou handig zijn als Registraties worden suggesties er een catalogus is van vaak bijgehouden alle GI die binnen de door mensen die met gemeente te vinden primaire processen zijn buiten de bezig zijn. De kernregistraties en bewustwording om BORIS, zodat de deze informatie te bronhouder sneller te delen komt op gang vinden is. door de komst van WebGIS. Er valt hier nog veel te winnen. De uitwerking van de interviews zijn te vinden in de bijlagen (Onderzoek interviews). Rapport onderzoek Hoe zoekt een gebruiker Geo Informatie? 9/14

10 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E In de volgende tabel zijn de resultaten gepresenteerd van de interviews met externe gebruikers van Geo-informatie: Naam Dennis Dzialiner Arn van der Pluijm Functie Domein coördinator bij het CMO Ondernemer onder de naam Urbanlink. Onder andere initiatiefnemer van den Haag open data. Mijn functie is van directeur tot secretaresse :) Ik maak onder andere websites, en richt me op ontwerp-projecten op het gebied van stedelijke ontwikkeling. Processoort Ondersteunend Ondersteunend Gebruik GI Waar zoeken Hoe zoeken Bevindingen Advies gebruik kaarjes op internet tot 70% van gebruikers komen binnen via Google. Via google vinden gebruikers artikelen waar al dan niet kaartjes op staan. De kaartapplicatie WebGIS die nu binnen de gemeente gebruikt wordt is veel te complex om als ondersteunende kaart te gebruiken op Met name voor het maken van informatieve kaarten. openstreetmap, google (maps), losse sets die her en der te downloaden zijn. Google, en verder zoek ik eigenlijk niet echt naar GI, in ieder geval niet via internet. Het gaat via contacten met eigenaren cq. belanghebbenden Het is niet handig dat informatie van de overheid niet te benaderen is. De vrees om te publiceren en het verkeerd te doen zit zo bij iedereen ingebakken dat er niets gebeurd. Het is enorm lastig om benodigde informatie van instanties als de gemeente beschikbaar te krijgen. Verbeter- Less is more kaart materiaal Veel informatie bij de gemeente komt suggesties is ondersteunend aan het in aanmerking voor open data. Er is artikel. We weten welke veel gepraat over het publiceren er onderwerpen van. Ga het als gemeente concreet maken en ga de samenwerking aan met geïnteresseerden. De uitwerking van de interviews zijn te vinden in de bijlagen (Onderzoek interviews). Rapport onderzoek Hoe zoekt een gebruiker Geo Informatie? 10/14

11 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E Aanbod Geo-informatie Binnen de gemeente worden diverse geografische informatiesystemen gebruikt. GIS is een methode om allerlei informatie gecombineerd te koppelen aan de punten of vlakken van een kaart. De GIS-software is het productiemiddel om gegevens om te zetten naar Geo-informatie. De gegevens moeten een Geo-referentie hebben. Het ArcGIS platform wordt standaard bij de Gemeente Den Haag gebruikt en is te onderscheiden in 4 soorten: 1. Desktop GIS met concurrent user licenties en gespecialiseerde gebruikers: producenten van GIS-producten. Desktop GIS heeft uitgebreide functionaliteit zoals koppelen, bewerken, analyseren van datasets, koppelen van kaartlagen, bevragen van de kaart, uitvoeren van multicriteria analyses, maken van selecties, maken van presentaties, etc. 2. WebGIS is een web-viewer met een uitgeklede GIS-functionaliteit. Het gaat om navigeren, lagen aan en uit zetten, attribuutinformatie aan een object koppelen en zichtbaar maken en selecties maken. De Web-viewer is voor een grote groep kijkers bedoeld. Dit stelt specifieke eisen aan de leesbaarheid van de viewers. 3. ArcGIS on line is een abonnement op een externe server met minder functionaliteit dan ArcGIS wat gebruikt wordt bij Duurzaam Den Haag om visualisaties te maken voor de website. De producent kan snel in ArcGIS of in ArcGIS on line- kaarten maken en inbouwen in websites of losse kaart applicaties, al dan niet mobiel. Met name interessant voor externen (communities). 4. Webservices voor applicaties, waardoor deze applicaties een beperkte GISfunctionaliteit kunnen aanbieden. De gemeente Den Haag maakt van oudsher veel gebruik van Geo-informatie in zijn werkprocessen. Hiervoor registreren diverse bronhouders Geo-informatie in verschillende systemen meestal voor hun eigen processen, uitgezonderd de kernregistraties. Kernregistraties als de BAG, WOZ zijn door de wet opgelegde registraties die in alle processen binnen de gemeente als informatiebron gebruikt moeten worden. Ook worden er externe bronnen wettelijk verpicht gebruikt als bijvoorbeeld het kadaster. De essentie hiervan is enkelvoudige registratie, meervoudig gebruik. Dit is efficienter en voorkomt fouten. Naast de kernregistraties heeft DSB een beheer systeem openbare ruimte: BORIS genaamd waarin proces gericht objecten in de buitenruimte worden geregistreerd. Hier moet je bijvoorbeeld denken aan de locatie en informatie over bomen, wegen, riolering, speeltoestellen. Bij diverse diensten wordt Geoinformatie gebruikt en ontstaat nieuwe Geo-informatie. Ook wordt er veel indirecte Geo-informatie geregistreerd om te gebruiken binnen de eigen werkprocessen. Dit laatste zorgt ongetwijfeld voor meervoudige registraties, dit is niet inzichtelijk. De gebruikers zijn zich er niet van bewust dat hun informatie waardevol is bij andere processen. Door de komst van o.a. WebGIS is het gebruik van deze informatie ingeburgerd binnen de gemeente. Geo-informatie wordt middels themaviewers gedeeld. WebGIS maakt waar mogelijk gebruik van de kernregistraties, BORIS (Beheer Openbare Ruimte Systeem van DSB) en losse bronnen. Rapport onderzoek Hoe zoekt een gebruiker Geo Informatie? 11/14

