Het belangrijkste staat VET gedrukt. De lijst is in volgorde van belangrijkheid

Transcriptie

1 VWO 2017 Wat doen voor het CSE tekenen-kb/kg Wat doen voor het CSE tek_vwo_2013; v1_alles; v2: 1305; v3: 1305; v4: 1305; v5: 1306; v6: 1402; v7: 1402; v8: 1407; v9: 1501; v10:1702 Het belangrijkste staat VET gedrukt. De lijst is in volgorde van belangrijkheid MOET: kunstbeschouwing: REFLECTIE-1 1. Het BLAUWE BOEKJE moet je heel goed leren! (ELO/website tekenen). Alles is belangrijk: alles doorlezen, de kernwoorden Het Blauwe Boekje is een samenvatting van het belangrijkste uit Reflectie-1. Inhoud Blauwe Boekje: 1.1. Algemeen beeldend (de 6 basisbegrippen kb, het korte schema kb) 1.2. Algemene vraag- en antwoordstrategieën OEFENEN vraagsoorten: De belangrijkste zaken kun je oefenen met de Oefenvragen BasisToets-2 (vraagsoorten) (vragen, afbeeldingen en antwoorden staan op ELO/website tekenen) Standaardvragen en antwoorden over vormgeving, bijv. de belangrijkste (dus niet álle) vragen over de beeldende aspecten en materialen en technieken. OEFENEN KB0 en KB1: De belangrijkste zaken kun je oefenen met de Oefenvragen BasisToets-1 (KBtmBA) (vragen, afbeeldingen en antwoorden staan op ELO/website tekenen). 2. Reflectie-1 (kunstbeschouwing) moet je ooit in zijn geheel hebben gelezen (ELO/ website tekenen). Alles is belangrijk: alles doorlezen, ook de onderschriften bij de afbeeldingen, de kernwoorden KB0 Inleiding kunstbeschouwing (pag.1 t/m 13) KB1 Beeldende aspecten (pag.1 t/m 28)(een samenvatting van alle begrippen vind je op pag.29, oefenvragen op pag ) OEFENEN KB0 en KB1: zie hierboven bij 1.2 en 1.3 hierboven. KB2 Materialen en technieken: - KB2.1 Schilderen/tekenen (pag.1 t/m 31) - KB2.2 Grafiek (pag.1 t/m 22) - KB2.3 Beeldhouwkunst (pag.1 t/m 6) - KB2.4 Architectuur (pag.1 t/m 10) - KB2.5 Ambachtelijke & industriële vormgeving (pag.1 t/m 10) - KB2.6 Tekstvragen en antwoorden om te OEFENEN (pag.1 t/m 14) MOET: OUDE EINDEXAMENVRAGEN voorstelling-vormgeving havo Maak de vragen van de powerpoint Voorstelling-Vormgeving.pptx, dia 29 t/m 47 (dia 1 t/m 28 heb je natuurlijk al eens bekeken). Je vindt hem op de website van tekenen en de ELO. MOET: JAARTHEMA CSE tehatex 2017 vwo Voorbeeldig: SYLLABUS Alles over het jaarthema is te vinden in de SYLLABUS en op de - website van het examen: is er niet in website van Digischool: werkt ten dele in 2017 ( - website van tekenen: ( - ELO THEMA 2017 Het thema van het centraal examen tekenen, handvaardigheid en textiele vormgeving vwo 2017 is: Voorbeeldig. Voor een uitgebreider omschrijving: zie de website van tekenen:

2 2 Het thema heeft met name (dus niet uitsluitend) betrekking op de vier volgende periodes: , , en 1945-heden. Daarnaast kunnen er relaties gelegd worden met de periodes die vermeld staan in de basisstofomschrijving (bijlage 5). LET OP! Hierboven staat: Tot de vier genoemde perioden horen dus niet de klassieke tijd, de vroege Middeleeuwen, de Romaanse tijd en de Gotiek. Toch kunnen er relaties met deze perioden worden gelegd!!! Bij deze 5 periodes wordt op de website van Digischool verwezen naar de cultuur van de kerk, de hofcultuur, de romantiek, het moderne