VERSLAG REGIONALE VERGADERING OCSO NEDERLANDSTALIGE REGIO

Transcriptie

1 . VERSLAG REGIONALE VERGADERING OCSO NEDERLANDSTALIGE REGIO Abdij O.L. Vrouw van Nazareth Brecht april 2015

2 INHOUDSOPGAVE Blz. Inhoudsopgave 2 Lijst van deelnemers 4 1. Opening van de vergadering 4 2. Verslag van de regionale vergadering te Westvleteren februari Keuze van de Coördinatiecommissie 5 4. Evaluatie van het Generaal Kapittel Het document van de Synthese van het Kapittel kan ons hierbij van dienst zijn. (inleider D. Manu) 6 5. Wat hebben we in onze gemeenschappen gedaan met het document Richtlijnen voor het gebruik van internet? (inleider: M. Rebekka) Het opheffen van een huis. Constitutie 67. Zie stemming van het 18 GK 2014 (inleider D. Bernardus) 7. Nieuws uit de huizen Abdij O.L. Vrouw van Koningsoord Arnhem Priorij O.L. Vrouw van Klaarland Bocholt Myrendal Kloster Bornholm Abdij O.L. Vrouw van Nazareth Brecht Abdij Sion Diepenveen Abdij O.L. Vrouw van St. Joseph, Lilbosch Echt Abdij O.L. Vrouw van Koningshoeven Tilburg Abdij O.L. Vrouw van het H. Hart Westmalle Sint Sixtusabdij Westvleteren Abdij Maria Toevlucht Zundert Nieuws Abtei Maria Frieden Dahlem Nieuws Generalaat OCSO Rome Verslag van de Regionale Secretaris van de Vorming, zr. Katharina (Brecht) Kleinere punten Ontmoetingen van de oversten Nieuwe vertaling van de Constituties en statuten Vertaling samenvatting verslag Regionale Vergadering Vertaling laatste reisverslag Vader-Generaal Kloosters op de Klei Economenoverleg OCSO-OSB Vertaling Geschiedenis van de Orde deel II Vertaling Exordium en Carta Caritatis 41 2

3 Blz. 10. Stemmingen Definitieve formulering met stemmingen Evaluatie en rondvraag Datum en plaats volgende vergadering Sluiting van de vergadering 45

4 4 AANWEZIG Oversten afgevaardigden M. Julian Arnhem zr. Pascale M. Rebekka Bocholt zr. Ruth M. Beatrijs Brecht zr. Lutgardis D. Alberic Diepenveen br. Jelke D. Malachias Echt D. Bernardus Tilburg br. Wigbert D. Nathanaël Westmalle D. Manu Westvleteren br. Stefaan D. Daniël Zundert br. Christiaan Afwezig met bericht van verhindering D. Clemens Bornholm Genodigden D. Timothy Rome - Lid van de Raad van Vader Generaal M. Regina Rome - Lid van de Raad van Vader Generaal M. Gratia Abdis van Abtei Maria Frieden (D.) Secretaresse Zr. Margareth Arnhem 1.Opening van de vergadering Br. Bernardus opent de vergadering en heet allen van harte welkom. Een bijzonder woord van welkom aan Zr. Julian (Arnhem), voor de eerste keer aanwezig als overste, en aan Zr. Pascale (Arnhem) en br. Wigbert (Tilburg) voor de eerste keer aanwezig als gedelegeerde. Ook aan D. Timothy en M. Regina, beiden lid van de Raad van Vader Generaal in Rome en aan M. Gratia, abdis van Abtei Maria Frieden, Dahlem, die als gast voor de vergadering is uitgenodigd. Gebeden wordt het gebed van Mgr. Luc van Looy ter gelegenheid van het Jaar van het Godgewijde Leven. Een hartelijke groet van Br. Clemens van Bornholm, die niet aanwezig kan zijn. Br. Bernardus vraagt of er nog punten aan de agenda toegevoegd dienen te worden. Dat blijkt niet het geval te zijn.

5 5 2. Verslag van de regionale vergadering te Westvleteren februari 2014 Het verslag wordt per blad doorgenomen. Opmerking: - Op bladzijde 9, vierde alinea: In plaats van gemengde dient gelezen te worden afzonderlijke. Het verslag wordt goedgekeurd met dank aan zr. Margareth. Br. Bernardus bedankt ook voor de vertaling van de samenvatting van het verslag in het Frans, Engels en Spaans. 3. Keuze van de Coördinatiecommissie Tot nu toe bestaat de Coördinatiecommissie uit drie personen: Voorzitter Br. Bernardus Vice-voorzitter Zr. Benedict 3 e lid Zr. Rebekka In verband met de afwezigheid van zr. Benedict heeft zr. Rebekka vanaf januari 2014 de functie van vice-voorzitter vervuld. De commissie werd niet aangevuld. Gesproken wordt over de vraag of verder gegaan wordt met een commissie bestaande uit drie personen of uit twee personen. De oversten vragen naar de ervaringen van br. Bernardus en zr. Rebekka. Het blijkt met twee personen gemakkelijker te zijn te overleggen en gezien de grootte van de vergadering is twee personen voldoende, ook voor het werk dat gedaan moet worden met name voor de regionale vergadering. Het voorzitten van de vergadering met twee is iets zwaarder dan met drie, maar levert geen probleem op. Uitgaande van de eigen ervaring van de huidige commissie wordt gekozen voor een Coördinatiecommissie bestaande uit twee leden. Met een schriftelijke stemming worden gekozen: Br. Bernardus voorzitter Zr. Rebekka vice-voorzitter Beiden verklaren zich bereid deze taak op zich te nemen, met dank voor het vertrouwen.