12 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E De kaartapplicatie die gebruikt wordt op internet ( is een losse applicatie geo-start genaamd op basis van Google maps. Deze applicatie is niet gekoppeld aan de geografische-informatie-voorziening van de gemeente en wordt los beheerd, zowel technisch als qua inhoud 4. Conclusie Uit de interviews is te herleiden dat de informatie behoefte per doelgroep zeer verschillend is. Ook de ervaringen met het zoeken van Geo-informatie is zeer divers. Op basis van de interviews heb ik overzicht gemaakt van de doelgroepen en de middelen die zij gebruiken om Geo-informatie te vinden en te raadplegen: figuur 2. Overzicht doelgroepen versus middelen voor het vinden van geo-informatie. De interne gebruikers kunnen met de middelen die zij tot hun beschikking hebben hun benodigde informatie vinden. Belangrijkste verbeterpunten die zij aangegeven hebben zijn: Performance WebGIS is nog niet voldoende om snel een locatie op te zoeken, er wordt hierdoor nog veel gebruik gemaakt van Google maps. De viewers in WebGIS kunnen beter aansluiten aan primaire werkprocessen, door bijvoorbeeld specifieke zoekingangen te maken (bijvoorbeeld zoeken op straat en lichtmastnummer) Om sneller benodigde informatie te vinden zou het handig zijn als er een catalogus is binnen de gemeente waar actuele en relevante Geo-informatie te vinden is. Noot: Gevaar bij het gebruik van externe middelen als Google maps is dat deze niet gebruik maken van de kernregistraties van de gemeente. WebGIS maakt hier wel gebruik van waar door de actualiteit, compleetheid en kwaliteit van de informatie gewaarborgd is. Rapport onderzoek Hoe zoekt een gebruiker Geo Informatie? 12/14

13 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E De externe gebruikers zijn wat minder tevreden over de manier waarop zij Geo-informatie kunnen vinden en gebruiken. Bevindingen voor het gebruikt van kaarten op internet: Less is more; kaartjes zijn ondersteunend aan het artikel op internet. De kaart moet simpel zijn snel en eenvoudig te intepreteren zijn. Alleen de informatie die ondersteunend is aan het artikel moet er op te vinden zijn, overbodige informatie maakt het nodeloos complex. Bevindingen voor het gebruikt van kaarten op internet: Less is more; kaartjes zijn ondersteunend aan het artikel op internet. De kaart moet simpel, snel en eenvoudig te intepreteren zijn. Alleen de informatie die ondersteunend is aan het artikel moet er op te vinden zijn, overbodige informatie maakt het nodeloos complex. Bevindingen van initiatiefnemer Den Haag open data: Het is niet eenvoudig om aan bruikbare Geo-informatie te komen als externe partij. Het is ook niet duidelijk welke informatie er is, wie de eigenaar is en hoe deze informatie toegankelijk is. Om de benodigde informatie over de bomen die beheerd worden bij Dienst Stadsbeheer te krijgen is uiteindelijk een WOB (Wet Openbaarheid van Bestuur) verzoek in gediend. Uiteindelijk is de benodigde informatie eenmalig beschikbaar gesteld. Het zou praktischer en goedkoper zijn voor externe partijen en de gemeente zelf als actuele informatie van de gemeente vrij beschikbaar zou zijn als open data. Noot: Deze bevinding onderstrepen de effecten die beschreven zijn in het rapport van Zenc De waarde van open data T Kronenburg (2012) die open data op de gemeente, overheid als geheel en de hele maatschappij heeft. 5. Aanbeveling Om aan de Geo-informatie behoefte van de gebruikers te voldoen is het noodzakelijk te weten wat die behoefte is. Dit onderzoek is een poging om hier een inventarisatie van te maken. Om de Geo-informatie voorzieningen van de gemeente aan te laten sluiten op de behoefte van de primaire gebruikers zal onderzocht moeten worden op welke punten deze verbeterd dient te worden en aangesloten kan worden op werkprocessen. De centrale voorziening WebGIS is een hele vooruitgang op Geo-informatie gebied. Concrete verbeterpunten die uit dit onderzoek zijn gekomen: Performance zoeken Performance navigeren Proces specifieke zoekingangen aanbieden Bij zowel de interne ondersteunende- als bij de externe gebruikers is duidelijk behoefte aan een centrale bibliotheek met actuele Geo-informatie. Hierbij is niet alleen het aanbieden van datasets van belang, maar ook de bijbehorende metadata. Het goed organiseren en beheren van een dergelijke Geo-informatie voorziening is een complexe onderneming, het is daarom verstandig om een (gemeente brede) strategie te ontwikkelen. Voor het aanbieden van ondersteunende kaarten op internet dient een project opgestart te worden. Samen met het CMO zal dit project uitgevoerd worden. Belangrijke aspecten: Kaarten moeten eenvoudig zijn en ondersteunend Performance moet goed zijn Gebruik moet zeer intuïtief zijn, gebruikers gaan geen handleiding lezen. Rapport onderzoek Hoe zoekt een gebruiker Geo Informatie? 13/14