en de massacultuur van Kunst Algemeen. LET OP! Naar zijn aard is een syllabus dus niet een volledig gesloten en afgebakende beschrijving van alles wat op een examen zou kunnen voorkomen. Het is mogelijk, al zal dat maar in beperkte mate voorkomen, dat op een CE ook iets aan de orde komt dat niet met zo veel woorden in deze syllabus staat, maar dat naar het algemeen gevoelen in het verlengde daarvan ligt. De Syllabus CSE 2017, beeldende vakken VWO heel goed leren!! Met name lijken belangrijk: Bijlage 2: Probleemstellingen. Het begrip probleemstelling is binnen de uitwerking van het thema op te vatten als een onderzoeksvraag waaruit de stof benaderd en verkend kan worden. 1. Waar halen kunstenaars, vormgevers en architecten hun voorbeelden vandaan? (bijvoorbeeld: uit de natuur, de kunst, het exotische, het nostalgische verleden of een toekomstbeeld) 2. Hoe onderzoeken kunstenaars, vormgevers en architecten het voorbeeld en hoe verwerken ze het in hun eigen kunst? (letterlijk, conceptueel, functioneel, materieel; imitatio, variatio, aemulatio) 3. Op welke wijze zijn technische ontwikkelingen van invloed op de omgang van kunstenaars, vormgevers en architecten met 'het voorbeeld'? (bijvoorbeeld: grafische technieken, fotografie, computers) 4. Hoe worden cultuurhistorische ontwikkelingen gereflecteerd in het denken over en kiezen van 'het voorbeeld' door kunstenaars, vormgevers en architecten? (Bijvoorbeeld: religie, humanisme en verlichting; romantiek; industrialisering; socialisme; massacultuur; globalisering; digitalisering) 5. Hoe past de omgang van kunstenaars, vormgevers en architecten met 'het voorbeeld' binnen de kunstfilosofie? (Bijvoorbeeld: kunst als imitatie van de werkelijkheid; kunst als interpretatie; ideeën over schoonheid; ideeën over originaliteit) Relateer alles wat je leert aan deze probleemstellingen. Dat is bijvoorbeeld gedaan in de drie readers die je NIET hebt gekregen en die ook te vinden zijn op de website van Digischool Bijlage 6: Bronnen. Bijlage 4: Voorbeeldtoetsvragen. Natuurlijk kijk je deze goed aan om te OEFENEN! Bijlage 3: Specificatie examenjaar Vooral de Sleutelwerken kunnen een bron zijn waaruit de examenmakers gaan putten. In bijlage 3 staan de exameneisen ingevuld voor de Sleutelwerken. Bijlage 5: Basisstofomschrijving. LET OP! Deze Basisstofomschrijving geldt zowel voor de oude als de nieuwe kunst. Je kunt hiervoor kijken op de website van Digischool, maar het lijkt het beste om Reflectie goed te leren voor de aangegeven perioden. Controleer of je het belangrijkste weet van elk van de genoemde items van de Basisstofomschrijving. Vier belangrijke mededelingen van de examencommissie!!! 1. Anders dan in vorige jaren: Bij het examenthema Voorbeeldig speelt naast de actualiteit de kunstgeschiedenis in lijn met het nieuwe thema een even belangrijke rol. 2. De Bronnen (Bijlage 6) vormen als totaal geen volledige afspiegeling van de stofspecificatie en zijn niet per definitie een invulling van de exameneisen. De teksten zijn