6 4. Evaluatie van het Generaal Kapittel Assisi 2014 aan de hand van de synthese. Inleiding door Dom Manu. Sinds 2002 heeft ieder GAV / GK een soort eindtekst die al verschillende namen kreeg: visie van de Orde, staat van de Orde. Deze keer is het een echte synthese die weergeeft en samenvat wat op het GK mocht gebeuren. 1) De synthese vangt aan met de dynamiek van het GK, dat voor het eerst in voorbereiding en uitvoering één kapittel van abten en abdissen was. Men dacht dat een dergelijk kapittel minder tijd zou vragen dan de GAV en werd als dusdanig gepland, maar dit leek al vlug een misrekening. Vader Generaal heeft dit grootmoedig toegegeven. Daardoor werden bepaalde punten van de agenda niet behandeld en moesten bepaalde onderwerpen vlug / te vlug worden afgehandeld. Hoe hebben wij deze tijdsbesteding / tijdsdruk ervaren? In de synthese wordt de dynamiek weergegeven in drie uitdrukkingen: - Pastorale zorg: aandachtig luisteren en gedeelde zorg vooral m.b.t. meerdere huizen in moeilijkheden - Samenwerking in de commissies vanuit de herziene procedure van het behandelen van de huisrapporten - Waardoor de beslissingsbevoegdheid voorbehouden bleef aan de plenaire vergadering. Dit brengt ons bij de vraag hoe we deze verandering of precisering in de procedure ervaren hebben? 6 2) De inbreng tijdens het GK. Er wordt gewezen op de conferenties, vooral op de conferentie van Vader Generaal waarin hij de huidige situatie van de Orde schetste. Hij gaf tevens twee uitdagingen mee: verlangen naar een grotere samenwerking / het durven nemen van nieuwe initiatieven én ons in de huidige omstandigheden laten terugbrengen naar de wezenlijke betekenis van ons christen zijn. Andere conferenties brachten gelijkaardige thema s aan. En niet vermelde inbreng lijkt me ook de werkdocumenten te zijn die we ontvingen ter voorbereiding van het GK. Hoe kijken we naar de verschillende inbrengen? 3) Werkzaamheden van het GK - voor de derde maal werden in het begin van het GK de regiorapporten voorgesteld, waardoor we een beter zicht krijgen op het functioneren van regio s en welke regionale initiatieven er genomen worden. - de hoofdbrok is de behandeling van de huisrapporten in de commissies. Daarbij wordt melding gemaakt van de toenemende precariteit; de werking van ad hoc commissies die soms meerdere huizen samen behandelden (cf. Ierse huizen, kloosters in Nigeria); de rapporten in de plenaire vergadering omwille van de beslissingsbevoegdheid. - oversten: ontmoeting met de oversten in de commissies; de moeilijkheid om oversten te vinden. Daarbij wordt verwezen naar drie situaties (verlenging van de dienst van superiors ad nutum; oversten die doorgaan in het ambt na het verstrijken van de leeftijdsgrens; personen boven de 75 jaar kunnen gepostuleerd worden). - Patres Immediati: een studie i.v.m. de wetgeving van de Reguliere Visitatie en de P.I stond op de agenda, maar werd niet behandeld. De toenemende precariteit maakt dat Patres Immediati soms overbelast zijn of de taak niet op zich kunnen nemen (veranderingen van filiatie; delegeren van de paterniteit, de onmacht om P.I. te vinden voor de Nigeriaanse kloosters).

7 7 - het thema van de financiële noden van de huizen van de Orde: de voorafgaande enquête had niet het gewenste resultaat gegeven; te weinig tijd om dit thema grondig te behandelen; vraagt nog om opvolging, maar er is niets verder gepland. - reflectie over de kleiner wordende gemeenschappen en vragen m.b.t. Cst. 67: dit thema bleef ook onafgewerkt, maar er werden verschillende stemmingen genomen zodat er in de regio s verder kan gewerkt worden. Ook is er een commissie samengesteld die de informatie daaromtrent verzamelt en voorstellen en suggesties kan doen. Op het GK werden wel concrete stappen gezet in bepaalde situaties die hierop betrekking hebben. - werk betreffende media, Internet, communicatiemiddelen vanuit de input van de twee Salesianen. Dit leidde tot de formulering van richtlijnen voor het gebruik van Internet. - een aantal rapporten van Pontificale Commissarissen, Apostolische Administrators, verschillende commissies (Commissio Iuris, Financiën, Commissie van Hulp), de algemene secretaris van de vorming, de postulatrice, de leken. - twee thema s werden niet behandeld: één type van priorij; de band tussen een huis van monialen en een stichting wanneer die autonoom wordt. 4) De synthese besluit met richtlijnen voor de toekomst Met andere woorden: een verzameling van citaten, van leven gevende woorden vanuit het G.K. Ik voeg er nog twee herinneringen aan toe: - gemeenschap van gemeenschappen (in de behandeling van de Ierse huizen) - de vraag om verzoening van een Japanse overste om wat er in China is gebeurd bij de Japanse bezetting (in het kader van het rapport van de postulatrice). Welke richtlijnen spreken ons aan? Wat blijft ons bij als richtlijn voor de toekomst? ***** Br. Bernardus heeft aan Zr. Benedict (abdis Koningsoord) en Zr. Hadewych (Arnhem, gedelegeerde van de Regio) een evaluatie gevraagd. Deze worden door br. Bernardus voorgelezen. Persoonlijke evaluatie Generaal Kapittel 2014 door zr. Benedict Thissen op vraag van de coördinatie-commissie van de Regionale Vergadering. In het algemeen vond ik het een goed kapittel, hoewel de tijdsdruk voor mijn gevoel een onevenwichtigheid bracht, doordat er teveel in te korte en versnipperde tijd gebeuren moest. De regionale rapporten brachten veel aan het licht, de fragiliteit en het overleven, maar ook hoop en nieuwe manieren om situaties het hoofd te bieden. (bv.remila: important challenge to present our monastic life as a prophetic place where we live the Gospel with joy, marked by a strong hope..; REI: our looking at things is new; It seems that the current legislation is no longer reflecting reality. An attitude of faith changes the situation and everything becomes possible; REM: new methods and tools to foster a more active participation of community members, not only intellectual, but also as life experience; CNE: frequent use external specialists desire to have a ongoing formation of good quality; welcoming new types of vocations). Het werk in de commissies ging goed, hoewel sommige commissies zich snel afmaakten van het bestuderen van enkele onderwerpen van de gewone procedure. Kwam dit door vermoeidheid, de grote veelheid te verwerken stof? Ik vind dat er veel te weinig rekening wordt gehouden met onze menselijke conditie. De dagorde is vol, zonder tijd voor reflectie en gebed, in het Kapittel slaat de tweede week

