Stuk 450 ( ) Nr. 1. vlaamse. Zit ting juni Brussel studentenstad. ingediend door mevrouw Bianca DEBAETS

Transcriptie

1 Stuk 450 ( ) Nr. 1 vlaamse GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD Zit ting juni 2011 DISCUSSIENOTA Brussel studentenstad ingediend door mevrouw Bianca DEBAETS 1109

2 2 Stuk 450 ( ) Nr. 1 Brussel is de grootste studentenstad van het land. Het Brussels hoger onderwijs telt ondertussen zo n studenten, waarvan Nederlandstalig. Het aantal studenten blijft stijgen. Ondanks de grootste studentenpopulatie in België heeft Brussel niet echt het imago van een volwaardige studentenstad. Nochtans heeft Brussel, als echte metropool, veel te bieden. Het is de enige echte grootstad in ons land, de thuisbasis van de Europese instellingen en de NAVO, een melting pot waar vele talen en bevolkingsgroepen thuis zijn. Brussel is ook een echt veelzijdige stad. Met Matonge in Elsene, de trendy en artistieke Dansaertwijk, multiculturele wijken in Sint-Jans-Molenbeek, chinatown aan de Beurs enz. maak je een reis rond de wereld in eigen stad. Ook cultureel is Brussel the place to be. Met internationale gerenommeerde dansgezelschappen zoals Rosas, theaterhuizen KVS, Kaaitheater, De Munt, Wiels voor hedendaagse kunst en vele verenigingen waar je zelf volop je eigen artistiek en sportief talent en passie kan ontplooien. Ook de levensgenieter komt in Brussel aan zijn trekken, met tal van betaalbare eethuisjes, bruine maar ook trendy kroegen. Nergens vind je een aanbod dat zo groot en divers is als in Brussel. Kortom, wie na een intense dag op de campus wil ontspannen, kan in de stad zijn hart ophalen. Ondanks de vele troeven slaagt Brussel er niet in zijn status van studentenstad te verzilveren. De oorzaken zijn divers. Brussel kampt bij het brede publiek met een eerder negatief imago, de bevoegdheden zijn versnipperd en de vele beleidsniveaus werken vaak nog te veel naast elkaar in de plaats van met elkaar, er wordt nog te weinig werk gemaakt van citymarketing, en degelijke huisvesting wordt, ook voor studenten, steeds duurder. Momenteel worden de Brusselse hoger onderwijsinstellingen niet voldoende betrokken bij het beleid door de bevoegde instanties. Ze hebben vaak geen aanspreekpunt voor specifieke problemen. Het lanceren van een New Deal door de Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS) en haar Franstalige tegenhanger, de Fédération des Etudiants Francophones (FEF) wil een aanzet geven om volop in te zetten op Brussel als studentenstad. Op 3 mei 2011 werd hiertoe een charter ondertekend. De ondertekenaars van dit charter waren enerzijds de VVS en de FEF en anderzijds heel wat overheden: de stad Brussel, de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap, de gemeenschapscommissies en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De studenten willen, mede onderschreven door al die overheden, dat de banden worden aangehaald tussen de overheden in Brussel en de studenten die wonen en studeren in onze hoofdstad. Huisvesting Door het steeds stijgende aantal studenten worden betaalbare kamers steeds schaarser. Brussel is met een gemiddelde van 286 euro per maand bovendien de duurste Belgische stad om in op kot te zitten. Naast uitbreiding van bestaande initiatieven zoals Quartier Latin, dat het Brusselse kotenaanbod bundelt voor alle Nederlandstalige Brusselse universiteiten en hogescholen met zo n koten, moeten we de ambitie hebben om het kotentekort ook op een creatieve manier weg te werken. Dat kan door aandacht te hebben voor nieuwe woonvormen. Intergenerationeel kotwonen bijvoorbeeld. Het concept is eenvoudig: senioren bieden een leegstaande kamer aan tegen een schappelijke prijs in ruil voor enkele vooraf vastgelegde huishoudelijke taken. De formule kan ook zonder huishoudelijke taken, de student betaalt dan wel iets meer voor de kamer.