3 3 een middel tot reflectie op het thema en illustreren de breedte en diepte ervan. 3. Ongeveer de helft van de in het examen gepresenteerde contexten (kunstenaars, kunstwerken, teksten) is direct gebaseerd op de stofspecificatie (bijlage 3) en bronnen (bijlage 6) van het thema Voorbeeldig. De overige contexten (de andere helft) in het examen passen binnen de kaders van de basisstofomschrijving en/of kunnen worden begrepen op basis van transfer van kennis en vaardigheden zoals gedefinieerd in de syllabus. 4. In de examens in 2017 ligt het accent op de volgende onderwerpen en kunstenaars binnen het thema Voorbeeldig: - imiteren, variëren en overtreffen - reproductietechnieken - kunsttheorie, renaissance - kunsttheorie, zeventiende eeuw - kunsttheorie, Arthur Danto - kunsttheorie, Walter Benjamin - Andrea Palladio - Michelangelo - Auguste Rodin - Pierre Puvis de Chavannes - Kazimir Malevich - Albert Speer - modern en postmodern design (Droog Design) - popart (Andy Warhol) - Retro architectuur (Sjoerd Soeters) - Damien Hirst - Rem Koolhaas - Gijs Frieling MOET: Algemene kunstgeschiedenis nieuwe kunst ( nu): REFLECTIE-2&3 19 e eeuw Schilderkunst, beeldhouwkunst, architectuur en ambachtelijke & industriële vormgeving. Alles is belangrijk, want behoort tot de examenstof. Dus alles goed doorlezen, ook de onderschriften bij de afbeeldingen, de kernwoorden leren: ze staan VET gedrukt. Vooral met nadruk leren wat met het jaarthema te maken heeft: zie boven. - LEREN: Je kunt de 19 e eeuw ook leren aan de hand van het (ingevulde!!) Schema 19 e eeuw. Die kun je ook vinden op de ELO en de website van tekenen. - OEFENEN met: de oefenvragen op p.23 t/m 26 en 67 t/m 75 uit Reflectie-2 (en de antwoorden!) als je die nog nooit hebt 20 e en 21 e eeuw Schilderkunst, beeldhouwkunst, architectuur en ambachtelijke & industriële vormgeving. Alles is belangrijk, want behoort tot de examenstof. Dus alles goed doorlezen, ook de onderschriften bij de afbeeldingen, de kernwoorden leren: ze staan VET gedrukt. Vooral met nadruk leren wat met het jaarthema te maken heeft: zie boven! - LEREN: Je kunt de 20 e eeuw ook leren aan de hand van het (ingevulde!!) Schema 20 e eeuw (korte en lange schema). Die kun je ook vinden op de ELO en de website van tekenen. - OEFENEN met: de oefenvragen die na ieder deeltje in Reflectie-3 staan (en de antwoorden!) als je die nog nooit hebt MOET: Algemene kunstgeschiedenis oude kunst (Grieks-1800): REFLECTIE-2 Niet de kunstgeschiedenis heel precies leren die niet tot de examenstof hoort!!!! Dus dit jaar ALLEEN LEREN: Renaissance, Maniërisme, Barok, Rococo.

4 4 1. Tijdbalk tot 1800 in kleur (ELO/website tekenen): alle stijlen in goede volgorde kennen, de globale tijden vanaf Romaans kennen. OEFENEN met: de afbeeldingen die rond de tijdbalk staan: bekijk de plaatjes terwijl je de Samenvatting Reflectie tot 1800 leest. 2. NIET: de Klassieke Oudheid (KG.1)(800 v.c C.) De Klassieke Oudheid behoort NIET tot de examenstof, maar kenmerken komen voortdurend terug: Renaissance, Barok, Barok-classicisme, Neo-Classicisme etc. Dus toch: alles doorlezen, ook de onderschriften bij de afbeeldingen, de kernwoorden Grieken (800 v.c. 31 n.c.): pag.1 t/m 4. Romeinen (509 v.c 535 n.c): p.4 t/m 9. Vroeg-Christelijke kunst (0 565 n.c.): p.10 en 11. Byzantijnse kunst ( ): p LEREN: Je kunt de Klassieke Oudheid ook leren aan de hand van de Samenvatting kunstgeschiedenis uit Reflectie in trefwoorden, Klassieke Oudheid tot OEFENEN met: de oefenvragen op p.12 (en de antwoorden!) als je die nog nooit hebt De MIDDELEEUWEN overslaan! 