8 8 duidelijk de moeheid toe, de aandacht in de aula is minder, het tempo vertraagt. We zijn veel te functioneel bezig, alleen gericht op resultaat en geven te weinig aandacht en tijd voor de weg naar dat resultaat toe. We laten geen ruimte om op adem te komen en tot een afstand waardoor er beter zicht komt op toch heel belangrijke zaken met veel consequenties. Er is te weinig oog voor de dynamieken en eigen wetten van een zo grote vergadering als het GK. Dit geen rekening houden met de realiteit weerspiegelt zich ook in de grote nadruk op het recht en de regels en constituties, maar minder voor het levende leven. ( Bv. De verkeerde liturgie in Mariawald zonder te zien dat dit al tijden bij Mariawald hoort, en dat er andere belangrijker zaken spelen; de weerstand te spreken over richtlijnen voor zwakker wordende communiteiten). De inbreng van Mgr. Carballo, van de twee Salesianen en van Dom Mauro en ook de conferentie van M. Maria Angeles van autonomie naar geleefde communio, boden veel meer openingen om tot een meer fundamentele uitwisseling te komen over wat we leven dan in de rapporten van de commissies en in de plenaire vergadering tot uiting kwam. Er zaten ook aanknopingspunten in over hoe onze relatie is met de werkelijkheid van de hedendaagse cultuur en van de veranderingen en uitdagingen van onze omgeving en wat we ervan moeten en mogen leren, - de kansen voor nieuw religieus en vooral voor nieuw christelijk getuigenis daarin -. Ik vond dit teleurstellend. Zeker de discussie rond internet, die beheerst werd door angst en benepenheid voor een beleving van de afzondering van de wereld en het behoud van een stilte die m.i. geen relatie heeft met het doel van die stilte en afzondering. Ik mis de relatie tussen onze regels en het mysterie dat schuil gaat in de uitdaging of anders gezegd de werking van de Geest die altijd verrast en nieuw is. Zo wordt er bv. niet gesproken over iets te investeren in betere kennis van en training in de mogelijkheden van internet om het te integreren in ons leven op een manier die ons geestelijk leven en onze zending bevordert en ons geestelijk leven brengt. Een van de Salesianen noemden de uitdrukking schoonheid op internet wat zo n belangrijk element is voor contemplatief leven. Ik vraag me af of de structuur van het Kapittel goed is. De ad hoc commissie voor de Ierse huizen heeft veel tijd besteed aan de zaak en terecht, maar dat betekende dat de leden niet konden deelnemen aan de gewone commissies. Ik vraag me af of het niet goed zou zijn om het verloop van zo n organisatie als het GK eens onder de loep te nemen met iemand die veel ervaring heeft met dit soort grote vergaderingen. Is het normaal dat een lid van de vergadering de vergadering modereert. Kan dat niet beter iemand zijn die geen kapitulant is. Wel met hulp van een coördinatie commissie van binnen. Er is nog nooit een evaluatie geweest van het functioneren van de coördinatie commissie in de coco zelf om te zien of er iets verbeterd kan worden of anders gedaan. Dat zou eigenlijk na iedere dag moeten gebeuren en grondig na het kapittel, maar daar komt niets van terecht. Geen van de leden is competent in deze zaken. Het kapittel is enorm gegroeid sinds vóór de oorlog, maar hoe is de manier van functioneren aangepast? Overigens, de leden van de Coördinatie Commissie zijn volledig kapitulant en mogen als ze niet modereren hun mening inbrengen net als ieder ander. Waarom wordt dat niet geduld? Over competentie gesproken: We hebben een Commissie van Recht, maar niemand heeft recht gestudeerd of maakt er een studie van. Er is een gebrek aan competentie op alle niveaus. Niet dat er niet veel werk verzet wordt en de inzet is enorm, maar dat is iets anders dan competentie en training. M. Danièle heeft competentie op vlak van Constituties, zeker, maar haar kijk is heel eenzijdig: alleen constituties, maar pastoraal vind ik haar heel zwak. Er wordt bijna ieder kapittel gezegd dat er tolken moeten worden getraind en nu zelfs leden voor de commissie van recht en van raadsleden en vooral jongere mensen (zie evaluatie 1 e commissie en vooral 3 e commissie;

9 9 p.297 Minutes), maar wat gebeurt er in de praktijk? Niemand is direct verantwoordelijk. Dat kan toch eigenlijk niet meer in een zo grote organisatie van mensen als een kapittel. We willen van alles, schuiven het naar anderen, maar zijn bang om iemand te machtigen daadwerkelijk iets te doen en we zijn niet bereid om te investeren. Een commissie voor de toekomst van de Orde (3 e commissie: evaluatie p. 297) lijkt mij heel nodig. De tendens om te verleven alleen, en niet meer te kijken naar waar we eigenlijk voor leven in onze tijd wordt steeds pregnanter. Ik vond het enerzijds een goed kapittel: er was openheid, sommige moeilijke oude zaken hebben toch een doorbraak gekregen (Mariawald, Marija Zveijzda), anderzijds vond ik het ook teleurstellend, met name het handhaven van de status quo in bepaalde gevallen angst om risico te nemen (bv niet aanvaarden ontslag Dom Armand vanwege dochterhuizen, Diepenveen) en dat er geen uitzicht kwam voor de situatie van de Nigeriaanse huizen. Wat dit laatste betreft schijnt het dat Dom Timothy eerder een hinder dan een hulp is in die situatie, maar niemand schijnt dat te kunnen zeggen. Of ik moet me vergissen. Ik had meer dynamiek naar nieuw leven toe verwacht van het kapittel. Er waren zaden (zoals initiatief OCSO-France; 6 e Commissie: we sense the need for renewal, for renewing, for another way of functioning; p.299 minutes), maar die moeten misschien nog in het duister wachten. Maar het bewustzijn is er wel. Toch stel ik de vraag: zijn wij voldoende open voor de veranderingen in onze cultuur en hebben wij nog een levende band met de werkelijkheid van de wereld om ons heen, zijn wij niet te theoretisch bezig, m.n. de beleving van het slot, en veel oude gewoonten. Vroeger stond de monastieke cultuur dichter bij de omringende cultuur, nu staat het er mijlen ver vanaf. Uit een schriftelijk verslag aan de Regionale Vergadering van zr. Hadewych, gedelegeerde van de NED-regio tijdens het Generaal Kapittel 2014, op verzoek van de coördinatiecommissie van de Regionale Vergadering. Met de Regionale Vergadering in zicht, kwamen alle herinneringen aan het GK weer boven. Ik heb me afgevraagd of ik nog iets bij te dragen had aan de evaluatie, maar eigenlijk heb ik niets nieuws of nuttigs te melden wat niet al gezegd is in Assisi. Een kleinigheidje wat in Assisi al in mij opkwam n.a.v. onze Nederlandse Mis: als ik geweten had dat er boekjes voorzien waren waar de eenvoudige vaste gezangen in het Latijn in stonden, dat we die dan misschien beter hadden kunnen gebruiken voor het Kyrie etc. met alleen n verwijzing naar die bladzijden, zoals andere regio s ook wel gedaan hadden. Dan was het voor de anderen gemakkelijker geweest om mee te zingen Maar ach, het Nederlands heeft ook wel zijn charme Ik weet niet hoe jullie dat met andere kapittels gedaan hebben. Ik heb me thuis gevoeld in onze NED-groep. Wat mij echter nog bezig houdt zijn meer de persoonlijke vragen en twijfels over mijn functioneren als gedelegeerde zowel van de regio als van de communiteit. Ik blijf bijvoorbeeld het gevoel houden dat ik tekort ben geschoten. De taal bleek toch wel een belemmerende factor voor mij te zijn om goed mee te kunnen praten, met name in de commissie. Ik kon het wel volgen, maar het wil me nog altijd niet lukken om een echt gesprek te voeren in een andere taal. Ik heb te weinig spreekvaardigheid, zeker in een commissie die voornamelijk uit Engelstaligen bestaat. In Lourdes hadden we nog een Nederlandstalige commissie, dus dat maakte het veel gemakkelijker voor mij. Ik had gedacht en gehoopt dat ik er wel in zou komen, maar dat is tegengevallen helaas maar zo was ik