14 Gemeente Den Haag Dienst Stedelijke Ontwikkeling GI & E GI&E is niet alleen verantwoordelijk voor alle Geo-informatie, het is dus aan te raden om de ontwikkeling en strategie te gezamenlijk te bepalen met alle belanghebbenden. Om de Geo-informatie voorziening van de gemeente structureel en doelgericht te organiseren, adviseer ik om een aanpak per doelgroep te ontwikkelen en een gemeente breed programma op te stellen. Het is essentieel om de regie hiervan bij één verantwoordelijke partij te leggen. 6. Bronnen: 1. T Kronenburg (2012). De waarde van open data: Rijksoverheid, Zenc, geraadpleegd op URL: 7. Bijlagen: 1. Geovisie Gemeente Den Haag Versie 1.7 Plaatsbepalend 2. Memo Visie GIDEON 3. Interviews Onderzoek Rapport onderzoek Hoe zoekt een gebruiker Geo Informatie? 14/14

15 Bijlagen. 1. Geovisie Gemeente Den Haag Versie 1.7 Plaatsbepalend 2. Memo Visie GIDEON 3. Interviews Onderzoek

16 Onderzoeksrapport onderzoek Hoe zoeken gebruikers GI Datum: Doel: Overzicht uitkomsten interviews Medewerker Debby Groen. Rob Gieb Michiel von Konigslow Dennis Dzialiner Functie Storingsmedewerker VerkeersManagement en Openbare Verlichting Onderzoeker PSO ruimtelijke analyses Senior adviseur GI&E Domein coördinator bij het CMO Processoort Primair Ondersteunend Ondersteunend Ondersteunend Gebruik GI WebGIS en Google maps Ruimtelijke analyses met Arcgis Waar zoeken Hoe zoeken Bevindingen Locaties VR: Papieren Informatie OV:WebGIS Adressen en locaties in Google maps: invoeren adres in zoekscherm. Specifieke informatie OV in WebGIS: adres opzoeken en informatie uit systeem ophalen WebGIS is traag, daarom wordt Google maps gebruikt om een adres te zoeken. In WebGIS is Kernregistraties, BORIS, CBS, Google. Veel losse bestanden intern en extern. Informatie zelf koppelen aan locatie. Veel informatie rechtstreeks van de bronhouder (eigen netwerk). Veel informatie, verspreid over de organisatie. Ook veel externe informatie te vinden. Zelf bewerken om Adviezen en oplossing voor vragen op het gebied van GI. Vragen oplossen met behulp van GI Eerst in WebGIS, daarna in registraties, daarna bronhouder zoeken en informatie opvragen. In WebGIS met zoekfunctie. Zoeken naar bronhouders op loket Zoeken met google op internet Er is veel informatie te vinden. De registraties (DSO) en BORIS (DSB) zijn gestructureerd en goed Advies gebruik kaarjes op internet tot 70% van gebruikers komen binnen via Google. Via google vinden gebruikers artikelen waar al dan niet kaartjes op staan. Less is more kaart materiaal is ondersteunend aan het artikel. We weten welke onderwerpen

17 Verbetersuggesties veel meer procesgerichte info te vinden. Niet alle informatie van VM en OV zijn geïntegreerd. Losse systemen WebGIS sneller. Systemen integreren. Procesgerichte zoekingang op bijvoorbeeld:lichtmastnu mmer. Meldingen op echte locatie (x,y) ipv adresgekoppeld. bruikbaar te maken voor analyses. Het zou handig zijn als er een catalogus is van alle GI die binnen de gemeente te vinden zijn buiten de kernregistraties en BORIS, zodat de bronhouder sneller te vinden is. georganiseerd. Bij andere diensten is hier nog veel te verbeteren Registraties worden vaak bijgehouden door mensen die met primaire processen bezig zijn dat is ok voor hun eigen proces. De bewustwording om deze informatie te delen komt op gang door de komst van WebGIS. Er valt hier nog veel te winnen. mensen zoeken. Als we van die onderwerpen eenvoudige kaartjes hebben stellen we al veel bezoekers tevreden Gebruik van kaarten op internet is ondersteunend. Mensen moeten niet veel hoeven klikken of nadenken, dat doen ze niet. Hou het dus simpel en doelgericht. Denk vanuit de bezoeker en niet vanuit je eigen processen. Voldoe in de informatiebehoefte van je doelgroep en hou het daar bij.