3 Stuk 450 ( ) Nr. 1 3 Dit systeem dat in andere landen (Nederland, Frankrijk, Spanje.) reeds succesvol bleek, is sinds kort overgewaaid naar onze contreien. Zo is de Franstalige vzw 1 toit, 2 âges sinds kort actief in Brussel. 1 toit 2 âges staat in voor de gehele organisatie. Ze bekijkt de kandidaturen van zowel de senioren als de studenten, brengt deze met elkaar in contact, stelt een contract op en bemiddelt in geval van conflict. De vzw is helaas voorlopig enkel actief langs Franstalige zijde. Ook langs Nederlandstalige zijde kan dit aanbod worden aangeboden, in samenwerking met Nederlandstalige hogescholen, universiteiten. Deze wijze van samenwonen biedt verschillende voordelen voor beide partijen: het is een oplossing voor studenten die op zoek zijn naar goedkope huisvesting en het haalt senioren uit hun mogelijk isolement. Bovendien ervaren zowel de senioren als de studenten het sociaal contact als de huiselijke sfeer als een pluspunt. Voor Brussel betekent het dat meer betaalbare studentenkamers op de markt komen en een bevordering van de sociale cohesie in de stad. Teneinde het tekort aan studentenhuisvesting te verminderen is het belangrijk dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de gemeenten in hun stedenbouwkundige planning onderzoeken hoe ze bijkomende ruimte voor studentenhuisvesting kunnen creëren of de bestaande ruimte kunnen optimaliseren. De strijd tegen leegstand is daar een belangrijk aspect van. In dat kader moet er meer aandacht gaan naar de mogelijkheden om leegstaande panden en kantoren om te vormen tot studentenhuisvesting. Met het oog op het verzekeren van betaalbare studentenhuisvesting dringt zich de noodzaak op om tevens een sociaal kotenbeleid te ontwikkelen. Daarom is een betere ondersteuning van de vzw Quartier Latin noodzakelijk. Wanneer Quartier Latin zal fusioneren met Vlophob dient dit overigens te worden aangegrepen om een nieuwe dynamiek op gang te brengen. Daarbij is het aangewezen dat er voldoende ruimte blijft voor het luik studentenhuisvesting enerzijds en communicatie en image building anderzijds. Bij het uitbreiden van het kotenbestand moet een zo optimaal mogelijke geografische spreiding worden nagestreefd. Veel studentenkamers zijn momenteel geconcentreerd in een specifiek aantal wijken, wat de prijs in desbetreffende wijken sterk opdrijft. Voor de campussen die reeds bestaan moet worden bekeken hoe de Brusselse instellingen zo optimaal mogelijk ondersteuning kunnen aanbieden en een doeltreffend campusbeleid kunnen ontwikkelen: daarbij wordt in de eerste plaats gedacht aan de Brusselse gemeenten die meer rekening dienen te houden met de aanwezigheid van campussen op hun grondgebied. Een aangepast mobiliteitsbeleid of huisvestingspolitiek verdienen prioriteit. Teneinde het kotenbestand te optimaliseren dient de Brusselse overheid erop toe te zien dat de minimale kwaliteits- en veiligheidsnormen, zoals gedefinieerd in de Brusselse Huisvestingscode, op het terrein worden nageleefd. De Directie Gewestelijke Huisvestingsinspectie dient hiertoe meer controlebezoeken op eigen initiatief te nemen. Gebreken op het vlak van veiligheid, gezondheid en bewoonbaarheid zijn immers nog steeds niet uitgebannen. Ruimte voor studenten Een goede dienstverlening naar studenten is belangrijk. Het toont aan dat er rekening wordt gehouden met studenten, dat er ruimte wordt gecreëerd voor studenten. Het aantrekkelijk en laagdrempelig maken van het openbaar vervoer en de fiets (Villo), en een