10 10 bijvoorbeeld heel blij met de opdracht om uit alle huisrapporten de vragen aan de Orde bij elkaar te zetten. n Kleinigheid in het grote geheel, maar het heeft mij goed gedaan. En ook het contact met de huizen van onze regio. **** Over het document en de inleiding door br. Manu wordt aan de hand van de gestelde vragen uitvoerig van gedachten gewisseld. Ook de evaluaties van zr. Benedict en zr. Hadewych worden hierbij betrokken. Er is veel waardering voor de evaluatie ingestuurd door Zr. Benedict en gevraagd wordt deze in het verslag op te nemen. Br. Bernardus zal dit met Zr. Benedict bespreken. Na overleg met beiden zijn hierboven de verslagen van zowel Zr. Hadewych als Zr. Benedict opgenomen. Hierbij komen de volgende opmerkingen naar voren. 1) De synthese vangt aan met de dynamiek van het GK De centrale commissie zou de agenda van het GK beter moeten voorbereiden. Er is een inschattingsfout gemaakt: er was niet de tijdsbesparing die van één kapittel werd verwacht. Er was ook onvoldoende (tussen)tijd om de stukken nog eens door te lezen. Thuis lezen gebeurt wel maar is vaak niet voldoende. Bij de aanvang van het GK is veel tijd verloren gegaan. Meerdere keren per dag (plenair - commissie) moest men van de ene locatie naar de andere locatie en terug, wat als fragmentarisch is ervaren. Het resultaat van het besluit dat de bevoegdheid niet bij de commissies gelegd werd maar enkele bij de gehele vergadering was als geheel merkbaar en positief, maar leverde ook meer werk op. In het begin van het GK werd een besluit genomen over de beslissingsbevoegdheid in de plenaire vergadering, waardoor het werken het meest veranderde. Het werkte vertragend, maar men zou echter niet terug willen naar het oude systeem. De nieuwe werkwijze is omslachtiger maar geeft wel een heel grote verbondenheid in de Orde. Het vraagt ook meer bekwaamheid van de voorzitter. Een belangrijke opmerking wordt geacht: Is het wel zo wijs om iemand die niet de nodige kwalificatie heeft zo n grote groep te laten leiden? Het leiden van de vergadering wordt nu per toerbeurt toegewezen aan een lid van de Coördinatiecommissie, maar dat brengt bepaalde risico s met zich mee. Hiervoor iemand vragen die het gehele proces en het thema kan bewaken. Er wordt nu ook veel van de Coördinatiecommissie gevraagd. Er zijn voorbeelden dat een deel van het werk van een commissie plenair werd gedaan. Dat zou een voorzitter kunnen bewaken. Ligt de tijdsdruk alleen aan de inschattingsfout van de tijdsduur van het GK? Of..? Misschien heeft men ook de precariteit van de Orde en de tijd die voor de bespreking van de huisrapporten nodig was onderschat. Er was één speciale ad hoc commissie die doorwerkte tijdens de plenaire vergadering, omdat er geen tijd was om al het werk buiten de plenaire vergadering te doen; de keuze voor deze werkwijze werd begrepen maar niet als ideaal gezien.

11 Uit de REI-vergadering: Er zou meer samenwerking kunnen zijn tussen OCSO en O.Cist, bijvoorbeeld door gebruik te maken van elkaars vertalers. 2) De inbreng tijdens het GK 11 Men is dankbaar voor de betekenisvolle conferentie van Vader Generaal; het vraagt tijd voor verwerking en doorwerking. Graag meer conferenties van Vader Generaal en minder conferenties van mensen van buiten. Men mist de input van Vader Generaal die kan helpen bij het tot stand brengen van een gezamenlijke visie. Liever geen Cisterciënzer-leken en genodigden aanwezig bij besprekingen, ook in commissies. Men moet voorzichtiger zijn met wat besproken wordt als er genodigden aanwezig zijn. Het zou goed zijn als de genodigden op één dag zouden worden uitgenodigd. Dit wordt algemeen als beter ervaren. Dit kwam ook in de REI-regio zo naar voren. Als mensen uitgenodigd worden, moet je ze wel tijd geven. Maar moeten ze worden uitgenodigd? Het gaat om het OCSO-GK.; O. Cist. hoort daar natuurlijk wel bij. Het is belangrijk dat de onderlinge betrekkingen met andere monastieke Ordes goed worden onderhouden. Is er een andere mogelijkheid om dat buiten het GK te doen? Aan verschillende broeders en zusters is vooraf gevraagd werkdocumenten op te stellen voor het GK. Dit vraagt veel werk en tijd. De Centrale Commissie heeft echter niet duidelijk genoeg aan betrokkenen meegedeeld waarvoor het document bedoeld was. Het is belangrijk dat het doel duidelijker omschreven wordt. De Commissie van Recht heeft duidelijke documenten en doelstellingen. Het document over de precariteit was inspirerend, maar bij de plenaire bespreking kwam het niet over en stond het te ver af. Het document over CST-67 was duidelijk en als het goed gepresenteerd zou zijn, had het een andere discussie opgeleverd dan nu het geval was. De regiorapporten zijn als positief ervaren. Ze waren van goede kwaliteit en vanwege de goede inhoud is er steeds beter mee te werken, beter dan voorheen. Het was goed dat er bij de aanvang van het GK duidelijkheid was over het feit dat de gedelegeerden geen stemrecht hadden. Zij deden in de aula goed mee! 3) Werkzaamheden van het GK De dochterhuizen hadden een grote invloed op de beslissing betreffende het al dan niet aanvaarden van het ontslag van een overste. Het verbaasde dat het niet in de commissie was besproken. Een commissie kan een dochterhuis bij de bespreking vragen. In enkele gevallen is dat ook gebeurd. De situaties waren soms ook ingewikkelder dan nu op tafel is gekomen. Dit was een van de meest vreemde gebeurtenissen van het GK. Het betrof individuele personen met een eigen identiteit, een eigen dynamiek, kracht en invloed, ondanks de regelgeving van de Orde, zowel op juridisch en emotioneel vlak. Het geeft een dubbele boodschap die doorwerkt. Een kritiek moment is het als een overste de 75-jarige leeftijd bereikt en er geen opvolging is. Vaak wordt er dan gekozen voor het uitstellen van het probleem. Men loopt tegen grenzen aan: wat kunnen wij? wat durven wij? Het heeft er ook mee te maken dat het niet duidelijk is hoe te handelen bij het sluiten van een huis. Zolang dat niet duidelijk is, kunnen we niet veel doen.