18 Gespreksverslag onderzoek Hoe zoeken gebruikers GI Datum: Met: Debby Groen Functie: Storingsmedewerker verkeersmanagement en openbare verlichting Doel: Interview gebruiker 1 Wie ben je? Debby Groen. 2 Wat is je functie? Sinds 1 januari werkzaam als storingsmedewerker bij verkeersmanagement en openbare verlichting, Dienst Stadsbeheer bij de gemeente Den Haag. 3 Gebruik je Geo informatie voor het uitvoeren van je taken? Ja, ik gebruik WebGIS en Google maps. 4 Waar zoek je die informatie? Voor verkeersregelinstallaties heb ik een planbord achter me hangen waar ik locaties van deze VRI s kan vinden. En de locaties van lichtmasten zijn te vinden in WebGIS 5 Hoe zoek je die informatie? Als ik iets in Google zoek typ ik een adres in. Als vragen krijg of meldingen over lichtmasten die het niet doen, mijn ik in ons systeem (OVIN) waar ik die dan in voer, maar waar de locatie nog niet naar boven komt, kan het zijn dat ie in project staat. Dan ga ik kijken waar de locatie exact is. Ik heb vanuit mijn oude functie wel veel stratenkennis, maar in de nieuwe wijken nog niet alles paraat. Ik kijk eerst in google waar het ergens zit en daarna voor lichtmast nummers kijk ik in WebGIS. Daar kan ik zien of het in beheer is van OV of dat de mast nog onder een project valt. In ons beheersysteem worden de masten en kabels die in beheer zijn in getekend en die kan ik terug vinden in WebGIS. Dus niet alleen ik werk er mee, maar ook de toezichthouders en de aannemers die schakelkasten en dat soort dingen terug moeten vinden. Zij kunnen zelf niet in WebGIS, maar we kunnen ze wel printjes uit WebGIS mailen met de informatie die zij nodig hebben. 6 Wat vind je daar van? Het is fijn dat de systemen er zijn. Ik vind WebGIS alleen vrij traag. Ik krijg vaak meldingen van lichtmasten zonder lichtmastnummer, dat moet ik dan uitzoeken en dan vind ik WebGIS vrij traag. Ik moet dan eerst in het systeem, ik moet de locatie zoeken daar moet ik een straat invoeren en een huisnummer wat ik vaak ook niet heb. Dan gok ik van het zal ongeveer daar ergens bedoeld zijn. Vanuit mijn stratenkennis en kennis van bekende punten in Den Haag, winkels of horecazaken kan ik ongeveer inschatten waar ik moet zijn. Dan zoek ik bijvoorbeeld hoe een cafe heet, dat zoek ik dan op Google, dan weet ik het huisnummer en dan weet ik waar ik moet zijn. Met dat adres zoek ik in WebGIS de lichtmast op en dan weet ik dus de straat en het lichtmastnummer. Helaas heb ik soms de tijd niet om zo uitgebreid te zoeken. Het is voor de aannemer wel fijn als je ze gerichter kunt aansturen. Voor mijn werkproces werkt het dus eigenlijk nog te traag. Daardoor behandel ik eerst de urgente meldingen en als ik wat meer tijd hebt ga ik locaties uitzoeken. Ik ben blij dat de systemen er zijn, maar het zou mooi zijn als het sneller werkt en alles in 1 systeem te vinden is.

19 7 Heb je verbeter suggesties? Het zou mooi zijn als ik alle benodigde informatie in een systeem kan vinden en bijvoorbeeld op lichtmast nummer zou kunnen zoeken. Soms is er geen lichtmastnummer zichtbaar, dan wordt er soms in de melding gesproken over de lichtmast volgend op nummer 12. Als we een snel geïntegreerd systeem hebben kunnen we sneller en gerichter storingen oplossen en dat zou naar de burger toe een beter service zijn.

20 Gespreksverslag onderzoek Hoe zoeken gebruikers GI Datum: Met: Dennis Dzialiner Functie: Domein coördinator bij het CMO Doel: Interview gebruiker 1 Wie ben je? Dennis Dzialiner 2 Wat is je functie? Domein coördinator bij het CMO, dat is eigenlijk net zoiets als web adviseur bij de gemeente Den Haag. 3 Gebruik je Geo informatie voor het uitvoeren van je taken? Wij geven advies aan diensten, alle medewerkers binnen de gemeente geven we advies voor het gebruik van internet. Een van de functionaliteiten die je tegenkomt is een digitale kaart. Dus inzoverre hebben we er wel mee te maken. Met behulp van Geostart maken wij kaarten voor internet. Wij komen dit eigenlijk dagelijks tegen. Dat kan variëren van een heel klein kaartje tot complete participatietrajecten. Vanuit mijn eigen rol doe ik er niets mee, maar ik adviseer er wel over. Ik kijk er naar met een bril op van de burger. Ik ben een leek op gebied van GIS. Dus ik stel dezelfde vragen als een burger zou doen. 4 Waar zoek je die informatie? Ik heb wel een beeld van hoe burgers op internet ( zoeken. We weten uit de statistieken dat 65 tot 70% van gebruikers komen binnen via Google. Dus of je nou informatie zoekt of informatie waar een kaartje bij zit, dat blijft hetzelfde. We weten op basis van de statistieken wat de toponderwerpen zijn. We hebben een top 100 en dat beslaat dus 100 onderwerpen, dit dekt ongeveer 80% van het websitebezoek. Dus als je uit gaat van die onderwerpen waar op gezocht wordt en je zou daar een kaartje bij plaatsen dan zit daar een logica in. Als ik bijvoorbeeld naar een stadsdeelkantoor zoek in Google en ik zie daar inderdaad een link over een stadsdeelkantoor en je klikt daarop zie je direct informatie met openingstijden. Daar zit ook meteen een kaartje bij met de locatie van het kantoor. Zo denken wij dat mensen zoeken. Ook als je zwembaden zoekt, je gaat niet naar en daar op een kaart klikken om een zwembad te zoeken, nee mensen typen zwembad, den haag in in google en je komt bij de informatie die je zoekt. Waar wij voor zorgen is dat die meest gezochte onderwerpen zoals parkeren, stadsdeelkantoor, rijbewijs, paspoort, dat dat bij google hoog in de ranking staat, zodat als mensen zoeken in google meteen de luiste link vinden en dat ze meteen bij het juiste artikel terecht komen met het juiste kaartje. Als het artikel over zwembaden gaat, staat daar gelijk een klein kaartje met de locaties van zwembaden in Den Haag. Als je een onderwerp hebt waarbij de informatie niet in zo n klein kaartje past, er een klein kaartje neer zetten met klik hier voor de complete kaart. We weten hoe er gezocht wordt, we kennen de onderwerpen waar men op zoekt via google. Het is ook logisch vanuit een bezoeker geredeneerd dat als je een artikel hebt gevonden over zwembaden dat er een ondersteunend kaartje is met de locaties van zwembaden. Niet dat ik naar een kaart ga, daar kaartlaag zwembaden aanzet en dan ga zoeken. Dat is veel te complex voor een gewone gebruiker. We weten uit ervaring dat als je een site hebt met veel links dat er minder geklikt wordt. Mensen willen direct de informatie vinden die ze zoeken. En niet drie keer moeten klikken. Dus eenvoudige kaartjes met minder onderwerpen. Zorg dat je