3. MIDDELEEUWEN (KG.3)( /1550) Inleiding Alles doorlezen, ook de onderschriften bij de afbeeldingen, de kernwoorden - Christelijke leer (p.1 en 2). - Historische achtergronden (p.3 en 4). - Invloed van het geloof op het leven (p.4 en 5). - Kunst en kunstenaar (p.5 en 6). ROMAANS (KG.3.1)( /1200) - Alles doorlezen, ook de onderschriften bij de afbeeldingen, de kernwoorden - Architectuur (p.7 t/m 9), Beeldhouwkunst (p.10 t/m 12), Schilderkunst (p.12/13). - LEREN: Je kunt de Romaanse stijl ook leren aan de hand van de Samenvatting de Leerhulp bij de Middeleeuwen, of eventueel uit Reflectie: Romaans in t kort (p.14). - OEFENEN met: de oefenvragen op p.15 (en de antwoorden!) als je die nog nooit hebt GOTIEK (KG.3.2)(1150/ /1550) - Alles doorlezen, ook de onderschriften bij de afbeeldingen, de kernwoorden - Architectuur (p.16 t/m 19); Beeldhouwkunst (p.20/21); Schilderkunst (p.22 t/m 29): miniaturen (p.22/23), Italië (p23/24), Vlaamse Primitieven (p.25 t/m 27), Internationale stijl (p.28), glas-in-loodramen (p.29), boekdrukkunst (1450) en de grafische technieken (p.30 t/m 32)(alle grafische technieken vind je bij elkaar in het hoofdstuk Materialen en technieken, KB2.2 Grafiek; een samenvatting van de belangrijkste zaken van de grafische technieken in het Blauwe Boekje). - LEREN: Je kunt de Gotiek ook leren aan de hand van de Samenvatting de Leerhulp bij de Middeleeuwen, of eventueel uit Reflectie: Gotiek in t kort (p.33). - OEFENEN met: de oefenvragen op p.34 t/m 36 (en de antwoorden!) als je die nog nooit hebt 4. RENAISSANCE (KG.4) ( /1600) (p.1 t/m 6) Zeven punten ontstaan van de Renaissance in Italië; homo universalis, horizontale blik, gericht op de wereld; ontwikkelingen in de wetenschap; kerk en godsdienst, misstanden in de kerk > Reformatie; humanisme, boekdruk-

5 kunst (1450); statusverhoging van de kunstenaar; de drie hoofdkenmerken van Renaissance kunst: realisme, estheticisme, invloed Klassieke Oudheid. Vroeg-Renaissance (p.7 t/m 10), Hoog-Renaissance (11 t/m 15), Renaissance uit het Noorden (p.16/17). Stijlkenmerken van de Renaissance staan bij Renaissance in t kort (p.19/20). - LEREN: Je kunt de Renaissance ook leren aan de hand van de Samenvatting de Leerhulp bij Renaissance, Maniërisme, Barok en Rococo, of eventueel uit Reflectie: Renaissance in t kort (p.19 en 20). - OEFENEN met: de oefenvragen op p.21 en 22 (en de antwoorden!) als je die nog nooit hebt 5. MANIËRISME (KG.5)( ) Stijlkenmerken van het Maniërisme staan bij Maniërisme in t kort, op p.3. - LEREN: Je kunt het Maniërisme ook leren aan de hand van de Samenvatting de Leerhulp bij Renaissance, Maniërisme, Barok en Rococo, of eventueel uit Reflectie: Maniërisme in t kort (p.3). - OEFENEN met: de oefenvragen op p.4 (en de antwoorden!) als je die nog nooit hebt 6. BAROK (KG.6)( ) Inleiding (p1 t/m 3) - Reformatie (misstanden in de kerk), Luther en Calvijn, Contrareformatie, Absolutisme, Gouden