12 Men is geraakt door het probleem van het GK dat er geen Pater Immediati voor de Nigeriaanse mannenkloosters te vinden zijn. 12 Er is veel precariteit, niet alleen in de communiteiten, maar ook in de vorming, het beschikbaar zijn van oversten, begeleiding. Het gaat niet alleen de communiteiten aan maar de Orde als geheel. Het filiatiesysteem heeft een enorm effect op de Orde. Wanneer men geen Pater Immediatus heeft, zullen de problemen op het volgende GK groter zijn. Het hebben van een Pater Immediatus is de kracht van de Orde. Er waren wel suggesties, bijvoorbeeld een algemene Pater Immediatus voor de betreffende communiteiten of het plaatsen onder het gezag van het Generalaat. Misschien dat de Ierse huizen nu een start en voorbeeld kunnen zijn van het gaan functioneren op een andere manier. De precariteit raakt ook het onderwerp financiën, wat op het GK niet of nauwelijks aan de orde is geweest. Vroeger was het een voorwaarde om financieel zelfstandig te zijn. Nu hebben een aantal huizen van de Orde hulp nodig. Hoe lang kunnen we daar mee door gaan? Deze precariteit bestaat ook in Europese huizen. Door de vele regels van de Overheid wordt het steeds moeilijker om een eigen economie te handhaven. Het I.V.T. (Internationale Vereniging Trappist) verwacht richtlijnen van het GK, die er echter niet zijn. We spreken al vanaf 2002 over precariteit. Door Vader Generaal Dom Bernardo zijn er toen duidelijke criteria gegeven. Hebben we daar eigenlijk al iets mee gedaan? Worden ze gebruikt? Kunnen we ze gebruiken? Voor het GK van 2017 is er een commissie die het thema gaat voorbereiden. Maar het vraagt ook om bewustwording. Enquêtes voor het GK dienen niet te vroeg gestuurd te worden. Dat blijkt niet te werken. Een communiteit werkt er aan en heeft verwachtingen. Het is moeilijk als dan blijkt dat het niet besproken is. De Centrale Commissie plaatste CST 67 en opheffen van huizen als twee onderwerpen op de agenda. Precariteit niet gekoppeld aan de sluiting van huizen kan ook uitdagen tot vitalisering. 4) De synthese besluit met richtlijnen voor de toekomst Opmerkingen: - Liturgie: Bij het communiceren onder twee gedaanten dient met name het drinken uit de kelk bekeken te worden. Wanneer er griep en verkoudheden gaan heersen blijft men toch uit de kelk drinken. - De opmerkingen betreffende professionalisering van de leiding van het GK moeten zeker een vervolg krijgen. - De gehele evaluatie van Zr. Benedict aan Vader Generaal sturen ter bespreking met zijn Raad. Omdat de evaluatie geschreven is voor de Regionale Vergadering zal dit eerst met Zr. Benedict besproken moeten worden. - Kan Zr. Benedict aangeven hoe de structuur naar haar mening zou moeten zijn? - Vader Generaal sprak in zijn evaluatie over een meer menselijke en monastieke manier van vergaderen. - De zondag is een rustdag. Men zou graag die dag vrij zijn. - Het GK begon met een halve dag gebed. Dit werd echter niet door iedereen gewaardeerd. - Deelnemers aan het GK komen vaak ziek en moe thuis, terwijl het een verrijking zou moeten zijn. - Elk GK is een groot werk van de heilige Geest.

13 13 Door de coördinatiecommissie zullen er stemmingen worden geformuleerd. De concepttekst zal aan de vergadering worden voorgelegd. Daarnaast zal worden bekeken wat te doen met de evaluatie ingestuurd door zr. Benedict.

14 5. RICHTLIJNEN VOOR HET GEBRUIK VAN INTERNET EN NIEUWE VORMEN VAN COMMUNICATIE. 14 Zr. Rebekka deelt aan de vergadering de juiste tekst van de richtlijnen uit. Bij de vertaling was per ongeluk de sneuveltekst van het GK vertaald. De deelnemers krijgen de vertaling van de officiële tekst. De nieuwe technologische communicatiemiddelen (internet, massa media, ) met hun vooren nadelen, zijn een werkelijkheid waar we niet om heen kunnen. Ze zijn tegelijkertijd een gave en een uitdaging voor het Cisterciënzer monastieke leven. Deze media bieden ons grote mogelijkheden op het gebied van studie, communicatie en werk, evenals creatieve manieren om te getuigen van het monastieke leven, van Gods schoonheid en van de vreugde van het evangelie. Om ons voordeel te kunnen doen met deze media moeten we ons opvoeden tot een volwassen en verantwoordelijk gebruik ervan. We moeten drie aspecten voor ogen houden: 1) GEMEENSCHAPSLEVEN Het is essentieel dat wij het gemeenschappelijk leven bewaren en het individualisme vermijden. Daarom leggen wij de nadruk op: - Geestelijke begeleiding, ook voor de overste - Dialoog tussen de overste en iedere broeder en zuster om het gebruik van deze vormen van media te onderscheiden - Dialoog in de gemeenschap om concrete richtlijnen op te stellen betreffende het gebruik van de nieuwe technologieën. 2) VORMING Een coherente vorming, toegespitst op de situatie van iedere broeder of zuster is fundamenteel zowel voor novicen en jong geprofesten als voor de rest van de gemeenschap. Deze vorming houdt onder andere in het aanleren van een verantwoord gebruik van deze technologieën waarbij zowel de integriteit van ieders persoonlijke roeping als de monastieke waarden (stilte, eenzaamheid, enz.) gerespecteerd worden. 3) CONCRETE VOORSTELLEN - Respecteer de tijd van het groot stilzwijgen. - Het gebruik van de nieuwe technologieën is niet toegestaan tijdens de tijd voor lectio, gebed en arbeid. - Richt de kamers in volgens Cst B; gebruik nieuwe technologieën, voor zover mogelijk, enkel in gemeenschappelijke ruimtes. - Onderscheid het gebruik van deze technologieën naar de specifieke monastieke leeftijd van de individuele broeder en zuster en de bediening die iemand heeft in de gemeenschap. Het doel van deze richtlijnen is om te verzekeren dat de nieuwe technologieën in onze kloosters gebruikt worden ten dienste van de gemeenschap en om de communio te bevorderen.