21 toponderwerpen er staan. Als je weet dat je al 5 % van de toponderwerpen hebt gedekt waat je al dat die mensen iid geval al tevreden zijn. 5 Hoe zoek je die informatie? Als ik bijvoorbeeld naar een stadsdeelkantoor zoek in Google en ik zie daar inderdaad een link over een stadsdeelkantoor en je klikt daarop zie je direct informatie met openingstijden. Daar zit ook meteen een kaartje bij met de locatie van het kantoor. Zo denken wij dat mensen zoeken. Ook als je zwembaden zoekt, je gaat niet naar en daar op een kaart klikken om een zwembad te zoeken, nee mensen typen zwembad, den haag in in google en je komt bij de informatie die je zoekt. Waar wij voor zorgen is dat die meest gezochte onderwerpen zoals parkeren, stadsdeelkantoor, rijbewijs, paspoort, dat dat bij google hoog in de ranking staat, zodat als mensen zoeken in google meteen de luiste link vinden en dat ze meteen bij het juiste artikel terecht komen met het juiste kaartje. Als het artikel over zwembaden gaat, staat daar gelijk een klein kaartje met de locaties van zwembaden in Den Haag. Als je een onderwerp hebt waarbij de informatie niet in zo n klein kaartje past, er een klein kaartje neer zetten met klik hier voor de complete kaart. 6 Wat vind je daar van? We weten hoe er gezocht wordt, we kennen de onderwerpen waar men op zoekt via google. Het is ook logisch vanuit een bezoeker geredeneerd dat als je een artikel hebt gevonden over zwembaden dat er een ondersteunend kaartje is met de locaties van zwembaden. Niet dat ik naar een kaart ga, daar kaartlaag zwembaden aanzet en dan ga zoeken. Dat is veel te complex voor een gewone gebruiker. 7 Heb je verbeter suggesties? We weten uit ervaring dat als je een site hebt met veel links dat er minder geklikt wordt. Mensen willen direct de informatie vinden die ze zoeken. En niet drie keer moeten klikken. Dus eenvoudige kaartjes met minder onderwerpen. Zorg dat je toponderwerpen er staan. Als je weet dat je al 5 % van de toponderwerpen hebt gedekt weet je dat die mensen iid geval al tevreden zijn. Als mensen na moeten denken gaat het al niet meer werken. Wel weten waar de behoefte aan is, dat kunnen we meten. En simpele kaartjes met de juiste onderwerpen, niet met allerlei informatie over putdeksels die niemand interesseert, maar gewoon het onderwerp waar de pagina over gaat. Het is ondersteunende informatie. Als je de grootste doelgroep tevreden stelt, gaat je klanttevredenheid heel snel omhoog. De focus bij de gemeente ligt nog wel eens op de minder belangrijke punten. Je moet dus bij informatie op internet niet denken vanuit de processen, maar aan welke informatiebehoefte heeft mijn doelgroep.