eeuw Holland, classicistische Barok (p.1). - Statusverhoging kunstenaar, ontstaan van de kunstacademies, opkomst (kunst-) verzamelingen en kunsthandel (p.2/3). - Vergelijking Renaissance Barok op hoofdkenmerken (p.4 t/m 6). Barok in Italië (p.7 t/m 11) Caravaggio, Cortona, Caracci; illusionistische plafondschilderingen, anamorfose. Bernini, Borromini, prototype barokkerk: Il Gesù. Barok in Vlaanderen (p.12 t/m 15) Rubens: organisatie atelier, werkmethode, schilderwijze; Van Dyck en Jordaens. Barok in de Republiek (Nederland) (p.16 t/m 34) A Historische achtergronden (p.16) B Beeldende kunst in de Republiek (p.16 t/m 31) a Beeldende kunst en moraal: burgerlijk realisme, moraliserende strekking of een wijze les, emblemata (p.16/17). b Het begrip realisme (p.17). c Symbolen en hun betekenis (p.18). d Specialismen en kunsthandel (p.18/19). e Invloeden van de academie: historiestuk, genre en vanitas (p.19). f Vuilschilders en gladschilders (p.19/20). g Tweede helft 17 e eeuw: Italiëgangers (romanisten en carravaggisten) en invloed classicistische schilderkunst Frankrijk (p.20). h Enkele termen waarvan de betekenis bekend moet zijn: Illusionisme; genrestuk; historiestuk; vanitas; personificatie; repoussoir; zinnebeeld; allegorie (p.20 t/m 22). Van Ruisdael, Hobbema, Jan Steen, Saenredam, De Hooch, Vermeer, Rembrandt, Frans Hals (p.23 t/m 31). C Architectuur in Holland, nadruk Amsterdam (p.32 t/m 34) Gotiek, Hollandse Renaissance; Barok/Lodewijk XIV-stijl; Barok Classicisme; Rococo/Lodewijk XV-stijl). Barok in Spanje (p.35/36) Fanatieke katholieken, jacht op ketters > Tachtigjarige oorlog; Velásquez. 5

6 6 Barok in Engeland (p.37/38): Wren Barok in Frankrijk (p.38 t/m 42) Lodewijk XIV, Charles le Brun; Versailles, kunst als propaganda middel, geometrische tuinen; kunstacademie en kunstregels, historiestuk, academische kunst (Poussin); mode. Stijlkenmerken van de Barok staan bij Barok in t kort, op p LEREN: Je kunt de Barok ook leren aan de hand van de Samenvatting de Leerhulp bij Renaissance, Maniërisme, Barok en Rococo, of eventueel uit Reflectie: Barok in t kort (p.43). - OEFENEN met: de oefenvragen op p.44 t/m 48 (en de antwoorden!) als je die nog nooit hebt 7. ROCOCO (KG.7)( /1780) VERLICHTING (p.1 t/m 3) Stijlkenmerken (p.1 t/m 3) Voorbeelden (p.6/7) - LEREN: Je kunt de Rococo ook leren aan de hand van de Samenvatting kunstgeschiedenis in trefwoorden Klassieke Oudheid tot 1800, of de Leerhulp bij Renaissance, Maniërisme, Barok en Rococo. - OEFENEN met: de oefenvragen op p.6 (en de antwoorden!) als je die nog nooit hebt MOET: OUDE EINDEXAMENS MAKEN vwo OEFENEN met: Dit jaar is er een nieuw thema, dus oude eindexamens oefen heeft niet veel zin. Je kunt wel even kijken hoe een eindexamen eruit ziet. Houd wel rekening met het feit dat het onderwerp in 2013 en 2014 anders was dan dit jaar! Dus je kunt alleen maar OEFENEN met: Bijlage 4: Voorbeeldtoetsvragen uit de Syllabus en de toetsvragen van SE3 en de vragen gemaakt voor de Presentaties, vooral die van de docent! Eventueel: WELKE SOORTEN VRAGEN JE KUNT VERWACHTEN havo Welke soorten vragen kun je verwachten op het CSE-havo, kb/kg? Op de website