15 Wat hebben we in onze gemeenschappen gedaan met het document Richtlijnen voor het gebruik van internet? Inleiding door M. Rebekka 15 Als inleiding enkele punten uit de conferentie van de twee Salesianen op het generaal kapittel: 1. Hoe beïnvloeden en vormen de nieuwe media de persoon? - Verschil tussen directe (rijk en complex) en bemiddelde communicatie (gemakkelijker in de hand te houden). - Voor allerlei handelingen zijn er geen vaste tijden meer en hoef je je niet meer te verplaatsen. Dit geeft een gevoel van macht. - Risico van afhankelijkheid van de nieuwe media, bijv. F5 syndroom (altijd up to date moeten zijn, het laatste nieuws), angst om niet meer verbonden te zijn - De media kunnen ook kwaliteit ontwikkelen: Het delen van gedachten, ideeën, documenten, ervaringen Samen komen met anderen die anders onbereikbaar zouden zijn Solidariteit, sociaal engagement, bewustzijn Artistieke samenwerking 2. Hoe mensen uit een digitale wereld vormen voor het monastieke leven? of liever de vraag anders benaderen: wat heeft het monastieke leven te bieden dat zo interessant is dat jonge mensen er alles voor laten? De kwaliteit van menselijk en religieus leven speelt dan een vitale rol. Om een levensstijl te veranderen heb je concrete manieren en praktijken nodig. Het basisprobleem is de dekolonisatie van de verbeelding van jongeren, die denken dat je zonder mobiele telefoon, tablet, internetconnectie helemaal niet leven kunt. Een jongere moet gaan leren betekenis te geven aan zijn bestaan hier en nu, met zichzelf en de mensen om hem heen zonder voortdurend gebruik van technologie. Gaan kijken met nieuwe ogen, met nieuwe aandacht, en ontdekken dat de anderen een gelukkig en vervuld leven leiden. Criteria voor een gezond gebruik van technologie: als je zonder technologie dezelfde resultaten kunt bereiken, gebruik het dan niet. 3. Internet en stilte Er is geen stilte op het internet, er is een continue stroom. Opvoeding tot stilte is een ware uitdaging vandaag de dag. Stilte is onbekend en ongemakkelijk. Ruimte voor jezelf creëren doe je door middel van een headset en oorverdovende muziek. Maar dat betekent niet dat ze niet open staan voor een experiment. Bij regels in het noviciaat is het van belang om te vragen: Wat is het doel en hoe bereiken we samen dat doel? Gespreksronde: - Westvleteren: De conferentie van het GK is gegeven aan de communiteit, er is over het proces verteld en de richtlijnen zijn doorgegeven. Het zal in de gespreksdagen aan de orde komen. De website is vernieuwd: aanbevolen! - Tilburg: De conferentie is gepresenteerd aan de communiteit. Men heeft de indruk dat men alles volgens de richtlijnen op orde heeft. Het is goed dat de broeders er over gesproken en nagedacht hebben. Bij de inkleding krijgen de broeders een eigen adres waarin de naam Koningshoeven staat vermeld. In het adres maar ook in het gebruikte briefpapier moet de identiteit als monnik en het lid zijn van een klooster duidelijk zichtbaar zijn.

16 16 De abdij heeft een eigen server met filters, geen facebook (wat heel moeilijk is voor de jongeren). De abdij heeft wel een slapend facebookprofiel en twitteraccount. Dit is om te voorkomen dat anderen de naam gebruiken. Binnenkort zal de webshop in gebruik worden genomen. - Echt: De conferentie is aan de communiteit gepresenteerd. Er was niet veel reactie en er is weinig behoefte aan nadere richtlijnen. Alleen de overste en de gastenbroeder gebruiken internet en hebben er over gesproken. s worden per dag beantwoord. Er is geen blokkade van internet na de completen. - Brecht: De conferentie is nog niet aan de communiteit gegeven. Het is wel de bedoeling dat te doen en er over te spreken. Er is al wel eens in de Raad over gesproken. Ongeveer de helft van de zusters maakt geen gebruik van internet. Dat zijn met name de ouderen. Door de jongeren, die een eigen adres hebben, wordt internet redelijk goed gebruikt. - Zundert: De conferentie is op kapittel aan de communiteit gegeven. De oudere broeders (op 2 na) gebruiken geen internet. Het thema is aangedragen aan de jongeren om te bespreken in hun begeleidingsgesprekken. Er is nog niet communitair over gesproken. Op de cellen heeft men geen internetaansluiting. Alle bedieningen hebben wel toegang tot het internet en ook de computer in de bibliotheek. Men heeft niet de indruk dat het gebruik excessief is. Interessant is dat in de media steeds meer publicaties verschijnen over het gevaar van internet voor een gezonde en evenwichtige uitgroei van de persoon. - Westmalle: De brouwerij is een groot bedrijf met een eigen server. Al vóór het GK zijn er richtlijnen opgesteld en er zijn filters geplaatst om oneigenlijk gebruik tegen te gaan, ook omdat men veel personeel in dienst heeft. Tijdens de stille tijd is internet geblokkeerd. Facebook is geblokkeerd en er zijn geen internetaansluitingen op de cellen. In het scriptorium staan als een soort bibliotheek 12 computers met internet. Men heeft veel studenten onder de broeders. Ook de ouderen gebruiken internet. De ouderen hebben niet vaak echt interesse, maar toch is het voor hen moeilijk dat zij niet de mogelijkheden hebben om iets te zien op internet die de jongeren wel hebben. Voor de beleving van de ouderen is het verschil in taalgebruik enz. te groot. De jongeren zijn opgegroeid met de computer, de ouderen hebben het er bij gekregen. Dat is een groot verschil. Op het noviciaat wordt over het gebruik van de massamedia gesproken. - Koningsoord: Er is al langer het voornemen om er in de communiteit over te spreken. Wat betekent het gebruik van internet voor het monastieke leven? Op de cellen is geen internetaansluiting en wordt niet met de computer gewerkt. Er zijn enkele computers voor algemeen gebruik, waar veelvuldig gebruik van wordt gemaakt en alle bedieningen hebben een computer. In de bibliotheek is een opzoekcomputer en studiecomputer. Bijna alle zusters hebben een eigen adres. Een punt van bespreking is het onderzoeken van de mogelijkheid om spiritualiteit via internet te gebruiken als een bron van inkomsten. - Maria Frieden: De jongeren hebben geen interesse in internet en computers. Sommigen zijn wel geïnteresseerd, maar dat is maar voor korte tijd. De meeste zusters hebben er geen probleem mee het niet te hebben en zijn er zelfs blij mee. Er is een rondzendbrief per met een bepaald thema voor geïnteresseerden, die als positief wordt ervaren. In Duitsland is bescherming van gegevens sinds kort wettelijk vereist en geregeld: elk klooster moet een jurist/advocaat hebben die instaat voor de gegevens om te

17 17 voorkomen dat anderen het klooster ergens voor kunnen gebruiken. Het is een heel kostbare kwestie. - Algemeen: de nood aan communicatie naar buiten is groter als er in huis een slechte onderlinge communicatie en sfeer is. Het is een eerste taak in de communiteit een goede communicatie op te bouwen. Mensen die intreden moeten loskomen van internet om te kunnen wortelen in de gemeenschap. Het is echter moeilijk om in het hier en nu te leven. In het begin is er een sterke motivatie, anders treedt men niet in. Maar om het uit te houden is niet gemakkelijk.