22 Gespreksverslag onderzoek Hoe zoeken gebruikers GI Datum: Met: Michiel von Konigslow Functie: Senior adviseur bij de afdeling Geoinformatie en Erfpachtbedrijf Doel: Interview gebruiker 1 Wie ben je? Michiel von Konigslow Michiel von Konigslow. 2 Wat is je functie? Senior adviseur bij de afdeling Geoinformatie en Erfpachtbedrijf gemeente Den Haag. Ik heb twee rollen in mijn functie. Geoaccountmanager ik ga proactief op de klant af en zorg dat hij of zij tevreden is. Dat doe ik door hem voor te lichten over wat er mogelijk is met GI en als er vragen zijn, of latente vragen of halve vragen, dan probeer ik zijn proces te analyseren. Daarna probeer ik te kijken wat de vragen aan GI zou kunnen hebben en daar probeer ik een product of een antwoord of een dienst en/of een oplossing voor te ontwerpen. Ik heb ook een adviesfunctie. Ik adviseer bijvoorbeeld over de doorontwikkeling van WebGIS of over de hele GI dienstverlening. 3 Gebruik je Geo informatie voor het uitvoeren van je taken? Ja, ik heb bijvoorbeeld net de vraag gekregen over mogelijkheden van de plaatsing van zonnepanelen op taluds langs snelwegen in de gemeente. Ik wil kijken wie de eigenaar is en daarbij gebruik ik WebGIS. 4 Waar zoek je die informatie? Als ik informatie zoek kijk ik eerst in WebGIS. Als ik het daar niet kan vinden ga ik verder zoeken. Er zijn een aantal bronregistraties: KRtopo, kernregistratie gebouwen en adressen, een WOZ registratie. Er zijn nog honderden procesregistraties. Er zijn clubs buiten de gemeente die zaken bijhouden. Bij procesregistraties kun je bijvoorbeeld denken aan de afdeling parkeren, deze registreren alle paarkeerplaatsen in Den Haag. Deze worden in BORIS opgeslagen bij DSB. En zo hebben een aantal werkprocessen binnen de gemeente hun eigen manier van registreren. Die informatie overlapt in sommige gevallen. Ik probeer een beeld te krijgen van deze informatie. BORIS is hartstikke mooi omdat daar een heleboel informatie in verzameld wordt van DSB. DSO heeft zoiets nog niet, we zijn er wel mee bezig. Maar bij elke afdeling is het of niet of op een eigen manier geregeld. OCW is bijvoorbeeld geen registrerende club. Dus daar wordt niet op een eenduidige manier geregistreerd. En zo heeft elke dienst zijn eigen manier van informatievoorziening op GEO gebied. 5 Hoe zoek je die informatie? Als ik het in WebGIS niet kan vinden ga ik contact leggen met de personen in mijn eigen netwerk om de informatie bover water te krijgen. Ik ga personen bellen en je komt uiteindelijk wel via via op de persoon die de informatie heeft. Op heb je het loket, dat is een dankbare bron. Dat is niet registratiegericht, maar je weet wel welke afdeling waarvoor verantwoordelijk is. Zo kun je naar die afdeling toestappen. Maar echt een overzicht van alle registraties in Den Haag, die ben ik nu aan het maken. 6 Wat vind je daar van?

23 De gemeente registreert heel veel informatie. Bij BORIS is dat heel goed georganiseerd en dat werkt heel prettig. Je kunt makkelijk en snel de informatie vinden die je zoekt. De informatie kan makkelijk worden ontsloten, het is uitwisselbaar en koppelbaar. Maar d meeste registraties zijn een rommeltje. Er zijn ondanks de BAG nog steeds twintig gebouwregistraties in Den Haag. Dat moeten er allemaal 1 worden. Dan zijn er dezelfde adressen, maar dan met een andere schrijfwijze die je niet kunt koppelen en allemaal van dat soort dingen. Gelukkig is er nog wat te verbeteren, anders hadden we geen werk. Er valt daar nog veel winst te behalen. Door het toenemende gebruik van WebGIS zie je ook meer bewustzijn ontstaan om goed informatie te registreren en goed bij te houden. Als we informatie naar internet gaan ontsluiten wordt iedereen natuurlijk zenuwachtig, dan gaan we beter registreren. Voor mensen die in een specifiek proces zitten is het de vraag of ze veel moeite moeten doen om de informatie te hergebruiken in andere processen en wat zit er dan voor mij in? 7 Heb je verbeter suggesties? Mensen zijn vaak tevreden met hun eigen registratie anders zouden ze het zelf wel verbeteren. Maar die is er niet voor hergebruik of koppeling met een andere registratie. Het is niet altijd in hun eigen belang. Dus het is belangrijk dat mensen er bewust van worden dat ze ook dingen doen voor het algemeen belang. Als je iets positiefs doet krijg je het vanzelf ook een keer terug. We moeten aan mensen laten zien dat er veel te verbeteren is als we goede registraties bijhouden, die ook goed hergebruikt kunnen worden. En mensen met elkaar in verbinding te brengen dat die mensen er van bewust worden dat de gegevens breder inzetbaar zijn dan alleen hun eigen proces.