van tekenen en de ELO staat: SoortenVragenCSE_vragen/afb/antw. Lees de tekst en om te OEFENEN: maak de vragen en bekijk de antwoorden. Handig om te weten: Hoofdzaken technische vooruitgang in de kunst Tongewelf (Romeinen, Romaans), kruisgewelf (Romeinen, Gotiek), koepelgewelf (Romeinen, Romaans), koepelgewelf op pendentieven (Byzantijns), ei-tempera, olieverf (1400), lijnperspectief (1420), houtsnede (1400); boekdruk (1450), diepdruk (1500), lithografie (rond 1800), houtgravure (begin 19e eeuw), fotografie (1838), beton en smeed- en gietijzer (begin l9e), gewapend beton en staal (eind 19e), voorgespannen beton (20e), acrylverf (ca 1960), zeefdruk (opkomst vooral na WOII). Handig om te weten: Hoofdzaken geschiedenisfeiten met invloed op kunst Enkele sociale, culturele en politieke ontwikkelingen kennen en in de tijd kunnen plaatsen. 19e eeuw: De Verlichting (J. J. Rousseau); Industriële Revolutie; Napoleon; Franse en Amerikaanse revolutie; revoluties ( ); Frans-Duitse oorlog (1871); Parijse commune

7 1871 (eerste grote arbeiders verzet tegen de aristocratie); tweede helft 19de eeuw: opkomend socialisme, imperialisme, nationalisme. 20ste eeuw: Russische revolutie ( ); communisme; Eerste Wereldoorlog ( ); grote depressie (1929-jaren 30); Hitler Duitsland ( ); Tweede Wereldoorlog ( ). jaren 50: wederopbouw, verburgerlijking. jaren 60/70: Vietnamoorlog; maatschappelijke protesten en veranderingen; moord op president J.F. Kennedy (22 november 1963); Praagse lente (mei 1968). jaren 80: Economische terugval; oliecrisis (1979); einde communisme in Europa; val Berlijnse muur (nov. 1989); einde Koude Oorlog; omvorming China; internet (1990), walkman, CD; HIV-virus; punk. Sovjettroepen in Afghanistan ; 1988: oprichting Al Qaida door Osama Bin Laden. jaren 90: Islamitische revolutie Iran; oorlog Iran-Irak; Operatie Desert Storm > Golfoorlog (90-91); oorlog Joegoslavië ( ) > valt uiteen; Sovjet Unie valt uiteen; einde Apartheid in Zuid-Afrika; opkomend nationalisme in Europa (o.a. door toevloed van vluchtelingen/ allochtonen in West-Europa en uiteenvallen communisme; computer; internet, mobiele telefonie. jaren : Irakoorlog (Saddam Hoessein tegen VS en UK) (2003) > burgeroorlog Irak; oprichting van de jihadistische organisaties Al Qaida in Irak (2003); aanslag WTC-torens (NY, ); Enduring Freedom: legers van de Westerse alliantie vallen de Talibanregime aan in Afghanistan (2001) > nieuwe grondwet, maar blijvende terreur > terugtrekken Westerse alliantie uit Afghanistan (v.a. 2012); internet zeepbel ( ); digitale revolutie, opwarming aarde; hypotheek/banken/kredietcrisis, wereldwijde recessie ( ). jaren : Arabische Lente, opstanden in Islamitische landen ( ), burgeroorlog in Syrië (president Assad) (2011-??), dood Osama Bin Laden (mei 2011); jihadistische organisatie ISIS of IS vanuit Syrië (2014-??, opgericht in 1999, actief v.a. 2003); Eurocrisis ; EUcrisis. 7 Eventueel: EXTRA OEFENVRAGEN MAKEN havo Als je nog meer wilt oefenen met examenvragen, kun je maken uit Reflectie: - de oefenvragen van de beeldende kunst van de 20 e eeuw - alle oefenvragen van de architectuur van de 20 e eeuw - en de antwoorden bestuderen!