18 6. Het opheffen van een huis. Constitutie 67. Zie stemming van het GK 2014 (inleider D. Bernardus) 18 KLEINER WORDENDE GEMEENSCHAPPEN EN DE OPHEFFING VAN EEN HUIS C.67 Gezien de overvolle agenda van het Generaal kapittel 2014 kwam het onderwerp D.9 (Gemeenschappen in een fragiele situatie met het oog op het formuleren van een statuut voor deze gemeenschappen door het kapittel) en D.10 (De herziening van C.67 met betrekking tot de noodzaak voor het verkrijgen van een 2/3 meerderheid van stemmen van het conventueel kapittel om het proces van opheffing van een huis te beginnen) van de agenda pas tegen het eind van het kapittel aan de orde. Beide punten van de agenda moesten volgens de buitengewone procedure behandeld worden. Beide agendapunten hadden in het werkboek een werkdocument. D.9 p Dat wij mogen leven van één liefde! De uitdaging van de precariteit geschreven door M. Ines van El Encuentro, D. Richard van Roscrea en D. Bernardus van Tilburg. D.10 p Over de herziening van C.67. Samenvatting van de overwegingen van de regio s met betrekking tot de noodzakelijke 2/3 meerderheid in verband met de opheffing van een huis door Dom David Lavich. Het eerste werkdocument was geschreven op verzoek van de Centrale Commissie te Cîteaux, stemmingen 68-77). Het tweede werkdocument was geschreven op verzoek van Vader Generaal en zijn raad. Beide werkdocumenten werden tijdens het generaal kapittel niet meer behandeld. Tijdens het Generaal Kapittel besloot de Coördinatiecommissie om de beide onderdelen D.9 + D. 10 van de agenda samen te bespreken. Men stelde daarvoor een drietal vragen op die niet onverdeeld enthousiast ontvangen werden. 1) Welke tekenen van kwetsbaarheid bent u tegengekomen in de door uw commissie bestudeerde huisrapporten? 2) Hoe hebt u op deze tekenen van kwetsbaarheid gereageerd? 3)Hebt u voorbeelden hoe gemeenschappen er in geslaagd zijn om de realiteit onder ogen te zien? De commissies kregen twee keer de gelegenheid om over de beide onderwerpen te spreken aan de hand van deze vragen. Vanaf de 27 ste sessie (25 september nm) werden de verslagen in de aula voorgelezen. Commissie 2: een statuut moet een tweevoudig doel hebben: hulp om in een moeilijke situatie nieuw leven op te wekken en begeleiding in een fase van sterven. De pater Immediatus moet niet alleen gelaten worden forum voor hulp regionaal? Een proces van een geleidelijke vermindering van autonomie zou moeten worden uitgewerkt. Conferentie van 2002 van Dom Bernardo zou een stevig fundament voor een statuut kunnen zijn. Commissie 3: heeft geen behoefte aan een speciaal statuut. De huidige wetgeving is voldoende. Een discussie rond de autonomie is wellicht een vruchtbare manier om verder te gaan in deze discussie. Commissie 4: Nood aan een beter begrip van autonomie; indien er een statuut komt dan toevoeging in C.67 bevattende objectieve criteria (D. Eamon 2014-Dom Bernardo 2002); fragiliteit is meer dan afname in aantal.

19 19 Commissie 6: lijst met tekens van kwetsbaarheid aan de hand van de door de commissie bestudeerde huisrapporten; voorbeelden wat men gedaan had om op die situaties te beantwoorden; hoe de bestudeerde communiteiten de realiteit onder ogen hadden gezien. Men wil de huidige wetgeving niet aanpassen en verwerpt unaniem een statuut. Commissie 7: liever een pastorale richtlijn dan een wetstekst (10 0 1); men wil een commissie voor de toekomst voor de gehele Orde. Indien wetstekst dan moet de commissie van recht dat doen (11 0 0). Commissie 8: aantal evidente tekenen van toenemende fragiliteit; enkele beslissingen die geholpen hebben om nieuw leven te scheppen; als er een tekst moet komen dan vanuit perspectief van een hulp om leven op te wekken in plaats van euthanasie. Geen wetstekst want structuren zijn goed maar een pastorale gids volgens de criteria van Dom Bernardo Commissie 9: hoe men communiteiten in moeilijke situaties geholpen heeft. Men wil een toevoeging aan het Statuut van de Reguliere Visitatie. Onderzoek tijdens RV aan de hand van criteria Dom Bernardo 2002 follow up na visitatie follow up doordat PI situatie aan GK kan voorleggen die beslissingen kan nemen. Het moet op het leven gericht zijn. PI moet handelen volgens 5 stadia van Kubler Ross. Commissie 11: intensief debat; men kan nu niet tot beslissing komen; verzoek om item terug naar de regio s aan de hand van een voorstel opgesteld door de rechtscommissie. Commissie 13: Men wil richtlijnen om gemeenschappen te kunnen helpen (12-0-0) ; lijst met concrete voorstellen In de 29 ste sessie op 26 september (nm) volgden de overige 5 commissie verslagen. Commissie 1: enkele objectieve criteria om fragiliteit vast te stellen; enkele nieuwe manieren om gemeenschappen te helpen; een statuut moet een helder pad presenteren voor PI-commissie van hulp; de commissie van 5 bij opheffing moet heldere richtlijnen krijgen vooral met betrekking tot de goederen en het eigendom. Commissie 5: lijst met criteria uit de bestudeerde huisrapporten; hoe men daar als commissie op gereageerd heeft; enkele situaties waarin te midden van kwetsbaarheid nieuw leven was ontstaan. Commissie 10: enkele criteria van kwetsbaarheid; hoe men daar als commissie op gereageerd heeft; beslissingen die tot nieuw leven geleid hebben. Men begrijpt de wens voor een statuut maar ziet er het heil niet van in. Men stelt een vademecum voor. Het lijkt ons belangrijker meer op personen te richten dan op het sluiten van kloosters (ja 11) Commissie 12: men wil een statuut met criteria en objectieven. We moeten de discussie rond autonomie verdiepen en verder ontwikkelen. Commissie 14: Om het pastorale werk te ondersteunen is er nood aan een wettelijk kader en daarom wil men een statuut gebaseerd op de criteria van D. Bernardo Er moet plaats zijn voor een begrenzing aan de autonomie; statuut moet aan een speciale commissie worden toevertrouwd om een tekst op het komende kapittel te presenteren.