24 Gespreksverslag onderzoek Hoe zoeken gebruikers GI Datum: Met: Rob Gieb Functie: Onderzoeker Doel: Interview gebruiker 1 Wie ben je? Rob Gieb, SPS6 en ArcGIS zijn de tools die het meest gebruikt worden. 2 Wat is je functie? Werkzaam bij de gemeente Den Haag afdeling PSO, programmamanagement, strategie en onderzoek. De onderzoekkant daarvan ruimtelijke analyses met GIS. 3 Gebruik je Geo informatie voor het uitvoeren van je taken? Ik gebruik bijna alleen maar GEO informatie bij het uitvoeren van mijn taken. 4 Waar zoek je die informatie? Wij hebben veel verschillende data nodig voor onze onderzoeken. In vele gevallen hebben ze een locatiecomponent. Dat kan op het niveau van een adres zijn of een buurt, wijk, stadsdeel. Het kan ook een ander soort indeling zijn, winkelgebieden. Het maakt niet uit. Al er maar een ruimtelijk element aan gekoppeld kan worden dan wordt de data gebruikt voor ruimtelijk onderzoek. Onze grote bestanden zijn gekoppeld aan adressen. En als het goed is straks aan de BAG. Van de adrespunten zijn X-Y coördinaten bekend en daarmee kun je punten op de kaart zetten. En vervolgens kun je er van alles mee doen. Je kunt een aggregatie doen op basis van X-Y coördinaten naar buurten, wijken en stadsdelen. Wij maken beleidsinformatie van data. Wij gebruiken twee soorten informatie de ene is wat ik net zei bijvoorbeeld gegevens met een adres wat gekoppeld kan worden aan een X-Y coördinaat en je heb GEO informatie die beschikbaar is in kernregistraties en systemen zoals BORIS. We kijken eerst wat de gemeente zelf aan data heeft. Buurt, wijk, stadsdeel komt van de gemeente af. Dit is gewoon bij Landmeten en Vastgoed op te vragen. Het komt uit de KRtopo of uit een CAD systeem. Ik haal veel informatie bij het CBS, dan ga ik daar googlen. Het CBS heeft een portaal waar veel te vinden is. Op PDOK zoek ik ook informatie. Energie in beeld hebben we tegenwoordig ook binnen de gemeente. Daar kun je energieverbruik op buurtniveau vinden dit kun je dus weer koppelen aan de polygonen die wij hebben. Het risico is wel het CBS een andere definitie heeft dan de gemeente van een buurt. Of je zet het weg met de mededeling dat sommige cijfers niet helemaal kloppen. Maar als je met gemiddelden werkt de foutmarge niet zo groot. Maar je moet wel weten wat voor informatie je hebt en wat de kwaliteit is van de data. Tegenwoordig zijn er ook veel sites waar je google maps bestanden vanaf kunt halen. Er zijn tegenwoordig veel bronnen te vinden. Iedereen biedt wat aan en daarmee kun je een stapje verder komen. 5 Hoe zoek je die informatie? Binnen de gemeente krijg ik de gegevens rechtstreeks van de bronhouder. Als er bijvoorbeeld nieuwe masterplan gebieden zijn, krijg ik deze als een CAD bestand aangeleverd. Die zet ik om naar GIS en gebruik die dan. Bestemmingsplan gebieden, die veranderen continue. Die moet je opvragen bij de afdeling bestemmingsplannen. Er is geen loket of portaal of zo waar je alle data kunt vinden en ophalen. Ik heb daar wel veel behoefte aan.

25 Als ik nu informatie wil hebben dan zoek ik met google. Ik zoek meestal naar data en daar zit een GEO component aan vast. Die wel of niet standaard is. 6 Wat vind je daar van? Ik heb het geluk dat ik weet waar Abraham de mosterd haalt. Dus het is niet zo erg voor mij dat die data overal en nergens zich bevindt. Maar als ik over twee jaar met pensioen gaat is er hier wel een probleem, een klein probleempje maar hoor! Voor mensen die niet in het wereldje zitten is het moeilijk om aan data te komen. Ik zoek wel en ik vind. Als iets niet 100% is kan ik er meestal toch wel wat van maken. Ik kan ook gebieden tot andere gebieden vormen. Bijvoorbeeld ik had laatst een vraag over krachtwijken, dat bleken dus niet de krachtwijken van de gemeente te zijn, maar volgens de definitie van het ministerie. Dat is gevaarlijk van zomaar data ergens vandaan gebruiken. Het voordeel van GIS is dat je dat direct ziet. 7 Heb je verbeter suggesties? Wat ik graag binnen de gemeente zou willen is een plek binnen de gemeente waar ik alle actuele GEO data kan vinden en ophalen. En de verantwoordelijkheid ligt bij de afdeling waar de data vandaan komt. Een soort bibliotheek waar je data neerzet met metainformatie volgens Geosticker of zo. Als iedereen dat daar wegzet en goed documenteert dan heb je een geweldig systeem en zou dat veel tijd besparen. Die omgeving heb ik aan GI & E gevraagd. Ik wil graag een ruimte waar ik data kan wegzetten en van collega s van L&V kan ophalen. Je hebt wel al de KRtopo en BORIS en daarnaast heb je nog veel bronnen die een beetje chaos zijn. Allerlei soorten bestanden in allerlei soorten formaten. Excel, CSV, shapefiles. Als het maar met GEO te maken heeft. Veel is geen vaste data, maar periodiek waardevol. Het zou met de tijd mee moeten gaan. Uiteindelijk krijg je bevroren bestanden van een bepaalde periode. Dan kun je GEO en andere data bij elkaar opslaan van een bepaalde datum. En ht jaar er op krijgen we weer zo n bestand. Daardoor kun je analyses in de tijd met elkaar vergelijken. Dat is mijn doel. Dus een soort gemeentebrede GEO bibliotheek. De kernregistraties zijn goed geordend en gedocumenteerd en de rest is een soort verzameling van GEO rommel. Als het labeltje maar goed ingevuld is, is het aan de gebruikers zelf om te beoordelen of de dataset waardevol is voor zijn doel. Dus het invullen van metadata is wel een voorwaarde voor een goed werkend systeem voor de vluchtige datasets. Wie ook gaat zoeken naar GEO-informatie kan daar terecht. Het kan zelfs zo zijn dat de bibliotheek open staat voor idereen, als er iets gezocht wordt wat niet in WebGIS zit krijg je een seintje van: we hebben de data wel, maar je kunt het bij die en die opvragen en het is niet beschikbaar voor WebGIS. Dus dan krijg je de mogelijkheid om gebruiksvriendelijk de data neer te delen. Je gaat dan uit van de vraag naar GEO-informatie en niet van het aanbod. Het kan best zijn dat bepaalde GEO-informatie veel gebruikt wordt voor analyses, maar het hoeft niet perse op WebGIS beschikbaar te zijn. De catalogus en WebGIS is niet een op een hetzelfde. Je kunt die catalogus wel ruim opzetten, iedereen kan in de bibliotheek zoeken naar bijvoorbeeld randstadrail. Dan kun je bijvoorbeeld zoeken op verkeer, mobiliteit of de HTM en dan zie je welke informatie bij wie op te vragen is. Dan kun je vragen of de data in WebGIS beschikbaar wordt gesteld of je kunt er zelf met ArcGIS een kaart mee maken. Het zoeken op bepaalde zoektermen is nuttig. Als je in google zoekt krijg je er gelijk suggesties bij, dat is een mooie en effectieve manier van zoeken. De broneigenaar is verantwoordelijk voor het toekennen van keywords of zoektermen in zijn metadata. Het is wel handig om de grote lijnen op thema vast te zetten per proces of afdeling, bijvoorbeeld mobiliteit, wonen, leefbaarheid en dat soort termen. Je moet bepaalde categorieën maken die zinnig zijn voor onze processen. Je hebt specifieke DSB processen en DSO processen. Die processen zitten vaak al in een structuur