4 4 Stuk 450 ( ) Nr. 1 goede informatiedoorstroming van het educatief, cultureel, en sportief aanbod zijn daar voorbeelden van. Maar ook andere faciliteiten dringen zich op, zoals een toegankelijke sportinfrastructuur en extra fuif- en feestzalen. Uit een rondvraag bij jeugdverenigingen blijkt dat er een tekort is aan beschikbare ruimtes, in het bijzonder voor DJ-sets, fuiven en repetitieruimtes voor bands. De grote cultuurhuizen zijn financieel niet toegankelijk voor studentenorganisaties, en de meeste jeugdhuizen in Brussel zijn niet voldoende uitgerust en geïsoleerd om fuiven te organiseren. Als gevolg daarvan zijn Brusselse jongeren nu te vaak genoodzaakt om uit te wijken naar andere steden om hun activiteiten te ontplooien. Brussel op de studenten kaart zetten Brussel moet zijn troeven als studentenstad meer in de verf zetten. Brussel is vandaag de grootste studentenstad van het land, maar wordt niet als dusdanig gepercipieerd. Hiertoe moeten we een vernieuwend promotiebeleid ontwikkelen waarbij alle relevante actoren betrokken worden. Bij promotiecampagnes is het wenselijk dat de VGC, samen met hogeschoolpartners, Muntpunt en Visit Brussels, bij SID-ins systematisch Brussel promoot als studentenstad. Teneinde deze initiatieven op elkaar af te stemmen dient de samenwerking tussen Muntpunt, Quartier Latin en het Samenwerkingsplatform Hoger Onderwijs in Brussel verankerd te worden. Ook lezingen geven in scholen met getuigenissen van alumni van de Brusselse hogescholen en universiteiten is een piste die aanbeveling verdient. Natuurlijk spelen de media een onmiskenbare rol in de positieve beeldvorming over Brussel. Contacten dienen te worden gelegd, bij uitstek met jeugdzenders zoals bv. Studio Brussel, om bij het organiseren van events (Music for Life) ook voor Brussel te kiezen. Ook de nieuwe sociale media moeten worden ingeschakeld om het imago van Brussel als studentenstad verder te ontwikkelen. Brussel mag ook ambitieuzer zijn. Plannen zoals een Brusselse afdeling van de Vlerick Management School moeten worden toegejuicht. Initiatiefnemers moeten worden ondersteund, hun komst gefaciliteerd. Een goede branding van bepaalde onderwijsinstellingen kan ook de internationale aantrekkingskracht van Brussel op buitenlandse studenten vergroten. In het academiejaar en studeerden respectievelijk 545 en 480 buitenlandse (Erasmus-)studenten aan een Brusselse instelling. Een verhoging van het aantal buitenlandse studenten is wenselijk opdat de internationale uitstraling van de Brusselse onderwijsinstellingen zou toenemen. Dit dient wel gepaard te gaan met het creëren van bijkomende huisvestingfaciliteiten die specifiek gericht zijn op korte verblijven, zoals het Van Orley Student House. Verder is het wenselijk om de steeds intensievere samenwerking tussen het Nederlandstalig en Franstalig hoger onderwijs in Brussel in het bijzonder voor taal- en letterkunde zo veel als mogelijk te ondersteunen vanuit de overheid. Het woord is aan de student Het is van belang studenten volop te laten participeren aan het leven in de stad. Ook inspraak bij beleidskeuzes, zeker met betrekking tot hun leefwereld, hoort daarbij. Daartoe strekt het tot aanbeveling om een officieel advies- en overlegorgaan tussen de overheid en de studenten in het leven te roepen. Dit structureel overleg bestaat dan uit vertegenwoordigers van het gewest, de gemeenschapscommissies, de gemeenten, studentenorganisaties, hogescholen en universiteiten. Daarnaast zou een jaarlijks studentencongres ook een piste kunnen zijn. Bij zulk congres kunnen studenten aan het woord gelaten worden over hun

5 Stuk 450 ( ) Nr. 1 5 visie op Brussel, als studentenstad maar ook als stad waar ze later kunnen werken en wonen. De studentenbetrokkenheid bij het onderwijsbeleid kan ook voldoende worden verhoogd door studentenvertegenwoordigers op te nemen in de Raad van Bestuur van de vzw Quartier Latin en het Vlaams Overlegplatform Hoger Onderwijs. Dit zal de effectiviteit en de draagkracht van de flankerende initiatieven die door beide organisaties ontwikkeld worden, vergroten. Hierbij is het ook belangrijk initiatieven en projecten voldoende vanuit de studentenbasis te laten groeien teneinde een bottom-up beleid te stimuleren. Ten slotte dienen ook de banden tussen de Brusselse hoger onderwijsinstellingen en de lokale overheden (Stad Brussel en andere) nauwer te worden aangehaald. Daartoe kan op termijn een structureel contact worden uitgebouwd, waarbij de onderwijsinstellingen telkens hun noden en wensen kenbaar maken en afstemming kan volgen met de betrokken mandatarissen. Brussel, na het studentenleven Brussel heeft, als stad waar de dualisering steeds toeneemt, nood aan meer middeninkomens. Ook mag het tekort aan arbeidskrachten in een aantal knelpuntberoepen niet uit het oog worden verloren. Zo wordt het bv. steeds moeilijker om verpleegkundigen en leerkrachten te vinden. Het is dus niet alleen belangrijk om jongeren warm te maken om in Brussel een opleiding te volgen, maar ook absoluut wenselijk dat ze na hun studies op de Brusselse arbeidsmarkt terechtkomen en in Brussel blijven wonen. Daartoe is het aangewezen dat pas afgestudeerden voldoende wegwijs worden gemaakt op de arbeidsmarkt en de huisvestingsmarkt. Het ter beschikking stellen van infobrochures met het aanbod aan betaalbaar wonen, GOMB, Woningfonds en andere is een belangrijk element. Maar ook andere nieuwe woonvormen zoals cohousing, legaal kraken, groepsaankopen enz. dienen op een toegankelijke manier aan geïnteresseerden te worden voorgesteld. De overgang van student naar tewerkstelling is een heel belangrijk scharniermoment in het leven van de adolescent. Om jongeren, bedrijven en alumni de kans te geven om met elkaar in contact te komen zou er een jaarlijks trendsettend event moeten worden georganiseerd. Bianca DEBAETS