20 20 Na deze rapporten volgde er een discussie in de aula op diezelfde dag. De discussie ging over wat bedoelen we met een statuut? Grenzen aan de autonomie? Aan het eind van een lang debat bracht Dom Isidoro van Huerta terug in herinnering dat de CC 2013 had besloten om de twee onderwerpen te scheiden met een bewuste reden. In kwetsbare situatie kan er nieuw leven ontstaan maar bij een sluiting moet er behulpzame wetgeving zijn. We moeten die twee dingen niet door elkaar halen. In de 31 ste sessie 31 september maakte D. Richard van Roscrea gebruik van het recht om via de coördinatie commissie tot het kapittel te spreken. Hij gaf een heldere samenvatting van het werk tot dan toe verricht (p.277) en stelde voor dat er een commissie van drie mensen benoemd zou worden door het GK om een statuut samen te stellen dat naar de regio s kon voor de centrale commissie van Er volgde een lange discussie met bijval maar men verzande ook weer in een discussie over het wettelijk karakter van zo n statuut. Vervolgens werden er drie opiniepeilingen genomen die alle drie werden aangenomen. Van daaruit werden een aantal stemmingen geformuleerd die genomen werden Een commissie van drie werd gekozen: D. Richard van Roscrea - M. Pilar van Tulebras and D. Elias van Gethsemani. Hier staan we nu. Wat voor mij uit heel dit traject maar vooral ook uit de discussie naar voren komt is de noodzaak om de beide zaken te blijven scheiden. Spreken over kleiner wordende gemeenschappen en de uitdagingen die dat met zich meebrengt aan de ene kant en aan de andere kant de bespreking van C. 67 over het opheffen van een huis. Het ene is meer pastoraal gericht en vooral op nieuw leven gericht. Het andere is eerder canoniek van aard en gericht op de voltooiing van een gemeenschap. Een ander punt van verdere uitdieping is het thema rond de autonomie. Wat is autonomie? Is er een gefaseerde autonomie mogelijk/wenselijk bij het naderen van de voltooiing van een gemeenschap. Wat zijn criteria voor autonome huizen? Het derde punt blijft de vraag naar de manier waarop de Orde met beide onderwerpen om moet gaan. Een vademecum of een Statuut, separaat of in de Constituties? Een uitweg uit deze discussie zou het voorstel van Commissie 9 kunnen bieden. Zij stellen voor om een toevoeging te doen aan het reeds bestaande Statuut voor de Reguliere Visitatie. Gespreksronde: Hoe hebben wij de samenvoeging ervaren? Kiezen wij daarvoor of kiezen wij ervoor dat beide zaken gescheiden blijven? Het wordt belangrijk geacht dat beide zaken gescheiden worden gehandhaafd omdat het gaat over twee verschillende realiteiten. Duidelijk is dat er iets moet gebeuren omtrent de autonomie, die in een aantal gevallen echt problemen oplevert. Autonomie is belangrijk maar niet heiligmakend, doch het is een schijnautonomie als een huis steeds veel hulp nodig heeft. Dan is het een belasting voor de hele regio. Er zijn ook steeds meer communiteiten met bestuurlijke problemen. Kan men met bijvoorbeeld 5 broeders nog besturen? Er moet eerlijk en met veel respect voor degenen die er wonen naar gekeken worden en de mogelijkheid van nieuw leven moet niet worden uitgesloten. De broeder/zuster heeft een roeping voor een bepaalde plaats. Bij sluiting van een huis bekijken of zij toch in die communiteit kunnen blijven door er een annexhuis van te maken

21 21 zoals Tegelen en Achel. Een annexhuis geeft echter ook de gelegenheid om vast te houden, waarbij ook vastgehouden kan worden wat niet monastiek is. Er wordt een suggestie gedaan om criteria op te stellen als checklist voor de PI bij de reguliere visitatie zonder de menselijke kant en het garanderen van zorg uit het oog te verliezen. Elke situatie is anders! Er bestaat al wel een mogelijkheid om een commissie van hulp in te schakelen. Op dit moment kan er met dit onderwerp niet veel gedaan worden, maar het is goed om deze kwestie in herinnering te brengen en te houden. Het GK heeft een commissie benoemd die materiaal moet verzamelen dat naar alle waarschijnlijkheid vóór de volgende regionale vergadering beschikbaar zal zijn. Afgesproken wordt voor de RV van 2016 iemand te vragen die ons over het begrip autonomie nader wegwijs kan maken in een zo ruim mogelijke context. Genoemd wordt hierbij Jos Wouters, abt van Averbode. De vraag omtrent stemming GK 61: pas beantwoorden nadat de betreffende commissie haar bevindingen aan de regio heeft doorgegeven. Agendapunt RV 2016.

22 22 7. NIEUWS UIT DE HUIZEN. De verslagen van de huizen worden door de gedelegeerde of indien niet aanwezig door de overste voorgelezen, waarna er gelegenheid is om vragen te stellen. Hiervan wordt vanuit een grote belangstelling en verbondenheid een goed gebruik gemaakt. 7.1 Abdij O.L. Vrouw van Koningsoord Arnhem door Zr. Pascale In de loop van her voorbij jaar is het gezicht van de communiteit wat veranderd. Twee zusters die in verzorgingshuis Vrijland verbleven zijn overleden. De 2 novicen en de zuster die in transitus was zijn alle 3 weggegaan. De communiteit bestaat op dit moment uit 30 solemneel geprofeste zusters in leeftijd variërend van 36 tot 96 jaar. In de abdij zelf zijn we met 24 zusters; 4 Zusters verblijven in het verzorgingshuis Vrijland waarvan 1 niet gestabiliseerde (Butende); 1 zuster is in een apostolische gemeenschap ingetreden; 1 zuster verblijft in Crozet (VS); 1 zuster heeft een exclaustratie indult. De gemiddelde leeftijd van de communiteit is 69,1 jaar (in de abdij: 66,3 jaar en in het verzorgingshuis: 86,5 jaar) In dit laatste jaar heeft de communiteit veel doorgemaakt. Een jaar geleden was de communiteit onder de indruk van het vertrek van een solemneel geprofeste die voor een nieuwe apostolische gemeenschap gekozen had. M. Abdis was ook voor een paar maanden afwezig. De zusters in vorming waren in een proces om weg te gaan. Tegelijkertijd moest de communiteit een paar maanden alleen functioneren. Het was een rijke periode waarin de gesprekken met de hele communiteit (de zogenaamde busritten ) heel intensief en vruchtbaar zijn geweest. Het was een vreemde situatie die wel vruchten heeft gedragen. Iedere zuster, en de communiteit als geheel, moest in haar volwassenheid gaan staan en haar eigen verantwoordelijkheid nemen. Met het perspectief van het Generaal Kapittel hebben we, in augustus, een evaluatie met D. Bernardus en M. Rebekka gehad om onze situatie samen te evalueren, o.a. de lange afwezigheid van M. Abdis. Een heel proces van onderscheiding, zowel aan de kant van M. Abdis als aan de kant van de communiteit, heeft ertoe geleid dat M. Abdis haar ontslag heeft aangeboden. Dat is in het Generaal kapittel besproken en aanvaard. Per 1 oktober is het ontslag effectief geworden. Er kwam daarna een nieuwe tijd van onderscheiding onder de begeleiding van onze Pater Immediatus. Na al deze bijzondere maanden waarin een diep proces op gang gezet was heeft de communiteit haar voorkeur gegeven om door te gaan met dit proces en nog geen abdisverkiezing te hebben. D. Bernardus heeft na raadpleging van de communiteit besloten om Z. Julian als superior ad nutum te benoemen vanaf 30 november De benoeming bevat een bijzondere opdracht die een richting aan de communiteit geeft: 1) door te gaan met het proces om te groeien in eigen verantwoordelijkheid en zelfstandigheid en het doorbreken van de oude patronen in de relatie met de overste dat al ingezet was; 2) het doorgaan van de gesprekken met de hele communiteit die een goede brug tussen de generaties vormen en die een gedeelde visie op de essentiële beleving van ons cisterciënzerleven in de huidige tijd moet ontwikkelen en 3) het intensiveren van het zoeken naar nieuwe bronnen van inkomsten. Onze nieuwe overste en de hele communiteit zijn al volop bezig met deze opdrachten. De kapittelgesprekken gaan door, elke twee weken. Er wordt de laatste tijd veel over nieuwe bronnen van inkomsten gesproken om de communiteit in zijn geheel bij het hele proces te betrekken. Het brengt een goede energie en een goede sfeer in de hele communiteit. Op dit