26 van een dienst. Die moet je ook niet helemaal over nemen, want de organisatie kan veranderen. Je moet er voor zorgen dat er een algemene benaming komt, die voor iedereen herkenbaar is. Voor DSO is dat bijvoorbeeld planologie en stedenbouw, ruimtelijke ordening lijkt mij een handige ingang. Vervolgens ga je kijken is het op gebied van wonen, verkeer of economie. Zo ga je de zoekwoorden verder specifiek maken. Dus: Mobiliteit, verkeer, Openbaar vervoer, Randstadrail is allemaal gelinkt. Maar dit vraagt wel veel van de gene die de metadata invult. Dus hoever ga je met dit soort dingen. Voor mij is het handig dat ik datasets afzonderlijk kan raadplegen en thematisch op een kaart kan projecteren. In WebGIS zijn themaviewers opgenomen voor een bepaalde doelgroep. Handig voor die doelgroep, maar niet voor mij. Ik wil zelf kaarten kunnen samenstellen met de data die ik nodig heb.

27 GI-beraad Bestuurskern Dir. Ruimtelijke Ontwikkeling Prog. Geo-informatie Plesmanweg 1-6 Den Haag Postbus EX Den Haag Contactpersoon D.W. van Barneveld Senior Beleidsmedewerker Digitale agenda voor de leefomgeving T M +31(0) dirk.van.barneveld@minienm. nl 1 Inleiding De nota GIDEON heeft de afgelopen jaren als leidraad voor het nationale geo-informatiebeleid gediend. In deze periode is duidelijk geworden dat overheid, bedrijfsleven en wetenschap elkaar nodig hebben om tot de beste resultaten te komen. Vanuit die wetenschap presenteren deze drie partijen uit de gouden driehoek een nieuwe gezamenlijke visie op het geo-informatiebeleid voor de komende jaren. Datum 15 maart 2013 Streefbeeld 2020 In 2020 is de real-time stand van het land gerealiseerd. Zo is bijvoorbeeld op elk moment het energieverbruik inzichtelijk, zodat afnemers hier flexibel op kunnen spelen. De filedruk is afgenomen doordat de routering afgestemd is op actuele verkeer- en weersinformatie en geavanceerde voorspellende verkeersmodellen. De actuele vraag naar en het aanbod van vrijwillige en professionele zorg worden lokaal op elkaar afgestemd. De faalkosten bij bouwprojecten zijn afgenomen als gevolg van meer en beter beschikbare gegevens. Onze voorsprong in kennis rond watermanagement is door nieuwe toepassingen van locatie-informatie verder uitgebouwd. Dit streefbeeld kon gerealiseerd worden doordat de overheid in de periode tot 2020 goede basisdata, -diensten en -modellen structureel beschikbaar heeft gesteld. Verder stimuleerde en faciliteerde ze de innovatie. Alle bestuurslagen binnen het publieke domein werkten hierbij nauw met elkaar samen. Het geo-onderwijs behoort tot de top van Europa. De Nederlandse wetenschappelijke instellingen hebben op basis van een continue dialoog met overheid en bedrijfsleven de theoretische modellen van het laboratorium naar de praktijk gebracht. De innovatieve houding van het bedrijfsleven bracht ons nieuwe producten, onverwachte inzichten en een internationaal sterke positie. De uitvoerende rol van de overheid voor het inwinnen en verspreiden van data is deels door het bedrijfsleven en de burger ingevuld. In gezamenlijkheid heeft de sector hard en succesvol gewerkt aan de totstandkoming van de digitale agenda voor de Leefomgeving van Nederland. Pagina 1 van 14